Welcome to PhiloLogic  
   home |  the ARTFL project |  download |  documentation |  sample databases |   
Starck, Wolfgang; 1554/55–1605 (1554/55–1605) [1606], Catharina Tragoedia, versio electronica (), 1973 versus, Ed. Tilg, Stefan [word count] [starck-w-catharina].
Pharesbutus – Sacrificuli – Praeco – Maxentius – Strategus – Porphyrius – Grex militum – Catharina
Agite, o sodales, agite, adeste, ponite
Aram rotundam huc Apidi! Ut stet mollius,
Ubique flosculos deo substernite!
Locate sedem Caesari in partem alterum,
In alterum Augustae! Sed hem, praeco advenit,
Et Caesar aderit. Ite mecum, adducite
Apim deorum maximum, sanctissimum!
Pra: In publicum prodibit imperator, ut
Api litet hostias paratu regio.
Huc, advenae, incolae, mora nulla, accurrite,
Iuvate vestris vota votis Caesaris,
et dona ferte quisque pro modulo suo,
Pecuniosi magna, parvi pauperes!
Placet diis, benevola quod mens immolat.
Max: Quia tam secundis classis allabens fretis
Portum subivit et sine belli obstaculo
Tetigimus urbem hanc, magnus olim quam cavo
Dominator Asiae struxit Alexander sinu,
Par est diis auctoribus tanti boni
Grates referre, ut qui dederunt gloriam,

-- --

Opes, honores, imperium, haec firment mihi
Soli, subacta progenie Constantii.
Por: Firme tenentur regna, quae firmant dii 418 sodales] sodalis C. 434 cavo] cano C. 440 tenentur] tentur C. 428] A 133. 432–35] A 60–63, B 406–09. 439] A 74. 440sq.] A 265sq. 408–15] cat. quatern. iamb. + hypercat. monom. iamb. (vel Reizianum).
Merito colendi sumptibus regalibus.
Max: Hem vero, recta sacrificus prodit chorus
Gestatque nescio quem vitulum pompatice.
Sac.omn: Api, deorum maxime,
Aegyptiis in oris,
Api, deorum maxime,
Te pascet ipse Caesar.
Responsa fausta Caesari
Da, da, precamur, Api!
Pha: Auguste Caesar, qui deos potentia
Factisque adaequas, qui tuis virtutibus
Avos atavosque Caesares tantum praeis,
Quantum minora sidera Titan aureus,
Cui fortitudine cedit ipsus Hercules.
Max: Omitte laudes, pontifex, quas occidens
Oriensque novit mundus: in compendium
Dicta refer! Pha: Adventum tibi gratulor tuum
Pharias ad urbes primum, et ut placidus regas
Precor. Deinde, ut sacris adducti Apidis
Cum coniuge interesse ne fastidias.
Max: Augusta sacris Romuleae gentis vacat,
Domique peraget commodius. Mihi stat deo
Vestro litare publico cultu, ut patrem
Me gentium omnium fateantur subditi,
Qui subditorum adscisco ritus omnium.

-- --

Pha: Sic, imperator, sic tua sceptra coelites
Perpetua faxint! Max: Duc ad aram numinis!
Pha: Ecce in propinquo est Apis ille maximus.
Max: Quicunque sit, dum spondeat felicia,
Coletur! Pha: Huc ergo venerati accedite,
Et ter quaterque poplites submittite!
Inscende solium, Caesar, auspicabimur.
Pulsate laeti cymbola in laudem dei!
Cat: Christe, ausa dirige! Clam meis egressa sum,
Ut voce libera increpem Maxentium. –
Desiste, Caesar, rumpe cepta nefaria!
Max: Quis clamat adeo et nostra turbat orgia?
Str: Sibylla, credo, quaedam tuum affatum petit.
Max: Age, virgo, fatis si quod est omen meis
Mentemque Phoebus implet, huc expectora!
Humana non sunt ora, nec vultus tibi, 459 ut sacris] sacris ut C. 479 omen] omnen C. 444–59] 544–49. 450sq. qui … adaequas] B 1576. 455] A 106. 478–90] A 274–89. 444–49] quatern. iamb. + cat. quatern. iamb.
Satu videris edita immortalium.
Cat: Non ista, princeps, ora, nec vultum adspice,
Externa dona, quae caducus fert vigor,
Sed quae sonet mens, sola divini est capax.
Miror, potenti qui regis Romam manu
Orbemque totum, qui tuos alto premis
Hostes triumpho, nec subesse sustines,
Servile subdere pascuo vitulo caput
Et monstra colere innumera paene daemonum,
Deumque non agnoscere authorem tuum,

-- --

Qui coelum habitat mundi fabricator unicus.
Hic cum tibi fasces imperii, vires, opes
Larga benignitate contulerit, tamen
Ridetur abs te, temnitur ludibriis
Probrisque figitur. Cave, Caesar, impia
Ne fata mergant te profundo Tartaro!
Vindicta tarda est, sed gravior quo tardior.
Max: Nova, virgo, nobis mente miranda canis,
Non occupato discutienda pectore.
Finita postquam sacra, tuas querelas audiam.
Vos hanc remotas abdite in palatii
Partes, super istis plura donec scisciter.
Nunc, pontifex, sacra inchoata perfice!
Quid spondet Apis, quo rogandus ordine?
Pha: Tute, imperator, admove foenum deo!
Si gustet, omne quod iubes, edisseram.
O ter beatum millies et amplius,
Quam carpsit avide gramen e sacra manu!
Ingentia pollicetur Apis munera:
Subiecta magni regna mundi servient
Eritque princeps principum Maxentius.
Max: Audite et acclamate fausta, milites!
Gre: Vivat diu Maxentius, regnet diu!
Max: Regnumne stabile posteris firmabitur
Per saecla retro plurima? Pha: Apis annuit.
Max: Audite et acclamate fausta, milites!
Gre: Vivat diu Maxentius, regnet diu!
Max: Salvusne Romam perveniam? Pha: Apis annuit.

-- --

Max: Audite et acclamate fausta, milites!
Gre: Vivat diu Maxentius, regnet diu! 520 acclamate] acclamata C. 496sq. Cave … Tartaro] B 806sq. 499–503] A 322–26. 508] B 1993. 510sq.] B 842–44. 512 princeps principum] Cic. Flacc. 54. 513] 517, 520; B 846, 853, 857. 519 Salvusne … perveniam] B 855.
Max: Quia liberalis spondet Apis omnia
Nihilque negat votis meis, et me decet
Adversus Apim liberalem ostendere.
Age ergo, pontifex, pete, quod gratum deo!
Plura impetrabis quam petere ausis. Pha: Quae diis
Dantur, redeunt multiplici cum faenore.
Ante omnia, Caesar, Apis hoc sibi postulat
Concedi, ut omnes Christianos auferas,
Dein renoventur templa, quae longinquior
Solvit vetustas, Christiadum aut faex diruit.
Nobis ministris Apidos tandem iube
Census priores restitui. Sic fiet, ut
Honor augeatur numinis et sceptrum tibi
In sempiterna stabiliatur saecula.
Max: Nihil recusem. Christiadae faxo occidant,
Quicunque ad Apim praebituri pabulum
Non advolarint. Templa sumptu regio
Ubique restaurabo. Vobis gloriam,
Immunitates, iura, honores pristinos
Confirmo. Nunc Apim ad stabulum reducite,
Ut omne mistim vulgus illuc confluat!
Gre: Vivat diu Maxentius, regnet diu!
Sac.omn: Api deorum maxime
Aegyptiis in oris,
Api deorum maxime,
Te Caesar ipse pavit.
Responsa fausta Caesari
Dedisse gratulamur.

-- --

Max: Litatus Apis fausta nobis nuntiat,
Sed certa num sint ambigo: magicam iuvat
Artem experiri, qua mihi orbem vendico.
Mitte ergo milites cito, dux Porphyri,
Qui corda teneris execent infantibus
De Christiano sanguine ortis. Sic enim
Casus futuros rectius exploravero.
Por: Ad omne, Caesar, promptus obsequium feror,
Eaque, quam tu comprobas merito, fide.
At timeo, ne tibi plebis invidiam attrahas
Facto insolente. Max: Mihi hoc relinque, Porphyri,
Plebs oderit, dum metuat. Adhuc calentia
Cito adferantur corcula! Por: Ite, milites,
Facessite impertita magni Caesaris! 554] A 69. 557sq.] A 478, 480; B 867, 869.
Max: Da Apis alles großzügig verspricht und mir
Nichts abschlägt, ziemt es sich, dass ich mich ebenfalls
Dem Apis gegenüber großzügig erweis’.
Auf also, Priester, fordere, was dem Gott gefällt.
Mehr als du fordern magst, wirst du erlangen. Pha: Was
Man Göttern gibt, kommt mannigfach verzinst zurück.
Vor allem, Kaiser, fordert Apis dies für sich,
Dass du sämtliche Christen aus dem Wege räumst
Und man die Tempel drauf erneuert, die zu lang
Nun schon verfallen, die auch der Christenmob zerstört.
Gib schließlich Anlass, dass uns Apisdienern der
Besitz von ehedem zurückgegeben wird.
So wird des Gottes Ehre wachsen, deine Macht
Jedoch auf immerwährende Zeit gesichert sein.
Max: Nichts spricht dagegen. Alle Christen sollen fallen,
Die nicht, um Apis Futter zu gewähren, schnell
Hierhereilen. Überall werd’ ich die Tempel mit
Erlesener Pracht erneuern. Euch bestätige
Ich Ruhm, Erlässe, Rechte und die alten Ehren.
Führt Apis jetzt zu seinem Stall zurück, damit
Das ganze Volk vermischt hierher zusammenström’!
Sol: Es lebe lang Maxentius, er herrsche lang!
Alle Opf: Apis, der Götter größter du
im ganzen Land Ägypten,
Apis, der Götter größter du,
Dich fütterte der Kaiser.
Weil du ihm günst’ge Antwort gabst,
Bedanken wir uns freudig!
Max: Nach diesem Opfer sagt mir Apis Gutes an,
Doch zweifle ich, ob es auch sicher ist. Ich will
Magie anwenden. Damit nehm’ ich mir die Welt.
Schick also rasch Soldaten aus, Porphyrius,
Mein Führer, die das Herz von zarten Säuglingen
Der Christen aus dem Körper schneiden. So nämlich
Erspähe ich noch besser, was die Zukunft bringt.
Por: Ich stürz’ mich, Kaiser, so loyal, wie du zurecht
Mich kennst, sogleich auf alles das, was du mir sagst.
Doch fürcht’ ich, dass du mit der übertriebenen Tat
Den Volkszorn weckst. Max: Porphyrius, überlass das mir:
Das Volk soll hassen, wenn’s nur fürchtet. Bringe man
Die Herzen rasch, wenn sie noch warm sind, her! Por: So geht,
Soldaten, führt des großen Kaisers Auftrag aus! 544–49] quatern. iamb. + cat. quatern. iamb.


Starck, Wolfgang; 1554/55–1605 (1554/55–1605) [1606], Catharina Tragoedia, versio electronica (), 1973 versus, Ed. Tilg, Stefan [word count] [starck-w-catharina].
Powered by PhiloLogic