23.
Sed refert memorare diem quo prodiga dotes
Effudit natura suas et caelica plenis
Coeperunt mundo manare charismata rivis
In caeli terraeque decus: Mariamque repostis
Astra laborarunt Charitum perfundere nimbis.
Septima terrigenûm sacrae donata quieti
Lux utero egressam vidit festiva puellam,
Nascentisque diem iucundum deses agebat
Iuda; sed una suo sollers intenta labori
Hunc operabatur natura et gratia partum.
Et quasi tunc solitas naturâ fundere lymphas
Oblitâ, ut vacuum sibi non foret omnibus undis
Prospicere, ad tanti fetus operosa calenti
Obsequia; occultum fluxus authoris egentem
Vox laticem Libani non erupisse ferebat.
Illa eademque die siquidem manare negavit
(Non incerta fides) lymphae libanitidis humor,
Qui campos hortosque rigat - fons inde vocatus
Hortorum: a Libano triplici fluit utilis amne;
Quorum uno (Assyrios reliquis lavat eminus agros)
Laeta Zabulonis tellus, quam Nazareth alto
Ornat amoena iugo, recreat sua iugera rivo.
Orta fuit quo Virgo die fons iugibus iste
Non visis defecit aquis et currere dulces,
Obstructos veluti, non sensit ripa liquores.
More suo properans siccum pecus ibat ad amnem
Et solitas quaerebat aquas: venere iuvenci,
Intonsi venere greges armentaque duram
Depositura sitim: arenti pecus haesit in alveo
Humorisque inopes sitiens lambebat arenas.
Delusos maerere greges, errare iuvencos
Et gemere absentes longis mugitibus undas,
Anxius in vacuae pastor stans margine ripae
Suspirat, pecorisque siti se deside torquet.
Lux ea nocturno sed ubi praeclara fuisset
Coepta tegi peplo; iamque Hesperus ore sereno
Per sua dispositas praecederet agmina stellas.
Sabbaticus solito torrens ruit integer amne,
Altus ut ante vado; similique obstantia lympha
Saxa rotante fremit, ripas aequore superbus.
Illa eadem vero, fuerat quae Virginis ortae,
Prodigii quoque prima fuit lux: septima semper
Inde dies vacui retulit miracula rivi:
Hoc etenim fluvii cursu natura retento
Virginei voluit memorem natalis Idumen.
Integroque stetit ferme sua sabbata servans
Portentum saeclo, donec missa ignibus Urbe
Et templo, fractisque aris domitaque Sione
Sterneret infidos ultor Romanus Apellas.
Vulgatus rumore idem sit Caesare dignus
Spectatore latex; aequo ne teste careret
Prodigium fontisque fides, quem laurea captae
Ornabat Solymae, Victor Titus ivit ad amnem:
Et quasi sabbaticae iam testis idoneus undae
Sufficeret, nulla sese plus luce negare
Visus erat misitque suas in sabbata lymphas.
Sed licet is natae supremae matris honori
Compressus torrens hac compede solverit undas;
At meliore dein voluit sua sabbata Virgo
Religione coli. Siquidem crescente per orbem
Et populos, quos nec Latiae novere secures,
Vivificae fulgore Crucis toti utilis orbi
Sabbaticus quoque crevit honos huiusque diei
Propitios soles pietas communis adorat
Atque Palaestini presso pro humore fluenti,
Virgineo scelerum fluxus premit orbis amori.