Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Vade retro

Vade porro

-- 312 --

599/600 confractione, oculus pro oculo, dens pro dente: sicut dederit in hominem, sic detur in eum. In eodem proculdubio sensu accipitur Deut. 17: cum prohibetur sacrificari bos aut ovis, in quo sit macula, aut ulla res mala. id est, claudum, monoculum, aegrotum, macilentum, aut ulla in parte mutilum. Eadem significatione iubetur agnus Paschalis seligi, sine macula, aut integer, aut sincerus: Exod. 12, et saepe alias. Eadem ratione de animalibus sacrificandis praecipitur. Significaverunt vero illa sacrificia corporaliter immaculata, venturum aliquando agnum vere et spiritualiter immaculatum, qui tollat peccata mundi: sicut Petrus typum hunc exponit, dicens 1. cap. suae 1. Epist. nos esse redemptos precioso sanguine agni immaculati et incontaminati, Christi. Incedire sine maculo Psal. 14: in Hebraico est proprie, integre aut sincere. Dicetur de ea phrasi postea in voce INTEGER. Levare faciem sine macula, Iob 11: Si est iniquitas in manibus tuis, elonga eam, nec colloces in tabernaculis tuis ullam perversitatem: tunc enim levare poteris faciem tuam sine macula, et eris firmus, et non timebis. id est. tunc demum poteris bona conscientia orare, ac petere opem a Deo. Adhaerere in manibus maculam, est aliquid mali conatus aut operis moliri aut patrare. Iob 31. Si declinavit gressus meus a via, et ambulavit cor meum post oculos meos, et in manibus meis haesit macula, seminem ego, et alius metat. Contra sunt Manui immaculatae, vita irreprehensibilis. Prov. 9. Qui castigat derisorem, recipit ignominiam: et qui arguit impium, recipit maculam: id est, caret praemio, nihil proficit, conciliat sibi odium, et aliquod aliud in commodum. Puer sine maculo. Dan 1, iubentur deligi ex Iudaeis pueri sine macula: id est, formosi, carentesque omni vitio corporis et animi. Sic Eph. 5 dicitur Ecclesia esse sponsa Christi, et ita eius sanguine mundata ac sanctificata, ut careat omni macula et ruga. Quod fit partim imputatione, partim et renovatione. Petrus 2 epistolae 2, vocat haereticos ac seductores, labes et maculas piorum, eo quod et ignominiae illis sint, et deforment ac contaminent eos pravis erroribus. Eadem fere verba et ludas repetit. ex quo apparet. in Petro legendum potius esse ἀγάπαις , quam ἀπάταις . Hinc porro derivatur verbum MACULO, quod per metaphoram de spirituali contaminatione dicitur. Hier. 2: Maculata es in iniquitate. Sic Iacobus affirmat, linguam maculare totum corpus: id est, deformare coram Deo, et reum facere.

MAGISTER vox exprimit nonnunquam vocem Baal, et significat autorem. ut Proverb. 24: Cogitantem malefacere, magistrum fraudum et malarum cogitationum nominabunt Isaiae 50: Prope est qui me iustificat quis litigabit mecum? Consistamus simul, quis est magister litis meae? accedat huc. Credo Magistrum litis non quemvis antagonistam vocari: sed proprie actorem, qui est autor et institutor litis. Sed de voce BAAL, eiusque vario usu, supra dixi. In novo Testamento haec vox valde usitata est, et significat doctorem. Ponitur enim pro Graeca διδάσκαλος , et pro Hebraea Rabbi. Sic passim in Evangelistis Christus ab Apostolis et Iudaeis vocatur. Memorabile vero in hac voce vel praecipue est, quod Christus dicit unicum nos tantum habere magistrum, nempe ipsum: nam alios nec esse, nec vocari debere Magistros. Intelligit autem de primario et summo Magistro, et unde omne aliorum magisterium ac institutio venit. Sic solus Deus dicitur pater, solus sapiens, solus bonus: quod tum de perfectione excellenti, tum et de origine intelligendum est quia Deus et vere ac perfecte pater, perfecte bonus, et perfecte sapiens est: alii (ut sunt homines hîc in terris) imperfecte sunt tales. Praeterea ipse est fons et origo, ab eo omnis paternitas, omnis bonitas et omnis sapientia profluit: perfectione igitur, et origine, aut communicatione solus est Magister. Notabilis quoque locus est Iohan. 3 [?: ] dicit ad Dominum Nicodemus: Rabbi, scimus quod Deo venisti magister. ubi prior vox Rabbi, aut Magister, est tantum quasi dignitatis et honoris [?: appellat- ] posterior vero didascalos, aut Magister, est [?: funct- ] Quod ergo affirmat eum esse aut venisse magistrum [?: ] Deo: sentit, eum esse divinitus missum doctorem [?: ] praeceptorem populo Iudaico, ut eum doceat, et ad veram doctrinam perducat. Ibidem porro vicissim dicit Christus Nicodemo: Tu es magister in Israel, et haec ignoras? quasi diceret: Tu et gradu, et dignitate, ac [?: ] mine, et praeterea officio es doctor, aut concionator [?: ] dinarius in populo Dei: et nondum vel corruptionem vel renascentiam hominis nosti? Sic Paulus 1. Tim 1 dicit, se esse a Deo constitutum Magistrum gentium: id est, ordinarium Apostolum aut doctorem. Ad Rom. [?: ] vero: Confidis te esse Magistrum imperitorum: et Hebr. 5. Cum deberetis esse Magistri: significat tantum aptum et doctum ac docendum, seu (ut ita dicam) in potestia magistrum. Magistri mendaciorum, 2. Pet. 2, seductores vocantur: Prurientes auribus, coacervabunt sibi doctores aut magistros. 2. Tim. 4. id est, cupiditate [?: norum ] doctrinarum subinde alios atque alios doctores sectabuntur.

MAGNALIA, significat in Sacris plerunque gradia opera Dei. Deut. 10. Ipse sit laus tua, et Deus tuus qui fecit magnalia et mirabilia haec, quae viderunt oculi tui. Sic et sequenti capite, et crebro alias indicat [?: ] mia opera Dei, sive in miraculis, sive in liberatione piorum, sive in castigatione impiorum exhibita. Sic et [?: ] vid 2. Sam. 11 illustria Dei erga se beneficia vocat magnalia. Sic et Psal. 71 dicit Psaltes: Tu fecisti [?: magn- ] Deus, quis est sicut tu? Item Psal. 106, Obliti sunt [?: ] servatoris sui, qui fecit magnalia, aut grandia in Aegypto. Sic denique et Apostoli Act. 2 dicuntur, peregrinis linguis celebrasse magnalia, aut illustria opera Dei [?: ] terum 4. Reg. 8 etiam opera ac miracula Helisaei [?: ] gnalia dicuntur. dicit enim rex ad Giezi, eius [?: fam- ] Narra mihi quaeso omnia mirabilia, quae fecit Helisaeis.

MAGNIFICUS, alias de Deo dicitur, ac notatur eius potentia, coniuncta cum sapientia et bonitare [?: ] Exod 15: Quis est, ut tu, inter deos Domine? Quis sicut tu, magnificus in sanctitate, terribilis in laudibus faciens mirabilia? Isaiae 33: Dominus magnificus est [?: ] pro nobis, veluti locus fluviorum latissimorum. [?: ] dicitur de proceribus loco, dignitate, sapientia ac potentia praestantibus. Thren. 1, Abstulit omnes magnificos meos. Zach. 11: Magnifici devastati sunt. Alias et [?: ] aliis rebus. ut Iudicum 16 dicuntur Hostiae magnifici [?: ] sumptuosis et preciosis. Isaiae 10, Magnificum cor. [?: pro-- ] perbo ponitur. Isaiae 13, Navis magnifica. Psal. 145, Magnificum regnum Dei. Magnifica gloria, 2. Petr. 1, ponitur [?: pro- ] illustri gloria, qua Deus apparere solet. inquit [?: ] Acceperat a Deo patre honorem et gloriam, [?: voce-- ] eum delata huiusmodi a magnifica gloria: Hic est [?: ] meus dilectus, in quo acquiesco.

MAGNIFICENTIA, est gloriosa illa prae ac virtus Dei, id est, omnipotentia, sapientia, bonita ac iustitia. Psal. 68. Date aut tribuite Deo [?: fortitudin-- ] super Israelem magnificentia eius, et robur eius [?: ] bibus. id est, tum in caelo, tum in terra, super Isrealem declarat illud suum ineffabile robur et magnificentum Isaiae 4, Germen Domini erit in magnificentia: id est magnificum simul, potens ac gloriosum. Sic et Babyloniorum regum magnificentia dicitur Dan. 4 et 5 saepe illa eorum gloriosa et splendida potentia. Vicina magnificatio est, cum laus aut celebratio huius divinae magnificentiae. etiam Magnificentia vocatur. sicut [?: ] tur in fine Epistolae Iudae: Soli Deo servatori [?: ] gloria et magnificentia, et imperium, et potestas [?: ]

Vade retro

Vade porro


Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.