Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme. Bibliographic criteria: none (Omnes textus textus) Search criteria: germaniae Quod quaesisti inventum est in 46 locis.
Loci 1-46:1. Andreis, Franjo... . Epistolae III, versio electronica [Paragraph | Section] observantiae erga suam Excellentiam; sed luctuosa ad talem virum scribere non decebat,
iucunda qui poteram in maxima animi consternatione?-- Hoc elegidium vero coacta natura
vix excussi; quod, ut ingenue fatear, non implet aures meas. Illud autem una cum mea
salute iudicio atque consilio tuae Dominationis subiicio. De his plenius coram tua
Dominatione acturus eram, nisi me capitis dolor prohibuisset.
Quid decreverit tua Dominatio, significet mihi, et suum
sua odia expleant. Heu quanta iuuentutis strages infra triginta annos facta est: non connumeratis. n. caedibus inter Gallos / Galli. Britannos / Britanni. Scotos: Scoti. praetermissis principum Germaniae dissensionibus: in Italia Strage Christianorum in Italia. profecto iuxta Varum / Mincium / Benacum / Athesim / Lirim / et nuper in agro Rauennate ac Mediolanensi supra trecenta millia hominum ceciderunt / quibus copiis vsque ad Indos
peruenire
Germania. clarissima fama peruagetur. Atque in tanta studiorum uarietate, partim
prudentia Principis, partim moderatione doctorum, ad hoc bonis discentium ingeniis
accedentibus, odio atque omnium controuersiarum contentionibus extirpatis, quae in
multis Germaniae gymnasiis non absque maximo literatorum dedecore ac detrimento in dies
concitatiores enascuntur alunturque, in summo consensu atque concordia A concordia. uiuitis. Quae res inprimis
multos allexit, ut uel ex
hanc nostram
uitam ab interitu afferentes, foelicissime ad posteros nulla unquam interueniente
obliuione deducunt, atque immortalitate donant. Itaque tanta
fama etiam ipse permotus (licet essent peragrandae mihi aliae ciuitates Germaniae) huc
diuerti, cupidus ea uidendi quae aliquando auribus conceperam, qualia uix olim
florentissima Italiae gymnasia, Patauinum, Bononiensem, Senensem, Perusinum, atque
Romanum meis oculis subiecerit. Proinde, pulcherrimae famae clamoribus respondente
necato, alienoque imperio ui oppresso. Neque enim, ut impii arbitrantur, Deus negligit
mortalia, quamquam hoc seculum seu mortalis uitae curriculum uidetur potius esse naturae quam iudicii.
Itaque dum ab se pestem auertere conatur, Galliarum prius pariter et Germaniae
principibus nequicquam in nouum Francorum regem solicitatis, aduersus Gallicas copias
iam Alpes transgredientes atque in se aduentantes parat exercitum, propriis uiribus tandem sese postea quam externa deerant auxilia defensurus. Coacta igitur magna militum
ui castra in Ligustico agro ad
sultani
regna et totam penitus Asiam sibi subegit atque subiugavit, quo tu poteris modo illius
impetum sustinere. Terrae et castella tua Theutonicis, Carnis, Styriis finitima sunt. Per
ea nobis faciendum est iter in quamcunque velimus Sclavoniae, Istriae, Italiae, Germaniae
partem excursiones facere. Nam solum flumen Colapis, quod leviter transfretari ab equitatu
potest a principe Ferdinando tuum dividit territorium. Hoc solum petit imperator noster:
nullius christiani custodem ac speculatorem in terris tuis teneas, nec
quum olim
multa ad Vestram Sanctitatem scribere,
cum omnia ex dominis Casaliis sit acceptura. Duae erant potissimum res in tota
republica Christiana difficiliores, pro quibus etiam excellentissimus Carolus
imperator testatus est se in publico Germaniae conventu Augustensi in Germaniam
venisse: nostrae res Hungaricę et dogma Lutheranum. Res nostrae ad quem statum
sint deductae, Vestra Sanctitas, ut dixi, intelliget ex dominis Casaliis. Neque
credo serenissimum regem Ferdinandum
inferiore. Rogate ab Ecclesia orationem ut Deus magis indies ferociam nostrorum principum frenet ac mitiget, ut ubique nobis liceat libere annunciare Euangelium, et repugnantes ueritati conuertantur. Si quando tibi ocium fuerit, rogo ut praesentem statum Ecclesiae in Saxonia et in aliis regionibus Germaniae nobis significatum cures, ac si quid noui in praesentia aeditum est, fac eius nobis copiam. Magna enim nunc librorum hic est penuria. En misi tibi unum aureum Vngaricum boni ponderis, hunc rogo beneuole accipias, ne, quaeso, tenue munusculum respicias, sed beneuolum animum et inopiam
consolari super vastatione filiae populi mei: id est, gentis Iudaicae. Hebraei et Graeci sic cognomina hominum exprimere solent, ut indicent cuius fuerit filius: ut, David filius Isai, Saul filius Zis. Aliquando et Latini et aliae gentes eodem modo cognomen exprimunt. Sic et in aliquibus partibus Germaniae. Filii venerunt usque ad matricem, et non fuit vis pariendi: secundi Regum decimo nono. Proverbialis loquutio videtur fuisse, qua significatum sit, rem in summum discrimen, et quasi in desperationem esse adductam. Sumpta autem est a gravissimo periculo parturientium, quae si in
Quod si omnino aliqui male de causa fidentes, lapidibus, quam verbi Dei gladio decernere mecum mavolent, commendo Deo viventi animam, vitam, ac vindictam. Scio namque me tuendo puritatem doctrinae, et resistendo corruptelis, erroribus ac fanatismis, bene tum de Ecclesia, tum de Repub. Germaniae meritum esse. Quare fruor illo maximo bono, de quo praeclare poeta inquit:
ad descriptionem Meschiae, aut aliorum bonorum traductas, aut certe, non perinde illis adficietur. Hic idem fervor regionis fuit etiam in causa, cur ibi fruges, poma, vuae aliique fructus multo citius maturuerint, quam in hisce regionibus. Quod discrimen etiam in multis locis Europae atque adeo Germaniae atque Italiae cernitur.
Ex hoc eodem loci fervore accidit, ut omnia meteora sint illic vehementiora, ut notissimum est fulgura et fulmina, ac grandines subitosque turbines, pluvias et tempestates, esse multo violentiores in Italia, quam in Germania. Longe vero
libris refertae: et nomina ipsa officiorum, scholastici, cantoris, praepositi et decani abunde ostendunt, ad quasnam functiones initio ille hominum ordo tantis sumptibus ac privilegiis constitutus ordinatusque fuerit.
Extant etiam nunc passim in vetustioribus bibliothecis Germaniae, idque (quod etiam magis mirêre,) in illis incultioribus Vuestphaliae partibus fragmenta Graecorum codicum, quae ego ipsemet coram vidi, et in manibus habui. Corbeiae ad Vuisurgim vidi fragmenta mapparum Graecarum et Lexici in cortice scripti.
diem Iudaei etiam quadam accuratiore ratione ac modo suam illam Theologiam studiosis iuvenibus proponerent, quam reliquae communique plebi: quin et quasdam promotiones eorum, qui profecissent in Rabinos et magistros, haberent.
Nec in paucis quoque frequentioribus urbibus Germaniae, praesertim Evangelicis, id receptum fuit, et adhuc hodie est, ut Theologicae lectiones ac disputationes habeantur. Magdeburgensis superintendens, ante Protestantium cladem, summam in hac re diligentiam, tum legendo publice, tum et disputando adhibuit. quin et hodierna die Hamburgae duo
et alias scientias discrimen 37
Theologiam a Philosophia differre longissime 442. scholastice tractandi in Ecclesiam consuetudo quando recepta 399. quandiu durarit. ibid.
Theologicae lectiones in frequentioribus Germaniae urbibus quales. ibid.
theologici studii finis 11
theologica studia hoc tempore paucos curare 379
CAESARE
dignitatem caeteris praestantiore, consilium capit
auspicandae expeditionis in Turcas, auditque futuri belli faustissima
praesagia. Tum ab eodem simulque a Diuo Leopoldo in aedes ducitur, armisque Heroum Germanicorum, qui Christo olim militauerant, exornatas. Laudat Henricus bellicam uirtutem Germaniae,
atque exinde dat Austriae ex illo caelesti armamentario dona serenissimo Principi Eugenio deferenda, nempe Ensem suum, quo
Italiam tutatus est, nec non Caroli Magni Clypeum, quo Romanum
Pontificem, imperiumque contra barbaros late protexerat, itemque
Galeam,
Albis fluuij quidam, ut aiunt, panicus terror auertit in fugam.
46
Arminius Germanorum Dux, occiso Quintilio Varo Octauiani
Praetore, deletisque per Germaniam Romanis, diu contra Romam certauit.
47
Visurgis celebre flumen Germaniae, prope Bremam oppidum fluens.
Nunc Vuger.
48
Catti,
Octauiani
Praetore, deletisque per Germaniam Romanis, diu contra Romam certauit.
47
Visurgis celebre flumen Germaniae, prope Bremam oppidum fluens.
Nunc Vuger.
48
Catti,
consensu applicatis olim episcopi redditibus. 5. Quod antecessor episcopus non nisi 1500 florenos in anno 1727. Romae deposuisset. Idem agens, typis Romae data instantia et cardinalibus distributa, ad postremum effecit: ut sumptus universi, taxarum videlicet, expeditionis et cardinalis protectoris Germaniae, eminentissimi Alexandri Albani congrua, floreni Rheinenses 4137 fuerint persoluti, et Roma hac summa contentata.
(Taxa cancellariae.)
Sed cum taxarum mentionem fecerim, addere
hanc facultatem aut vero ad promotionem sui in ordine Romam cogitare coepit, et post plures solicitudinis annos 1754. obedientiales obtinuit litteras medio patris Jankovich, provinciae Bosnensis provincialis ac definitoris ordinis, Romamque eo anno profectus est, cardinalis Albani Alexandri qua Germaniae protectoris, semet patrocinio devovens volensque sui opera reginae commendari. Cum autem episcopatus nullus vacasset, cardinalis sese excusavit, patri nihilominus generali ordinis medio secretarii sui eundem commendavit. Apud quem effecit Jellachich, ut quidam Bosnensis provinciae pater,
praecipue exteris aegrius lata, desideriumque sui reliquit immortale, erat enim a praejudiciis liber. Romani zelum ejus a morte damnabant ob cessas Hispaniae beneficiorum investituras seu collationes, qua cessione ultra 70 milia annue decedere Romanis dicebant ob Hispanorum absentiam; menses item Germaniae, ut nec Hispanis nec Germanis causa sit Romam excurrendi ibidemque insumendi. Profecto ex Germanorum hinc collegii Apollinaris neglectu, ex dioecesi hac nostra Zagrabiensi 12 juvenes ad fatum collegium suscipiuntur. Monachi vix non haeresis eum post mortem damnabant, quod Muratorii opera
festivi ignes, portae triumphales caeteraque laetitiae signa exhibita.
Occasione antedictae coronationis, quemadmodum 1760. anno praetoriana turma superius descripta ab Hungaris est instituta, ita nunc a caeteris haereditariis provinciis, par illique aequalis turma ex Germaniae juvenibus erecta est, horto et palatio Eugenii principis Sabaudiae, olim Viennae habito, turmae huic designato existento; accepit ut hungarica suos capitaneos, ne autem Hungaris sit posterior, quin ut eos antecedat, singulis de eadem character superioris leitinantii est attributus, cum
numerum hunc cum
tam vasto, quod occuparunt, Regno contenderit, facile profecto comperiet,
genuinam adoptatae Linguae Latinae causam in hoc ipso cubare. Multiplicationem enim gentis Hungarae sub Ducibus continuae ferme, quas in
§ 10 Verum mox in monarchico-aristocraticam inclinavit.
30-le.
locis residentiam permovit. Tum vero
novum iterum Mercatori Hungaro e Secunda Germani Quaestoris
manu Beneficium accessit: donec enim exoticas merces ex
Interioribus Germaniae Locis accipiebat, debuit ibi integrum Portorium
persolvere; debuit deinde in Statione Retrosolutionis novam
iterum subire manipulationem, ut restituendam sibi Portorii partem
obtineat. Ubi et
Campaniam ad viscera Galliae properavit, et jam Parisiensibus horrorem maximum incussit, et
etiam cinxisset urbem si Henricus coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus
urbibus; in medio fortunarum tamen suarum [fortunarum] decrevit pacem facere cum Gallis propter
res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini
schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus
est scopum suum, nempe ducatum Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc
1544. pax
coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus
urbibus; in medio fortunarum tamen suarum [fortunarum] decrevit pacem facere cum Gallis propter
res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini
schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus
est scopum suum, nempe ducatum Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc
1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos.
donandum ducatum Mediolanensem filio suo Phylippo.
hinc Hispani eius electoratum
invaserunt expugnataque urbe Treviriensi ipsum quoque electorem ceperunt; in huius ergo
restitutionem in integrum movit bellum Ludovicus 13‑us; hoc bellum usque 1648. annum protractum
est, seu usque pacem Vestphallicam, qua bellum 30 annorum Germaniae terminatum est; hac pace
bellum Gallorum cum Germanis terminatum est, sed cum Hispanis adhuc 25 annis bellarunt Galli.
Statistica Belgii foederati.
Romanis se eis conjunxit, ut provincia socia, non ut
subjecti; idem fecerunt insulae Seelandicae, quae et hodie potior pars Belgii foederati sunt.
paulo post extinctum est hoc regnum Lotharingiae, et tunc Belgium recidit ad Franciam,
sed tardius iterum ex regno Franciae excisa est portio titulo Ducatus Lotharingici, cui iterum
Belgium adjunctum est.
lites inter Germanos et Francos de provinciis Belgicis; tandem inter Othonem 2-um imperatorem,
ex stirpe Saxonica, et Lotharium regem Franciae anno 980. conventio inita est de his provinciis
(Othonem 2-um dico imperatorem, ante Othones enim controversia erat inter reges Franciae et
Germaniae de hoc titulo; cum enim etiam reges Franciae Caroli Magni descendentes fuerint, etiam
ii usi sunt hoc titulo, sed Pontifex Germanis attribuit hunc titulum, nempe Othoni 1-o jure
exclusivo).
sub Carolo caeteris provinciis incorporati sunt, post victoriam
nobilem quam de Francisco rege Galliae retulit.
rebellibus solum
verterint, iram Philippi metuentes; plurimum ad hanc quietem contulerunt comes Egmontanus,
Aransionensis et ceteri comites; Philippus tamen recte hos pro capitibus rebellionis habuit, et
palam contra eos debacchatus est, princeps ergo Aransionensis fuga se salvavit ad Germaniae
principes protestantes, a quibus magnis animatus suffultusque viribus et pecuniis; in limitibus
ergo Germaniae Vilhelmus princeps Aransionensis collectis profugis eum secutis coepit exercitum
colligere; gubernatrix cum aliis fidelibus Philippum invitarunt ad Belgium, ut ipse
et ceteri comites; Philippus tamen recte hos pro capitibus rebellionis habuit, et
palam contra eos debacchatus est, princeps ergo Aransionensis fuga se salvavit ad Germaniae
principes protestantes, a quibus magnis animatus suffultusque viribus et pecuniis; in limitibus
ergo Germaniae Vilhelmus princeps Aransionensis collectis profugis eum secutis coepit exercitum
colligere; gubernatrix cum aliis fidelibus Philippum invitarunt ad Belgium, ut ipse clementia
componat has turbas, sed rex ducis Albani consiliis corruptus nihil de his audire voluit;
putabat enim
copiam hominum die 21-a Iulii; medio tempore dux Aransionensis
cum parte copiarum suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum,
partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu
suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo sufflatus hac fortuna solemnem statuam
erigi curavit in memoriam pugnae suae felicis Antverpiae; post haec partim ut rebelles magis
supprimat, partim cum ipse pecuniis laboraret, novis gravissimis exactionibus pressit eos;
initio quidem centesimam
in
perpetuum abolevit in gremio suo hanc dignitatem.
septemtrionalis, Duibeland, Scaldria; quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae prius regnum celebre erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe);
inferiorem
a rusticis, plebeisque hominibus communis est, et quam Tu in ultimis tuis
Serbicam appellasti. De tot, tantisque Slavicis gentibus olim
per omnem
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518, Augsburg]: Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica, 35 versus, verborum 5015, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [andreis-f-thurc-germ.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518, Leipzig]: Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica, Verborum 4822, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [andreis-f-eloq.xml].
Crijevic Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522]: Commentarii de temporibus suis, versio electronica, Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, ed. Vladimir Rezar [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [tubero-comm.xml].
Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1522, Nurnberg]: Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nurenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII, versio electronica, Verborum 2137, ed. Violeta Moretti [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [frankapan-b-oratio-croatia.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527]: Dialogus Sylla, versio electronica., Verborum 15372, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [andreis-f-sylla.xml].
Brodaric, Stjepan (1490-1539) [1533, Budim]: Stephanus Brodericus episcopus Sirmiensis Clementi papae VII, versio electronica, Verborum 722, ed. Bessenyei Jozsef [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [brodaric-s-epist-1533-08-01.xml].
Vlacic Ilirik, MatijaZigerius, Emerik (1520-1575) [1549, Tolna; Magdeburg]: Epistola cuiusdam pii concionatoris, ex Turcia, ad M. Illy. missa, qualis nam status Euangelii et Ecclesiarum sub Turco sit indicans, cum Praefatione Illyrici (1549), versio electronica, Verborum 1772, ed. Stanko Andric [genus: prosa oratio - epistola; poesis - epigramma] [numerus verborum] [zigerius-e-epist.xml].
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-2.xml].
Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1700, Zagreb]: Croatia rediviva, versio electronica, 68 versus, verborum 7054, ed. Zrinka Blazevic [genus: prosa oratio - historia; poesis - elegia] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-croatia.xml].
Durdevic, Ignjat (1675-1737) [1717]: Eugenii a Sabaudia... epinicium, versio electronica, versus 984, verborum 8618, ed. Duro Korbler [genus: poesis - epica; paratextus prosaici] [numerus verborum] [djurdjev-i-epinicium.xml].
Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1748, Zagreb]: Annuae 1748-1767,versio electronica, Verborum 244601, ed. Tadija Smiciklas [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [krcelic-b-ann.xml].
Anonymus (1790) [1790]: Declaratio ex parte nunciorum Regni Croatiae, quoad inducendam Hungaricam linguam, versio electronica., 1839 verborum, ed. Franjo Fancev [genus: prosa - acta] [numerus verborum] [nn-declaratio-1790.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1790]: Operum omnium tomus III, versio electronica, Verborum 71764, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skrl-3.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml].
Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
Baricevic, Adam Alojzije (1756-1806) [1793]: Epistulae XVI invicem scriptae, versio electronica, Verborum 7902, ed. Luka Vukusic [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [baricev-aa-epist-penzel.xml].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.