(Mors episcopi Syrmiensis. Paxi resolvitur episcopus Syrmiensis.)

Altera fuit mors Syrmiensis episcopi Nicolai Josephi Gyvovich, Ragusei origine, sed in dioecesi Quinque-ecclesiensi beneficiato, tum canonico, deinde praeposito, ac demum Syrmiensi episcopo. Ab hujus morte subito pro vacante episcopatu Paxius non institit, sed pro praepositura s. Petri de Posega, Captol vocata, per mortem Syrmiensis vacante, fecit instantiam. Dein periculis semet eximere tutius putans, praecipue cum intellexisset, vix separandam ab episcopatu Syrmiensi praeposituram, ad primatem supplex recurrit exponendo, quo in periculo versaretur ob conventum per se collegium, orandoque, ut hac occasione eliberaretur. Ad preces primatis, non obstante fortissimo rivali domino Antonio Knezovich, cantore Colocensi, per familiam batthyanianam et mareschallum Daun commendato, ipse in episcopum Syrmiensem et praepositum de Captol ad Posegam, cum in itinere Viennam cum episcopo Zagrabiensi esset, fuit resolutus. Quo obtento, ut magis gratificaretur primati, sciens, Zagrabiensem episcopum stoliditate plenum ac a suis pendentem nutibus, fecit, ut episcopus cum primate nec constitueretur, rectorem collegii croatici Blasium Dumbovich juberet ad Pazmanianum se cum Croatis alumnis transferre collegium, croaticum illud post reparationem inquillinis elocare, reparationes etiam in Pazmaniano necessarias admittere; relictoque ad ista perficienda Paxio, causa item Romanarum bullarum et cameralis introductionis Viennae, episcopus rediit.

(Memorabilis episcopi sententia.)

Scripseram ego Viennam. Paxio gratulatorias, meque ab eo commendari petii episcopo pro conferendo mihi archidiaconatu. Dominus quoque consiliarius Paulus Fesztetich orare episcopum non cessavit. Ast ille reposuit, scire se ob odium, quod erga me gereret, damnandum in aeternum, malleque se aeternum damnari, quam ut mihi vel meis quomodocunque vel minimum boni praestaret, sibique ipsi maledicens precabatur, ut tum per diabolos omnes una cum corpore abripiatur in inferum, si mihi meisque omnibus viribus omnibus per omne nefas non restiterit, ut vivens nulla unquam polleam accommodatione. Qua audita hominis blasphemia vel delirio tacuerunt. Hoc mihi retulit Paxius, hoc vicecomes Balthasar Zaverszki, rem eandem occasione alia se ab episcopo fante intellexisse, hoc plures alii, notumque canonicis omnibus. Deus reducat hominem, misereaturque episcopo.

Paxius, cum Viennae moraretur, per canonicum Petrovich universa sua ut alodium, vineas, frumentum, vinum, vasa caeteramque supellectilem divendi fecit praetextu exsolvendarum bullarum, subscribendo ad vota primatis qua plenipotentiarius capituli et episcopi contractum. Sequente anno redux, jam episcopus Syrmiensis, refert contractum: reparationes in collegio pro 3000 fl. factas esse, provinciae 10 milia fl. deponenda venire, onus taxatum collegii 500 fl. annue esse, pluraque alia. Quibus auditis | 559

visoque eo, collegium illud amplius quam 80 fl. milia exhaurire, iis, qui antea probabant, coepit displicere. In levamen Paxius, dum et quando col-

Vade retro

Vade porro

---

Krcelic, Baltazar Adam (1715-1778) [1748, Zagreb]: Annuae 1748-1767,versio electronica, Verborum 244601, ed. Tadija Smiciklas [genus: prosa oratio - historia] [numerus verborum] [krcelic-b-ann.xml].

---