Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Vade retro

Vade porro

-- 535 --

1045 est eum sequi: sicut Christus Petro, sibi humana sapientia in fugienda cruce impie praeire volenti, mandat, ut potius sequatur et audiat eum, quam doceat. Alii volunt, Christum obiurgando eum veluti prorsus a se abigere voluisse: sicut solent Latini dicere, Abi in malam rem. Ac eodem sane modo et Satanam Christus Lucae quarto increpat: Abi retro me Satana. scriptum est enim, etc. Sic Psalmo 80, Sit manus tua super nos, et non retrocedemus a te. id est, non deficiemus. Psalmo quadragesimo quarto: Non retro actum est cor nostrum, neque declinavit gressus noster retro te. Retro ire, aliquando significat ab instituto, aut etiam inchoato opere desistere, vel sententiam mutare. Ezechielis decimo quarto: Veni, et faciam, non retro cedam. id est, non mutabo sententiam, aut ab opere desinam. Vicina est huic metaphora Latina Retro cedere, et Referre pedem. Retro et anteformasti me: Psalmo centesimotrigesimonono. id est, circumquaque. Sic et in Apocalypsi: Plena erat oculis ante et retro.

RETRORSUM, est retroversum. Isa. primo, Alienati sunt retrorsum. id est, alieni facti sunt ab eo, et retroaersus ab illo recesserunt. Hieremiae septimo: Abierunt in consiliis suis, et in pravitate cordis, factique sunt retrorsum ut ante. Et Hieremiae decimoquinto: Tu deseruisti me, dicit Dominus, et abiisti retrorsum. id est, defecisti a me. Converti retrorsum aliquem, alias significat pudefieri: quos enim pudet, avertunt se, nec audent in faciem alios intueri. Psalmo 129, Pudore afficientur, et convertentur retrorsum omnes qui oderunt Sion. Sic et Psalmo trigesimo quinto: Convertantur retrorsum, et pudore afficiantur, omnes qui cogitant mihi malum. Idem Psalmo quadragesimo plenius dicitur. Alias significat in fugam converti, aut certe non audere aggredi hostem, nec vincere eum posse: sicut Iohannis decimooctavo, externa specie accidere videmus militibus, in quibus phrasis haec externo opere exprimitur. Psalmo quadragesimo quarto: Facis nos redire ab hoste, et qui oderunt nos, rapuerunt sibi. 2. Samuelis primo: Sagitta arcus Ionathan non rediit retrorsam. id est, non est versus in fugam, aut non frustra ac sine successu invasit hostem. Threnorum secundo: Redire fecit retrorsum dexteram a facie inimici. Psalmo quinquagesimo sexto: Tunc revertentur inimici mei retrorsum, in qua die invocavi. Hieremiae 38, Demersi sunt in coenum pedes tui conversi sunt retrorsum. id est, misere victus succubuisti. Percutere retrorsum, est terga hostium vertere ac caedere. Psalm. 78, Percussit hostes suos retrorsum. Proiecisti sermones meos retrorsum: Psalmo 50, aut post te. id est, neglexisti, contemsisti quia quae curamus, ante oculos habemus: quae negligimus, aspicere nolumus, ab eis nos avertimus, aut retro nos abiicimus.

REVELARE, crebro ac maxime proprie significat denudare: quasi velum rei, quo ea occultabatur, abstrahere. 2 Corinth. 3, Nos autem omnes revelata facie gloriam Domini, ut in speculo contemplamur. id est, retecta facie aperte et libere, non tecto velamine Moysis. Isaiae quadragesimoseptimo: Revela crura, transi flumina. Hinc Revelare fundamenta alicuius muri aut civitatis, est eam evertere: quia cum eruuntur fundamenta exterra ut omnium oculis nudentur, muri super ea stare non possunt. Ezechielis decimotertio, Micheae primo : Fundamentum eius revelabo. et Psalmo decimooctavo. Hinc oritur et illa locutio, Revelare alicuius turpitudinem: pro, coire cum aliqua: quia tunt fit aliqua denudatio. Quae locutio Levitici 18 saepissime repetitur. Ibidem tamen ista eadem locutio nonnihil varies, cum inquit: Turpitudinem patris tui ne reveles, aut denudes: pro, non habueris rem cum matre, aut noverca, quia etiam illa est quasi tui patris nuditas, quandoquidem coniuges una caro sunt. PorrĂ´ quia nihil magis decet ac decorat mulierem, quam pudicitia, verecundia, et contectio tegendarum partium: ideo crebro Revelare nuilitatem alicuius mulieris, vel gentis ac populi, per mulierem aut virginem figurati, est privare eam omni gloria, et contemptam ignominiosamque efficere. Isaiae quadragesimoseptimo, de Babylone dicitur: Revelabitur turpitudo tua, aut pudenda tua. Hieremiae decimotertio: Propter magnitudinem iniquitatis tuae revelatae sunt simbriae tuae. Et mox: Unde et ego denudavi fimbrias tuas in facie tua, ut appareat ignominia tua. Idem Ezechielis decimosexto. Sic et Nahum tertio: Revelabo pudenda tua. Revelare, et Revelatio, valde crebro significat patefacio, quasi velum occultans rem abstraho, rem denudo. Galatis primo: Ut revelaret filium suum in me. id est, per me, seu me praedicante. Quale sit uniuscuiusque opus, in igne revelabitur: id est, per ignem, seu ministerio ignis comperietur. Psalmo trigesimo septimo: Revela Domino viam tuam. id est, illi patefacito aut indicato tuas curas aut molestias ab eoque opem petito. Matthaei decimo, Lucae duodecimo. Nihil est occultum quod non revelabitur. id est, patefiet. Matthaei decimosexto. Caro et sanguis non revelavit tibi. Lucae secundo. Ut revelentur cogitationes ex multorum cordibus, id est, patefiant in cruco multorum cogitationes pravae, antea per hypocrisin velatae. Et sicut Paulus ait, Quo qui probati sunt, fiant manifesti: primae ad >Corinthios undecimo. Sic Isaiae quinquagesimoterti o, et Iohannis duodecimo: Brachium Domini cui revelatum est? Sic Romanorum primo. Iustitia Dei in Evangelio revelatur. id est, indicatur, manifestatur. Et mox: Ira Dei revelatur de caelo. Isaiae vigesimo secundo. Revelatum est in auribus Domini. id est, blasphemia, quae ibi praecessit, innotuit Domino. Psalmo 98. Notam fecit Dominus salutem suam, revelavit coram gentibus iustitiam suam. idem bis dicit. Isaiae 56. Prope est iustitia mea, ut reveletur. id est, ut toti mundo patefiat. Revelari alicuius malitiam, aut scelera, crebro dicitur. Revelastis praevaricationem vestram, Ezechielis 21 et 23. Revelabitur ignominia fornicationum vestrarum. Oseae 7, Revelata est iniquitas Ephraim. Revelabit terra sanguines suos, et non teget ultra eos, qui in ea occisi sunt. Isaiae 26. Hinc sit, ut non tantum ultimus ille liber Apocalypsis, sed et omnis alia patefactio Dei ac prophetia vocetur Revelatio: quia, ut propheta inquit, Dominus patefacit secreta sua servis suis prophetis, et pereos toti mundo, quae alioqui per sese nemo sciret. Dicitur etiam Revelare oculos et aures, cum Deus eos illuminat seu aperit: vel etiam cum alicui largitur, ut vere ac spiritualiter suam voluntatem ac mysteria videat ac audiat. Psalmo centesimodecimonono. Revela oculos meos, et intuebor mirabilia de lege tua. ubi Revela plane idem quod Illumina significat. Sic Numer. vigesimo quarto, Bileam dicitur revelatus oculos. id est, illuminatos habens oculos. et ibidem vigesimo secundo, Deum revelasse oculos ipsius, ut videret angelum. id est, illuminasse. Sic aures revelari. id est, aperiri aut edoceri, docilesve fieri dicuntur. 2. Sam. 7, Revelasti aurem servi tui dicendo, Domum aedificabo tibi. Sic 1. Paralipomenon 17, Revelasti aurem servi tui, quod ei aedificares domum. Revelat aurem eorum ad correctionem. Iob trigesimosexto. id est, admonet. Ibidem, Revelabit aurem pauperum in oppressione. pro, reddet eos dociles in cruce et afflictionibus. 1. Sam. vigesimosecundo queritur Saul dicens: Non est qui revelet aurem meam. id est, mihi indicet. Sic saepissime alias haec locutio usurpatur. Eodem modo credo accipi vocem Revelationis pro illuminatione, etiam Lucae 2. Lumen ad revelationem gentium, et gloriam plebis tuae Israel. id est, ad illuminandas aut erudiendas gentes. Alii
Vade retro

Vade porro


Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.