Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Bibliographic criteria: none (Omnes textus textus)
Search criteria: aristoteles

Quod quaesisti inventum est in 196 locis.

More search results (batches of 100)
1 2

Preme hic ut KWIC videas

Loci 101-196:


101. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]

deduci posset. Verum hic in genere praemissis, aliquanto nunc accuratius huius vocis significata recensebo, eaque pluribus exemplis confirmabo. ¶ Primum igitur, iustitia est obedientia erga legem Dei: quae et universalis iustitia, omnes in se virtutes continens, aut omnium virtutum usum, ut Aristoteles 5. Ethic. habet, est. Haec vel perfecta est, vel imperfecta. ut Matth. 5 Christus perfectam iustitii etiam cordis requirit, pro mutila ac externa Pharisaeorum, inquiens: Nisi abundaverit iustitia vestra plus quam scribarum et pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum. Quod ut


102. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 266 | Paragraph | SubSect | Section]

hominis esse pravum inde ab adolescentia, ut aliqui vertunt: alii, a iuventute, ut Septuaginta habent. Vox alioqui Hebraea est נערה, neura, ab agilitate aut motu deducta, quod quamprimum pueri paululum firmarunt talos, mox mire cupidi sunt motus. Sicut et Aristoteles de omnibus animalibus pronunciat, dicens: Iuventus non potest quiescere. Caeterum nulli Christiano dubium est, ibi perpetuam ac penitus ex utero matris innatam malitiam describi: sicut prius cap. 6 dixerat simpliciter, Figmentum cogitationum cordis esse malum omni


103. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 276 | Paragraph | SubSect | Section]

ac beneficium dicit consistere non in externa corporis, sed interna animae mundificatione. Intelligo autem confirmationem pro interrogatione: quia olim in disputationibus confirmantes aliquas sententias, interrogabant, aut dari sibi quaedam petebant, ex quibus concludebant: in quo sensu etiam Aristoteles verbum Interrogare accipit. Sic et in contractibus confirmationis gratia interrogabant, ac stipulabantur ab emptore: Num tu hoc mihi vendis, locas, donas, etc? Quo respondente, et clare assentiente, solide contractus confirmabatur. Sic et in Baptismo est stipulatio ac


104. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 276 | Paragraph | SubSect | Section]

factorum alicuius, eius propriae conscientiae, et aliorum recte iudicantium. Honos autem, est externum indicium aut reverentia quadam, quo indicamus nos aliquem magnifacere. [?: L- ] denique, est sermo magnitudinem virtutis alicuius praestantissimi viri illustrans, ut eam definit Aristoteles Rhet. 1. Idem Ethic. 1, laudem dicit esse virtutum: et laudari res hominesve, quia sint aliqua bona qualitas praediti, et ad aliquod bonum utileque opus recte dispositi aut idonei: sed honorem esse rerum per sese valde praestantium, non ratione alterius finis, ut rerum divinarum ac


105. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 276 | Paragraph | SubSect | Section]

ratione alterius finis, ut rerum divinarum ac summi boni, quorum preciositas in semetipsi est, non in scopo sive opere aut effectu. Quod [?: discri- ] cum communi sermone non usque quaque [?: conven- ] Nam etiam virtutem et ea praeditos honorare dicimus. Facit igitur ibi Aristoteles quiddam maius honorea laude. Dicere autem forte queas, gloriam adhuc quiddam maius ac excellentius honore videri. Definitenim Quintilianus, quod sit consentiens laus bonorum sicut et Cicero, qui addit, et incorrupta vox recte incantium. Est igitur gloria, quasi multa multorum ac recte


106. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

ac morales sententiae aliqua semina vel potius qualiacunque adminicula habuisse existimantur: tametsi quoque tum exempla, tum praeceptiones veterum, tum et ipsa experientia aut usus qua illarum sententiarum utilitas ac necessitas perspecta est, accesserit, et eam doctrinam extruxerit. sicut et Aristoteles dicit, Ethicam doctrinam esse Ex et De communi vita. Constat etiam, Platonem, qui est pater Graecae philosophiae, plurima ab Aegyptiis ac ex Sacrarum literarum dogmatibus accepisse. Augustinus videns sequuturam impiam sententiam, si haec verba simpliciter intelligantur, in libro de


107. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 294 | Paragraph | SubSect | Section]

Theologia ] [?: ] lunt. Decimoquinto: Plato in Phaedone et [?: Menone ] sensit, primas noticias communium doctrinarum [?: ] [?: ] in nobis innatas, licet adeo obscuras aut [?: oblivio- ] pultas, ut discere sit quoddam reminisci. Contra Aristoteles in fine Analyticorum, et libro tertio de anima, non minus verisimiliter ratiocinatur, esse mentem nostram veluti rasam quandam tabellam, in qua nihil scriptum sit: aptam tamen cui aliquid


108. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 295 | Paragraph | SubSect | Section]

Haec lis cum sit inter summos philosophos, etiam de communibus principiis, nec facile dirimi queat, ullasve firmas demonstrationes habeat, unde diiudicetur: quanto minus audebimus illa summa primae tabulae principia ei adscribere, ut nativa? Inter alia satis commode ac valde probabiliter dicit Aristoteles, valde mirum esse, si possit tanta lux principiorum esse in homine, nec tamen ab homine sciri: sic et nos dicere possemus, prodigii [?: ] , vel figmenti potius esse, quod sint in homine principia aut semina noticiae de uno vero Deo, cum non solius nulli tales fructus, sed


109. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 332 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt impostores. idem est Operari mendacium, Hoseae 7. Loqui lingua mendacii, Psal. 109. id est, sermone ficto. MENS, Νοῦς, primum significat ipsam summam partem aut potentiam, quamque ab anima nonnunquam Aristoteles separat, cum dicit solam mentem ab extra venire, nempe animam rationalem, quae et primaria est: ut Lucae 24, Tunc aperuit ipsorum mentem, ut intelligerent Scripturas. i. illuminavit eorum rationem, ut intelligere possent Sacras literas, earumque veram sententiam percipere. Haec eadem


110. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, nihil praeter Man, non quicquam Sic Petrus dicit Actor 10. Nunquam comedi omne. pro, quic quam immundum. Non omne ergo, aliquando significat non quicquam. Omne quod ei, pro omnia bona alicuius. ut 1. Paral. 13, Benedixit Dominus domum Obodedom, et omne quod ei: id est, omnia ipsius. Aristoteles primo de Interpretatione monet, signum. universale Omnis tantum subiecto, non etiam praedicato addendum: quia alioqui falsam efficeret orationem. ut si dico retur, Omnis homo est omne animal. At Psalmista vere dicit Psalm 39, Omnis homo est omnis vanitas. Verum ibi sensus est, quod


111. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

ac denique ex sola animi bonitate, vereque bono proposito dependeant. Possent vero iudicari hae causae. Prima, quia Scriptura mos est per notiora docere ignotiora, atque ideo crebro externis ac in oculos incurrentibus effectibus internas animi qualitates, affectus ac motus indicare solet, seu (ut Aristoteles de bono ac Homerico stilo dicit) ante oculos facit. Secunda, quia homines, presertim non renati, nullas habent veras ac solidas virtutes. Scriptura igitur eis tantum externas actiones aut disciplinam adscribit. Tertia ratio est, quia virtus in actione consistit, ut Philosophi dicunt: et


112. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

ac meritum Christi abolet, dum virtuti iustitiaeque humanae veram hominis felicitatem adscribit. Quare cohibeatur intra suas metas: nempe ut tantum de externa disciplina et virtute ac iustitia coram hominibus non coram Deo, et qualicunque huius vitae beatitudine disserat, ad quos usus eam proprie Aristoteles direxit. et denique ante omnia subiiciatur regaturque superiori norma verbi Dei et S. sancti. Sit igitur omnibus ea [?:-tentibus ] . in corde et ore illud praeclarissimum dictum Lutheri, p. m. Qui vult sapiens fieri in Aristotele, stultificetur prius in Christo, ut nempe


113. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

scutis avertuntur iacula, et servantur quos illa tegunt. Hoseae 4 cap. Clypei populi sunt, ut supra, etc. PRINCIPIUM alias magis tempus notat, quod plerunque fit in Sacris literis: alias rei negocii'ue alicuius initium, quod Aristoteles definit esse, id ante quod est nihil, eius quidem rei et post quod necessario aliquod sequitur. Magni vero momenti est haec vox in Sacris literis: eoque necesse est aliqua loca Scripturae declarare, ac indicare quid ibi haec vox significet. Primum autem dicamus de initio Iohannis, In


114. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 504 | Paragraph | SubSect | Section]

Corinthiorum duodecimo: Cum essem puer, ut puer loquebar, ut puer sentiebam, ut puer cogitabam: at ubi factus sum vir, abolevi puerilia. Quarto, ab hac significatione puerilis aetatis venit per metaphoram quam, nempe cum denotat imperitum, seu scientia [?: pue- ] , non annis: sicut et Aristoteles Ethicorum 1 inquit: Nihil refert, si sit aetate aut moribus puer. Sic hac voce utitur Paulus 1. Corinthiorum decimoquarto: Fratres, ne sitis pueri mente, sed malitia pueri sitis, intelligentia vero adulti. id est, in rebus bonis peragendis, et malis vitandis sitis industrii:


115. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

ac salutarem doctrinam Christi. SAPIENTIA, apud Latinos et Graecos philosophos ac eruditos varie accipitur. Primum enim significat rerum eximiarum, et praesertim caelestium ac [?: ] narum, et alioqui aliorum captum excedentium [?:-ciam-ut ] eam Aristoteles Ethic. sexto describit. Sic [?: ] detur hac voce uti Paulus, cum dicit, se sapientiae [?: ] tum inter perfectos loqui: primae Corinthiorum [?: ] do. Alias eis sapientia est, excellens cognitio [?: c- ] artis ac scientiae: ut ibidem


116. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

Aristoteles Ethic. sexto describit. Sic [?: ] detur hac voce uti Paulus, cum dicit, se sapientiae [?: ] tum inter perfectos loqui: primae Corinthiorum [?: ] do. Alias eis sapientia est, excellens cognitio [?: c- ] artis ac scientiae: ut ibidem Aristoteles definit. Sic [?: ] detur Moses hoc vocabulum usurpare, cum [?: art- ] tabernaculi subinde Sapientes, aut sapientes corde appelis. Sic et Paulus 1 Corinth. 3, architectum dicit sapienti et Isaias cap. 3. Ierem. decimo. Postremo, sapientes


117. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

et facietis. Haec est enim sapientia et intelligentia vestra coram populis, ut audiant omnia ista statuta, et dicant: Utique populus ille sapiens et intelligens est, et gens magna. Contrea Stulticia aut Insipientia, est ignoratio Dei, ut postea in voce Stulticiae exponetur. Sapientiam dicit Aristoteles, esse magis speculabilium, aut versari in cognitione: prudentiam vero magis practicorum, et occupari in prudenter agendo. Sic etiam in Sacris literis aliqui volunt distinguere, quod Sapientia sit excellens cognitio Dei, ac eius mysteriorum: sed intelligentia ac prudentia sit quaedam


118. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 562 | Paragraph | SubSect | Section]

Iohan. 20. Norant quidem illi fortassis verba, sed sensum non satis intelligebant, nec ad Christum accommodare poterant. Multiplex igitur est Scire et Ignorare: quod nosse, tum ad huius loci expositionem, tum et ad aliorum prodesse potest. SCIRE ac IGNORARE dicit Aristoteles triplex esse: nempe in genere, specie, et actu seu operatione. Potest sane fieri, ut quod quis in genere norit, in specie aut individuo ignoret. Potest fieri, ut in habitu norit, et in agendo ea noticia uti non possit, vel alioqui non utatur. Potest sane accidere, ac fit admodum crebro,


119. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum DICO, (non DICIT in seminibus) non idem valet, ac non sonat ita illa unica vox זרע zera semen, seu non est in plurali numero posita, sed sensum omnium illarum promissionum ad unicum Messiam restrictum esse indicat. Plerunque sane Paulus (sicut et Aristoteles, aliique Graeci scriptores) hoc verbo λέγω δὲ, dico autem, sensum suum exponere solet, et non unicae alicuius vocis sonum urgere. Quando itaque inquit Apostolus, Abraae vero dictae sunt promissiones et semini eius: non dicit, Et seminibus, ut


120. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 631 | Paragraph | SubSect | Section]

illud Pauli exponunt, Habemus thesaurum hunc in testaceis vasculis: pro, in imbecillo corpore: 2. Cor. 4. Tametsi ibi potius de toto homine accipias, qui est admodum imbecillus ac ineptus ad tantum thesaurum. Aliquando vas totum hominem significat, quia est instrumentum quoddam vivum (sicut et Aristoteles in Politicis servos instrumenta appellat) per quod Deus aliquid agit clementer, aut etiam iratus. Sic Paulus Rom. 9 alios homines dicit esse vasa irae, et alios vasa misericordiae. Exponit etiam ea nomina: se illos vocare vasa misericordiae, erga quos misericordia utitur: et vasa


121. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 632 | Paragraph | SubSect | Section]

mulieri confestim a tactu vestis Christi exaruisse fons aut scaturigo sanguinis. VENATIO habet simile quiddam bello, teste Xenophonte in Cyri paedia: imo est species quaedam belli, et vicissim bellum est tanquam venatio quaedam servilium hominum, ac parere nolentium: ut Aristoteles Politic. 1. disserit. Quare merito, cum dicitur Nembrot fuisse robustus venator, de bellatore accipitur: quod etiam ex ipso textu apparet. dicitur enim ibi de primariis civitatibus ipsius regni: quod non ad venatorem, sed ad regem ac ducem exercitus recte referri queat, qui devictis


122. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 735 | Paragraph | Section]

argentei quanti precii fuerint 56. 5 etc. argenteorum 30. quibus Christus venditus est, summa, quid faciat? 57. 21 argenteus idem quod siclus: et econtra ib. 13 Aristoteles de variis modis vel significationibus existendi aliquid in aliquo 439. 54 etc. Aristoteles de signo universali 786. 36. 37 arrhabonis voce cur spiritus S. appelletur 894. 57


123. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 735 | Paragraph | Section]

venditus est, summa, quid faciat? 57. 21 argenteus idem quod siclus: et econtra ib. 13 Aristoteles de variis modis vel significationibus existendi aliquid in aliquo 439. 54 etc. Aristoteles de signo universali 786. 36. 37 arrhabonis voce cur spiritus S. appelletur 894. 57 avernus quare sit, dicaturque sine avibus 1177. 62. 63 Asiatici qua specie suum luctum, animique moerorem sint


124. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 746 | Paragraph | Section]

sanguis aut passio Christi quomodo nos mundet, seu iustificet 496. 11 sanguis Christi vere dicitur novum Testamentum 339. 62 sapientia quid 1088. 32. 33 sapientiam a prudentia quomodo Aristoteles distinguat 1089. 12. 13 sapientiae et intelligentiae vocabula, quomodo a quibusdam theologis discernantur ibid. 15 sapientiae et stulticiae appellationem qua ratione Paulus Christo et Evangelio tribuat 1091. 19


125. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 762 | Paragraph | Section]

Peccator contritus et damnatus. Securi omnis generis. Peccator credens. Increduli. Aristoteles de Synthesi inquit: Si quis sane res nascentes et crescentes inde ab initio spectaret, sicut in aliis omnibus, ita et in hisce, optime eas perspiceret. II. METHODUS ANALYTICA THEOLOGIAE.


126. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 762 | Paragraph | Section]

duplici. Cognitione nostrae multiplicis iniustitiae, severissimae iustitiae Dei, et Spiritu. Quae oritur ex Aristoteles de Analysi inquit: Perspicuum vero erit quod tractatur, iis qui id secundum praeeuntem eis methodon contemplabuntur. Sicut enim in aliis, ita et hic compositum dividere ac resolvere oportet, donec tandem ad simplicia perveniatur. Eae enim sunt minimae ac simplicissimae totius rei


127. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 764 | Paragraph | SubSect | Section]

omnium: utque illa hic veluti quadam synopsi comprehensa, tanto clarius intelligantur, et tenacius retineantur, sitque veluti Isagoge in omnia sequentia. CAUSAE DIFFICULTATIS SACRARUM LITERARUM. Erudite inquit Aristoteles, Gradum esse ad agnitionem rerum, ipsa primum dubia observasse. Quare utile fuerit initio recensere causas, quare Scriptura interdum sit difficilior. Dico autem de difficultate non tali, qualem adversarii non sine extrema blasphemia veritatis fingunt, ut impossibile sit, verum ipsius


128. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 772 | Paragraph | SubSect | Section]

igitur vehementer est, ne ad hunc offensionis lapidem impingamus, corruamus et pereamus, dum nostro gustui arridentem probatamque sapientiam cum Graecis (ut Paulus de eis ait) quaerimus, et divinae istius praedicationis aut doctrinae apparente stulticia offendimur. 32 Aristoteles initio suorum Nicomachiorum Ethicorum, disserit de auditore aut discipulo eius doctrinae: ut ostendat, qualis quove modo ille esse affectus debeat, si velit utiliter audire. Operaeprecium igitur fuerit et nos aliquid de eo genere monitionum dicere. Nam ad rectam institutionem non tantum


129. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 773 | Paragraph | SubSect | Section]

et contra a stultissimis, contemptissimis et infimis, divina clementia eos illuminante, percipiantur. De quare Christus patri gratias agit, Lucae decimo, et Apostolus idem primae Cor. 1. affirmat. 35 In eo autem hae duae doctrinae plane consentiunt, quod sicut Aristoteles affirmat de Ethica, finem eius esse non cognitionem, sed praxin: sic etiam, atque adeo centuplo magis huius doctrinae finis esse debeat praxis. Multo sane minus haec doctrina potest in sola Theorica consistere sine practica quam moralis philosophia. 36 Christus


130. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 773 | Paragraph | SubSect | Section]

non intelligendum, ut credas. In humanis enim scientiis plerunque prius experientia, sensu aut demonstrationibus convincimur, quam assentiamur. Hic autem plane contra, prius assentiendum aut credendum est, quam experiamur, aut sensu usuque convincamur. Dicit autem in hanc sententiam recte Aristoteles, Discentem oportere credere. 37 In omni scientia ac discendi genere plurimum prodest, praeceptorum dogmatum crebrum et accuratum exercitium. Sic et in Theologiae studio plurimum prodest viva praxis contritionis aut sensus proprii peccati, experimentum ac sensus


131. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 799 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

omnis sana mens merito quandam certitudinem in omni sermone ac institutione, etiam de minimis, nedum de maximis rebus requirat: cur Deus suam caelestem doctrinam ita nude proponi voluit sine omni probatione ac demonstratione, simplici quadam affirmatione, ut ei merito videatur obiici illud quod Aristoteles de Moyse dixisse fertur, Multa dicit, sed pauca probat. Ad haec non levia dubia ordine respondebo: et simul, quoad potero, gravissimas causas talis scriptionis aut formae doctrinae declarabo. 19 Primum igitur sciendum est, suam habere utilitatem, eamque


132. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 799 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

19 Primum igitur sciendum est, suam habere utilitatem, eamque eximiam, institutionem, quae fit propositis individuis, tum quia simul aliquas circumstantias complectitur, tum quia magis movet, ac denique clarius praxin ipsam doctrinae (qui est eius primarius fructus) commonstrat. Ideo Aristoteles dicit, saepe felicius eos in usu scientiae versari, qui singula exempla et praxin spectarunt, quam qui Theoricam in generibus ac specieb. causisque ac principiis contemplati sunt. Hinc est eximia utilitas historiarum, exemplorum, poeseon, fabularum, casuum, consiliorum iuridicorum ac


133. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 800 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

deberet omni rationali creaturae esse notissimum et indubitatissimum; esse unam quandam summam ac primam omnium rerum causam, nempe Deum omnium rerum creatorem, omnipotentem et omnisapientem, iustissimum et veracissimum, cui magis quam toti rerum naturae omnibusque demonstrationibus credendum sit. Aristoteles dicit, peritis saepe non minus quam demonstrationibus credendum esse. At quis tandem fide dignior, peritior aut etiam veracior est vivente Deo? Quod si hoc principium per se non videretur fide dignum, at certe ab suis effectibus retro ad causas ratio cinando tandem reperiri ac


134. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 800 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

at certe ab suis effectibus retro ad causas ratio cinando tandem reperiri ac demonstrari posset: ut Paulus Rom. 1 testatur, quod invisibilia Dei ex operibus eius ratiocinando perspiciantur, et quod ex operibus beneficiisque suis Deus ita clare ignosci queat, ut ferme manibus palpetur. Sic Aristoteles Metaph. 12, ex effectibus ad causas progredien notandem cogitur exclamare illud Homericum, Non bonum est multos esse reges, unus rexesto: et Xenophon ac Galenus ex consideratione fabricae corporis humani et denique Cicero ex guberniatione totius mundi, concludunt esse unum Deum


135. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 827 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

comprobatur historiis, quae narrant angelos a Deo ad homines vel docendos, vel consolandos, vel ex periculis eripiendos, subinde esse missos. Ἐλεγχος, idem est quod redargutio: veluti cum redarguuntur et convincuntur, qui non recte argumentantur. Unde Aristoteles partem Dialectices, qua monstrat rationem retegendi dolos ac fraudes sophistarum, de Elenchis, id est redargutionibus sophisticis inscripsit. Et ad Titum cap. 1, Apostolus eum vult Episcopum, qui potens sit τοὺς ἀντιλέγοντας


136. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 850 | Paragraph | SubSect | Section]

Mirantur Iulum: intelligens cupidinem, speciem Iuli praese ferentem. Figuratae locutiones sacrae Scripturae suavius et iucundius nos afficiunt, quam si eadem sententa planis verbis diceretur. August. 2. de Doctrina Christiana, cap. 6. Ostendit huius rei causam Aristoteles in Rhetoricis: quia videlicet usitata fastidium, novitas autem voluptatem afferat. Nil fere de obscuritatibus sacrae Scripturae eruitur, quod non plantssime dictum alibi reperiatur. August. 2 de Doctrina Christiana, cap. 6.


137. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 868 | Paragraph | SubSect | Section]

EXPLICATIO. Experientia perpetua hoc comprobavit. Cumque Deo authore prodita sit sacra Scriptura, et Deus ipsa sit incommutabilis veritas: qui fieri potest, ut humana ratione labefactetur? Quod si quorundam philosophorum doctrina divinis Literis contradicat, ut quod Aristoteles mundum non incoepisse dixit quis non videat, quam frivolis argumentis id agat? Divinarum scriptur arum auctoritas maior est, quam omnis humani ingenii capacitas. Augustinus 2. de Genes. ad literam, cap. 5.


138. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 899 | Paragraph | SubSect | Section]

rei illius conditionem aut quasi descriptionem denotant. 21 Plerunque sunt adiectiva, Hebraeis tamen etiam in substantivum vertuntur, ac in genitivo ponuntur, aut etiam aliter suo substantivo alligantur, ut in constructione Nominum dicam. 22 Aristoteles videtur voce Epitheti etiam appositiones et periphrases amplecti, sed nos tantum ea nunc vocabimus Epitheta, quae vel sunt adiectiva, vel in adiectiva facile resolvi possunt. Sumuntur vero in Sacris pene poetica quadam licentia, non tantum a causa efficiente aut finali, a materia aut


139. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 900 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei amplificat, et proponit eum tanquam artificem quendam nobis inspectantibus caelos fabricantem manibus et digitis sculpentem. 31 Haec vero et similia eo faciunt, ut rem totam illustrius exprimant, et simul veluti ante oculos ponant, eamque coram geri monstrent. Quod Aristoteles vocat ante oculos facere, et plurimum in Homero celebrat: de quo postea etiam proprio Capite agetur. 32 Circumloquuntur quoque multum nomina periphrasibus utendo: quod, teste Aristotele, orationem grandem, et simul sua veritate suavem, aliquando etiam plus


140. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 903 | Paragraph | SubSect | Section]

dixi, id est, saepius. Proverb. 24, Septies in die cadit iustus. Esaiae 4, Septem mulieres apprehendent virum unum, id est multae. Sic aliqui aliquando exponunt. Tria et quatuor peccata, Amos. Sic Matth. 18, Septuagies septies, pro infinities. Forie hic numerus aliquid naturale habet, sicut Aristoteles scribit, quasdam gentes tantum usque ad septem nu+, merare. Numerum minorem plerunque maiori praeponunt: sicut aliquatenus et Germani. Ponitur et denarius numerus pro multo et incerto. Gen. 31, Mutavit mercedem meam decem vicibus. Ecclesiast. 7, Sapientia roborat sapientem plus quam


141. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 907 | Paragraph | SubSect | Section]

Multiplica te ut bruchus, Multiplica te ut locusta, Nahum 3, pro, etiamsi multiplicaveris te. 34 Per imperativum multum haec lingua, sicut et aliae omnes, orant aut petunt: ita ut ferme non minus orativus aut petitivus dici possit quam imperativus. Quare merito dicit Aristoteles, Protagoram iniuste accusare Homerum, qui initio Iliados usus sit imperativo pro optativo: Iram pande Dea Achillis, etc. 35 Per imperativum certior promissio. Inhabita terram, et pasce veritatem: Recede a malo, et fac bonum. et


142. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

inchoative, non autem integra perfectione. multum enim adhuc pravi fermenti erat, quod eos iubet expurgare. 27 Nomina praesertim adiectiva, aliquando relativa sunt, et ratione aut respectu sui generis aut speciei, seu collata ad alia sui generis, talia esse dicuntur: ut Aristoteles in quit, alias granum milii dici magnum, alias contra, montem parvum: sic alias preciosum quid dicitur, alias vile, quod tamen est multo carius altero. Sic sumus et azymi et fermentati: azymi imputatione, fermentati reliquiis peccati. Sic laudatur villicus iniquitatis in suo genere. Sic


143. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 970 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

scientes lamentum: pro, Vocate peritos lamentandi aut praeficas ad luctum. Tametsi hoc videatur esse Hypallage. Sicut et illud Rom. 15, Ab Ierosolymis usque in Illyricum impleni Evangelium: id est, omnia implevi Evangelio. De huiusmodi transpositionibus vocum dicit Aristoteles in libro de Interpretatione, et utrunque ius Caesareum ac Pontificium, nomina et verba transposita idem significant. Cuius tamen rei est modus aliquis. Nam transpositio vocum non raro valde mutat sensum. Variae sunt omnino huiusmodi transpositiones, crebro


144. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Aliquid tamen et sua vitatis sua varietate et simul etiam magnitudinis ex illo motu ac impetu assumunt. Verum de hac realibi prolixius dixi. Usitata fuit etiam Iudaeis illa ratio disceptandi per interrogationes et responsiones, quali Platonem uti videmus, de qua Aristoteles Topicorum 8 praecipit. Quare videmus ea multum esse usum Christum, et eius adversarios. Interrogabat autem actor, aut qui ultro prior opponebat. Respondebat vero reus, aut qui se excusabat. De


145. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 977 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fraudulentum consilium adversariorum, ante quam irretiti teneantur. Sed de Christo saepe scriptum est, quod cogitationes insidiantium adversariorum animadverterit. Non causa ut causa. Dicit Aristoteles imperitos quaevis antecedentia pro causis sequentium arripere solere et cogitate, quia post illa acciderunt, ideo proculdubio propter illa: ut Iudaei Ierem. 44. sui regni eversionem tribuebant abrogationi cultus Reginae caeli, dictitantes: Ex quo desiimus offerre Reginae caeli,


146. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

servata cuius libet proprietate. Quae igitur simpliciter dicuntur, non restringuntur ad secundum quid: nec contra, quae secundum quid dicuntur, ad simpliciter extendantur: nisi alius Scripturae locus, et maxime ipsa rei evidens veritas hunc Hebraismum demonstret. Docet Aristoteles lib. 2. Rhetor. universaliter pronunciare in re non universali maxime decere in lamentationibus et vehementibus exaggerationibus, aut alioqui in tristibus. Sic Paulus queritur omnes sua quaerere, seque ab omnibus esse desertum. Causa est, quia et animo commoto aut ferventi multa


147. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 997 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

DE TROPIS ET SCHEMATIBUS S. SERMO SECUNDUM SPECIEM AUT HOMINUM OPINIONEM, NON SECUNDUM REI EXISTENTIAM. Testatur Plato in Cratylo, et Aristoteles in Metaphysicis, et Cicero in finibus, fuisse Philosophos, qui dicerent nihil rerum per sese suave natura esse, sed prout homini videantur, tale etiam existere. Hominem enim esse mensuram omnium rerum: inter quos illi potissimum nominant ac redarguunt Protagoram. Fuit autem sane teter


148. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 999 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

rebus, ut in sese suaque natura sunt, alias ut nobis aliisve sunt, aut etiam videtur: de qua re alibi in hisce universalibus Regulis. Sic Deus per sese est ferme palpabilis, et abscondita Dei sunt scibilia aut rationabilia: sed nostra culpa nobis est ignotus Deus. Rom. 1. Act. 14. et 17. Sic et Aristoteles saepe dicit alia esse per sese aut natura nota seu perspicua, alia per nos: addens similitudinem de noctuis in meridie caecutientibus. Sic alius cibus est sanus per se, alius nobis. Sic doctrina Christi caecutientibus Apostolis fuit parabolica et obscura, sed post illuminationem desiit


149. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1004 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

similibus, mox in ordine Sententiarum disseram. Hic videmus, quomodo aliud sit, illa primaria simplicissimaque sententia, et aliud, illa tam multa tamque gravia ac varia obiter inserta per ἐμβολὴν iniectionem, ut eam vocat Aristoteles, aut προσβολὴν vel πρόσληψιν adiectionem, ut alii. Haec vero adiecta insertaque, mirifice quidem rem illustrant ipsam: at sermonem, praesertim apud minus intelligentem parumque attentum lectorem,


150. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1037 | Paragraph | SubSect | Section]

exhiberi, cum fiunt operosae, seu quasi in motu ac vita proponuntur. Idem etiam hîc dici posset, quod sermo est vehementior, cum res vivas ac efficaces, seu agentes producit: sicut Homerus sagittas volantes, et vulnerare cupientes, et Sisiphi lapidem impudenter tuentem deorsum, quae exempla Aristoteles celebrat. Sic Psal. 91, terribilior fit descriptio pestis, dum infesta circumvagari, volitare ac grassari diu ac noctu pingitur. A peste perambulante in caligine, a flagello grassante in meridie. Sic Psal. 2 significantius pingitur


151. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1049 | Paragraph | SubSect | Section]

aut diffidat, timeat aut sit securus, quidve propositi aut consilii habeat: sed vult illum interni hominis, mentis, cordisve statum ex hisce externis cognosci et ponderari. ORATIO PENDENS AUT CONNEXA. Scribit Aristoteles Rhetoric. tertio, capite nono, duplicem esse orationem, aliam pendentem seu connexam vinctamque: aliam vero sectam aut distinctam. Verba eius ex translatione H. Barbari haec sunt: Locutionem ipsam necesse est aut pendentem, et continenter uno complexu tantum, atque cursu coniunctam


152. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1050 | Paragraph | SubSect | Section]

Pendentem illam orationem aut connexam ego arbitror eam esse, quae ita connectit cola ac sententias inter se, ut omnia cohaereant, utque nusquam plene ac plane libere possis respirare, donec ad finem totius eius orationis pervenias. Herodotum recte sane Aristoteles dicit habere orationem connexam, quae non prius vere desinat, quam res ipsa narrata finiatur: imo plures quoque narrationes, aut diversas res gestas solet sermone conglutinare: puto autem (ut et hoc obiter annotem) Aristotelem studio ipsum principium historiae Herodoti suo iam recitato


153. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1050 | Paragraph | SubSect | Section]

et Phalereus hoc principium recitat. Pendet ergo ei stylus mox initio, dum titulum cum narratione coniungit, dicens: Haec est historia Herodoti, ne res celebres vel oblivioni tradantur, vel obscurae maneant, etc. Pendentem ergo orationem dicit Aristoteles fuisse veteribus usitatam. Certe apud Paulum et Petrum non pauca eius exempla extant, quorum aliqua paulo ante indicavi, cum dixi eum ex alio in aliud labi aut fluere. Sed inter alia illustre est illud Coloss. 1. quod totum primum caput occupat, quod hîc adscribam, etc.


154. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1051 | Paragraph | SubSect | Section]

copulativam connectuntur: tametsi plerunque Moyses ea coniunctione membra sententiasve suae narrationis longa serie connectat. Referunt Grammatici inter Syntaxeos schemata etiam Hirmum, quod nomen venit ab εἰρω necto, quo verbo et Aristoteles praedicto loco vocat istam pendentem orationem εἰρομενην: ut non dubitem omnino istam figuram in aliquibus adhuc scriptorum locis haerentem esse quasi vestigium, aut reliquias quasdam illius veterum moris loquendi ac scribendi, quo illi olim


155. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1052 | Paragraph | SubSect | Section]

sequentia declarant et illustrant. Huc referri possunt exempla duo: alterum ex Gal. 2, ubi non facile divinare est, quousque se extendat sermo Pauli ad Petrum habitus: alterum, ex Isa. 3, ubi itidem obscurum est, ubi sermo seditiosorum desinat. Reprehendit Aristoteles praedicto loco Sophoclem, quod propter rhythmum scindat sensum: et dicit, oportere orationem terminari una cum sensu. At Paulus interdum nec tum quidem dividit orationem, cum res aut sensus est finitus, ut modo dixi: quae praedictam difficultatem efficiunt. Fit


156. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1055 | Paragraph | SubSect | Section]

explicare potuit. quaeque proprie Apostolum Christi decuit. Videmus etiam inter profanos multo magis floridam, aut etiam putide sese ostentantem loquacitatem, decere aliquem Rhetorculum aut sophistam, aut scholasticum, quam gravem aliquem senatorem, magistratum aut regem. Aristoteles videri posset aliquibus ineptis Mydis et prurientibus auribus (cuiusmodi tunc Graeculorum erant) mutus aut infans, collatus ad Isocratem, aut etiam Platonem. Verisimile quoque est, vel potius verissimum, illam excellentem eloquentiam, quae passim in Epistolis


157. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1056 | Paragraph | SubSect | Section]

is qui nos confirmat in Christum, et unxit. Sic 1 Cor. 4, Deus qui iussit fulgere lumen ex tenebris, qui fulsit in cordibus nostris: id est, is qui fulsit. Sic mox sequente capite: Porro Deus, qui nos ad hoc ipsum condidit: sub. est. Talia complura apud eum reperiuntur. Aristoteles dicit Rhet. 3, vel maxime pertinere ad Graecismum, ut Coniunctiones μὲν et δὲ, recte sibi invicem correspondeant. Quare quidam literati hoc tempore Paulum flagellant barbarismi nomine, qui illis particulis non


158. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1061 | Paragraph | SubSect | Section]

facultas tamen dicendi, non hac sola, sed praecipue inventione constat, et dispositione, utcunque M. Tullius has prudentis eloquentiam Oratoris faciat. Sapienter enim Fabius dixit, Curam verborum, rerum volo esse solicitudinem. nam plerunque optima rebus cohaerent, et cernuntur suo lumine. Et Aristoteles studium ornatus circa elocutionem corruptis auditoribus, verba potius quam sensa morantibus fert acceptum. D. Paulus itaque, cui hoc in scribendo consilium fuit, ut fidem Domini nostri Iesu Christi, et vitam hac dignam persuaderet, hoc est, summam traderet sapientiam, rerum quam


159. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1084 | Paragraph | SubSect | Section]

Deo, sed tantum fide in Christum gratuitam remissionem aut imputationem ac contectionem peccatorum impetrante: Roman. 4. Cave ergo, ne humanam iustificationem in iudicium Dei afferas, neve ea Scripturae dicta, quae de hac humana iustificatione dicuntur, tu de illa summa ac divina intelligas. Et Aristoteles profitetur se de ea virtute et felicitate hominis scribere, quae hominibus contingere in hac vita possit: non de ea quae a Deo donetur. Illam priorem aut humanam iustitiam ac felicitatem docet Aristoteles virturibus comparari posse. Nam de summa iustitia ac felicitate clare pronunciat,


160. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1084 | Paragraph | SubSect | Section]

dicta, quae de hac humana iustificatione dicuntur, tu de illa summa ac divina intelligas. Et Aristoteles profitetur se de ea virtute et felicitate hominis scribere, quae hominibus contingere in hac vita possit: non de ea quae a Deo donetur. Illam priorem aut humanam iustitiam ac felicitatem docet Aristoteles virturibus comparari posse. Nam de summa iustitia ac felicitate clare pronunciat, verisimile esse eam divinitus donari, sed se de ea non loqui. At insulsi Sophistae eius doctrinam ad comparandam caelestem iustitiam ac felicitatem transtulerunt. O inscitiam ac furorem quavis talpa


161. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1140 | Paragraph | SubSect | Section]

corrupta fit. Respondebo autem iam quoque breviter: tametsi dudum Luth. responderit, in Dialectica quidem et Philosophia esse verum, quod homo sit animal rationale: at in Theologia nequaquam. De interitu vero aut permanentia rei alicuius aut etiam speciei, praeclare dicit Aristoteles (quoniam docti tales Evangelistas libentius audiunt) in primo Politic. πάντα δὲ τῷ ἐργῳ ὥρησται καὶ τῇ δυνάμει, ὥστε μηκέτε τοιαῦτα ὄντα, οὐ λεκτέον τὰ αὖτα εἶναι,


162. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1152 | Paragraph | SubSect | Section]

uno ore animoque testantur. Quare qui literatus hanc linguam insectatur, quod forte aliquibus deliciis careat, quae in aliis reperiuntur: is perinde ingratus est, ac si quae puella matrem vituperaret suam, quod ea ob florem aetatis sit multo matre formosior. Laudat Aristoteles Homericum stylum, quod res ipsas quasi ante oculos depingat: et Socrates disputat, ea esse optima vocabula, quae ex rerum natura sint desumpta. At in hac lingua sunt plurimae voces ex intima


163. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1157 | Paragraph | SubSect | Section]

iuventuti discentibusve proponunt. Id hominum praesertim rudium menti memoriaeque cumprimis convenit ac utile est. Cum enim ea non tantum finita, sed et prorsus imbecilla infirmaque sit, finitum quid, ordinatum et compendiarium flagitat, et oculis animoque complecti cupit: ut praeclare Aristoteles in sua Poetica disputat. Quare in omni institutione illud initio utilissime praecipitur, ut primum a perspicuis, auditorique notioribus ac facilioribus initium faciamus. Deinde ut primum, quoad fieri potest, brevem totius rei summam, compendium, argumentum aut


164. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1174 | Paragraph | SubSect | Section]

et argutias, laqueos et tendiculas malitiose conquisitas, quibus olim Sophistae, et postea etiam Scholastici magis ad exercitium, aut etiam ingenii industriae ve ostentationem, quam ad veritatis inquisitionem aut illustrationem, vel ad Ecclesiae aedificationem sunt abusi: de quibus etiam Top. 8. Aristoteles praecipit, cum docet, quomodo sit occultandus scopus, aut mens nostra, quomodo adversarius incautus circumveniendus, et similia. Nam spiritus Domini, et ipsa caelestis veritas, nec vult nos furari victoriam, ut ille magnanimis heros olim dixerat: nec probat, ut magis industria actoris,


165. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1221 | Paragraph | Section]

rationalis sepulchrum dealbatum 379, 380 animae in diaboli imaginem transformatio 382. rationalis sedes, cor 304 animam adfligere 305. quid Aristoteles esse dixerit 368 animus confusus quomodo indicetur. 275. hominis quomodo corruptus. 374. 375. impoenitens 310 animi aegrotantis medicina, sermo 70. philosophia. ibid. confusio quomodo significetur 305.


166. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1221 | Paragraph | Section]

441 argumenta in religionis fideique controversiis unde proferenda 412. 413 argumentorum et solutionum probationes quales esse debeant 412 Aristophanis dictum. ibid. Aristoteles de qua virtute et felicitate scribat 321. quae exempla probet 274 Aristot. de Mose sententia 247 Aristotelem quo nomine aliqui merito exagitent 368 arma Iudaeorum qualia 336


167. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1228 | Paragraph | Section]

cum Sacris literis possit conferri. ibid. sermo qualis. ibid. similitudines quales 332 Homerica phrasis ἔφατο ἔκτε ὀνόμαζε unde sit 248 Homericum stylum cur Aristoteles laudet 389 Homo a satana in primo lapsu corruptus 378. an idem sit quod prius 377. animalis quomodo cum Deo pugnet 373. corruptus quomodo a Philippo et Victorino sit appellatus 378. cur a Deo conditus ibid. idem diversis nominibus


168. Vlacic Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1242 | Paragraph | Section]

328. unde rerum theologicarum principalem scientiam hauserint. ibid. sophistarum Graeculorum iactantia 392. 393. mataeologia 10. 11 sophistica in literis S. cavenda 104 Sophoclem cur Aristoteles reprehendat 289 Sorbonistae 11 de Speciei interitu Aristotelis sententiam communi sensui esse notam 378. 379 specialiora saepe pro generalioribus poni 183. 184


169. Petric, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

horum est Berosus, vir Chaldaeus genere, notus iis qui in disciplinis versati sunt. Quandoquidem ipse scripta Chaldaeorum de astronomia et philosophia in Graecos extulit. Itaque Berosus et hoc testimonio, ni fallor fuerit primus. Secundus est Aristoteles qui librum conscripsit, cui Magico fuit inscriptio: Sed Eudoxus, et Hermodorus Platonicus, et Xanthus Lydus videntur Magorum multa prosecuti. Et Hermippus de quo supra. Fuerunt postea duo Chaldaei, Iuliani pater, ac filius. De quibus ita est apud


170. Petric, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

quidem Mens ipsi animae. Anima vero naturae sympathiam dicunt esse superis cum inferioribus et maxime quae sub luna sunt. Restituunt vero in pristinum animas, secundum mensuram propriarum purgationum, in totis mundi regionibus. Quasdam etiam supra mundum reducunt. Horum autem dogmatum plurima et Aristoteles et Plato susceperunt. Plotinus vero et Porphyrius, et Iamblichus, et Proclus, omnia sunt secuti et tamquam divinas voces, ea susceperunt. In alio Exemplari, ita se


171. Petric, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

Compati aiunt, super inferis et praesertim sublunaria. Reducunt vero animas post obitum, secundum mensuram propriarum purgationum in cunctis mundi regionibus. Quasdam etiam supra mundum attollunt et media ipsas constituunt, impartibilium et partibilium naturarum. Horum vero dogmatum pleraque et Aristoteles, et Plato susceperunt. Plotinus vero, et Porphyrius, et Iamblichus, et Proclus omnia sunt secuti, ut divina voces ea sunt amplexati. Finis Ideo, et manere


172. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]

Theophilli Allobrogis apud Bituricenses Ludimagistri.
9.1  Naturae vim multiplicem, caussasque latentes
9.2  Maiestate pari tradit Aristoteles.
9.3  Reges, et regum res gestas scribit Homerus.
9.4  Mollia Callimacho carmina dictat amor.
9.5  Grande cothurnatus sonat Aeschylus, et suus aeque


173. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 36 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Cui sua ludibrio pristina relligio est.
1.8.130.1  Qui muliebrem animum iuvenis gerit, absit ab urbe
1.8.130.2   Dicat Aristoteles, semivir ille mea.
1.8.131.1  Parca domi meae coena, et fidos inter amicos,
1.8.131.2   Te capiant


174. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

quam diligat. Aelia contra,
1.11.50  Desipit haec Seneca iudice, at illa sapit.
1.11.51  Qui caput heus uno digito scabet, absit ab urbe,
1.11.52  Dicat Aristoteles, semivir ille mea.
1.11.53  Qui cibus, et potus recte praescribitur aegro.
1.11.54  Nulla magis facilis nec medicina prior.
1.11.55  Si prodesse nequis, cur vis praeesse


175. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 66 | Paragraph | Section]

felis praeda subinde sumus. Apis.
3.199.1  Libat apis flores, at se nescire fatetur.
3.199.2  Magnus Aristoteles, qua paret arte favos. Cicade.
3.200.1  Quae media cantare solent aestate cicadae,
3.200.2  Appetit ut


176. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 120 | Paragraph | SubSect | Section]

De Regno, et Republica
11.17.1  Quaeritis, an praestet florens respublica regno?
11.17.2  Nobile quaesitum solvat Aristoteles.
11.17.3   Εἷς βασιλεὺς ἔστω, εἷς κοίρανος inquit Homerus. Hom. Il. 2, 204-5:


177. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 131 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

schola constructis inclyta porticibus.
11.27.15.7  Instat et ipsa sibi laudis studiosa iuventus:
11.27.15.8  Interea docta laurea fronte viret.
11.27.15.9  Adsit Aristoteles, doctas miretur Athenas,
11.27.15.10  Et locus hic dicat plus pietatis habet.
11.27.15.11  Adsit et interpres Divum Cumaea Sibylla,
11.27.15.12  Plena Deo vates


178. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

vidi iuvenem, qui clarus avito
13.55.4  Sanguine doctrinae candida signa dabat.
13.55.5  Illius insignes artes miratus Apollo
13.55.6  Quis novus hic inquit, surgit Aristoteles?
13.55.7  Unde novum nobis nemus? et nova prata Lycei?
13.55.8  Et schola Socraticis inclyta discipulis?
13.55.9  Vera mihi invitis si fas est dicere Athenis,


179. Belostenec,... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

docilem habuisse Auditorem; Livius, aut primus Romana Crispus in historia, quòd singularum Gentium historias TIBI dictaverint; Vegetius quòd Architectonicae praecepta tradiderint; Plato, aut Aristoteles quòd Scientias Philosophicas explicârint. De aliis Nobilitatem decentibus Artificiis, pyrotechnica, digladiatoria, equestri, similibúsque, in quibus singulis visus es excelluisse, nihil dicimus imperare tamen nobis haud possumus, quin peritiam illam legum tum Canonicarum, cum


180. Skrlec Lomnicki,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

non constet, cum maiori dolo dominationem sibi retinuerit Augustus et secutus eius vestigia Cosmus, quam quisquam privatorum aut invidiam alteri aut sibi amorem conciliarit. Illos autem, quos de politica conscripsit Aristoteles, libros nonnihil ab ea, de qua sermo habetur, politica differre concedo; quippe illic theorice res agitur, politica ad particularia descendit, qualia multa in suis libris Cicero, plura Livius, plurima Tacitus tradidere, ut et de eo convincatur Alonicus quod nullos esse


181. Skrlec Lomnicki,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

politica ad particularia descendit, qualia multa in suis libris Cicero, plura Livius, plurima Tacitus tradidere, ut et de eo convincatur Alonicus quod nullos esse politicae auctores contendit. Sed enim hos quoque sparsim, non ex composito rem egisse fatendum est, ut ipse quoque Aristoteles, qui dum ad particularia devenit quid nisi politica in quinto et sexto libro praecepta tradidit? Aeque igitur late politica atque prudentia patet, atque sicut sibi apud alterum ingenioso quodam nec tamen illicito commento gratiam quaerere, ita et urbem in fide servare,


182. Skrlec Lomnicki,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

erga neminem vero, quod aiunt, confidentes nos praestemus. Hunc ego unicum modum puto quo popularium benevolentiae reverentiam in parte aliqua iungere possimus; quod tamen, ut et alia omnia, secundum temporis condicionem est regulandum; nam in civilibus cum nihil (ut ait Aristoteles) certi sit, infinitae sunt rerum differentiae quas omnes concipere impossibile, in re autem prudentia diiudicare oportet. Iam quoad alia id generale sit ne patrii nos moris fastidiosos unquam demonstremus. Hinc coetus et convivia quaeque alia a nostrae


183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

nullo alieno indicato sermone ex se ipse nobis deorum atque hominum facta, mores, ingenia mirifice exprimit, credo, repudiabimus, nec proinde imitatorem nec poetam ibidem illum esse censebimus? Tum B. sed fortasse, inquit, Aristoteles non tam poetas, quam genera ipsa poematum exquirens, interque se comparans illud intuebatur, quanam in re potissimum vim naturamque carminis poneret. Quae si in hoc sita est maxime, ut nos aeque moveat, ac si


184. Boskovic, Ruder. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

genus macularum nomine denotatur. Hae maculae aliis nominibus appellatae sunt ab Hevelio, aliis a Riciolio. Sed hujus nomina jam passim ab astronomis adhibentur. Quae fere omnia desumpta sunt ab hominibus, qui doctrinae fama innotuerunt vel apud veteres, ut Plato, Aristoteles, Aristarchus, vel apud recentiores, ut Copernicus, Tycho, Galileus. Ampliores maculas ipse appellavit maria, ut Mare serenitatis, Mare crisium. Et insulas quoque habet ut Insulam sinus medii; ad quae hic nomina alluditur.


185. HomerusZamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

licet cum Longino fastidiosiores quidam ac morosiores poëtarum judices, quidquid ipsis collibuerit: nullius erit apud me auctoritas tanta, ut quod ego videam poëma omni semper antiquitati summopere placuisse, mihi quoque ceterisque recte mecum sentientibus non probetur, praesertim etiam quum et Aristoteles et Q. Horatius Flaccus poëticae facultatis disceptatores acerrimi ex utroque Homeri carmine et inveniendi et disponendi et ornandi exempla promiscue desumant, aliisque imitanda proponant. At Ilias magis quodammodo tragica est, Odyssea pacatior. Sit ita sane, et Achilles furiosior, quam


186. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra2_pa15 | Paragraph | Section]

Altera a Chao Terra est; sed a quo ipsa facta sit, quum sileatur, eam etiam iuxta Hesiodum dye— vvrriv dicere necesse est, saltem quod pertinet ad eius informem originem, qualem fortasse et Aristoteles statuebat. Quomodo autem ea esse potest sedes deorum, quum dii non in terris, sed in caelo habitare credebantur? Ideo nimirum, quod ii qui postea dii habiti sunt, homines erant, superstitiosaque aliorum hominum vel benevolentia, vel


187. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa117 | Paragraph | SubSect | Section]

et Dies (1) , quod ego carmen latinis heic tibi versibus a me expressum iterum exhibeo, humanissime lector, commentati sunt, velim enumerare, dies profecto me deficeret. Nam quum et Aristoteles et Xenophon et Plato, et qui eorum voce loquitur Socrates, omnisque fere antiquitas Hesiodum semper habuerit tamquam optimum moralis philosophiae praeceptorem; mirum sane non est, plurimos deinceps scriptores in eo tempus operamque


188. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa177 | Paragraph | SubSect | Section]

dentale. Male vero dentale cum buri, aliqui interpretes confuderunt: illa enim Tvr\ • 537 quos nona inviserit etc. Aristoteles ait de bove: kttjjA^ei $e jj.akidra 7tevraerr\q wv ' paulloque post subdit: xul rov fioog evveooqoto ' SvvaSai ya% rccvrov


189. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa183 | Paragraph | SubSect | Section]

Porro verum illud Columellae, homines nihil agendo, male agere discunt. 626 tenuatis cernere palmis etc Id famelici indicium; et Aristoteles docet in Problematis , famelicis superiora arescere, inferiora tumescere.


190. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa190 | Paragraph | SubSect | Section]

ac radice nigra sed dulci. Eratostheni quoque laudata in pauperis caena. Edulis est potissimum radix, sed et herba adhuc tenella etc. Itaque per hunc fruticem et cicadae cantum aestatem denotat Hesiodus, ut et Aristoteles in Problematis ad hunc ipsum respiciens poetae locum.
729  Aut umbrae


191. HesiodusZamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa202 | Paragraph | SubSect | Section]

incipitque a statuenda idonea ad matrimonium aetate, quam annorum triginta in homine requirit, annorum quindecim in muliere. Pollux rero^ illud in textu graeco quatuordecim exponit. Plato vero et Aristoteles constituunt puellae decimum octavum nubendi annum.
862  Moribus assuescat. praesertim


192. Kunic, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quam te doctis nunc omnibus, omnes
5.173.4   Quotquot sunt, doctos tam tibi posthabeam
5.173.5  Possim et ferre, unus tibi quod, vesane, videris
5.173.6   Alter Aristoteles, alter et esse Plato.
5.173.7  Quas noris, quaero, non quot res noris: inanes
5.173.8   Odi nugacis divitias sophiae.


193. Kunic, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ceu fundens pectore ab alto,
5.1165.6   "Nulli non", inquit, "foemina grata viro est".
5.1165.7  Obstupui occulti nil non cernentis acumen,
5.1165.8   Cui Plato, cui magnus cedat Aristoteles. 1166. [1160.] In Orphytum, qui nihil veniae cuiquam largit. In Orphytum, nihil veniae cuiquam largientem. Krša


194. Kunic, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eadem nobis nigra, alba, ingentia, parva,
8.209.2   In pulchro mire judicium vanat.
8.209.3  Nec formosa eadem mihi, quae tibi, Lyda, videntur;
8.209.4   Id cur nam fiat, dicat Aristoteles.
8.209.5  Fit certe, atque tua, quam tu contemnere sueta es,
8.209.6   Mi nihil hercle usquam pulchrius est facie.


195. Rastic,... . Carmina, versio electronica [page 85 | Paragraph | SubSect | Section]

Quod si praesidium ratio fortasse negarit,
1.12.85  Nativo dabit opportuna superbia fastu.
1.12.86  Aut Catiae, aut insanae estis. Nihil extudit isthinc
1.12.87  Tertium Aristoteles, rabulae vel nasus acuti.
1.12.88   Permultis emitur Meliboeo purpura cocco,
1.12.89  Sericaque argento placet illita vestis et auro.
1.12.90  Rideat insanos aliquis, ceu


196. Rastic,... . Carmina, versio electronica [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

nodis jugulum petit, hoc laqueo implicat hostem
1.24.158  Callidus, et media moribundum extendit arena
1.24.159  Affectans regnum sophiae, regnoque potiri.
1.24.160  Certus Aristoteles Arabas, sociasque Gothorum
1.24.161  Cogit in arma manus. Inter sylvas Academi
1.24.162  Divinus dubitat Plato, et aurea somnia nectens
1.24.163  Melle soporato delirium


Bibliographia locorum inventorum

Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].

Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-2.xml].

Petric, Frane (1529-1597) [1591, Ferrara]: Zoroaster et eius CCCXX oracula Chaldaica Latine reddita, versio electronica, Verborum 7671, ed. Erna Banic-Pajnic [genus: prosa oratio - tractatus; prosa oratio - versio] [numerus verborum] [petric-f-zoroaster.xml].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596]: Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica, versus 5366, verborum 40443, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [numerus verborum] [didacus-p-cato.xml].

Belostenec, IvanGlavinic, SebastijanAnonymus (1593./1594. - 1675) [1675]: Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica, 3558 verborum, 12 versus, ed. Damir Boras [genus: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [belostenec-i-gazophylacium-ded.xml].

Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1749]: Operum omnium tomus I, versio electronica, Verborum 68552, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [skrl-1.xml].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755, Rim]: Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica, 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [stay-b-phil-rec.xml].

Boskovic, Ruder (1711-1787) [1761]: De solis ac lunae defectibus, versio electronica, 5828 versus, 91294 verborum, ed. Branimir Glavicic [genus: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [numerus verborum] [boskovic-r-dsld.xml].

HomerusZamanja, Bernard (1735-1820) [1777]: Homeri Odyssea Latinis versibus expressa, versio electronica, 13633 versus, verborum 95,658, ed. Petra Sostaric [genus: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - argumentum; prosa - paratextus; prosa - epistula] [numerus verborum] [zamagna-b-odyssea.xml].

HesiodusZamanja, Bernard (1735-1820) [1785]: Hesiodi Ascraei opera, versio electronica, 2747 versus, verborum 58425 [genus: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; prosa - epistula; prosa - commentarius] [numerus verborum] [zamagna-b-hesiod.xml].

Kunic, Rajmund (1719-1794) [1794]: Epigrammata, versio electronica, 20870 versus, verborum 170058, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epigramma] [numerus verborum] [kunic-r-epigr.xml].

Rastic, DzonoAppendini, Franjo MarijaZamanja, MarijaZamanja, BernardFeric, DuroAppendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816]: Carmina, versio electronica, Versus 6583, verborum 46647, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [numerus verborum] [rastic-dz-c.xml].


More search results batches of 100
1 2

Preme hic ut KWIC videas


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.