Quod quaesisti inventum est in 213 locis.

Omnes locos inventos monstra

Preme hic ut KWIC videas

Loci 1-213:

et alter alteri omnes iniurias et offensas hactenus illatas, tendere omnes ad bonum commune et manutenere alter alterum ab omnibus volentibus offendere eum et illis, ad honorem domini nostri Sigismundi Ungariae regis et dominae Mariae consortis eius. Oratores autem istius pacis fuerunt: dominus Iacobus de Raduchis, ser Damianus de Ciprianis, ser Crescius de Nassis, ser Andreas de Grisogonis et ego Paulus de Paulo, et iuravimus omnes dictam pacem super unam crucem argenteam, in qua erant certae reliquiae sanctorum.

Die primo iunii creatus fui in rectorem Iadrae una cum ser Blasio de Soppe et ser Georgio de Zadulinis. Die martis 2. iunii, dominus Iacobus de Raduchis, ser Damianus de Nassis et Marinus de Ginano, ambasciatores ad ducale dominium Venetorum, recesserunt a Iadra. Die mercurii 29. mensis iulii recessit a Iadra ser Bandinus de (Padua), olim

episcopus et comes Ioannes de Gara, ac comes Butcho de Corbavia secesserunt de Nona in barchis Pagensium et iverunt Pagum. Die lunae sequenti 26. mensis iunii sex nobiles, videlicet dominus Paulus de Georgiis, dominus Iacobus de Raduchis, ser Damianus de Nassis, ser Andreas de Grisogonis, ser Cosa de Begna, ac ego Paulus de Paulo creati fuimus provisores super facto Pagensium cum plenissima auctoritate et bailia, concessa nobis per generale consilium cuncta, scilicet in omnibus quam idem consilium habet.

et Radobiglia dederunt maximum conflictum Traguriensibus, verberantes multa animalia, concremantes villas et occidentes ac captivantes homines et nobiles et populares. Inter quos captivati fuerunt ser Stipe et Nico, fratres, filii quondam ser Petri de Zegis dicti Scilociach, ser Iacobus Sciobote, Thomas Zore filius Marmaz, Vitus Mazardich et Paparocich; et Augustinus quondam ser Nicolae Avelini, per Spalatenses a manu salva in civitate Spaleti fuit trucidatus et deinde pro maiori contemptu submersus in mari prope civitatem.

veneris 4. mensis februarii, Spalatenses intrinseci una cum gentibus vicebani, scilicet Clissiensibus, Pogliziensibus et aliis comburerunt molendina et quasi totum territorium Tragurii et praedati sunt multa animalia eorum, ac multas gentes captivaverunt, inter quos fuit captus presbyter Iacobus, canonicus traguriensis. Die 15. mensis februarii, videlicet die martis, obiit comes Butcho. Die dominicali scilicet 13. mensis martii,

profectus not. lector A2 in marg. nec sibi quisquam innotescit nisi probationis examine, nec coronabitur nisi qui uicerit, nec uincet nisi qui certauerit. Quis autem certat, nisi qui inimicum habens temptationi resistit? Quam ob rem pulcherrime suadet Iacobus: Π Iacobus not. lector A2 in marg. Omne gaudium existimate, fratres mei, cum in uarias temptationes incideritis scientes, quod probatio fidei uestrae patientiam operatur, patientia autem opus reddit perfectum. Et Paulus: Π Paulus

nec sibi quisquam innotescit nisi probationis examine, nec coronabitur nisi qui uicerit, nec uincet nisi qui certauerit. Quis autem certat, nisi qui inimicum habens temptationi resistit? Quam ob rem pulcherrime suadet Iacobus: Π Iacobus not. lector A2 in marg. Omne gaudium existimate, fratres mei, cum in uarias temptationes incideritis scientes, quod probatio fidei uestrae patientiam operatur, patientia autem opus reddit perfectum. Et Paulus: Π Paulus not. lector A2 in marg.

soluentes, in Italiam se conferunt. Coriolani Cepionis Petri Mocenici imperatoris gestorum liber tertius Iacobus, rex Cypri, potitus regno, omnes insulae nobiles atque principes, quoniam partes Carolae sororis suae secuti fuerant, alios exauctorauit, alios in exilium misit, aduenas homines postremae condicionis et qui piraticam exercuerant ad summum gradum prouexit.

fieri iussit, omnia imperator suo consilio praeoccupauerat. Etsi iam nihil quod ageret relictum erat, tamen ex Senatus decreto Cypri manere et successorem expectare ei necesse fuit. Interim uenit Iacobus Marcellus, nouus legatus, qui ab Senatu cum pecunia ad conducendos ex Peloponneso equites missus fuerat. Caeterum, auditis ab imperatore gestis, omisso negotio, pecuniam ad imperatorem detulit. Imperator accepta pecunia Marcellum cum decem

igitur passus superata morte beatas
Ingreditur gaudens Te duce, Christe, domos.
Passus est anno a Dominica passione XLVII. Iacobus Zebedei
Ipse Zebedei Iacobus filius olim,
Nunc factus magni filius ecce Dei,
Et Samaritanis Christum simul et Solymitis
Prędicat et quę sint inde tenenda docet.

Ingreditur gaudens Te duce, Christe, domos.
Passus est anno a Dominica passione XLVII. Iacobus Zebedei
Ipse Zebedei Iacobus filius olim,
Nunc factus magni filius ecce Dei,
Et Samaritanis Christum simul et Solymitis
Prędicat et quę sint inde tenenda docet.
5  Transit ad Hispanos

Atque ita iustitiam retinens uitamque relinquens
Mattheus uitę dona perennis habet.
Passus est anno a Dominica passione XVII. Iacobus Alphei
Alpheo genitore satus, cognomine Iustus
Moribus atque suis, hic Iacobus erat.
Extitit hic Dominęque nepos Dominique minister,
Sed Domini frater dictus ob

Passus est anno a Dominica passione XVII. Iacobus Alphei
Alpheo genitore satus, cognomine Iustus
Moribus atque suis, hic Iacobus erat.
Extitit hic Dominęque nepos Dominique minister,
Sed Domini frater dictus ob effigiem.
5  Natus erat sanctus, sed sanctus coepit haberi
Cum coepit dubios

2.5.42   Dimidium cordis, mi Nicolae, mei.
2.5.43   Alter bis denos nondum perfecerat annos,
2.5.44   Me minor infoelix ipse Iacobus erat.
2.5.45   Lustra duo, qui maior erat, geminauit et unum
2.5.46   Addidit infoelix, cum periturus erat.

2.28.31   Barbyton moui facilem canendo
2.28.32   In tua uota.
2.28.33   Pontifex huius benedicat urbis,
2.28.34   Zeno Iacobus Venetis ab oris,
2.28.35   Qui micat totam Patauam per urbem
2.28.36   Sicut Apollo.
2.28.37   Praesides ambo faueant,

se in apostolos Christi etc. XI. An experimentum quęritis eius, qui in me loquitur Christus? XIII. AD GALATAS: Qui operatus est Petro in apostolatum circumcisionis, operatus est et mihi inter gentes. Iacobus et Cephas et Ioannes, qui uidebantur columnę esse, dextras dederunt mihi et Barnabę societatis II. ACTVVM: Cecidit sors super Mathiam I. Per apostolos fiebant miracula; etiam per umbram

Montes Israel, Moyses, prophetę, apostoli 90 . Petrus et Ioannes columnę 102 . In omnem terram exiuit sonus eorum 107 . Iacobus et Stephanus 108 . Piscatores 119 . Paulus 120 . Filii Zebedei, filii tonitrui, id est bariarehem, et non boanerges

Apostoli dii. Petrus petra 162 . Quod etiam Ioannes martyr 167 . Varia dona discipulorum 173 . Simon, Andreas, Iacobus, Ioannes 184 . Apostolicorum nominum interpretatio 184 . Apostolus Hebraice, Latine missus. Quattuor apostolorum genera. Christus apostolus 191 .

Agrippa de carcere gradum fecit ad regnum 164 .
Apostoli. Ioannis Baptistę nex 161 . Iacobus Alphei martyrio coronatur 180 . IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM
Auaritia contemnit supplicium

superponendum onus; deponentibus non cominunicandum 151 . Bonę operationes cęlandę 178 . Ioannis Baptistę conuersatio 181 . Apostoli Iacobus, Ioannes, Matthęus. Christus 182 . Apostoli sal terrę etc. 186 . Iustitia mundi ad comparationem iustitię Dei non est iustitia

Domino, ut, sicut ille ambulauit, et nos ambulemus 304 . De caritate erga Deum et proximum 306 .
Cibus ac potus. Iacobus, frater Domini, uinum et siceram non bibit, carnem nullam comedit 82 . Non tenera, sed iam robustior ętas assuescat uinum non bibere et carnes non comedere 128 . Indorum

ciuitatem 217 .
DEVS. Apparuit Dominus Abrahę in ualle Mambrę; tres uidit, et unum adorauit 3 . Iacobus locum, ubi luctatus est cum uiro, uocauit Phanuel, dicens: Vidi Dominum facie ad faciem 6 . Moysi apparuit Dominus: flamma in rubo, et rubus non comburebatur. Aspicere non audebat contra Deum

234. Iustitia sine misericordia crudelitas est 305. Indoctus. Melius multo est e duobus imperfectis rusticitatem sanctam habere quam eloquentiam peccatricem 132. Inimicus. Iacobus apostolus, frater Domini, orauit pro inimicis 82. Dilige inimicos 231. Interpres. Super Psalmo: Domine, refugium factus es nobis 1. Non esse omnes Psalmos Dauid, secundum Hieronymum. Septuaginta

rei uitę hominum aqua, ignis et ferrum, sal, lac et panis similagineus et mel et botrus uuę et oleum et uestimentum 149. MATTHEVS Nobilis. Petrus et Andreas, Iacobus et Ioannes piscatores erant, et primi uocati sunt ad apostolatum. Petro datę et claues regni cęlorum IIII. MARCVS Nobilis. Granum synapis ex paruo magnum

Pauli dici debere non sic scriptum est, ad sobrietatem 37 . Philippi filię uirgines prophetarunt etiam post Ioannem 38 . Iacobus, frater Domini. Exempla castitatis a gentilibus collecta 39, 40 . Pudicicia amissa omnis uirtus ruit 42 . Castitatis cultus inter gentiles 46 .

Tyti post lapsum penitentia et cuiusdam monachi 322 .
Patientia. Petrus capite ad terram uerso crucifixus. Iacobus, frater Domini, pręcipitatus de pinna templi fulonisque fuste in cerebro percussus. Paulus capite truncatus. Ioannes in dolium feruentis olei missus et in Pathmo relegatus. Ignatius ad bestias damnatus. Omnia, inquit, supplicia in me ueniant, tantum Christo fruar 82, 83,

Cęsi gaudent in contumelia pro Iesu habita et prędicationi instant V. Patientia Stephani et martyrium VI,VII. Fideles propter persecutionem disperguntur, dispersi euangelizant VIII. Paulus insidias patitur, per murum in sporta demittitur XII. Iacobus maior capite truncatus, Petrus in carcerem mittitur XII. Fideles contumeliis lapidationibusque confecti perfugerunt euangelizantes et conuertentes multos. Per multas tribulationes oportet nos intrare in regnum Dei XIIII. Paulus et Sylas uirgis cęsi mittuntur in carcerem

Octauius ad oblitterandas [ophen]2 offensarum memoriam suspectorum episto las concremauit 402 . Martyres. Ioannes Baptista 411 . Stephanus. Iacobus 413 . Iacobi Minoris sanctitas 414 . Martyria 427 . Cyprianus martyrium passus 441, Diocleciani

ministrator. Ego in medio uestri sum, sicut qui ministrat XXII. Vsus. Nemo bibens uetus uinum statim uult nouum. Dicit enim: Vetus melius est V. Habitus ex usu, ex habitu natura, naturam autem immutare difficile VIIII. Vindicta. Iacobus et Ioannes uolebant uindicare in Samaritanos, quia non receperant Iesum, sed inhibiti discunt Filium hominis non uenisse animas perdere, sed saluare IX. Quęstio cur electi Dei se uindicare deprecentur XVIII. Vidua. Anna, filia Phanuelis, de

Decius: Saturninus episcopus. Agaton. Macharius Leoneius et Tyrsus et Calonicus. Apollonia. Polichronius episcopus. Nestor episcopus. Alexander episcopus. Olympias et Maximus. Parmenas. Elimas et Chrysotelus, presbiteri. Lucas et Mutius, diaconi. Marianus et Iacobus. Isidorus, Petrus. Paulus. Andreas. Dionysia. Venantius. Calocerius et Parthemius. Peregrinus et Laurentinus, fratres. Iulianus, XII annorum puer. Anatolia uirgo et Audax. Abdon et Senen. Iustinus presbiter. Sixtus Secundus papa. Felicissimus et Agapitus. Romanus.

Arsenius. Isidorus et Dioscorus. Leontius. Tyrsus et Cleonicus. Fabianus papa. Agata uirgo. Apollonia uirgo. Policronius episcopus. Nestor episcopus. Alexander episcopus. Olympias et Maximus. Parmenas. Elymas et Chrysotellus presbiteri. Lucas et Mutius diaconi. Marianus et Iacobus. [Parmenas. Elymas et Chrysotellus presbiteri. Lucas et Mutius diaconi. Marianus et Iacobus.] Isidorus. Petrus. Paulus. Andreas. Dionysia. Venantius. Calocerus et Parthemius. Peregrinus et Laurentinus fratres. Iulianus, puer XII annorum. Anatolia uirgo et Audax. Abibon et

Apollonia uirgo. Policronius episcopus. Nestor episcopus. Alexander episcopus. Olympias et Maximus. Parmenas. Elymas et Chrysotellus presbiteri. Lucas et Mutius diaconi. Marianus et Iacobus. [Parmenas. Elymas et Chrysotellus presbiteri. Lucas et Mutius diaconi. Marianus et Iacobus.] Isidorus. Petrus. Paulus. Andreas. Dionysia. Venantius. Calocerus et Parthemius. Peregrinus et Laurentinus fratres. Iulianus, puer XII annorum. Anatolia uirgo et Audax. Abibon et Senen. Iustinus presbiter. Sixtus Secundus papa. Felicissimus et Agapitus. Romanus.

30  Emicans in qua dominus pependit,
Denique Andreas roseo triumpho
Scandit Olympum. DE IACOBO MAIORE
Iacobus maior, Zebedea proles,
Quem deus caelo volitans ab alto
Christus ascripsit gremio suorum
Discipulorum.
5  Hic ut ad dextram sedeat, petebat
Cura materni rogitans

foeda,
Hyrtacus iussit subito vetantem
Ense necare. DE DIVO IACOBO MINORE
Natus Alphei dominique frater
Iacobus iustus, vocitant minorem.
Sacra templorum Iacobo minori
Omnia florent.
Floruit matris recubans in alvo,
Sanctus effectus fidei vigore,
Vina, siceram minime bibebat

Octobres celebratur. Supplicationes fiunt, omnes artifices, omnis nobilitas funalia afferunt et festo faventes offerunt. Et in concione nobilitas unum de plebe coetui senatus solet agregare. Et in sedis pontificalis basylica basylica Iacobus maior magna veneratur veneratione VIII. Kalendas Sextiles. Hic mirae Christi transfigurationis contemplator et orationis dominicae testis fidissimus, hic primus inter apostolos martyrii fuit assecutus coronam huiusque sacratissimum caput foelix possidet Compostella.

imbiberunt. Siquidem proverbiis Illyricis utuntur, quae nos dicteria dicteria diximus et ex lingua vernacula in Latinum vertimus cum Iacobo Naupleo, Iacobus Naupleus viro docto et diserto. Illis namque nec leges Solonis Solo nec Numae Pompilii Numa excogitationes nec ipsa Picthagorica Pictagoras praecepta videntur acutiora. Mulieres

Reuerendissimo in Christo patri D. Oliuerio Carraphę Cardinali Neapolitano episcopo Sabinensi protectori Ragusino Iacobus Bonus IACOBVS BONVS RACVSAEORVM ORATOR AD LEONEM DECIMVM PONT. MAX.
1  Diuas, quae Paphiam deam colentem

2   Inferna stygium de regione canem.
3   Versibus Herculeae par est Iacobus arenae
4   Ille canenda gerit fortiter, iste canit.
5  

et orphanorum reliquorumque Christi pauperum nomina in codicillo seriatim descripta lectitabat, ne quem die ullo pręteriret, cuius miseriam ęqua ope non iuuaret, seruans illam religiositatis uitęque munditiem, de qua Iacobus apostolus ait: Religio munda et immaculata apud Deum et Patrem hęc est: uisitare pupillos et uiduas in tribulatione eorum, et immaculatum se custodire ab hoc seculo.

pertractemus. Hinc altera dirę cupiditati inuratur nota, dum monstratur, quam hi, qui hominibus benefacientes hominum mercedem respuerunt, paruo modicoque contenti uitam sustentarint. Petrus, Andreas, Iacobus, Ioannes piscatu sibi uictum quęrebant, relictis retibus et naui secuti sunt Christum et dixerunt: Ecce dimisimus omnia, et secuti sumus te. Constat igitur eos et ante apostolatum fuisse pauperes et in

liber testatur, ubi scriptum est: Optaui, et datus est mihi sensus; et inuocaui, et uenit in me spiritus sapientię; et pręposui illam regnis et sedibus, et diuitias nihil esse dixi in comparatione illius. Iacobus uero apostolus idem astruens, etiam qualiter petere debeamus, docet, cum ait: Siquis uestrum indiget sapientia, postulet a Deo, qui dat omnibus affluenter, et non improperat; et dabitur ei. Postulet autem in

ad uitam reuocarunt, Andreas animam diu in peccatis mortuam suscitauit. Bartholomei apostoli oratio obsessos a demonibus liberauit; Polemii, Indię regis, filiam lunaticam mentis compotem fecit. Iacobus, Zebedei filius, dum Herodis Agrippę iussu decolandus duceretur, paralyticum in uia iacentem saluti restituit. Et cum spiculatoris gladius ceruici suę immineret, necis proprię oblitus pro alterius sanitate orauit.

Nullum execrabilius crimen quam post agnitam perceptamque ueritatem a fide decidere. At etiam inde reditum patere ad spem salutis certissimam non solum Petri exemplo, sed etiam aliorum satis edocemur. Iacobus martyr, a pręsectis membrorum nodis Denodatus dictus, cum esset fidelis fidelibusque ortus parentibus atque inter regis Persarum aulicos primo loco haberetur, gentili domino gratificari cupiens eo

minis suppliciisue absterreri potuerunt, ne nomen tuum * add. ubsque palam prędicarent atque extollerent. Petrus, Andreas, Philippus crucifigi non recusarunt, Iacobus et Paulus capite truncari, Iacobus alter de pinna templi deiici et fullonis fuste mactari, Ioannes in bullientis olei dolium nudus demitti, Thomas et Mattheus lanceis confodi, Stephanus lapidibus obrui, Matthias securi

tuum * add. ubsque palam prędicarent atque extollerent. Petrus, Andreas, Philippus crucifigi non recusarunt, Iacobus et Paulus capite truncari, Iacobus alter de pinna templi deiici et fullonis fuste mactari, Ioannes in bullientis olei dolium nudus demitti, Thomas et Mattheus lanceis confodi, Stephanus lapidibus obrui, Matthias securi percuti, Simon et Iudas irruenti

usque prędicando perseuerarunt. Reliqui etiam apostoli dimissa Iudea in diuersas prouincias idolorum cultores at religionem Christi conuersuri disperguntur. Andreas Achaiam, Philippus Scythiam, Bartholomeus Lycaoniam, Iacobus Zebedei Hispaniam, Ioannes Ephesum, Thomas Parthiam Hyrcaniamque et Indiam, Mattheus Macedoniam et Aethiopiam, Iacobus Alphei Hierosolymam, Iudas Thadeus Mediam, Mesopotamiam, Pontum et cum Simone fratre Persidem in

at religionem Christi conuersuri disperguntur. Andreas Achaiam, Philippus Scythiam, Bartholomeus Lycaoniam, Iacobus Zebedei Hispaniam, Ioannes Ephesum, Thomas Parthiam Hyrcaniamque et Indiam, Mattheus Macedoniam et Aethiopiam, Iacobus Alphei Hierosolymam, Iudas Thadeus Mediam, Mesopotamiam, Pontum et cum Simone fratre Persidem in sortem prędicationis accepere, nulli labori parcentes, nullum uitę discrimen deuitantes, dum communi omnium saluti consultum

animaduertendum, non omnibus prędicandi officium conuenire. Diu disce, quod doceas, cum a Salomone pręceptum est: Prępara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum, et postea ędifices domum tuam! Et Iacobus apostolus non inconsulte monet dicens: Nolite plures magistri fieri, fratres mei, scientes, quoniam maius iudicium sumitis. In multis enim offendimus omnes. Siquis in uerbo non offendit, hic perfectus est

iuxta stulticiam suam, ne efficiaris ei similis. Rixas et odiosas uerborum concertationes abiiciamus, quia alius quoque sapiens ait: Abstine te a lite, et minues peccata. Vbi autem zelus et contentio, ut Iacobus apostolus inquit, ibi inconstantia et omne opus prauum. Paulus etiam ad Titum scribens ait: Stultas et sine disciplina quęstiones deuita, sciens quia generant litem. Seruum autem Domini non oportet

etiam communis nuditas piscatoribus parem fecerat, nisi purpureus color regię stirpis insigne fuisset. Sed hic ideo reseruatus est, ut indicio foret, quanta ille reliquerit, ut Christum sequeretur. Iacobus Iustus, frater Domini ob formę similitudinem appellatus et, ut Egesippus ait, ab utero matris suę Sanctus, non laneum, sed lineum habuit amiculum. Ad hęc, quod ad corporis cultum pertinet, nunquam attonsus est nec

postquam ablato Sponso, hoc est, crucifixo Domino nuptiarum gaudium uersum est in persecutionis luctum et iam terrena omnia minus placere coeperunt desyderantibus cęlestia. Iacobus, frater Domini, appellatus cognomento Iustus, uinum et siceram non bibit, carnem nullam comedit, reliquę uitę sanctitate sic excelluit, ut multi suspicati sint propter necem eius Hierosolymam fuisse subuersam.

niti debet, ut obseruatori suo prodesse possit. Quin autem ipsam taciturnitatem perutilem esse ambigit, si pręter iam dicta sanctorum exempla etiam apostolicis propheticisque pręceptis ad eam colendam excitamur? Iacobus apostolus: Sit — inquit — omnis homo uelox ad audiendum, tardus ad loquendum. Et paulo post: Siquis autem putat se religiosum, non refrenans linguam suam, sed seducens cor suum, huius

Sed Petrus apostolus noctu apparens Marcello presbytero, illud iuxta corpus suum sepeliri iussit, dignum esse asserens, ut, qui secum peccauerat, secum fleuerat, secum recumbens honoraretur. Iacobus quoque, natione Persa, sed professione Christianus, dum inter regis Persarum aulicos honori pręcipuo haberetur, ad exercendum idolorum cultum prolapsus est. Mox poenitens, grauiter animo angi coepit. Et cum palam se

peccatum, per patientiam curramus ad propositum uobis certamen, aspicientes in autorem fidei et consummatorem Iesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem. Iacobus item apostolus ad poenitentiam nos inuitans: Subditi — inquit — estote Deo; resistite autem diabolo, et fugiet a uobis. Appropinquante Deo, et appropinquabit uobis. Emundate manus, peccatores, et purificate

ligatum soluerent et abire sinerent, mandauit, cumque asinam et pullum funiceis uinculis liberare atque ad se adducere eis pręcepit, signis ostendens, quod autoritate firmabat. Post hęc sane et Iacobus apostolus non ad alios quam ad sacerdotes nos mittit dicens: Infirmatur quis in uobis? Inducat presbyteros Ecclesię et orent super eum, ungentes eum oleo in nomine Domini. Et oratio fidei saluabit infirmum,

Hinc sane est, quod ipsi Domini apostoli flagellis primum acriter cęsi non dolent, sed gaudent, non tristantur, sed exultant, quoniam digni habiti sunt pro nomine Iesu contumeliam pati. Ex his deinde Iacobus Maior Herodis Agrippę gladio decollatur et eiusdem iussu Petrus in carcerem catenis uinctus coniicitur. Sed horum alter a uinculis diuinitus liberatur, alter pro temporali uita ęternam accepit. Infelicissimus uero

pedibusque articulatim atque membratim discerptus, truncus in suo sanguine uolutandus relinquitur. Sed tanto integriorem spiritum Deo reddidit, quanto patientius corporis mutilationem tolerauit. Iacobus martyr in Perside passus, quem a supplicii genere alii Denodatum alii Intercisum cognominarunt, nos usitatiore uocabulo Deartuatum potius dicendum censemus. Huic enim se Christianum profitenti manuum pedumque digiti

gaudebit, uos uero contristabimini. Sed tristitia uestra conuertetur in gaudium. Iccirco, sicuti Dominus, ita et serui eius hac spei expectatione patientiam nostram stabilire monendo exhortandoque studuerunt. Iacobus, qui primus inter apostolos lauream meruit martyrii: Patientes — inquit — estote fratres usque ad aduentum Domini. Ecce agricola expectat preciosum fructum terrę, patienter ferens, donec accipiat

autem uobis dico, omnibus dico: Vigilate! Id breuius in Mattheo scriptum est: Vigilate, quia nescitis diem neque horam. Sic ergo hodie uiuamus tanquam cras morituri. Siquidem et beatus Iacobus apostolus uitę huius conditionem animo metitus: Quid est — inquit — uita uestra? Vapor est ad modicum parens. Eleganter eam uapori comparat, in quo et fumus et calor est. Per calorem libidinis

cruciandos. Deinde ad Simonem magum conuersus, omnes in eo simoniacos execrabitur dicens: Pecunia tua tecum sit in perditionem, quoniam donum Dei existimasti pecunia possideri! Post illum Iacobus Zebedei eos, qui intemperanter sine delectu uerba effutiunt siue turpia siue uana, nimię loquacitatis damnabit dicens: Siquis putat se religiosum, non refrenans linguam suam, huius uana est religio. Arguet

magna deum, pater o sanctissime, pectus
79.148  Admonuere tuum, quod cito misit opem.
79.149  Qua nisi iuuisset te committente Iacobus
79.150  Hermoleos, certe perdita Chlissa foret.
79.151  Hic quia consilio praeuiderat omnia miro,

hic quod nos, tribuit tua mansuetudo;
79.168  Quod procul hostis abest, haec tua cura fuit.
79.169  Quod sperare tuus suasit meliora Iacobus,
79.170  Illius et praestans sollicitudo tuum est.
79.171  Hic parat, aduersis extinguat ut hostibus alas

3  Hic tibi et in coelo meriti reddentur honores,
4  Spiritus ista audit, filius, atque Pater. Iacobus Bonus Hieronymo Caluo S. Calue mi Charissime, homunculus hic libentius bona suscipit, quam mala, lucem, quam tenebras, laudem quam contumeliam, licet medius inter utraque uersetur. Quum tamen (quod saepe fit) contigerit eum

13  Visus adesse polis, uisusque audire tonantem,
14  Dulceque quod Christi manat ab ore melos. Iacobus Bonus Hieronymo And. S. Franciscum Mariam filium meum statim ab ipso paschalis solennitatis aduentu solicitaram, qua te praeceptorem suum nactus aliquo munusculo prosequeretur. quod nescio quibus ex causis ab illo neglectum

Ad reuerendissium D. D. Augustinum Triuulcium sancti / Hadriani Diaconum Cardinalem bene augurat a die / quo se ad santissimum Dominum cum opere hoc / et munere praesentauit. / Iacobus Bonus Rhacusaeus.
1  Lux Augusta mihi uenit, mihi candida fulsit
2  Illa secunda dies octobres ante Calendas,
3  Qua celebris festo nitet ut deus ore

Argoo illi celsitudinis tuae capiti lynceique reseruans oculis indicandum. Vale beatissime Domine. Iacobus Bonus Bartolino Taccholetto S. D. Quum me diui Martini festo in Aedem sacram contulissem, altare sanctum debita deo soluendi pro more meo petebam. Et ecce Paulus filius tuus ex insperato sese mihi a

M. Io. Policarpi Seueritani Sibenicensis Predicatorii theologi carmen ad lectorem
1  Nullus adhuc cecinit tam clare dogmata Christi
2  Carmine grandiloquo, quam fecerit ipse Iacobus,
3  Illyriae splendor, Racusaeae gloria genis,
4  Moribus egregiis, uirtutis clarus alumnus,
5  Qui castus sanctis

laetare, anno Domini millesimo 66 avis correxi ex: alis 7 György Szatmári, Bishop of Pécs, major patron of Brodarics. quingentesimo decimoseptimo, regnorum nostrorum Hungariae et Bohemiae etc. anno primo. Iacobus Piso 8 secretarius. 10 István Brodarics to Louis II 1 Rome, 1 September 1522 Manuscript used: MOL, DL 25663 Published: Iványi Béla, Adalékok a nemzetközi

deinde hanc ipsam gloriam prauis operibus, ad quę semper pronior est destruit | et in suimet infamiam turpiter conuertit. Nam quanuis aliquando etiam non improbi ingenii esse uideatur, nunquam tamen non majore sui parte malus est. de quo Iacobus apostolus: Vir inquit duplex animo inconstans est in omnibus uiis suis. Quippe qui nunc hoc | nunc illud appetit, cui quod modo placuit, modo displicet, et rursum quod displicebat placet. Qui si quando boni aliquid agere aggreditur, semper antequam perficiat

ętate pręterit, pro nihilo est, peccata autem manent et perdurant quibus grauatus animus ad inferos ruit, ibi pro breuibus delitiis poenas luiturus sempiternas. Quid quod omnium hominum breuissima uita est super terram? atque (ut Iacobus apostolus ait) Iac4 uapor ad modicum parens .

Esto mansuetus ad audiendum uerbum Dei, ut intelligas, et cum sapientia proferes responsum uerum. quasi dicat: Disce prius, et postea docebis. Et iterum: Si, inquit, dilexeris audire, sapiens eris. Idem nobis pręcipit Iacobus apostolus, cum ait: Iac1 Sit autem omnis homo uelox ad audiendum, tardus autem ad

Sicut ergo infirmus et imbecillus est qui non facit opera, ita ad omnem malignę tentationis impetum constans est et stabilis, qui assidue in bonis operibus exercetur. Quamobrem solicite nos admonet Iacobus apostolus et ait: Iac1 Estote factores Verbi et non auditores tantum, fallentes

uel non concessisset uel concedere distulisset. Sanctos ergo in auxilium nobis inuocemus, quia in psalmo est scriptum: Oculi Domini super iustos, et aures eius in preces eorum. Et Iacobus apostolus: Multum ualet, inquit, deprecatio iusti assidua. Plus potuit unius Moysi oratio quam multorum arma. Illo nanque orante uictę sunt inimicorum copię, quo tacente superabant. Ad Elię prophetę preces cęlum dedit pluuiam et terra fructum, cum trium annorum et sex

Petrus quoque apostolus negationis crimen fletibus diluit amaris. Et qui ante lachrymas Domino infidus extiterat, post lachrymas regni cęlestis claues ipso tradente accipere meruit. Ad eiusmodi fletum Iacobus apostolus nos inuitat dicens: Iacobi 4 Emundate manus peccatores, et purificate

amando possideret, possidendo perpetuo beatus esset. Quam quidem sapientiam ut concipere et tenere possimus, non solum discendi studio incumbere, sed etiam uotis precationibus-que poscere debemus. cum Iacobus apostolus dicat: Iacob I Siquis uestrum indiget sapientia, postulet a Deo, qui dat omnibus affluenter et non improperat; et dabitur ei. In Iob quoque legimus:

Et quoniam sola Dei sapientia | non uana sed uera est, per quam solam patet aditus ad beatitudinem: Sapientia, inquit Iacobus apostolus, quę desursum est, primum quidem pudica est, deinde pacifica, modesta, suadibilis, bonis consulens, plena misericordia et fructibus bonis, non iudicans sine simulatione.

nos examinasti, sicut examinatur argentum. Igitur tentatio Domini | tentatio probationis est, non malicię neque pręcipitationis. Quapropter Iacobus apostolus ait: Jac. i. Nemo cum tentatur dicat, quoniam a Deo tentatur. et ne ambiguum relinqueretur, de qua tentatione hoc diceret, subiunxit: Deus enim intentator

contemnere | et ea quę stabilia ęterna-que sunt sectari. Si Christi discipuli fieri cupimus, meminerimus quod non de diuitum turba sibi discipulos elegit Dominus, sed de pauperum grege et egenorum. Petrus, Andreas, Ioannes, Iacobus | piscatione uictum sibi quęrebant. relictis retibus et naui secuti sunt Christum. Ex his postea Petrus cum Ioanne cuidam claudo elemosinam petenti respondit: Act. 3

in locum beatorum omni bono coepit abundare. Quis utriusque fine perspecto non dixerit | et illius infelicissimas diuitias | et huius felicissimam mendicitatem? Breuis est pręsentis paupertatis toleratio, futurę uero remunerationis hubertas perpetua est et perennis. Quod testatur Iacobus apostolus dicens: II Nonne Deus elegit pauperes in hoc mundo, diuites in fide | et hęredes regni? Ne quem igitur dum Domino seruit, paupertatis

Iac. I Quod si omne datum optimum et omne donum perfectum desursum est descendens a Patre luminum, ut Iacobus apostolus ait, in quem iustius decentius-que omnes bonę animi atque corporis actiones referri poterunt | quam in eum a quo sunt? et pro quibus ipse se tibi donat dicens: Gen. 15

sacris catholicę-que doctrinę cum auditionem | tum obedientiam pręstat. Vnde audire interdum pro parere iussa-que perficere usurpatur. Ad hanc audiendi perfectionem Iacobus apostolus nos hortatur dicens: Iaco. I Estote factores uerbi et non auditores tantum fallentes uosmetipsos. Quia, si quis auditor est uerbi et non factor, hic comparatur

Quamobrem plurimi sanctorum uirginitatem suam inuiolatam conseruarunt, ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant. Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis, alii-que multi ex discipulis.

Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis, alii-que multi ex discipulis. Inter foeminas autem | Martha, Petronilla, Tecla , Agatha, Lucia, Catharina, Cecilia, Barbara, Agnes | alię-que multę, quę

Vę uobis diuites, qui habetis consolationem uestram. Consolantur enim, quoties quęstum faciunt uel cum quęsitis ad uoluptatem abutuntur. Hos etiam Iacobus apostolus lugubri uoce aggreditur et ait: Iacob. 5 Agite nunc diuites plorate ululantes in miseriis uestris, quę aduenient uobis. diuitię uestrę putrefactę sunt, et

cęteri-que Christi serui, uirgines quoque et uiduę | omnes-que illi qui ecclesię autoritate in sanctorum collegio numerantur. Petrus. Paulus. Ioannes. Bartholomeus. Thomas. Iacobus maior. Iacobus minor. Stephanus. Laurentius Pro Christi nomine non dubitauit Petrus crucifigi, Paulus capite truncari, Ioannes in feruentis olei dolium nudus demergi, Bartholomeus uiuus excoriari, Thomas lanceis perfodi, Iacobus Maior decollari,

cęteri-que Christi serui, uirgines quoque et uiduę | omnes-que illi qui ecclesię autoritate in sanctorum collegio numerantur. Petrus. Paulus. Ioannes. Bartholomeus. Thomas. Iacobus maior. Iacobus minor. Stephanus. Laurentius Pro Christi nomine non dubitauit Petrus crucifigi, Paulus capite truncari, Ioannes in feruentis olei dolium nudus demergi, Bartholomeus uiuus excoriari, Thomas lanceis perfodi, Iacobus Maior decollari, Minor fuste

Bartholomeus. Thomas. Iacobus maior. Iacobus minor. Stephanus. Laurentius Pro Christi nomine non dubitauit Petrus crucifigi, Paulus capite truncari, Ioannes in feruentis olei dolium nudus demergi, Bartholomeus uiuus excoriari, Thomas lanceis perfodi, Iacobus Maior decollari, Minor fuste fullonis interimi, Stephanus lapidibus obrui, Laurentius igne cremari, omnes denique per tormenta consumi. Hoc idem propositum fuit reliquorum sanctorum omnium, necem uidelicet a persecutoribus

uerbi Dei semen, ubicunque fructus aliquis speratur, studuerint seminare. 5 Qui enim conuerterit peccatorem (ut Iacobus apostolus ait) saluabit animam eius a morte | et operiet multitudinem peccatorum. Quanti autem meriti sit | peccatorem ad poenitentiam inducere | et a uitio ad uirtutem reuocare, ostendit Dominus ad Hieremiam dicens:

Ad Cor. prima 7 Circumcisio inquit nihil est, et pręputium nihil est | sed obseruatio mandatorum . Et apostolus Iacobus: epistula 2 Fides si non habeat opera, mortua est in semetipsa.

sunt pro nomine Iesu contumeliam pati. Ad quod sane gaudium et nos inuitant atque hortantur | uolentes et martyrii sui habere socios | et glorię consortes. Vnde Iacobus apostolus: Iacobi 1 Omne gaudium inquit existimate fratres mei, cum in tentationes uarias incideritis, scientes quod probatio fidei uestrę patientiam operatur |

Cum-que diu obstinatis animis fuerit altercatum, sanguine et cędibus pertinax finitur contentio | vsque adeo noxium esse solet | nolle linguę moderari | et superbię uitio ab altercationibus non recedere. Recte itaque Iacobus apostolus: 3 Vbi zelus inquit et contentio, ibi inconstantia et omne opus prauum. Scriptum est autem:

me Dominationi Vestrae, quae diu feliciter valeat et incolumem Dominus conducat. Augustae, die X Ianuarii anno Domini MDXVI.. Eiusdem Dominationis Vestrae semper ad vota Iacobus de Bannissis.

Nero Cęsar Petrum crucifixit, Apostoli Paulum capite mulctauit; Andream Egeas, Achaię proconsul in crucem egit; Phillippum Phrygię pręses lapidibus obrui iussit; Bartholomeum Armenię rex uiuum decoriauit; Iacobus Maior Hierosolymis Herodis iussu capite truncatur, Minor de pinna deiicitur et fuste fullonis fracto cerebro interimitur; Ioannes Traiano iubente in oleo coquitur, sed non lęditur, in Pathmo relegatus mortem obiit; Thomas Indię regis iussu lanceis confossus occubuit;

exultans ait se fidem seruasse usque ad pręsentis uitę consumatienem et propterea sibi repositam esse in cęlo iustitię coronam. Cum illo igitur dracone nobis pugnandum est, qui non corpora, sed animas perdere conatur. Neque carnem nobis dominari sinamus, sed spiritum. (Iacobus apostolus) Si pugnam istam uicerimus, promissa nobis a Domino bona capiemus, dicente Iacobo apostolo: Beatus uir, qui suffert tentationem, quoniam, cum probatus fuerit, accipiet coronam uitę, quam reddet Dominus diligentibus se. Restat, ut uera uirtus sit compescere carnales

In queis fuere Laurentius Huuilacenus, inter profanos proceres fortunis ac familiae dignitate nulli secundus; Sigismundus Chanzeres, Quinque ecclesiarum antistes; Bartholomeus Berislauus, Varanensis prior, eiusque collegii sacerdos, quod Rhodum Lyciae insulam imperio obtinet; Iacobus Scytha, et ipse ex regiis praefectis non ignobilis; Paulus Choruates, multique alii bello assueti, genereque ac diuitiis clari. Quod ubi uulgatum est, Stephanus Bather cum omni exercitu, qui secum in Pestano campo consederat, Danubium confestim traicit regulum

etiam profligatur et capitur. Dum proelio utrique acriter contendunt Coruini enim, qui nondum acie excesserant, uenia fere desperata sese non nisi audacia tutos arbitrabantur, pars autem aduersa non secus ac in transfugas proditoresque instabat ― Iacobus Scytha, odio iram inflammante atque animum suggerente, equo calcaribus incenso in praefectum Transiluanum sese infert, ratus hostes aut remissuros pugnae ardorem, aut in fugam sese effusuros duce eorum occiso, nec difficilem de sene, atque ob id ad manum secum conserendam

nullamque pugnae moram facturus lanceę ab armigero raptim sumptae innititur. Decorum enim censebat in conspectu duorum exercituum ducem multis bellicis operibus illustrem, in extrema quoque aetate, singulare haud detrectare certamen. Verum Iacobus, insperata Stephani perterritus alacritate, extemplo fugae se mandauit, ira, ut fit, quom insita animo deest audacia, timori cedente. Quod animaduertens quidam eques eius turmae, quam Quinque ecclesiarum episcopus adduxerat, Transiluano sese praefecto infestum obiecit,

transfugii ac auaritiae scelus adicientes. Porro plerique Hungarorum in omne fere facinus pecunia impelli solent. Iacobus Scytha cum suis Maximiliano accedit, et Norici oppida sibi commissa tradit. Iacobus Scytha, de quo supra memorauimus, priuato odio exul factus, id fortuna agente, ut praesto esset,

fere facinus pecunia impelli solent. Iacobus Scytha cum suis Maximiliano accedit, et Norici oppida sibi commissa tradit. Iacobus Scytha, de quo supra memorauimus, priuato odio exul factus, id fortuna agente, ut praesto esset, qui hosteis metu cunctantes, nec dum expeditionis satis certos, ad bellum contra Hungaros gerendum impelleret, atque ad oppugnandam

uident, dimissis in aquam ab utroque nauis latere remis, quo remige quoque cum classiariis militibus rem gererent, adeo pertinaciter desperata salute decertarunt, ut non nisi paucissimi uiui, et hi quidem uulneribus pene confecti in hostium deuenerint potestatem. Igitur Iacobus nihil non regiae fortunae simulque Turcarum uirtuti patere ratus, securus propter Peloponnesiacum litus Methonem uersus nauigabat. Iamque Cyparissiam attingens oram ad ostium

fortunae gradum obfuturam affirmat; segnes contra asperis increpat uerbis, mortemque timidis minatur. Succedunt ergo ad murorum ruinas, strenui pariter et ignaui, illi praemio ac gloria illecti, hi metu coacti. Caeterum nec a mari oppidanis quies ulla dabatur. Iacobus enim, classis Turcaicae praefectus, quum suopte impulsus in Christianos odio, tum ut uanas hostiles faceret suppetias, utpote quae culpa sua in oppidum importatae uidebantur, cum parte nauium ad muros, qua occidentem spectant, accessit, scalasque applicare frustra

simul nauium, quae uento agitabantur, instabilitate, simul quia rupes, in quibus ea pars muri extructa erat, inter salum et murum ipsum interiectae, prohibebant naues moenibus admouere, licet inde oppidum opere haud satis emunitum esset, ut ubi ipsius loci ac maris praesidio tutum foret. Sed quia Iacobus metu poenae obstinauerat animo immissi in oppidum auxilii negligentiam egregio aliquo facinore compensare, quo specie saltem oppugnationis inde ostensa uires oppidanorum distraheret, iubet suos per rupes urbi appositas ascensu tentato muros adoriri, uirtutis, cuius mentione Turcae admodum

Oppidanorum tandem ignauia Methone potiuntur. Quum his adhortationibus, ne dicam seruilibus probris, ardorem pugnae classicis, loci difficultate aduersante, nequicquam iniceret Iacobus, ex alia parte, qua rex ipse adiuncto sibi Achimate Cossicio Dalmata, amicorum ac purpuratorum acceptissimo, agmen cogebat hortatorque aderat, milites, quum spe ingentium donorum illecti, tum quo se classiariis praeferrent (uerebantur enim ne a mari uictoria inciperet)

et ingenti discrimine. Aderit tamen, speramus, aliquando deus propitius nobis et superatis hostibus respirare licebit. Ego autem tantum cupio satisfacere d.i v.ae et mandatis ipsius obsequi, quantum salutem et incolumitatem meam. Cui me ex animo commendo et quam foelicissime valere cupio. Mediolani die II. Martii anno domini MDXXIIII. Egregiae, magnificae et prestantissimae d.is v.ae semper ad vota deditissimus Iacobus de Bannissis.

Quid dicam de Michaele Nicolino Michael Nicolinus. malente sub Lisio, Epyri oppido, cum omnibus suae triremis nautis Turcharum gladio mortis iura experiri quam in minima parte a prisca Pharensium strenuitate degenerare? Nec Iacobum Barbum Iacobus Barbus eques deauratus. ommittendum esse puto, qui laboranti Methone, oppido Achaie, sub quo olim (quemadmodum Sabellicus repetit) Sab. aenea. IIII. lib. III. (286)

supplico, dignetur me sua solita gratia prosequi. Quam Deus Optimus Maximus quam diutissime felicem et incolumem conservet, in cuius gratiam me et mea servitia rursus humillime commendo. Ex Buda, ultima 26 Iacobus Sadoletus episcopus Carpentrensis, secretarius pontificis summi, munere legati fungens, litterarum humaniorum cultor. Unus expertorum rerum Hungaricarum praecipuorum apud Sanctam Sedem Apostolicam.

pube Philippus.
5.509  Te quoque syre micans ostro, stirps regia, lati
5.510  Nominis, et diues quoque te Matthaee uocauit,
5.511  Et Dydimum Thomam manibus, uisusque fidelem,
5.512  Pulcher Iacobus iustissimus unus in omnes.
5.513  Consequitur, fraterque Simon, fraterque Thadaeus,
5.514  Vltima Scariothes infamia saeuus Iudas.
5.515  Haec Christi duodena tribus, duodenaque proles

tertia tribu: Neemias, Iosephus, Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex quarta: Ionathas, Abraeus, Elisaeus, Ananias, Chabrias, Satus. Ex quinta: Isacus, Iacobus, Iesus, Sabbataeus, Simon, Levis. Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima: Sabbataeus, Zedekias, Iacobus, Isachus, Isias, Natthaeus. Ex

Ex quinta: Isacus, Iacobus, Iesus, Sabbataeus, Simon, Levis. Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima: Sabbataeus, Zedekias, Iacobus, Isachus, Isias, Natthaeus. Ex octava: Theodosius, Iason, Iesus, Theodotus, Ioannes, Ionathas. Ex nona: Theophilus, Abramus, Arsamus, Endemias, Iason, Danielus. Ex decima:

possit 59 humanus qua ratione esse possis 63 humanum genus quanto tempore quantis in miseriis crescat 63
I Iacobus 19 Iason 19 Iesus 19 ab Ignavia quomodo sibi cavere quis possit 75 ad Imperandum quales idonei 89 imperium quomodo optimum sit

Jovanović 2011-10-23T18:39:08 Iacobus Grauisius Musam alloquitur
Ibis, Calliope, gradu citato
Velox ad dominum meum benignum
Et reddes placido et uenustulo ore
Haec: "Tranquille, precor, tui Grauisi
5  Carmen non lepidum, quod

tibi nomen erit. Matthaeus Desseus Ragusinus. Nobilis Iacobus Grauisius praeceptor publicus reverendo Sebastiano a Lege, ciui Traguriensi
Hoc ego tuque sumus, sed quod sum non potes esse
Tu quod es ex populo quilibet esse potest.

relatio, publice enim dixerat, se ferre literas quod 80 Triremes Rhodi custodia erant venturae ad nostri depopulationem, et in itineris medio, quod ea velorum multitudo conspecta fuerat ad Epidaurum vetus, et prope diem hic affutura erat, et iccirco idem Iacobus ex Praetorio egrediebatur, ut specularetur e maenibus si quod usquam velum appareret, et Archidiaconus id coniiciebat. Tamen occasionem diutius cum eo colloquendi nectebat. Caepit Jacobus diversa respondere, et ambages quasdam intereundum

beneficio calefactionis laterum ac membrorum, mihi gratias egit. Benedicere non raro etiam significat bene precari alicui: ut Gen. 12, pollicetur Dominus se benefacturum benedicentibus Abrahamo: id est, ei faventibus, et bene precantibus. Sic Melchisedech benedicit Abrahamo, Gen. 14. Iacobus Pharaoni, fratres Rebeccae et in similib locis. SECUNDO benedicere in nomine Domini, id est invocato Domino beneprecari. Psal. 118, et 129, Benediximus vobis in nomine Domini: id est, bene precati sumus. Huc referatur, quod Benedicere aliquando

orare. Ierem. 7. Non assumes clamorem pro populo hoc. Clamorem pervenire facere ad se, Iob. 34. Clamorem contritionis suscitare, Esaiae 15, pro, horrendum ac miserandum, seu plenum iniuria. Clamare pro accusare non raro ponitur. Sic sanguis Abel clamat ad Deum de terra contra Cainum. Sic Iacobus cap. 5 dicit, mercedem pauperum interversam clamare cotra divites. Clamorem circumire terminos Moab, Esaiae 15, est, omnia oppleri bellico tumultu, aut etiam fugientium lamentationibus. Idola non proclamabunt in gutture, Esaiae [14:] id est, non loquentur. Clamare spiritu

Aliqui putant in hac significatione dici scortationem contra proprium corpus, quod nos ex membris Christi scortorum membra faciat, atque ita prorsus extreme nostra corpora deformet. Eadem ferme significatione scortator dicitur. cum scorto unum corpus fieri. Tertio, significat totum hominem: ut Iacobus cap. 3 dicit quod lingua maculet totum corpus. Aliqui intelligunt totam vitam, omnesque actiones. Aliqui etiam de metaphorico corpore totius coetus, quod unus calumniator deformet totam Ecclesiam Dei. Sed prima significatio videtur caeteris aptior. Sic Paulus 1. Cor. 6,

ac detestamur eos, quos serviliter timemus. Timemus enim mala, et diligimus bona: sicut Cicero inquit, Quem multi metuunt, periisse cupiunt. et tyrannicum illud: Oderint, dum metuant. Amicitiam mundi Iacobus esse dicit inimicitiam Dei: id est, perversum rerum carnalium studium, efficere ac gignere dissidium cum Deo, parare nobis eius iram, et alienare nos ab ipso. Filius dilectionis. Coloss. 1. Deus transtulit nos in regnum filii dilectionis suae. id est, sibi dilectissimi. Diligere opere,

Deut. 25. dicitur frater defuncti sine liberis viduam ducens, ei procreat-s liberis aedificare domum. Sic quoque Exodi. 1, Deus obstetricibus aedificavit domos. Sic David dicit Psal. 101, facientem dolum non habitaturum in medio domus suae: id est, in familia sua. In eodem sensu Iacobus dicit ad Laban, se iam viginti annis in domo eius habitavisse. Psalm. 49, Intima illorum, domus eorum in seculum, pro, cogitant posteros suos perpetuo florituros. Sic Cornelius Centurio dicitur timuisse Deum, cum tota sua domo: Actor. 10. Talia sunt illa; Baptizavi Stephani domum, 1.

nomine. Sic Isaiae 7 dicitur: Commotum est cor populi Iudaici, et domus David: id est, regis consiliariorum et aulicorum, ad terribilem famam de adventu hostium, sicut moventur vento arbores in sylva. Et Christus incredulos et inconstantes comparat arundini a vento agitatae. Eodem modo etiam Iacobus incredulum describit: Qui orat, petat in fide, nihil diiudicans. nam qui diiudicat, similis est fluctui maris, qui a ventis agitur et iactatur. Et mox: Vir animo duplici, inconstans in omnibus viis suis. Sic et Paulus talem describit inquiens Ephes. 4. Non simus amplius pueri, qui

possunt ac solent adscribi alicui per imputationem: ut si praesentes prosequutores puniantur ob sanguinem Abel. Sic praesentes Papistae punientur ob omnes abominationes unquam in ea Babylone patratas. Sic Christus coactus est poenis suis persolvere quae non rapuerat: Psal. 69 et Iacobus Labano. Sic etiam ethnici poetae experientia edocti dixere, Saepe unius mali hominis, aut paucorum scelera ac poenas, contaminare, polluere et gravare totam civitatem, in qua illi agunt, quare prorsus sceleratos, nefarios et pollutos soliti sunt tota regione pellere ac exterminare. Quo modo

certo probare, se esse ex familia David, quae prorsus ignoratur. IOSEPH, aliquando pro toto populo Dei ponitur, sive ob celebritatem ipsius patriarchae, sive ob amplitudinem duarum tribuum ex Iosepho venientium, nempe Ephraim et Manasse: praesertim autem Ephraim, cui Iacobus in adoptione prae Manasse seniore primogenituram largioremque benedictionem tradiderat. Amos 6. Sicut David putaverunt se habere instrumenta Musica, bibentes de phialis vinum, et optimo unguento delibuti nihil dolebant super contritionem Ioseph. pro, suis privatis commodis et voluptatibus

harum [?: ] plicationum istius phrasis ex Sacris literis afferri, [?: ] sertim autem eius quam Lutherus p. m. sequutus est, quarum nonnullas recensebo. Cum Iacobus dicit, Ira viri iustitiam Dei non operatur: loquitur quidem de nostra obedientia, aut operum iustitia: sed tamen non potest commodius exponi, quam iustitiam a Deo requisitam, aut Deo probatam ac placentem. Placet vero etiam operum aut novae obedientiae iustitia Deo, suo quodam modo et

cum ipsimet eum locum in Missali suo in quadam precatione, per Allevabit legant. Alias per metaphoram significat morum levitatem, hominem vanum, instabilem, temerarium, sicut et apud Latinos. [?: Hinc-- ] citur Ecclesiast. cap. 19. Qui cito credit, levis est corde. Sic Iacobus primogenito suo Ruben obiicit levitatem morum, quod suam concubinam contaminaverit, inquiens: Levis fuisti ut aqua, non excelles, quoniam, etc. ubi non significat ipsam proprie levitatem, quae ponderositati contraria est: sed fluxibilitatem, et instabilitatem aqueam. Sicut enim

2. Phil. 3. Coll. 2. 3. 4. Legis de non attingendo et comedendo immundo, quae extat Levit. 5. 11. et Deut. 14, meminit Petrus Actor. 10 et 11. Pentecostes mentio fit Act. 2 Ad legem de suffocato et sanguine alludunt Apostoli Act. 15 et 21. Alluditur etiam ad legem de votis Act. 18. Et Iacobus persuadet Paulo, ut sese purificet in templo Hierosolymitano, cum viris 4 votum habentibus. Paschatis mentio fit Actor. 2. 1. Cor. 5. Hebr. 11. Ad leges de discrimine potus et cibi, dierum festorum et novilunii et sabbatorum respexit Paulus Coll. 2. inquiens: Nemo ergo vos iudicet in

ex quo apparet. in Petro legendum potius esse ἀγάπαις, quam ἀπάταις. Hinc porro derivatur verbum MACULO, quod per metaphoram de spirituali contaminatione dicitur. Hier. 2: Maculata es in iniquitate. Sic Iacobus affirmat, linguam maculare totum corpus: id est, deformare coram Deo, et reum facere. MAGISTER vox exprimit nonnunquam vocem Baal, et significat autorem. ut Proverb. 24: Cogitantem malefacere, magistrum fraudum et malarum cogitationum nominabunt Isaiae 50:

simul [?:-uae ] cupiditates perpetuo aestuantes, comparatione maris describuntur. Impii autem sunt sicut mare motum, quod quiescere non potest, sed aquae eius eiiciunt [?: lu-- ] et coenum. Non est pax impiis, dicit Dominus Deus. [?: Simi-erme ] modo etiam Iacobus incredulae impiorum mentis inconstantiam et agitationem comparat perpetuae agitationi maris. Montes ruere in cor aut medium maris, idem [?:-me ] valere videtur quod Latini dicunt Caelum [?: rue- ] aut caelum terrae milceri. Psal. 46,

Dignitas. MERETRIX, et Meretricari, in verbo scortandi exponetur. Hoc tamen nunc observetur, quod meretrix zona aliquando significat hospitam aut xenodocham, quae pro pecunia vendit cibos. Sic exponit locum Iosuae 2 Kimchi et Chaldaeus. Nec obstat quod Paulus et Iacobus habent Rachab πόρνην. Solent enim aliquando Hebraismi etiam in alias linguas transire. Causa vero, quod una vox utrunque significat, nempe cibatricem et scortum, est, quod ipsae res aut artificia crebro coniunguntur. Nam etiam hospitae solent esse

bellum et [?: de-gradum ] Christianum militem, transfert. Paulus [?: ] [?: ] suum Timotheum vocat bonum militem IESI Christi, et iubet militare bonam militiam, et retinere fidem ac bonam conscientiam. Item veterem hominem ait militare contra novum: sicut et Iacobus dicit, cupiditates militare in nostris membris. Et Petrus dicit primae secundo, cupiditates carnales militare contra animam hominis: i. in eius exitium ac damnationem. Similibus metaphoris etiam Latini utuntur, qui vocant togatam, item literariam militiam. Convenit porro cum hac

Si facitis misericordiam et veritatem cum hero meo: id est, si serio et ex animo vultis benefici esse in dominum meum. Genesis 21 Secundum misericordiam quam feci tecum, facies mecum. Sic et Ioseph dicit ad pincernam: Facias quaeso misericordiam mecum, ut mentionem facias mei Pharaoni. Et Iacobus ad Iosephum, Genesis quadragesimoseptimo: Fac quaeso mecum misericordiam et veritatem, ne me sepelias in Aegypto. Iosuae secundo: Faciemus tecum misericordiam et veritatem. Sic Samaritanus saucio misericordiam fecisse dicitur, Lucae 10. Christus accusat Matthaei vigesimotertio

misericordiae. Induite viscera miserationum, aut misericordiarum: Colossens. tertio: id est, estote ex imis visceribus misericordes. Secundum suam misericordiam salvos nos fecit, Tit. tertio: id est, non ex merito operum, sed ex mera misericordia. Iudicium sine misericordia ei fore dicit Iacobus, qui non fecerit misericordiam: contra autem qui fecerit, quasi insultaturum iudicio: Iacob. secundo. Misericordiam custodire in mille generationes, Exodi decimoquarto, est, perpetuo pergere tueri pios, piorumque liberos. Misericordes חסדים

viva fides. Sensus enim est, non [?: ] opera fidem vivificent, sed quod viva fides ultro [?: ] opera ideo dicit, operibus externis veluti effectis [?: aut ] fructibus quibusdam monstrari, an sit vera aut falsa [?:-va ] aut mortua fides. Cum ergo Iacobus adimit iustificationem fidei soli, non vivae, sed mortuae fidei [?: ] Praeterea operibus iustificari significat iustum [?:---ri ] : sicut et Psalm. 51, et Paulus dicit

ex mundo sum. Non rogo ut tollas eos ex mundo, sed ut serves eos a malo. Transire ex mundo ad patrem, Ioann. 13, est, per mortem exhac vita in caelestem patriam migrare. Mundus etiam rerum copiam significat: sicut et Germani dicunt, Ein wunder was für ein weld war da. Sic utitur hac voce Iacobus cap. 2, Lingua est ignis, mundus iniquitatis: id est, ingens chaos iniquita tis. Ab hoc vocis huius usu credo venire, quod Mundus significat ornamentum muliebre: nisi quis a mundicie deduci velit. maximam enim copiam habent suarum illarum nugarum, quibus sese comunt: quas

19. id est, privatus superiore ac regia veste. Item, quod Iohannes apostolus dicitur aufugisse nudus. item, quod Petrus Iohan. 21 dicitur nudus piscatus, eoque prosiliturus ad Dominum succinxerit se amiculo superiore, ut solemus cum honestis aliquibus aut dignioribus viris colloquuturi. Sic Iacobus secundo inquit: Si autem frater et soror nudi sunt. Item Christus: Nudus fui, et non vestivistis me. Eadem ratione dicitur Iob 22, Nudos spoliastis vestibus. Nudum aliquem abigere, fiebat poenae et ignominiae gratia. Sic minatur Deus Iudaeis sub forma mulieris, Ezech. 16 et 23, ac

[?: ] fiduciam in extremo iudicio habere: ut Maior (huius erroris instaurator) in Postillis suis contendit. NUMERUS, aliquando paucitatem significat: quia pauca facile numerari queunt. Aliquando contra, multitudinem. Genes. 34, Ego autem viri numeri, inquit Iacobus: id est, perpauci sumus, ut quantumvis debili hosti [?:-stere ] nequeamus. Iob 16, Quia anni numeri veniunt, ac semitam quam non novi ambulabam. id est, in paulis annis. Deuteron. 4: Relinquemini homines numeri. Psal. 105, Cum essent homines numeri: id

non proprie ipsae virtutes. Quarta, quia Deus requirit obedientiam ipso opere praestandam, non tantum cogitatione voluendam. Quare ipsorum operum [?:-numque ] vocibus melius hypocrisis aut simulatio pietatis internae excluditur. Hinc Iohannes urget, ut diligamus opere, non verbo: et Iacobus, ut fidem nostra [?: oper- ] declaremus. et Paulus fidem per charitatem efficacem aut operantem. Sed tamen exigit Scriptura etiam internas hominis, non tantum externas operationes: ut cum toties cor flagitat. item in Decalogo, dilectionem ex tota anima, tota corde, et omnibus

decimo. pro, non permittet. nota phrasis est. PATER, catachrestice Hebraei saepe usurpant pro avo, proavo, et omnib. maiorib per rectam lineam. Sic Laban vocatur filius Nahor, cum esset nepos eius ex Batuele filio. Sic et Abraham dicitur esse pater Levi, Hebr. 7. Sic Iacobus Gen. 31, vocat Abrahamum patrem suum: Nisi Deus patris mei Abraham. Sic Dan. 5. Nabuchodonosor dicitur pater Belsazer: cum fuerit pater Evilmerodachi, evius filius fuit Belsazer. Secundo, valde multas metaphoricas significationes habet. Ponitur enim pro authore aliquorum, Gen. 4,

quandam et omnibus modis laudatissimam perfectionem. Sic 1. Corinth. 14 opponit perfectionem pueritiae, et iubet nos malitia quidem pueros, intelligentia vero perfectos esse: id est, in male agendo rudes ac non idoneos esse, sed in vera piaque intelligentia virilem prudentiam habere. Sic et Iacobus iubet nos perfectos et integros esse, ita ut in nullo deficiamus. ubi posteriores voces satis indicant, quid per praecedens perfectum notet: nempe integrum, seu in nullo deficiens Aliquando tamen Perfectus absolutam quandam ac omnibus modis irreprehensibilem praestantiam notat. Deuter.

Psal. 19: Lex Domini perfecta, recreans animam: testimonium Domini fidele, sapientiam praestans parvulis. ubi idem videtur esse perfecta lex, et testimonium fidele: id est, carens omni errore, et noxio dogmate, ut quae sola sit vere salutaris animabus, et hominem instauret. Porro Iacobus cap. 1: inquiens, Legem perfectam libertatis, videtur significare ipsam legem cordi nostro inscriptam, seu renovationem. Eum enim qui illam habeat, ac ei studeat, dicit vere praestare bona opera. Credo autem legem perfectam dici, quia sit viva, hominemque regat ac perficiat,

primae Petri primo, perinde ut et Romanorum secundo, de severo Dei iudicio accipitur. Porro Galatis secundo dicit Paulus, se nihil moveri priori dignitate ac nomine Petri, ac aliorum, et quod illi coram cum Christo versati fuerint. nam Deum ad talia externa non alligare gratiam, ac dona sua. Iacobus capite secundo accusat quosdam Christianos, quod non ex aequo complectebantur fratres pauperes ac praepotentes. Iudas in sua Epistolaait, seductores admirari ac colere personas potentum lucri gratia. Haec de significationibus harum locutionum. Illud autem alibi prolixe dictum est, falso ex

bis dicitur esse primitiae dormientium: quia primus ex mortuis ad vitam ac gloriam aeternam excitatus est. sicut Coll. 1, nominatur primogenitus ex mortuis. Rom. 11, Quod si primitiae sanctae, sancta etiam massa: et si radix sancta, etiam rami. pro, si illi primi patres Abrahamus, Isaacus et Iacobus, fuerunt accepti Deo: proculdubio et posteri eorum sua quadam ratione placent. Omnes hae significationes huius vocis sunt metaphoricae 2. Thess. 2: Quod elegit vos Deus primitias: habet Vulgata. Graeca, a principio. PRIMITIARE. Ezech. 47. Mensibus suis

tentavit, ac exploravit eorum alacritatem, non modo non extinxerunt, sed etiam auxerunt et illustrarunt. Sic quoque δοκίμιον fidei, probatio aut exploratio fidei, Iacob. 1. 1. Pet. 1. passive accipitur, nempe qua piorum fides exploratur. Praeponit ibi Iacobus probationem patientiae tanquam causam: cum Paulus, ut modo audivimus contra patientiam probationi praeponat, Sed causa est, quam nunc audivimus, nempe quod est diversa vox, et significat Iacobo idem quod Paulo in sua gradatione tribulatio. PROBRUM, in Sacris

quia plures sectae erant in Iudaica religione. Sic et Coll. 2, religio angelorum, pro, cultu ab angelis praescripto, ac hominibus tradito accipitur: qualis [?: ] totus Papatus est. Hic in posteriore parte religio pro superstitione: sed in priore, pro Dei religione accepitur. Porro Iacobus usurpat hanc vocem pro animi puritate, inquiens: Religio pura ac immaculata apud Deum et patrem haec est, invisere orphanos et viduas in Afflictione sua, et immaculatum seipsum servare a mundo Ibidem: Si quis videtur religiosus esse inter vos, qui [?: ] frenat linguam suam, sed

enim alias liberare captivum ab hostibus, et pristinae libertati restituere: quod etiam [?: ] in iustificatione. Liberamur enim a iure peccati et [?: ] tis, et donatur nobis iustitia Christi, ob quam [?: d- ] Spiritus sanctus et vita aeterna. Consequi Iacobus: 2 ad Timoth. 2, Omnia suffero propter electos, ut et ipsi salutem consequantur, quae est in Christo Iesu, cum gloria aeterna. Salus ex Iudaeis est: Iohannis 4. id est, causa salutis, seu Servator. Evangelium est potentia Dei

dicit Deus ad Moysen: Vade ad populum, et sanctifica eos hodie et cras, et lavent suas vestes. Huius significationis sunt innumera exempla in Veteri testamento. Hebraeorum nono dicitur haec sanctificatio facere ad purificationem carnis, contaminatorum. Et Actorum vigesimoprimo dicit Iacobus Paulo: Hisce assumptis sanctifica te. Sic iubetur pontifex etiam ipsum altare Domini sanctificare ab immundiciis Israelitarum: Levitici sexto. Sic legitur Machabaeorum primo, capite quarto: Aedificaverunt sancta, et quae intus erant intra domum et aedem sanctificaverunt. id est,

et sinceritate et gratia Dei versati sumus in mundo, et non in sapientia carnali. et 1 Corin. 1, se non debuisse praedicare Evangelion in sapientia sermonis: i. selectissima quadam Rhetorum eloquentia, qualem tunc Sophistae passim, praesertim in Graecia iactabant et ostentabant. Caeterum Iacobus cap. 3 hisce verbis describit tum terrenam, tum et caelestem sapientiam: Quod si invidiam amaram habetis, et irritationem in corde vestro, nolite gloriari, et mendaces esse adversus veritatem. Non est enim ista sapientia superne descendens, sed terrena, animalis, daemoniaca.

ait: Rabbi scimus quod a Deo sis. norant etiam aliquo modo patrem eius caelestem: et tamen revera spiritualiter neque ipsum, neque patrem norant. Tale quid est illud Matth. 13: Videntes non vident, et audientes non audiunt, nec intelligunt. Haec est illa noticia, ut ita dicam, specularis, quam Iacobus dicit evanescere. Paulus alioqui etiam spiritualem piorum noticiam in hac vita, quia adhuc manca est, dicit esse perinde ac si per speculum in aenigmate rem intueremur. Haec multiplex noticia, praesertim perfecta et imperfecta, facit etiam ad expositionem verbi VIDERE, de quo infra:

Gen 3. iubet humi repere, et pulverem comedere. In Isaia est, quod etiam pii reges ac potentes tantam reverentiam exhibebunt Ecclesiae, ut videri possint humi iacere, et pulverem pedum eius lingere. De quo loco supra dictum est. Serpentum prudentia celebratur Genesis 3. 49, et Matth. 10. Iacobus patriarcha Gen. 49 declarat, qua ratione serpentem vocet callidum in pugnando, qui non in loco sylvestri, aut iuxta suum foramen, sed in via insidiatur transeunti. inquit enim: Serpens iuxta viam Dan. Ibi igitur insidiatur, ubi et laedendi occasio est, et minime futurus esse tanquam in

nostra Dei cognitione: Videmus nunc per speculum in aenigmate, tunc vero facie ad faciem cernemus. In speculo enim non res ipsae, sed earum tantum evanidae imagines cernuntur. Sic et nos tenuem quandam cognitionem Dei ex Sacris literis percipimus, si ad illam quae postea consequetur conferatur. Iacobus comparat non renatorum noticiam Dei ac eius voluntatis, cum iis qui se aliquando in speculo contemplantur, propterea quod utraque noticia fugax ac evanida est, ut ibi noticia Speculi declaratur. SPELUNCAE, dictae sunt proprie cavitates magnarum petrarum aut rupium,

membranis haereat, sed in ipsum cor hominis penetret, ibique veluti flamma quaedam vigeat, hominemque ad spirituales motus et opera praestanda inflammet. Quo nomine Spiritus sanctus Rom. 7 Spiritus vitae appellatur: quod scilicet vivificet, teste Christo Ioan. 6. Vocat hanc legem Spiritus, Iacobus 3 cap. Legem perfectae libertatis: non tantum quod in se libera est, et ab omni coactione aliena: sed etiam, quôd (ut inquit Paulus) liberat a lege peccati et mortis: hoc est, a tyrannide peccati in carne nostra regnantis, et mortis: ac liberos homines reddit, ad spontaneum

ut non obediat sacerdoti. pro, qui contumaciter renuerit obedire sacerdoti, eum sic punito, etc. Superbe ergo facere. significat scientem ac volentem, pertinaciterque peccare. De talibus peccatis orat David Psalm. 19. A superbis prohibe servum tuum, ne dominentur mihi. Sic et Iacobus cap. 4, Superba facta vocat Superbias, inquiens: Gloriamini in superbiis vestris. Superbus et Humilis aliquanto aliter interdum in Sacris usurpatur, quam communiter sonare videtur. Superbos enim Scriptura vocat eos, qui de sua operum iustitia confidunt. ignorant

spirituales: sed multo crebrius, ut eum impellat ad aliquod peccatum offensionem Dei, ac exitium aeternum. Sic tentavit Adamum et omnes sanctos, atque adeo etiam ipsum met filium Dei: id est, ad peccandum impellere conatus est, seu ad malum sollicitavit. Hoc modo Deus neminem tentat, sicut D. Iacobus capite 1. testatur: sed tantum Satan, impii, et innata pravitas. Hinc etiam Satan vocatur ὁ πειράζων, tentator: Matthaei 4. Quarto, homines tentant Deum variis modis, vel patientiam ac benignitatem eius nostra impoenitentia et peccandi

super nubes: Psalmo 18. et 104. Sic Psalmo 148. Ventus turbinis faciens ventum eius: id est, ventus procellosus, cuius ministerio utitur Deus. Agitari aut circumferri quovis vento doctrinae, est, temere iam huic, iam illi doctrinae assentiri, nec in ulla firmiter persistere. Sic et Iacobus in stabiles et dubii animi comparat mari quovis vento mobili: et Christus in constantes ac leves doctores arundini quovis vento agitatae. Contra solida veraque pietate praeditum Christianum confert

[?: ] ante passionem Christi non perinde liberum, aperte, facilemque habuimus. Eadem ferme ratione Christus Iohan. 14 se appellat viam et veritatem: quia nemo alioqui possit venire ad patrem, [?:-mque ] cognoscere, re de colere, ac placatum habere, quam per se solum. Iacobus 1. cap. dicit de dubitantibus de Deo, et eius [?: ] Vir animo duplici inconstans est in omnibus viis fuit id est, in omnibus cogitationibus, consiliis ac conatibus et actionibus incertus fluctuat, quid rectum aut pravum sit, ubi Deus ei adsistere ac patrocinari

vidisse, ac gavisum esse. id est, fide a longe vidit, et beneficiis eius perfruitus est. de qua spirituali aut fidei visione Balaamum, Num. 24 loquentem, supra audivimus. ¶ Quaeri solet, quomodo concilianda sint inter se dicta, quorum alia affirmant Deum esse visum hominibus, alia negant. Nam Iacobus clare dicit Genes. 32, se vidisse Deum a facie ad faciem, et tamen salvatam esse suam animam. Contra Baptista ait: Deum nemo vidit unquam: filius, qui est in sinu patris, enarravit nobis.

quibus ipse eum revelaverit. Sic et 1. Timoth 6. ac 1. Iohan 4, nemo Deum vidisse dicitur. Sic igitur et Baptista loquitur, et argumentatur illam doctrinam de Deo esse verissimam: quia eam ipsemet filius, qui solus vere patrem vidit ac pernovit, patefecerit, cui merito credendum sit. Porro Iacobus vidit a facie ad faciem illam externam speciem hominis secum luctantis, qua tamen visione nequaquam vere ipsummet Deum perspexit. Collatio ergo est maioris et minoris. Secundum minorem gradum multi viderunt, sed secundum summum solus filius. Hebraismus alioqui in Generalibus Regulis est

habitat: vel Ecclesia. In Ps. In domum Domini ibimus. Coenaculum, altitudo meritorum, vel scientiae. In Evang. Et ipse vobis ostendet coenaculum magnum. Ostium, adapertio fidei. In Apost. Ostium. n. mihi apertum est magnum et evidens. Columna, firmamentum, vel stabilitas spiritalis. In Apost. Iacobus et Ioannes et Cephas, qui videbantur columnae esse. Paries, interdum structura bonorum operum. In Cantico canticorum: Ecce hic retro post parietem nostrum prospiciens per fenestras. Fenestrae, visus et auditus, vel caeteri sensus, ut supra: Prospiciens per fenestras. Item in malam partem:

sive stella maris: sed sermone Syro, domina. Simon, pone moerorem, vel obediens. Petrus, agnoscens. Bariona, filius columbae: Syrum pariter, et Hebraeum. Cephas, petrus: Syrum est. Paulus, mirabilis. Saulus, tentatio respicientis, vel tentationis securitas. Andreas, virilis: Graecum est. Iacobus, supplantator. Iohannes, Domini gratia. Philippus, os lampadarum. Bartholomaeus, filius suspendentis aquas. Thomas, abyssus, vel geminus: unde et Didymus Graece dicitur. Matthaeus, donatio. idem appellatus est Levi, Lebbeus, corculum: id est, a corde. ipse est et Taddaeus, ipse est Iudas

58. 59 Spiritus, aqua et sanguis, testantur in terra de Christo 50. 9 Facit Iohannes mentionem peccati, pro quo non sit orandum 675. 58 etc.
IACOBUS. 1 Scientes quod probatio fidei vestrae operetur patientiam, etc. 837. 48. 49 Vir animo duplici, etc. 1268. 43 Cupiditas concipiens parat peccatum 825 22. 23

hostis et mendacis. Act. 16. Sic in Ecclesia multa ex persona impiorum dicuntur, et in Iobe multa ipse et amiciparum sana dicunt. Quin etiam pii homines multa inepta dicunt: ut Petrus dissuadens Christo passionem, et Philippus volens sibi patrem monstrari: aut etiam Iacobus, persuadens Paulo ut radat caput, et ceremonias ac sacrificium pro se in templo offerri curet, ad peragendam cum illis aliis quatuor purificationem. Potremo hoc discrimen personarum loquentium etiam Paulus respicit, cum 1. Cor. 7 pleraque nominem Dei loquitur, quaedam tamen etiam suo: ut

20 Regula de exemplis etiam laudatorum factorum poni solet: quod fides et charitas sanctorum, non notem omnia facta exprimenda sunt. Nam primum alia quidem eorum opera singularis cuiusdam sunt dispensationis, alia vero ordinaria. Priora nihil ad nos pertinent, ut quod Iacobus mentiendo ac fallendo patrem, primo genituram fratri eripit: Abraamus filium vult sacrificare, Israelitae spoliant Aegyptios, Petrus occidit Ananiam: sicut praesentes veterum simiae dicunt, se velle 40 diebus ieiunare. Ordinaria quoque mandatorum Dei praecepta non raro ita sunt ad suas

Ieremias, ut extollat Deum: Aaron, ut sit area scientiae: quia ex ore sacerdotis quaeritur Lex et scientia Dei. A futuro eventu: ut Saul, Noah, Abraam, Sara, Ioannes, gratiae Dei praedicator. Salomon a futuro pacifico regno. Sic in Tragoedia Euripidis est Pentheum, a futuro luctu esse dictum. Item Iacobus ob supplantationem, teste ipsomet Esau. 2 Solent et plura nomina propria uni imponere: ut, idem sunt Simom, Petrus, Cephas, Bar-Iona: Ozias et Azarias: Helen, Heldai et Hem apud Zachariam: Iacobus et Israel: Salomon et Iedidias: quod ad conciliationem Scripturae,

Sic in Tragoedia Euripidis est Pentheum, a futuro luctu esse dictum. Item Iacobus ob supplantationem, teste ipsomet Esau. 2 Solent et plura nomina propria uni imponere: ut, idem sunt Simom, Petrus, Cephas, Bar-Iona: Ozias et Azarias: Helen, Heldai et Hem apud Zachariam: Iacobus et Israel: Salomon et Iedidias: quod ad conciliationem Scripturae, praesertim in genealogia Christi, scitu pernecessarium est. contra etiam unum nomen proprium pluribus locis aut personis tribuitur: sicut Christus duos Iudas Apostolos habuit, sed hoc est aliis linguis usitatum.

cum timor hominum dicitur, crebro active accipitur, quo homines timent. Sic dicitur iustitia Dei alias passive, qua ipse est iustus: et est proprie legalis iustitia. alias active, qua nos iustificat: et est Evangelica, ac significat meritum filii eius per imputationem ad nos translatum. Sic Iacobus: Ira viri iustitiam Dei non operatur, id est, Deo probatam obedientiam aut vitam. 37 Quod de imputativa iustitia etiam olim Augustinus multum monuit, et nos hoc tempore contra Osiandrum obtinere oportuit. Gloria Dei plerunque passive accipitur: ut, Gloriam meam

est plerunque, cum alienum aliquod factum aut dictum casusve nostro simile aut dissimile proponitur, aut alioqui aliquid alicui nostrae Regulae descriptioni aut ideae correspondens, quo id illustratur. Sic Christus producit pro exemplo inconstantiae in vera pietare uxorem Loth, Lucae 17. et Iacobus Heliam, ut declaret efficaciam precum. 9 Similitudo est, ubi cum proposita re aut sententia aliquod simile aut etiam plane dissimile, peradverbia similitudinis confertur: ut sicut Ionas fuit tres dies ac tres noctes in ventre ceti: sic oportet etiam filium hominis

de iuramento facto filiae: quia id convivae putarunt. Augustinus de mirabilibus Scripturae in quit: Saepe imaginariis rebus verarum nomina in Scriptura tribuuntur. Sic Act. 1. 10. duo angeli vocantur viri in vestitu albo, quia talis erat eorum species. Et Abrahamus tres viros excepit convivio. Iacobus luctatus est cum viro. Multae omnino tales locutiones sunt in Paulo. Sic Rom. 4, Lex iram operatur: id est, manifestat iram Dei. Nam Lex non operatur iram, quae etiam ante praedicationem legis est, sed tantum eam ostendit: et ita cum eam in lucem protrahat, et

Sequitur et aliud exemplum ibidem statim: Sed contra videntes, quod mihi commissum sit Evangelium praeputii, sicuti Petro circumcisionis (digreditur) Qui enim fuit efficax in Petro ad Apostolatum circumcisionis, efficax fuit et in me inter gentes (repetit) Et cum cognovissent gratiam datam mihi, Iacobus, Cephas et Ioannes, qui videbantur columnae esse, dextras dederunt mihi et Barnabae societatis, ut nos inter gentes, ipsi vero in circumcisionem, etc. Tertium quoque exemplum est eodem capite in his verbis: Nos natura Iudaei, et non ex gentibus peccatores: (digreditur) quoniam

141  Cuncta iacent, simul et genii cessere locorum.
142  Neve haec forte putes vana te voce moneri.
143  Felix prole parens et sanguine clarus avito
144  Isacides Iacobus ego, clarissima cuius
145  Progenies victam bello divisit Idumen. 145
146  Me Pelusiaci vidit domus ardua regis
147  Exhalantem animam et linquentem luminis auras;

B. V. Lovanii e Coenobio nostro Pridie Kalen. Septemb. FLAVIUS IACOBUS Eborensis Olysipponensibus Ludimagistris. S. D. Scripseram superioribus annis Catonis exemplo, Disticha nonnulla Latino sermone, quae Francisco Magno Etruriae Duci dedicare in animo habebam, ut Cosmus puer suavissimus, qui biennio ante illi

Sex. ann. V. M D XCII FLAVIUS IACOBUS IOANNI TYPOGRAPHO. S. D. Video a te subinde Ovidii Heroidas typis excudi, et laudo: ea enim lectio, et pueris necessaria, et provectioris aetatis hominibus periucunda esse solet: quare cum rursus illas in lucem emittes, ut castigatius opus

postea huiuscemodi donaria, sportulae solum denominari coeperunt. Ideoque serio prohibent, ne Accusator; vel Reus, pendente accusatione intret domum Iudicis, ut Iudex intranti faveat, sub poena centum aureorum. Petr. Iacobus Aurelianen. in practica libellorum, Rubr. 110. Quantumve fidei tribuendum sit, huiusmodi acceptis rebus, ibidem uberius videre licet. Plato lib. 11. de legibus, capite sanciendum existimavit, si

pepulere? Axis quònam ille Britanni
3.345  Sol abijt, tanto Caelestûm munere fessis
3.346  Donatus populis Princeps, quo sceptra tenente
3.347  Decolor antiquum reuocari coeperat aetas
3.348  In pretium? Iacobus vbi, tua gloria, certum,
3.349  Iacobus, patrij columen, tutelaque Mundi?
3.350  Illudne augustum caput, illam pondere quovis
3.351  Curarum maiorem, et natam ad publica mentem
3.352  Commoda ciuili

abijt, tanto Caelestûm munere fessis
3.346  Donatus populis Princeps, quo sceptra tenente
3.347  Decolor antiquum reuocari coeperat aetas
3.348  In pretium? Iacobus vbi, tua gloria, certum,
3.349  Iacobus, patrij columen, tutelaque Mundi?
3.350  Illudne augustum caput, illam pondere quovis
3.351  Curarum maiorem, et natam ad publica mentem
3.352  Commoda ciuili rabie, et popularibus ausis
3.353  Imperio

illecebrosum sit magis, nihil, quod mutare celeriùs, suamque in ditionem redigere vel Victorum, Heroumque animos soleat. Cuius rei documenta, Sampson, Dauides, et Iacobus Eremita afferuntur. Superesse igitur, vt, qui tutus in hac pugnâ esse velit, omnes hosti fallacissimo aditus diligentissimè obstruat: oculis primò solerti custodiâ vallatis, ne venefico fascinentur aspectu. Auribus secundò

Provincia Adriaticas Illyrici regiones aggrediens Ostrivoj Slavorum Princeps (a quo continua Croatorum Regum series apud Diocleatem, Orbinum, Marulum, et Freschottum legitur) aedificavit oppidum Slovengrad, aliis Sloveni gradetz /Iacobus Luccarus, Annali du Ragusa libro 1./ Germanice Windischgratz, Latine Slavigracium nominatum. Ipsa etiam regionis princeps Urbs vetus nomen a Slavis acceptum, in hodiernum diem florens conservat, Gradatz vel

quam quos recentiores Geographi ei describunt. Tillurum amnem, vulgo Cetinam, Porphirogenitus assignat, Hlevnam tamen regionem, quae trans flumen Cetinae est, Croatiae includit: ut superius diximus. Eum sequuntur Paulus Iovius /Libro 10./, Maurus Orbinus, Iacobus Luccarus et alii, qui Narentanorum regnum a Croatico proprio dividunt, Serblosque a Croatis separant: ob Imperium Orientale et Occidentale, quibus partes aliquo tempore suberant, et Regnum deinde in Croatiam proprie et Serbliam proprie divisum extitit.

Lucius /In notis ad historiam Diocleatis ad finem/ Epirum quoque reliquaque loca Slavi quod possederint, non negat. Thessalonicam etiam, Pellam, Pheras, Andram, Philippos et Heracleam Pater Iacobus Micalia e Societate JESU, Croatiae sive Slavoniae /Thesauro linguae Illyricae/ attribuit. Et quidem Bjelobardo, et Bjelazora inter Plinii historias celebratae Macedonum Civitates maioris linguae et potentiae Croatorum antiquitatis perhibent testimonia.

Unde Stephanus IV. Rex, Duscianus sive Misericors dictus, Imperatorio Romanorum et Serbiorum, sive Serbiae, Graeciae et Bulgariae, titulo usus, Rasciae et Bulgariae Reges constituebat. ut tradunt Maurus Orbinus /Opere citato/; Iacobus Luccarus, Georgius Hornius et Casimirus Freschottus. His itaque certa fide dignorum Scriptorum autoritate comprobatis, de Insulis Adriatici sinus, Croatiae propriis, nullum superest dubium; quae cum Liburnicae ante fuerint, /Dandulus

Vladislavum Hungariae et Neapolis Regem, Anno 1405. Hervojae Duci venditas, post huius obitum Barbara Sigismundi Imperatoris et Regis uxor, nomine sacrae Coronae, tenuit; come cosa (ut inquit /Annali di Ragusa libro 3./ Iacobus Luccarus) ch’ insieme con molte citta, e scogli di Dalmatia apparteneva ai Regno d’Ungaria et mox infra; come quelle, ch’erano unite con la corona: ne senza consenso di Racos si potevano alienare. Ne

9.
Regia progenies, altae virtutis Ioseph
Exemplum; cuius, sed avo propiore Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago
Inde parens Iacobus, uti soror Anna recenset
Sanguinis eiusdem proavos. Dedit Anna Mariam,
At soboles Iacobe tua est Iosippus; et istum
Iosippum fratris prolem sicut Anna Nepotem,
Sic habet et generum: Mariae est cognatus

Christi siquidem praecepta docenti
Una eademque potens – mirandum! – pluribus horâ
Apparere locis Virgo, dedit ora tueri
Hic sua; marmoreae stantem quam vertice pilae,
Aspexit Zebedeo ortus genitore Iacobus.
Huic etenim oranti fluvialis margine ripae,
Quam Tartessiacis implens fecundat Iberus
Dives aquis, alto vestigia figere saxo
Visa parens (sed quo caeli sub climate caesum
Marmor,

quod mirantur apud me Ragusinos scriptores aliquo in loco esse eumque me illorum numerum collegisse, qui ad Bibliothecam instruendam satis sit. At certe plurimos ex iis ante me viri clarissimi in bibliothecas suas retulerunt: Sixtus Senensis, Bellarminus, Ludovicus Morerius, Iustus Fontaninus, Iacobus Echardus, Tritemius, Wadingus et plerique alii. Hinc a me etiam referri nemo forte gravabitur, alios, et quidem plurimos, a me primum relatos aegre ferent molestissimi censores, verum nihil est, cur mihi in hac etiam parte iure succenseant. Enim vero ab aliis hi omissi fuere scriptoribus,

non defuit, etsi forte nihil lucubraverint, nomina in bibliothecas huiusmodi referri solent, tantum quod probabile sit eos scripsisse et scribere potuisse certum sit. Si quis adhuc haesitaverit, consulat Siculam Rocchi Pirri, Neapolitanam Topii Bibliothecam et nostri Praedicatorum Ordinis, quam Iacobus Echardus omnibus numeris absolutam et eruditis omnibus probatissimam iampridem publici iuris fecit, multasque id genus alias et nomina in iis inscripta leget virorum exquisitae quidem et non vulgaris eruditionis, sed quos ob insignem doctrinam credibile tantum est litteris aliquid

§ 167, 290 et 330 memoretur. 12 Tertium translati ad statum nobilium udvornici exemplum exhibet diploma eiusdem Ladislai IV de 1281. cuius copiam collectio Hevenessiana asservat, quod ita habet: quod quia Iacobus de Baracz de conditione udvornicorum nostrorum oriundus suis fidelibus obsequiis... meruit multipliciter commendari... eundem Iacobum de pristina conditione sua eximendo in numerum... nobilium Regni nostri, simul cum vineis suis, quas habet in promontorio Barach,

nostrorum oriundus suis fidelibus obsequiis... meruit multipliciter commendari... eundem Iacobum de pristina conditione sua eximendo in numerum... nobilium Regni nostri, simul cum vineis suis, quas habet in promontorio Barach, duximus aggregandum, volentes ut tam idem Iacobus, quam ipsius heredes heredumque suorum successores illa eademque per omnia gaudeant libertate, qua alii veri puri et naturaliter nobiles Regni nostri gratulantur sub vexillo regio militantes.

vero et Pontifex ducem Bavariae, qui etiam electus est; et hinc bellum incoatum; mox etiam cum Anglis et Hollandis lites habuit Ludovicus 14 ob detronisatum Iacobum 2‑um in Anglia eique substitutam domum Lineburgico-Brunsvicensem; ad has lites ergo concurrerunt etiam Belgae, Iacobus vero confugit ad Ludovicum Galliae regem, qui eum etiam ejecto principe Vilhelmo 3‑o restituit; bellum hoc initio horrende afflicti sunt; Galli enim ad viscera Hispaniae jam devenerunt, 1689. sub duce Noely Parcellonem expugnarunt, et jam Madrito approximarunt, et sic usque

qui in secundo gradu erat cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est publice, Iacobus vero ab ipso Iohanne confossus est in carceribus, ceteri plures capite plexi, rex vero continuavit auctoritate propria regere populum suum. 2 Anno '492. ingentem multitudinem exulum Mahomedanorum, Judaeorum, et Saracenorum ex Hispania recepit hic rex, salvo

pertinacia propugnantes detinuerunt; feruntur 70,000 Belgarum occubuisse, Hispanorum vero plura aliquot milibus; 20-a ergo Augusti anni 1603. deditio facta est. 4 Dux Spinola Alberti adhuc duas expeditiones habuit contra Belgas, non tamen multum effecit, quamquam Iacobus rex Angliae, successor Elisabethae, defecerit a foedere Belgico Hispanisque se adjunxerit; imo Belgae inter haec tempora classem Hispanorum in portu Caditano (Cadix) concentratam cinxerunt cogitaruntque in portu classem obpugnare, successit negotium, succenderunt classem eamque

est per Gallos. 11.1 Interim maxime Belgis obfuit quod domi enatae sint lites ob religionis negotia; sic duae sectae inter ipsos enatae sunt. Origo autem horum haec fuit: quidam professor theologiae in Universitate Lugdunensi Iacobus Arminius, laxior in theologia sua, in quibusdam discrepavit a rigosistis, in specie in materia gratiae et praedestinationis; Arminius quidem defunctus erat jam his temporibus, eius successor fuit Gomarus Franciscus, qui praedecessoris sui asserta et doctrinam refutavit,

sunt Belgae, statim enim post pacem confectam suspectus videbatur Belgis Ludovicus 14, qui arctissimo vinculo se cum aula Anglicana conjunxit, continuus fuit legatorum commeatus; metuebant ergo Belgae eruptionem huius foederis; ad conjungendos ergo sibi Anglos omnem operam adhibuerunt, Iacobus enim rex Angliae coactus est thronum suum deserere et cum tota familia sua fugere ad Galliam; Anglia ergo fugiente Jacobo declararunt thronum suum vacantem, et hinc detulerunt regnum et thronum Angliae Vilhelmo 3-o, vicario Belgii, jure uxoris suae Mariae, quae erat filia Jacobi

fuit, imo ipse Carolus 8. rex Franciae eum etiam recognovit verum esse Richardum eumque ad aulam suam recepit regemque Angliae recognovit-- hic larvatus eo audaciae perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter se gessit larvatus Varbek, sed

insulae Hiberniae, quae prius Dynastia compellabatur, titulo regni ornata est ab Henrico, in Pontificis vexationem; putabatur enim ad ea tempora tantum Pontificem posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum Scotis, quod feliciter admodum gesserunt Angli, ipse Iacobus 5-us rex Scotiae in flore aetatis decessit ex aegritudine animi; heredem hic Iacobus reliquit Mariam, hanc voluit Henricus desponsare Eduardo 6-o filio suo, verum hanc rem Galli tardius impediverunt. 3 '543-o Henricus cum Carolo 5-o imperatore amicitiam

ab Henrico, in Pontificis vexationem; putabatur enim ad ea tempora tantum Pontificem posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum Scotis, quod feliciter admodum gesserunt Angli, ipse Iacobus 5-us rex Scotiae in flore aetatis decessit ex aegritudine animi; heredem hic Iacobus reliquit Mariam, hanc voluit Henricus desponsare Eduardo 6-o filio suo, verum hanc rem Galli tardius impediverunt. 3 '543-o Henricus cum Carolo 5-o imperatore amicitiam belli inivit contra Franciscum regem Galliae, Henricus tamen inconstans in

Scotam devolvatur Anglia; haec tamen omnia pericula Elisabetha prudentia sua et popularitate superavit; Elisabetha omni modo curavit molestias Mariae generare, tamquam offensissimae hosti suae; enatis ergo per comitem Muray turbis in Scotia, eas Elisabetha fovit efficaciter; comes enim Iacobus Muray frater Mariae religioni Helveticae addictus fuit eamque conatus est promovere, Maria vero Chatolica erat; invidebat dein sorori suae conspicuam dignitatem, qua ipse privabatur; inter haec anno '560. mortuus est Franciscus rex Galliae Mariaque redivit ad Scotiam, et

negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae, accessit etiam vitae ratio Mariae; haec enim vidua facta nupsit Henrico Darley, cognato suo, descendebant enim ambo ex Iacobo 4-o rege Scotiae, Maria ex masculina, Darley vero ex feminea stirpe descendit; nam Iacobus 4. habuit filiam Margaretam, quae principi Stuard juncta fuit, comiti etiam Lenociae, hic genuit cum ea Carolum filium et Henricum comitem Darley, cui nupsit Maria, qui suscepit etiam titulum regis Scotiae; coepit torpescere amor inter conjuges, Maria enim capta fuit amoribus

ad seditionem contulit; Maria quantum potuit restitit, sed concusso exercitu capta et incarcerata est per suos, Botvell vero fuga se salvare debuit in Daniam; jussa ergo regno se abdicare filioque suo Jacobo 2-o cedere regnum; Jacobus erat infans unius anni, eius tutor electus est Iacobus Muraviae comes; elapsa est quidem regina ex carceribus, fortunam suam ibi tentavit, sed victa rursus fuga se coacta est salvare ad Elisabetham cognatam suam, a qua sperabat meliorationem sortis suae, anno '68. 6 Enata est interim suspicio ipsa Anglia contra

ream; adhaesit diu Elisabetha donec subscriberet eius morti, persuasa tamen per ministros de justitia facti subscripsit, sic ergo capite plexa est Maria anno '587. 5-a Feb. post carceres 16 annorum; et haec fuit causa principalis quod Philippus postea bellum indixerit Elisabethae; ipse Iacobus rex Scotiae minabatur attrocissimum bellum, sed Elisabetha conscientia tacta promisit Iacobo quod velit regnum Angliae devolvere in eum, et hinc etiam caelebs permansit Elisabetha ad dies vitae, et his delinitus fuit; anno '588. Philippus suscepit expeditionem illam notam classe

prius enim Gallica florebat in Anglia; Bibliam sacram traduci curavit in linguam Anglicam; monopolia sustulit, multaque alia laudabilissima gessit, ut adeo inter maximos Angliae reges merito numerari possit. 21.1 Successit ergo Iacobus 1-us rex Scotiae qui per Mariam matrem suam descendit ex Henrico 7-o rege Angliae, conjuncta ergo est Anglia cum Scotia, seorsim tamen gubernata sunt haec regna, et nomen Magnae Britanniae assumserunt haec regna, ad evitandas altercationes propter

haec Roberti filia et soror Davidis nupta fuit Valtero Stuard, qui ex ea filium Robertum suscepit; hic Robertus 2-us successit Davidi; regnavit pacifice usque ad '390. annum; ei successit Robertus 3-us; hic '406. ex animi morbo decessit, ob infelicia fata et bella sua; eius filius Iacobus 18 annis detinebatur captus apud Anglos, hinc interregnum erat. 3 Anno '424. restitutus est regno, Vilhelmus Atoliae comes eum trucidavit per seditionem; successit ei filius Iacobus 2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus

hic '406. ex animi morbo decessit, ob infelicia fata et bella sua; eius filius Iacobus 18 annis detinebatur captus apud Anglos, hinc interregnum erat. 3 Anno '424. restitutus est regno, Vilhelmus Atoliae comes eum trucidavit per seditionem; successit ei filius Iacobus 2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513.

filius Iacobus 18 annis detinebatur captus apud Anglos, hinc interregnum erat. 3 Anno '424. restitutus est regno, Vilhelmus Atoliae comes eum trucidavit per seditionem; successit ei filius Iacobus 2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus,

seditionem; successit ei filius Iacobus 2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est stirps. 4 Reliquit Mariam filiam, quae ei successit sub tutela Iacobi Hamilton

ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est stirps. 4 Reliquit Mariam filiam, quae ei successit sub tutela Iacobi Hamilton comitis Aramiae; hic reformatae religioni addictus infensum reddidit sibi clerum et viduam

regina proclamata est; nupta fuit Francisco regi Galliae, qui '60. anno decessit; redux in Scotiam nupsit cognato suo Henrico Darley, ex quo genuit Iacobum 6-tum. 5 Henricus hic Darley consentiente uxore jugulatus est per Iacobum Botevell, cui nupsit Maria; Iacobus [comes] Muraviae comes, frater naturalis Mariae, seditionem movit contra Mariam, quae victa bello incarcerata est, profugit tamen ad Angliam, ubi capite plexa est anno '587-o. 6 Ei successit Iacobus 6-tus ab anno '566; habuit 4 tutores; prius erat Iacobus

uxore jugulatus est per Iacobum Botevell, cui nupsit Maria; Iacobus [comes] Muraviae comes, frater naturalis Mariae, seditionem movit contra Mariam, quae victa bello incarcerata est, profugit tamen ad Angliam, ubi capite plexa est anno '587-o. 6 Ei successit Iacobus 6-tus ab anno '566; habuit 4 tutores; prius erat Iacobus Muraviae comes, qui '570. ex insidiis occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas

Maria; Iacobus [comes] Muraviae comes, frater naturalis Mariae, seditionem movit contra Mariam, quae victa bello incarcerata est, profugit tamen ad Angliam, ubi capite plexa est anno '587-o. 6 Ei successit Iacobus 6-tus ab anno '566; habuit 4 tutores; prius erat Iacobus Muraviae comes, qui '570. ex insidiis occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo

ubi capite plexa est anno '587-o. 6 Ei successit Iacobus 6-tus ab anno '566; habuit 4 tutores; prius erat Iacobus Muraviae comes, qui '570. ex insidiis occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603. annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc tempore incipit nova epocha,

Ei successit Iacobus 6-tus ab anno '566; habuit 4 tutores; prius erat Iacobus Muraviae comes, qui '570. ex insidiis occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603. annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine

comes, qui '570. ex insidiis occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603. annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine Iacobi 1-i in Magna Brittannia;

nutriebant eam, sed detecta fuit opportune conspiratio, supplicio affectis capitibus extincta est conjuratio. 7 Mitius tamen egit cum his conjuratis, hinc incurrit suspicionem apud suos, quasi ipse sacris Christianorum magis faveret quam Calvinianae professioni; Iacobus hic fuit quidem in litteris amoenioribus versatissimus, sed non admodum in politica. 8 Pacificus fuit admodum, non novit omni ex parte rationem status suorum temporum, hinc ut mollioris et effeminati animi homo incurrit odium suorum; hinc illud: rex erat

hoc steriles tractus terrae cultores suos acceperunt, et in Anglia imminutus est numerus, quod multi vitio vertebant, cum per hoc fabricae, agricultura in ipsa Anglia deffecerit; ad haec tempora recidit institutio Mensae Argentariae Londinensis 1609. anno (Bancc); '611. anno Iacobus novam speciem nobilitatis, prius in Scotia usuatam tantum, induxit in Angliam, nempe barones, qua re se non parum exosum reddidit, secundum taxas enim vendidit hanc nobilitatem, interressentiae ! causa. 12 Commercium in Indias orientales

profusiones enormes fecerunt; hoc tamen matrimonium executioni datum non est; Hispani enim adjecerunt conditionem ne ante unius anni decursum vim tractatus hic matrimonialis haberi possit; expectabat enim Domus Hispaniae eventus rerum Germanicarum, et reipsa decrevit se ! Iacobus bello contra Hispanos, sed immortuus est, proin et contractus cessavit, sed ante mortem suam Georgius Viliers procuravit nuptias inter Ludovici 13-ii regis Galliae sororem, et hoc matrimonium cum Henrici 4-ti filia ratihabitum est; anno 1624. mortuus est Jacobus, ei successit

Vilhelmum, eius collaborationem in hoc expetierunt. 2 Ordines Belgi foederati offensi erant Jacobo 2-o propter arctum foedus cum Ludovico 14-o, hinc decreverunt Vilhelmum omnibus necessariis instructum mittere in Angliam; Iacobus quam potuit classem collegit sub duce Dortmuthio eamque opposuit Vilhelmo, sed parum profecit cum ea; coactus enim statim est portus suos petere; hinc cogitavit lenitate agendum esse, milites divisit auxiliaque Ludovici 14-ti deprecatus est, Vilhelmus ergo nemine prohibente

5.1 Pro commercio hoc florente habentur plures societates commerciales; antiquissima est societas Russica, quae 16. saeculo florere cepit et cum Russis commercium habent utilissimum. 2 Alia est Levantina seu Turcica, quam Iacobus 1--us anno 1606. fundavit, et quidem cum jure exclusivo fundavit hanc societatem; quod tamen privilegium lapsu temporis ademptum est, nam cuique civi Anglicano permissum fuit commercium exercere in partibus Levantinis; antea enim restrictus fuit numerus civium, dein vero

Bibliographia locorum inventorum

Nikola Modruski (c. 1427-1480) [1463]: Nauicula Petri, versio electronica, Verborum 6607, ed. Luka Spoljaric [genus: prosa - tractatus; prosa - epistula] [numerus verborum] [modr-n-navic.xml].

Cipiko, Koriolan (1425-1493) [1477]: Petri Mocenici imperatoris gestorum libri tres, versio electronica, Verborum 16317, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio – historia] [numerus verborum] [cipiko-k-petri.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1477, Split]: Carmina Latina, versio electronica, 2206 versus, verborum 14802, ed. Bratislav Lucin ; Darko Novakovic [genus: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - epistula; poesis - hymnus; poesis - elegia] [numerus verborum] [marul-mar-carmina.xml].

Sizgoric, JurajMarulic, MarkoMihetic, AmbrozTideo AcciariniAndrea Banda di VeronaHilarion di VicenzaRaffaele ZovenzoniGiliberto Grineo (c. 1445-1509?; 1450-1524; c. 1420-post 1487) [1477]: Elegiarum et carminum libri tres, versio electronica, 1585 versus, verborum 10077, ed. Veljko Gortan [genus: poesis - carmen; poesis - elegia] [numerus verborum] [sisgor-g-eleg.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1480]: Repertorium, versio electronica, Verborum 315700, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - loci communes] [numerus verborum] [marul-mar-repert.xml].

Sizgoric, Juraj (c. 1445-1509?) [1487]: Odae de apostolis, versio electronica, 526 versus, verborum 2640, ed. Veljko Gortan [genus: poesis - oda; prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [sisgor-g-odae.xml].

Sizgoric, Juraj (c. 1445-1509?) [1487, Sibenik]: De situ Illyriae et civitate Sibenici, versio electronica, Verborum 3721, ed. Veljko Gortan [genus: prosa oratio - descriptio; prosa oratio - chorographia] [numerus verborum] [sisgor-g-de-situ.xml].

Bunic, Jakov (1469-1534) [1490, Dubrovnik]: De raptu Cerberi, editio electronica, 1034 versus, verborum 6750, ed. Branimir Glavicic [genus: poesis - epica] [numerus verborum] [bunic-j-de-r.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1496, Split]: De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica, Verborum 186963, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [marul-mar-inst.xml].

Bozicevic Natalis, Frano (1469-1562) [1497]: Francisci Natalis Carmina, versio electronica, 3135 versus, verborum 19055, ed. Miroslav Marcovich [genus: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [natalis-f-carmina.xml].

Bunic, JakovCaluus, HieronymusGucetic, IvanHieronymusAnd.Severitan, Ivan Polikarp (1469-1534; c. 1526; 1451-1502; c. 1526; 1472 - c. 1526) [1502]: Carmina minora ex libro De vita et gestis Christi, versio electronica, 360 versus, 4279 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - sapphicum; prosa - epistula] [numerus verborum] [aa-vv-carmina-vgc.xml].

Brodaric, Stjepan (1490-1539) [1505]: Epistulae, versio electronica., Verborum 166, ed. Petrus Kasza [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [brodaric-s-epistulae.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1516]: Evangelistarium, versio electronica, Verborum 155872, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [marul-mar-euang.xml].

Banicevic, Jakov (1466-1532) [1516, Augsburg]: Magnifico domino Ioanni de Curiis Dantisco, versio electronica., Verborum 197, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [banic-j-epist-dantisc-1516-01-10.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1519]: De humilitate, versio electronica, Verborum 81625, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [marul-mar-humil.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1519]: Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica, Verborum 8236, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [marul-mar-dial.xml].

Crijevic Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522]: Commentarii de temporibus suis, versio electronica, Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, ed. Vladimir Rezar [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [tubero-comm.xml].

Banicevic, Jakov (1466-1532) [1524, Milano]: Magnifico et prestantissimo domino Wilibaldo Pirckheymer, versio electronica., Verborum 338, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [banic-j-epist-1524-03-02.xml].

Pribojevic, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525, Hvar]: Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica, verborum 14680, ed. Veljko Gortan [genus: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [numerus verborum] [pribojev-v-or.xml].

Brodaric, Stjepan (1490-1539) [1525, Budim]: Stephanus Brodericus secretarius regius Clementi papae VII, versio electronica, Verborum 405, ed. Bessenyei Jozsef [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [brodaric-s-epist-1525-11-30.xml].

Bunic, JakovCortonus de Vtino Minorita, BernardinusPetrus GalatinusColonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526]: De vita et gestis Christi, versio electronica, 10155 versus; verborum 68245, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epica] [numerus verborum] [bunic-j-vgc.xml].

Grbic Ilirik, Matija (1503/1512 - 1559) [1559]: Aristeae historia cum conversione Latina, versio electronica, Verborum 3353, ed. Nino Zubovic [genus: prosa oratio - historia; prosa oratio - versio] [numerus verborum] [grbic-m-aristea.xml].

Grauisius, IacobusMladinic, SaboMazarelli, ValerioStatilic, MarinPridojevic, IvanVraniusGaudentiusMatthaeus Desseus RagusinusMichael Racetinus (1561/1563 - 1620-21; c. 1650; c. 1600) [1565]: Carmina occasionalia e codice Traguriensi Variorum Dalmaticorum, versio electronica, 175 versus, 1267 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epigramma; poesis - elegia] [numerus verborum] [aa-vv-carm-occ-vd.xml].

Rozanovic, Antun (1524-1594?) [1571]: Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica, 15122 verborum, 255 versus, ed. Nives Pantar [genus: prosa oratio - historia; poesis - ode] [numerus verborum] [rozan-a-vauz.xml].

Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].

Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-2.xml].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1583, Dubrovnik]: De divo Blasio Rhacusanae reipublicae patrono carmen, versio electronica, 326 versus, verborum 2571, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa - epistula] [numerus verborum] [didacus-p-blasio.xml].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596]: Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica, versus 5366, verborum 40443, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [numerus verborum] [didacus-p-cato.xml].

Kitonic, Ivan (1561-1619) [1619]: Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica, 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [kiton-i-dir-meth.xml].

Rogacic, Benedikt (1646–1719) [1690]: Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica, 8211 versus, verborum 111.074 [genus: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [numerus verborum] [rogacic-b-euthym.xml].

Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1700, Zagreb]: Croatia rediviva, versio electronica, 68 versus, verborum 7054, ed. Zrinka Blazevic [genus: prosa oratio - historia; poesis - elegia] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-croatia.xml].

Vicic, Kajetan (?-ante 1700) [1700]: Jesseidos libri XII, editio electronica, 13523 versus, verborum 84448, ed. Gorana Stepanic [genus: poesis - epica] [numerus verborum] [vicic-k-jess.xml].

Crijevic, Serafin Marija (1686-1759) [1740, Dubrovnik]: Bibliotheca Ragusina, loci selecti, versio electronica, Verborum 6633, ed. Stjepan Krasic [genus: prosa oratio - historia litteraria; prosa oratio - lexicon; prosa oratio - prosopographia; prosa oratio - commentarius] [numerus verborum] [crijevic-s-biblioth.xml].

Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1790]: Operum omnium tomus III, versio electronica, Verborum 71764, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skrl-3.xml].

Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].

Omnes locos monstra

Preme hic ut KWIC videas