Hoc tantum addam ne pro eius pietate ingratus uidear, patrem habuit Franciscum Mariam Mantue principem, summum ducem, cui adeo fortuna tribuit, ut et Venetus Senatus, fulminante in eum grauissima cede Iulio pontifice Maximo et fere totius imperii eorum exitio, in eo spem totam poneret. Tanti erat in bello gerendo consilii, tanteque fortitudinis ut Turcarum Cesar, eum non hominem, sed in homine latitantem Martem diceret, et ita gloriaretur huius principis consuetudine ut sue gentis cognomine tanquam alterum Martem sibi egida portantem appellari uoluerit. Tibi, mi princeps, est genus a superis, [ERROR: no reftable :]Vnde oritur filius ducis Vrbini. quibus nil mortale equari possit. Si abauos repetam Germani duces et quidem illustrissimi hii tibi erunt, si proauos Galli, si atauos Hispani et Parthenopei reges, si auos et a paterna et a materna stirpe hii sunt Mediolani et Ferrarie Incliti duces, quorum laudes tot et tante extitere, omnium uirtutum genere, ut nec uox ferrea narrare eas posset, nec mens facile excogitare auderet, si amicos memorem, [ERROR: no reftable :]Amici Feretrie domus. quis est qui Feretriam ingenuam et illustrem domum, non amplectatur, colet et pene deorum munus datum mortalibus non obseruet? Vidi eum felicem, et pene eternum uideri dici et esse posse, qui se uel Feretrium dicat, uel dici dignum iudicet, tanti est pulchra libertas et honeste uite modus his populis sub Feretrie domus uexillo, [ERROR: no reftable :]Qui sunt Feretrii homines et quare. et umbra de gentibus, quare de nobilitate clarissimi generis de sanctissime page acta uita, diuinisque laudibus nulla, uel secunda sit domus quae tibi sit et se iactitet. De tua clarissima genitrice Leonora, [ERROR: no reftable :]Coniunx ducis Vrbini. illustri Mantue principis filia, quid aliud referam, nisi quod pudicitia et omnis sanctitas sibi cedit, ducique clarissimo tuo illustri parenti Francisco Marie, summo quippe duci, et cui ex eo plurimum debet etas nostra quod habemus quem possumus cum priscis illis Cesaribus magnitudine rerum gestarum in Italia comparare, [ERROR: no reftable :]Laudes et gesta Francisce Marie Vrbini ducis. hic adhuc prima lanugine tinctus adeo floruit consilio rerum gerendarum et belli apparatu ut Iulius pontifex maximus ausus fuerit eum ducem dare toti exercitui Romani Imperii pro expugnanda Bononia, ubi adeo se ingenue et strenue habuit ut quisque diceret eum non ab homine, sed a Marte genitum. Hoc cum adverteret Iulius patruus eius, aduersus Ferrariam parta ingenti hominum multitudine et Hispanie rege huc se conferente ut sibi praesidium ferret, cesis fere omnibus Hispanis, acriter pugnans dux omnium, se suosque cum ingenti gloria seruat, ut nunciaretur Indis et Armenis huius ducis prudentia et fama, uictis Hispanis Penisque ad Rauennam ab Alphonso Ferrarie duce. Sed et pauca praeter hec mirra tamen tibi afferam de uirtutibus tui clarissimi parentis, ut qualis ipse fuerat et te talem exhibeas. Dum dux regnat, priusquam esset pontifex maximus Leo Florentinus, profugus a patria, factionibus ciuium ipsum cum Iuliano eius germano amplectitur, fouet et seruat in domo tua, at ubi fortuna uices suas uoluit, ut page Laurentium Medices mortuo Iuliano Vrbinatibus ducem praeficeret, inuenta occasione quod sibi non obediret, quia pedica posita qua in agmine eum illaquearet, [ERROR: no reftable :]Versucia pontifici in ducem. praecipit inuadi Ferrariam, prudens animaduertit, laqueos uitat, oratores mittit, se uelle obtemperare tanto pontifici, uerum enimuero non posse pugnare, at ille parato ingenti exercitu profligare ducem enititur, utrimque pugnatur, subest magna manu pontifex et dux Laurentius. Franciscus Maria, domat Picenum, subigit Umbriam, infestat Perusiam, defendit regnum, o admirandum ducis ingenium, [ERROR: no reftable :]Ingenium ducis. parua manu sepius profligat hostem. Desperat Leo salutem, ne deterius fiat, subacto Laurentio, et eo ferre interempto ut qui uix euaserit uitam, plurimis ad imperialem collem cesis, cum duce paciscitur, ne ultra progrediatur, pacem promittit, eum et suos omni piaculo expiat, tutum reddit, clam tamen insidiis Vafri Hispani quaerit uario thesauro promisso interficere. Eufugit insidias, inuehit non in pontificem cui semper ut uerus cristicola obediit, sed in Medicen exercitum cui fauebat. [ERROR: no reftable :]Dux fuit semper Romani senatus uerus filius. Equis uiribus, eodem ardore animorum res geruntur. Inuitus tandem pontifex maximus ne superari uideretur a sibi impare principe obsecrat, dux ab incepto desistat, breui se illi redditurum Regnum, dux obtemperat. Ipse uero immemor promissi [ERROR: no reftable :]Proditur dux a principe. scutendo non ignoscendo regnat et ducem titulo priuat et ope, crudeliter in deditos populos, inter spem et metum suspensum animum habet, [ERROR: no reftable :]Crudelitas pontifici in ducem. delet Vrbini muros et aliarum urbium Vastas inde sollitudines page facit, unde sociali congregato exercitu per multa bella magnaque sepe usus fuit. Non usus exemplo maiorum qui rem Romanam augebant uictos in ciuitatem accipiendo quibus et materia crescendi per summam gloriam suppeditat. Certe, ut Liuianus Camillus ait, id firmissimum longe Imperium est quo obedientes gaudent.