Quod quaesisti inventum est in 188 locis.

Preme hic ut KWIC videas

Loci 1-100:

uersus mar ad murum pristinum. Et ego Ysac habas sancti Stefani hoc scripsi. 102. Isti fuerunt bani in Croatia de genere Croatorum a tempor regis Suetopelegi usque ad tempus Suenimiri regis Croatorum: Stephanus Cucar, Saruba (... Mog... Cacig... car... can), Slauaz... Cucar fuit..... esimir, Cucar tempore

Saruba (... Mog... Cacig... car... can), Slauaz... Cucar fuit..... esimir, Cucar tempore Suenimiri Suenimiri fuit Petrus Snacig banus. Omnes isti fuerunt... in Croatia. 103. Inprimis I. cruce de ramo que fuit facta in Limoza et duo pluuialis:418

vero accepit totum regnum, et XX° anno regni sui mortuus est. XV Regnavit post eum filius eius Charammirus, cuius temporibus rebellavit Croatia Alba, et proiecerunt eum inde. Tunc rex congregans gentem ex Rassa, et Bosna, perrexit super eos. At ipsi congregantes se in plano Chelmo, paraverunt ei bellum, in quo cecidit rex, et mortuus est.

ullam facere rationem reginae, nec eius filii, sola Tribunia obediebant reginae, eo quod parentes eius erant in Tribunia et Lausio, et non audebant rebellare ei. Postquam autem crevit puer, tulerunt ei uxorem, filiam bani Cidomiri de Croatia Alba de qua genuit duos filios: Praelamirum et Cresimirum. Postquam autem creverunt pueri, misit Tiescemirus filium suum socero suo, qui Croatiam Albam dominabatur, mandans ei ut congregaret populum et iret supra banum Bosnae, ipse

XXXI Crescimiro autem fratri eius natus est filius cui Stephanus nomen imposuit, iste post mortem patris rexit Croatiam Albam, et Bosnam, et post eum semper regnaverunt in Croatia. Natus est ei ex concubina filius ambobus pedibus claudus, qui multo tempore ambulare non potuit quem Leghet nominavit, iste Leghet, mortuo patre eius Crescimiro, adductus est in Tribunia ad consobrinum suum Bolleslavum. Serviebat

Cuius prefecit ducem Nicolaum, totius Slauonię banum, quem ad partes Croatię direxit, ut imperio regio subiugaret omnia castella ipsiusque regionis ciuitates cum eorum cunctis pertinentiis, secundum quod hactenus dignitati predecessorum illius extiterunt subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio,

in 1897. The Tallián archive was incorporated into the National Museum in 1899, but by this time the original of Brodarics’ coat of arms had disappeared. Compare: Laczlavik György, Brodarics István címereslevele, Turul, 2011/1, 28. 2  Jerosin or Jarosin, Kőrös county (today: Herešin, Croatia). Relevant literature disputes that Brodarics really used the name of Jerosin, because, apart from the charter, it is never seen in his letters that survived. In a letter dated 1 October 1532., he names Polyana in Kőrös County as his ancestral estate. On the issue of title of nobility

to Transylvania and Szörény, and even the whole country. A significant Turkish force assembled already near Szörény which, although would not start an overall attack on the country, can cause considerable harm through minor attacks and occupying border fortresses. – 3. The Turks threaten Croatia. Lightning has hit the powdermagazine in Temesvár. It exploded and there is significant damage. He asks Brodarics to urge the Pope to give financial aid in any case. – 4. Louis does everything in his power to contain the Turks, but this is not a struggle between equals since it should

Manuscript used: MOL, DF 276068 1. He informs Ferdinand that the Count of Cordoba will give a detailed report of the news; even though the tenths will be collected, there is still little hope [for saving Hungary] if there will be no peace among Christian rulers. – 2. News came from Spalato, Croatia, to Venice that the Sanjak-Bey of Bosnia sent major infantry force to besiege Klissa and he will soon follow with a major force of cavalry. According to news from Constantinople, the Turks are busy with preparations both on land and water. Pope Clement is trying to bring food and ammunition

alia ex ordine referre poterit. Exiguntur quidem istae decimae, sicut Vestra Serenitas ab ipso intelliget, sed in his quoque parva est spes ponenda, si Deus pacem aut indutias inter principes non posuerit, tota salutis communis ratio in hac una re posita esse videtur. [2.] Ex Croatia habemus ex litteris comitis Spalatiensis ad illustrissimum dominum Venetorum 4 V. Februarii datis Bassam sive Zanzacum Boznae iam praemisisse non parum peditum numerum ad obsidendum Clyzium 5 subsecuturum ipsum quoque brevi cum valido equitatu.

3  Pedro de Cordova visited Rome already in 1522–23 as an envoy of Ferdinand. Compare: Adolf Wrede (hsgg.), Deutsche Reichstagakten unter Kaiser Karl V. 3. Bd., Gotha, 1901, 862. 4  Andrea Gritti, Doge of Venice (1523–1538). 5 Klissa (today: Klis, Croatia), important border fortress in Dalmatia. The fortress was besieged from 5 February by troops of the Bosnian Bey. Compare: Marko Perojević, Petar Kružić kapetan i knez grada Klisa. Zagreb, 1931, 67. 6  Pope Clement VII. 7  The army of Constable of Zengg Péter Krusics, carried there

Hungariae I., Posonii,1806, 177–182. 1. The fall of Ostrovica raised concerns in Rome. It is serious loss indeed, but more will follow, because the country’s resources are not sufficient to contain the ever strengthening Turks. – 2. 32,000 forints per year are spent on the borderland in Croatia only, even in peace time, and upholding Temesvár, Pétervárad, Szörény, and Titel, not to mention Jajca, costs enormous sums. So loosing Ostrovica is not due to negligence but to poverty. – 3. He is happy to hear that the Pope launched an investigation into the abuses around grain

only, even in peace time, and upholding Temesvár, Pétervárad, Szörény, and Titel, not to mention Jajca, costs enormous sums. So loosing Ostrovica is not due to negligence but to poverty. – 3. He is happy to hear that the Pope launched an investigation into the abuses around grain sent to Croatia, something that King Louis also called for. – 4. More favourable news about the situation in Hungary would probably boost the Pope’s good will, but this is possible only if His Holiness and Christian rulers help the country with deeds instead of lip service. – 5. He is pleased to hear

The manuscript in the Vatican is severely damaged, and the defects often make it senseless, so the basis for the present publication is the text published by Pray. In spite of this, I indicate all the differences from the manuscript in the Ottoboniana collection. 2  The castle of Ostrovica (Croatia) was overtaken by the Turks in September 1523. 3  The Turkish army kept Klissa, the important fortress in Dalmatia under siege from early February 1524. Finally they did not succeed in capturing it, because the rescue army of Constable of Zengg Péter Krusics defeated them in

Sanctitati eius narras praedixisse, propediem subsequantur. Id tamen nulla profecto nostra vel incuria vel negligentia accedere poterit, sed quoniam haec exigua unius Hungariae vectigalia tuendis amplissimis finibus sufficere nullatenus poterunt. Non parvi reditus ex Bosnia proveniebant, magnum ex Croatia et Dalmatia tributum quotannis in fiscum regium paulo ante hanc aetatem vel ipsius Matthiae regis temporibus deferebatur. Integrae erant, et fructuosae Themesiensis, Sirmiensis, Posega, Walko, et inferiores civitatum partes, hostium vero opes, numerus, potentia dimidio, quam sint hodie,

cum et ipsam breui subiugasset, in Delmatiam descendit. Vrbes maritimas deprędatus est, Scardonam oppidum et Salonas, totius prouincię emporium, dirruit et euertit, necdum malis satiatus misit cum parte exercitus filium suum Seuioladum ad Delmatię mediterranea, quę nunc Croatia dicitur, Croatia expugnanda. Cumque Iustinianus Cęsar intellexisset quod Gothorum dux copias diuisisset dimisissetque a se partem alteram cum Seuiolado filio atque ita esse, ut ferebatur, per exploratores certior factus, coacto repente exercitu

in Delmatiam descendit. Vrbes maritimas deprędatus est, Scardonam oppidum et Salonas, totius prouincię emporium, dirruit et euertit, necdum malis satiatus misit cum parte exercitus filium suum Seuioladum ad Delmatię mediterranea, quę nunc Croatia dicitur, Croatia expugnanda. Cumque Iustinianus Cęsar intellexisset quod Gothorum dux copias diuisisset dimisissetque a se partem alteram cum Seuiolado filio atque ita esse, ut ferebatur, per exploratores certior factus, coacto repente exercitu Stroilum inuasurus abiit. Nec minus

tribuens, neminem lędi permittens et in exigendis uectigalibus nullum inter Christianos et gentiles habens discrimen. Plurimi itaque de coetu fidelium, qui ob persecutionem sęuitiamque prioris domini dilapsi fuerant, rediere; breuique effectum est ut superior Delmatię pars, quę Croatia nuncupatur, nunquam populosior fuisse existimaretur; tranquille inter omnes degebatur nullisque lacessentibus bellis pacem agitabant. Silimiro autem, 3 rex Bladinus cum unum et uiginti annos imperasset, e uiuis sublato, successit

irritum sit. Quilibet autem prędictorum de suis uectigalibus partem tertiam pendebat regi ut communi omnium domino, cui subesse debeant omnes qui regni finibus continentur. Alias pręterea leges ac scita sanxerunt, quę nunc referre longum foret, habentur autem in libro qui est in Croatia dictus Methodus, quem Latine Rationalem possis dicere. Cardinales tandem episcopique et Cęsaris legati probe ac laudabiliter suo functi officio magnisque a rege muneribus donati reuerenterque habiti recessere. Mox etiam omnis hominum multitudo cum suis ducibus bannis

Filius eius primogenitus XVI rex Canimerus post eum diadema suscepit regnumque dudum diuisum coniunxit et pręcedentium regum potentiam suis opibus ęquauit. Sed quoniam ob quandam animi duritiem inuisus plebi erat, illa Delmatię pars quę Croatia dicitur ab eo desciuit. Quam ob rem rex in furorem uersus coacto repente exercitu Macedonię, Epiri Mysięque superioris ad eos qui defecerant debellandos est profectus. Cęterum non minor illis ad repugnandum animus erat; armati obuiam processere. In campo qui Cliuno

nec ne, eius uiri iuditium sit, cui uitae sanctitate diuina uoluntas, mortalibus sane, si uerum fateri uolumus, occulta, innotescere potest. Turcae in Croatia a Cara Michaele Dalmata, in Moesia autem a Milone Belmusio Hungarorum duce fortiter repelluntur; Vladislaui regis ignauiam Hungari palam detestantur. Caeterum ne Turcarum animos illa calamitate infractos esse Hungarus, et

Latinski spellcheck. Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nürenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII.
Excidium veluti romanae Maximus urbi
avertit, patriae sic iuga dira comes.

virtus, neque in equorum viribus eius voluntas. Accipe itaque, sanctissime pater, qualecumque hoc clientis Tui munus, meae in Te observantiae testem ac pro natiua benignitate Tua me Tibi addictissimum una cum misera Croatia suscipe, protege, tuere. Deus optimus maximus diu in terris servet incolumem Beatitudinem Tuam, cui me humilime commendo. Bernardinus de Frangepanibus, Segniae, Vegliae, Modrusiique comes etc.

pertraxisse illisque afflictis onera humeris imposuisse, puerosque portandos dedisse in eosque tantorum impatientes laborum agmine facto, ut animam exhalarent, deseviisse; omni denique crudelitatis genere usos fuisse. Cogitent quaeso celsitudines vestrae: si Croatia in Turcarum ditionem (quod Deus optimus avertat) deveniret, quae miseris christianis laborum ac malorum meta foret. Profecto nulla. Pateret illis belluis pro libidine aditus non difficilis in quascunque terras. Possent quascunque depopulari provincias,

Ad haec sciant celsitudines vestrae superioribus mensibus Turcarum ductorem, quem bassa appellant, proprium ad me misisse nuncium, qui referret, velle eum faedus mecum et pacem inire. Itaque ille apud me orsus est: Scis te, o comes, in Croatia unum et solum superesse, caetera omnia amissa sunt. Te ipse satis defendere non potes. Quum enim Hungariae rex caesari nostro resistere nequeat, qui victricibus armis latissima sultani regna et totam penitus Asiam sibi subegit atque subiugavit, quo

imploro. Res nostra non eget mora. Maturate, maturate auxilium. Me, quaeso, qui in fide permanere, qui parentum meorum, qui inter senatores et optimates Romanos semper claruerunt quique huic Sacro Imperio deditissimi fuerunt, qui quicquid in Dalmacia, Croatia et Sclavonia possederunt, hoc valida solum manu, multo sanguine ac caede, et secundo contra communes sacrosancte Correxi ex sacrosanctem religionis hostes Marte quaesierunt,

Correxi ex sacrosanctem religionis hostes Marte quaesierunt, si fas fuerit, ac divina concesserit gratia insistere vestigiis opto, ab imminenti periculo ac pernicie defendite. Etenim si Croatia (quod Deus avertat) amitteretur, propter asperitatem montium, sylvarum, fluminum, castellorum munitissimorum ac validissimorum situm inexpugnebilem, vix tota christiana respublica longo annorum intervallo, maximisque sumptibus et plurima sanguinis effusione eam

Serenissime, illustrissimi, reverendissimi principes, domini mei observandissimi. Ex quo nudius tertius supplici oratione quanto in discrimine rerum misera versaretur Croatia quamque in extremis laboraret celsitudinibus vestris satis (ut opinor) aperui et auxilium petii, necdum responsum accepi. Iam amplius expectare nequeo: tum quia tamdiu ad quatuor fere menses domo absum, relictis oppidis meis et arcibus non satis munitis bombardis,

quae Thyre posteritas obtinuit, amplitudine necesse fuit uariis eos appellationibus recenseri. Nam eorum iuris, ut antiqua prouintiarum cognomina ommittam, fuit Ruscia, Cassubia, Pruscia, Masouia, Vandalia, Moscouia, Polonia, Slesia, Morauia, Bohemia, Pannonia, Carniola, Hystria, Lyburnia, Croatia, Dalmatia, Bosna, Rascia, Dardania, Seruia, Myssia et Bulgaria, quae olim Macedonia dicebatur. Prouinciae Slauorum Quibus si Thraciam Gethasque ac Dacos necnon et Phryges, qui (ut Strabo inquit)

meminêre expugnationem Constantinopolis, et regna Graeciae, Albaniae, VValachiae, Seruiae quam Bosnam uocant Turcae, in prouincias redacta, illi quidem Christum tenaciter retinent, sed iuuentus dediscit, breuique futurum ut plena sit obliuio Christianitatis. Idem futurum in Croatia, Hungaria, Sclauonia, quae recentia additamenta sunt et auctaria Turcici imperij. QVAE CONDITIO DEbellatorum. VBI prouinciam cepit, omnia

XXIX. Obsidio Sisciensis Domini Micatii Anno Domini 1592. Aprilis decima secunda Haszanpassa Bosnensis, ut in Slavonia limites Caesaris Turcarum, occupata tota fere Croatia, dilataret, fixis contra Castellum Brezt prope Sisciam Urbem quondam fortissimam, castris, puta ad ostium rivi Petrinae sinuose in Kolapim labentis, Castrum ex roboribus quercinis amplum et quadrangulare, quinque turribus, ac duabus portis ornatum, loco natura munitissimo, addito deforis a

uirtutumque excellentia se admirabilem praebuit et illustrem; neque enim illa inflari, neque hac extolli uisus est unquam; sic seruatâ ubique fidê ad Deum, ad Ecclesiam, ad Caesarem, ad Regem, ad Rempublicam, ad Patriam, ad uniuersos denique et singulos, factus est illustrissimus. Nouit Croatia, in qua natus, nouit Slauonia, nouit Ungaria, norunt Optimates et Proceres, norunt Praelati et Antistites dictorum Regnorum et proximorum, nouit Rex ipse Orbisque Imperator Ferdinandus, qua Hic animi praesentia, qua constantia et firmitate audax intrepidusque publicis in Comitiis Catholicam

est divitiarum Sapientiae, et Scientiae, minimè fractus; quin potius contemptis Scyllarum oblatrantium, id est oblocutorum, importunis clamoribus, quicquid in feracibus Illyrij littoribus, Dalmatia, Croatia, Sclavonia, Istria, et vicinioribus inibi Insulis (quarum magnam partem, sicut Diodorus Siculus, ne in descriptione orbis erraret, multas Asiae,

Neven Jovanović 2011-12-17 Početna TEI verzija. CROATIA REDIVIVA REGNANTE LEOPOLDO MAGNO CAESARE DEDUCTA AB EQUITE PAULO RITTER ZAGRABIAE 1700. DIVO LEOPOLDO MAGNO ROMANORUM IMPERATORI SEMPER

ait, /Carionis Chronici libro 4./ quod ab Occasu Croatae gens Heneta progressi paulatim ad ipsam Urbem regiam usque accesserunt populabundi; et tandem obtinuerunt sedem in ea Illyridis et Pannoniae parte, quae olim Liburnia vocata, nunc dicitur Croatia. Clarius Constantinus Porphirogenitus Imperator /De Rausio capite 30./ qui Sarmatas Belochrobatos, id est Albos, sive magnos, aut terram multam possidentes, appellat; et ex

adiacent, imo prospectui quodammodo subiciuntur; earumque, et nimirum Curetum, vicinitas cum Poëtae relatione convenit, qui ait:
Hoc Curetes habent, hoc Corybantes opus. imo et ipsi Curetibus attributi superius mores in ipsa Corbavia et Croatia passim ad nostram usque aetatem observabantur. Et quidem Corybantes exigua litterarum mutatione a Crovatorum nuncupatione differunt, qui se (ut diximus) Hrvatos, alii et Horvatos appellant, a Graecis Chrobati, a Germanis Korbati, a Latinis Croatae, Crovates et

/Operis citati libro 1. capite 13./ At quia Chlebna ultra Zentinam (sive, ut hodie Cetinam) est; ideo subdit, versus Zentinam regionem attingit: ut cognoscatur flumen Cetinae in maritima parte Orientalem terminum Croatiae fuisse: in interiori vero Chlebnam quoque in Croatia inclusam; adducta altera eiusdem Imperatoris sententia, qua asserit, quod a Ragusio Zachlumorum Principatus initium habet, et ad Orontium flumen tendit, oraque Maritima Paganis, ( id est Croatis non baptizatis) Montana, quae ad septentrionem Chrobatis,

in Russiam, Poloniam et Lituaniam; de quibus omnibus suis locis uberior nobis sermo erit. Nam et circa Annum Christi 550. (Georgius Bertoldus Pontanus /Bohemiae piae libro 1./ scribit 645.) Chroatae gens Illyrica, Cseho, Leho et Russo fratribus Ducibus ex Croatia Interamnia, et loco eorum praecipuo Arce Crapina progressi, in Septentrionalibus a Danubio partibus, tria Regna florentissima, sibi cognominia fundaverunt; videlicet Cehos, sive Bohemos, Lehos, alias Polonos et Russos. ut de Ceho Bohemorum fundatore apte

illae XL. viros habent, hae XX. nempe quae maiores, nam minores tantum X. atque haec quidem potentia eius et copiae fuerunt usque ad Principatum Cresemere. Si haec baptizatae et Maritimae tantum (ut ex Civitatum nominibus dignoscitur) quanta non fuit, unitis non baptizata Croatia Maritima, Mediterranea et Interamnia? de quibus duabus posterioribus Porphirogenitus non facit mentionem. At et Ungaricae, in Croatia, Monarchiae tempore, omnes Liburnici Maris Insulae ad Croatiae Regnum pertinebant; cum et ultimas pene illius freti, Corcyram,

Cresemere. Si haec baptizatae et Maritimae tantum (ut ex Civitatum nominibus dignoscitur) quanta non fuit, unitis non baptizata Croatia Maritima, Mediterranea et Interamnia? de quibus duabus posterioribus Porphirogenitus non facit mentionem. At et Ungaricae, in Croatia, Monarchiae tempore, omnes Liburnici Maris Insulae ad Croatiae Regnum pertinebant; cum et ultimas pene illius freti, Corcyram, Tortam, Stedram, Lesinam, Issam et Bratiam, per Ladislavum sive Vladislavum Hungariae et Neapolis Regem, Anno 1405. Hervojae Duci

inter se quam a Dalmatis Slavorum nomine nuncupatos in scripturis antiquis reperitur; In Privilegiis autem tantum se Duces et Reges Croatorum non Sclavorum nominarunt, ut Lucius /De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 2. capite 15./ refert; Imo Croatia a vicinis Dalmatis et Ungaris Sclavonia nuncupata est ait /Libro 4. capite 3., libro 6. capite 4./. Sed nec Croati tantum, verum et Servii illius /Ibidem capite 11./ Slavi

Serviam Slavonicas regiones /Ibi libro 4. capite 3./ vocat. Nam et Serviam antiquo vocabulo Dalmatiam vocatam fuisse /In notis ad Diocleatem nota 25./ vult. Georgius Barakovich opus suum /Vila Slovinkinja/ de Croatia sub Slovinicae Musae nomine, egregio versu concinnatum, edidit; omnesque superius dictae gentes vernaculam suam linguam generaliter Slavam, vel Slovinicam, id est Illyricam nuncupant, cuius usum communem habent. ut Croatae proprii, nas

lingua. Carnioli, nas krajnski inu slovenski jezik; nostra Carniolica et Slavonica lingua; sic caeterae. Quos enim Graeci et Latini Illyrios, ipsi se Slavos et Slovinos nuncupabant. Unde apud nonnullos tota Croatia Slavoniae nomine tenetur; apud nationales etiam Macedonia. Hinc Rogerius, Belam IV. Regem Ungariae a Tattaris pulsum in Slavonia moratum fuisse narrat; quae Croatia nostra Mediterranea (ubi Modrusam et Bihigon oppida muro texit) ac Maritima, in qua ad

ipsi se Slavos et Slovinos nuncupabant. Unde apud nonnullos tota Croatia Slavoniae nomine tenetur; apud nationales etiam Macedonia. Hinc Rogerius, Belam IV. Regem Ungariae a Tattaris pulsum in Slavonia moratum fuisse narrat; quae Croatia nostra Mediterranea (ubi Modrusam et Bihigon oppida muro texit) ac Maritima, in qua ad profligationem Barbarorum se conservavit, intelligenda est. Hornius item in Slavonica Illyrica Dalmatiam, Bulgariam, Croatiam, Albaniam, recenset: ac Pater

Lexico suo Illyrico Italico Latino inscribit, quam in eius Abecedaria serie sub littera H docet; Hrrivat, Hervat; Croato; Illyricus, ci Croata, ae. Hrrivacia, Hervatska zemglja; Croatia: Illyris, idis. Illyricum, ci. Croatia, ae. et in serie litterae S. Slovinaç, Dalmatin; Slavone, Dalmatino; Illyricus, ci.

sub littera H docet; Hrrivat, Hervat; Croato; Illyricus, ci Croata, ae. Hrrivacia, Hervatska zemglja; Croatia: Illyris, idis. Illyricum, ci. Croatia, ae. et in serie litterae S. Slovinaç, Dalmatin; Slavone, Dalmatino; Illyricus, ci. Dalmata, ae. Slovinska zemglja:

reliquit; qui Ludovico Galliam, Carolo Germaniam, Pipino Italiam /Testamento Caroli Magni/ legavit: de Dalmatia ne verbum quidem, sed neque Pannonias nominat /Ioannes Lucius, operis citati libro 1. capite 15./. Quod Francorum in Croatia Occidentali sive Alba imperium breve fuisse probat etiam Porphirogenitus Imperator qui /Capite 30./ ait; Ad aliquot vero annos Dalmatiae Chrobati Francis subiciebantur, quemadmodum et antea in ipsorum terra; tanta autem crudelitate utebantur Franci, ut

ibidem/ qui Illyricum Pannoniamque tenuerunt, habebant et ipsi Principem supremum; qui ad Chrobatiae veteris tantum Principem (id est Francorum Imperatorem) amicitiae ergo, legationem mittebat. Habuit igitur Croatia proprios Principes et Reges, continua procul dubio serie post Ostrivojum; in qua non satis adimpleta, scriptorum defectus causandus est. Terrestres enim /Ioannes Lucius operis citati libro 2. capite 1./ Croatorum res gestae a nullo

Ita et Veneti, uti etiam Graeci scriptores Narentanos nunc Slavos nunc Croatos appellant. Porphirogenitus quoque Narentanorum ditionem Paganiam, id est Croatiam non baptizatam vocat. Nam ut Croatiae baptizatae Civitates /Capite 31./ recenset, ita de Croatia non baptizata sic /Capite 30./ scribit; Ab Orontio Pagania incipit, procurritque ad Zetinam flumen. Et post Pagani autem vocantur, quod baptismum non accepissent eo tempore, quo Sclavi omnes baptizati erant. ita enim Sclavorum lingua nuncupantur,

ubi (cum priores tres Illyrico nomine recte inscripserit, nec in ipsa Tertia Dalmatiam per Liburnos extenderit) Illyricum, non Dalmatia, in Croatiam, Serviam et Dalmatiam distinctum asscripturus erat. Tandem in Quinta, Croatia Maritima nuncupata, Dalmaticum nomen inter Adriae Insulas, a patrio solo exulaturum, relegat. Admiratione demum haud dignum est; rerum antiquitus in Croatia gestarum memoriam, tenuibus membranis aut corruptibilibus tabellis inscriptam, ad nupera

Croatiam, Serviam et Dalmatiam distinctum asscripturus erat. Tandem in Quinta, Croatia Maritima nuncupata, Dalmaticum nomen inter Adriae Insulas, a patrio solo exulaturum, relegat. Admiratione demum haud dignum est; rerum antiquitus in Croatia gestarum memoriam, tenuibus membranis aut corruptibilibus tabellis inscriptam, ad nupera Lucii tempora copiosam non supermansisse: ubi, quod lapis supra lapidem manserit, mirum! postquam tot infestis, Romanorum primum, diversorum deinde Barbarorum incursionibus

non supermansisse: ubi, quod lapis supra lapidem manserit, mirum! postquam tot infestis, Romanorum primum, diversorum deinde Barbarorum incursionibus fatigata, postremum tribus iam continuis saeculis Turcorum iugo maxima sui parte oppressa igne ferroque evertebatur Croatia! cuius valida quondam Oppida et opulentae Civitates, vallis, fossis et Civibus fortissimis munitae, prostratae adeo sunt et attritae, ut plurimarum vestigia vix noscantur, non paucarum etiam nomine abolito. Habuit autem (procul dubio) tam Diocleas, quam

non Serviorum aut Narentanorum, intitulat. Sic Presbyter Diocleas, Regnum Slavorum, Archidiaconus vero, uti et Diocleas deinde, etc. proprie vocant Croatorum. Et Bosna quidem (si ob Imperii Romani divisionem, Croatia dividi debuisset) minus quam Serbia Croatiae adimenda fuisset: ut quae nunquam, et Serbia aliquando Imperium Orientale cognoscebat; cum et haec Bulgariae contermina Croatorum gens /Anno 1019./ Cedreni testimonio sufficiente.

Metropolis, sicuti toti Croatiae praeerat, et unicum tantum Traguriensem suffraganeum in Dalmatia retinebat, ita obsolescente Dalmatico cognomine, pro Croatiae sive Slavoniae Archiepiscopatu sumi coepit. Et, quae Latinis ac Graecis olim Liburnia et Illyris, Croatia nunc dicitur. Dalmatiaque /Thomas Archidiaconus capite 1, Ioannes Lucius operis citati libro 6. capite 4./ censebatur cum Croatia una Provincia. Ex adductis Auctorum, superius citatorum

sumi coepit. Et, quae Latinis ac Graecis olim Liburnia et Illyris, Croatia nunc dicitur. Dalmatiaque /Thomas Archidiaconus capite 1, Ioannes Lucius operis citati libro 6. capite 4./ censebatur cum Croatia una Provincia. Ex adductis Auctorum, superius citatorum sententiis, sub CROATIAE nomine censetur quod triplici Slavoniae Hornius assignat, et quod Romani olim Illyrico attribuerunt; exceptis hinc Rhaetiis, parteque Norici, illinc

ut A. Et clarius ex Donatione Ferdinandi Romanorum Imperatoris et Ungariae Regis de anno 1531. Dominium Castri Szokol in Comitatu Tininiensi Regni Croatiae esse patet, ut B. Quod et instrumento Trimetalis Confinii comprobatum est; ut in Croatia super Montis Debello Bërdo dicti supremo cacumine Confinia concurrant: Abrahamo Effendi, Capigi Bassa, et Osmane Aga Portae Otomanicae, nec non Ioanne Grimani Savio, Reipublicae Venetae, Legatis Commissariis praesentibus et consentientibus conclusum est. Quod non parvum ad validum

Musarum geniis imponenda, quàm rudi Marte lacessenda, fore satiùs arbitratus, honesto silentio (vel hac vice) praeteriri. Ad ea me tempora insuperabilium Fatorum ordo relegavit: quibus alterum Heraclitum Philosophum aut paritura, aut profectò conductura fuerat Croatia. Conspectis nam circumquaque tot funestis ejus bustis et ruinis, nec usquam cessantibus externisve internisve malis, Alciati monito expergiscor;
Plus solito humanae nunc defle incommoda vitae,
Heraclite: scatet

Isocratis; Decere liberos non modo paternarum facultatum, sed et paternorum Amicorum successionem capessere: oppellam hanc Tibi nuncupare probè volui et debui. Spectabilis demum reddetur omnibus mea in luctuoso hoc apparatu, tenuique volumine coarctata plorans Croatia, si gentilitiae Turri Tuae intromissa, Regalibus et Imperatoriis protecta virtutibus, pio aureorum Cordium amore foveatur, et Lupina charitate refocilletur: devotumque mei affectum Helcio et cantheriis tuis Tibi ulteriùs mancipatum effeceris:

ùti Banale pratum, pro Baña Luka: Salsa petra pro Slan kamen, Salan kemen.
Karlopolis, pro Karlovac, sive Karlostadio. ita et à
Latinis usitata Croaticè dixi, utì Hyrvathia, pro
Croatia: cùm et antiqui Graeci et Patrij Scrip-
tores Chrovathiam scripserint, et nos
Hyrvati vocemur: Kulpa et Kup-
pa pro Kolapi flumine et

iterum nostri capiunt victricibus armis;
1.1497  Oppugnatque novò Thrax, frustratoque labore,
1.1498  Cum summo propriam cessit moerore Petriñam;
1.1499  Gaudeat ut Turco vel sola Croatia raptu.
1.1500   Threïciis illinc Fabianam Zriñus ademit.
1.1501  Hanc iterum repetunt hostes gravioribus armis:
1.1502  Mox Zriñi adventu perculsi castra resolvunt:

capta plebe per hostem
2.7  Tendit in extremam Regni Populique ruinam:
2.8  Ut fato quodam perferre atrocia semper
2.9  Deberem; postquam sum dicta Croatia, vera
2.10  Illyrici tellus, quondam Corybantia dicta. 1601.
2.11   Principium cùm specto novi tam saeculi ùt anni,
2.12  Extitit

natis olim foecunda, valebam,
2.871  Nunc extra Patriam mihi Dux Prorexque legendus!
2.872  Omnia ad interitum propero jam vergere passu
2.873  Cernimus; interitus effoeta Croatia metam
2.874  Assequitur. Sic sunt et res et Regna caduca!
2.875   Mittit ab Ungaria Banum mihi Caesar Adamum
2.876  Battjani Comitem, cujus virtute

sequetur alter Szudinics, qui id omnino firmissime statuit ac concepit, viisque iis progreditur, quibus prior. Meque iam et reverendissimum patronum nostrum describere non dubitavit. Sed patientia! et juveni agnosco et ut illuminetur exoro. Haec ego tibi sub rosa aperio, quia omnibus adhuc in Croatia sunt ignota. Caveasque proferre aliquid etiam coram reverendissimum Varovics unde posset in suspicione venire me haec tibi scripsisse. Si tamen alicubi solus eum visitaveris, siscitari poteris causam ab eo, qui tibi soli credo et plura dicet et etiam

Hungariae, Bohemiae.
Bani Croatiae, Dalmatiae, Sclavoniae. Status seu jurisdictio in Croatia varia, multiplexque est. Videlicet primo, politicus sic dictus status; cujus ab anno 1756 uti infra magna mutatio, huic post regem praest banus, sub titulo Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae bani. Est praeses banalis tabulae, idem ferme ipse, quod in Hungaria locumtenentiale consilium, quia

Torque donati a Majestate regia. Sua regia. Dominus Joannes Rauch vicebanus. Dominus Adamus Naisich protonotarius. Dominus Petrus Spissich 1766. Ex Croatia ad turmam praetorianam regiam. Dominus Christophorus Sztolnekovich aliter Bornemisza. Dominus Adam Zdenchay. Dominus Petrus Ballog. Dominus Tobias Habianecz. Dominus Gabriel

nobilitati favisset plurimosque haberet summalistas, ideo et protegebatur a Croatis. Plures fuere bani. Sunt haereditarii capitanei arcis Varasdinensis et ejusdem comitatus supremi comites perpetui. Item Petriniae. Kostaniczae quoque plurimi fuere. Regni capitaneatum olim habebant. Sed postquam in Croatia nullus ex familia habitaret, et honoribiis deficere observantur, et Petrinia, Kostanicza sunt privati. G. Gaisrog comites possident dominium Raszinja, jure Erdoediano, alias est Bocskajanum. H.

ItemOpatinecz, Jakopovecz, Lusan etc. Episcopus graeci ritus unitorum. Bona Pribich, item Preszeka.
Familiae his recentibus annis ex Hungaria advenientes et possessionate in Croatia factae. Dominus Christophorus Niczky per uxorem suam natam Catharinam Jankovich obtinuit bona Brokunievecz seu Moravche, item Ladomer. Dominus baro Pongracz ut supra. Comes Samere uti supra.

hic allegare incepit; ducta uxore Barbara Zaverszki possessionatus factus in Lipovcz, Grancsari etc. Dominus Sigismundus Komaromi. Venit pro ammanuensi ad protonotarium Petrum Skerlecz, inde allegando fiscalis episcopi, tum fiscalis in Croatia regius, ducta uxore domina Chegell possessionatus redditus. Dominus Samuel Orlyk missus ex Hungaria pro provisore Erdoediano.1 provisor, praefectus, tum nobilis factus, per uxorem Evam Markovich redditus possessionatus in Novaki.

Systemata regiminis regum Hungariae. Ejus Annales. Collectiones variae diplomaticae. Dissertationes variae. Institutiones politicae pro Hungaria et Croatia ad juventutem. De banis Croatiae. Excerpta summaria pro facilitando studio. Comitatus Crisiensis. Notitiae ecclesiae Quinque-Ecclesiensis. De sublimium potestatum fundamento et

2. Observationes juris. 3. Dissertationes variae. Domini Petri Skerlecz Dissertationes variae in jus et quaestiones varias dissolvendas. Memoria ordinis religiosorum actualis in Croatia et Sclavonia. Paulini provinciae Croaticae. In Lepoglava circiter 65. Remetae circiter 25. Crisii circiter 18. Szveticze

fecit, dotem pro ipsis exsolvendo monasteriis, et integre quidem plurimis, in parte aliis ad ipsum recurrentibus, etiam exteris, scient referre moniales ipsae numerum. Plurimis etiam dotem dedit amplissimam, qua honesto locatae sunt matrimonio. Immo sine mendacio dicam amplius, vix in tota Croatia est aliquis praecipue nobilium, qui ab illo beneficium non accepisset. Pauperioribus nobilibus certum quotannis pensum in naturalibus rebus assignabat, prouti et viduis, quas et quos non refero. Data tamen fuisse, scio. Nemo vel accessit vel institit pro eleemosyna pauperum, quem repulisset

quoniam Nissa cum universa fere Servia Carolo subjiciebantur, sed infidelitate generalium finis belli hujus funestus fuerat; quoniam Belgradum plane vi pactorum Turcis dare oportuit, Savumque metales constitutêre, quae etiam ex historicis discenda relinquo. Hic in Croatia praefuit armadae toti Josephus Eszterhazius banus, qui exitum belli praevidens, ut dicimus, pure defensive se habuit. Arcem Buzin obsederat, sed obsidionem solvit. Turcae quoque Zrinium obsederant, sed nescio unde factum, obsidionem ipsi solverunt. Neque quidquam de reliquo isthic actum,

Transvunanum aliaque loca resignanda mandavit, et 1743. resignata sunt. Neque, quae foris gesta vel acta sunt, commemorabo, ut de amissa et recepta Bohoemia, Bavaria aliisque locis, de cessa Brandeburgo Silesia, haec enim universa melius ex illis legantur, qui de his ex professo scribunt. Quae in Croatia notabiliora acta sunt, recensebo. Generalatus tam Varasdinensis quam Carolostadiensis a principe Hildburghausen reductus est. Erat huic idem mos eademque regula, sicuti et banalibus in anno 1756. descriptus in hujus libri parte altera, nisi quod haramiae horum

ejusdem cultor. Vide librum alium a nobis scriptum de actis ejus in episcopatu Zagrabiensi. Franciscus Thauszy episcopus Zagrabiensis ejusque gesta. Thausziorum obscura ignotaque in Croatia ac Sclavonia de sui origine est familia, et umdenam ad Carlostadienses partes advenerit, ignotum. Certe episcopus iste 1751. in Croatiam quosdam hujus agnominis duxit; quod armales litteras habuisset et illum pro cognato recognovit, Ivanichii provisorem fecit, hujusque filiam Rosaliam

Post receptam confiniorum reformam 544. Memoria eorum, qui dignitates (et) honores sunt consecuti 545. Magnates actuales in hoc regno Croatiae possessionati 547. Memoria ordinis religiosorum actualis in Croatia et Sclavonia 553. Memoriae virorum illustrium summariae ab anno 1748. inclusive ad 1764. 554. Reges Europae 555. Memoria baronum et episcoporum Hungariae ab anno 1748. ad 1764. 556.

Grassalkovich, nominatus camerae praeses, curam celerioris in cancellaria expeditionis et Posonii installationis, ut episcopi affinis, canonico Zagrabiensi et collegii Croatici pro tunc rectori Balthasari Kercselich commendavit. Quoad bona autem et jura episcopalia, in Croatia et Sclavonia existentia, plenipotentiarium constituit reverendissimum dominum Josephum Chiolnich lectorem Zagrabiensis capituli, Viennae tunc praesentem, quod et sua episcopalis excellentia ratihabuit et confirmavit, addito ad plenipotentiam etiam illustrissimo fratre suo Antonio, comitatus

devoluta sunt. (Praedia tria collata comiti Leopoldo Nadasd.) Accepta in considerationem necessitate amicorum ecclesiae, prouti ex infradicendis patebit, orbata item a potiori magnatibus Croatia, et non fine alio, priora tria praedia in abbatia existentia sua episcopalis excellentia comiti Leopoldo Nadasd aulae cancellario et ex eodem descendentibus masculini dumtaxat sexus contulit, ut ex protocollo in secretaria reservato patet uberius, cum inscriptione in duobus millibus sexui

Istis instructionem (quam ex prothocollo vicariali discere poteris) dedit sapientissimam. Salaria annua constituit. Taxas expeditionum posuit, verbo rem dudum desideratam et summe necessariam communi applausu et aeterna sui memoria in Croatia posuit. (In negotiis ecclesiae duo plenipotentiarii mittuntur Posegam.) Dein cum Posegana civitas, statim ab antecessoris episcopi morte, episcopalem Posegae domum confiscasset,

ipsum etiam observaretur. Francisci Tolnay e comitatu Castriferrei, Georgii Turjak et familiae Chegetek nobilitas per status in hac congregatione fuit recognita. (Initium discordiarum. in Croatia intuitu regulandorum confiniorum.) Secunda regni congregatio pro die 10. Septembris Zagrabiam per antedictum comitem locumtenentem et praesidem fuit indicia, ob nescio tamen quas causas ad 16. Septembris ita protracta, ut nihil fere ageretur, quamvis privatae

neque de iis constare singulis, cum a magistratu cellarentur, neque singulis justitiam ex appellatione sitientibus ea esse media, ut ad sedem tavernicalem progredi valeant, ideo jubente Majestate dominus comes tavernicus Franciseus Esterhazy vicetavernicum pro his in Croatia civitatibus nominavit dominum Josephum Raffay substitutum comitatus Zagrabiensis vicecomitem, ac ut is singulas quaslibetve causas per magistratuales judicatas semper revideat, revisas tavernico refferat, qui suo non contentaretur judicio, ad curiam appellantem admittat. Saluberrima

habebant generales brigadierios, et quidem generalem Tirhaimp et generalem Marquier, qui prius generalatui Varasdinensi praeerat, et occasione hac Clagenfurtum translatus est magno sui animi dolore. Sub finem ergo Junii Petovium undique comparebant praecipui viri ex Carniolia, Stiria, Carinthia, Croatia, intra quos ex Croatia nostra praeter officiales advenerunt etiam comes locumtenens, Posega redux, dominus protonotarius Naisich, dominus Balthasar Magdalenich, comes Ludovicus Patachich, baro item Stephanus Patachich aliique plurimi. Ex clero sua episcopalis excellentia, dominus generalis

et quidem generalem Tirhaimp et generalem Marquier, qui prius generalatui Varasdinensi praeerat, et occasione hac Clagenfurtum translatus est magno sui animi dolore. Sub finem ergo Junii Petovium undique comparebant praecipui viri ex Carniolia, Stiria, Carinthia, Croatia, intra quos ex Croatia nostra praeter officiales advenerunt etiam comes locumtenens, Posega redux, dominus protonotarius Naisich, dominus Balthasar Magdalenich, comes Ludovicus Patachich, baro item Stephanus Patachich aliique plurimi. Ex clero sua episcopalis excellentia, dominus generalis vicarius Wolffgangus |

Hoc anno Goritiae erectus est vicariatus apostolicus, eique partes omnes illae subjectae, quas hactenus patriarcha Aquilejensis, qui Venetae subest jurisdictioni, in terris Austriacis ut episcopus habuit, respective ad Dravum in Stiria et ad fines Carnioliae cum Croatia. Parebant partes istae nominetenus patriarchae, ipse autem nec per se nec per suos ullam in his jurisdictionem exercuit, nisi si quempiam ad se venientem ordinasset. Immo vetitum fuerat eum pro episcopo harum partium recognoscendi, hinc nullae unquam fuere visitae defectusque, ut fieri

Vina protulit in mediocritate, sed ob aestum quo abundabat egregia. Tempestates graves auditae sunt, Bononiae in Italia praecipue, ubi a vi venti turres, muri, domus destructae, aliaque immensa damna causata fuerunt. Exundationes aquarum et terrae motus fuere gravissimi. Messis hic in Croatia mediocris. (Mors magni Muratorii.) Mortuus die 4. Januarii anni hujus 1750. gravissimus et per totam Europam celebratissimus ab eruditione vir Muratorius, quem tot insignia ejusdem

mortificata habeantur. Secundum quam regulationem subditi sese regulant. (Variae promotiones Posonii. Primas. Colocensis. Zagrabiensis episcopus. Bosnensis. Quinque Ecclesiensis.) His in Croatia actis, Posonii decurrebat diaeta, cumque Majestati Suae septingenta de quanto contributionali milia accordata fuissent, die 30. Julii Posonii a Sua Majestate sequentes factae sunt promotiones. Et quidem ex parte cleri: Primas Hungariae nominatus comes Nicolaus Csaky. Loco hujus

(Jankovich moritur.) Obiit quoque Varasdini intestatus dominus Jankovich, magnis relictis divitiis, cujus proles successere. Hacve occasione dominus Christophorus Niczky et baro Pongratz possessionati in Croatia facti sunt, jure videlicet uxorio, quia filiarum defuncti mariti. (A latronibus canonicus Kercselich sistitur ad sanctum Nicolaum in Selina.) Grassabantur hoc anno latrones passim,

visitationem. Quod ipse occasione diaetae aliis etiam promulgavit episcopis. Sed acceptavit nemo. Zagrabiensis autem ac Jaurinensis laetabantur, quod sine quaesito hoc jam ita ordinassent. (Phaenomenon in Croatia visum.) Anno quoque isto 1751. die 27. Maji ex magnis, qui fuerunt subsecutique sunt, caloribus, me Varasdini ad Biskupecz existente, instar cujuspiam nubeculae, nubes attamen non fuerat, phaenomenon visum, quod sub pallidum existens fragorem quendam edidit ac

neglectu in subsequis promotionibus. (Posonii itaque coram bano fuit conferentia Croatarum.) Conferentiae huic per banum requisiti interfuere comites omnes in Croatia et Sclavonia possessionati, videlicet comes palatinus, judex curiae regiae Georgius Erdoedy, comes locumtenens Ludovicus Erdoedy, item Nicolaus aliique plurimi. Ex episcopis Zagrabiensis, Bosnensis, Segniensis, Syrmiensis etc. Ablegati regni, capitulorum item aliique plurimi.

eam differentiam a Sclavonicis, quod hi singilative suas haberent congregationes Hungaricorum instar, Croatici una convenirent, et unum corpus constituerent. Ipsi destituerentur perceptoribus, sed unus foret perceptor omnium, quem exactorem regni vocarent, nec esset cassa comitatuum, sed regni in Croatia. Eapropter addi non posse unum horum Sclavoniae comitatuum nomine, sed vel cassam horum relinquendam attribuendamque cassae regni Croatiae, vel e singulis comitatibus convocandos, Hungariae ad exemplum. Haec Naisichio et ablegatis fuere insolubilia, et ne cassa e manibus horum abeat, aut

4. Quoniam bancalitas ob maritima bona per impositionem 165 fumorum adeoque 4950 fl. (a singulo fumo per 30 computando) semet gravatam exposuisset coram Majestate Sua, ac eo quidem fundatius, quod dominus Joannes Jursich, assessor tabulae judiciariae et bancalitatis in Croatia plenipotentiarius, revelasset, qua deputationis fumalis membrum, modos, quibus actum fuerat, adeoque eadem bancalitas, bona sua comportando cum Croaticis, docuisset liquido purum beneplacitum, ideo jubebat princeps, ut conscriptiones illae ab officialibus confectae Viennam submittantur una

per hos suos videbatur, ideo omnia honoris utilitatisque, ut metuendus caeteris evadat, conferebantur, solusque visus est cunctorum officiorum capax. Ipse ut divitiis crescat, Segniam commissarius, ipse vicetavernicus resolutus licet sine effectu, ipse Erdoedianae familiae plenipotentiarius in Croatia et bonorum eorundem arbiter, atque cum oppressione plebis restaurator oeconomiae, ut sic ipse milia multa congregaverit, nam, praeter pingve salarium et deputatum, Montis Claudii et Possavanos homines afflixit in promontoriis, exstirpaturis, aliisque censibus, adaugens pro familia census,

articulo 31.) Romanus pontifex Benedictus XIV. ad preces reginae et archiepiscopi Viennensis Trautsonn cum jam bullam edidisset, qua ex tot numero festis dispensat, ut auditis mane missa et concione post haec populus libere servilibus operibus vacare possit, haec eadem in Croatia sub hac regni congregatione cum adjuncto bullae mandato regio fuit promulgata et acceptata, accepto in regni patronum sancto Joanne Baptista, quo die vacare servilibus non liberet. Multa de hoc rudium, ut in rebus novis fieri solet, erant dicteria. Nec scripsit quispiam nisi canonicus

corrigere debuissent. Hinc ad thronum augustissimum tanto magis devenere lamenta, quod ministerialis banco Viennae deputatio, cui bona maritima subjecta, graves eatenus fecisset repraesentationes, praecipue quod ad singulum hospitem maritimum fl. Rh. unus impositus fuisset, in Croatia vero, ubi tamen rustici terras, prata, vineas, sylvas haberent, ad singulum fl. non veniat, consequenter improportio et manifesta foret injuria. Sed et illud manifeste objiciebatur, quod regnum, dum regulationem confiniorum petiisset, de praegravio priorum fumorum lamentatum

ac, ut iras effugiat, vicecolonelli charactere est insignitus. 2. Quod ad aulam decipiendam talis conscriptio facta sit,exmissae facultates et praecipuus fundus, vineae, silvae etc. 3. Exiguis illis salariis officiales subsistere non posse. Quare de sufficienti in Croatia fundo medio imperatoris reginam securam reddentes effecerunt, ut salaria officialibus augerentur anno 1752. et ad normam eam reducerentur, prouti in generalatibus Varasdinensi et Carolostadiensi officiales solvuntur. Hinc ex cassa comitatuum Szimeghiensis et Castri Ferrei 80 milia pro

haberet nec admitteret in suo opere conscriptionali. Proinde cum is pro demonstranda methodo hungarica missus sit, talismodi rubricam exmittendam urgebat, ac sese prius comiti palatino scribere debere dicebat, quam ut in hanc rubricam consentiat, ut sua excellentia Hungariae providere sciat, si Croatia absolute praetendit, ut tanta res, ut est sessionis constitutivum, a rudis coloni confessione pendeat. 3. Hoc quoque oggerebat: Vel conscriptio probabitur regno vel non. Si ita, omisso sessionum baptismo nil peccabunt conscriptores; si non, occasio erit regno vel ex hoc defectu evertendae

regulari non potuerint, per sedes suas dominales, item vim, incoatas a se amodo et deinceps in usum et consvetudinem trahere laborabant. Antonius Spissich, post restitutum postliminio Veröcensem comitatum, primus hujus comitatus vicecomes ejusdemque ferme dominus et in eodem potens, ista partim a Croatia partim Hungaria in Sclavoniam induxisse et docuisse, praetendebatur, ut ob suam praepotentiam superiori anno a vicecomitis officio una cum caeteris sibi adhaerentibus occasione restaurationis amotus sit, | suffecto in ejus locum domino Adamo Frivaisz. Iste

rebus suis divenditis Carolostadii et uxore Graecium revocata, Graecium et ipse concessit, ibidemque diutius moratus est, atque ad mensem ferme Octobrem 1756., quando ad castra exivit regia, et successive in generalem vigiliarum praefectum est resolutus. Atque hac ratione Kleffeldius e Croatia sese eliberavit. Credebat vulgus rumorque sparserat, colonelli officio privatum esse, quod res suas Carolostadii vendidisset et Graecium evocasset uxorem, attamen, quia sui loco alter suffectus non fuisset, quoadusque generalis non obtinuisset dignitatem, et postea cum Carolostadiensibus

ultimus, quae in masculo cum eodem sepulta est. Vir erat aetatis annorum 38, bene lectus, ac in exspectatione majorum officiorum. Una damnabatur parsimonia et avaritia. (Ob praemissos tumultus multi exteri in Croatia.) Ob descriptorum supra tumultuum rumorem tot tantique hoc anno circumiverunt regnum vagatores et ab aliis provinciis submissi speculatores, ut admirationem plane commoverint. Hi erant in mendici vestibus, isti religiosorum eleemosynas colligendum, quidam vero

modo a Carolo primo conservabat; hinc 2do. Lombardiae et Lombardici olim regni ab imperio exemptionem et ad illud jus Venetorum clarius. 3tio. Tantorum tenutorum aquisitionem atque suae potestatis extensionem. 4to. In Croatia aquisitum etiam in terra firma pedem. 5to. Obtentas vias publicas, consequenter 6to. Pedagia aliosque reditus et successive inde facilius emanaturas utilitates pro extensione etiam reipublicae. 7mo. Commerciorum Fluminensium et fabricarum non diu permansuram

domi et Viennae moram. In effectu toto hoc 1755. anno Viennae de his cogitabatur, et foedus illud, celebre intra Galliam et Austriam sequenti sive 1756. subscriptum promulgatumque anno cudebatur, ob quas res augustissimos Viennae remanere oportuit. Descripti supra tumultus anno hoc 1755. in Croatia enati ad vota, uti svadent circumstantiae omnes, Viennensis ministerii. Equidem consideratione non caret neglectus ille praesidiorum et poenae reis debitae ob trucidatos officiales totiusque criminis dissimulatio, atque hinc plurium tumultuum, qui subsecuti sunt, occasio, a mense Januario

Bibliographia locorum inventorum

Pop Dukljanin (c. 1149) [1149]: Regnum Slavorum, versio electronica, Verborum 12004, ed. Vladmir Mosin [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [presb-docl-regnum-sl.xml].

Anonymus (floruit 1346-1353) [1346]: Obsidio Iadrensis, versio electronica, Verborum 22573, ed. Veljko Gortan; Branimir Glavicic; Vladimir Vratovic [genus: prosa oratio – historia] [numerus verborum] [anonymus-obsidio-iadrensis.xml].

Brodaric, Stjepan (1490-1539) [1505]: Epistulae, versio electronica., Verborum 166, ed. Petrus Kasza [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [brodaric-s-epistulae.xml].

Marulic, Marko (1450-1524) [1510]: Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica, Verborum 4606, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio – historia] [numerus verborum] [marul-mar-rdcg.xml].

Crijevic Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522]: Commentarii de temporibus suis, versio electronica, Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, ed. Vladimir Rezar [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [tubero-comm.xml].

Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1522, Nurnberg]: Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nurenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII, versio electronica, Verborum 2137, ed. Violeta Moretti [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [frankapan-b-oratio-croatia.xml].

Pribojevic, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525, Hvar]: Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica, verborum 14680, ed. Veljko Gortan [genus: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [numerus verborum] [pribojev-v-or.xml].

Durdevic, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545, Leuwen]: De Afflictione, Tam Captivorum Quam Etiam Sub Turcae tributo viventium Christianorum : cum figuris res clare exprimentibus ; Similiter de Ritu, deque Caeremoniis domi, militiaeque ab ea gente usurpatis ; Additis nonnullis lectu dignis, linguarum Sclavonicae & Turcicae, cum interpretatione Latina, libellus, ed. Durdevic, Bartul [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [djurdjevic-b-afflictio.xml].

Mikac, Nikola (floruit 1573-1604) [1592]: Obsidio Sisciensis domini Micatii Anno Domini 1592, versio electronica, Verborum 948, ed. Martin Juraj Kovacic [genus: prosa oratio – historia] [numerus verborum] [mikac-obsidio.xml].

Levakovic, Rafael (o. 1597 - o. 1650) [1639]: Ad Benedictum Uinkouich episcopum epistulae XI, versio electronica, Verborum 6550, ed. Sime Demo [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [levakov-r-epist.xml].

Belostenec, IvanGlavinic, SebastijanAnonymus (1593./1594. - 1675) [1675]: Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica, 3558 verborum, 12 versus, ed. Damir Boras [genus: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [belostenec-i-gazophylacium-ded.xml].

Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1700, Zagreb]: Croatia rediviva, versio electronica, 68 versus, verborum 7054, ed. Zrinka Blazevic [genus: prosa oratio - historia; poesis - elegia] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-croatia.xml].

Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1700, Zagreb]: Dissertatio regni Croatiae, versio electronica, Verborum 780, ed. Zrinka Blazevic [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-diss.xml].

Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1703]: Plorantis Croatiae saecula duo, versio electronica, 2815 versus, verborum 19809 [genus: poesis - epica; poesis - elegia; paratextus prosaici] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-plorantis.xml].

Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1735, San Vitale apud Bononiam; Bononia]: Epistolae ad amicum Matthiam Nicolaum Mesich (1735-1737), versio electronica, Verborum 3852, ed. Teodora Shek [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [krcelic-b-epist-1735.xml].

Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1748, Zagreb]: Additamenta ad Annuas, versio electronica, Verborum 17030, ed. Tadija Smiciklas [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [krcelic-b-ann-add.xml].

Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1748, Zagreb]: Annuae 1748-1767,versio electronica, Verborum 244601, ed. Tadija Smiciklas [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [krcelic-b-ann.xml].

Preme hic ut KWIC videas