Welcome to PhiloLogic  
   home |  the ARTFL project |  download |  documentation |  sample databases |   
Stephani, Benedikt; 1613–1672 (1613–1672) [1640], Copiae Litterarum ad diversos ab anno Christi 1640, versio electronica (), 272 folia, Ed. Schaffenrath, Florian [word count] [stephani-b-copiae].
Previous Section

Next Section

315. Stephani an Vikar Martin Stöger in Wertach Stams, 20. Juni 1656 Stögers Brief ist bereits einen Tag nach Verfassen bei Stephani angekommen, als er gerade mit dem Abt von Kaisheim, der Stams visitierte, und dem Hofpräfekten für Fischereiangelegenheiten bei Tisch saß. Stephani versucht zu erklären, warum weder Abt Gemelich noch der Richter auf Stögers Brief geantwortet haben: Abt Gemelich war in Innsbruck damit beschäftigt, seine Entlassung als Kammerpräsident zu gestalten. Kaum in Stams angekommen stellte sich Abt Georg IV. Müller von Kaisheim als Visitator ein und verkündete die neuen, unvorteilhaften Statuten des Zisterzienserordens. Nach der Abreise des Abtes feierte Pater Fortunatus [Clementi] seine Primiz. Dann musste der Abt in Innsbruck seine Sachen packen und nach Stams transportieren lassen. Aus Mitwisserschaft um ein unsittliches Delikt unter den Scholaren floh Bruder Albericus [Manincor] aus Stams und verbreitet in Innsbruck Lügen über das Kloster. Auch der Richter ist mit speziellen Problemen beschäftigt: Eine schwangere Magd des Richters ist aus seinem Dienst getreten und behauptet standfest, Wolfgang Frickinger, des Richters Sohn, sei der Vater. Der Sohn stritt es ab und musste das Haus verlassen, in das er bald wieder zurückkehrte. Deswegen sei der Richter gerade sehr betrübt. Ad conventualem nostrum patrem Martinum Steger, pro tempore Wertachii vicarium, 20. Iunii 1656. Salutem et affectum fraternitatis Reverende in Christo, religiose et amande pater

(1) Celeres pennas habuit epistula reverentiae vestrae, quam ultimo Maii ad me emiserat, siquidem ea mox postridie ad cenam ad manus meas advolavit, dum mensae hospitum assiderem praesente reverendissimo domino visitatore [ERROR: no reftable :] reverendissimo ... visitatore] Gemeint ist Abt Georg IV. Müller von Kaisheim. nostro et aulico rei piscariae praefecto etc. (2) Ex eadem intellexi plurimum demirari reverentiam vestram altum ad suas litteras silentium tam reverendissimi nostri[ERROR: no reftable :] reverendissimi nostri] Gemeint ist Abt Bernhard Gemelich. quam domini iudicis, quorum etsi patronum vel causidicum agere meum non sit, pandam nihilominus reverentiae vestrae, quas ego causas intermissae utrimque scriptionis augurer fuisse.

(3) Et ad reverendissimum quidem quod attinet, fuit is sub eosdem dies, quibus epistulam reverentiae vestrae a me transmissam acceperat, Oeniponte occupatissimus in sollicitanda sua manumissione ab officio archiducalis camerae, quam (resolutione penes aulam diu protelata) tandem etiam feliciter obtinuit perhonorifico dimissorio sub signatura et subscriptione serenissimi[ERROR: no reftable :] serenissimi] Gemeint ist Erzherzog Ferdinand Karl. donatus. (4) At vix domum nostram reversus mox nuntium accepit de superventuro reverendissimo domino visitatore, qui et ultimo Maii ad monasterium nostrum sero vespere appulsus postera statim die scrutinium instituit et in vigilia pentecostes nobis ad capitulum convocatis cartam visitationis et nova congregationis statuta Cistercii cusa dereliquit, in quibus multa sane odiosa (sanedum exteriorem hominem loquor) favorabile vix quidquam.

(5) Feria secunda dictae pentecostes idem reverendissimus dominus visi

-- F123r --

tator itineri rursum se dedit, non expectatis primitiis, quas sequenti luce pater Fortunatus[ERROR: no reftable :] pater Fortunatus] Gemeint ist Pater Fortunatus Clementi. noster celebrabit.[ERROR: no reftable :] feria ... celebrabit] Vgl. >Primisser cap. 42 § 43 Quo die [sc. feria II Pentecostes] neomysta noster Fortunatus Clemens sacrum primum celebravit. (6) Biduo post dominus abbas noster Oenipontum repetiit ibique camerae consiliariis aliisque officialibus solemni convivio valedixit suaeque suppellectilis bonam partem in dolia convasatam domum remisit.

(7) Gaudium[ERROR: no reftable :] Gaudium] Vgl. Primisser cap. 42 § 42 Gaudium, quod de restituto pastore conceperunt Stamsenses, paulo post obfuscavit maeror de perdita ovicula. Frater Albericus scholaribus pueris praefectus, cum se reum et iam aliis suspectum nosset, arrepta fuga Oenipontum primum, tum hinc Caldariam vagabundus venit. Ibi litteris a praesule acceptis aut Stamsium sine mora aut Caesaream adire iussus, ad gremium redux benigne receptus est. porro, quod de restituto nobis pastore merito omnes accepimus, non leviter offuscavit mox subsequens maeror, quod vicissim unam de ovibus nostris perdidimus, siquidem pater Albericus[ERROR: no reftable :] pater Albericus] Gemeint ist Pater Albericus Manincor. ex conscientia gravioris delicti apud scholares per incontinentiam tactus admissi, 23. Maii fugitivus et apostata est factus, Oeniponte et alibi falsissimis calumniis superiores traducens ac monasterii famam convellens, quem ut Deus, qui omnes salvos cupit, postliminio ad caulam reducat, preces suas etiam reverentiae vestrae apponat. (8) In his igitur eventuum ac negotiorum turbis crediderim responsum ad reverentiae vestrae litteras ex parte reverendissimi nostri oblivione intercidisse.

(9) Ceterum quod et iudex nihil rescripserit, ne miretur reverentia vestra. (10) Ea nam in tristitia bonus vir ab aliquot iam septimanis versatur, ut nec ad mensam aulicam nec sub ullius fere hominis conspectum progrediatur. (11) Causam sub rosa et secreto reverentiae vestrae communico. (12) Ancilla quaedam, quae sub praeteritum festum purificationis famulitio iudicis excesserat, hoc temporis uterum fert infra mensem unum aut alterum enixura, quae tam in privatis congressibus quam etiam coram iudicio nostro et in carcere non alium prolis parentem proclamat quam Wolfgangum Frikinger, tametsi hic constanter neget ac perneget. (13) Hoc rumore consternatus iudex et filium domo expulit et se ipsum hactenus maerore fere absumpsit. Post aliquot tamen dierum lapsum praedictus Wolfgangus in aedes paternas iterum quasi clam irrepsit, nescio an vel quomodo patri reconciliatus. (14) Hinc ergo esse credat reverentia vestra, cur ad litteras suas praedictas, quae primario fere Wolfgangum concernebant, dominus iudex obmutuerit. (15) Atque haec impraesentiarum. Dabam ex Stambs 20 Iunii.

Previous Section

Next Section


Stephani, Benedikt; 1613–1672 (1613–1672) [1640], Copiae Litterarum ad diversos ab anno Christi 1640, versio electronica (), 272 folia, Ed. Schaffenrath, Florian [word count] [stephani-b-copiae].
Powered by PhiloLogic