Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme. Bibliographic criteria: none (Omnes textus textus) Search criteria: europa Quod quaesisti inventum est in 123 locis.
1 2
Loci 1-100:1. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [page 125 | Paragraph | Section] servitutis propulsandae, in perseverantia est. Aut enim non persuaderi bellum debuit, nec suscipi, aut si persuasum susceptumque exstitit, gerere pro dignitate tantae rei et perficere oportet. Perficietur autem, si urgebimus concussos, et si non abscendimus prius, quam spei nostrae finem pulsus Europa hostis imponeret. Non levis causa est belli, quae ad perseverantiam stimulat: toties instultantes hostes, nunquam nisi victi desinent. Nulla cum eis fida conditio esse potest, utile est igitur instare perseveranter, defungique cura. Instabimus autem, si beatitudo vestra perseverantiae
2. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [page 125 | Paragraph | Section] beatitudo vestra aequalem his stipendiis exercitum, habet milites domesticorum funerum avidissimos vindices, quibus non precaria, sed perpetua arma exstant, adversum illos nostros semper hostes, christiano nomini nunquam amicos. Placeat modo provisionem non postponere, et eum finem, ut liberata Europa et fidei consors et sedis illius gloria fiat, atque decus.
VI .
Thelechinam et Iailium mari subiecit. Ex Alcumena genuit Herculem, ex Ęgina Ęacum, cui
concessit, ut formicę, quas in arbore uiderat, in homines uerterentur VII .
Ex Europa genuit Mynoem, Cretę regem. Cum Mercurio in homines uersi in Phrygia a
Philemone et Baucide libenter suscepti, casam eorum in templum, eos in antistites templi,
deinde Philemonem in fruticem, Baucidem in thiliam uerterunt, oppidum uero propter incolarum
inhospitalitatem
isto dabo pacem.
Absque muro habitabitur Hierusalem, prę multitudine hominum et iumentorum in medio eius 212 .
Ecce qui egrediuntur in terram aquilonis, requiescere fecerunt spiritum meum in terra
aquilonis, id est Romę uel in Europa 213 .
Persecutio per Antichristum 215 .
MATTEVS
Helenę raptus 35.
Augen ab Hercule uitiatam pater mergi iussit 36.
Nessi libido in Deianiram exitio illi fuit 36.
Sanson uoluptate uincitur 38.
Propontis, 5,15 Quas... Propontis: versus additus in margine
Cf. CIL XI 212*
CAIETAE
sub catholica fide continentur / euerteret / perderet / ad
Gentes a thurcis deuictae. Peones / Triballi / Macedones / Thessalli / Magnesii / Achaei / Boetii / Opuntii / Graeci / Aetholi / Locri / ac tota Peloponnesus / excepta vnica Venetorum ciuitate Neapoli. Eadem procella distrinxit Prouinciae a thurcis in europa acquisitae. Epirum / Illyridem / Dalmatiam / Liburniam /
Dardaniam / vtrasque Misias ad Tauricam Chersonesum. Idem Thurca superioribus duobus annis per Syriam / Modernus Thurca Syriam occupat. Anthiochiam / Mesopotamiam / Babiloniam /
classe mare Siculum / Tyrrhenum / Ligusticum / Lybicum / Balcaricum infestis populationibus littora legendo / contortis in fretum Gaditanum iaculis foeliciter duce Camali Camalis praefectus classis Thurcarum. transnauigauerunt. Haec a Thurcis in Asia et Europa / nuperque immisso in Lybiam imperio terra marique per annos circiter quadringentos subacta sunt. His supra triginta regnis Regna supra triginta thurcis subiecta. viris / equis et armis abundantibus tantas vires / tantam potentiam / consecutus est ferocissimus
Bassas vocant. Thurcarum duces appellantur Bassae. vnum quum Gotti
statim post sexagesimum annum in patriam (relicta Italia) remigrauerint: Italia soluitur a Gottis. Thurcae vero quadringentos fere per annos in Asia atque Europa dominantes / in dies quoque propagantes imperium Thurcarum diuturnum imperium. inflammati sunt ad pessundandum reliquos Christianos / nedum quod parta iam dimittere velint, Quorum neque viribus / neque ingenio / neque animis deficientibus quid aliud futurum
olim fuisse, Italiam, Italia. Gallias, Galliae. Hispanias,
Hispaniae. ac totam Europam,
Europa. nedum ipsam Germaniam,
Germania. clarissima fama peruagetur. Atque in tanta studiorum uarietate, partim
prudentia Principis, partim moderatione doctorum, ad hoc bonis discentium ingeniis
accedentibus,
rex, Stephani Nemagnae successor fere ultimus, regno a Turcis pulsus
Rhacusam una cum familia se recaepit ui magna auri secum allata. Nam quum
fidei senatus Rhacusani sua omnia credidisset, Rhacusani neque terrore
Turcarum, quo fere Europa id temporis magnopere perculsa erat, neque ullo
praemio adduci potuerunt quo minus fidem seruarent. Quam profecto
constantiam Amurathum Othomanum, Turcarum regem, uehementer
admiratum dixisse ferunt urbem haud facile perditum iri in
inter se dimicant, inter se digladiantur, gens
contra gentem, regnum aduersus regnum. Nostra quippe memoria, tanta Gallorum,
Hyspanorum, Italorumque strages facta est, tot fortium uirorum cędes perpetrata,
ut ad effugandos ab Europa atque Asia Mahumetanos satis essent. Nunc uero ita
adhuc agunt, ut reliquum orbem illis facilius possidendum relinquant, milite
uacuum ac defensoribus exutum. Malicia ergo abundauit, et charitas in odium
uersa est internecionum.
an uictori
maiorem fecerit iacturam. Nam, quamuis Caesar Viannam et Nouam Vrbem cum multis
Norici ac Carnici agri oppidis eo bello amiserit, Matthias tamen, dum auidius illum
persequitur, fines regni sui a Turcis uastari passus est, quos procul dubio ex Europa pulsurus fuisset, si aduersus eos bellum gerere in animum induxisset, Christianis, qui
Turcarum iugo pressi erant, id uehementer optantibus, deffectionemque pollicentibus:
nempe contumeliosam grauiter sustinebant Turcarum dominationem.
Caeterum nondum
Vrbe olim fuit deletum.
Nec obstat huic opinioni eo quod Rhoxani nunc imbelles admodum sunt: quondam
primi bellatores extitere et cum egregiis equitum cataphractorum turmis in
expeditionem proficiscebantur. Nec modo in Europa eorum opes late patuerunt,
sed etiam in Asiam transgressi ultra Rha amnem multorum dierum iter arma
protulerunt, ubi nunc quoque magnum amplectuntur imperium sedemque regni
urbem amplissimam, quam ipsi Moschouiam uocant,
una cum
familia se recępit, ui magna auri secum allata. Nam quum senatus Rhacusani
fidei sua omnia credidisset, Rhacusani neque terrore Turcarum, quo fere
tota Europa
id temporis magnopere perculsa erat, neque ullo praemio adduci potuerunt,
quo minus fidem seruarent. Quam quidem constantiam Amurathum Othomanum,
Turcarum regem, uehementer admiratum dixisse ferunt urbem haud facile
satis confidebat utpote ab Vuladislauo Alberthi
fratre misso), Turcas, a quibus, ut diximus, tributi pensione in amicitiam receptus erat,
in auxilium concire statuit, quo scilicet Polonis maiorem incuteret metum, quippe
Turcarum nomen id temporis, ob imperium partim in Asia, partim in Europa late patens,
maximum erat. Geta igitur regem Turcarum ad bellum aduersus Polonos sumendum
hunc in modum per epistolam est hortatus:
Stephanus Carabogdanes Bazethi Otomano, regum maximo, salutem.
Compulsus
dignas audacia sua poenas dedit. Palo enim, nemine hoc supplitium deprecari audente,
Bazethis iussu affixus est. Eadem nimirum seueritate Turcarum reges in suos, qua domini in seruos, imperium exercent.
Caeterum quoniam de Turcis, quae quidem gens partim in Asia, partim in Europa
latissimum nostra tempestate obtinet imperium, in pluribus huius operis locis mentio
non modo facta est, sed etiam facienda, haud alienum uidetur eius gentis primordia et
mores, atque quonam modo tantum imperium sit adepta, commemorare.
prius
Prusa urbe in radicibus Olympi montis posita, in qua ob cultorum frequentiam sedem
regni constituit. Quam sane urbem intra paucos dies in potestatem redegit, Graecis, qui
in ea praesidio erant, eam dedentibus, dum auxilium Constantinopolitani imperatoris,
qui per id tempus cum finitimis in Europa bellum gerebat, desperant. Tametsi sunt, qui
dicant Orchanum de priscis Turcis, quorum paulo ante mentionem fecimus,
Prusam coepisse.
Iamque Orchanus ad Caramani imperium aspirabat, bellumque ei inferre parabat,
Adrianopolitanis praelium infeliciter comisserat. Atque quum situs urbis et
regio inter Melantem et Hebrum amneis admodum ferax placuisset, huc sedem regiam
e Prusa transtulit.
Hoc mortuo Bazethes Secundus regnat, qui dum auiti ac paterni imperii fines in
Europa prorogare nititur, transgressus Neston amnem usque ad Strymonem processit.
Non tulere hoc Dardani ac Macedonum reguli, uerum confestim coactis copiis Turcae,
qui iam Strymonem quoque traiecerat, occurunt, atque non procul ab hoste castra
ponunt. Caeterum quum postero
Medorum rege, ubi et optimum quemque ex suis in acie amisit, et hostis regis
filium interfecit. Hic adeo incerta ab his regibus uictoria tunc pugnatum est, ut ab hoc
praelio uterque pro uicto discesserit.
Quin etiam saepius et in Asia cum uariis hostibus, et in Europa, cum Hungaris
maxime, per praefectos pugnauit. Quos etsi frequentibus uexauerit incursionibus, nunquam tamen acie superare potuit, sed contra saepius eius exercitus ab his caesus est.
Quod quum saepe alias, tum illa expeditione maxime accidit, qua Mehmethes in eam
et damno fugam arripit.
Dum Vuladislauus cum Maximiliano Vianae agit,
Ioannes Sepusiensis, Transiluanus praefectus, ratus per Selynis Turcarum regis absentiam sibi ingentis gloriae occasionem oblatam ― id enim temporis Selynes ex Europa cum
magnis copiis profectus ultra Euphratem bellum, ut suo loco memorabimus, gerebat statuit Turcas, qui limitibus Hungaricis appositi erant, armis urgere, quandoquidem intima regni Turcaici cum suis copiis, quae paruae admodum erant, penetrare haudquaquam
tutum uidebatur. Nempe
exseuiret,
et uis Turcaica aliqua
ex parte senesceret. Putabat enim, ut sunt plaerique homines suae spei nimium indulgentes, Turcas haud diutius imperium Aegypti retenturos, quippe quae longo terrarum
spatio, non modo ab Europa atque Asia, sed etiam ab ipsa Syria esset dirempta. Selynes
interfectis aut fugatis Cercassis, qui Caërium tam pertinaciter armis tutati fuerant, castra
extra urbem communiuit, deinde Ionam Dalmatam iussit pecuniam regiam conquirere,
quae quidem multo maior spe et fama inuenta est, gemmarum
possessiones, prauo
consilio inito, sibi uendicare conabantur, mercaturae consuetudine, proprium
magis, quam publicum emolumentum sequentes.
* fere tota Europa
Z: fere (exp. tota) Europa M: fere Europa
AKg
** stipendia g:
stipendium
conabantur, mercaturae consuetudine, proprium
magis, quam publicum emolumentum sequentes.
* fere tota Europa
Z: fere (exp. tota) Europa M: fere Europa
AKg
** stipendia g:
stipendium K: stipendio M
consuetudine, proprium
magis, quam publicum emolumentum sequentes.
* fere tota Europa
Z: fere (exp. tota) Europa M: fere Europa
AKg
** stipendia g:
stipendium K: stipendio M
de his satis. Axmatus natione
graecus, parentibus christianis ortus, atque ab Selymo puer adhuc Turca
factus, per gradus eo uiuente ad
Goricienses.
et quidam alii, passim non alio quam Slauorum idiomate ad inuicem coutantur. Quamquam propter locorum uicinitatem et continuam cum Italis consuetudinem Histri, praesertim (ut papa Pius inquit)
Pharium, conciuem uestrum, Histros, Illyriorum (ut ipse dicit) nationem, armata manu obtinuisse tradit.
Demetrius Pharius Histros Illyriorum nationem subegit.
Quapropter (sicut recte papa Pius dicit)
significabas, te si indutie succedent, a Stinsicach esse uenturum, eoque me euocaturum; quod utinam faxit, nam haberem pleraque tecum coram loqui. Fama est constans principem Turcorum expeditionem facere in Persas, seque eo proficisci; instituit autem Mexmetbassam Sanzachum Bosnensem in Europa generalem capetaneum, eiusque imperio subiecit omnes acanzias et spachias supra uiginti duos sanzacos. Itaque totus exercitus accedet ad centum millia.
In histis partibus Turchorum fit magna congregatio. Etiam singuli homines de singulis
glutinantur, haerentque inter se diu summa cum salute ac dignitate Reipublicae quam illorum amore et observantia in Principem, huius vicissim in illos indulgentia et aequitate. Quae cuncta vobis rara felicitate video accidisse. Is enim Princeps dono quodam providentiae huic regno datus est; quo neque meliorem, neque sanctiorem, neque cui fortuna indulgentius magnis in rebus aspiraret, nemo sanae mentis, ne optare quidem a diis immortalibus possit. Quae olim singula quosdam reges illustres habuisse dicuntur eminentissima, ut
recutiti sunt,
AEDIFICIIS domorum.
Abductae sunt decem tribus Israel in captiuitatem, salua adhuc et aliquandiu postea florente Iudaea. iam plerique ex eorum fatidicis asserunt decem istas tribus Arabiam, Syriam, Chaldaeam, Armeniam, Phrygiam, Thraciam, Graeciam, Hungariam, Aegyptum, Africam esse, et id quod superest in Europa, esse vnicam tribum Iudae, cum reliquijs Beniamin, atque proinde illam aliquandiu in imperio fore, et multis inuicem cladibus inter Turcas nostrosque variatum iri.
Alij credunt tenorem victoriarum Turcicarum perpetuum fore, donec omnia regna Christianorum ipsis
amore
belli accurit ferus, impiger et trux,
illic vestras cum laude ostendite vires
profero de scrinio meorum amicorum sacerdotem Xistum
nostri generis et sanguinis, Jadra oriundum; virum aetate maturum, et in sacris
litteris exercitatum, multaque experientia praestantem. Versatus est cum
praecipuis Principibus in Europa, tractavitqne res magnas cum laude; huic vero
Pontifici, quem tu stadiis omnibus aemularis, non solum cognitus est, verum
etiam acceptus. Hunc igitur virum, si abest, ad te accerse, et praesentem
mansuetudine tua solita complectere.
cives a morte futuras
petere cogantur. Tali gloria condecorant Prophetae Ierosolymam, eamque veluti matrem omnium Ecclesiarum et magis ram fidei faciunt: quod re ipsa accidisse, Acta Apostolorum abunde narrant. Hoc decus Romana Babylon sibi falsissime usurpare conatur, clamans in suis decretis: Omnes Ecclesias in tota Europa non aliunde quam Roma, et per Romanos doctores propagatas esse. Quod cum omnes historiae, tum et ipsamet acta falsissimum esse liquido convincunt. Lex Dei in alicuius corde tunc esse dicitur, cum is non tantum ore et externa hypocrisi, sed et vero animi affectu legem Dei sequitur. Sic
eximia. Hinc est, quod non tantum [?: co--ges ] liberos et amicos exosculantur, sed etiam superares, ut Reges, atque adeo etiam res divinas ex singulis quadam veneratione. Est igitur Osculum, [?: symbo- ] tum amoris, tum venerationis ac subiectionis. Apud Veteres etiam in Europa, non tantum in Asia, fuit mortum amicos, tum et regum manus, aut etiam pedes osculari: quorum posterius fuit in Asia usitatius. In Italia, et inferiori Germania, non tantum amicos, sed et hospites osculantur mulierculae: quod tamen in Belgico et Flandria multo est usitatius, quam usquam
suo decedens, tantisper dum causam semel susceptam quo cupit deduxerit. Quapropter quod Graeci de Pericle dicere solent, eum fulminare, tonare, et totam commovere Graeciam: id nos multo iustius de nostro dicemus Paulo, qui vere fulmina et tonitrua sua oratione ciebat, quae in universa Asia atque Europa, imo toto orbe, quam late patet, exaudita sunt: et hodie quoque adhuc vox eius apud nos per Dei gratiam, magnificum quiddam sonat, omnibusque seductoribus infestissima ac plane intolerabilis est. Verum de Paulino sermone postea proprio Capite agetur.
Hactenus
dissimilis caeli ac soli Iudaico, plurimas prorsus similes phrases ac similitudines habet: quas si quis cum Scripturae sermone conferret, non malam operam navaret.
Iosuas tertio capite scribit, Iordanem exundare toto tempore messis: quod multis aliis fluminibus etiam in Europa accidit, quorum origines ex praealtis montibus veniunt, quorum nives aestate resalvuntur. Tanto ergo maius fuit miraculum, tunc aquas Iordanis repressas fuisse ut populus transiret.
Flumina ibi fuêre perparva, seu rivi potius, praeter unum Iordanem, cuius magnitudo
Patria salutem debebat; quia nullum huic cum Ottomanis bellum, cujus non pars magna
nec vlli
Mundi decisa est causa Viennam.
Pectora, non avidos fraterni sanguinis enses
arma Britanni
Corporis haud mollis defluxit in aera succus,
Numidae, sunt hic Garamantes, et ora
fuere. Qui diffusius praemissa nosse cupit, legat eos, qui ex instituto de his scripsere. Nobis ista sufficiunt pro danda lectoribus notitia rerum, quodve ad hunc acta sciamus annum.
Caeterum haesit obstupuitque orbis ad insperatuum hoc bellum, et dum in summa esse apparebat Europa pace, ecce quis turbo prodiit. Dies inter aliquos captiva fit Saxonia, ejus elector et rex Poloniae in summis angustiis ob famem exercitus, amissam Saxoniam, captivam reginam conjugem, raptum spoliatumque gabinettum suum, et alia supra attacta.
Hinc quae inexspectatae
Protestantium faveant et aula Viennensis cogatur cum Protestantibus uniri, cum viderit, impossibilem esse suarum intentionum effectum.
Opinione et conjectura mea (aularum arcana ignorantis) haec totius hujus belli videtur esse ratio, atque ab hinc enatum esse, et quidem Europa minus exspectante, ne videlicet crescat aerarii Austriaci potentia. Hinc videtur peti admirabilis orbi Austriae ab Anglia recessus, hinc cum Gallia conjunctio; praeter videlicet conjunctionem sanguinis, quae in Francisco I. imperatore evenit cum Gallis, Austriam jungi cum Gallia opportuit
fundationes et legata ultro citroque ex archivis et monumentis exquirebat, vidique identidem ipse suspirantes in aula sua Jesuitas.
Universitatis Viennensis laus.
Profecto si ullibi in Europa regulata habentur optima studia, haec immortali memoria et obligatione erga clarissimum celeberrimumque a doctrina et vulgatis libris virum dominum baronem Gerardum wan Switten, cui Austria suam debet eruditionem, Hungaria item vicinaeque provinciae, quod sua singulari industria et
praeses. Medicam facultatem Viennensem statim in suo Viennam adventu reformare coepit, sed prudenter ac cum tempore modo haec modo illa tollendo. Hunc et hujus consilio imitata est facultas juridica, erectaque universitatis amplissima ac ad urbis ornamentum aula, viros lectissimos totaque Europa celeberrimos utraque praedictarum facultatum praelectionibus evocavit; congruis providit stipendiis, qui bonarum litterarum Viennae forent fundatores. Gubernium universitatis mutatum est; Jesuitarum imperium sublatum, praejudicia tanta mulctata exilio. Obstupui hercle, Viennae hoc anno
forent fundatores. Gubernium universitatis mutatum est; Jesuitarum imperium sublatum, praejudicia tanta mulctata exilio. Obstupui hercle, Viennae hoc anno diutius commoratus, auditorum juris ac medicinae ex omnibus nationibus frequentiam: 500 et amplius medicinae dabant operam sub celeberrimo tota Europa viro, tot libris clarissimo et fundatissimo, domino Antonio de Haën, Belga natione, quem honoris causa doctores etiam publici virique praecipui auditu lectionum suarum venerabantur, atque iste praxeos dicebatur professor. Botanicam explicabat dominus Robertas Laugier, anatomiam dominus
artium perfectio
jam in plerasque etiam provincias sit propagata, illius conatibus Patria haec… sed hanc nobis
fata felicitatem inviderunt. Et tamen si unquam litterae in regionibus nostris ad aliquem
provectae fuerint perfectionis gradum, si nos quempiam in erudita Europa locum sumus
occupaturi, id totum assiduis Svitenii laboribus, quibus benignas Augustae nostrae intentiones
explere non destitit, in acceptis referemus.
Post restauratam Viennensem Universitatem Clementissima Domina nostra reliqua etiam
instituenda
eoque, quo maxime nobis opus est, ad summas
nimirum, perennesque res assidua meditatione dirigendi.
LIBRI SECUNDI
A Studiorum in Europa praesertim mutationibus incipiens, nostram aetatem
caeteris praefert, et quia in posterum futurum sit, conjicit. A vers. 108
actioni contrariam semper, et aequalem esse reactionem demonstrat inductione
ad vers. 208.
Maluit, hoc absens quam longum vivere ab antro.
IDYLLIUM
per membra sopor tegit almus ocellos,
celerique petunt pede roscida prata,
hispanis; estque accommodatissima hispanorum classibus ad importandas, exportandasque merces ex America.
[y] Non desunt Mythologi, qui existiment Taurum et Arietem fuisse naves quarum altera Phryxus ad Colchos, altera vero Europa ex Phoenicia in Cretam vehebatur: idem de Pegaso Bellerophontis, de Persei Balaena, et Triptolemi Dracone sentiunt. Vide
utriusque
oppositae sententiae incommoda evitentur; ut via haec inveniatur, necessum est ut antea de
eo: quaenam reipsa sint constitutionalia obiecta, conveniatur.
praetensiones ne omitterent,
catholici ne cederent; sic vigente privatim discordia minus publico poterat indulgeri
querelis.
denique, desolato subinde post cladem Mohachianam
Regno, nostra jam tempestate non tantum Regibus, sed ipsis etiam potentioribus
Dynastis, illud Consilium expressit, ut deserta sua Svevis, Italis, Gallis,
Hispanis impopularent, ita ut nullus ferme sit in Europa Christianus Populus, qui non copiosas gentis suae Colonias in Hungaria numeret; nullum ferme
Idioma, quod in Regno non vigeat: denique ut numerus verorum Hungarorum,
in ipsa Hungaria, vix quartam populi partem efficiat. Accessere complures, quas
postea Hungari
quod a Coronae Principe nec peti, nec sperari potest; adeoque eadem
semper Interpretis necessitas, eadem pericula subsistent;
Ipsum Regnum Hungariae, separatim ab adnexis Provinciis consideratum quod attinet: nemo inficiari potest, nullum esse in Europa Regnum, in quo tot tamque diversa Idiomata vigeant. Si calculus
Una Generatione opus foret, ut omnes, qui de reliquo necessariis ad
et per cuniculos evertere vetus quorumpiam Hungarae genti infensorum hominum studium fuerit,
omnibus his conatibus idonea his adhuc comitiis impedimenta objicere jus est nationi, quod
tota, si fundamentale, vi cujus Domus Austriaca Hungariae regnum adivit, pactum bene novit,
Europa agnoscere debet.
Sed tertius.
et diplomatis, et
articulorum ante coronationem materiam, quae si bona ab utrinque fide concertentur, poterit
certe tale prodire resultatum quo et diffidentia imposterum omnis inter regem et status
penitus sufferatur, et nos exspectationem, quam intenta in res nostras Europa concepit, plane
expleamus.
per quam segregata in suas classes Lana cariori divenditur.
§ 39 Status Actualis Culturae Cornutorum peccorum et Lacticiniorum.
Paucae iam sunt in Europa Provinciae ubi magna Boum armenta,
ultimae Pastoralis vitae reliquiae vigeant. Ubique ferme populatio omnes
fundos ita occupavit, ut nulla iam pro horum intertentione spatia
supersint. In
hi ex Germania receperunt se ad Hispanias.
Tractatus personarum illustrium sexus foeminaei; munere etiam legatorum utebantur foeminae in
hac pace; ex una parte erat Margareta amita Caroli, ex alia persona mater Francisci Ludovica,
1529-i anno.
ubi etiam peremptus est, et eodem anno etiam Isabella mortua est, non sine suspitione veneni.
hinc iterum
reciderunt ceterae provinciae ad Hispanos, sub quorum potestate permanserunt usque initium huius
saeculi; ceterae vero 7 provinciae nunc nomine Belgii foederati venerunt.
Borussum juvabat Angli; hinc Galli cum Anglis in America et in
mari concurrerunt; hinc etiam Carolus deposita neutralitate hostes esse debuerunt
et ordinibus proponere; alii dicunt matrem unum
intellexisse cum monachis, qui eam etiam suffoverunt; ordines tamen his non moti urserunt regis
institutionem, et hinc '662. rex proclamatus est, quo etiam mater mortua est; bella cum exteris
feliciter gesta sunt ad ea usque tempora in Europa, sed infeliciter in Indiis orientalibus cum
Belgis, hi enim sensim Portugallos ex una civitate ad aliam repraesserunt, et jam urbem
residentiam Goam conati sunt iis eripere; Portugalli ergo ad Anglos se converterunt, qui dein
pacem confecerunt inter Belgas et Portugallos; pax
in
limitibus Portugalliae et Brasiliae hostilitates exercuerunt; Portugalli ergo refugerunt ad
Anglos, qui etiam negotiatione et belli apparatu pacem Hispanis extorserunt.
tradita est; Iesuitae
scilicet 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in
fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum
ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America,
navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in
scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio
marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim
transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus
canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex; Iosephus rursus
fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim
his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro
parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus suum, et contra
Anglos excitare, sed Josephus observata stricta neutralitate elusit ipsos; hinc '62. Hispani
coeperunt lacessere Portugallos, sed
hunc titulum, nempe Othoni 1-o jure
exclusivo).
accidit; hinc se conjunxerunt cum hoc foedere quadruplici, et post aliquot
annos, cum scilicet sanctionem suam pragmaticam urgeret Carolus, exstinxit societatem hanc
mercatoriam anno '730. ut devinciret sibi Belgas.
se coronari sivit, ut specie libertatis tam religionis, quam civilis
obcecet populum.
Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
provinciarum
incolae.
est.
sunt quattuor: ethnica,
Judaica, Christiana et Mahomedana; ex his quattuor procedentibus temporibus diversissimae sectae
enatae sunt.
Generatim ratio status
omnibus gentibus suadet praecavere ne aliae gentes laedantur, imo amicitiam cum omnibus
quaerere, ne ultionis causa nos bellis exponamus, quae civitati plerumque noxia esse solent.
2 Canes
Anglici (Englische Doggen) in maximo pretio sunt; alatilia omnis generis habentur in Anglia;
galli et gallinae admodum laudantur; pisces copiosi habentur in omnibus fluviis et maribus,
praecipue trutae salmonatae (Lachs) et halecas laudantur et in tota Europa disvehuntur.
Volvich, Portus Magnus vel Portus optimum, seu Pocmuthum, Plimut; praeter hos dantur et alii
minores portus; in majoribus his portibus classis conservantur, reparatur, et armatur; in
singulis portibus habentur domus armamentariae, magazina; generatim naves Anglicae in tota
Europa sunt optimae et fortissimae, et etiam velocissimae.
§ 6 De legibus municipalibus etc.
Marulic, Marko (1450-1524) [1480]: Repertorium, versio electronica, Verborum 315700, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - loci communes] [numerus verborum] [marul-mar-repert.xml].
Crijevic, Ilija (1463-1520) [1484, Dubrovnik]: Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica, 7675 versus, verborum 46525, ed. Darko Novakovic [genus: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [numerus verborum] [crijev-i-carm-1678.xml].
Niger, Toma [1502]: Divina electio ac tempestiva creatio serenissimi principis Veneti Leonardi Lauretani cum pronostico sui invictissimi principatus, versio electronica, 429 versus, verborum 2723, ed. Giuseppe Praga Neven Jovanovic [genus: poesis - elegia; poesis - panegyris; poesis - epigramma] [numerus verborum] [niger-t-divin.xml].
Marulic, Marko (1450-1524) [1503]: In epigrammata priscorum commentarius, Verborum 25316, ed. Bratislav Lucin [genus: prosa oratio - commentarius] [numerus verborum] [marul-mar-in-epigr.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518, Augsburg]: Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica, 35 versus, verborum 5015, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [andreis-f-thurc-germ.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518, Leipzig]: Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica, Verborum 4822, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - oratio] [numerus verborum] [andreis-f-eloq.xml].
Crijevic Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1520]: Commentariolus de origine et incremento urbis Rhacusanae, versio electronica, Verborum 5404, ed. Vladimir Rezar [genus: prosa oratio – historia] [numerus verborum] [tubero-comm-rhac.xml].
Marulic, Marko (1450-1524) [1520]: De ultimo Christi iudicio sermo, versio electronica, Verborum 16879, ed. Branimir Glavicic [genus: prosa oratio - sermo] [numerus verborum] [marul-mar-ult-iudic.xml].
Crijevic Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522]: Commentarii de temporibus suis, versio electronica, Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, ed. Vladimir Rezar [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [tubero-comm.xml].
Bucinjelic, Miho (1479 - c. 1550) [1524, Dubrovnik]: Epistula ad Gerardum Planiam, versio electronica, Verborum 2445, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [bucinjelic-m-epist.xml].
Pribojevic, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525, Hvar]: Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica, verborum 14680, ed. Veljko Gortan [genus: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [numerus verborum] [pribojev-v-or.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1532, Venecija; Bec; Bec; Bec; Venecija; Venecija; Venecija; Trogir; Rab; Sarvar; Venecija; Trogir; Bakar; Sarvar; Trogir; Sarvar; Trogir; Venecija; Trogir]: Epistolae ad Thomam Nadasdinum, versio electronica, Verborum 5603 (pro tem), ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [andreis-f-epist-nadasd.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1545, Cracovia; Polonia]: Ad optimates Polonos admonitio, versio electronica, Verborum 8436, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - oratio; prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [andreis-f-polonos.xml].
Durdevic, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545, Leuwen]: De Afflictione, Tam Captivorum Quam Etiam Sub Turcae tributo viventium Christianorum : cum figuris res clare exprimentibus ; Similiter de Ritu, deque Caeremoniis domi, militiaeque ab ea gente usurpatis ; Additis nonnullis lectu dignis, linguarum Sclavonicae & Turcicae, cum interpretatione Latina, libellus, ed. Durdevic, Bartul [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [djurdjevic-b-afflictio.xml].
Durdevic, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545, Leuwen]: Prognoma, sive Praesagium Mehemetanorum : primum de Christianorum calamitatibus, deinde de suae gentis interitu, ex Persica lingua in Latinum sermonem conversum., ed. Durdevic, Bartul [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [djurdjevic-b-prognoma.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550]: Carmina Tranquilli Andronici in ms-to Budapestensi H46, versio electronica, 229 versus, verborum 1547, ed. Bratislav Lucin [genus: poesis - carmen; poesis - epigramma] [numerus verborum] [andreis-f-carm-h46.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550]: Carmina in manuscripto Budapestensi H46, versio electronica, 462 versus, verborum 3075, ed. Bratislav Lucin [genus: poesis - carmen; poesis - epigramma] [numerus verborum] [andreis-f-carmina-vd.xml].
Paskalic, LudovikCamillo, GiulioMolza, Francesco MariaVolpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551]: Carmina, versio electronica, 2642 versus, verborum 17191, ed. Sanja Peric Gavrancic [genus: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [numerus verborum] [paskalic-l-c.xml].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1570, Tragurii]: Reverendissimo et observandissimo d. Domino meo Antonio Verantio Archiepiscopo Strigoniensi etc. in Hungaria, versio electronica, Verborum 1755, ed. Laszlo Szalay Gusztav Wenzel [genus: prosa oratio - epistula] [numerus verborum] [andreis-f-epist-1570-02-02.xml].
Rozanovic, Antun (1524-1594?) [1571]: Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica, 15122 verborum, 255 versus, ed. Nives Pantar [genus: prosa oratio - historia; poesis - ode] [numerus verborum] [rozan-a-vauz.xml].
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-2.xml].
Belostenec, IvanGlavinic, SebastijanAnonymus (1593./1594. - 1675) [1675]: Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica, 3558 verborum, 12 versus, ed. Damir Boras [genus: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [numerus verborum] [belostenec-i-gazophylacium-ded.xml].
Rogacic, Benedikt (1646–1719) [1690]: Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica, 8211 versus, verborum 111.074 [genus: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [numerus verborum] [rogacic-b-euthym.xml].
Durdevic, Ignjat (1675-1737) [1700]: Poetici lusus varii, versio electronica, versus 5453, verborum 35062, ed. Veljko Gortan [genus: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [numerus verborum] [djurdjev-i-poe.xml].
Ritter Vitezovic, Pavao (1652–1713) [1703]: Plorantis Croatiae saecula duo, versio electronica, 2815 versus, verborum 19809 [genus: poesis - epica; poesis - elegia; paratextus prosaici] [numerus verborum] [vitezov-ritter-p-plorantis.xml].
Stay, Benedikt (1714-1801) [1747]: Philosophiae versibus traditae libri sex, versio electronica, 11229 versus, verborum 82047, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epica; poesis - didactica] [numerus verborum] [stay-b-philos.xml].
Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1748, Zagreb]: Annuae 1748-1767,versio electronica, Verborum 244601, ed. Tadija Smiciklas [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [krcelic-b-ann.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1749]: Operum omnium tomus I, versio electronica, Verborum 68552, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [skrl-1.xml].
Stay, Benedikt (1714-1801) [1755, Rim]: Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica, 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [stay-b-phil-rec.xml].
Zamanja, BernardKunic, Rajmund (1735-1820; 1719-1794) [1768]: Navis aeria et elegiarum monobiblos, versio electronica, 3251 versus, verborum 26001; carmen epicum, hendecasyllabum 1, elegiae 10, idyllia 4, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - epica; poesis - elegia; poesis - idyllium; poesis - epigramma] [numerus verborum] [zamagna-b-navis.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1782]: Operum omnium tomus II, versio electronica, Verborum 46753, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skrl-2.xml].
Anonymus (1790) [1790]: Declaratio ex parte nunciorum Regni Croatiae, quoad inducendam Hungaricam linguam, versio electronica., 1839 verborum, ed. Franjo Fancev [genus: prosa - acta] [numerus verborum] [nn-declaratio-1790.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1790]: Operum omnium tomus III, versio electronica, Verborum 71764, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skrl-3.xml].
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml].
Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.