Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Descriptio physico-politicae situationis Regni Hungariae, editio electronica, Verborum 26295, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-desc.xml]. Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
§ XXIX.
Proportio inter producentes et consumentes. Omnes civium classes, in respectu commerciali, ad duas demum recidunt, nimirum ad producentes et consummentes, et hos inter, ut commercium vigere possit, iusta proportio vigere debet. Interest proinde nosse, quomodo res haec se in Hungaria habeat? Hungaria 1787. habuit 57 regias civitates. Regia, episcopalia et privatorum oppida 605. Pagos 10.797. In conscriptione quidem anni huius, viri, tantum secundum diversas classificati conditiones, feminarum numerus sub unica generali sexus huius rubrica expressus fuit; cum tamen mulier plerumque viri conditionem sequatur, vel haec data ad ducendum politicum calculum sufficere debent. Iam vero iuxta hanc conscriptionem producentes alimenta vitae, rustici, inquilini, vinicolae, fossores et hortorum cultores erant 1,299.262. Consummentes vero ecclesiastici, religiosi, nobiles, officiales oeconomici, honoratiores et cives nonnisi 172.148. Si civitates Hungariae ad iustas distantias situarentur, et earum incolae scopo destinationis suae, opificiis nempe et quaestui, reipsa totos se impenderent, sicque producta adiacentis regionis consumerent, adhuc nulla esset inter illas et pagorum numerum proportio; ad unam enim civitatem 400. pagi obvenirent; nunc stant ad exiguam distantiam quinque civitates Rusth, Sentus Georgius, Bazinium, Modra et Posonium, quarum sola haec civitatis nomen meretur. E converso vasti comitatus Szaladiensis, Sümeghiensis, quamquam insigni navigabili fluvio Dravo adiaceant, nullam numerant civitatem; indeque tanto major improportio enascitur. Minor adhuc est proportio inter producentes et consummentes. Nam iuxta eruta superius e conscriptione 1787. data, ad 6 producentes, unicus tantum consummens venit, ubi e contrario unus producens quinque adminus consummentes sustentare potest.
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Descriptio physico-politicae situationis Regni Hungariae, editio electronica, Verborum 26295, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-desc.xml]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.