Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Kunic, Rajmund (1719-1794) [1794]: Epigrammata, versio electronica, 20870 versus, verborum 170058, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epigramma] [numerus verborum] [kunic-r-epigr.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Vade retro

Vade porro

SATYRICA
1. Quid sibi propositum habeat in satyra scribenda.
Humanas narro, vidi quascumque, libellis
Ipse meis, verso nomine, stultitias.
Sic famae parcens alienae, promere suevi
Quae nequeo tacito clausa tenere sinu.
Sic mihi ego prosum, saeclis prodesse futuris
Sic forsan possum, certe equidem studeo.
2. Genus vitii culpatur.
Agnoscet si forte meo se in carmine quisquam,
Arguto parcat dicta dolore queri,
Ne, fuerit si forte loquax, se scilicet ipse
Prodat et invito vulnus ab hoste ferat.
3. Ad Varum. De ejus libro.
Legi equidem tua scripta; rogas, quid sit mihi visum.
Stat nil, Vare, boni dicere, nilque mali;
Ne tibi displiceam verax reprensor, amice,
Laudator mendax ne mihi displiceam.
4. Ad Marcum. De aeliae partu inexpectato.
Spondebat decimo, quarto edidit aelia prolem
Mense tibi, postquam ducta marita domum est.
Esse tuum, clamas, quod natum est, Marce; sed hercle
Id quorsum clames, haud equidem video.
Non etenim uxorem purgas; tute ipse fateris
At probri tantum causa fuisse tui.
5. Ad Corvinum, rogantem, quid scriberet.
Quaeris, quid scribam? Tibi nil, Corvine; venusti
Cui nullus fatuo in corpore sensus inest,
Cui fragor et strepitus tantum, cui verba probantur
Deducta in longum grandia sesquipedem;
Quasque malo ampullas ebullit comitus oestro
Daphnis Romana magnus in Arcadia.
Is, Corvine, roga, quid scribat: parce rogare,
Quid tenui dictet mi mea Musa sono;
Quid soli scribam Lydae, qua judice malo
Esse aliquid, toto judice quam populo.
6. De tumulo Lucii Scipionis Barbati Cnaei filii censoris, detecto [ERROR: no reftable :]detecto] corr. ex dectecto ad Portam Capenam.
Scipiadae hic tumulus censoris priscus; et ipse
Quid si alto censor prodeat e tumulo,
Nequitiam et videat foedam, luxumque nepotum?
Se rursum exclamans abderet in tumulum;
Nec tam dissimiles vellet, possetque severus
Illis, qui fuerant, cernere Romulidas.
7. Ad quamdam. De Varo custode.
Quae Varum ducis custodem, quis tibi custos,
A Varo qui te protegat, est alius?
8. Ad Quintillam. De Varo eam comitante.
Cui scis immodico succendi pectus amore,
Atque cupidinea fervere corda face,
Custodem ducis Varum, Quintilla, pudoris;
(Sensi equidem) credi casta, nec esse cupis.
Ni foret id, nolles uti custode, pudori
Insidias primus qui struat ipse tuo.
Pelle istum; dein sola ito quocumque libido est:
Crede mihi, longe tutior ire potes.
9. In poetam. Puerum recens natum celebrantem.
Infantem puerum tam longo carmine laudas,
Quem laudas, puero stulte poeta magis.
Odi equidem nugas et inania verba crepantem,
Quaerentem et laudes, nil ubi laudis inest.
Expromet cum se ratio, tum denique noscam,
Qui sit, quam felix, regius iste puer.
10. Ad indoctum doctorum contemptorem.
Prima virum magno contemnis, Glaucia, fastu,
Quorum fama ingens docta per ora volat,
Non secus ac celsos vasta si mole Gigantas
Contemnat parvo corpore pumilio.
Nosce ipsum te jam; cuivis dein confer, inepte,
Quem possis merito spernere, nullus erit.
11. Ad ineptum rempublicam administrantem.
Nempe tumes, rerum tractas quod multus habenas,
Nullaque non per te publica res geritur.
Id levis ostentas; nec te pudet, improbe, pessum
Quod male das, per te tam male quod geritur.
Quas geris, Aule, nequis rebus prodesse: gerendis
Abstineas rebus denique, ne noceas.
Hoc tibi turpe putas, multo est at turpius istud,
Perdi opera assidue teque tuosque tua.
12. [  896] Ad Attalum poetam extemporalem.
Ultro quae in buccam veniunt, canis, Attale, raptim;
Inde tumes, vates mirus et esse putas.
Falleris: hoc nomen potis est vix ille mereri,
Acri qui expendit singula judicio,
Quem limae exercet durus labor, usque retractat
Carmina qui cura pervigil assidua.
Sic pauci: temere quo tu canis, Attale, pacto,
Nemo fuit lauro dignus Apollinea.
13. Ad Sextium. De Voltaero.
Esse levem dixi Voltaerum, qui ruit usque,
Esse gravem, Sexti, dicere debueram.
Sic gravis est tantum: quo se cumque incitat, imum
Decidit errorum plumbeus in barathrum:
Idem sed levior pluma est, fastigia rerum
Cum libat, veri nec subit in latebram.
Qui facit hoc, patiere, virum sic et mihi dici,
Ut passim doctis dicitur, esse levem.
14. Ad puellam nimis blandam.
Blanditiis nimium grassaris, Gellia; sordent,
Quas vulgo impertis, Gellia, blanditiae.
15. Aliud.
Omnibus acceptam fieri sese cupit Aegle,
Et fieret, fieri ni cuperet nimium.
16. Aliud. In idem argumentum.
Cara cupis fieri, nec fis tamen, aelia; quaeris,
Qui fieri possis? Si minus id cupias.
17. Aliud.
Aelia dum cunctis passim blanditur inepte,
Hoc fit cara minus, quo studet esse magis.
18. Ad Nisum. De Lycoride nec pulchra, nec ingeniosa.
Praestantem ingenio quam dicis, Nise, Lycorim,
Praestantem et forma; si mihi sunt oculi,
Si mihi mens, neutro praestat; praestabit utroque,
Mi quoque amor mentem si malus eripiat,
Atque suis oculos vertet, falletque venenis,
Quod nigrum est nivea candeat ut specie,
Ut, quod reptat humi, jurem sublime volare
Per liquidum pennis aera praepetibus.
Haec mihi si fiant, praestabit, Nise, Lycoris,
Judice me, forma, forsan et ingenio.
19. [ERROR: no reftable :](post hoc, scribendum epigramma sub n.o 70 lib. 2.) Krša Ad Corvinum, profitentem se tradere "artem videndi".
Tanto quam tradis fastu, Corvine, videndi
Artem, si quisquam gnaviter arripiat,
Et tua si facilis nusquam non dicta sequatur,
Cuncta videns, quo tu more videnda doces;
Hoc spondere illi, vere hoc promittere possum,
Artis ubi summum venerit ad columen,
Spectator mirus, verso rerum ordine, pulchrum
Thersiten, foedam viderit esse Helenam.
20. Ad philosophum communis vitae ignarum.
Plurima scis, vulgus quae nescit; vulgus et omne
Te passim stultum praedicat ac fatuum.
Miraturque rudem sensus communis, ineptum
Omnibus et vitae ridet in officiis.
Ignosco vulgo; cernis qui Linceus astra,
Ante pedes quae sunt, aspice, philosophe.
21. Ad philosophos inani fastu elatos.
Ignorat qui se, frustra scit caetera; malim
Vilis in agresti rusticus esse casa,
Ipse mihi vilis, me spernens ipse nec ullum
Non hominum, quot sunt, ipse mihi anteferens,
Quam magnis turgere animis, vestroque, superbi
Inflari fastu pectora, philosophi,
Et coelo et terris rerum quaecumque geruntur,
Late mirantes pandere per populos;
Me nescire unum interea, nec posse videre,
Ignorat qui se, quam nihili est sapiens. 10
22. Ad Aulum suo marte omnia discere volentem.
Nullum audire unquam, nulli vis, Aule, doceri,
Ipse tuo fretus scilicet ingenio;
Ingenio sed ni careas, non hercle putares,
Omnia posse uno confieri ingenio,
Nec malles arcto conniti ac repere calle,
Ampla gestari quo licet, Aule, vici.
23. In dicacem.
Parva cutim invasit Getuli musca leonis,
Ac laesum rostro credidit esse suo,
Et cum, quos suevit, rugitus ille cieret,
Vulneribus, dixit, quam dolet ille meis?
Haec tibi scripta puta, morsu qui parvus inerti
Perstringis magnos, Eune proterve, viros.
24. Ad Varum, dicentem "anum pulchram".
Pulchram dicis anum: glaciem sic, Vare, tepentem,
Sic potis es flammam dicere frigidulam.
25. Ad Marcum, de Quinto ejus amico.
Quod nequam est Quintus, patior; quod censet honore
Se dignum, nequam sit licet, haud patior.
Te quoque vix patior, talem quod, Marce, fovere
Pergis, quod praefers omnibus unum aliis.
Quam te dedecoras? Quam tu tibi detrahis ipse,
Illi quod tribuis largiter, omne decus!
26. De Aulo causidico et pictore.
Picturam et causas tractat simul Aulus, utroque
Et dici mirus postulat in genere.
Nec fert desultor geminae sibi praemia laudis,
Utroque at foede spernitur in genere.
Causidicos inter namque audit nil nisi pictor,
Inter pictores nil nisi causidicus.
27. Ad Glauciam effraenata licentia exultantem.
Audax, incestus, nulla non lege solutus,
Nullo non turpis, Glaucia, flagitio,
"Quod volo", ais, "facio". Vis felix, ut reor, esse,
Inque diem felix es minus atque minus.
Ipsum te perdis misere miser; id facis ipse
Dum tibi, quod non vis, "Quod volo", ais, "facio".
28. In Quintum astronomum.
Quae Caper atque Aries, quae Taurus cornua caelo
Clara gerunt fulvis aurea syderibus,
Omnia, Quinte, vigil numeras, thalamumque, domumque.
Oblitus cura dispicis assidua.
Quae geris interea neglecta uxoris ob iras,
Infelix nondum cornua foeda vides.
Capro et stellanti mentem defixus, in urbe
Maximus, heu, tota diceris esse Caper.
29. Ad Quintum de Phyllide pulchra atque insulsa.
Visa procul diva est Phyllis tibi, Quinte; videri
Incipiet, propius cum veniet, mulier.
Quos ignota tuo sub pectore suscitat ignes,
Haud mora, cum fuerit cognita, discutiet.
Hoc habet eximium: flammam infert eminus, omnes
Perfundit multa cominus at glacie.
30. Fastus inanis.
Curnam Galla tumet? Quod magnas incolit aedes,
Quod curru egrediens fertur in aureolo?
Ardet quod multo clari fulgore pyropi,
Quod regum nuptis tegmina digna gerit?
Haec inflant fatuam; nec dives, cogitat, ille
Cultus quam vili discrepet a domina.
31. Cur Gellia Postumum spernat.
Gellia te foede spernit. Ne spernere pergat,
Quam pote tu fieri nempe studes melior.
Heu, tua te stultum spes fallit. Spernere perget
Semper, ni fias, Postume, deterior.
Et certe mirer, tam nequam, tamque superba,
Quemvis illa sibi si probat absimilem.
32. Contemptrix merito contempta.
Non curru invehitur, non pulchra veste renidet
Quod Phyllis, diti spernitur a Beroe.
Illa tacet; secum tacito sub corde superbam
Ridet, freta suis dotibus, at Beroen.
33. [  1176] Ad Silvanum amantem Phyllin.
Non miror, quod amas Phyllin, Silvane: venusta est
Illa quidem et lepido non rudis ingenio.
Hoc miror, fieri quod credis posse, rudem te
Informem illepidum Phyllis uti redamet.
34. In senem nunquam canescentem.
Et merito senior non cano es vertice, prudens
Dissideat fatuo ne coma consilio.
35. Carpit Tuccam nimis in narrando prolixum.
Quae dicis, dic, Tucca, brevi. Cognoscere finem
Haud possum, quoties principium haud memini.
36. In concinnum malorum carminum recitatorem.
Sic recitas, nemo ut melius; nec me tamen, Aule,
Fallis. Laudo unum hoc, tam bene quod recitas.
37. In inopem divites spernentem.
Spernis inops magnos opibus. Vel res tibi major,
Vel fastus, cupio, sit minor, Antigene.
38. In Glauciam acceptis honoribus indignum.
Haud honor acceptus decorat te, Glaucia; honorem
Tu magis acceptum, Glaucia, dedecoras.
39. In idem argumentum.
In summo non tu clares, ut credis, honore;
In te sed summus, Glaucia, sordet honor.
40. In Barrum plurima se scire ostentantem.
Plurima scit Barrus. Potius dic, plurima nescit.
Nescit, qui partem scit modo dimidiam.
41. Ad Rullum, nulli se odio esse jactantem.
Esse odio nulli jactat se Rullus; opinor,
Sic est; quem spernit, nemo habet hunc odio.
42. Ad Quintum in errore tuendo pertinacem.
Errorem agnoscis? Veniam do, Quinte. Tueris?
Culpo cum parvo pravum etiam ingenium.
43. [  996] Ad Quintum elinguem, assidente poeta.
Fis mecum elinguis; nec miror, Quinte. Molesto
Si quando assedi, mi quoque lingua perit.
44. [  Lud. 99] Cur praesente Corvino taceat Polla.
Cur taceat, Pollam rogitas, Corvine. Recede
Tu procul; id quisquam non erit ut rogitet.
45. [  Lud. 98] De Phyllidis felicitate in fatuis ac foedis amandis.
Phyllis amat mentem fatuos et corpora foedos.
Felix! Nemo illi, quos amat, eripiet.
46. De Varo omnia fortunae tribuente.
Fortunae tribuis, quae jactas, omnia, Vare.
Infelix! Tandem da, tibi quod tribuam.
47. [  Lud. 121] De pulchritudine.
Forma quid est? Fulsit quae mira tempore parvo
Quum specie, in rugas desinit ac senium.
48. Ad Pollam, quaerentem, cur suo viro placeat extera tellus.
Polla, viro quaeris placeat curnam extera tellus.
Quaere domus potius cur sua displiceat.
49. In aegre ferentem nocentis supplicium.
Comprendique doles Burrum, plectique nocentem.
An tibi quod multum profuit ille nocens?
50. De Rulli insipientia.
Rem male quod verbis corrumpit Rullus ineptis,
Infans est, sed enim creditur insipiens.
51. Ad Postumum in coetu amico nihil dicentem.
Cuncta audire placet, nil dicere: Postume, turpe est
Pasci velle aliis, pascere nolle alios.
52. Ad Avitum moribus minime cultis.
Quid rudis ingenuo in coetu versaris, Avite?
Ut tu aliis, alii displiceantque tibi?
53. In Rullum loquacem et ad singula verba haerentem.
Saepe uno in verbo peccas duo, vel tria, Rulle.
Nec verbis, jussus parcere, parcis adhuc!
54. In ardelionem caetera omnia, praeter sua gerentem.
Ardelio, curas omnes atque omnia: solum
Resque tuas et te negligis, ardelio.
55. In quo constans Afra.
Esse levem credis: nihil est constantius Afra.
Quemquam alium nunquam, se modo semper amat.
56. In Glauciam inamabilem.
Te quod amas, nulli non, Glaucia, credis amari;
Nulli et non odio es, Glaucia, te quod amas.
57. In Cinnamum fastu gravem.
Esse gravem sese vult Cinnamus; et reor, illo
Qui vultu et fastu est, omnibus esse gravem.
58. Ad Postumum, beneficium, quod tribuit, praedicantem.
Quod tribuo, dicis, magnum est: mihi, Postume, sed fit
Continuo parvum, quod mihi sic tribuis.
59. Ad Varum venientem atque omnia se videre dicentem.
Adveniens video, dixti, Vare, omnia. Quid? Quam
Non gratus venias, id quoque, Vare, vides?
60. De Glycone secreto Tullam alloquente.
Multa, Glyco, Tullae secretam dicis in aurem,
Cui non es, carus quo videare tamen.
61. In Gallam et Quintum aeque vecordes.
Cur vecors Gallae Quintus placet? Anne quod illi,
Quo magis est vecors hoc magis est similis?
62. In Glauciam illepidum.
Esse aliquem cui non placeas, o Glaucia, crede:
Non erit, ut toties tam male displiceas.
63. In Porcinam foeda dicentem.
Pace mea dicis te dicere foeda: pudere
Me, Porcina, tui dicam ego pace tua.
64. Ad Marcum nil grate facientem.
Plurima grata facis, grate nil, Marce; refertur
Hoc tibi pro meritis gratia nulla tuis.
65. De Antigene nimium coeli incommoda metuente.
Nunc Austros culpat, Boream nunc; laeditur aestu
Nunc nimio, nimiis nunc male frigoribus,
Nec placido tam grata fluit lux ulla tenore,
Quam non incuset scilicet Antigenes.
Haec solvit nervos, haec contrahit, haec caput urget
Languidulum, infirmis haec gravis est genibus,
Haec somnos adimit, fert haec fastidia ventri,
Haec angit tristi pectora moestitia.
Quid credam? Variis tot gigni incommoda ventis?
Illius an solo nascier e cerebro?
Cui pulchrum quiddam, reor, ingenuumque videtur
Languor et enervi in corpore mollities.
66. De Tulla rubescente.
Arrisit si quis Tullae, dixitve salutem
Blandius, aut oculos fixit in ore diu,
Continuo incensum lascivo credit amore,
Vesanis uri corda cupidinibus,
Dejectoque rubet vultu, pudibundaque culpae
Ac probri metuens, lumina figit humi.
Laudo: laudarim multo at mage, conscia lapsae
Jam formae ac vero credula si speculo,
Nullum se norit jam posse incendere, inani
Desinat et frustra falsa timere metu.
67. In Antigenem malum poetam.
Nescio quod pulchrum narras te scribere [ERROR: no reftable :]scribere] corr. ex scriberere carmen.
Id re si vera scripseris, Antigene.
Mirabor, fieri quod scis vix posse, parente
Formosam e foedo surgere progeniem.
68. De Aulo omnia ad numerum faciente.
Nil non ad numerum facit Aulus, nil sine lege.
Ad normam incedit, stat, sedet, eloquitur.
Non sentit se, quod vult omni ex parte decere,
Idcirco haud quidquam sic facere, ut deceat.
69. In Aulum minime quam multa peccet perspicientem.
Odi te, peccas quod plurima: sed magis odi,
Quod peccare putas [ERROR: no reftable :]putas] corr. ex putat te tamen, Aule, nihil.
70. In malum Torquati interpretem.
Torquati interpres, quid de te sit mihi visum,
Dicam equidem, mos est ut meus, ingenue.
Multum operae positum video tibi carmine in isto,
Nullum operae factum sed video pretium.
71. Aliud. In eumdem.
Quam jaceat versis eadem sententia verbis,
Torquati vertens verba, Menippe, doces.
72. In eumdem.
Nec te, Torquatum nec nosti, crede, Menippe,
Tantillus tantum reddere posse putans.
73. Ad Ponticum laudando laudatores aucupantem.
Pontice, me laudas, contra ut lauderis, at ipse
Mentiri ingratus ne puter, haud soleo.
74. In Gaurum poetarum contemptorem.
Contemnit vates Gaurus. Miremur an ullis
Non tangi brutam carminibus pecudem.
75. Ad Cinnam nimis suo ingenio fidentem.
Ingenii, mihi crede, tui fac, Cinna, periclum.
Ingenio incipies fidere, Cinna, minus.
76. In magna minantem, nihil extricantem.
Plurima facturum se dicit Glaucia: mallem
At fecisse aliquid diceret, aut facere.
77. In scriptorum omnium contemptorem.
Scriptores spernit cunctos: at scribere si quid
Incipiet, spernet se magis ipse Conon.
78. Cur Crassi mens nequeat ulla ratione pervinci.
Nulla potest ratio Crassi pervincere mentem:
Crassi etenim mentem nulla subit ratio.
79. In Fortunam.
Fortunae irascor, quae te, Cinna improbe, jussit
Postremum primo caeca sedere loco.
80. De Aulo cogitabundo et nihil cogitante.
Quid tacitus volvit secum, quid cogitat Aulus?
Quaeris? Crede mihi, cogitat ille nihil.
Zenonem vultu vincit, magnumque Platona;
Mente animi est bruta non melior pecude.
81. In contemptorem suorum carminum.
Quae facio raptim, spernis mea carmina; verum
Tu tua, Cinna, facis lentius, haud melius.
Frustra operam ingentem jactas mihi. Fac opera ingens
Majus majori tempore ponat opus.
Nam si ponit idem, parvum aeque ac futile, stulte
Narras, plus operae quam male perdideris.
82. Contemptorem contemnit.
Cinna, tibi patior sperni mea carmina, sperni
Dum mihi judicium tu patiare tuum.
83. De Glaucia sene amari se a puellis judicante.
Ultra dena aevo progressus Glaucia lustra,
Pulchrum et floridulum se putat esse tamen,
Illius et captas forma languere puellas,
Certatimque illi dicere blanditias,
Et si qua ingemuit forte illi proxima, retur
Fixam angi telo corda cupidineo.
Quid? Caret ergo oculis? Speculum non consulit unquam,
Non rugas? Canum non videt ergo caput?
84. In Postumum senem multorum flagitia sine indignatione narrantem.
Annosusque, gravis cano et jam vertice, multa
Multorum narras, Postume, flagitia.
Quae cum depingis, nec damnas, tu (mihi crede)
Ipse facis magnum, Postume, flagitium.
85. [  742] In malum scriptorem, qui mirabatur a poeta decies Flaccum lectum fuisse.
Miraris decies Flacci quod scripta relegi?
Miror ego legi quod tua scripta semel.
86. Calamum aeneum carminibus scribendis accommodatum Menippo mittit.
In versu nil molle tuo est audire, Menippe,
Murmur ego serrae, non tua dicta velim.
Quae calamo ut scribas quali decet, hunc tibi mitto
aeratum, quo nil durius, est calamum.
87. De durissimis Quinti carminibus.
Aerato scribis calamo tua carmina, Quinte,
Carmina sed calamo sunt mage dura tuo.
88. In idem argumentum. Ad Corvinum.
E duro tractas calamum, Corvine, metallo,
Scriptor et es calamo durior hercle tuo.
89. Lucem a Phoebo petit ad obscura Tuccae carmina intelligeuda.
Lucis Phoebe pater, si lucida carmina panget,
Scire queam ut tandem quid sibi Tucca velit,
Nec male verborum, male rerum nescius usque
Errem, nilque altis dispiciam in tenebris;
Gratus ego non thura feram, non dulcia liba,
Multave purpureo cymbia plena mero,
Sed, quae scripsit adhuc, ipsa magis omnia nocte
Coeca, tuis uram carmina, Phoebe, focis.
90. Ineptus in senibus amor.
Tulla seni blanditur anus tibi, Postume; contra
Tute illi haud cessas dicere delicias.
Quisquid adest, ridetque ambos et frigidus iste
Extemplo discit quam sit ineptus amor.
91. In malum poetam sua carmina jactitantem.
Scripta mihi semper jactas tua, Cinname; jacta
Laudandum quod sit, si quid habes, melius.
Scripta quidem sperno, sint quamvis multa; disertos
Inter postremo te reor esse loco,
Ipsum hoc et video nimium tribuisse benigne,
Nullum postremo quod reor esse loco.
92. In Glauciam se unum agendo consulentem.
Unum quidquid agit, se consulit: omnia rerum
Inde facit nullo Glaucia consilio.
93. Cur non flendus ab Acca uxore vir mortuus.
Morte viri ne fle, miserum nec dicito. Non est,
Crede mihi, qui te fugerit, Acca, miser.
94. Damna conjugii.
Uxorem ducis, dotem et superadjicis, Aule.
Ingens aere tuo quaeris, amice, malum.
95. De simulato Gelliae luctu in obitu viri.
Foedum, difficilem, male parcum Gellia dixit
Usque suum jurgans nocte dieque virum.
Illius extincti plorat nunc tristia multo
Cum gemitu et multis funera cum lacrymis.
Plorat; sed rerum fallunt ni me omnia, plorat
Extra aliis, intus ridet at ipsa sibi.
96. Valedicit importuno interpellatori.
Non satis est praesens quod me vexare, Nearche,
Usque soles, omnique excruciare modo,
Usque mihi mandans aliquid, mittensque, vocansque,
Atque jubens fieri quae tibi semper opus?
Non satis haec; absens absentem ni male plectas
Compellans multo creber epistolio,
Atque alia atque alia obtrudens mandata molestus?
Quae posthac mens est omnia negligere,
Atque odium vitare istud; nec velle tuis jam
Rebus, sed capiti consuluisse meo,
Quem miserum misere quondam tua dicta necabant,
Et miserum misere nunc tua dicta necant.
97. Ad Corvinum profitentem, se tradere "artem videndi".
Tu doceas artem, tu nos, Corvine, videndi?
Qui tibi nil sani scilicet ipse vides?
Cui foedum est, aliis quod pulchrum est cunque magistris,
Cui pulchrum est, foedum quidquid et est aliis.
Malim equidem caecus fieri, nec cernere quidquam,
Isto quam tecum falsa videre modo.
98. De Leonilla, anu se pulchram putante.
Quae senuit Leonilla, tamen sibi pulchra videtur:
Credo, aetas oculos perdidit, ut faciem.
99. Ad eamdem.
Jam vetula es, tibi pulchra tamen, Leonilla, videris.
Credebas; speculo nunc quoque crede tuo.
100. Ad Aulum insulse jocantem.
Parce joco, talem non te decet, Aule, jocari;
Frigidus insulso prodit ab ore jocus.
Nemo tibi arridet, nemo non dicta moleste
Fert tua et invitis excipit auriculis,
Nemo, unus fatuos tollis dum saepe cachinnos,
Non altum irato pectore dat gemitum.
Parce joco, parce, o, tandem, tacitusque sedeto,
Si potis es; moestum dic aliquid potius;
Hoc potius: gravis est mala naenia; sed tamen omnis
Est magis, Aule, tuo naenia grata joco.
101. Ad Ponticum, valetudines suas narrantem.
Narra istaec medicis, tibi quae male sederit esca,
Aura ubi te flatu laeserit immodico,
Quam tibi distenti crucient praecordia nervi,
Quam male sit ventri, quam lateri, aut capiti.
Hoc toties audire nocet mihi, nec tibi prodest,
Tristis enim postquam desiit historia,
Digredimur, nihilo corpus tu sanior, atra
aeger ego mentem, Pontice, maestitia.
102. Ad Antiphilam anum libidinosam.
Non ego te sperno, quod longa es fracta senecta,
Sperno, quod frangi non potes, Antiphila,
Sperno, quod stulto finem non ponis amori,
Cum tibi jam stulti praeteriere dies,
Quod tibi nec seris prudentia venit ab annis,
Rugoso ut formae fugit ab ore lepor,
Quod vitia aetatum jungens, virtute remota.
Fis magis atque magis foedaque et insipiens.
103. In Cinnam nequiter simplicem
Nil tegit atque suam quod cuivis Cinna profatur
Nequitiam, simplex dicitur eximie;
Nam cur non audax potius, cassusque pudore,
Atque gravis castis auribus atque animis?
Improbus et patrat quod turpia nequiter et quod
Narrat, quae patrat nequiter, improbior.
Nequitiae finem quum vir pervenit ad ipsum,
Tum amat ipse suam prodere nequitiam.
104. In Marcum hominem loquacissimum.
Multa quidem dixit Marcus: quae dixerit, horum
Dicere partem ullam, si queo, dispeream.
Hoc tantum possum testari, multa per aures
Isse [ERROR: no reftable :]Isse] Krša : Ipse Radelja diu, mentem nil subiisse mihi.
Nec vigil attendi quidquam, mersusque sopore
Denique sum, nil non futile dum loquitur.
105. Ad Marcum intemperanter loquentem.
Non satis est bene posse loqui; bene, Marce, tacere
Est opus, ingenuis coetibus ut placeas.
Hoc tu posterius quia nescis, Marce, molestus,
Quo te cumque feras, omnibus esse soles,
Adventuque tuo multos discedere cogis,
Atque sibi celeri consuluisse fuga,
Ast alios, quotquot non aequa mente manemus,
Excipere aeternas auribus Iliadas,
Atque tibi interea tacitos mala multa precari,
Perpetuo male dum plectimur eloquio.
106. In Licinium de generis nobilitate gloriantem.
Clarum saepe genus jactas male degener. Unde
Sis, quid opus sciri, [ERROR: no reftable :]Sis, quid opus sciri] Krša : Scis quod opus fieri Radelja qui nihili es, Licini?
Quem nihili esse omnes scimus, quid scire necesse est,
Queis ortum, infelix, duxeris a proavis?
Inachidam vel te quantumvis, vel, magis istud
Si forte arrisit, dicito Cecropidam:
Inachus et Cecrops insigni laude feruntur,
Tu tamen, his ortus, non minus es nihili.
107. De Cinnae severitate simulata.
Cinna senes inter mire sapit hercule; at idem
Floridulos inter desipit, heu, juvenes.
Nec meminit, nec dat vitae praecepta severae,
Et dicta Idaliae dicit amica deae.
Odi qui vertit faciem; male displicet omni
Ille vafer scopulo polypus assimilis.
108. Ad Pollam de Cinnae loquacitate.
Quam mihi Cinna placet, vellem tibi, Polla, placeret.
Insulsum totis aedibus ejiceres,
Insulsum, narrat sua qui tibi facta, molestus
Longas de nihilo texit et historias.
Garrulus et semper, vitaque locutus in omni,
Auditu dignum dicere nil potuit;
Nec poterit: semper narrabit sed sua facta,
Longas de nihilo texet et historias.
109. In Tullum maledicum.
Dente malo absentes gaudes quod rodere, Tulle,
Nempe audis magno praeditus ingenio,
Salsusque et lepidus; quae dicis non sine risu
Laudantur multis omnia laetifico.
Sed tibi ne nimium placeas tamen. Hos dare plausus
Praesenti suerunt scilicet; abfueris
Ut paullum, nemo est, quin, quod facis, hoc tibi reddat,
Nec magno, pravo sed vocet ingenio,
Nec salsum et lepidum, nigrum at plenumque veneni,
Nec dignum laetis plausibus, ast odio.
Horum aliquam posses si partem audire, pigeret
Posthac absentes rodere dente malo.
110. In Quintum fatue loquacem.
Novi equidem innumeros, qui multis dicere pauca,
Novi et qui paucis dicere multa queant.
Hunc prius audirem, quam te; non hercule noram,
Qui posset multis dicere, Quinte nihil,
Auribus obstreperet qui tota luce, videndum
Tam longo menti nil daret eloquio.
111. Ad amatorem sibi de se plus aequo credentem.
Dicis amicitiam, quae foeda est nempe libido,
Ipsum et te fallis scilicet, Antigene,
Incestusque Paris, caeca tibi mente videris
Esse tamen casto castior Hyppolito.
At quicumque videt, qui te audit cumque loquentem,
Hic miser Idalio, dicit, ab igne calet.
Quid? Tibi tu, Antigene, soli ... de te tibi soli,
Quam toti mavis credere tu populo?
112. De Polla parum castigata jocante.
Esse probam dicunt Pollam, castisque pudicam
Moribus, at verbis ludere turpiculis.
Id miror; pandunt nam mores verba, vetusque,
Si memini, dictum est "Te, ut videam, loquere".
113. De Polla et medico.
Vulgo audit gracilisque infirmo et corpore Polla,
Judice me, duro durior est silice.
Quid mi? quae a medico multos vexata per annos.
Tot mala postquam hausit pharmaca, vivit adhuc.
114. In Lupum, loquentem fatue atque invenuste.
Nil dignum audiri loqueris, Lupe, verbaque ducis
Tractim singultu frigida languidulo.
Praestat pauca loqui, sermoni et parcere inepto,
Quam potis es... Unum res habet hoc remedi.
Atque utinam fieri mutus jam denique possis!
Sic erit, ut nulli jam, Lupe, displiceas.
115. Ad Lycotam senem spurcidicum.
Spurcidicos odi juvenes, damnoque, Lycota,
Anne senem possim ferre ego spurcidicum?
Quem jam non calidus vernanti corpore sanguis,
Sed mera frigidulum nequitia extimulat,
Ut malus ingenuas pergat corrumpere nuptas,
Et saltem verbis patret adulteria.
Haec tu posse pati quemquam rere, improbe: justum
Nec metuis cano convicium capiti?
116. Ad Gelliam aequo blandiorem.
Tot juvenes, qui te visunt, cum blandior aequo
Verborum multis excipis illecebris,
Dic mihi, fallacem dici te, Gellia, mavis
Ardentem an foedis corda libidinibus?
Fallis enim, si, quae non sentis, voce profaris;
Ardes, quae sentis, candida si loqueris.
Officium noli culpae praetendere: certos
Se se intra fines continet officium.
Hos ultra quidquid processit, sive libido
Est mala (crede mihi), Gellia, sive dolus.
117. De Tucca male officioso.
Multus in officio Tucca est: visitque, colitque
Cursans huc illuc impiger innumeros.
Ipse suum interea munus male negligit, et, quod
Urget praecipue, rarus in officio est.
Falsi ergo officii dum laudem quaerit inanem,
Veri desertor dicitur officii.
118. In Lycinium male officiosum.
Is ultro citroque alacer, visisque, colisque,
Quantam vix possim dicere, turbam hominum;
Ipse tuum quod sit, nil curas, res tibi pessum,
Pessum uxor, pessum filius it, Lycini.
Tu studio interea totum te impendis inani
Urbani cultor sedulus officii.
Officium at primum est, quo debes, munere fungi:
Omnibus hoc praefert vir bonus officiis.
119. Ad Quintum inverecunda jacientem.
Improbus incestos foede testantia mores,
Quinte, domo in casta turpia verba jacis;
Nonne vides circum tacitos mussare sodales,
Atque tuos tristi spernere fronte jocos?
Nec praebere aurem fanti, vultuque severo
Sermonem quovis vertere velle alio?
Quaere domos nequam, tua sit quibus apta libido:
Haec colit innocuus candida tecta pudor.
120. Ad Flaccum puellae corruptorem.
Ducere corruptam te cogunt jura puellam,
Eluere infectam turpiter et maculam.
Ne facias, pugnat mater, totamque querelis
Urbem implens vanos aegra ciet strepitus,
Illa tuo metuens foedatam crimine gentem,
Impar ne foedet nobilitate nurus.
Mater digna coli nato est; sed digna bono sunt
Jura magis civi fasque piumque coli:
Nec pietas ulla est sanctas contemnere leges,
Nec pietas ulla est fallere, Flacce, fidem.
121. Ad Levinum intemperantem de se loquentem.
Nunquam non loqueris de te, Levine; loquentis
"Dixi ego", "ego feci", semper in ore sonat.
Quid factum dictumque tibi, nil scire laboro,
Tam parva et tenui laedor ab historia.
Parce, precor, nugis aures obtundere ineptis,
Tamque tuum crebro dicere stultus "ego"
Parce, precor; de se toties tam multa loquentem
Vel magnum patiar vix ego Scipiadam.
122. Ad Quintum valetudines suas narrantem.
Quinte, meus satis est venter mihi; quid tuus iste
aegrotet, nolo discere et edidici
Jam satis et multo plusquam satis, omnia possum
Dicta mihi decies, Quinte, referre memor.
Laetum si quid habes, narra, hospes; postmodo dices
Ista, ubi jam fueris carior usque mihi.
Incipiens laetis pasci vult, tristia perfert,
Magnus ubi est longo tempore factus, amor.
123. Ad Gelliam, de ejus cultu inverecundo.
Nudasti scapulas, nudasti Gellia pectus,
Pulchra omnes dici dum cupis ante alias.
Diceris et forsan: spreto sed pulchra pudore
Foemina nil magnae, Gellia, laudis habet,
Ac viget in media quam vult floretque Suburra;
Ingenuo in coetu putida despuitur.
124. In Varum indecore sedentem.
Ingenuo in caetu quantumvis, Vare, sedeto;
Quod facis at foede, Vare, cubare veto.
Offendis mentem atque oculos, pronusque, supinusque,
Et latus acclinis cum placet in geminum.
Ista domi coram servis fac; inter amicos
Hic aliquis dignus, quem vereare, sedet.
125. Ad Quintum nihil cuiquam donantem.
Scis, quae donantur, non perdi, Quinte; pusillis
Magna trahi haud raro munera muneribus.
Id tibi ubi fiat, si quid des, pol reor esse
Turpe, animo dignum nec satis ingenuo.
Turpius at, vel cum spe lucri, nil dare cuiquam
Velle tamen foedam propter avaritiem [ERROR: no reftable :]avaritiem] avaritiam Radelja .
Jacturam ut metuens parvae si frugis arator
Foecunda nolit ponere semen humo.
126. De ingenio Rulli.
Ingenio celer ante omnes vult Rullus haberi,
Ille statim quidquid quaeritur expediens.
At, celer immodice, libat rerum extima tantum,
Ingenio et passim dicitur esse levis.
127. Ad Quintum de suis amoribus loquentem.
Quam tibi conspecta flagret cor, Quinte, puella,
Nil opus est coetu dicere te in medio.
Ista pati, miserum est, aliis narrare protervum;
Parce tuae testes quaerere nequitiae.
Vulnus habe tacitum; pandis cum vulnera, Quinte,
Pars vocat enervem, pars vocat improbulum:
Enervem, Idaliis quod figeris usque sagittis,
Ultro id quod narras omnibus, improbulum.
128. [ERROR: no reftable :](post hoc, scribendum epigr. sub. n.o 169, lib. 4.) Krša Ad Aulum. De ejus garrulitate.
Si quam multa loqui, tam multa audire soleres,
Nulli non hominum carior, Aule, fores.
A te nunc omnes laedi sua jura queruntur,
Sermonis quod pars non satis una tibi;
Nec duo, nec plures, totum at tibi sumis, amice,
Sermonem immodico garrulus eloquio.
Partem sume tuam; nobis, quae nostra, relinque.
Quid? Conviva unus fercula cuncta vores?
129. Ad Postumum futilia narrantem.
Multa mihi narras multo quaesita labore,
Quae mihi cum narras, Postume, scire piget:
Gellia cui nubat, pereat quo Varus amore,
Quid Cinna, agrorum quid sibi Flaccus emat;
Et genus hoc sciri quae nil mea, nil tua refert,
Nil audita bonae, dictave frugis habent.
Postume, dic aliquid tandem, quod profit utrivis,
Dic, mea quod poscat, vel tua res, aliquid.
130. De Gellia, se vel citra, vel ultra modum vestiente.
Ne multa pinguis videatur Gellia veste,
Veste carens glacie contremit in media.
Aestu eadem contra metuit quod macra videri,
Vestem non sumit, quanta opus, at nimiam.
Sic miseram nunquam non torquet cura placendi;
Sic vestit se se non sibi, sed populo.
131. In Lycurgum, hominem arrogantem.
Nusquam non odio es, quo te fers cumque, Lycurge,
Isto cum vultu, fronte, supercilio,
Quoquo etenim venias, confestim regna capessis,
Quaeque dedit nemo, tradita spectra putas,
Imperium exerces in cunctos, cunctaque dici,
Cuncta tuum fieri poscis ad arbitrium.
I, servis da jura tuis: quae libera turba est,
In caetum socios excipit, haud dominos.
132. In inficetum narratorem.
Esto, Quinte, brevis, cum narras quidlibet: unum
Tam male narranti hoc video remedi.
Ut placeas unquam, spes nulla est; hoc age saltem:
Si sapis, ut parvo tempore displiceas.
133. In idem argumentum.
Tormentum est ingens, cum narras: non caput, Aule,
Aule, pedes tua quod non habet historia.
Invertis, turbas, misces foede omnia; non res,
Apta suo veniunt non tibi verba loco.
Tormentum est ingens, quo cur torquere sodalem
Vis carum et longo perdere supplicio?
Serva istam, si forte aliquis tibi venerit hostis,
Hinc procul ingratam quod fuget historiam.
134. In idem argumentum.
Nec mihi, nec natura tibi dedit, Aule, faceti
Narranda quidquam dicere in historia.
Verum ego mi caveo parcus narrator, at ipse
Narrandum quidvis qualibet aggrederis.
Crede mihi, pars est non ultima laudis, inepte
Cum facias aliquid, parciter id facere.
135. In inficetum narratorem.
Tam male quod narres, non miror; miror at, ultro
Quod narras, narres tam male cum, Lycini.
136. In Aulum intempestive blandum.
Si tria lustra aevi numeret, salsus puer Aulus
Nempe foret, multa plenus et illecebra,
Lustra aevi numeret sed cum jam sena, vir Aulus,
Insulsusque, omni est cassus et illecebra.
Vir pueri in morem nam cum blanditur inepte,
Quod decuit puerum, dedecet hercle virum.
137. De Aulo festivo intempestive.
Festivus puer est Aulus, jam sena peregit
Qui lustra in ludo futilis atque joco.
Festivus puer est: garrit, blanditur, ineptit,
Atque viro dignum nil agit, aut loquitur.
Festivus puer est, centum et si vixerit annos,
Nunquam festivus desinet esse puer.
138. Ad Meniscum de carmine longo et brevi.
Longum ais esse, alii quidquid cecinere, Menisce;
Esse putas tantum, quod canis ipse, breve.
Est breve mi, canitur quidquid bene, quod male, longum:
Ilias ipsa brevis, longum epigramma tuum.
139. Ad Cinnam, de divitiis gloriantem.
Divitias jactas; vitae istaec dira venena,
Usus contigerit ni bonus, esse reor.
Et malus est usus certe jactantis inepte
Verbis mi sua tot commoda stultiloquis.
Irus malim equidem fieri, quam turpiter isto
Propter divitias, Cinna, tumere modo.
140. Ad Glauciam loquacem.
Usque loqui gaudes, nil rerum et dicere: non es
Facundus, tantum es, Glaucia, multiloquus.
Hoc tacitus fanti non ullam advertere curam,
Nec soleo cassis mentem adhibere sonis.
Ire piget, sermone tuo quo ducis, eodem
Atque diu frustra circumagi in spatio,
Auditu et longo fessum, nil discere tandem
Non leve, non alga vilius aequorea.
141. Ad Glauciam loquacem, de Cinna taciturno.
Multiloquus Cinnam contemnis pauca loquentem;
Ille tamen, quam tu, dicere plura solet.
Multiloquus promis tu nil, quod tollere possim,
Promit at ille aliquid, Glaucia, pauciloquus.
142. Ad Nearcum de se inepte loquentem.
Facta tibi narras, narras tibi dicta, Nearce,
Longam de nihilo condis et historiam.
Quae facis et dicis, nihili sunt omnia et ipse
(Pace tua hoc liceat dicere) tu nihili es.
Quare aliam posthac, ne sis narrator ineptus,
Praestat sermonum quaerere materiem.
143. De Glaucia protervas laudante.
Glaucia praeponit pudibundis usque protervas;
Haud miror, mores sic [ERROR: no reftable :]sic] Krša : quod Radelja probat ille suos.
Miror, praeponens pudibundis usque protervas,
Quod stulte mores indicat ille suos.
144. Ad Ponticum fatue multiloquum ac suavidicum.
Multa loqui fateor te, Pontice; multa loquenti
Nil pretio dignum prodit ab ore tamen.
Suave loqui fateor te, Pontice; suave loquenti
Nil pretio dignum prodit ab ore tamen.
Dic breve, dic non suave aliquid, quod tollere possim,
Dum quid ab agresti prodeat ore tamen.
145. De Cinna frustra memoria valente.
Cinna memor rerum thesauros possidet in se,
Thesauris uti nescit at ipse suis.
Ligna velut si quis, lapides, coementaque cogat,
Efficere exiguam nec sciat inde domum.
Materies nihil est, quantumvis multa, peritus
Materiem certa ni struat arte faber.
Quo mihi tota Paros nil gnaro sculpere? Sculptor
Vel parvo faciet mirum opus in lapide.
146. De Varrone homine ignoto ac foedo, efferente se ob generis nobilitatem.
Obscurus fama Varro est, obscurus et ore,
Qui claris natum se crepat a proavis.
Narret se natum vel claro a sole; tenebras
Externa haud poterit vincere luce suas,
Esse nec obscurus fama, nec desinet ore,
Quantumvis claris editus a proavis.
147. In Ponticum de alienis flagitiis loquentem.
Nequitiam culpas alienam censor, eadem
Qui scis te perdi, Pontice, nequitia,
Hospitibus coram nec culpas, sed quibus omni
Vita tua est prorsum cognita flagitio.
Mutua qui taciti se adspectant, dicere visi:
Nescius hic nostri est? An magis ipse sui?
148. De Batto notescere cupiente.
Notus adhuc paucis, nosci vult pluribus; omnem
Se vulgo in coetum Battus et insinuat.
Sperni vult, credo, multis: paullum modo norit,
Tam laevum quis non spreverit ac fatuum?
149. Ad Gelliam anum fucatam.
Cum tacita es, juvenem simulas te, Gellia, fuco;
Cum loqueris, tremula voce fateris anum.
150. [  Var. 19] Ad Leonillam formosam et fatuam.
Ut potis es (mihi crede) tace, Leonilla; tacentis
Nemo non corpus suspicit egregium.
Cum loqueris, nemo non voces odit ineptas,
Et miram egregio in corpore stultitiam.
Da te oculis, quam vis, aures fuge; digna videri es,
Audiri non es digna. Tace, ut potis es.
151. In foedam mulierem gemmis ornatam.
Foeda istaec facies gemmis ornatur Eois?
Anne, sit ut multo in lumine nota magis?
An, tota in claris defixa ut mente lapillis,
De foeda quaerat nil populus facie?
An facies oculos quam laedit foeda tuentes
Pulcher ut assidue tam juvet ille nitor?
Quidquid id est, luce in media nox displicet ista,
Mire ubi rixantur lumina cum tenebris.
152. Ad Aulum, nosci cupientem.
Aule, hominum nullis non vis notescere; quanto
Sed notus magis es, sperneris, Aule, magis.
Id nihil est; cursas, teque offers omnibus ultro,
Fama placet, veniat seu bona, sive mala.
Et mala pol veniet: digito monstrabere vecors
Captator, fingis quam tibi, gloriolae.
153. Ad Varronem de ejus judicio.
Quod tibi displicuit carmen, mihi perplacet, ipsum
Hoc propter, Varro, quod tibi displicuit,
Cujus ego soleo, nusquam non futile, nusquam
Non vero abludens temnere judicium.
Atque, inter doctos promo cum scripta sodales,
Quae dictat vati Calliopea suo,
Saepe, bonum ut carmen me dicam promere, dico:
Hoc Varro carmen judicat esse malum.
154. Ad Quintum de ejus sodali garrulo.
Quidquid id est, ludens quod scribo, Quinte, sodalis
Nec legat id, scriptum nec sciat iste tuus.
Rimarum est plenus; quidquid deponis in aure,
Effundit turbam garrulus in mediam.
Hoc quoque, rimosum quod dico, si sciat, ultro
Effundet turbam, credo equidem, in mediam.
Ipse suum et malet probrum vulgare, sub alto
Quam tacitum quidquam velle tenere sinu.
155. Ad Aulum hominem levissimum.
Quaere alium, quem vis, qui te ferat, Aule, natantem
Instabili hac illac turpiter ingenio.
Certa placent: odi mutantem Protea formas,
Mollem, hirtum, alternis difficilem, facilem.
Qui vis cunque, esto; liceat modo dicere de te:
Qualis hic est hodie, cras mihi talis erit.
156. In Hermogenem inficetum narratorem.
Narras, quae spernam, narret si Tullius ipse,
Romani princeps et pater eloquii:
Quos equidem haud norim [ERROR: no reftable :]norim] Krša : norit Radelja , quo morbo quisque laborent,
Opponas morbi quid remedi, Hermogene,
Sanguine quis misso, quis ducta leniter alvo [ERROR: no reftable :]alvo] Krša : aulo Radelja 5
aeger Apollineae senserit artis opem.
Haec somnos faciant, quamvis narrata diserte;
Quid, cum narrantur more tuo, Hermogene?
Quid cum haeres? Cum te revocas? Cum fine sine ullo
Auribus inculcas, quod satis audierim?
Turbas, confundis, permisces? Clara fuere
Quae prius, obscuras dejicis in tenebras?
Nempe fit, historia valde ut qui laedor amara,
Valdius indocto laedar ab historico.
157. In Eunum malum re et specie.
Re nulli, nulli verbis es commodus, Eune;
Mirer, si gratus cuilibet esse queas.
Mirer, ni specie, ni re quicumque movetur,
Te coetu ex omni praecipitem ejiciat,
Ni pomum in flumen jaciat, foedamve cloacam,
Cujus nec succo, nec capitur facie.
158. Ad Postumum verbosum.
Multis pauca soles effari et dicere semper,
Quidquid ais, longo, Postume, circuitu.
Quaere alium, tibi qui faciles jam praebeat aures,
Atque istas lentus perferat usque moras,
Nolo ego vexari, curvisque amfractibus illuc
Semper agi, recta quo licet ire via.
Nolo animi pendere miser, sententia dum tot
E verbis tandem futilis extiterit.
159. De inani Vari loquacitate.
Quae Varus loquitur, sperno simul omnia; nil est
Non cassum, nil non futile et exiguum.
Sensus abest prorsum; large funduntur inani,
Unde nihil possim dicere, verba sono.
Aures ergo illi do solas, corpore solo
Et praesens, alio mente, animoque feror,
Et me dum fatuo male pulsat murmure, in illum
Interea soleo pangere carmen ego.
160. In Varum incontinentem.
Quae deceant, quae non deceant, videt omnia Varus,
Sed frustra, fervent dum male corda, videt.
Mens probat officium, quae gliscit foeda libido
Nullum non ultro deserit officium.
Infelix, ratio cui tantum hoc praestat, ut, omni
Dum malus est culpa, se sciat esse malum.
161. Ad Ponticum, narrantem, se dicto laesisse virum optimum; neque id aegre tulisse.
De te quod narras, turpe est tibi, Pontice. Quid nam
Vis faciam, cupio qui tibi consulere?
Credam? Non credam? Mendacem praestat haberi,
Anne ferum atque hirtis moribus horridulum?
Nam ferus est, laesisse virum nil tale merentem
Qui dicto potuit; nec doluisse tamen.
162. Ad nebulonem, effutientem, quae in buccam venerint.
Dic quaecumque placet, lauda, culpave; movemur
Nil, damus aeriis et tua dicta Notis.
Fulsa etenim veris misces, utcumque tulit fors,
Atque vigil narras somnia, Quinte, mera.
Perge; carent quae verba fide, non verba putamus,
At strepitum, vanos et sine mente sonos,
Nec longo et vario quidquam sermone docemur,
Hoc praeter solum: quam levis es nebulo!
163. Ad Quintum in sermone odiosum.
Insulsus, semperque omni sermone molestus,
Et multo Alpina frigidior glacie,
Ingenuo in coetu qua possis arte placere,
Quinte, rogas; dicam, quod breve, quod facile est.
Queis natura salem dedit, hos sino dicere quidvis;
Tu reside in mediis, mutus ut Harpocrates.
Nimirum hoc superest unum, postquam omnia frustra es
Expertus, fari nescius ut taceas.
164. In molestum, id minime suspicantem.
Esse ulli dicis nunquam te, Cinna, molestum;
Vera loqui si vis, dic magis id te agere.
Hoc scis tute: tua pulsati voce sodales,
Nimirum quod agis, scimus an efficias.
165. [  804] Ad Gelliam de homine pulchro et insulso.
Quam placeat mihi, Cinna, rogas me, Gellia; dicam:
Multum oculis, auri nil placet ille meae.
166. Ad Antigenem clamosum in sermone.
Clamas, qui loqueris toties tam digna taceri,
Clamas Stentoreis vocibus, Antigene.
Vis, credo, nosci a cunctis, quam stulta loquare,
Quam pravo pecces plurima judicio.
Quisque hoc (clamori jam parce ac supprime vocem)
Te pluris faciet, quo minus audierit.
167. Ad eumdem.
Cur coetu in socio vocem sic tollis, amice,
Pulsatas nobis rumpat ut auriculas?
Non heic oramus causas; de more vicissim,
Sed, quod res tulerit, mutua colloquimur.
Omnibus audiri, non est opus, omnia; quae [ERROR: no reftable :]quae] Krša : quod Radelja tu 5
Praesertim effutis tam male, tam leviter.
Voci parce, oro; nulla est jactura, loquentem
Si te nec sessor proximus audierit.
168. Ad Cinnam de Hermogene medico.
Morbum, Cinna, tibi metuis; levis est tibi morbus,
Morbum ni veniens ingravet Hermogenes.
Hunc tibi ego metuo: nil non lethale pusilli
Fit morbi, admota quod juvat ille manu.
Pestem, credo, aliquam saevus, quacumque tulit se,
Extremis mortem fert, reor, in digitis.
169. [ERROR: no reftable :]ponendum sub n.o 128. Radelja In garrulum.
Illato vesci cupiunt sermone sodales,
Atque suam partem sumere quisque sibi.
Non licet id per te; sermonem conficis omnem,
Nullam alii linquis, Postume, particulam.
Hinc odio es coetu in quovis: laedi sua jura
A te, qui tacitus cogitur esse, dolet.
Nec dolet immerito, convivam nactus uniquum,
Communem solus qui vorat usque dapem.
170. Ad Postumum, hominem morosum.
Nemo non gravis est tibi, Postume; crede, vicissim
Tute itidem nulli, Postume, non gravis es.
Ferto alios, ferri ut possis; qui despuit omnes,
Nulli non passim, Postume, despuitur
Urbe procul dignus montes errare per altos,
Vitam et solivagae degere more ferae.
171. In Aeglen superbam.
It subnixa Aegle, vesano et turgida fastu,
Delapsam et coelo se putat esse deam.
Ante omnes formosa alias, mira, indita, saecli
Fama sui et sexus gloria foeminei;
Haec auditque avide, ventoque inflatur inani
Semper adulantum credula blanditiis.
Eximias sic dum sibi laudes arrogat, ipsum
Si quid erat laudis perdidit exiguae.
Et cunctis potuit modice quae visa placere,
Qua se cumque tulit, displicet immodice.
172. Ad Cinnamum inverecunde loquentem.
Spurciloquus laedis Pollam, Pollaeque sodales,
Sive ingrata audes dicere, sive (pudor
Quae vetat ingenuus fari, vel dicta probare)
Auditu haec nobis, Cinname, grata putas.
Linguam inhibe posthac infraenem; desine tandem
Laedere, quos non vis laedere, spurciloquus.
173. Ad Praxitelem inani doctrina praeditum.
Si quot res nosti, curas nugator, ineptas,
Aptas tot noris res tibi, Praxitele,
Posthabeo quam te doctis nunc omnibus, omnes
Quotquot sunt, doctos tam tibi posthabeam
Possim et ferre, unus tibi quod, vesane, videris
Alter Aristoteles, alter et esse Plato.
Quas noris, quaero, non quot res noris: inanes
Odi nugacis divitias sophiae.
174. Ad Aulum. De Erote incredulo, qui suis cupiditatibus indulgentem "beatum" dixerat. [ERROR: no reftable :]Ad Aulum. De Erote incredulo, quem suis cupiditatibus indulgentem "beatum" dixerat.Krša
Si nihil est ultra mortem, bene vivit Erotes,
Usque suis laxans fraena cupidinibus;
Sin ultra est aliquid, vivit male, perditus, eheu,
Atque miser, fletu dignus et assiduo.
Ille metu, dum se fallit, caret, Aule: sed, eheu,
Multo est perditior, quod caret, Aule, metu.
Certius hoc flammis, nigro mergendus et Orco,
Quo flammas, Orcum quo minus ille timet.
Aule, cave, hunc posthac dicas, credasve beatum:
Non expers, magni at nescius ille mali est.
175. Ad Aulum, scabentem se inverecunde.
Vel pectus, vel crura tibi scabis, Aule, vel alas,
Aut ventrem, aut quidquid denique collibuit.
Nec mora, nec requies; ultro citroque sonanti
Abradens squamas it redit unque manus.
Non pudet id toties medio in sermone? Vereris
Nil coetum, circa qui sedet, ingenuum?
Nil Lydam, offendi quam tanta sorde necesse est,
Qua nulla est unquam lauta puella magis?
Diram, ais, haud possum scabiem perferre; fatemur:
At potes hinc, scabies cum furit, aufugere.
176. In amici peccatis conniventem.
Postume, connives quidquid peccavit amicus,
Errantem veris nec revocas monitis.
Nempe times, odio ne sis. Quid? Perfide, amicum,
Dum ne displiceas, perdere non dubitas?
177. Ad Cinnam se amare non officiosos homines, sed praestantes viros.
Omnibus officiis tibi me vincire laboras,
Cinna, ego sed nimiis laedor ab officiis;
Nec quam sit blandus, sed, quam sit dignus amari
Ob dotes, quaero, quilibet eximias.
His quicumque caret, ceu tu, mihi spernitur; hercle
Quod careo his, primus spernor ut ipse mihi.
178. Ad Postumum: de amico destituto.
Fortunae infelix culpam cur pendit amicus,
Re fracta et subito, Postume, deseritur?
Quem decuit quavis facto, dictove juvari,
Esset pars animi si qua tibi ingenui?
Nempe malae metuis contagia sortis; amicum
Nempe doces uni te, miser, esse tibi.
Heu miser atque odio nulli non dignus haberi,
Cui nullum est sanctae foedus amicitiae,
Cui jurata fides levis est, cui dulcis amicus,
Res fracta ut subito est, improbe, deseritur!
179. Ad Amyntam, putantem omnes esse malos.
Improbus esse tibi quod quisque videtur, Amynta,
Moribus id debes improbus ipse tuis.
Mores in melius, moneo, converte; bonorum
Tam passim occurrent millia multa tibi.
Ut sumus, esse omnes nimirum credimus; unum
In multis vulgo se sibi quisque videt.
Sic oculo arquati flavescunt omnia circum,
Et vitium in rebus cernitur usque suum.
180. In hominem inter virtutem ac vitium fluctuantem.
Vis, non vis; nutas partes male claudus in ambas,
Perque vices crebras fis bonus atque malus.
In laevam tales demum procumbere suerunt;
Alternis [ERROR: no reftable :]subintelligitur: vicibus Radelja nec jam, semper at esse mali.
181. Ad Varum, consilio suo praefidentem.
Consilii satis est in te tibi, Vare, sagacis,
Judice te; qui sis, Vare, satis video.
Consilio prorsum caret omni, qui satis uno
In se consilii vir putat esse sibi.
In rebus credit quod veri est cunque videre
Unus, qui veri nil videt, insipiens.
182. De Aegla nequiter frugi facta.
Spernebat nuper, virtutem nunc amat Aegle,
Virtutem caro quod videt in juvene;
Qui si nequitiam versa jam mente sequatur,
Aegle virtuti nequitiam anteferet.
Fungi gaudet enim speculi vice, carus in illa
Se moresque suos ut videat juvenis.
Quem, siquidem bonus est, vere nunquam exprimet in se,
Falsa fors captum decipiet specie.
183. In divitem avarum.
Quo magis es dives, hoc fis tibi parcior, Aule,
Te crucias, lucro sordidus immoreris.
Quid tibi pro tali jam comprecer, improbe, noxa?
Hoc unum: fias dives ut usque magis.
184. In amatorem stultum.
Stultus amor tuus est: credit se, Quinte, latere,
Nusquam at non claris proditur indiciis,
Non tegitur, varias furtim at molitus inepte
Artes, ostendit se modo velle tegi.
Ergo, fugis cupidi fatue dum nomen amantis,
Nulli non et amans diceris et fatuus.
185. Ad Gelliam de Pholoe.
Miraris Pholoen, vesana mente furentem,
Gellia, jam nulli parcere nequitiae.
Miror ego, sancti rupit cum froena pudoris,
Flagitii potuit si qua tenere modum.
Principiis obsta: semel ut prolapsa libido est,
Per praeceps altum desinit in barathrum.
186. Ad Pollam. De amore.
Quod tibi Amor saevis tentat praecordia flammis,
Et malus Idalio calfacit igne sinus,
Id doleo, vitio nec do tamen; improbus ille,
Quo vult, incestas conjicit usque faces.
Ipsa malo at facilem quod te permitis amori,
Polla, mihi hoc nequam diceris et nihili.
Consentire malum est, miserum sentire; repugna
Quod potes: opprobrio non erit ullus amor.
187. Ad Ponticum in parvis libidini obsequentem.
In parvis vincit rebus te foeda libido;
Nimirum tanto es, Pontice, deterior.
Qui parva mercede potes succumbere culpae;
Magna ubi sit merces, Pontice, quid facies?
188. Ad Marcum religionis contemptorem.
Quod te religio tremefactum corda premebat,
Coepisti excusso vivere, Marce, jugo,
Asper et indomiti lascivi more juvenci,
Et procul a domini voce manuque fugis,
Pubentesque oleas et vites proteris almas,
Et premis audaci quae vetat arva pede.
Illa ictum indocili differt, sed lenta protervum
Exitio sternet, cum volet, ira caput.
Servus Herum quam vis fugito, sperne omnia jura
Servus Heri quam vis; non tamen effugies.
189. [ERROR: no reftable :](post hoc, scribendum epigr. sub n.o 196 hujus lib.) Krša Ad Rullum, de more et lege.
Esse putas legem, quod mos tulit omne; quid omne
Si mos jam se se proruat in facinus?
Jura tori violet? Spreta pietate parentes
Extinguat? Vertat templa Dei in cineres?
Haec etiam, tulerit si mos, jam posse licere,
Posse tegi legis nomine, Rulle, putas?
190. Ad Rullum horribilem Joannis Hispani exitum in theatro spectantem. (Don Giovanni Tenorio)
Rulle, vides nigri demergi in faucibus Orci,
Amburi et piceis Eumenidum facibus,
Quem tibi vidisti similem ruere in scelus omne,
Laxa dare et foedis froena cupidinibus.
Hunc tu, Rulle, vides, spectaclo captus inani,
Elatis cessas plaudere nec manibus?
Nec metus interdum subit hic, vesane, parem ne
Flagitiis te par exitus excipiat?
Nec tremis, horrescisque artus? Nec tu tibi dicis;
Quam specto, mea mi pingitur historia?
191. Ad Gelliam de filiarum institutione.
Nempe tuae discunt bene psallere, Gellia, natae,
Compositos choreis et bene ferre pedes,
Et mulcere aures cantu bene, pingere formas
Tot bene, tot linguis et bene posse loqui.
Vivere qui miseras doceat bene, dic mihi, num quis
Officii doctus jura magister adest?
Curantur nugaeque leves et inania rerum;
Quod caput, in quo sunt omnia; negligitur.
192. Ad Varum amore correptum.
Igne ardes gemino infelix: hinc fervida flammam
aetas, hinc flammam subjicit acer amor.
Nec metuis? Nec, Vare, fugis? Caraeque puellae
In vultu figis lumina floridulo?
Vare, fuge, heu, totos pestis descendit in artus,
Et furit et vires jam capit indomitas.
Vare, fuge, incassum moneo, jam incendia gliscunt
Saeva magis; de te vix cinis, heu, superest.
193. De Vari amoribus.
Exercet Varus, Plato quos laudabat, amores,
In pulchro pulchrum corpore amans animum.
Credam equidem id fieri, ni foedo in corpore nactus
Quantumvis pulchrum dispuat usque animum.
Pol magni quae fit, medio cum fulget in auro,
Gemma, nec in medio spernitur illa luto.
194. Ad Petillum. De verecundia.
Nempe times, facias ne quid servile, Petille,
Hinc te fastu infers coetibus immodico.
Hinc nulli procerum suesti submittere fasces,
Quemlibet appellans frater ut unigena,
Hinc tacitus raro es, plenis hinc plurima buccis,
Primus ut in cunctis, verba crepare soles.
Perge isto servis pacto differre [ERROR: no reftable :]differre] corr. ex diferre , monendus
Hoc tamen es, quamvis indocilis monito:
Non est majores, non est servile, vereri,
Nec pudor ingenuus dedecet ingenuos.
195. Ad Festum genio foede indulgentem.
Ludum, potum, epulas, quaeque hinc lasciva sequuntur,
Mente avida quaeris gaudia, Feste, tibi.
Vita placet pecudum: defigis lumina terae,
Atque domos nunquam suspicis astriferas.
Infelix, hominem nasci quid profuit? Anne
Talem, ut post vitam des modo supplicium?
196. Ad Rufam mori novo plus aequo tribuentem.
Mos novus instituit si quidquam, Rufa, licere
Id clamas; quod fit, nec dubitas facere.
Quid? Novus instituat si mos contemnere leges?
Quid, si fraena omni solvere nequitiae?
Idne etiam fieri contendas, Rufa, licere?
Id patrare etiam, Rufa, nihil dubites?
Nec dubites (mos iste novus si duxerit illuc)
More novo et Stygias laeta subire domos.
197. Ad Glauciam de amore Platonico.
Quid sit amor, quaeris, Plato quem dilaudat? Amare
Quo tu non potis es, Glaucia, sed sapiens.
Possit amor corpus qui spernere, mente morari
In sola atque alii, non sibi, velle bonum,
Cui vigilet, quem sollicitet noctesque diesque,
Cui bene vult, fiat perpetuo ut melior,
Nil extra ut numerum faciat, virtutis honore
Ut magis atque magis clareat omnigeno.
Hunc Plato nimirum, sed non tibi, laudat amorem:
Non cuivis quidvis, Glaucia, posse datum est.
198. De Lycoride pulchra et injucunda.
Cur nulli placeat nulli non pulchra Lycoris,
Quaesitum id frustra dicere nemo potest.
Possumus hoc, omnes hoc uno dicimus ore:
Pulchra est, pol, nulli sed tamen illa placet.
Foeda etiam, quaevis, vel paucis, vel placet uni,
Non paucis, uni pulchra nec illa placet.
Id quinam fiat, quas vita laedit in omni,
Iratae norunt, credo equidem, Charites.
199. Ad quemdam de Hermogenis medicina stulta et improba.
Corpus uti serves, animam te perdere jussit
Arte sua fretus scilicet Hermogenes.
Istam dî perdant artem, depellere damno
Majori damnum quae minus edocuit.
Istam di perdant medicum, servare laborat
Qui servum Domini perfidus exitio.
200. In puellam male festivam.
Quemcumque alloqueris, multo fit laetior, Aegle;
Laudarem, fieret si pariter melior,
Si, quam blanda places, tam prosis nempe severa,
Jungaturque levi mos gravis ingenio,
Nunc quam fers laudem (tumeas ne sorte relata)
Vel Phryne in foedo fornice ferre queat.
201. Ad formosam. De inepto laudatore.
Quam sis pulchra, vides, speculo quae affixa nitenti
Nugatrix totos perdis inepta dies.
Nil opus id dici semper tibi; dicit amator
Ut [ERROR: no reftable :]Ut] Id Krša tuus, et, dempto fine, iterat Chariton;
Dempto fine, queat nemo ut jam ferre nec illum,
Nec te, nec formam, quae tibi cunque, tuam.
Pulchra Helene, mage pulchra Venus; laudarit utramque
At si quis toties, utraque displiceat.
202. Ad Lesbiam nimis blandam.
Lesbia digna peti foret omnibus, at petit ultro
Ipsa omnes multis putida blanditiis.
Hae miseram perdunt, has propter futilis audit,
Penditur et parvi, penditur et nihili.
Jure quidem id: nulli quae se non venditat ultro,
Nulli non merito foemina despicitur.
203. De Tullae amoribus.
Tulla amat ingenium, moresque et verba diserta,
His tantum rebus sese ait illa capi.
Qualiscumque tamen, nemo illi posse placere
Speret, ni fuerit praeterea juvenis.
Id verbo licet usque neget pudibunda, fateri
Ore, oculo, signis cogitur omnigenis.
204. Ad Quintum causidicum, inanibus officiis distentum.
Nusquam non cursas, nullum non, Quinte, salutas,
Et teris assiduo limina magna pede.
Officium id dicis; falso: nam munus omittis
Ipse tuum tali multus in officio.
Officium est, quidquid fueris, prorsum esse: diserte
Officium est causas dicere causidicum.
205. Ad Tullam senex opinione deceptus.
Addixi tibi me, mentem cui, Tulla, putabam
Vel sine floridula posse placere gena;
Visa etenim es sapiens, quae, spreto cortice, posses
Intus quod lateat sub cute perspicere.
Poenitet; optavi frustra vesanus et amens,
Foemina foemineo ne foret ingenio.
206. De puella, cujus amores multi, conjugium nemo expetat.
Ostentat, natam passim Leonilla: juventam
Idalia incendit pulchra puella face.
Cuncti addent roseasque genas, flavumque capillum,
Atque hilares blanda luce oculos inhiant.
Qui velit interea nuptam sibi ducere, nemo est:
Inter amatores tot caret illa proco.
Nec miror: quae tam multis amat una placere,
Nemo unum huic se se posse placere putat.
207. Ad Cinnam [ERROR: no reftable :]Cinnam] Radelja : Corvinum multiloquum et clamosum.
Jussus pauca loqui submisse, Cinna, recedis,
Nempe times rumpi, plurima ni blateres.
Istam ni effundas vocem, quae grandinis atrae
More furens magno densa ruit strepitu,
Diffinditque aures, sonituque abnormis acuto
Post horam in medio tinnit adhuc cerebro.
Quare, Cinna, fugam laudo; quae scilicet una
Et nobis potis est et tibi consulere.
208. De Varo plusquam blando.
Omnibus occursat blande, blande accipit omnes
Varus, ceu multa junctus amicitia.
Nullum amat interea mortalem: gestit amari,
Atque suis fieri carus ab illecebris.
Frustra; tam large quas vulgo effundit ineptus,
Nemo jam quisquam tangitur illecebris.
209. In aedificatorem.
Aedes regali pergis dum condere sumptu,
Effundis patrias, Cinname, divitias.
Prodigus hoc uno, vita hinc at parcus in omni,
Atque tibi foede sordidus atque tuis.
Istas in cinerem di vertant, inque favillam
aedes, pestem omnem tabificam officii;
Istius et fontem, nimiis a sumptibus orta
Quae te, quaeque tuos perdit, avaritiae.
210. In Ponticum vulgari notitia contentum.
Pontice, Romulea jamdudum es notus in urbe,
Notus adhuc nullo at nobilis in genere.
In vulge ut cerni, fecisti plurima; vulgo
Secerni ut possis, denique fac aliquid.
Hoc ut contingat, nec multos visere, crebro
Nec satis in celebri est currere Flaminia.
211. Ad Fabullum, beneficia exprobrantem.
Nil bene de me unquam, studeo, mereare, Fabulle [ERROR: no reftable :]Fabulle] corr. ex Fabelle ,
Es nimium meriti nam memor usque tui.
Et quidquid cuivis fecisti forte benigne,
Id tibi magniloquo semper in ore sonat.
Hoc mihi ego metuens caveo, semperque cavebo,
Dent tua mi magnum ne benefacta malum.
Magniloquus mihi ne fias, quem, non sine risu,
Et stomacho, multis magniloquum video.
212. Ad Accam, affirmantem, omnes juvenes libidini deditos esse.
Indice te, juvenum nemo est non perditus, Acca;
Omnis enim te non perditus, Acca, fugit.
Moribus ipsa tuis debes, quod quidquid in urbe est,
Te circum sueris cernere, nequitiae,
Nemo ad te veniat, cui sancti cura pudoris,
Nemo, cui famae cura sit ulla suae.
Mores ipsa tuos muta; pars altera, quam tu
Nescis, certatim se feret hic juvenum.
Nemo et non castus, nemo et non, Acca, pudicus,
Judice te, dici protinus incipiet.
213. De Phyllide et Rullo.
Phyllis amat Rullum, non formae incensa lepore,
Verborum dulci capta nec illecebra,
Nec dotes mirata ullas, laudare pudica
Unde queat juvenes ingenuos mulier.
Quid placet ergo? Mali mores, praecepsque libido,
Aptum et nequitiae quod videt esse suae.
Haec propter tantum potis est pol Rullus amari:
Haec propter tantum Phyllis amare potest!
214. Ad Varum de puero doctori astronomo tradito.
Quae magis attingunt vitam, odit Cinnamus artes,
Orbem scrutatur [ERROR: no reftable :]scrutatur] Krša : scrutator Radelja multus et astriferum [ERROR: no reftable :]astriferum] Krša : astronomum Radelja .
Huic puerum tradis? Quid, Vare, ut discat, an hospes
Turpiter ipse sua degat ut in patria?
Atque domum atque suos oblitus, seque, peritus
Orbis amet dici mensor ut astriferi?
Et sciat immani quae sunt distantia tractu,
Ante pedes quae sunt proxima non videat?
215. De Varo filium erudiente.
Quem genuit puerum Varus, pater en docet ipse,
Nempe timet, ne sit doctior ille patre.
Esset enim certe, inciperet si traditus ulli,
Quas pater ignorat, discere litterulas.
216. Ad Aulum. De ejus domina.
Saeva tibi mulier collum gravat, Aule; furorem
Expertus toties fers tamen indomitum,
Et pulsus, tamen usque redis, metuisque, subisque
Rursum impacatae saevitium dominae.
Forma placet misero nimium: posses tua colla,
Ni sit foeda, ipsi subdere Tisiphonae.
217. De turbis Genevensibus.
Foeda ruit studiis in partes scissa Geneva,
Atque malo praeceps mergitur exitio:
Sic vita gaudent felici scilicet urbes,
Obteritur pedibus vera ubi relligio,
Falsa ubi se tantum ratio miratur, amatque,
Et negat auctori credere velle Deo.
Dant coelo invisae, dant seras denique poenas,
Exemplo et terrent postera saecla gravi.
218. [  Lud. 5] In odiosos tragoediarum recitatores.
O tragici vates, dirum genus atque cruentum,
Pergite me vestris perdere carminibus,
Quae toties jam lecta, iterumque, iterumque necesse est
Mi tamen invitis auribus excipere.
Scribetur, credo, de me quoque fabula: dicar
Vatibus et vates perditus a tragicis.
219. In poetas obscoenos.
O vates, vates! Vestra ut di carmina perdant,
Queis hominum foede perdita vita perit;
Suaves, blandiloquae Syrenes, capta juventus
Quarum vi caecos ducitur in scopulos.
Illa utinam sapiat, cera et sibi praestruat aures,
Ut vestra in ventos irrita verba volent.
220. [ERROR: no reftable :](post hoc epigr. scribendum illud sub n. 235 hujus lib. nec non sub n.o 236) Krša Ad Cinnam Aristothelis et Platonis contemptorem.
Temnis Aristothelem, divinum, Cinna, Platonem
Temnis et id passim dicere non dubitas?
Nil opus est ultra: satis hoc audire, superque est,
Noscare ut, sanae mentis habere nihil.
Legistine ambos? Non lectos temnere magna est,
Est major lectos temnere stultitia.
221. Ad Quintum, qui loquens de tabula picta, eam dixerat "calidam" et "succi plenam".
Dispeream, si scis, quid dicas, Quinte, calore
Cum pictam, succis plenam ais et tabulam.
Novi, quid succus, quid sit calor, hercule; neutrum
At video picta quid velit in tabula.
Nec tu, Quinte, vides; sed verba ignota profaris,
Ignaris fucum scilicet ut facias,
Et quae nobiscum nescis, videaris ut unus
Scire tamen, rerum nomina monstrifice
Vertis et hinc illinc aliena vocabula transfers,
Remque fugis verbo quamque vocare suo.
222. Ad Graecinum cantorem procerum delicias.
Exsectis quod te nervis, Graecine, canentem
Usque adeo magni suspiciunt proceres,
Non ego te pluris facio; verum hercle minoris,
Magnos, qui te adeo suspiciunt, proceres,
Quos Musae expertes majoris parva voluptas
Ista capit, brutas quae ciet auriculas.
223. Ad Levinum poeseos contemptorem.
Spernere te sacram dicis, Levine, poesim;
Te ut spernam, dici nil opus est aliud.
Id satis est unum, noscare ut durus et asper,
Hirsuto et foede barbarus ingenio,
Et fatuus, qui non dubitas tua probra fateri,
Sponte tua et narras dedecus ipse tuum.
224. Ad Tuccam, cur ejus de suis carminibus judicium contemnat.
Esse aliquid videor quod carmine, Tucca, Latino,
Non mihi tu id, saeclo sed magis huic tribuis,
Quo Latias pauci tractant, noruntque Camoenas,
Inter quos fieri sit facile eximium.
Id quidem ego credo; credo at mihi, non tibi, Tucca,
Cujus nempe reor futile judicium,
Qui mea, dispeream, tanto quae carmine fastu
Spernis, metiri si potis es digitis,
Qui quae lecta parum, nec pulchra et grandia dicis,
Dispeream, si scis, quid sibi verba velint.
225. Ad Battum. De malo carmine.
Batte, Lupum scripto laceras: nihil ille reponit,
Nempe timet, dicis; spernere dic potius.
Quid metuat fatui scriptoris carmen ineptum?
Quid metuat nulli scripta probanda bono?
Immundas quorum pars multo maxima sellas
Jam tenet ac merdis innatat in mediis.
226. De pictoribus, qui ab Italis dicuntur "Manierati".
Veram hic naturae formam videt; hic sibi falsam
Ipse suum temere fingit ad ingenium.
Pingit uterque: alter nativo quaeque lepore,
Alter quaeque suo corpora compta modo.
Hunc quando haud patitur me haec dicere lingua "modosum",
Monstrosum soleo dicere, quod patitur.
227. [ERROR: no reftable :](post hoc epigr. scribendum illud sub n.o 259 lib. 6.) Krša De vitio picturae, quod ab Italis vocatur "Maniera".
Quis modus est Italis, quo pictam saepe tabellam
Damnantes "plenam" dicimus esse "modo"?
Ille modum oblitus, quem dat natura creatrix,
Nempe, sibi pictor quem facit ipse, modus.
Hic turpis modus est; hoc foede si quis abundat,
Haud modicum possis dicere, at immodicum.
228. Ad Postumum. De ejus carmine.
Gibbum equidem, nuper quod scripsti, Postume, carmen,
Et foedum adnatis dico ego tuberibus.
"aedepol" hinc, "sane" hinc, "revera" hinc prominet, esset
Queis carmen demptis pulchrius et levius.
Hoc tibi de verbis: de sensu hoc, Postume, dico,
Non gibbum est, fateor, carmen, at aridulum.
Aridulum sane, revera (valdius ut rem
Adfirmem jurans) aedepol aridulum.
229. Ad Aulum scriptorem obscurum.
Nescio, quid scribas; nescis (an fallor?) et ipse,
Atque ruis caecis andabata in tenebris.
Nosce viam primum; certum quemvis pete finem,
Fac videas, quae te semita, quoque ferat.
Quid faciant comites obscura in nocte miselli,
Queis malus extincta dux praeit, Aule, face?
230. In Varum obscuritatem affectantem.
Vare, crucem gaudes lectori figere, longum
Quaerat ut incertus quid tua verba velint.
At, quod opus fieri, faciant si, Vare, Quirites,
Jam nemo quaerat, quid tua verba velint,
Et quae sponte tua tu coeca in nocte locasti,
Curet nemo suis eruere e tenebris.
Obscuro haec poena est scriptori; expertia lucis
Lector, uti sapiens, omnia praetereat.
231. De Virgiliana lectione a Lucio interpellata.
Carmina divini mecum mea Lyda Maronis
Dum legit, Hyblaeo dulcia melle magis,
Lucius, heu, venit subito, nugasque, loquaxque
Ambos garritu perdidit illepido,
Ipse suas laudes, sua factaque, dictaque narrans,
Insulsum ostentans multus et eloquium.
Et potui hunc geminas tam lentus ferre per horas!
Et potui bili ponere jura meae!
Profuit exemplum Lydae; quemque illa ferebat,
Me puduit dici, non potuisse pati.
232. Ad Aulum, scriptum quoddam scurrile ac maledicum dilaudantem.
Salsa putas atro plena istaec scripta veneno!
Miraris fatuos et levis, Aule, jocos!
Malo quippe levem, quam nigrum dicere, legem
Ridentis scurrae cui placet improbitas,
Illum qui laudas: nec, stulte, verere, maligna
Mente illi ne quis te putet assimilem?
233. De scripto, a Lupo calumniose reprehenso, stulte edito.
Quod satyra invasit scriptum, Lupus edidit ipse,
Ipse suam stultus perdidit et satyram.
Nil opus est scribi contra; lector videt ultro,
Quam scriptum est sapiens, quam satyra insipiens;
Quam scriptum est dignum laudari, quam male flammis
Tradi carnificis digna manu est satyra.
234. Videndum, ut scribamus potius apte, quam nove.
Esse putas magnum, quod nemo dixerit unquam,
Id tibi si soli dicere contigerit;
Continget, credo, si, quae res postulat ipsa,
Haec tibi tu statuas dicere cuncta nefas,
Sic ulli non picta, volet qui pingere pictor,
Hunc jubeo formas pingere monstrificas.
Ah, mihi ne veniat tantus furor; usque, Camoenae,
Non nova ego vestro munere, at apta canam.
235. In Tuccam Platonis contemptorem.
Tantillus tantum contemnis, Tucca, Platonem?
Legistine unquam scripta diserta viri?
Turpe est, ignotum si spernis; turpius hercle
Si notum stulta spernere mente potes.
Dic quod vis, quam vis tibi partem delige: magnum est,
Crede mihi, utrumvis dixeris opprobrium.
236. In idem argumentum.
Ignoras totum, credo, mi Tucca, Platonem,
Quando illum frugis dicis habere nihil.
Ignoras totum, credo, te, Tucca, Platonem,
Quando judicio pendis inepte tuo.
Nec sentis tu stratus humi, super alta volantem
Astra illum nequeas prorsus ut adspicere?
Ut prorsus nequeas voces tam docta sonantis
Tam rudis indoctis [ERROR: no reftable :]indoctis] Krša : indoctibus Radelja auribus excipere?
237. Ad Corvinum unum e gloriosis hujus aevi philosophis.
Naturam e caecis protractam denique lustris,
Clamas, quod latuit, fulgere perspicue;
Fulgere jam clara manifestum in luce, beatum
Saeclum hoc, cui licuit singula dispicere;
Felices nasci hoc saeclo queis fata dedere,
Tot rerum vera qui fruimur specie.
Haec clamas, risuque mihi es, Corvine, recordor
Istaec nam proavum verba fuisse eadem.
Et priscum agnosco morem, se ut stulta priori
aetas posterior quaelibet anteferat.
Crede: istac homines jam saepe in luce fuere,
Cimmerias at lux desiit in tenebras.
238. Ad Levinum, omnia recentiorum inventa veteribus tribuentem.
Detrahis inventis hominum, Levine, recentum,
Cuncta et ais priscis nota fuisse viris.
Quae nunc est aetas tua, cur tibi displicet; illa,
Quae fuerint olim, saecla aliena placent?
Invidia an rebus quod parcit saeva remotis,
Quae prope sunt nigro rodere dente solet?
239. De carmine nequaquam simplici et uno.
Carminis haud geminas partes, at carmen in uno
Fudisti geminum carmine monstrifice.
Scis Phoebo, scis haec doctis invisa Camoenis
Concreta e duplici corpore prodigia.
Scis Flacci [ERROR: no reftable :]"Sit, quodcumque voles, simplex dumtaxat et unum." Horat. Radelja legem, scis Pindo nil super alto, 5
Simplex atque unum ni fuerit, recipi.
240. Ad Maevium non bonum virum, malum poetam.
Quam malus es vates, licuit hinc noscere, Maevi,
Quod, te dum vatem dicimus esse malum,
Iste tuus, qui, te laedi, nolebat, amicus,
Esse bonum haud vatem, dixit, at hercle virum;
Vir bonus ille quidem, puro qui pectore stultum,
Quam mendax dictum dicere maluerit.
241. Ad Cinnamum de inani doctrina.
Scire nihil malo, quam tot, quas, Cinname, scis tu
Res nihili; nullus mi labor, assiduus
Est labor iste tibi, verum irritus; hercule praestat
Nil facere, in studiis quam nihil efficere.
242. Ad Quintum, exprobrantem obvia esse quae scribat.
Quae scribo, dicis, Quinte, obvia; forsitan et sunt
Obvia, sed visus, Quinte, tuos fugiunt,
Illaque tum demum nulli non obvia sentis,
Uni cum cernis, Quinte, reperta mihi.
243. Ad Varum, scribentem de pulchro.
Plurima de pulchro quae scribis carmina, Vare,
Magna reor, magno nempe ruunt sonitu.
Verane sint etiam, rebusque accommoda, dicam,
Quidnam sit pulchrum scire ubi contigerit.
Tu quoque de pulchro scribis qui plurima, quid sit
Pulchrum, si possis dicere, dispeream.
244. Ad Quintum pictorum censorem pingendi ignarum.
Multa loquax censor tabula tu carpis in omni,
Censura at moveor nil ego, Quinte, tua;
Picturae voces, non artes, nam bene calles,
Et doctus lingua, sed rudis hercle manu es,
Omnia pictorum et turbae dum praecipis omni,
Tute aptus nullam es pingere lineolam.
Deterior tanto quovis pictore pusillo,
Quanto res minor est dicere, quam facere.
245. De aedibus magno sumptu, nulla arte constructis.
Sumptibus immensis, immenso extructa labore
Est domus haec: molem, saxaque suspicite;
Artem opere in tanto, quae nulla est, quaerere frustra
Spe vana elusi, parcite, Romulidae.
Nimirum haec, artes dum parvas excolit, aetas,
Magnas, quod pudeat dicere, dedidicit.
246. Ad Postumum. De scientia.
"Multa scio", dicis. Dic "nescio", Postume; nescis
Nam, quorum parvam scis modo particulam.
247. In poetam obscaenum et maledicum.
Impune hic domina vates grassatur in urbe,
Spargit et impuro quoslibet ore jocos?
Quos vult, infesto male plectit carmine; qua vult
Tincta Lycambaeo tela cruore jacit?
Hoc tu, lex, facinus potis es perferre, patique,
Nec caput insanum ferrea vincla tenent?
Tractat adhuc calamum manus haec tam saeva, triremi,
Quo digna est, remum nec gerit in media?
248. Ad Quintum de novitate in scribendo.
Posse novum scribi nil dicis, Quinte, priorum
Acre virum quod non scripserit ingenium.
Difficile id prorsum est, multo mage sed tamen illud
Est, ni me fallunt omnia, difficile;
Lectorum in stulta nancisci denique turba,
Quae nova scribuntur, qui sciat esse nova,
Nec veterum ignoras, quod promas cunque diserti,
Thesauro id promi censeat e veterum.
249. Ad Quintum epigrammatum scriptorem.
Laudo, quod condis carmen breve; pol mage, Quinte,
Laudarim, si jam nec breve condideris.
Laetor, quod minuis pestem, vitaeque venenum;
Quid, si jam prorsus (di facite) abstuleris?
250. Ad Ponticum, bene, sed immoderate loquentem.
Eloquio, fateor, praestas, mi Pontice: quisque
Hoc tamen a coetu te procul esse cupit.
Huc quoties infers te, magno moesta sodales
Cum gemitu ad terram lumina dejicimus.
Deprensi et veluti verso pallescimus ore,
Torpent frigidulo praescia corda metu.
Quippe ingens instat clades, audire loquentem
Perpetuo, contra posse referre nihil.
Hac Cicero in coetum veniat si lege, facesse,
Clamarem: Nulli non gravis es, Cicero.
251. De inscriptionibus.
Cascam odi linguam: nostro quae cognita saeclo
Esse volo, nostro scribere more juvat.
Non placet inscribi saxo, quae verba, Latine
Qui sciat, haud primo noverit intuitu.
Quaero ego, quae populus; tu, sis, tibi quaere, pusilli
Dicant nota uni [ERROR: no reftable :]uni] corr. ex unis quae tibi grammatici.
252. Ad Marcum bonum recitatorem, malum scriptorem.
Carmina, quae recitas, commendas voce liquenti,
Ore, oculis, gestu corporis eximio,
Ergo audita placent; oculo sed lecta fideli,
Non erit, ut cuiquam, Marce, placere queant.
Languida, barbarico passim fucata colore,
More nec Ausonio culta, nec Argolico.
Scribe, legi dignum quod sit, quod muta papyrus
Ostensum sensus inferat in penitos.
Marce, bonus qui nunc tantum mi diceris actor,
Mi dici scriptor tunc bonus incipies.
253. Ad Quintum, exprobrantem, obvia esse, quae scribat.
Obvia sunt, fateor, quae scribo; devia contra
Esse reor, quae tu scribere, Quinte, soles.
Hinc fit, uti dicam interdum, quod dixit Homerus,
Aut alius vatum tot veterum e numero.
Tu melior, quidquid scribis, ne scripserit ullus
Aut vetus, aut novus id jure tibi haud metuis.
Sic graditur quicumque via, vestigia eodem
Ponit saepe, alii quo posuere, loco:
At spreta quicumque via, per confraga fertur,
Calcat nulla alio signa relicta pede.
254. Ad Tuccam in tragoedia nunquam non grandiloquum.
Esse nefas, quoties tragica desaevis in arte,
Humano quidquam dicere more putas.
Et semel ut celso vinxisti crura cothurno,
Dignum aliquid succo promere, Tucca, pudet.
Id forsan laudare queam: verum occinit unus,
Unum quem multis millibus antefero:
"Et tragicus plerumque dolet sermone pedestri":
Scis qui vir quondam id scripserit; esse viri
Scis et dicta magis vera illius omnia, quam quae
Respondit sacro Pythia de tripode.
255. Ad Varum. De Joanne Casa.
Vare, Casam dicis verbosum; quod reor esse
Hercle tibi, cui res praetereunt animum,
Aures verba unas cassa dulcedine mulcent.
Mentem adhibe, scriptor singula quae sapiens
Expromit, pensa lentus; dicetur, amice,
Qui nunc verbosus, dic [ERROR: no reftable :]dic...] Krša : dicitur Radelja , esse brevis.
256. Ad Varum de Petri Bembi carminibus.
Petrarcae similem Bembum ne despue, Vare,
Laudem ne vitio da, precor, eximiam.
Sic osor Bembi, quoties tua carmina scribes,
Bembum aliqua inferior parte tamen referas.
Nec magno pergas, similis quam dicitur ille,
Tam tu Petrarcae dicier absimilis.
257. In quemdam Horatiani carminis reprehensorem.
Tantillus tantum haud dubitas reprendere vatem,
Et Flacci carmen dicere frigidulum?
Nec metus est, Pindi sacro de vertice Musae
Ne te furcillis praecipitem ejiciant?
Nec metus est, odio dignus, dignusque cachinnis
Alter ne dici Zoilus incipias?
Crede mihi, magnum tacitus mirare poetam,
Neu cycni cantu gracculus obstrepito.
258. Ad Quintum, de ejus scriptis ac praepostera gloriae cupiditate.
Componis, scribis, recitas, magnoque videri,
Quod natura negat, vis tamen ingenio.
Ridemus fatuos nisus, orsa irrita, parvo
Et magis atque magis nosceris ingenio.
Quinte, sat est, moneo (votum in contraria cedit):
Esse tuae praeco desine stultitiae.
259. Ad Antigenem, pictorem ejus generis, quod ab Italis dicitur "Manierato".
Pingis more tuo; naturae pingere posses
More velim, veras ponere et effigies,
Apte omnes omni et formas variare lepore,
Non quo tu, sed quo res amat ipsa modo.
Pictores hoc stant magni, rem scilicet illi;
Ipsum te pingis tu magis Antigene.
260. Ad Levinum de pictura judicantem.
Pictorum tabulas contemplans (res mihi risum
Saepe movet, bilem saepius haud modicam)
Nil dubitas, tibi nil dicis, Levine, videri,
Decidis certis omnia judiciis:
Hoc rectum, hoc pravum est, hic peccat forma, venustus
Ille nimis color est, floridus ille parum.
Istud non patiar, faciat si doctus Apelles;
Quid tu expers artis cum facis omnigenae?
Quem scimus, non posse unam carbone decenter
Picturae ad leges ducere lineolam?
261. Ad Aulum, poetam extemporalem.
Mirantur multi, subito quod carmina fundis;
Mirer ego, fundas tam male ni subito.
Nil magis est pronum, quam quod bene; plurima frustra
Expertus, nequeas id facere, Aule, cito.
262. De inani grandiloquentia.
Nostri magna sonant vates, at magna sonantum
Dicta bonae video frugis habere nihil,
Nec mulcere animos apte, pertingere in imum
Musaea pectus posse nec illecebra.
Tantum magna sonant, ceu quae vesica repente
Rumpitur et vanos vana ciet strepitus,
Quos puerorum aetas cupide sectatur, amatque,
aetas aversa respuit aure virum.
263. Ad Varum. De lingua Latina.
Vare, ais et pugnas, linguam perisse Latinam;
Haud periit, doctis vivit at usque viris.
Doctorum, ut vixit, sic vivit in ore virorum,
Et vivet saeclis innumerabilibus.
Nolo illam prorsum dicas periisse: popello
Dic vili, si vis; dic, periisse tibi.
264. Ad Levinum Raphaelis Sanctii tabulam declarantem.
Artem pingendi nescis, Levine; docere
Nos tamen has crebro garrulus aggrederis.
Cernere te solum credis, quae cernimus omnes,
Uni acres ceu si contigerint oculi;
Unus ceu noris, populo quae Sanctius omni 5
Noscenda in claris proposuit tabulis.
Non placet interpres. Raphael divinus abunde
Usque sua, quod vult, indicat usque manu.
265. Ad Tuccam poesi ineptum.
Scribere conaris carmen; nec fundere carmen,
Expertus frustra plurima, Tucca, potes.
Quid super est? Nempe ut dicas, te odisse poesim,
Quod nostri suerunt dicere causidici;
Magnum ut te credas, Musis quod natus iniquis,
Nil nisi barbarico scribere more soles.
Sic fieri fucum patitur sibi Roma, pusillum,
Sic opus est, se se venditet ingenium.
266. De Italico epigrammate, quo laudatur puella Juliae partes agens.
Quam laudat Petrus, si digna est laude puella,
Laudarine illo se ferat ipsa modo?
Gaudeat illa sibi dici hoc? "Jura omnia prae te
Sprevissem indomito caecus amore tui:
Non me Vesta parens, non Juppiter ipse teneret,
Sacris te victor ne raperem ex adytis."
Id brevius potuit dici, nec apertius: in te
Uror, io, foedis, pulchra, cupidinibus:
In media possit quod vix audire Suburra,
Si qua sibi mulier corpore quaerit opes.
267. Ad Aulum poetam extemporalem.
Si pulchrum est carmen, subito quod concinis, istud;
Cur non id fidis subjicis, Aule, oculis?
Si pulchrum non est, quid mirum res habet ista;
Carmen vel subito fundere posse malum?
268. De Cinnamo poeta malo ac superbo.
Eximium jactat se vatem Cinnamus, urbem
Per mediam fastu plenus et ingreditur,
Nec digne credit laudari scilicet, ipsi
Laude illum ni quis Moeonidae anteferat.
Hujus ut audivi carmen: proh, Juppiter, inquam,
Quam caret ingenio! Quam prope mente caret!
Quam malus est vates! Quam nullo dignus haberi,
Primo qui dignum se putat esse, loco!
269. De Varo, malo scriptore, famae cupido.
Quidquid id est, Varus caepit quod scribere, dixit
Victurum saeclis innumerabilibus.
Quid? toties quae jam scripsit, non omnia vidit
Uno, quo fuerunt nata, perire die?
Spe falsus toties, voto delusus inani,
Famae impar, famae praemia spectat adhuc?
Scribit adhuc, multo annorum quae nata labore,
Uno itidem foede sunt peritura die?
Supplicium hoc pendit laudum ventosa cupido:
Caeptet ut et caeptis excidat usque suis.
270. Ad Varum orationem legentem minime Tullianam.
Vare, meas aures, si quid sapis, effuge; suerunt
Divino Tulli vescier eloquio.
Quaere alium, ambrosiam qui non gustaverit, isto
Contentus vili possit ut esse cibo.
Hoc moneo: tua scripta legis tu, Vare, monenti
Ergo nil prorsus non mihi despuitur,
Nil non insulsum prorsus fatuumque videtur,
Et dignum caeco sub lare nocte tegi,
Nocte alta, nemo ut videat, nemo audiat unquam,
Tulli qui suerit vescier eloquio.
271. In poetam extemporalem.
Carmina consulto fac scribas, carmina qui nunc
Praecipiti, casus ut tulit, ore canis.
Os praeit ingenium, sequitur manus; haud sine mente,
Spero equidem, scribes, qui sine mente canis.
Heu! Frustra moneo; mavis citus esse poeta,
Quam bonus et vulgo, quam placuisse mihi.
272. Ad tragoedum nimis vocalem.
Nec quisquam hic surdus, longo nec, Postume, tractu
Distamus, vocem comprime Stentoream,
Quae nobis miserasque aures obtundit et ipsum
Diffindet medio jam cerebrum in capite.
Isti parce etiam vetulae, collata videtur
Quae tecum vocis prorsus habere nihil.
Optimus in re omni modus est, scis et caput isti
Esse arti, ne quid, Postume, dedeceat.
273. Ad Corvinum. Vaticinium de lingua Latina.
Scita vides Pario sapientum in marmore scripta,
Posset ne quidquam longa abolere dies.
Frustra: signa manent non intellecta, tuemur
Et cassas rerum (res latet ipsa) notas.
Fata prement nostros eadem, Corvine, libellos,
Hasque videns aetas postera litterulas:
Haec, dicet, verbis olim sunt scripta Latinis,
Non noscet, sibi quid verba Latina velint.
274. In negantem, quaedam verba esse usquam in Tullio.
"Tullius hoc nusquam scripsit?" bona verba [ERROR: no reftable :]bona verba] seu meliora loquere Radelja ; vereris,
Non tibi ne id memori fugerit ex animo?
Multa cadunt oblita, olim quae legeris: aevum
Delet praeduro sculpta vel in lapide.
Quid, cerebro in molli quae sunt vix pressa fugaci,
Umbra velut, vana et somnia, nempe nota?
Haec tu firma putas? Audes et dicere "nusquam est"
Quod sibi mens lectum fors tamen haud meminit?
275. Ad Ponticum molestum recitatorem.
Voce ista recites magni si carmen Homeri,
Ille pater vatum, Pontice, displiceat.
Quid tua cum recitas? Quid cum sine fine, modoque?
Quot simul a rebus laedimur, heu miseri!
Odimus et quidquid Musarum est: jamque timemus
Perdi tormento, quot sumus, horribili,
Cui par non Siculi quondam invenere tyranni,
Dum vivos lentis ignibus excruciant.
276. In grammaticum suae artis ignarum.
Quae vis cumque roga, dicet mire omnia Quintus,
Dummodo, quam tractat, ne quid in arte roges.
Philosophus, rhetor, vates et quidlibet; unus
Nescit, ait quas se tradere, litterulas.
277. Ad Postumum iis, quae scripserit, auditores colligentem.
Quae scripsti, audiri vis atque audita placere;
Quid, si audita magis, Postume, displiceant?
Et coetu dicare virum ad tua verba vocato,
Stultitiae testes ipse vocasse tuae?
Id mihi ego metuo, vix soli et solus amico
Interdum, timide pol, mea scripta lego.
278. In malum scriptorem.
Cur tua non placeant, quaeris, mihi scripta, Menisce?
Nimirum hoc, veterum quod mihi scripta placent.
Adsuetus frugi Grajae, frugique Latinae
Haud possum pappos ferre, Menisce, tuos.
Mirari et strepitus fatuos et inania verba,
Et perterricrepos, at sine mente sonos.
279. Ad Levinum de illius carmine.
Egregium promis carmen, Levine, tuisque,
Legi quae toties, omnibus absimile.
Gracculus et Phoenix nido non prodit eodem,
Tam dispar foetus dispari ab ingenio est.
Quid vis? Mendacem dicam te nunc semel esse,
Mendacem toties anne fuisse prius?
280. Ad Rufum. De ejus carmine.
Non res, verba mihi placuere in carmine tantum,
Rufe, tuo, cultus ceu mihi saepe placet.
Quae culta est mulier, morbosa et foeda putatur,
Inque auro et gemmis displicet omnigenis.
281. Ad geometram versus ineleganter scribentem.
Mensuras, numeros tractas, geometra, perite,
Non has mensuras, non tamen hos numeros,
Quos Pindo super aërio docet altus Apollo,
Celsa ubi sanctarum sunt loca Pieridum,
Quo niti frustra noli: magnus geometra
Ne dici vates futilis incipias.
282. Ad Antonium, qui in sacris fastis pro Raymundo Nonnato scripsit Raymundum Coesonem.
Casca male, Antoni, revocas cur verba? Suo cur
Non quo nunc pollet, nomine quidque vocas?
Nonnato est nomen Raymundo. Dic mihi, Coeso
Unde iste in fastis tam vetus exoritur?
Cognomen mutas; cur non et nomen? Id usquam
Non vidi antiquo nomen ego in lapide.
Expecto, nequid non prisco more loquaris,
Christi etiam e fastis nomen ut ejicias.
283. Varus aeliae conjugi de funebri Indorum ritu picto.
Vir jacet ecce rogo impositus; festinat eodem
Una viro dulci nupta futura comes.
Nec pallet, verso absistit nec territa vultu,
Et flammam gaudens irruit in mediam.
Stant aliae circum flentes, pudibundaque celant
Ora, dolent, pariter non licuisse mori.
Haec ubi tanta fides? Procul hinc, procul, aelia, longe
Litus ubi Eoo tunditur Oceano.
Sic ait ac gemitum Varus dedit: aelia ocellos
Dejecit tacitae conscia nequitiae.
284. Ad Varum de ejus carmine amatorio.
Hirtus amor tuus est, trux, efferus, horret amantis
Triste, Vari, tetris carmen imaginibus.
Talis Trinacria quondam Poliphemus ab aetna
Cantabat fluctus versus ad aequoreos,
Et saeva indomitos jactabat voce furores,
(Non Venus in verbis, non lepor ullus erat).
Risit Acis, risit claro Galatea cachinno
Tam duri foedam carminis illecebram.
285. In Fusium saltatorem.
Fusius in scena foedos modo saltat amores,
Hoc uno est actor mirus et in genere,
Quem possit, fateor, meretrix laudare proterva,
Moechus et obscoenis notus adulteriis.
Romae pars melior spernitque, oditque, pudorem
Turpi etiam a mimo poscit et ingenuum,
Nec quaerit, deceat quas illum ostendere, sed quas
Res deceat sanctos cernere Romulidas.
286. Qualis orator esse velit.
Fit res parva ingens, ingens fit parva loquenti,
Rhetor qui mirus dicitur, Hermogene;
aequa mihi rebus contingat dicere, malim,
Quaeque suum et teneat res mihi dicta modum.
Esse cavo nolim, nec curvo, quod male fallat,
Esse velim plano sed similis speculo.
287. Ad Musas.
Hic nubes captat, tellure hic reptat in ima,
Rarus et est medias qui sciat ire vias.
Has mi, oro, Musae faciles monstrate: poetas
Odi ego praevalidos, odi ego languidulos.
288. Ad convivatorem mala carmina recitantem.
Das coenam, simul et recitas tua carmina: coenam
Corrumpis foede praebitor ipse tuam.
289. In idem argumentum.
Et coenam praebes, recitas et carmina; suavis
Coena mihi est, laedor, Postume, carminibus.
Quid remedi est? Aures obturem ut scilicet ante,
Dein conviva tibi surdus ut adveniam.
290. Aliud.
Tolle dapes, carmen potius vel tolle molestum,
Appositis odi mixta venena cibis.
291. Poetae unici imagini subscriptum.
"Magnum" monstrifice scripsi "Mare". Cedite, Graji
Scriptores, uni cedite, Romulei.
Nulli ego sum similis vatum, quotcumque fuerunt,
Quotquot erunt, similis nemo erit hercle mihi.
Omnes deme alias mihi laudes, invida turba
Haec satis est, cunctis quod feror absimilis;
Dicar et ingenii parva rate per "Mare magnum"
Errasse haud ullo vel duce, vel comite.
292. De mercede cantoribus ac poetis constituta.
Cur magna est merces cantori, parva poetae?
Ingenio hic, brutis auribus ille placet.
Brutas ille aures nusquam non invenit: usquam
Hic raro sapiens invenit ingenium.
Judice digna suo est merces, quam solvat asellus,
Ut bonus auriculis, sic malus ingenio.
293. Ad Corvinum, poesim prae historia contemnentem.
Esse meras dicis nugas, Corvine, poesim,
Nil ubi sit, possis dicere quod solidum.
Esse meras, fateor, nugas tibi, quem latet, intus
Quidnam sub primo cortice deliteat.
Fabula, quae veri [ERROR: no reftable :]veri] Krša : viri Radelja est similis, morataque recte, 5
Omnem fruge bona vincit at historiam.
Nec, quae facta semel sunt rerum, singula narrat,
Morem aperit vitae sed mage perpetuum.
Hoc solidum est, dignum hoc, sapiens quod scire laboret,
Securus, cursu quin fluat instabili.
294. Ad Gallam de ejus laudatore.
Hunc tu, Galla, potes, potes hunc tu ferre sodalem,
Usque onerat qui te laudibus innumeris?
De te qui toties tibi narrat mira, puellas
Quam vincas omnes moribus et facie.
Et sibi quam placeas et quam sis digna placere,
Nugarum et quidquid garrit ineptus amor.
Hunc tu ferre potes, quem sana mente sodales,
Istas dum pergit dicere delicias,
Et tibi dum fatuis mulcet praecordia dictis,
Saepe ira, risu saepius excipiunt?
Stultum, oro, cohibe tandem, ne te quoque, Galla,
Aut ira, aut risu, qui sapit, excipiat.
295. Ad Leonillam de Hyla ejus proco.
Ambit Hylas ditem ac vetulam, gestitque venire
Non thalamum, extremas at vafer in tabulas,
Utque diu sine te vivat, Leonilla, beatus,
Paullisper tecum sustinet esse miser.
Insidias necdum sentis male cauta? Nec arces
Instantem cano Vulturium capiti?
296. Ad Corvinum flagitiosum remedii genus monstrantem.
Istam qui monstras aegro, Corvine, medelam,
Uti qua nequeat ni malus et fatuus,
Dic brevius, morbo sic illum posse levari,
Tecto ni renuat se dare praecipitem.
297. Ad Gallum improbum adolescentem, equos mirifice agitantem.
Ducis equos pulchre; mallem te ducere pulchre,
Galle, queas, quavis nec ferus ire via.
Paret equus, spretis tibi mens at fertur habenis,
Mirus equum domitor, te quoque, Galle, doma.
298. Ad Pollam. De Lycota.
Pergis, Polla, tuum mihi tu laudare Lycotam;
Pergo ego laudanti credere, Polla, nihil.
Somnus amor, somni est vel frater, somnia cernit
Falsa sibi, narrat somnia falsa aliis.
Id bene qui norim, somno dum stertis in alto,
Nil possum verbis credere, Polla, tuis.
Credam, ubi discusso fugient tua visa sopore,
Si qua voles vigili dicere forte vigil.
299. Ad Pollam optimam foeminam, patientem, se ductari ab homine flagitioso.
Eximie caram qui te nunc ductat amator,
Ductavit multas pol tibi dissimiles.
Queis, metuo, incipias similis ne forte putari,
Atque levi fias fabula ne populo,
Et, quod habes famae nulli non culta bonorum,
Iste malus cultor ne tibi surripiat.
Nec tu luce tua fidum ornes, Polla, sodalem,
Ille tuis sed te dedecoret tenebris.
300. Ad Gelliam, dicentem, se nescire, quid sit amor.
Quid sit amor, nescis? Nemo id, pol, Gellia, nescit,
Te coram flavus cum stetit Antigenes.
Flagrant ora, oculi ignescunt, se dextera dextrae
Implicat, omnigena vox scatet illecebra;
His faede indomitum signis testaris amorem,
Et nescis (proh di), Gellia, quid sit amor?
301. In Gelliam, juvenum tantummodo virtutes laudantem.
Solam nimirum virtutem, Gellia, laudas,
At solo est virtus pulchra tibi in juvene.
Externo formae ni se induat illa lepore,
In se nil pretii, quo capiaris, habet.
Infelix! cupidis tantum ductaris ocellis,
Et nequam es, virtus cum placet ipsa sibi.
302. Ad Phyllin, amores suos oculis prodentem.
Disce oculos nimium, disce, o, cohibere loquaces,
Isthinc, Phylli, tuus et male prodit amor;
In caro vultum defigis Daphnide et haeres
Uni sollicitis anxia luminibus.
Quid prodest blandis nequidquam parcere verbis?
Nil opus est verbis, vultus ubi eloquitur.
303. Ad Accam, Lycidae virtutes praedicantem.
Virtutem Lycidae miraris multa; Lycotae
Virtutem, major sit licet, usque taces.
Virtute haud ulla nimirum duceris una
Tantum, crede mihi, duceris a facie.
Cui pulchra est facies, nemo non magnus habetur,
Qui caret hac, alga est vilior aequorea.
304. Ad Phyllin, Vari lasciviam aequo animo ferentem.
Quam te dedecorant, quos tecum exercet, amores,
Conventu Varus turpiter in medio!
Quam te dedecorant, spreto quae multa pudore
Conventu in medio turpia verba jacit!
Ah! Pudeat probri, pudeat; longeque protervum
Longe hinc, Phylli, caput, quam potes, ejicito.
Grande tibi est probrum, laedunt quae dicta pudicas,
Quod sibi te tuto dicere posse putat.
305. Ad Corvinum bibliothecarium de ejus cultu.
Munditiem in cultu laudo, Corvine; decori
Finem ultra, nolo, prodeat illa tamen.
Istaec mundities teneram, Corvine, puellam
Quae deceat mire, dedecet hercle virum,
Praesertim cui sit deformis, foeda, vel ipsa
Thersitae Graji deterior facies;
Praesertim docto, librorum in pulvere qui se
Versari assidue nocte dieque crepet.
306. In hominem, leviora studia gravioribus anteponentem.
Hos tu, qui docte pingunt, sculpuntve, domosve
aedificant, doctis omnibus anteferas?
His cedat vitae doctor, legumque peritus,
Divinaeque adytum qui subit in sophiae?
Scite qui tractant lapides, formam atque colores,
Magni; qui mores, jura, Deum, exigui?
Nugari hos, nebulas sectari et dicis inanes,
Unus nugator maximus et nebulo?
307. De Polla, profitente, se viris omnibus infensam esse.
Polla viris ait infensam se se omnibus aeque;
Quid ni prorsum omnes oderit illa viros,
Tam laevos propter mores prorsum omnibus aeque
Invisam se se quae videt esse viris?
308. Ad Aulum deformem, delicias dicentem.
Tam foedus, tam deformis blandire puellis,
Nec dubitas multas dicere delicias.
Ipse Paris nimium blandus male displicet; aequo
Thersiten blandum quis feret, Aule, animo?
309. De Polla, profitente, se viros odisse.
Polla viros odit; mirer, si diligat, omnes
Infensos postquam redidit ipsa sibi;
Mirer, si mulier sapienti pectore dicat:
Cunctis displiceo quod male, culpa mea est.
310. Ad Gallam, praeter modum blandam.
Quod multi dicunt de te, quod dicere nemo
Audet, Galla, tibi, dicam equidem ingenue:
Cuique studes cupide nimium dum blanda placere,
Haud ulli, sapiat qui modo, Galla, places.
311. Ad Quintum de amici rebus minime sollicitum.
Seu bene contingat quidquam mihi, seu male, Quinte,
Neutra tibi risum res ciet, aut lacrymas.
Quidquid id est, animo sortem audis aequus utramque,
Nilque meum quod sit, credis, amice, tuum.
Hoc merui, de te cui semper plurima cura est?
Hoc merui, mihi te qui miser antefero?
312. Ad Gelliam amantem inconsulto.
Judicio praecurrit amor tibi Gellia: peccat
Hoc tuus et parvo in tempore desit amor.
Nempe ignara malum stulta arripis; inde repente
Cogeris arreptum ponere gnara malum.
313. Ad Quintum de ejus coma.
Ne nimium placeas longo tibi, Quinte, capillo;
Longa magis nitido se juba fundit equo.
Exiguum decus est, nec vera in laude putandum,
Quo collata hominem vincere bruta queunt.
314. Ad Tullam viris imperantem.
Posse putat cuivis se quidvis Tulla jubere;
Quod pulchrae faciunt, quod faciunt juvenes.
Pulchra fuit nunquam, juvenis jam desiit esse;
Quid tum? Pulchra sibi est, Tulla sibi est juvenis.
Et jubet, at risu excipitur, quoties sua venti,
Aeriae et nubes irrita jussa ferunt;
Mire animo quoties fidit, regnumque, potita
Quo numquam est, stulte fingit inepta sibi.
315. Ad Gallum. De ejus sodalibus.
Improbior quanto quisque est ac nequior, ille,
Galle, tibi tanto carior esse solet.
Hoc satis est; qui sis, novi. Sibi quisque sodales
Moribus et vita deligit assimiles.
316. [ERROR: no reftable :](vide et hic pone epigr. sub n.o 329, lib. 7.) Krša Ad Ceselliam cultam inverecunde.
Ostendis populo nudas, Cesellia, mammas,
Is totum et laxo pectus aperta sinu.
Imam et cervicem, strophio vittisque remotis,
Et scapulas, dorsum detegis et medium.
Tamne juvat dici formosam, quolibet istam
Mercari ut laudem non renuas pretio?
Nec renuas dici foedo vel fornice digna,
Dum, quocumque venis, pulchra vocere tamen.
Hoc studium est solum; furor, Evias, hic tibi solus
Commotam stimulis mentem agit assiduis.
Hoc modo contingat, mulier queis fertur honesta,
Fama, decus, verax gloria negligitur.
317. Ad Marcum. De Herophila.
Herophilen fac, Marce, colas, mireris, amesque,
Esse alga ut vili vilior incipias.
Hoc habet Herophile: spernit, vel spernitur, ardet
Qui fugiunt, odit quos semel arripuit.
Sic petit ac petitur frustra, sic torquet amicos,
Ipsam se misere sic misera excruciat.
318. Ad Postumum Corvini laudatorem
Corvinum immodice tollis coelum super altum,
Et falsas veris laudibus accumulas.
Quarum nullam equidem credo, discernere quando [ERROR: no reftable :]quando] Krša : quarum Radelja
Haud possum quid tu scilicet addideris.
Istam aufer pompam verborum: dic, habet in se
Ille quid egregium, Postume, simpliciter.
Qui narrat majora fide laudator ineptus,
Quemque ornat nil non dicit habere boni,
Non decus illi hominum, quem dis coelestibus aequat,
Sed risum, infestam quaerit et invidiam.
319. Ad Aulum de Aegles rusticitate.
Culta aliis, uni tibi rustica dicitur Aegle,
Aspera congressus quod fugit, Aule, tuos.
Nempe istos metuit mores et dicta proterva,
Quae bonus aversa respuit aure pudor.
Hanc tu carpe, licet, quam vis: ea sidera in alta
Digna meo est ferri carmine rusticitas.
320. Ad Ponticum.
Anglum nempe doces Romae loca; te simul Anglus
Romanam interea dedecet iste fidem.
Dat nummos, demitque bonos tibi, Pontice, mores,
Nequitiae in partem cogit et ire suae.
Vel Cresi tibi donet opes; mercaris, amice,
Crede mihi, magnis turpiter exigua.
321. Ad Gallum de Eugenide, mortua in ipso flore aetatis.
Parce insperato praereptam dicere letho,
Parce malum fatis crimen et objicere.
Quae tecum vixit lustro pulchra Eugenis uno,
Mire vivacem, Galle, fuisse reor.
Credideram tot laeva etenim tua dicta ferentem,
Factaque, vix unum vivere posse diem.
322. De Gellio, ducta uxore, cum foeminis liberius agente.
Uxorem duxit quod Gellius, omnia credit
Tuta sibi, taedas nec timet Idalias.
Nec studet externi stimulos avertere amoris,
Icta malum ne mens proruat ad facinus.
Blandior appellat, pulchras spectatque puellas,
Et dextram dextrae conserit assiduus.
Vidi haec et mecum: Non uni, ast omnibus iste
Se credit junctum foedere conjugii.
323. Joannes Philippo eum laudare nolenti.
Qui laudas alios, cur me laudare merentem
Abnuis, ingenio victe Philippe meo?
Magnus ego ni sim, parvus dicare, necesse est,
Tu, quem cantando vici ego magnifice.
Crede, tuae si vis laudi servire, locato
Carminibus coeli me super astra tuis.
Victori victus quantum largitur honoris,
Opprobrii tantum detrahet ipse sibi.
324. Ad Gelliam faciem pileolo celantem.
Quam decet iste tuus te cultus, Gellia, celat
Pulcher ubi mediam pileolus faciem.
Fac totam prorsus celet; magis hercle decebit,
Et magis aetatis tristia damna teget.
325. [ERROR: no reftable :](v. ep. sub n.o 316.) Krša Ad Leonillam. De cultu inverecundo.
Ostendis populo totas, Leonilla, mamillas,
Isque velut scisso Moenas aperta sinu.
Tamne juvat dici formosam, nulla pudoris
Ut jam (proh Divum numina!) sit ratio?
Cur non plura etiam, cur non prorsum omnia nudas,
Quidquam ne pulchro in corpore deliteat?
Quid deceat, quid non, quaerunt, curantque pudicae;
Cura tibi est una atque unica, quid placeat.
326. Ad Leonillam flagitiosi juvenis laudatricem.
Egregium dicis juvenem, Leonilla, puellas
Usque malis blandus qui petit illecebris,
Cui Venus imperitat, quem frangit foeda libido,
Mollem animi, enervi corpore languidulum.
Tam nequam juvenem, egregium quaecumque vocavit,
Crede mihi, mulier nil habet egregium.
327. Ad Gelliam, nimis fastidiose de hominibus judicantem.
Hic tibi verbosus, verborum hic pauper et infans,
Hic macer, hic pinguis dicitur esse nimis,
Nemo non animi, nemo non turpis abundat,
Corporis, aut parti deficit ex aliqua.
Hinc odio est quivis; jam vir, jam foemina prorsum,
Judice te, ferri, Gellia, nulla potest.
Ipsam te miror, quod fers, cui demere certe
Multa bonus judex, addere multa velit.
328. De Varo, amicum curru tollere nolente.
Varus parcit equis, tolli si est usus amico;
Nil parcit, quoties utitur ipse sibi.
Solum nimirum sibi se se ducit amicum,
Nullam aliam, hanc praeter, novit amicitiam.
Nescit et infelix, quam sit jucunda voluptas,
Mutuus, officio qui bene certat, amor.
329. De Acca virum fugiente juste, sed indecore.
Acca virum fugit; possim ignovisse, relicto,
Si Varum hic etiam linqueret illa, viro.
Ipsa suos secum sed quando avexit amores,
Irascor, quod sic fugerit Acca virum.
Nempe ferum fugiat, sed famae opprobria vitet.
Non fuga, sed socius displicet ille fugae.
330. De vidua pallente.
Credo equidem, rapto maeret Leonilla marito,
Cor penitum ingenti saucia tristitia,
Multus at exangui est viduae quod pallor in ore,
Fit (laudem id quisnam dixerit eximiam?).
Haud luctu, sed quod metuens convicia vulgi,
Non audet minio pingere, ut ante, genas.
331. De laude ingenii homini nefario attributa.
Ingenio dicis praestantem, seque, sodalem
Atque suum certo qui dedit exitio,
Atque humana furens pedibus, divinaque jura
Obtrivit, sceleris dux malus atque comes.
Ingenium possem saltem damnare pusillum,
Partem aliquam et culpae dicere stultitiam!
Id fieri haud pateris, cum coeli ad sidera tollis
Mirandum immodicis laudibus ingenium.
332. Ad Aulum de Phyllidis levitate.
Regnabas, nunc regna alius tenet, inde tenebit
Tertius et quartus, qui novus adveniet:
Usque recens placet, Aule: recens qui desiit esse,
Hinc, ni vult sperni, protinus aufugiat.
Vana leves tantum Phyllis meditatur amores;
Odit constantis pondus amicitiae.
333. Ad Aulum, de re ignota contendentem.
Ignotum ambobus, de quo contendimus, Aule, est,
Pauca loqui praestat, vel magis, Aule, nihil.
Rideri possit nostrum quod dicet utervis;
Si taceat, nulla est causa futura joci.
Hoc mihi ego malo: ni vis parere sodali,
Dicta crepa famae tu nocitura tuae.
334. Ad Aulum, cur eum fugiat.
Cur male te fugiam, quaeris? Quia displicet, Aule,
Quidquid agis rerum, quidquid et eloqueris.
Id cur displiceat, quaeris? Pol dicere causam
Haud possum, possum at dicere, sic fieri;
Et nolim et doleo fieri, sed plurima conans,
Ne fiat, possum non tamen efficere.
Quod superest, fugio, miserum ne laedere pergat
Quidquid agis rerum, quidquid et eloqueris.
335. Ad Aulum, de se se usurpantem Virgilianum illud "Parcere subjectis et debellare superbos".
Parcere subjectis et debellare superbos,
Dicis, te genti Romuleae similem,
Quanto at Romulea minor es tu gente, proterva
Istaec vox tanto te decet, Aule, minus.
Subjiciat quisquam vir se tibi, qui modo se se
Cogitat, inque animo noverit esse virum?
Nonne pati quidvis praestat, quam cedere inerti
Sponte sua et flexo procubuisse genu?
Bella para; malo vinci, veniaque carere,
Ultro quam tali me tibi subjicere.
336. De Gellia, querenti sibi virum zelotypum contigisse.
Zelotypum esse virum queritur sibi Gellia; caram
Gellia nimirum se dolet esse viro.
Uxor cara sua est cui namque hoc tempore, spretam
Quisquis non animo deferit immemori,
Neglectam et patitur cui vult se tradere amanti,
Is solet hoc dici tempore zelotypus.
337. Ad Gallam de ejus simulatione.
Nunc lacrymas, verso risum nunc incipis ore,
Et mutas vultum quo placet usque modo.
Non aeque Proteus se se vafer ille solebat.
Formarum omnigena condere sub specie.
Quae sis, Galla, tibi tu scis: ego dicere tantum,
Galla, queo, cui tu te facias similem.
338. Ad Quintum de saltatione impudica in theatro exhibita.
Qui deceant motus vix foedum, Quinte, lupanar,
Ostendi hos denso nempe vides populo,
Atque rapi sacram forma praestante puellam,
Et longis victam cedere blanditiis.
Lege nihil fieri; raptorem haud pendere poenas,
Ille homines quamvis laeserit atque deos.
Haec tu, Quinte, vides? Haec fers? Haec, improbe, laudas? [ERROR: no reftable :]Lege nihil fieri; raptorem haud pendere poenas, / Ille homines quamvis laeserit atque deos / Haec tu, Quinte, vides? Haec fers? Haec, improbe, laudas?] Krša : Lege nihil fieri; raptorem haud pendere poenas, / Haec tu, Quinte, vides? Haec fers? Haec, improbe, laudas? Radelja
Ambabus parcis plaudere nec manibus?
Sibila nunc cessant: promentur scilicet olim,
Si quis erit, virtus quem regat una, chorus.
339. Ad Quintum, majora viribus aggredientem.
Nil non perpetuo moliris, Quinte, labore,
Ut venias clarum nomen in ore virum.
Parvum, operi magno nec par sed, Quinte, labascit,
Ingenium et nisu deficit in medio,
Saxum urges tamen usque adverso, Sisyphe, monte,
Praeceps quod prono volvitur inde jugo.
Menti pone modum cupidae, compesce furentem
Sanus ventoso in pectore gloriolam.
Quandoquidem, quae vis, non es potis, incipe tandem
Velle tibi haec tantum, quae potes efficere.
340. Ad Gelliam eximiae tantum pulchritudinis amatricem.
Est aliquid, praeter faciem [ERROR: no reftable :]praeter faciem] faciem2 praeter1 Radelja quod possit amari,
aetatem et praeter, Gellia, floridulam;
Sed nihil est faciem praeter quod possit amari,
aetatem et praeter, Gellia, stulta, tibi;
Cui natura oculos large dedit; haud dedit, uno
Quo dotes animi cernimus, ingenium.
341. Ad Glyconem, obtrectantem cuidam post ejus digressum.
Praesentem laudas, digressum, perdite, culpas,
Averso tantum fortis in hoste, Glycon.
Magnanimus conferre manum solet obvius ultro,
Atque palam pulchro proelia Marte gerit,
Devitat pugnam timidus, vulnusque dolosa
Furtivum tergo devius arte parat.
342. Ad Gelliam, post longum tempus sciscitantem, quid soror peperisset?
Quid soror ediderit, nescis, tua? Stulta rogare id
Tempore post multo, Gellia, nec dubitas?
Edidit illa marem se dignum; quam tua vincit
Te soror et natos vincat ut ille [ERROR: no reftable :]ille] illa Radelja tuos.
343. Ad Postumum. De Phyllide.
Hirtum animi nulli non praefert Phyllis Amyntam;
Quam magis est asper, tam magis ille placet.
Melle aliae, capitur tetro tamen illa veneno,
Et rerum inversis legibus odit, amat.
At bene habet: talem qui spernit, dignus amari [ERROR: no reftable :]amari] Krša : amore Radelja est; 5
Esse odio, talem, Postume, quisquis amat.
344. In semidoctum.
Curas multa nimis, nil non vis scire: Quid ergo?
Attingis rerum plurima, pauca tenes.
Indoctum nec te possum, nec dicere doctum,
Horum sed quiddam, quidquid id est, medium.
Quidquid id est, certe perparvum, perque pusillum,
Quod de te nolis dicere sponte tua,
Quodque alii de te cum dicunt, cogeris, Aule,
Irasci ac totis erubuisse genis.
345. De Cimarosa exploso.
Cimarosa dici placuit, nunc displicet urbi:
Urbs levis est? Artem nescit an ille suam?
Nescit, qui scibat nuper tam multa, doceri
Ipsa mirifice visus ab Harmonia?
Urbs levis est; omni magis est urbs mobilis aura;
Nec stat, judicio sed natat usque suo.
Priscaque si dentur, quaerit nova; si nova dentur,
Nauseat atque iterum vult sibi prisca dari.
346. Ad Postumum in ludo et joco philosophantem.
Laetifico in coetu venaris, Postume, verba,
Dicta Stagiraeam pendis et ad trutinam.
Et carpis, temere fusum quod mente soluta est,
Non omnes veri si quid habet numeros.
Nempe locus nescis et res quod postulat, ista et [ERROR: no reftable :]et] Krša : est Radelja 5
In ludo atque joco quam gravis est sophia [ERROR: no reftable :]sophia] Krša : trutina Radelja ,
Nescis; quique putas in multis te sapere unum,
In multis unus desipis eximie.
347. Ad Postumum, a quo indocilis dictus est.
Indocilis dicor, quem sentis, Postume, nunquam
Velle tuo quidquam credere judicio.
Forsitan indocilis tute es, qui credere nunquam
Mi vis, esse tuum futile judicium.
Hoc mihi si docilis credas, qui dicor, amice,
Indocilis, dicar jam catus ac sapiens.
348. Ad Postumum acrem eorum, quae a quoque aguntur, investigatorem.
Quid quis agat passim vestigas nare sagaci,
Inventum et lucem protrahis in mediam.
Res parit ista odium, speculator displicet, acres
Atque oculos nemo non sibi permetuit,
Utque malum furem, curacem vitat amicum,
Qui studeat, quae sunt condita, surripere.
Hoc nisi si fieri sentis, pol naris obesae es,
Nec, quod opus, sentis, Postume, tu quid agas.
349. Ad Pollam de munere seni apto, juveni oblato.
Antiquum [ERROR: no reftable :]vel: Priscum mnemosynon, juvenem quod dedecet Radelja munus, juvenem quod dedecet hercle,
Per te, Polla, vides posse decere senem,
Et tamen id juveni defers; non te subit ulla
Cura, decor quidnam postulet et quid amor.
Cui munus placeat, non deligis: ipsa placere
Cui malis, vero deligis ex animo.
350. In Tullum muliercularum convictu effoeminatum.
Dum teneras inter versaris, Tulle, puellas,
Et coetu in molli tempora longa teris,
Una mihi e teneris jam facta videre puellis,
Nil est molle magis, nil magis est fatuum.
Digna viro nec agis, nec scis, enervis, ineptas
Et tantum doctus dicere delicias.
Tulle, vale, fueras vir quondam; facta puella es.
Salve, Tulla, viri foemina sub specie.
351. Ad Aulum, omnibus merito invisum.
Nec facto es cuiquam, nec dicto commodus usquam,
Ergo odio es vulgo civibus, Aule, tuis.
Cui soli servis, soli es tibi carus et ipsi,
Tam ferus, heu, carus si potes esse tibi.
352. De medicis ac medicina.
Non culpo medicum, culpo artem, nil ubi firmum est,
Docti perpetuo quod teneant medici.
Artem illi haud produnt, ars foede prodit at illos,
Non secus ac fracto qui cecidit baculo.
353. Ad Hermogenem de medicae artis inconstantia.
Quae scimus vere, stant omnia; quod male nutat
Id sciri haud quaquam dixeris, Hermogene;
Hinc medica sciri nil prorsum apparet in arte,
Quae mire formas vertitur in varias,
Et laudata olim damnat, damnataque laudat,
Quod vitam tulerat, ferre ait exitium,
Exitium contra tulerant quae dira venena,
Mira haec morborum nunc vocat antidota.
Artem odi, sibi quae non constat: discere nolo
Quidquam hodie, quod cras dedidicisse velim.
354. Ad Cinnam hominem severum amore captum.
Usque gravis, sapiens usque es, ni flava Lycoris
Adsit; ubi haec est, fis, Cinna, statim insipiens,
Cinna levi levior fis pluma, nulla decori
Est ratio, quidquam nec pudet improbulum.
Blandiris, garris, rides, expromis amores
Ore, oculis, illam quae petit usque, manu.
Macte: laudis eras populo jam, Cinna, Quiritum,
Materies multi magna futura joci es.
355. Ad Ponticum incaute mores suos aperientem.
Quos habeas mores, non quaero: noscere sat mi est,
Quos spernas homines, Pontice, quosque probes.
Improbulos laudas, rides persaepe modestos.
Hoc satis est; qui sis, Pontice, jam video.
356. Ad Glauciam, monenti amico irascentem.
In te quod culpo, dicam tibi, Glaucia, non vis.
Quid? Scripto id dicam carmine vis aliis?
Ni damnare licet, te judice, quod male factum
Est tibi, damnabo judice jam populo.
357. Ad Quintum minus vocalem.
Quae dicis clamas, Quinte, omnia; supprime vocem.
Nil damni est, si nec proximus audierit.
358. Ad Quintum nimis clamantem.
Clamas, nec surdo loqueris; nae prodige vocis,
Quantum vel toti sat fuerit populo;
Nil opus est, quidquid garris, turba audiat. Unum
Testem stultitiae praestat habere tuae.
359. Ad Ponticum Aviti patroni sui divitias ostentantem.
Divitias mihi si tam saepe ostentet Avitus
Ipse suas, moveat, Pontice, mi stomachum.
Quid tu, divitias quum ostentas illius omnes
Ac rerum narras tot numerum et pretia?
Gloriolam haud possim patroni ferre: clientis
Parvi gloriolam ferre queam immodicam?
Quam levis est, risu quam dignus, non sua cui sors
Inflat turgidulum pectus, at alterius?
360. Ad Quintum. De patrono.
Patronum es nactus quod magnum, Quinte, superbis;
Nempe tumes, quod te magna catena tenet.
Esse patrocinium quod dicunt, major ubi aequo est
Patronus, regnum verius esse puto.
361. Ad Rullum indocilem monenti.
Quid moneam frustra? Pejor fis, Rulle, monendo;
Is praeceps, froenum ne videare pati.
Indocilis, tumidusque viam per lubrica tende,
Ipsum dum venias fortis ad exitium;
Quando, consiliis quam vivere dulcis amici,
Stat magis arbitrio velle perire tuo.
362. Ad Varum. De ejus indolentia.
Atrox, heu, facinus; ferro vesanus acuto
Ut sibi Corvinus guttura dissecuit
(Custos, Vare, tuus, doctor tuus ille, parentis
Ille tibi cari qui fuit usque loco.)
Sic narras modo rem post gestam? Nec tibi sermo
Singultuque, alto rumpitur et gemitu?
Nec pavor, informis nec verso est pallor in ore?
Udis nec lacrymae prosiliunt oculis?
Non saevos culpo mores: male displicet istud
Ingenium Alpino frigore frigidius.
Culpo istaec ullo tangi quae corda dolore
Haud possunt, brutis aemula stipitibus.
363. Ad Ponticum flagitiosos acriter defendentem.
Pugnas pro foedis non belle, Pontice, moechis,
Esse quibus credi vis tamen haud similis.
Credo equidem, at pugnas tam saevo Marte, videri
Ut possis pro re bella ciere tua.
364. Ad Gallam Varum Rufo inepte anteferentem.
Quod Rufo Varum pudibundo, Galla, protervum
Praefers, ingenium prodis inepta tuum.
Nec mihi fit pluris Varus, Rufusve minoris;
Tu fis dumtaxat, Galla, mihi nihili.
Nam nihili est certe mulier, qua judice dignus
Est pudor heu turpi cedere nequitiae.
365. De Euno, tormenta perferente.
Supplicium vitans, torqueri pertulit Euni,
Hoc pejor, pol quo firmior, improbitas;
Supplicio tam digna magis, quam victa domari
Non ulla potis est re, nisi supplicio.
366. Ad Pollam pulchram, sed fatuam.
Forma mihi tua, Polla, placet; sed displicet istud
Formae, quam laudo, non simile ingenium.
Quaere alium, qui te captus visatque colatque,
Sola ego tam demens non capior facie;
aequa mente dici nec possum ferre puellam,
Apta oculis, animo quae sit inepta meo.
367. Ad Gelliam. De Thyrside, una illa judice, nequaquam verboso.
Verbosus qui aliis, brevis est tibi, Gellia, Thyrsis;
Illum numquam aliis, tu cito desinere
Semper ais, blando questu nec parcis inepta,
Visque, satis dictum quod semel est, iteret.
Usque adeo variat curnam sententia? Num quod
In re, quam loquitur, mens solet esse aliis?
At tibi (pace tua liceat mi hoc dicere) tota
Mens est in solo, Gellia, qui loquitur.
368. De Glaucia, comi omnibus, nemini commodo.
Congressu in primo nullum non torret amore
Glaucia; tam comis creditur et facilis.
Inde placet minus atque minus, dum denique, cunctos
Miro perfundens frigore, displiceat.
Comis enim curat se tantum; blandus amicis,
Interea soli commodus ipse sibi est.
369. Ad Glyconem, servientem divitiis.
Nempe tumes, quod multa, Glycon, te credis habere,
Aurum ingens, culti jugera multa soli,
Et quidquid rerum per noctem cernit avarus,
Cassas cum praebent somnia divitias.
Credis; habet nec enim rem, qui se non habet ipsum;
Census vile sui mancipium, haud dominus.
370. Ad Pollam, utentem pincerna formoso.
Usque tibi gelidam Thyrsis fert, Polla; calescis,
Atque rubes faciem tu magis atque magis.
Nimirum, ut perhibent, glaciem, gelidasque pruinas,
Atque nivis Scythicae frigora vincit amor.
Pincernam remove flavum: calor iste residet
Quavis et gelida jam tibi pulsus amor.
371. Ad Aulum medicum terriloquum.
Morbi quid metuas, aegris tu dicere noli,
Tantum adhibe tacitus, quod potis es, remedi.
Sic erit, ut prosisque aliis, improvidus obsis
Nec famae interea, quod facis, ipse tuae.
Nam te ajunt, magnum quiddam ut fecisse puteris,
Magnos terriloquum, fingere saepe metus.
372. De Aulo medico, instantes tantummodo morbos curante.
Si rubet, aut livet sincero in corpore quidquam,
Pestem instare malam protinus, Aulus ait,
Et melle, aut oleo, lymphisve a fonte petitis
Tristes Poeonia discutit arte minas.
Malim, discutiat morbos, si magnus haberi
Vult, quos jam quivis sentiat ac videat.
Nil magis est pronum, quam quovis demere pacto
Quos quis morborum fecerit ipse metus.
373. Ad patrem intempestive severum.
Saeve pater, natum increpitas, quem laudibus omnis
Roma deum sedes tollimus ad superas;
Praestantem ingenio, praestantem moribus aureis,
Cultorem sancti mirificum officii.
Saeve pater, non prole ista, sed jure, severis
Quam posses dictis figere, dignus eras.
374. Ad patrem intempestive indulgentem.
Stulte pater, nato indulges, qui perditus omni
Dedecorat probro seque, suamque domum.
Nec mites audit monitus et fine sine ullo
Pergit flagitiis addere flagitia;
Stulte pater, pugna indocili, quem flectere non est
Blanditiis, dura denique vi cohibe.
Degener illecebram patrii non sentit amoris,
Frangetur patriis forsitan ille minis.
375. De Quinto se aliis anteferente.
Quinte, aliis etiam posses fortasse placere,
Ipsi ni placeas, Quinte, tibi nimium.
Hoc peccas, in te laudis quodcumque pusillae est,
Aut modicae, hoc magnum reris et eximium.
Et male te jactas et prae te despicis omnes
Unus virtutis prodigium omnigenae.
Quare odio es cunctis, nec, quod vis, mirus, inanis
Gloriolae at plenus diceris et fatuus.
376. De Cinna lapso ex equo.
Cur sit lapsus equo, causatur plurima Cinna
Verborum longo non sine circuitu.
Sed frustra causis causas contexit inanes,
Ullam non faciunt plurima verba fidem.
Simplex causa placet cunctis, quam praeterit unam:
Indoctus rexit quod male sessor equum.
377. In idem argumentum
Lapsus equo es tantum conspecta, Cinna, puella,
Quae tibi te apparens obvia surripuit?
Nimirum id stulte causaris: non tibi lapsu est
Quam profers, lapsus causa pudenda magis.
Foedum, equus excussit quod corpus; bruta libido,
Quod mentem excussit, foedius esse puto.
378. De Leonilla virum regente.
Cinna suae imperitat domui ferus et jubet omnes
Esse sibi soli morigeros domino.
Id ridet Leonilla, viro nec saeva repugnat,
Effraenem blandis at capit illecebris,
Et captum ducit quo vult et cassa jubentis
Numquam non tandem fit domini domina.
379. In Cinnamum patrem familias imperiosum.
Trux, ferus impersitas uxori, Cinname, natis
Atque tuis, ulli nec locus est veniae.
Clamas, objurgas, contra hiscere non licet ulli,
Cuncta tuo fiunt (jus tacet) arbitrio.
Fortunam laudo, pauper quod natus, inopsque,
Exerces parvum scilicet imperium;
Regnandos tibi si populos daret illa, tyrannos
Istaec barbaries vinceret Odrysios.
380. [  819] Ad Postumum de Venere infracta conquerentem.
Marmoream infregit Venerem quod castus Amyntas,
Culpatur, vestris questubus aura sonat.
Nec laudo factum; tot questus, Postume, nolo
Effundi at parva re super atque levi.
Questu parce omni, quum millia multa virorum,
Thure dato, vivas tot colitis Veneres.
381. Ad Tullam [ERROR: no reftable :]Tullam] Gallam sua culpa male audientem.
Tulla, malam populus vulgo te dicit: id audis,
Sed tibi te dicis credere, non populo.
Atqui, si nescis, populus tibi credidit ipsi,
Quodque illi ostensum est, scilicet id loquitur.
Stultitia est de te famae nil credere, quum tu,
Quidquid ait, famae dixeris ipsa tuae.
Peccet idem, speculum si quis culpaverit et se
Velle sibi dicat credere, non speculo.
382. Ad Leonillam de amoribus Lycidae.
Quod te incestus amat Lycidas, Leonilla, pudori,
Id nullum dicis dedecus esse tuo.
Hoc fateor, sed quod vesanos narrat amores
Ille tibi multis non sine deliciis,
Tuque audis toties tam lenta fronte, pudori,
Dedecus id magnum pol reor esse tuo.
383. Ad Pollam, divitias ostentantem.
Divitiis ne, Polla, tume: despectior urbi es,
Quanto es divitiis praedita, Polla, magis.
Divitiae, quae sis, clamant et probra loquuntur,
Queis male dedecoras teque, tuamque domum.
Tales divitias, si quis pudor, occule: praestat,
Si jam ferre nequis, fingere pauperiem.
384. Ad Postumum adolescentem, otio indulgentem.
Noctes atque dies cursas, quo vana voluptas
Te vocat ac ludo tempus inane teris.
Sic menses abeunt, sic anni, Postume; ineptus
Sic tibi, sic patriae fis magis atque magis,
Sic, de te fuerat quae spes, fugit omnis in auras
Irrita, magnum illud sic perit ingenium;
Teque aliquis digito monstrans ait: Improbus ille
Esse aliquid poterat, maluit esse nihil.
385. Ad Gallum praeproperum amatorem.
Tulla coli se vult primo, dein forsan amari
Maturo demum tempore, Galle, volet.
Tu stulte properas nimium festinus et audes
Occursu in primo dicere delicias,
Et comes affigis lateri te proximus arcte,
Secretam et garris multus in auriculam.
Quare odio es; tam, Galle, citos pol mirer amores,
Si qua vel e vulgi foece puella ferat.
386. Ad Aconem de Phyllide expergefacta.
Phyllis, Acon, de te dulci quae capta sopore
Somnia tot vidit, fallor, an evigilat?
Nec videt omnigenas virtutes, nec videt acre
Ingenium, mores nec videt aureolos,
Et quaecumque tuens mirata est scilicet, unum
Quum te sexcentis millibus antetulit,
Quum caetu in juvenum sibi te nil dulcius omni,
Nil te uno quidquam dixit amabilius.
Omnia jam pulso perierunt cassa veterno,
Errorem agnoscit jam vigil illa suum,
Ut nocte arrepto per somnum dives in auro,
Mane novo vacuis nil habet in manibus.
387. De Glaucia ob Pholoen atque a Pholoe irriso.
Glaucia ridetur, quod multo pallet amore,
Totus formosa quod stupet in Pholoe.
Rideri at caros inter se se ille sodales
Mavult, formosam linquere quam Pholoen.
Nec miror: praefert aliis unam omnibus; illud
Pol mirans tollo, Quinte, supercilia;
Rideri a Pholoe quod mavult turpiter ipsa,
Formosam sanus linquere quam Pholoen.
388. Ad Fabianum ex amore desipientem.
Nusquam non sapiens, nusquam, Fabiane, decori
Non memor, in sola desipis Herophila.
Atque, tegi quem vis, tam stulte prodis amorem,
Nemo ut non prorsum sentiat et videat,
Nemo ut non clamet, victum nil posse pudorem,
Et famam effraeni cedere nequitiae.
Hoc miror, moneoque iterum, si profit, in una
Hac perdis palmas tot, Fabiane, tuas!
Nusquam non sapiens, nusquam, Fabiane, decori
Non memor, in sola desipis Herophila.
389. Ad Phyllin de Lycida ejus opera stolido.
In lapidem Gorgo fertur mutasse tuentes,
Id pulchra in docto, Phylli, facis Lycida;
Te visa, ipse sui stupet immemor et sine sensu
Torpet, nec bruto discrepat a lapide.
I nunc, tolle animos: laus est praeclara, videntem
Quod laedis vultu noxia monstrifico.
390. Ad Cynnam, populari gaudentem aura.
Cinna, places populo; mallem uni, Cinna, placeres,
Mens bona quem fatuo segregat a populo.
Scurra etiam populo placet improbus et placet omni
Improba quae populo morigera est mulier.
Haec etiam placeant hominum cui probra, tumere
Noli, Cinna, oro, quod placeas populo.
391. De Leonilla sapienti, Barbulae amore capta.
Ingenuo in coetu Pallas Leonilla videtur,
Omnes virtutis tam sapit ad numeros.
Fac illi assideat modo flavus Barbula; dices
Aut Venerem, aut si quid nequius est Venere.
Figit blande oculos, juncta prope fronte coniscat,
Tam sapiens multis non fit inepta modis.
392. Ad Cynnamum oratorem male popularem.
Turpis adulator vera es re, nomine tantum
Orator, solum factus ad obsequium.
Quod gratum semper dicis, non utile quod sit,
Atque comes vulgi es, quem decet esse ducem.
Blande, sile: mulcere aures, turbamque morari
Blandius, incassum, Cynname, scurra potest.
393. Ad Leonillam. Ne quid nimis.
Quod satis est, nusquam sentis, Leonilla; placere
Nil posse immodicum nec, Leonilla, vides.
Hoc perdit miseram, fines transvecta, decorum
Praeteris, indulges officio nimium.
Ornaris nimium, quidquid placitura loquare,
Vel facias, nimium est quod facis et loqueris,
Ergo, quibus sapiens laudem et sibi quaerit amorem,
His risum atque odium tu tibi, stulta, paras.
394. Ad Pallam, cur eam nequaquam invisat.
Tu mihi, Palla, places mire, sed displicet istaec
Scurrarum stipat quae tibi turba latus.
Quorum sermones, lususque aversor ineptos,
Odi et quae dicunt omnia, vel faciunt.
Quin tu dissimilem tibi coetum limine toto
Furcillis properas praecipitem ejicere?
Se circum tales habeat si Pallas amicos,
Palladius renuam scilicet esse comes.
395. Ad Quintum. De ejus libro, in quo scripsit, rem quaeri oportere, non verba.
In libro non verba tuo me quaerere, sed rem,
Quinte, jubes: quaero, nec tamen invenio.
Ingerit innumeras mihi res liber; ast ego quaero,
Qua de agitur, mihi rem, nec tamen invenio.
396. In Tiberium Capreis luxuriantem.
Dire senex, quo te dejecit foeda libido,
Nec morum humani nec memorem ingenii?
Haec Urbem Capreis, Tiberi, mutare, beatum
Nec regem, ut reris, jussit at esse caprum;
Cui densas inter pecudes marcet graveolenti
Segnis in assiduis vita libidinibus.
Huic monstro humanum servit genus? Inclyta sacro
Hoc monstrum Augusti nomine Roma vocat.
397. Inscriptum imagini Cai Marii.
Saeve Mari, Musis utinam florente litasses,
Olim aevo; melior nunc tua fama foret!
Nec quicumque tuo defigit lumina vultu
Horrendis Romae cladibus ingemeret.
398. Cur secundus ordo foeminarum a primo segregetur.
Ultro dum cives ad gaudia laeta vocantur,
Et juvat aestiva ducere nocte choros,
Ordo cur medius summo secluditur? Ordo
Summus an incipiat ne fieri medius?
Urbis enim florem cultas, lepidasque puellas
Ordo habet innumeras, ut perhibent, medius.
399. In hominem ingenio difficili ac malevolo.
Cui nemo est carus, quos nosti cunque, virorum,
Miror, si carus, Cinna, vel ipse tibi es.
Non aliis odio tantum est, sibi displicet ipsi,
Cui, quod bile tumet cor male, nemo placet.
400. Conjugium turpe ac miserum. [ERROR: no reftable :]De conjugio turpi ac misero. Krša
Tulla virum spernens alios sibi quaerit amores,
Vir Tullam spernens fervet amore alio.
Nec lites ullae interea, nec jurgia gliscunt,
Dicitur et multa pace beata domus.
Bella utinam surgant! Tali mercede redempta
Pace quit ambobus turpius esse nihil.
Turpius ante, dehinc postremo tristius aevo
Externus quando nempe residet amor,
Vinclaque conjugii restabunt sola, nec ullus,
Mentes qui possit jungere, nexus erit.
401. De Polla ob amoris impotentiam a se ipsa desciscente.
In coetu est quoties matura aetate virorum,
Polla sapit, mores Polla habet eximios.
Et prope jam magnis par dicitur heroinis,
Quarum virtutes fama vetus celebrat:
Sed veniat si quis florenti aetate, repente
Cor sapiens, mores mutat et eximios.
Non est, quae fuerat, saecli decus, heroina,
Fit de foece levis foemina Romulea.
402. De reprehensio supervacanea.
Quam se dedeceant, quos vulgo exercet, amores,
(Non adeo est caeco pectore) Tulla videt,
Sed tamen exercet: famae dispendia ferre
Mavult, quam menti ponere fraena suae.
Quid moneam? Coner frustra cur dicere, frustra
Dicit jamdudum quae, reor, ipsa sibi.
403. Ad Cinnam de Tucca temere laudato, ob aliquam cum bonis consuetudinem. [ERROR: no reftable :]Ad Cinnam de Tucca temere laudato
Laudatur, viles juvenis quod Tucca puellas
Saepe fugit, coetus et petit ingenuos.
Hoc mire ille tibi, Cinna, est probus atque pudico
aequatur castis moribus Hippolyto.
Quid? non et caeno versari suetus in alto,
Saepe volutabro sus tamen egreditur?
404. In malum scriptorem patroni potentia subnixum. [ERROR: no reftable :]In malum scriptorem patroni ope subnixum. Krša
Patroni auxilio nixus tua scripta, Meneni,
Tuta vides, nemo despuit illa palam,
Sed cum eadem spernunt taciti, ridentque legentes,
Jam nil patroni te juvat auxilium.
Dicere quae vulgo metuit, dicit sibi quisque;
Nulli non scriptor diceris esse malus.
405. Ad Levinum astronomum Gallam Veneri comparantem.
Gallam quo Venerem dicis, Levine (monenti,
Crede mihi hoc) nullam carmen habet venerem.
Non illam decorat, quam vis attollere coelo,
Sed rude et illepidum te male dedecorat.
Haec tibi me cultrix Parnassi dicere jussit,
Quae numquam astronomis cernitur, illa Venus.
406. Ad Postumum, cur ejus judicio nihil tribuat.
Nempe tuum (causam tu noris) dissidet usque
Doctorum a sensu, Postume, judicium.
Hinc soleo, quidquid damnesve, probesve, putare
Esse tuum prorsus futile judicium.
Et miror, quinam, quod doctis dissidet usque,
Ipsi non tibi sit futile judicium.
407. Ad Cynnamum de Hermagora stulte laudato.
Praestantem sophia quem dicis, morte sub ipsa
Libros usque suos perlegit Hermagoras.
Haec illi est requies curarum, gaudet ineptus
Venturae cernens praemia gloriolae.
Praestantem sophia noli jam dicere; vulgi,
Judice me, turba ponitur in fatua.
Qui sophiae addictus vita non vidit in omni
Quam nihil est nostra haec, Cynname, gloriola.
408. Ad Tullam de Lycidae pulchritudine.
Pallidulum, exilem, succo, nervisque carentem
Ante alios pulchrum, Tulla, vocas Lycidam.
Prava itidem incipies (credo) jam recta vocare;
Dicetur carbo jam nive candidior.
Ipse quidem posthac si quid male comprecer hosti,
Optabo, fiat pulcher ut ille tibi.
409. Ad Gelliam de ejus rectore.
Rectorem vitae legisti, Gellia, nulla
Qui potis est ulli devius arte regi;
Ille tibi sapiat, sibi qui male desipit ipsi,
Te servet, se se qui dedit exitio?
Gellia, malim, omni careas rectore, tuumque
Unum te laedat futile consilium,
Quam geminam incurras cladem, pereasque, tuaque
Rectorisque tui perdita stultitia.
410. Ad Levinum, navim aeriam construentem, eaque re gloriantem.
Aeriam ob puppim, Gallorum exempla secutus,
Romanum exiguam quam struis ad Tiberim,
Sic, Levine, tumes, sic turges, hercule possis
Puppe sine ut nubes ire per aerias.
Nil tibi opus fumo; fumo levis est magis omni,
Quae gliscit vacuo in pectore, gloriola.
411. Ad Flaccum puellae corruptorem.
Quam stupro opplesti, tibi ducere, Flacce, puellam
Cogeris; haud alia conjuge dignus eras.
Digna alio fuit illa viro; te denique dignam
Se facit foedo perdita flagitio.
Ita pares, ita indecores, o tempus in omne
Probro vir nuptae, nupta futura viro.
412. Ad Postumum de Rufae simplicitate.
Postume, quod multas tibi laudat Rufa puellas,
Judice te, simplex audit et ingenua;
Si nescis, duplex et vafra est, laudibus istis
(Mule, nec id sentis?) rem gerit illa suam.
Quod male fert, alio quovis transferre laborat,
Nempe tuae ingratum pondus amicitiae.
Arte abigit, dura quem vi depellere non vult.
Haec est, quam laudas, Postume, simplicitas.
413. [  Enc. 269] Ad Phyllin cum sene jucunde colloquentem.
Phylli, senem alloqueris gaudens, audisque loquentem
Vultu, quo juvenem blanda puella solet.
Nempe alias corpus, te mens capit, optima Phylli,
Saepe sub incana pulchrior illa coma.
414. Ad Ponticum frustra prudenter admonitum.
Dico aliis, quae dicta volo tibi, Pontice; verso
Multa loquor de te nomine saepe tibi,
Si qua forte queam pravam convertere mentem,
Atque tuae finem ponere stultitiae.
Nil at ago; sentis prorsum nihil; irrita longe
Verba volant levibus ludibrium Zephyris.
Vis, te compellem? Vis clamem? Pontice, ineptis,
Et furis in foeda turpiter Antiphila.
415. Ad Cinnam dominum servis suis deteriorem.
Nempe opibus vincis, nulla non vinceris at re
A servis alia, Cinna beate, tuis.
Vincunt ingenio, te vincunt moribus, ipsa
Te longe vincunt, si quid id est, facie;
Quos ego cum video, Fortunae irascor iniquae,
Servo uni quae tot subdidit heu dominos!
416. Ad Cynnamum, suos metus indecore narrantem.
Umbras vir metuis cassas? Formidine vana,
Si quidquam increpuit, corda viro trepidant?
Digne o cum pavidis lanam tractare puellis,
Et trahere imbelli mollia pensa manu.
Degener, enervi recipis quod pectore; stulte,
Quod narras turpes, Cynname, sponte metus.
417. Ad Aulum, scurrae partes agentem.
Scurram agis ad populum; nec te pudet, Aule, tuorum,
Quos dolet id fieri, nec pudet, Aule, tui.
Rideri gaudes, clamas, rixaris, ineptis
Ore, habitu, dictis, quam pote, stultiloquis.
Istaec caesaries, quam dedecet, istaque vestis
Magnum opibus, clarum sanguine Romulidam.
Verba miser perdo, plausus juvat: omne decorum
Oblitus foede scurram agis ad populum.
418. De Phyllide, ejus amicitias difficile, amores facile nasci. [ERROR: no reftable :]De Phyllidis in amoribus exercundis inverecundia. Krša
Phyllis amicitias, exercet Phyllis amores;
Illas Alpina frigidior glacie,
Hos contra aetnaeo longe ferventior igne,
Flammas eruptis cum vomit aggeribus.
Cui sit amica viro, non pronum est noscere; amatrix
Cui sit, non dubiis noscitur indiciis.
Quippe oculis, vultu, factis, dictisque, pudore
Posthabito, pectus saucia clamat: amo.
419. Ad Lycum de bellis externis assidue loquentem.
Hic pax alma viget, longe Galli atque Britanni
Bella gerunt; licet hac, mi Lyce, pace frui?
Non licet; heu, narras classes et praelia semper,
Ingrata miserum perdis et historia,
Usque adeo perdis, quam bella audire, molestum
Ut rear esse minus, jam prope bella pati.
420. Ad Cinnam, cur ab eo secedat.
Quod comitem assiduum fers me, Cinna optime, grande
Id fateor grato pectore promeritum.
At durum est, tantum tam longo tempore ferri,
Seque gravem multis noscere ab indiciis.
Ergo vale: hoc demo pondus tibi denique; talis
Debetur tali gratia promerito.
421. Ad Quintum de ejus in comptu ac vestitu elegantia.
Quam coma te deceat, quam vestis, Quinte, rogasti,
Id tua Polla tibi dixerit, aut Lalage.
Dicam ego pol, curare virum quod praestat, omisso,
Ista sequi te quam ludicra dedeceat.
422. Ad Gelliam de Cinna, se inverecunde scabente.
Laedit Cinna oculos atque aures, Gellia, ventrem,
Et faedum irato dum scabet unque femur.
Quando cuncta decent Cinnam, te judice, coram
Te, coram nobis, dic: Decet hoc etiam.
423. De Gellia nihil non probante in Varo.
Quidquid agit Varus, miratur Gellia; nil est,
Illa, quod Varum, judice, dedeceat.
Nil prorsum est. Ipsam id quam dedecet, ipsius acre
Cogar ut in Varo quaerere judicium?
424. Ad Fabullum de novo sodali veteribus antelato.
Iste potest veteres poni longe ante sodales,
Qui tibi succendit pectus amore novo:
Attamen (hoc dictum fige alta in mente), Fabulle,
Non erit, ut fieri possit et ipse vetus.
425. Ad Ponticum de cujusdam severitate ac silentio.
Quae sedet elinguis vultu matrona severo,
Nosque gravi spectat moesta supercilio,
Ne talem credas, qualem nunc conspicis esse,
Ostendi nobis, Pontice, perpetuo.
Garrula jam fiet, jam fiet blandior aequo,
Cum primum flavus venerit huc Lycidas.
426. In molestum suarum valetudinum narratorem.
Nunc algere, inguis, nunc te sudare, laborem
Nunc tibi ob immodicum languida membra trahi.
Aut longas duci somni sine munere noctes,
Aut caput, aut aegros condoluisse pedes.
Ista tuae narra matri; quid perdis inepta
Nos, qui tale nihil quaerimus, historia?
Nostrum scire, tibi quid fiat, nemo laborat;
Qui sis, sisque usquam, noscere nemo cupit.
427. De Varo gloriante, se, quidquid adamarit, constanter amare.
Quidquid amat, dicit, semper se Varus amare;
Laudo, quidquid amat, si bene semper amat.
Sin male, cur laudem, puteum delapsus in altum,
Imo defigi quod solet in puteo?
Fortunae tribuo, quod decidit; usque manere
Quod gaudet foedo in gurgite, nequitiae.
428. De Phyllide prave simplici ac veridica.
Quae sentit Phyllis, fuco procul ablegato,
Promit veraci quaelibet ex animo,
Nec metuit, multos vero ne laedat inepta,
Quidquid at in buccam venerit, eloquitur.
Esse sibi hunc morem fert prae se ac jactat, amore et
Dignam hunc ob morem se putat eximio.
Qui mos quando illi mire placet, utar eodem,
Et sine fuco itidem dicam ego simpliciter:
Phylli, odio est nimium simplex, male displicet urbi
Ista rudis, pugnax, barbara simplicitas.
429. Ad Ponticum de Tulla populo invisa.
Tullam odit populus, tu, Pontice, diligis, ornas,
Falli omnem, dubitas dicere nec, populum.
Tamne tibi, quaeso, fidis; te posse videre
Ut credas unum, quod latet innumeros?
Uni se, quaeso, virtus dedit illa tuendam,
Sexcentis quae se millibus occuluit?
Crede, sapis nimium: populum Plato corrigat, haud nos,
Qui sumus, heu, stulti parvula pars populi.
430. De Gellia immodice laudante sodales suos.
Audit adulatrix falso: dicatur amatrix
Gellia, cum laudes laudibus accumulat.
Fallere non alium vult quemquam, fallitur ipsa,
Intus dum nimio pectus amore calet.
Quos amat eximie, eximios creditque, vocatque,
Et laudat, parce dum putat, immodice.
Nil fingit, simulat prorsum nihil: intima prodit
Sensa animi simplex, judice me, nimium.
431. Ad philosophum, inverecunda scribentem.
Naturam rerum pandens, foeda omnia pandis,
Quae condi coecis par fuit in tenebris,
Ingenuus possit quae nemo audire, nec idem
Continuo totis erubuisse genis,
Quae si forte legat, noceant ne lecta, repente
Ejicere averso cura sit ex animo,
Ne maneant defixa alte, ne bruta libido
Succensa obscaenis flagret imaginibus.
Haec sophia est morum cultrix illa incluta? Magne,
Sic purgas hominum pectora, philosophe?
432. De Phyllide anu, illecebrose loquente de alienis amoribus. [ERROR: no reftable :]De Phyllide anu, loquente de alienis amoribus
Cuique suos loquitur, queis servit, captus, amores,
Hac Phyllis juvenes vindicat arte sibi.
Dicere de se aliquid mallet; verum impedit aetas,
Et rugae et tremulae in vertice canities.
Illecebra, ut placeat, foeda haec modo linquitur uni,
Cuique suam ut laudet, lena velut, dominam.
433. De Auli ingenio.
Eloquio celer est Aulus: laudatur ob hanc rem,
Praeditus et celeri dicitur ingenio.
Tale mihi ingenium nolim; non ille volare,
Dum celer eloquitur, nam solet, at ruere.
Ocyus et [ERROR: no reftable :]et] est Radelja dicto, non veri evadit in arcem, 5
Sed salsi caecum decidit in barathrum.
Ingenio hunc (dicenda suo si nomine res est)
Non celeri, at possim dicere praecipiti.
434. Ad Aulum acerbum officiorum omnium exactorem.
Officii trux ad rigidas expendere leges,
Aule, soles, quidquid dicimus, aut facimus.
Reprendis, paullum si quid peccavit amicus,
Nec potes id miti dissimulare animo.
Tam ferus officii exactor, tam ferreus, Aule,
Praecipuo es vitae mutus in officio;
Nemo etenim officium laedit magis, omnia quam qui
Ad summi leges exigit officii.
435. Ad Phaonem, somnia narrantem.
Somnia mi narras tua plurima; somnia dicis
Tota te assidue cernere nocte, Phaon.
Id quidem ego haud miror, cernis quod somnia nocte;
Miror, quod cernis somnia vana die.
Spesque, metusque tui quid sunt, nisi somnia vana?
Quid vigili dignum mente agis, aut loqueris?
Hoc monstrum est ingens, hoc tu mihi dicito, si quid
Vis magni atque novi dicere prodigii.
436. De Cinnae ingenio celeri, at parvo.
Ingenio celeri est, sed parvo, Cinna; labore
Exiguo quod res conficit exiguas,
Ut levis, haud ullo quae pressa est pondere, cymba
Citro, ultro flatu pellitur a tenui,
Nec tamen aerata Neptunia terga carina
Fidens longinquo a littore lucra petit,
Nec vastos inter fluctus inerrita fertur
In mediis nusquam devia turbinibus.
Sic ego sim, nisuque ferar vel tardus eodem;
Cinna suas mutet, vertat et usque vias.
Et celer hac illac leviter quocumque ferat sors
Usque vagus volitet per sata papilio.
437. Ad Gelliam. De Tulla, varia pro eorum, quibuscum versatur, varietate.
Tulla probos inter frugi est, moresque pudicae
Innocuos praestat, verbaque Penelopes.
Improbula improbulos inter, dictisque procaci
Omnibus et factis nequior est Helena.
Tam levis est, inquis? Sibi tam male dissidet ipsa?
Quin constat prorsum, Gellia, mirifice.
Unum agit hoc semper: cunctis vult blanda placere,
Huc dextro, huc laevo tramite pergit iter.
Penelope est, capiat sapientes ut sibi Ulyssas,
Est Helene, fatuos ut capiat Paridas.
438. [ERROR: no reftable :]Hoc epigramma inter Moralia potius ponendum; inter quae est aliud epigramma huic consimile sub n.o 166. Radelja In Cynnamum, ab alterius vitae mentione abhorrentem.
Tecum de superis nil possum, Cynname, rebus
Dicere, quin videam triste supercilium,
Demitti et nigram fronti se effundere nubem,
Testantem in tacito vulnera facta sinu.
Hoc vitae praesentis amor facit, improbe; felli est
Quidquid id est, vitam quod monet esse aliam.
439. Ad Postumum clamatorem odiosum.
Quid clamas? Validam praestat submittere vocem,
Audiri dicis pleraque digna parum;
Fantibus ignosco stultis timide atque modeste,
Odi clamosam, Postume, stultitiam,
Ipsa sibi fidens altum quae tinnit et effert
Oracla, ut sacro Pythia de tripode.
440. Ad Afram mulierem foedam, formae studentem.
Quid faciem pingis? Non te decet, Afra, venustam,
Afra, minus foedam, non erit, ut facias.
Scin', quid te deceat? Decet unum: scire videri,
Quam te, quidquid agas, omnia dedeceant.
441. De Varrone numquam irato.
Irasci numquam Varro solet ac sibi laudi
Esse putat, multo quod riget usque gelu;
Hac illi stipes possit contendere laude,
Et lapis et sensu quidquid ubique caret.
Omni odio atque omni prorsus nam cassus amore est,
Haud unquam stimulis quem ciet ira suis.
Nescit quid vitium, quid virtus, aequus utrique
Pacato quisquis pectore cuncta videt.
442. Ad Cinnam, ejus carmina contemnentem. [ERROR: no reftable :]Ad Cinnam, poetae carmina contemnentem. Krša
Dicis, Cinna, meae quidquid cecinere Camoenae,
Esse nihil, lusus et sine mente jocos.
Cerne: hic sunt, vitam quae possint lecta juvare,
Resque bonae multum ludicra frugis habet.
Cerne. Quid at cernas nugator? Spernere vatum
Scripta potes, non et noscere, Cinna, potes.
443. Ad Postumum de Varo inani amico.
Varus amat blando vultu, blandaque loquela,
Et blandis tantum, Postume, te manibus.
Id satis esse putat, vere ut se Thesea possit,
Teque suum ut vere dicere Pirithoum.
Quaere fidem, officium, quidquid re jungit amicos,
Quidquid id est, nugas, verbaque vana putat.
Postume, tu tali socio laetaris? Imago
Dulcis amicitiae te levis ista capit?
444. Ad Cinnam, bonis ac malis placentem.
Cinna, places aeque cunctis; hoc displicet in te,
Passim te laudat quod bonus atque malus.
Id fit enim, similem sibi te quod credit uterque,
Inque tuis cernit moribus ipse suos.
Audit fari eadem atque eadem sentire putat te,
Verum unus falsa luditur a specie.
Virtus pol numquam vitii sub imagine fallit,
Virtutis vitium sumere tegmen amat.
445. Ad Gelliam de ejus nequitia.
Semper ab Idalio falli te dicis amore,
Posse nec aligeri vincere tela dei,
Igne tibi hunc multo medias torrere medullas,
Urere et assidua mollia corda face.
Flagitium pulchris praetexis, Gellia, verbis,
Atque mero phaleras addis adulterio.
Nil opus est ambage ista. Dic, Gellia, vere:
Me vincit, perdit me mea nequitia.
446. Ad Tullum de sodali uno omnibus antelato.
Nulli postponi satis est: cur, Tulle, sodales
Omnes iste unus ponitur ante alios?
Quem nihil est quisquam sibi cur praeponere possit
Nullis praestantem dotibus eximiis.
Perge unum curare, uni te impendere: credo,
Qui nunc est primus, jam tibi solus erit.
447. De Phyllide, amante Eunum, a quo contemnitur.
Phyllis amat solum, soli cui spernitur, Eunum,
Et merito, solum si videt hunc sapere.
Nam sapit hercle, videt quos temni, solus amantum
Censeri innumero quod fugit in numero.
Sic utinam sapiant, Phylli, omnes; quaerat amores
Contemptu posthac et sibi quisque tuos.
448. Ad Varum ab Aegle omnibus antelatum.
Parce tumere, unum quod te miratur et uni,
Vare, tibi cunctos posthabet Aegle alios.
Nimirum haud raro mulier regalia calci,
Carboni aut nigro fercula posthabuit.
449. De Phyllidis querela.
Sponte viros nimio succendit Phyllis amore,
Deinde sibi nimium quos dolet esse graves.
Si tamen illa dolet, non falsa vera querela
Ostentat vires scilicet ipsa suas.
Et putat hoc magnum, frustra contemptus amator
Quamlibet invitam quod tamen usque fovet.
Quidquid id est, fugio Phyllin: pol non erit unquam,
Me vere, aut falso dicat ut illa gravem.
450. Ad Quintum. De catella, ut putabat, amicorum fraude perempta.
Quinte, tuam quereris mactatam fraude catellam;
Parce queri, morbo est illa perempta suo.
Quod tibi tam caram si mactavere sodales,
Quorum te fido pectore quisque colit,
Quorum nemo tuo non mire flagrat amore,
Parce queri; merito est illa perempta suo.
Hoc pudeat: mordax periit quod fraude tuorum,
Quam decuit jussu, Quinte, perire tuo.
451. Ad Quintum senem, catellam plorantem.
Jam canus lacrymas raptae das, Quinte, catellae;
(Crede mihi) lacrymis dignior ipse tuis.
Non quod rapta catella tibi est, sed quod dolor esse
Jam cano tantus rapta catella potest.
452. Ad Aulum Phyllidis laudes praedicantem.
Te pulchrae laudes narrantem Phyllidis, Aule,
Audivi longo tempore, mirificas.
Audivi ac didici, nimio cui pectus amore
Flammatum est, veri cernere posse nihil.
Ac, sibi, quae fingit, sua somnia dicere tantum,
Quae vigiles risu scilicet excipimus,
Qui vero abludens quoties nugatur, amantem
Mendacem haud suemus dicere, sed fatuum.
Mollius aut placuit si quando imponere nomen,
Nec fatuum, ereptis sensibus at miserum.
453. Ad Phyllin Lycidae amore captam.
Defixti semel ut flagrantia lumina, Phylli,
Haud unquam pulchro dejicis a Lycida.
Vulnus habes, necdum sentis: mens tota, decori
Immemor ipsa sui, mergitur in Lycida.
Ridet Amor, saevosque parat tibi, Phylli, dolores,
Absentem quaeres perdita cum Lycidam.
454. Ad Postumum frugi fieri cunctantem.
Cras sapere incipiam, dicis; mox crastina venit
Lux ubi, cras iterum dicis et inde iterum.
Interea magis usque dies tibi nigra propinquat,
Crastina sit postquam nulla futura dies.
Crede mihi, propera, sapiam cras dicere serum est;
Dic hodie, dic nunc, Postume, jam sapio.
455. [ERROR: no reftable :]Vide aliud sub num.o 926. Radelja Ad Postumum, profitentem, se de rebus, non de verbis sollicitum esse.
De re sollicitum dicit se Postumus esse,
Verba, quibus niteat res bene, negligere.
Neglectum possim verborum forsitan aequo
Ferre animo, ut squallet corpus ubi egregium.
Hoc ferre haud possum, de re se scilicet esse,
Audet qui toties dicere, sollicitum,
Congeret innumeras quod res; rem (proh pudor!) unam,
Unam, qua de agitur, negligit interea.
456. In Quintum in familiae peccatis conniventem.
Nil pecco, dicis; peccas, Quinte, omnia: peccant
Omnia nam famuli, te patiente, tui.
457. In Ocnum honore affectum.
Non virtus, fortuna isthuc te sustulit, Ocne,
Immeritum, dici dum cupit omnipotens.
458. In Quintum, quem malus poeta vocarat Catullianum.
Qui docto similem dixit te, Quinte, Catullo,
Fallitur; haud quidquam est nam mage dissimile.
Ipsa lucidior splendet prope luce Catullus,
Obscuris at tu obscurior es tenebris.
Ille sua ingenuo contingit scripta lepore,
Tu rude nescio quid scribis et illepidum.
Illum docti omnes mirantur, te probat unus,
Quem, sua quum recitat carmina, nemo probat.
459. In Battum res mathematicorum proprias versibus pertractantem.
Grata mathematicis non sunt, non grata poetis
Carmina, quae scribis, Batte; mathematicus
Nosse negat linguam se Phoebi; scita mathesis,
Ponderaque et numeros nosse poeta negat.
Ergo aliud scribe, aut aliter; qui ingratus ubique es,
Incipias fieri gratus at alterutris.
460. [  1354] In Glauciam propriis laudibus carentem.
Vis te laudari? Quid laudem, Glaucia? Mores?
Ingenium? Formam? Vae misero! Proprium
Nil est; namque genus, quod jactas, non tua laus est,
Sed veterum, a queis tu degeneras, proavum.
461. In Coecilianum hominem molestum et illiberalem.
Dives ego verbis, tu nummis: verba rogantem
Quid, si te nummos, Coeciliane, rogem?
Turpe ais, id, fateor; multo at mage turpe, rogando
Quem vexas, illi reddere nolle vicem.
462. [  895]
De Tucca homine indocto, libros coemente.
Emit librorum tria millia Tucca; rogas, quid
Legerit inde? Omnes, quotquot erant, titulos.
Hoc tantum e libris discit sibi; caetera discet,
Si quis erit limo de meliore nepos.
463. De homine ex vulgi opinione cordato.
Nil audere, loqui vel nil vel paucula, vulgo
Cordati egregie dicitur esse viri.
O nimium excordes! Isto non stipes, eodem
Cordatus possit vel lapis esse modo?
464. De Cinna homine levissimo.
Quid nunc Cinna velit, vis, longo doctus ab usu
Dicam? Vult, quod heri noluit, ingenium
Tale habet; assidue natat huc male firmus et illuc,
Alternatque levi pectore propositum,
Possis ut erroris nullo dixisse periclo:
Sprevit Cinna heri hoc? Ergo amet hoc hodie.
465. Ad Lycum. De invidia.
Spernere te invidiam dicis, Lyce; dico ego contra,
Te potius sperni tantulum ab invidia.
466. De Batto in invidiam declamante.
Battus in invidiam declamat; pagina nulla est,
In qua non aliquid scribit in invidiam,
Quam male vexari patior; namque est mala pestis
Digna peti, quot sunt, omnibus opprobriis;
Attamen hanc pestem qui contra exarserit ille,
Non video; nigro quem petere invidia
Curnam dente velit tam parvum, tam que pusillum
Scriptorem nugarum et carminis illepidi?
467. [466b] [  847] In Aulum. De invidia.
Nec tibi, nec Varo quisquam invidet, Aule: facis te
Hoc magni, Varo dicis et esse parem.
Falleris: invidiam supra volat ille; tuo tu
In coeno infra omnem volveris invidiam.
468. [467.] In Cinnam bonum oratorem, malum poetam.
Orator cunctis placuisti, Cinna; poeta
Factus ut es, soli jam tibi, Cinna, places.
469. [468.] Ad Phylliden magis de corpore, quam de animo sollicitam.
Corpus, Phylli, ornas. Quid mentem? Servus ubi auro
Fulget, cur pannis obsita squallet hera?
470. [469.] Ad Ponticum de suis atque illius carminibus.
Tenuia, sunt, fateor, quae scribo, si mea vatum
Carminibus veterum carmina contuleris;
Verum eadem conferre tuis quum, Pontice, nugis
Incipio, haud fateor tenuia, magna voco.
471. [470.] Ad Quintum. De Varrone, scripta ejus probare dicente.
Scripta probat, dicis, Varro mea; dic mage, Quinte,
Dicit se Varro scripta probare mea.
Adde: mihi dicit; multos nam saepe videmus
Scriptori haud eadem dicere quae populo.
472. [471.] Ad Rullum nimium sibi confidentem.
Fidis, Rulle, tibi, nec quare fidere possis
Quidquam est; sed fidis tu tibi, Rulle, tamen
Et quocumque venis, vir magnus credis haberi,
Nulli non ipsis carior esse oculis.
Omnes te laudant, omnes mirantur et optant,
Ingenio capti, moribus atque tuis.
Felix! Vecordi, si possim, cur ego demam,
Tanta tibi quae fert gaudia, stultitiam?
473. [472.] [  795] Ad Quintum male celantem animi sensus. [ERROR: no reftable :](Questo epigramma si trova stampato a carte 105. fra i Satirici sotto il n.o CLXXVI; ma non è stampato l'ultimo distico.) Radelja
Qui celare animi sensus nequit, abdita rerum
Et prodens, aliis et sibi saepe nocet,
Non simplex, qualem te dicis, Postume; verum
Est imposve animi scilicet, aut fatuus.
Ut qui vel rerum nescit discrimina, nullis
Praecipitem aut froenis mentem inhibire potest.
Haec tibi, simplicitas quando est nil posse tacere,
Insano fieri quid pote simplicius? [ERROR: no reftable :]vide de hoc dist. in edit. Bodon. epigr. Moralium sub num.o 238. Radelja
474. [473.] Ad Fernandum, in coetu amico mente suspensa versantem.
Immotoque haeres vultu, Fernande, nec audis
Si quis compellans excitat attonitum,
Nempe tuas versas res tecum et mente sub alta
Nescio quid curae concoquis assiduae.
Verum hoc ut faceres, quam coetus visere amicos,
Te fuerat satius, crede, manere domi.
475. [474.] In Gelliam.
Quanti te faciam, si nondum, Gellia, nosti,
Quid dicam? Nihili, Gellia, te facio.
476. [475.] In Nearchum sibi uni commodum.
Nil obstare tibi pateris; nec scire videris,
Esse aliis etiam jura, Nearche, sua,
Nec fas esse tibi quasvis imponere leges,
Atque tuum quemvis flectere ad arbitrium.
aere para, servosque tuos rege: libera turba
Non damus indecori colla premenda jugo.
477. [476.] De arrogantia Hermogenis.
Naturae leges tu te deprendere, frustra
Quaesitas aliis, posse ais, Hermogene,
Protrahere et verum claras in luminis oras,
In coecis quod adhuc delituit tenebris?
Tamne alios, tam te ignoras? Tam magna pusillus
Audes tam stulte promere pollicita?
478. [477.] In Sabidium verbis tantum se gratum profitentem.
Saepe mihi debere uni te cuncta fateris,
Idque facis vero, ceu reor, ex animo,
Quod gratum est, Sabidi; mihi sed qui cuncta fateris,
Me debere tibi, fac, aliquid fatear.
479. [478.] Fronti nulla fides. In Origenem.
Fronti nulla fides: figit qui lumine terram
Interdum et coelum suspicit Origenes,
Ingemit et lapsos nullo jam vindice mores,
Prisca patrum et nobis tempora commemorat,
Lascivos inter laetus conviva sodales
Jecit spurcidicis libera verba jocis,
Atque cibi ingessit ventri, quod sat foret urso,
Certavit largis strenuus et cyathis;
Inde gravis multisque epulis, multoque Lyaeo
Vix potuit sera nocte redire domum.
Scilicet haec illa quondam sub fronte latebat,
Seque dato effudit tempore nequitia.
480. [479.] In medicum.
Quod se non patitur curari more bubulci,
Naturam ac morbi dispicit ac remedi;
Fallor, an hoc Varro fatuus stultusque videtur,
Atque tibi mire displicet, Hermogene?
Tunc fiet, credo, sapiens, se se tibi mutus
Mactandum brutam quum dabit ut pecudem.
481. [480.] In Ligurinum scurrantem.
Miror, amo, cuicumque dedit natura leporem,
Ingenuo ut posset spargere dicta sale.
At foedos odi scurras, fugioque, popina
Audiri dignos et reor in media.
Quaere illic, Ligurine, tibi qui plaudere possint,
Ingenuis tantum plauditur hic salibus.
482. [481.] Aliud.
Non soleo, quod tu rides, Ligurine, procacis
In morem scurrae dicere ridiculum.
Te soleo, spernenda jacis cum dicta procacis
In morem scurrae, dicere ridiculum.
Crede mihi, quotquot sapiunt, non quae male rides,
Sed risum rident, o Ligurine, tuum.
483. [482.] In medicos.
Quot medici pestes numerant, proh Juppiter, usque
Humanum passim queis perit omne genus!
Et pulchre numerant, si tot modo pestibus unam,
Ante alias ipsos adjiciant medicos.
484. [483.] In idem argumentum.
O miseri, vestras flete artes, pharmacopolae,
Nil herbis, succis nil opus est variis:
Ut fullo maculas, sic omnem smegmate morbum
More novo sapiens eluit Hermogenes.
Scilicet id solum restabat, dira venena
Postquam verti usus vidimus in medicos.
485. [484.] In idem argumentum.
Arte nova purgas omnes qui smegmate morbos,
Vis fullo dici, Lygdame, non medicus.
486. [485.] In Quintum a nemine se carpi patientem.
Aures obtundi clamat sibi Quintus, amice,
Quod merito dictis carpitur ille tuis.
At si laudari se se audiat, auribus aequis,
Crede mihi, longas audiat Iliadas.
487. [486.] Ad Calinum de rebus ad Societatem Jesu pertinentibus inter Sarmatas.
Sarmatiae antistes quanam fideique, bonisque
Moribus hoc duro in tempore prospiciat,
Communi magis an prosit, noceatne saluti,
Audiri si vis, parce, Caline, loqui.
Publica negligitur, cordi res est sua cuique,
Nec quaerit, quo sit fasque, piumque loco,
Sed quam cara domi, vilisque annona, parari
Quo possint pretio pabula, vel segetes.
488. [487.] De Postumo, plura scire cupiente.
Nil non scire avidus; nunc hoc, nunc arripis illud,
Et nulla certum figis in arte pedem.
Hinc libasse quidem praeclaraque, multaque rerum
Diceris et rerum, Postume, scire nihil.
489. [488.] De homine male rudi et indocto.
Cum vidi, possum bipedem te dicere; cum te
Audivi, possum dicere quadrupedem.
490. [489.] De homine parvo ingenio.
Frons refugit; cerebri est sedes angusta, sed arcto
Exiguum in spatio laxe habitat cerebrum.
491. [490.] In senem lasciva loquentem.
Jam tua canities decet ipsum Nestora: sermo
Cur tuus, Aule, ipsum dedecet archemorum?
Effoetae vires frigent in corpore; curnam
Sola calet foedis lingua cupidinibus?
Qui tua desuevit jamdudum facta timere,
Foemineus metuit cur tua dicta pudor?
492. [491.] In Cinnamum sybillarum, furentium more sua carmina recitantem.
Te vidi in medio coetu jacuisse supinum,
Distorquere oculos, triste supercilio
Nescio quid torvo minitari, adducere frontem,
Et mentem apposita saepe fricare manu,
Nil fari, vultu defixo ardere; furore
Esse malo captum, Cinname, credideram.
Nunc coepi ut nugas recitantem audire, furentem
Haud ego te credo, Cinname, sed fatuum.
493. [492.] Ad Aulum olim comitem suum.
Quid me, cui comes assiduus dudum ire solebas,
Nunc fugis, Aule? Mei te piget, an miseret?
494. [493.] Cur laudatus ab Aulo Aulum minime laudet.
Quod te non laudo laudatus carmine, acerbe
Iratus passim diceris, Aule, queri.
Huic finem ut statuam questu jam denique, totam
Verax rem paucis vocibus expediam.
Immeritus nec amo laudari versibus, ullum
Nec laudo ipse meis versibus immeritum.
495. [494.] In avarum.
Mutua qui nummum te millia quinque poposcit
Postumus, hunc vitas, hunc, Mariane, fugis.
Jure pudet, credo, socio quod, dure, negasti
Speratam extremo in tempore dives opem.
496. [495.] Cur vitat Cinnam.
Disco aliquid mecum, nil tecum, Cinna; rogas et,
Cur solus malim, quam comes ire tuus?
497. [496.] In fastu tumentem.
Fastum pone, aliquid fortasse videbere; totum,
Si quod habes, fastu perdis, Avite, decus.
498. [497.] In garrulum.
Eloquio, Bolane, putas, te posse placere,
Ullo nec parcis tempore multa loqui.
Interea coetu e socio pars oscitat, ora
Pars alio vertit, pars etiam obloquitur.
Nec sentis, nec te sentis, insulse, loquentem,
Quidquid agas, nullo posse placere modo?
Quid mi igitur suades, inquis? Quod scilicet unum
Est remedi, posset si modo confieri;
Sed flammam frigere prius, glaciemque calere,
Quam te mutatum posse tacere puto.
499. [498.] In hominem nimis apertum.
A te jure cavet sibi Lesbia: quae tibi dixit,
Dicere tu toti, Marce, soles populo.
500. [499.] In Aeglen pravis moribus foeminam.
Pulchram Aeglen renuit pulchrarum Flaccus amator
Ducere. Quid? Formam non videt eximiam?
Pol videt, at mores formae concedere sensit,
Ipse suo et quiddam pertimuit capiti.
501. [500.] In medicos.
Cur valeat Quintus, vacuos ut venit in agros,
Quaeritis? Id lenes non faciunt Zephyri,
Non dulces avium cantus, umbrosaque Tempe,
Puraque de gelido lympha voluta jugo.
Nempe valet, quod, quos hic semper consulit, illic
Ad latus haud ullos Quintus habet medicos.
502. [501.] In phylosophum ineptientem.
Istas venari nugas et inania, magne,
Non pudet atque jocis ludere frigidulis?
Sectari adsuetam rerum sublimia mentem,
Omnigenamque omnis cernere vim sophiae,
Verborum levis ad lusus demittis ineptos,
Vecordes fatuo quae sale detineant,
At sanos certe laedant, cogantque dolere,
Tantam esse in tanto stultitiam ingenio?
503. [502.] In Eunum medicum.
An ducenda uxor tibi sit, me consulis, Eune?
Duc age quam primum, quandoquidem es medicus.
Duc, ex parte aliqua, sarci tot damna Quiritum,
Pro multis aliquod redde caput patriae.
504. [503.] In medicos.
Sperne, licet, medicos. Quid? quam facis ipse medellam
Non medicus, sperni non magis, Aule, decet?
Errore in tanto, tanta in caligine rerum
Indoctum doctis scilicet anteferam.
505. [504.] Ad Cinnam foedam uxorem ducentem.
Uxorem ducis tam foedam? Quis tibi, stulte,
Ambos exemit, ne videas, oculos?
Horrendam hanc faciem, terret quae visa tuentes,
Tu vitae sociam vis tibi perpetuam?
Vis modo, Cinna, brevi at nolis, longoque peribis,
Frustra vincla querens tristia, supplicio.
506. [505.] De cantoribus et poetis.
Cur vocem pluris cantor, quam carmina vates
Vendit? Res dictu est et brevis et facilis.
Vox multis, paucis carmen sapit, Ortale; pollet
Auriculis hominum pars bona, mente caret.
507. [506.] In Bassum lentum et frigidum in dicendo.
Nil moveor dictis, dicens quod, Basse, moveris
Tu nihil, Arctoa frigidior glacie.
Frigora frigoribus gignuntur, gignitur igni
Ignis; corda cale, corda ut ego caleam.
508. [507.] De Gellia et Varo.
Perditus indomito Varus tabescit amore,
Et gemit et moesto perluit imbre sinum,
Languidulosque artus aeger trahit et sibi fatum
Haud procul extremi funeris esse videt.
Gellia quid, tantos quae incendit blanda furores,
Atque suis miserum perdidit illecebris?
Aequa mente sedens pereuntem spectat, opinor,
Vim tantam et formae gaudet inesse suae.
509. [508.] In stultiloquum Vari sapientis contemptorem.
Multiloquum dicis Varum, rerum optima sacro
Cum promit docti pectoris ex adito.
Quid cum tu effutis rerum tot inania? cum nil
Profers, quod prosit cuilibet, aut placeat?
Multiloquum dici te vis, an verius hercle
Multave si dicas, paucave, stultiloquum?
510. [509.] In invidum.
Audes, quod scribo, carmen ridere, Philippe,
Ac prae te spernis me, facis et nihili.
Nil ego sum, nil sunt mea carmina; pars tamen illa
aequa tuis multo pol meliora putat.
511. [510.] In fatuum.
Cinna domum liquit, patriam, carosque penates,
Externis longum vixit et in populis.
Inde redux quidnam retulit? Nil praeter eamdem,
Quam patrio extulerat limine, stultitiam.
512. [511.] In Aulum insulsis jocis gaudentem.
Frigidulis gaudere jocis te suspicor, Aule,
Quos audis fundi cum numero innumero,
Sic blande quereris, possis ut jure videri,
Sistere non illos velle, sed elicere.
513. [512.] In amicum insulse jocantem.
Desine jam miseros tandem vexare sodales
Tot jam frigidulis, dulcis amice, jocis.
Sit modus, ah, tandem, nostris parce auribus; ipsi
Si non vis nobis parcere, parce tibi.
Ne, quamvis celer, ingenio dicare pusillo
Verborum parvum natus ad aucupium.
514. [513.] In nebulonem, sibi honores poscentem.
Stultus, iners primos tibi, Glaucia, poscis honores,
Omnia credis avos quod meruisse tuos.
Hoc quoque avi meruere; illis servata, nepotum
Publica uti vitio res male dispereat.
515. [514.] In medicos.
Corpore quam valido, quam firmo robore, Phylli, es
(Mitto alia) hoc certe noscimus indicio.
Consulis assidue medicum, paresque jubenti,
Et tamen (id fieri qui pote?) vivis adhuc.
516. [515.] De Phyllide.
Omnes dum spernit, dum vitat Phyllis ineptos,
Nullo non facta est Phyllis inepta magis;
Nulli non odio est, quos et sibi cunque dolebat
Esse graves, cunctis se dolet esse gravem.
Has pendit poenas et vita pendet in omni
Aspera difficilis scilicet ingenii.
517. [516.] Quod rudis est, ultro docet omnes Cinna.
Quod rudis est, ultro docet omnes Cinna, docere
Desinet, incipiet cum minus esse rudis.
Errorem expertus metuet, verique timebit
Pro vero falsam ne arripiat speciem,
Ne certa incertis mutet, ne cernere credat,
Quae nondum caecis dispicit in tenebris.
Forsitan et quorum se nunc vult esse magistrum,
Se se horum subdet sponte magisterio.
518. [517.] De Rullo.
Rullum, quosnam habeat caros, carasque, rogasti.
Quin tu Rullum, habeat quae modo cara, rogas?
519. [518.] In hominem asperi ingenii.
Quod te omnes fugiunt, stulte miraris, Ofelle,
Sentibus a rigidis quisque manum retrahit.
520. [519.] De Phyllidis instabilitate.
Nempe die decies ploratque et ridet in uno,
Alternatque omnes Phyllis inepta vices.
Odit, amat, vitat, sequitur, probat, improbat; horam
Non unam potis est esse sibi similis.
Cui quanam placeas? Nulla est via, Postume, prorsum;
Ni simul incipias albus et esse niger.
521. [520.] In hominem nullius pretii.
Si tibi non placeo, placeo mihi, Postume; et ipsum
Pol mihi ob hoc placeo, quod tibi non placeo.
522. [521.] In medicos.
Languidulo, enervi, quamvis florente juventa,
Quaeque dies morbi fert aliquid, Lycini,
Et feret usque, istum jubeas dum abscedere, te te
Usque suo medicus qui regit arbitrio.
Ille senes; corpus curet juvenile palestra,
Venatus, cursus, longum iter, acer equus.
523. [522.] In Glauciam jactatorem.
Teque, tuas et res loqueris mihi, Glaucia, nec scis,
Teque, tuas et res quam nihili faciam,
Quam ferri haud possit quisquis sermone molesto
Assidue inculcat quae facimus nihili.
524. [523.] In medicos.
Saxeus est certe Varro, vel ferreus: omnes
Usque audit medicos et tamen usque valet.
525. [524.] Quem putat medicorum esse optimum.
Quinte, rogas, quem nam primum reor esse medentum?
aegris, Quinte, sua qui minus arte nocet.
526. [525.] De Gracchi instabili ingenio.
Omnem, pluma velut, Gracchus mutatur ad auram;
Vult, non vult, mutat, diruit, aedificat,
Quod petiit, fugit, repetit quod fugerat ante,
Nutat et aeterna mobilis usque vice.
Qui foede ludi, falli qui protinus optat,
Instabili fidat credulus ingenio.
527. [526.] In nugatorem.
Magna voce crepas nugas et inania rerum,
Quae nollet parvus dicere, Quinte, puer.
Unde, rogo, tanta est stultae fiducia linguae?
Istos, dic, tantos quinam animos faciat?
Culpa tua est, faris quod talia? Nostrane fantem
Talia quod lento pectore perpetimur?
528. [527.] In hominem parvi ingenii.
Impendis curam parvis, mi Postume, rebus
Ingentem, versas quodque dici tacitus,
Consulis et nugas magno molimine, ceu si
Vel tua, vel patriae pendeat inde salus.
529. [528.] In idem argumentum.
Desine sollicitas curis super addere curas,
Et te consultis et cruciare tuos.
Consilium sit, res ut poscit quaeque; capesse,
Quod nihili est, nullo, Postume, consilio.
530. [529.] De se et Postumo.
Obscurus tibi sum, nec possum clarior esse,
Primas ni discas, Postume, litterulas,
Et linguae noris leges et verba Latinae.
Haec si perdisces, Postume, clarus ero.
Sin perges foede nescire, haud lux mihi deerit,
Sed tibi, queis lucem pervideas, oculi.
531. [530.] "Stultum ajo, nullum quod tu non despicis, Aule."
Nullum non rides, nullum non despicis, Aule,
Turgidus hoc fastu diceris immodico;
Ast ego non fastum soleo, quod despicis omnes,
Sed puram putam dicere stultitiam.
Nam civesque suos, seque ipse ignorat, opinor,
Omnes qui fastu despicit immodico.
532. [531.] De Cinnae fatuitate.
Nil, nisi mens deerat, patriam tibi, Cinna, colenti,
Haec, credo, externis quaeritur in populis,
Sed qui mente caret, mentem non invenit usquam,
Extremum et fatuus permanet ad tumulum.
Hoc unum assequitur visens regna extera, se se,
Quamvis insipiens, ut sapere ipse putet.
533. [532.] De anu.
Ultro dicit anum se Gellia, quod videt esse,
Qui dicat contra floridulam et viridem;
Sit qui dicat anum, rugosaque, canaque, dicet
Ipsa, reor, se se floridulam et viridem.
534. [533.] Quare Postumus uxorem non ducat.
Omnes vestigas, sectaris et usque puellas,
Ullam conjugio nec tibi jungis adhuc.
Si quia nulla placet, mirum est pol; si quia nulli
Tu potius, miri, Postume, nil video.
535. [534.] De Cinna clamante: "O tempora! O mores!"
Clamas "O mores!", clamas "O tempora!", ferri,
Cinna et tu clamans forsitan ista potes;
Verum eadem clamant (id quis ferat aequus?) et illi
Moribus haec si qui tempora dedecorant.
536. [535.] In hominem loquacissimum.
Permagnum hoc peccas; ne disrumpare, vereris,
In buccam, si, quod venerit, id taceas.
Interdum et, dictum ne perdas, perdis amicum,
Et mordax famam prodigis ipse tuam.
Foedius hoc multo est, quam si quis fine sine ullo
Id [ERROR: no reftable :]Is enim, ut sibi quemdam amicum, hominem crebra ejusdem carminis recitatione perquam molestum esse declararet, dixit, Italico ac vulgari modo locutus, eum sibi culum rumpere. Radelja , quod ais, pergat rumpere, amice, tibi.
537. [536.] In idem argumentum.
Laudaris, tacito quod nil sub pectore celans
Cuique soles mentem, Quinte, aperire tuam;
Verum istam possit laudem fatuusque mereri,
Quisquis et epotis incaluit cyathis.
Ergo alium pro me, quem vis, tibi quaere sodalem,
Istaec delectet quem tua simplicitas.
At mihi di faciant sapiens contingat amicus
Nil unquam simulans, multaque dissimulans.
538. [537.] Si sapis, ingenium ne jacta.
Ingenio pollet Varus, magnoque feretur
Ingenio, jactet si minus ingenium.
539. [538.] In idem argumentum.
Ingenio praestare putat se Varus, acutis
Ergo suis dictis venditat ingenium.
Omnia vult scite, salse vult omnia; quidquam
Dicere vulgari more modoque fugit.
Nec, reor, ingenio prorsum caret, omnia nec quae
Dicit, stulta reor, nec reor illepida:
Ingenio sed si praestaret, nosset, ineptus
Quam sit, qui cupide venditat ingenium.
540. [539.] In loquacem.
Quod celer eloquio es, magno tibi, Quinte, videris
Ingenio; verum falleris egregie.
Nam celer eloquio es, quod nunquam plurima rerum,
Quae fantem possunt sistere, Quinte, vides.
541. [540.] In Postumum, culum sibi rumpi perpetuo dicentem.
Nescio quid rumpi dicis tibi, Postume, dictum
Et semel inde iteras atque iteras toties.
Urbe at jam tota sit nemo, cui tua dicta
Non rumpant caput et non cerebrum excutiant.
Parce, precor, tandem, tandem et miserere Quiritum,
Crambe eadem toties quos repetita necat.
542. [541.] In Cinnam scurrantem.
Multo rideri mavult, quam Cinna taceri;
Hinc placido sannas pectore perpetitur,
Ludibrium et fieri gaudet, quin se solet ipse,
Ni faciant alii, ludibrium facere.
Felix, quem voto spes non frustratur inani,
Tam facilem quaerit dum sibi gloriolam.
543. [542.] In Philippum de se perpetuo loquente.
Nusquam non de se gaudet garrire Philippus,
Hinc laudesque suas et sua probra refert,
Rideri et se se patitur, fatuumque putari,
Dum ne sit quo non tempore dicat: EGO.
544. [543.] De Quinti arrogantia.
"In puteo verum", dixit Democritus; id tu,
Ceu pateat claro in lumine, Quinte, vides.
Nec metus, incautum ne quis malus auferat error,
Ne quid te falsis ludat imaginibus,
Nil usquam dubitas, aperis rerum omnia, qualis
Arcano Phoebi Pythia de tripode.
Hinc sapiens stultis fortasse videre, sed illis,
Qui sapiunt, stultus ne videare, cave.
545. [544.] De amico suo insulsa loquente.
Frigida curantur calidis, reor, omnia, praeter
Frigora, tot gelidis quae facis ipse jocis,
Queis neque Caucaseae possunt certare pruinae,
Victa nec adstricto Strymonis unda gelu.
Hoc si quem frigus glaciat, tua munera, frustra
Potat, Nicaeum, dulcis amice, merum.
546. [545.] De Aulo.
Quod facis, Aule, tuum jacta genus: id nisi jactes,
Crede mihi, nullo proditur indicio [ERROR: no reftable :]indicio] Krša : ingenio Radelja .
547. [546.] In hominem nequam.
Tempus habes vacuum numquam; nec miror. Habere,
Postume, quis possit, quod male perdiderit?
548. [547.] In Aulum genere superbientem.
Se se Aulus perhibet claris majoribus ortum,
Garrulus et magnos saepe recenset avos.
Laudo; namque genus si quis non audiat, hirtam
At faciem et mores viderit horridulos,
Illum nobilium non clara e gente Quiritum,
Sed natum e vili dixerit agricola.
549. [548.] De laevo Hipponoes ingenio.
Miraris, tam pulchra, domo tam clara, sodales
Circa se paucos quod videt Hipponoe.
Miror ego, se circa ullum tam laeva sodalem,
Tam facilis laedit quod videt Hipponoe.
550. [549.] In senem coram puero turpia narrantem.
Foede senex, puero coram qui turpia narras,
Ut video, rursum es factus et ipse puer.
551. [550.] In Varronem, pubblica munera sibi deposcentem.
Pubblica deposcis, Varro, tibi munera, magnis
Cui parvo nasci contigit e proavis,
Romanam ut, proavi quam servavere tui, rem,
Incipias stulta perdere mente nepos.
552. [551.] Ad Cinnam honoribus sibi immerito delatis intumescentem.
Cinna, tumes aliis magno praelatus honore,
Quem paucis, abeat quo tumor, hoc doceo.
Nondum etiam inveni quemquam in tot millibus unum,
Ceu credi tanto dignus honore queas:
Ipsi qui lucem, quondam qua fulsit, honori
Non demptam credat sordibus esse tuis.
553. [552.] In Orestem medicum. "Plectit me visens, non, qui non visit, Orestes."
Aegrum non visit me, credo, ut plectat Orestes,
At pol, si visat, plecteret ille magis.
554. [553.] In medicum obtrectatorem medicorum.
Eximii peccant, te judice, Vare, medentes,
Ipse docens peccat multa etiam Hippocrates.
Te quoque credo equidem tanto peccare minorem,
Cumque sciant illi paucula, scire nihil.
555. [554.] In Glauciam subducto vultu incedentem.
Subducto incedis vultu gravis atque beatum
Esse putas, si quem comior alloqueris.
Hoc ego te aversor male spretum, Glaucia, tantae
Si quid forte queam demere stultitiae.
556. [555.] In Varum, omnia se scire profitentem.
Omnia scit Varus, nulla versatus in arte,
Nullum doctrina non praeit artificem.
Ut modo quod factum: medicus febrim autumat aegro
Haud esse; ille refert, esse; latere tamen.
557. [556.] In fatuum se omnia scire putantem [ERROR: no reftable :]In fatuum se omnia scire putantem] De Antigenis arrogantia Radelja
Quaere tibi quidvis: respondet stans pede in uno,
Nec solvit nodos, at secat Antigenes.
Tamne audax, inquis? Tam stultus? Dicito: rerum
Quod, quas respondet, perspicit ille nihil.
558. [557.] In Licinium, nimium suae scientiae tribuentem.
Omnia qui rerum respondes, hoc mihi, quaeso,
Responde: fidens, quem geris, iste animus,
Unde tibi est? Rerum quod scis mire omnia, mire
An rerum ignoras omnia quod, Licini?
559. [558.] Renuit credere Postumo, sive affirmanti, sive neganti.
De multis, toties quae facta, infectaque narras,
Callidus et multa pingere ab arte soles,
Scitaris, quidnam renuam tibi credere? Tantum
Haec duo: quodque negas, Postume, quod et ais.
560. [559.] Ad Glauciam importunum, sero se venisse excusantem.
Quod sero venias, purgas te, Glaucia: purga,
Crede mihi potius, Glaucia, quod venias.
561. [560.] In idem argumentum.
Numquam, importunus venias ne forte, vereris;
Hoc importunus, Glaucia, saepe venis.
562. [561.] Ad Gelliam viris nobilibus quibusque delicias facientem.
Magna domus si quem commendat, dignus habetur,
Omnes cui facias, Gellia, delicias;
Sit licet abnormis, nec sensu praeditus ullo,
Ullis nec cultus pectora litterulis.
Quid dicam? Ignosco tibi Gellia; quod facit omne
Vulgus, cum vulgo, stulta puella, facis.
563. [562.] Ad Aulum. De Gellia, eum semper sibi comitem quaerente.
Omnes stultitia qui vincis scilicet, unum
Vult sibi te comitem, Gellia, perpetuum.
Unum impune potest quodquam vult spernere et unum
Testem stultitiae non timet, Aule, suae.
564. [563.] In Aeglen, nimis sedulam et officiosam.
Nullum non curat, nulli non consulit Aegle,
Sedula nullum omni non juvat officio.
Ergo placet cunctis? Cunctis quin displicet: omnes
Urget enim nimia sedulitate gravis.
565. [564.] Cur certi honores Lollium maneant.
Pulchellus, dives, claro de sanguine cretus,
Quinte, rogas, quo sit Lollius ingenio.
Nil opus id quaeri: culmen pertinget honorum
Ille tamen quoquo praeditus ingenio.
566. [565.] In Corvinum mortalium omnium contemptorem.
Quod spernis cunctos, aliis, Corvine, superbus,
Irae mi potius diceris impatiens.
Spretus enim nullum contra non spernis, inultus
Ut ne sit, qui te conficit, iste dolor.
567. [568.] In superbum Tullae fastidium.
Dum tibi quisque gravis, Tulla, est, hoc denique nacta es,
Ut nulli non sis tu quoque, Tulla, gravis.
Et merito; tam tristis enim, tam turgida fastu,
Credo equidem, ferri vix queat ipsa Venus.
568. [567.] In arrogantis ingenii jactatorem.
Quae tu mira vides, alios haud posse videre,
Celse, putas acri quamlibet ingenio.
Est tamen, est, aliis quod visum, tu tamen unus
Nescio qui nunquam, Celse, videre potes;
Istud nempe ipsum: quam stultus, quam sit ineptus,
Qui se acri praefert omnibus ingenio.
569. [568.] In stultum sibi invideri judicantem.
Invidere tibi dicis me, Rulle, nec hercle
Diffiteor; sed scin, quid tibi, ego invideam?
Invideo, talem quod te non spernis et esse
Non risu dignum credis, at invidia.
Hanc tibi pol, laetum quae te, facit atque beatum,
Hanc tibi, ego fateor, stultitiam invideo.
570. [569.] Ad Postumum, rarius et serius se venisse excusantem.
Quod rarus venias, venias quod serus, id aequa
Phyllis ut ignoscat, Postume, saepe rogas.
Illa quidem ignoscit, sed multo ignoscat, opinor,
aequa magis, nullus, Postume, si venias.
571. [570.] In idem argumentum.
Te serum venisse inquis: mi Postume, serum
Quandocumque venit, nil reor esse mali.
572. [571.] Ad Laberium. Nugarum propugnatorem.
Propugnas nugis: crebrae quae denique litis
Digna refers, quaeso, praemia, dic, Laberi?
Nunc alios falli pandis, nunc falleris ipse:
Contemptum haec, odium res parat illa tibi.
573. [572.] In Levinum quaedam signa male collocantem [ERROR: no reftable :]quaedam signa male collocantem] nimium audacem Radelja : quamdam statuam male collocantem Krša
Istud ne signum ruat, omnis Roma timemus,
Hoc, Levine, magis, quo minus ipse times.
Corda metu quatit hoc: nil magnum posse, putamus,
Qui se mire audax omnia posse putat.
574. [573.] Quaenam bona sint vere judicanda.
Magna, Flacce, domo; magno te dicere censu,
Flacce, queo, magnum dicere pol nequeo.
Vulgus enim supra nil surgis vile, vel ista
Quod bona, quae tribuit fors tibi, magna putas.
575. [574.] In Quintum, summa tantummodo probantem.
Summa probo tantum, quaeris mediocria sperno,
Quintus ait; credo, nos ubi quid facimus.
Ipse ubi quid fecit, quale est id cunque, remotum
A summo certe, quam probat immodice!
576. [575.] In Quintum, dicentem: Nil sibi placere, nisi perfectum.
Nil sibi non omni perfectum e parte placere
Quintus ait. Quinto nil placet ergo suum?
577. [576.] In Aulum, honores nequaquam sibi debitos poscentem.
Egregie fungi quo dicis munere Cinnam,
Deterior cupide cur petis, Aule, tibi?
Idne putas verum? Potes id deposcere? Cedant
Pubblica privatae ut commoda gloriolae,
Nec, quod opus, fiat, dum tu dicare sodales
Inter delectus qui facias aliquid?
Rem potes hoc uno communem, crede, juvare,
Communis rei si nihil attigeris.
578. [577.] In idem argumentum.
Pubblica tu poscis tibi munera, pubblica sed te
Munera non poscunt, Glaucia stulte, sibi,
Gloria nec cuiquam tua tanti est, illius ergo
Sperni ut communis debeat utilitas,
Cui male consultum fore, quis non pervidet, excors
Communem si rem qualibet attigeris?
579. [578.] In hominem molestum.
Adventum accedens tardum celeremque recedens,
Dein abitum excusas; id quid [ERROR: no reftable :]quid] Krša : quod Radelja opus, Licini,
Quem nemo est, quacumque hora veniasve, abeasve,
Quin venisse cito, sero abiisse putet?
580. [579.] De se et medico.
Nescio quid morbi furit intus, quod, mihi ne jam
Sponte ferat misero perniciem, metuo:
Perniciem sed enim certam reor esse futuram,
Adjutor morbo si veniat medicus.
581. [580.] Ad Cinnam, de Vario. [ERROR: no reftable :]Ad Cinnam fatuum ac clamosum de Vario. Krša
Aes aurum sprevit prae se, quod nempe cieret
Aures percussum deteriore sono.
Huic aurum; tam vana istaec ne quaere; sonore
Haud pulchrum est quemquam vincere, sed pretio.
Hoc tibi habe dictum, vocalis Cinna; pusilla
Voce catum fari despice nec Varium.
582. [581.] "Et victor Quintus ridetur, victus et idem."
Laetari nimium victor, victusque dolere,
Quinte, soles: hoc sors neutra secunda tibi est.
Nam ludus quocumque cadat, vanusque, levisque,
Et purus putus diceris esse puer.
583. [582.] [  Var. 113] De Glaucone et Nigello. [ERROR: no reftable :]De Nigello et Glaucone, altero clamoso, altero exili voce loquente Krša
Tu parva, Glaucon, ingenti voce Nigellus
In coetu loquitur: mi male utrumque dolet.
Aurea tu sapiens obscuras dicta; molesta
Ille aures pergit laedere stultitia.
Di faciant, versa tandem vice, vox tua grandis
Illius exiguo prodeat usque sono.
584. [583.] De Postumo, lingua parum sibi nota loquente.
Ignarus linguae garris sine more, modoque,
Pergis et invitis auribus obstrepere;
Verbaque moliri magno prope singula nisu,
Multa nec expertus dicere posse tamen.
Ohe, jam satis est; aerumnae denique finem
Pone tuae tacitus, Postume, pone meae.
585. [584.] De Pontico male de rebus judicante.
Juras vera, tibi quae soli vera videntur,
Usque tuo suetus fidere judicio,
Nec metuis, tibi te ratio qua ducere visa est,
Error ne illusum devius abstulerit.
Verum id non metuis quod tu tibi, saepe videmus
Multo cum risu, Pontice, nos fieri,
Quosque tuo credis mirari mentis acumen,
Miramur solam, Pontice, stultitiam.
586. [585.] In Quintum, ne perpetuo ineptiat. [ERROR: no reftable :]ne perpetuo ineptiat] inter seria jocantem Radelja
Frigida ridentes [ERROR: no reftable :]ridentes] Ramnenses Radelja exceptant dicta, ubi rebus
Apta putant; abs re sunt ubi, despiciunt.
Hoc tibi tu cave sis, in re qui saepe severa
Imples frigidulis omnia, Quinte, jocis.
587. [586.] In Cinnam, qui tertia die, postquam venerat, discesserat Roma. [ERROR: no reftable :]In Cinnam, qui quidquid erat Romae videndum se tribus diebus vidisse profitebatur. Krša
Cinna tribus Romam se se vidisse diebus
Credidit, inque oras hinc alias abiit.
Nil addo: satis est, noris ni caetera, solum
Hoc specimen mirae noscere stultitiae.
588. [587.] De perversa Cynnami sapientia.
Quonam isthaec hauris tua scita e fonte, refutat
Quae mos et sensus, vitaque tota hominum?
Haec tria quod falsum clamant, id, Cynname, pura
Haud usquam veri profluit: e scatebra.
Nec rectum est, resti specie sed fallit inani,
Error quos pessum devius abstulerit.
Parce igitur longis rationibus; haud mihi sensum
Communem ulla queat pol ratio eripere.
589. [588.] In idem argumentum.
Nempe uni effulget veri lux: caetera turba
Omnis Cimmeriis volvimur in tenebris:
Nos prima in rerum facie consistimus; unus
Ima subis rerum viscera tu penitus.
Inque ipsas acri sublapsus mente medullas
In sua dissolvis omnia principia,
Atque istud mirum ingenii scrutantis acumen
Ullam non pateris particulam effugere.
His tibi tu gaude sapientum octavus; ineptum,
Et fatuum quod te dicimus eximie,
Et Veri expertem ante alios, cassumque vocamus,
Turba levis, nihil id scilicet esse puta.
Sperne, decet, solus tam clara in luce locatus,
Nostrum, nox caecat quos nigra, judicium.
590. [589.] De Antigene, se rerum omnia scire putante.
Scire putas, rerum, quae ignoras, omnia, credo.
Haud minus ac nostrum quilibet, Antigene;
Hoc tu deterior, caecos quod scilicet inter
Caecus te liquido cuncta videre putas.
591. [590.] In helluonem.
Barrus adest; nobis primo et sermone popinam
Et medio extremoque ingeret omnigenam,
Quo se curarit potuque esuque beatus,
Queis ventrem implerit strenuus altilibus,
Addet fors etiam, quam pulchre egesserit inde
Tot rerum pleno e corpore congeriem.
Haec narrans cuiquam salsus, lepidusque videtur!
Haec narrans coetu fertur in ingenuo!
592. [591.] In idem argumentum.
Nullo non tractat Barrus sermone popinas,
Et placet ac risus excitat assiduos.
Tam salsus lepidusque est Barrus? Quin mage Barro
Qui arrident, fatuo pectore tam stolidi?
593. [592.] In Cynnamum, se suaque narrantem.
Factaque mi semper tua, dictaque, Cynname, narras,
Quem nec amo, curo discere nec, quid agas.
Parce istis miserum, nugator, perdere nugis,
Nec placet historicus, nec placet historia.
594. [593.] In Tuccam medicum.
Nescio quae narras fibrarum fila cieri;
Hinc sensus hominum gliscere multigenos,
Hinc torpere alios, alios fervescere, flumen
Torrentis rapidum fundere et eloquii.
Haec dum Poeonia doctor mirandus in arte
Saepe crepas, fibras sic mihi, Tucca, cies,
Ut verear, digiti calamum ne sponte capessant,
In te, nugator, scribere et incipiant.
595. [594.] In arrogantem summorum virorum censorem.
Nil dubitas, tibi nil dicis, Corvine, videri,
Decidis certis omnia judiciis:
Quidnam Virgilius, quid vatum culmen Homerus,
Quid Plato, quid magnus peccet Aristhoteles,
Quid scribant dignum tolli, dignumque relinqui
Pandis, ceu sacro Pythia de Tripode?
Quid mirus censor coeptas cum scribere? Nil ne
Peccas? Ni peccas pleraque, dispeream.
596. [595.] In medicos.
Rura salus, urbes morbi tenuere: sequuntur
Poeoniam hi turbam scilicet, illa fugit.
597. [596.] Ad Aulum, semper docere cupientem.
Usque doces tu me; fer te hoc semel, Aule, doceri.
Odi ego me invitum qui tamen usque docet.
598. [597.] In multiloquum, eumdemque fatuum.
Multa loqui, rerumque soles nil dicere, Tucca;
Quin et verborum dicere Tucca parum.
Quidquid ais, prorsus nihil est; nec vel nihil istud
Verborum multo conficitur numero.
599. [598.] In hominem, perpetuo eadem repetentem.
Dicta semel verbis iterum proponis iisdem,
Mox iterum atque iterum, dein iterum atque iterum,
Obtundensque aures, multam praecordia circum
Et bilem incendens et cerebrum excutiens.
600. [599.] In molestum.
Parce queri, celant homines quod sensa, loquuntur
Nec, quidquid volvunt mentibus in tacitis.
Id multis prodest; prodest tibi, Postume, certe,
Laeva queat pessum quem dare simplicitas.
Quae tibi vita foret misero, si dicere quisque,
Quanto sis odio, candidus incipiat?
Si te, quem credis nulli non vivere carum,
Quisque sibi ingenue dixerit esse gravem?
601. [600.] In senem turpia loquentem.
Foede senex, quis te possit perferre, patique
Quae dicis, coetu dicere in ingenuo?
Cui caput incanum est, cui languent scilicet artus,
Lingua sed effoeto in corpore prurit adhuc.
602. [601.] In stultum, sibi invideri judicantem.
Invidisse tibi me dicis; quid tibi praeter
Vecordem invideam, Pontice, stultitiam?
Quam propter nulli non spretus, tu tamen esse
Te tibi persuades omnibus invidiae?
603. [602.] De Quinti natura.
Magnus, Quinte, foris; perparvus, perque pusillus,
Nullius et pretii diceris esse domi.
Id quanam dicam causa contingere? Num quod
Persona eripitur, res manet ipsa domi?
604. [603.] In contemptorem styli cultioris.
Obscurum dicis, quod non intelligis, Aule;
Sic caecos media nox premit alta die.
605. [604.] Ad Glauciam, nihil ineptiarum in amicis ferentem.
Quod nil ferre potes, quidquid peccamus inepti;
Hoc te jam nemo, Glaucia, ferre potest.
606. [605.] In idem argumentum.
Nullum ferre potes, ferri vis, Quinte. Quid isto
Fingi more potest intolerabilius?
607. [606.] [  713] Ad Quintum omnes fastidientem.
Nemo placet tibi, Quinte, vicem sic reddis, opinor,
Quinte, parem cunctis, queis nihil ipse places.
608. [607.] In inconsultum Fabullum.
Quae magni reges, regum et gessere ministri,
Consilio narras plurima gesta tuo.
Cujus consilio fiunt tam multa, Fabulle,
Fac aliquid jam aliquo tu tibi consilio.
609. [608.] In Rufilli insipientis arrogantiam.
Nobilis ac dives coetu Rufillus in omni
Audiri dignum se putat ante alios.
Ergo meras loquitur nugas, narratque molestus
Saepe eadem et fatuos ingerit usque sales.
Nil et habet pensi quam stulte, quam sine sensu,
Primas dum partes actitet assidue,
Quas pol agit mire, nec quemquam ex omnibus illi
Esse parem possis dicere vel similem.
Hoc si certamus: coetu quis possit in omni
Omnes multiloqua vincere stultitia?
610. [609.] Ad Rullum, sibi uni placere dicentem.
Uni, Rulle, tibi dicis te velle placere;
Istud, mirabor, si tibi contigerit.
Mirabor; nulli qui se scit namque placere,
Ipsi non potis est, Rulle, placere sibi.
611. [610.] In Coecilianum frustra amicitias parare conantem.
Jungis amicitias frustra, tam stultus amari,
Tamque malus cuinam, Coeciliane, potes?
Jungit amicitiam virtus, sapientia jungit;
Addita stultitiae discutit improbitas.
612. [611.] Ad Glauciam, cur suam villulam amet.
Quaeris, quidnam habeat pulchri mea villula? Mitto
Caetera, queis capior, Glaucia, mirifice.
Hoc certe (quod quis non magni facerit?) ut te,
Atque tui similes devia submoveat.
613. [612.] Ad Licinium in idem argumentum.
Devia quod longe mea villula distet ab Urbe,
Displicet illa tibi, perplacet illa mihi.
Ni distet, fugiens qui te Urbem linguere cogor,
Cogerer et villam linquere dein, Licini.
614. [613.] In Glauciam. De se.
Non ego me sprevi usque adeo jam, Glaucia, sperni
Jure etiam ut credam, Glaucia, posse tibi.
Qui, nihil ut magnum tribuas mihi, multa, necesse est,
Ut tribuas certe, queis tamen ipse cares.
615. [614.] In Rullum, poetae scripta improbantem. [ERROR: no reftable :]In Rullum, primum poetae scripta probantem. Krša
Quod numquam fecit, Rullus mea scripta probavit,
Communi sensu nunc mea scripta carent?
616. [615.] Aliud.
Nil doleo, spernis mea tu quod scripta; dolerem,
aeque ego ni possem spernere scripta tua.
617. [616.] Tempus cum Corvino amissum reparat.
Quidnam solus agam, quaeris, Corvine? Profudi
Quod, te dum foveo, temporis id reparo.
618. [617.] In Eunum, aliena, non sua, curantem.
Tamne domi nihil est, quod cures, Eune, mearum
Inspector rerum sis mihi ut assiduus?
Omnia sic primus mea factaque dictaque noris,
Ut magnum, ut parvum te nihil effugiat?
Felix, quantam aliis gaudes impendere curam,
Si tantam impendes sedulus ipse tibi!
Nemo erit, in foribus scriptum quod jussit Apollo,
Ipsum qui se se noverit, Eune, magis.
619. [618.] In medicos.
Adduxti quatuor medicos: jam non ego morbum,
Quisquis is est, quatuor sed medicos timeo,
Quorum quisque unus vel multos perdere possit,
Uni, opibus junctis, quid facient quatuor?
620. [619.] In Herophilum puellas nimis laudantem.
Non ornas, oneras multa sed laude puellas;
Ergo tuas laudes jam sibi permetuunt.
Inter se iratae si quando et dira precantur,
Di faciant, te, ajunt, laudet ut Herophilus.
621. [620.] In Cinnamum, multo plausu ab amicis exceptum.
In coetum exciperis multo quod, Cinname, plausu,
Quae causa est? Unam scilicet hanc video:
Quisque sibi salsus fieri lepidusque videtur,
Factaque dum carpit, dictaque, inepte, tua.
Haec nisi spes animos lactaret sola, nequiret
Quisquam ferre tuam, Cinname, stultitiam.
622. [621.] In Quintum multiloquum.
Quinte, rogas, quidnam tacito sub pectore volvam,
Hoc semel, hoc iterum, dein iterum rogitas.
Dicam equidem: volvo tacito sub pectore, quinam
Possis multa loqui; dicere, Quinte, nihil.
623. [622.] In Pupum, parvo vocis murmure loquentem.
Apta loqui perhibent, Pupi, te; credo ego vere
Id dici atque istis scilicet invideo,
Queis natura aures adeo concessit acutas,
Tam parvum vocis murmur ut excipiant.
Ipse quidem culicem soleo exaudire volantem,
Ad vocem videor surdus at esse tuam.
624. [623.] In idem argumentum.
Quae loqueris, Pupi, malo nescire, labore
Quam nimio intentis auribus excipere.
Apta loqui, perhibent, nec sperni digna; necesse est,
Credam aliis verum id, qui nihil audierim,
Cujus, crebra tibi video dum labra moveri,
Verborum haud quidquam venit ad auriculas.
Nec tam longe absum, paucis disjungimur ulnis,
Sed tua vix paucos vox meat ad digitos,
Interdumque ipsis, nondum propulsa per auras,
In labris haerens languidula emoritur.
625. [624.] In Pollam morbos suos continuo narrantem.
Aut caput, aut pectus, aut quidvis denique, Polla,
Assidue narras condoluisse tibi.
Id pulchrae interdum faciunt, nec dedecet illas;
Est quiddam in questu languidulo illecebrae.
Sed te non pulchram (crede hoc mihi) dedecet: iste
(crede mihi) questus nil, quod ametur, habet.
Nec quisquam est nostrum, possit qui ferre gementem,
Cujus vel risu laedimur atque joco.
626. [625.] Se, plus quam morbum, medicos timere.
Morbo equidem afflictor, morbum hunc sed vincere spes est,
Morbus ni major venerit huc medicus.
Illam ego mi pestem timeo; correptus ab illo
Ne peream infelix, nil video remedi.
627. [626.] In Hermogenem medicum de morbis disserentem.
Quot morbi corpus vexent, sermone diserto
Egregie medicus disserit Hermogenes.
Sed multos tamen interea (nec miror) omittit,
Nempe illos, ipsi quos faciunt medici.
628. [627.] [  Var. 122] In Corvinum, omnia secreto narrantem.
Omnia secretam Corvinus dicit in aurem,
Vel toti dicat nota licet populo.
Nempe sapit; mavult unum, quam laedere multos,
Dum tricas narrat frigidus atque apinas.
629. [628.] [ERROR: no reftable :]Vide Ludr. n.o 106. Radelja [  Lud. 106] Ad Tullam, omnia festinantem.
Omnia festinas; maturo tempore, Tulla,
Nil peragis; studio parce, quieta, tuo.
Ut tibi praescriptam nil denique fiat ad horam,
Quamvis desideas, non minus efficies.
630. [629.] In Afrae impudentis libidinem.
Qua se cunque tulit, foedum fert Afra lupanar,
Prodens nequitiae signa pudenda suae:
Turba procax, teneri circum densantur amantes,
Occursant cupidis lumina luminibus,
Effroenis tumido gliscit sub corde libido,
Extremum quae mox proruat in facinus.
Sic olim Actaea, credo, se Thais in Urbe
Spectandam populi densa per ora dabat.
Proh, pudor! Inversi nullo, proh, vindice mores!
Haec cernes? Haec tu, Martia Roma, feres?
631. [630.] In Cinnam in minimis maximum.
Maximus in minimis, credo, vult Cinna videri,
Incidit et si quid forte negotioli,
Omnia disquirit, partes rem versat in omnes,
Et se consultis enecat atque alios.
Sed magna quisquis tractat res mole pusillas,
Pol minimus rebus noscitur in minimis.
632. [631.] In Marianum, morbos suos continuo narrantem.
Si quando tibi condoluit venterve, caputve,
Aut aliud, matri dic, Mariane, tuae,
Vel medico, miserum parce at vexare sodalem,
Ingratam inculcans auribus historiam.
Ipsi condoluit si quid mihi, vix, prope curo;
Vis curem toties quid tibi condoluit?
633. [632.] In Marcum voce nimis sonora multiloquum. [ERROR: no reftable :]In Marcum nil nisi nugas magna voce garrientem. Krša
Unde tibi tanta est fiducia, Marce, loquenti?
Nil unquam dicis non leve, non fatuum.
Nil unquam dicis non tanto, Marce, sonore,
Audiri, credo, possit ad Antipodas.
Perge tamen, solitum est, quod stulte miror: asello
Quid vocale magis? Quid magis est fatuum?
634. [633.] De Furio illoto cive et lauto agricola.
Rurales odi sordes urbanus et idem
Rusticus urbanas odi ego munditias.
Dulce reor mutare vices, variumque locorum
Mores et cultus vertere ad ingenium.
Furius at contra risum dat, semper ineptus,
Illotus civis, lautus et agricola.
635. [634.] In idem argumentum.
Furius extruxit sibi villam; lautius illa
Nil est, urbanam dixeris esse domum.
Ergo placet multis, mihi displicet; odi ego lautas,
Quum me rura tenent sordida, delicias.
636. [635.] [ERROR: no reftable :]Vide in idem argumentum aliud epigr. sub n.o 942. Radelja De Cinna et Tucca diversa via pessum ruentibus.
Vix quidquam in vita est, quod credat Cinna licere,
Vix quidquam est, quod non Tucca licere putet.
Quemnam horum laudem, quaeris? Detestor utrumque,
Humani geminam perniciem generis.
Alter enim laeva miseros, dextra abripit alter
Infernum donec merserit in barathrum.
Felix, qui Scyllam vitat, vitatque Charybdim,
Ac tutum medio tramite findit iter!
637. [636.] De Orphyto senescente, nec ideo minus libidinoso.
Aevo jam languet, vitiis viget Orphytus; illi
Mens animi et gelido in corpore fervet adhuc.
Nec saevi patitur volitantia spicula Amoris,
Se miser at telis conficit ipse suis,
Incestosque ignes, juvenis quibus arserat olim,
Sponte rogi extremum protrahit ad cinerem.
Infelix! Necdum sentit, labente senecta,
Extremo quam sit non procul a cinere?
638. [637.] De saltatore impudico.
Roma, tibi molles Triviae qui saltat amores,
Quaesitum et solis Endimiona jugis,
Nempe chori bonus est, morum at malus ille magister,
Quamque placet multis, tam nocet arte sua.
Nil opus in vitium spectaclo impellere vulgus;
Sponte sua in culpam perditus ipse ruit.
639. [638.] In Quintum scurrae more scribentem.
Ridiculum fateor, quod scribis, Quinte; facetum
Esse nego et doctis appositum auriculis.
Scurrari multum distant ac dicere salse,
Scriptori et mimus dissidet ingenuo.
Hunc fugio indignans, hic me tenet ac sibi dulci
Captum Cecropiis vindicat ore jocis.
640. [639.] De homine ingenioso, eodemque scurrante.
Ingenium video scurrae ingens ac dolet in re
Tam parva effundi scilicet atque levi.
Effusas perhibent versando ut stercore magni
Augaei vires Herculis in stabulis.
641. [640.] In Gelliam male amore captam.
Iste tibi mirus, nulli cur, Gellia, mirus
Est alii? Quid? Tu, Gellia, sola vides?
Nempe vides, reor, ostendit quae plurima, formas
Qui rerum didicit vertere, pravus Amor.
Quo simul incaluit mens ebria, nil videt hercle,
Spectra modo, vanas et sequitur facies.
642. [641.] Ad Gallam, nimium admirantem Varum.
Quidquid agit Varus, magnum tibi, Galla, videtur,
Nec miror, forma qui nitet eximia.
Mirer, quidquid agunt, deformi corpore qui sunt,
Esset ni prorsum futile et exiguum.
Exigis ad veri normam nihil: omnia quanti
Sint pretii, sola quaeris et in facie.
643. [642.] De Tulla monitus contemnente.
"Tulla, manum vita suspectam": saepe monebam,
Contempsit monitus illa sed usque meos,
Et juvenis dextram stulte perpessa protervi est,
Dici dum metuit nempe severa nimis.
Ergo quid factum? Juvenis jam Tulla protervi
Suspectam haud patitur, sed petit ipsa manum.
644. [643.] Ad Phyllida amoris furores minime cohibentem.
Percita vesano quod mens tibi fervet amore,
Non turpe id Phylli est, sed magis est miserum
Insanum quod non cohibes at, Phylli, furorem,
Atque ruis, mentem quo malus urget amor.
Id non tam miserum, quam turpe est; unde mereri
Non veniam possis, at magis opprobria.
Illud naturae vitium est; hoc (desine Amoris
Caussari stulte spicula), Phylli, tuum.
645. [644.] In recitatorem incompositum.
Vocem infla magnam quantum vis, brachia jacta,
Frontem, oculos, ambo tende supercilia;
Non tamen efficies pulchrum ut sit carmen, amice,
Quod recitas; carmen se nisi sustineat,
Ipsum commendet ni se se, crede, popellum
Istae vix fatuum decipient phalerae.
Carmen ego pendo, non aure, oculisve, sed una
Mente; hanc da pondus quod facit ad trutinam.
646. [645.] De Antigene proceres assidue invisente.
Nullum non procerum assiduus visitque colitque,
Nulli non carum se putat Antigenes,
Et magnos inter jam credit se quoque magnum,
Et proceres inter, se quoque jam procerem.
Se tamen agnoscet, spero, ponetque tumorem,
Cum patriam repetet, sordida rura, suam.
647. [646.] In censorem se vatibus exaequantem.
Exaequas censor te vatibus! An labor idem
Est opus effectum cernere et efficere?
648. [647.] De Tullae trutina in pensandis amicorum scriptis.
Quod scribo, Tullae nil non vulgare videtur.
Scribat si Lycidas, jam foret eximium,
Mirum si Damon, divinum si Polybotes.
Sic, ut amat, vatum suspicit ingenia.
649. [648.] Ad Bolanum nimis negligentem in uxore custodienda.
Uxori mire fidis, Bolane; puellam
Atque suo facilis vivere more sinis,
Quo vult ire, domi quicum vult esse, venusto
Saepe diem totum ducere cum Marato.
Felix! Sorte datum cui nil metuisse, virorum
Cetera turba suo quod metuit capiti.
Felix, pol, saltem donec nescire licebit,
Non servata suam servet an illa fidem.
650. [649.] Ad Gallam, ut abstineat a prensandis manu viris.
Galla, manum cohibe, nimium quae blanda virorum
Praefert, vitandas et petit ipsa manus,
Conscia nec metuit mirantis lumina turbae,
Atque senum spernit triste supercilium.
Famae parce tuae. Quid clam factura putetur,
Si liceat, mulier, quae facit ista palam?
651. [650.] In idem argumentum.
Vidisti; visam alloqueris; jam tangere Gallam
Coepisti. Extremum scis, puto, quid metuam.
Saepe manum quisquis tangit, vix evenit unquam
Gestiat ut solam tangere, Quinte, manum.
652. [651.] Ad Lycorim fictis comis onustam.
Quae Venus es, fieri gaudes turrita Cybele,
Dum struis aggestas, pulchra Lycori, comas,
Et molem imponis flavum super caput altam,
Quantam non Atlas coelifer ille ferat.
Quam metuo, sic te cultam parvusque Cupido,
Atque tuae subito ne fugiant Charites!
653. [652.] In Aulum res alienas tantummodo curantem.
Livia quid quondam, quid Julia fecerit, Aule,
Scis; nescis conjux quid tua nunc faciat.
Antiquam nosti pulchre curasque, recentem
Atque tuam foede negligis historiam.
654. [653.] In Quintillam nunquam ultro officiis provocantem.
Officiis Quintilla meis respondet, at ullis
Me prior haud unquam provocat officiis.
Sic scopuli et cautes interdum blanda loquuntur.
Dicis: "Amo", rupes aspera dicit: "Amo".
655. [654.] De Quinto nil amicitiae, omnia utilitati tribuente.
Nil dat amicitiae Quintus. Quem praebeat usum
Quisque, rogat. Patrem nolit amare suum
Aut matrem, si nil prosint. Se negligit ipsum,
Ne, se si curet, sit minor utilitas.
656. [655.] De suo in Arcadibus Romanis probandis judicio.
Carmina quum magno recitari non sine fastu
Romana audivi sessor in Arcadia,
Si qua placent, dico timide, mihi recta videri,
Recta levem patior dicere Gargilium.
657. [656.] Cui nomen poetae tribuendum sit.
Scribe aliquid proprium; dic, quod non dixerit alter,
Fac jam, quod possim dicere, Quinte, tuum.
Qui facit, hunc tantum Graji dixere poetam,
Non qui facta aliis verbaque, resque refert.
658. [657.] In idem argumentum.
Vel nova, si potis es, jubeo te scribere, vel, si
Non potis es, saltem scribere, Quinte, nove.
Horum qui neutrum vates facit, haud facit hercle;
Nil est cur dici jure poeta velit.
659. [658.] In hominem abutentem divino testimonio.
Plurima qui dicis, tibi nec sat cognita, saltem,
Quinte oro, testem parce vocare Deum.
Impia ne cogar posthac tua dicere dicta,
Quae modo nunc soleo dicere futilia.
660. [659.] Cujusmodi senes honore digni sint.
Assurgam vis, Quinte, seni: doctumve, bonumve
Si dicis, quid ni protinus exsiliam?
At piger exsurgo, quum se se huc intulit iste,
Quem possis tantum dicere, Marce, senem.
661. [660.] Ad Varum mente vagantem.
Mens ubi, Vare, tua est? Quanam regione vagatur?
Illa tuo certe non manet in capite.
Nil audis rerum quas dicimus, omnia contra
Respondes, sensu dicta carent. Revoca,
Clamo iterum, revoca sua rursum ad munia mentem,
Unde abiit, vacuum coge redire caput.
Vana loquor. Possit quae pars audire monentem,
Errat nubiferis hinc procul in spatiis.
662. [661.] De Licinii avaritia in Quintum familiarem suum.
Mutua pauca rogat sextertia Quintus: amicum
Mavis, quam nummos perdere tu, Licini?
Cui vix ignosco, quod mutua poscere cogis,
Et maestum ingenuis erubuisse genis.
Sumere quem quod opus, tamquam commune, jubebat
Sanctum illud verae foedus amicitiae.
663. [662.] In Cinnam domum paternam et propinquos negligentem.
Cinna domum haud curat patriam, carosque propinquos:
Vel major Cinna est, vel minor est homine.
664. [663.] Non sapientem, sed stultum esse Ponticum.
Communem tibi quae sensum sapientia demit,
Est mera, crede mihi, Pontice, stultitia.
Nempe oculis peccat, soli cui prava videntur,
Quae cuncti claro in lumine recta vident.
665. [664.] De Lyco, sub virtutis specie vitia occultante.
Hirsutam induitur vestem Lycus, Orphyte; molle
Veste sub hirsuta sed gerit ingenium.
Mentitur specie quod non est: qualis Iole
Delituit spoliis tecta sub Herculeis.
Tu caveris fraudem juvenis: me longior aetas
Quaerere jam docuit, sub cute quid lateat.
666. [665.] In Eunum, perpetuo proceres crepantem.
Nil nisi purpureos proceres semper crepat Eunus,
Credi et vult magnis magnus amicitiis.
Nec sentit, quam se parvum putet ipse, videri
Qui magnus magnis gestit amicitiis.
Cur aliena etenim [ERROR: no reftable :]etenim] Krša : etiam Radelja U autografu AMB 1002: etenim cupiat se involvere luce, 5
Ni videat se se luce carere sua?
667. [666.] In Atin procerum amicitias quaerentem.
Nempe suam supra sortem se tollere dum vult,
Parvus Atis magnas quaerit amicitias.
Nec sentit, quo, se demittat sponte, necesse est,
Qui magnas parvus quaerit amicitias.
668. [667.] In jactatorem.
Si qua mihi desunt, superant tibi; sumito, dicis,
Lex vetus ut verae poscit amicitiae.
Jactator, quidnam sumam? Non, si mihi deesse
Dicam aliquid, dices, nil superare tibi?
Lex vetus est, quoties poscit res, dulcis amicus
Ut, quae sunt, non ut, quae superant, tribuat.
669. [668.] In libidinosum modulis suis omnes mortales metientem.
Lascivire omnes dicis, nec velle pudori
Alterius quemquam parcere, neve suo.
Istud idem perhibent olim dixisse Neronem
Laxantem foedis fraena libidinibus.
Antiquus stulto mos est hic, Cynname, ut omnes
Metiri modulis gaudeat ipse suis.
670. [669.] De pravo Cinnae ingenio.
Cinna bonos inter bonus est; virtutis amore
Nec tamen, ut video, ducitur ast hominum.
Namque malos inter cum caepit vivere, versis
Continuo studiis incipit esse malus.
671. [670.] In Cynnamum nihil rerum amantem.
Nil quod amas, ducis tibi pulchrum, Cynname, quercum
Nempe hirtam et duros aequiparans lapides;
Nusquam non manus tot vitae ad munia, inertim
Nusquam non torpens frigidior glacie.
Qui bene amat, laudo: prorsum qui cassus amore est,
Sperno equidem, nugas et reor esse meras.
672. [671.] In idem argumentum.
Omni cum dicis te cassum, Cynname, amore,
Hoc dicis, bruto te lapidi assimilem.
Solus amor mentem quoquo movet: omnia cessant
Munia confestim vitae, ubi cessat amor.
673. [672.] In Cinnam nihil timentem.
Terra tremit; perculsa horrent mortalia corda,
Atque pavor mentes dejicit attonitas.
Unus nec metuis quidquam, vulgique timorem
Rides, ut reris, pectore magnanimo.
Sed qui, Cinna, Deo pugnat (nutu is quatit orbem),
Non est magnanimus, crede mihi, at fatuus.
674. [673.] De Tityro et Corydone.
Tityrus et Corydon, flammato pectore uterque,
Deperit hic Phyllim, deperit hic Pholoen.
Alter et alterius miratur saepe furorem,
Stultitiam interea nescit at ipse suam.
aeque ambo mire sapiuntque, furuntque; videntque
Vera alii alterno lumine, falsa sibi.
675. [674.] De poetis aliena carmina recitantibus. [ERROR: no reftable :]Ex apologo Aesopi Krša
Furtiva ornavit se se cornicula pluma,
Inter aves miram praebuit et speciem.
Fraus deprensa mala est; proprios sibi quaeque colores
Iratae magno cum strepitu repetunt.
Illa suas flevit spes ac vota irrita, risum
Et dedit aligero nuda relicta gregi.
Haec tibi dicta puta, furtivo carmine laudem
Venaris docta quisquis in Arcadia.
676. [675.] De Tulla et Aulo.
Irrides miserum quod se putat Aulus amari;
Jure quidem, id nullo si putat indicio.
At si multa tibi sunt dictaque, factaque, amorem
Quae vulgo haud parvum prodere, Tulla, solent,
Haud aequum est illum videri, sed mage dici
Affinem culpae te, male quae simulas.
Indicia et vertis rerum atque affigis inani
Officio, quotquot sunt in amore, notas.
677. [676.] De pravo Gargilii ingenio [ERROR: no reftable :]De pravo Gargilii ingenio] Cur non omnes de omnibus aeque judicent Radelja
Serpens prudentem dixit se forte, columba
Cui simplex, tanto es perdite, deterior,
Stultitia qui nil peccas, verum omnia, pravum,
Quae laedis, tantum laedis ob ingenium.
Tolle tibi hoc dictum, Gargili, dicere suevi
Quem fatuum, fiat quo tua culpa minor.
678. [677.] In Rullum, se propter honores, non virtute partos, magni facientem.
Navus et experiens quaesitum Rullus honorem
Quod tulerit, parta ceu sibi laude, tumet,
Ignosco; multo facio sed pluris, honorem
Qui sibi non quaerit navus et experiens,
Seque sua involvens virtute, haud curat haberi
Insignis pulchras scilicet ob phaleras.
679. [678.] Ad Quintum, spernentem veteres et quaerentem novos amicos.
Usque novos quaeris, veteres et spernis amicos
Et nebula et levibus mobilior Zephyris.
Mirabor sed, tu veteres dum spernis amicos,
Incipiant ne te spernere, Quinte, novi.
680. [679.] De saeculi sui insipientia et arrogantia.
Credo, reor, forsan priscum fecisse, videri,
Quonam abiit? Nil non quisque videt liquido.
Nil incompertum cuiquam est. Oracula fundunt
Vel pueri, ut sacro Pythia de Tripode.
Hoc sapere est unum, quae nescis scire putari,
O morem, o saeclum, Juppiter, insipiens!
681. [680.] In Glauciam naturae dona vitiis omnibus corrumpentem.
Improbus et vitio foede corruptus ab omni,
Diceris ingenio scilicet esse bono.
Naturam laudo, culpo te, Glaucia: debes
In te, quod probri est, perditus omne tibi.
682. [681.] In idem argumentum.
Formosus, celer ingenio, cunctisque placere
Aptus festivo diceris ingenio.
Naturam patior lauderi: te magis odi,
Improbe, naturae tot bona qui vitias.
Natus et ad laudem, perversa mente, nefandis
Dedecoras probris te, genus et patriam.
683. [682.] Id placet, est proprium quod cuivis.
Nec duram soleo stulte laudare puellam,
Nec mollem possum ferre patique virum.
Id placet, est proprium quod cuivis: hoc tibi in aurem
Pace tua dictum, Glaucia inepte, volo,
Quem nil non laedit, cujus audire molestas
Nullo non cogor tempore delicias,
Quod male firma labent ceu nervis membra solutis,
Languiduli et nequeant longius ire pedes.
684. [683.] In quemdam, qui dixerat nil detrimenti rebus pubblicis avarum afferre.
Nil rem communem, te judice, laedit avarus;
Communem largus rem juvat ergo nihil?
Publica res eadem est, utcumque pecunia stagnet,
Didita seu liquidi fluminis instar eat?
Perque domos nunquam non labens perpete rivo
Nunc his, nunc illis commoda multa ferat?
Haec tibi vis credi? Vulgo haec quod falsa videntur,
Miraris vulgi, Pontice, stultitiam?
Istud nec vulgus, quod spernis, Pontice, nosti,
Docta virum quotnam millia contineat?
Qui risu ista novi excipiunt oracla Solonis,
Errantique senes dant veniam juveni.
685. [684.] In Cinnam magnificum quidem, non autem magnanimum.
Quamvis magnificum te possum dicere, Cinna,
Haud possum, quod vis, dicere magnanimum.
Magna facit non magno animo, verum hercle pusillo,
Qui famae attonitus murmuse magna facit.
686. [685.] In hominem, se vitiis magis magisque polluentem.
Quod semel abripuit male cautem caeca libido,
Ignosco; humanum est scilicet id facinus.
Quod semel abreptus luto magis et magis alto
Te mergis, nullam, Pontice, do veniam.
Qui cecidit, fleri est dignus; non dignus at, ultro
Post casum horrendo qui manet in barathro.
687. [686.] De Tulla.
Umbrae persimilis Tulla est. Fugit umbra sequentem,
Contra, si fugias, incipit umbra sequi.
688. [687.] De Galla.
Quae te Galla fugit pol non irata sequentem,
Plectere vis pulchre, Cynname? Parce sequi.
689. [688.] In Quintum, dicentem, carmina auctoris nil sapere.
Quod mea nil sapiunt tibi carmina, Quinte, dolerem,
Nescirem si te, Quinte, nihil sapere.
690. [689.] De obscuritate scriptorum Hermogenis.
Legi equidem Hermogenem. Quae scripsit, Lyda, requiris
Vera putem, an contra falsa. Puto attonitus
Nil prorsum; ac miror tantum sic scribere quemquam
Posse nihil rerum dispicere ut valeam,
Nec veri videar nec falsi cernere quidquam,
Versari et mediis caecus ut in tenebris.
691. [690.] De Hermogenis scriptis.
Apte qui volet, hunc fugiat, qui scribere inepte
At volet, hunc librum nocte dieque legat;
Par sit ut auctori tandem, ridendus et aeque
Non intellectos fundat et ipse sonos,
Lectorem et miserum, quidquam nec tale merentem,
Suffixum in dura torqueat usque cruce.
692. [691.] De pessima Hermogenis scribendi ratione.
Scribendi ratio quae sit longe optima, scripsit
Sic, scribi ut pejus nil queat, Hermogenes.
Cujus scita potest nemo reprendere, nemo
Quid rerum doceat namque videre potest.
Felix, scribenti cui stulta haec obtigit aetas,
Heracliteis quae capitur tenebris,
Quidquid et obscurum est, plenum et caligine multa,
Doctum, alto scriptum credit et ingenio.
693. [692.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Ad Aulum Lagoidis forma perculsum. Krša
Aule, tibi ante oculos praevecta est pulchra Lagois,
Teque sua facie coepit et attonuit
Usque adeo, ut, cultum propior cum videris omnem,
Nil possis visum dicere, ni faciem.
694. [693.] Eo magis pulchra Phyllis erit quo minus sibi pulchra vellet videri. [ERROR: no reftable :]Nocere Phyllidi velle pulchram videri. Krša
Pulchra foret Phyllis, cupiat ni pulchra videri,
Et formam intendens perdat inepta suam.
Quippe etenim, ut toti pateant, duo sidera, ocelli,
Et frontem et niveas distrahit usque genas,
Attonitae similis: deme hoc, jam nil erit omni
In facie, nolit quod Venus ipsa sibi.
695. [694.] Ad Ponticum sui miratorem.
Vis dicam, parvi cur fias, Pontice? Magni
Quod te (nec scabies haec latet) ipse facis.
Major eris nobis (conde hoc sub pectore dictum),
Incipies tandem si minor esse tibi.
696. [695.] In quemdam patrem, filio literas discente.
Grammaticae ut studio captum vidit pater Aulum,
Nec tantum "musam" discere vel "dominum",
Verum et "amo" atque "lego", "doceoque" et caetera verba,
Multa reluctantem continuo puerum
Abstraxit ludo: metuens quid? Credo, parente
Ne fieret, cunctis doctior et proavis.
697. [696.] [  1454] In Avitum.
Et faciem et vocem, mores et foedus, Avite,
Idem aures, oculos atque animos crucias:
Nec te aliquo in tenebras condis mala pestis? Et urbes
Incolis? Et coetus non fugis innocuos?
698. [697.] In Postumum sibi nimis indulgentem.
Narcissus placuit nimium sibi, se videt amne
Dum pulchrum in liquido; perdidit hoc miserum.
Hoc miserum perdit te, Postume (crede monenti),
Quod tibi, quidquid agas, ipse places nimium.
699. [698.] In mulierem deformem.
Frustra auro, frustra est gemmis ornata Lycoris.
Aurumque et gemmas dedecorat facies.
700. [699.] In Quintum.
Obtutuque haeres uno, magnumque videris
Nescio quid toto volvere, Quinte, animo,
Et versare hominum generi quod prosit et ipsam.
Avertat carae perniciem patriae.
Hoc vultu facilem ducis, fallisque popellum,
Tertius et multis crederis esse Cato.
Sed qui te norunt, nil, curas praeter inanes,
Vecordem fatua mente agitare, ferunt.
Sic miri vultus in marmore: praeter inertem
Miro at sub vultu nil tamen est lapidem.
701. [700.] In Levinum de bono religionis minime sollicitum.
Vincuntur Galli, vincunt, Levine, Britanni;
Gaudes, dum plorat saucia relligio.
Roma gemit, fidae dum gentis damna, suorum
Et cladem cladem dum putat esse suam!
Nec te relligio, nec te Romana movet res,
Immemor heu patrii nominis et fidei!
702. [701.] In rudem Musarum contemptorem.
Ignotum patior tibi quidvis, Cinname, nec te
Musarum insector cultus in arte rudem.
Hoc dolet, hoc tacitus non possum ferre, pudore
Quod posito, Musas tam rudis exagitas.
Nec sola es venia, quam do, contentus, inerti
Improbus at laudem quaeris ab ingenio.
703. [702.] De Phyllide se a pluribus amari jactitante.
Quinte, rogas habeas quosnam sibi Phyllis amicos.
Quinte, magis quosnam dicat habere roga.
Dicit enim innumeros: verum at si quaerimus, ullum
Non habet, una uni Phyllis amica sibi.
704. [703.] In quemdam ineptum obtrectatorem Scipionis Maffei.
Aurea Maffei quae captus miror amoque
Spernis quod tanto scripta supercilio,
Quid culpa dignum tibi quid male comprecer? Unum hoc,
Maffeo scriptor sis, Lupe, dissimilis.
705. [704.] De Galliae turbis.
Galle, quid insanis? Coeco jam parce furori,
Atque sapi, versa dum tibi mente licet.
Arma fremunt late gentes, nectuntque catenas,
Et collo et manibus, debita vincla tuis.
Nulla potest ratio quam flectere, denique, clamo,
Vis franget, clamo, denique stultitiam.
706. [705.] De Galliae turbis.
Humano generi quod Gallia stulta parabat,
In se re vera nunc videt exitium;
Illa ferae in morem tandem conclusa furentis,
Illa Dei atque hominum ferre coacta minas,
Illa suas in se jam vertens coeca furores,
Seque suis misere dentibus ipsa petens.
Haec sceleri est merces nimirum debita: vecors
Denique libertas hoc dabit imperium.
707. [706.] In idem argumentum.
Abjecit clypeum coeso jam Gallia rege,
Uno et quo fuerat pignore freta caret.
708. [707.] De pileolo Italice "berretta", quo tunc temporis Galli utebantur.
Glaucia, pileolo stulte laetaris inani;
Non tibi pileolo est nunc opus, at capite.
Nulla est libertas deliro. Insignibus orna,
Queis libet, hunc, foede serviet [ERROR: no reftable :]hunc, foede serviet] Krša : hunc, serviet Radelja ille tamen.
709. [708.] [  1472] In hominem nequam.
Nobilis haud usquam notescis, Glaucia, condit
Obscurum multo in lumine clara domus.
Quam nihil es proavum similis! Quos fama peremptos
Laudat adhuc passim, te silet incolumem.
Et precor, ut sileat, tua factaque dictaque narrans,
Ne male dedecoret teque tuumque genus.
710. [709.] De Phaedone medico.
Non tetigit, non me Phaedon invisit; at aeger
Illius audivi nomen et interii.
711. [709.*] Aliter.
Me Phaedon medicus non attigit: illius aeger
Audivi tantum nomen et interii.
712. [710.] In criticum imperitum.
Affectas, credo, qui linguae regna Latinae,
Haec tibi jam quisnam deferat immerito,
Cum dicis "servare pedes" minus esse Latinum,
Quam "servare caput", remve, domumve, aliud
Vel quidvis, pesti ereptum quod nempe solebant
Prisci servatum dicere Romulidae?
Horum scripta vigil si evolves rite, placebunt
Qui tibi "servati" displicuere "pedes".
713. [711.] [  607] Ad Quintum omnes fastidientem.
Nemo placet tibi, Quinte; vicem sic reddis, opinor,
Quinte, parem cunctis, queis nihil ipse places.
714. [711.] De fatua Leonillae pulchritudine.
Formosam dicunt, formoso in corpore praefert
Ingenii nullam sed Leonilla notam.
Hoc miranda aliis, mihi sperni digna, placere
Cui fatuus pulchro vultus in ore nequit.
715. [712.] In Quintum animo semper amoris causa suspenso.
Quintus abest longe, nec possum dicere quonam
Fugerit; hoc possum dicere: Quintus abest.
Membra quidem hic video; qua mens in parte vagetur
Scit saevus, miserum qui male vexat amor.
716. [713.] In aemulatorem ineptum.
Quod lusi carmen spernebam; spernere sed jam
Ne possim, fecit carmen, amice, tuum.
Omnia qui melius conatus dicere, nil non
Dixisti, Roma judice, deterius.
717. [714.] In ineptum carminis emendatorem.
Illepidus lepidum carmen tibi, Roma, poeta
Perdidit, unde "caput" sustulit atque "pedes".
718. [715.] In idem argumentum.
Aedilem appellas nulli qui praesidet aedi,
Sed curat solus pretus in urbe vias?
Verborum vim disce prius, dein corrige carmen,
Quod probat et lepidum Roma diserta putat.
719. [716.] In Glauciam invidum.
Laudari sese vult Glaucia; laudis avarus
Ullam vix aliis vult dare particulam.
Invidus ergo audit passim, laudemque, videtur
Qua fraudare alios, detrahit ipse sibi.
720. [717.] In contemptorem styli cultioris.
Qui puro scriptor cultu nitet, Aule, popello
Vilia cum vili verba nec eloquitur,
Obscurum veluti damnas ac dicis ineptum,
aequa nec possit qui tibi mente legi.
Quippe, reor, multo laedit te lumine; multo
Ut sol nocturnas lumine laedit aves.
721. [718.] Ad Orphytum in amanda Lycoride errore deceptum.
Ipse sibi finxit, quam deperit Orphytus, Aeglem,
Nec rem, crede mihi, sed sua visa cupit.
Dii faciant, sibi nupta domum cum venerit illa,
Errorem agnoscens ne subito evigilet.
722. [719.] De futili Vari judicio in recentibus cum veteribus poetis comparandis.
Vare, novos vates priscis quod vatibus aequas,
Prodis nempe tuum futile judicium,
Nec quos collaudas fatuis scriptoribus addis,
Sed tibi laudator detrahis omne decus.
723. [720.] In Antigenem nimium hyemis atque aestatis remedia defugientem.
Aestu auras, ignem qui frigore defugit, omnes
Ni male desipiunt, desipit Antigenes.
724. [721.] De Lyci consilio in Phyllide colenda.
Gloriolam de te quaerit Lycus, optima Phylli;
Teque cupit dici, non cupit esse suam.
Crede hoc: quidquid agit blandus, vel dicit, amator,
Non est, Phylli, tuus, sed magis ipse suus.
725. [722.] Si uxor domina, ergo mancipium vir.
Nempe tuam uxorem dominam tu, Postume, dicis.
Quid ni uxor dicat te tua mancipium?
726. [723.] In Glauciam interpellatorem.
Cum Lyda veterum nactus me scripta legentem
Non sentis, quam sis, Glaucia, utrique gravis?
Esse gravem sentis vel si te, Glaucia, utrique,
Hic potes ingratas ducere, lente, moras?
Et longum torquere ambos? Tua plumbea dicta
Pro veterum et dictis oggerere aureolis?
Cede, malum, procul hinc, cede ocyus! Hosne silere,
Hosne viros patiar, Glaucia, teque loqui?
727. [724.] In idem argumentum.
Dum mecum mea Lyda legit scripta aurea vatum,
Huc importunus Glaucia ne veniat,
Si lectove domi affixum sellaeve tenebis,
Implicitum et vinclis, lenta Podagra, tuis,
Carminibus celebrata meis, illataque coelo
Inter munificas prima ferere deas.
728. [725.] In Cinnamum simulatam Tullae amicitiam pretio aucupantem.
Ignoscam facile, vafrae si, Cinname, Tullae
Quamvis multa dares ut sit amica tibi.
Hoc quis at ignoscat, quod das large omnia, amicam
(Quod solum potis est) se tibi ut assimulet?
729. [726.] In Gallam nimis in Varum officiosam.
Cogeris officio venienti occurrere Varo,
Arreptum et dextra comiter excipere,
Cogeris officio laeta illi assidere, Galla,
Illi multa loqui cogeris officio.
At vultu interea succendi flammea toto,
Dic quonam tandem cogeris officio?
730. [727.] In Glauciam, secreto assidue in Tullae aurem garrientem.
Quod Tullae assiduo secretam garrit in aurem,
Audiri et nulli Glaucia vult alii,
Laudo. Praestat enim tantum uni scilicet, omni
Quam coetu nugis displicuisse tuis.
731. [728.] De conviciatoris fatui contemptu.
Laesisti Crassum: nil rettulit ille. Veretur
Num te? Quin fatui verba facit nihili.
732. [729.] De Phyllidis et Opimii levitate
Quod levis est Phyllis, doleo, nec miror, Opimi,
Te magis et doleo, miror et esse levem.
Naturae vitio levis est mea Phyllis; amice,
Tu levis es vitio (nec pudet?) ipse tuo.
Illa mihi est, qualem non dedecet esse puellam;
Tu talis, qualem dedecet esse virum.
733. [730.] De mutabili Phyllidis ingenio.
Quinte, doles quod te spernit, quae nuper amabat
Phyllis. Quid? Mulier quod sit, amice, doles?
Cui mage natura, quam plumae ac nubibus, aurae
Ventorum et tenui, contigit esse levem.
734. [731.] De impunitate Quinti inepti conviciatoris.
Quinte, impune potes cui vis male dicere. Verbis
Ullum nemo putat pondus inesse tuis.
Sic, pulset si quem pusus nutricis ab ulna,
Ridetur nulli noxia simplicitas.
735. [732.]
Nec mihi Cinna comes placeat, nec Furius: acer
Hic nimis est, contra dulcis at ille nimis.
Ut stomachum cibus et mentem sic laedit, utramvis
In partem immodice quod sapit, ingenium.
736. [733.] In Cinnamum Ciceronis scripta minus probantem.
Cinname, nil Tulli sapiunt [ERROR: no reftable :]Tulli sapiunt] sapiunt2 Tulli1 tibi scripta: requiro
Nil ultra. Novi, quam tibi cor sapiat.
737. [734.] In nocentium patronum.
Innocuos spernis, tutaris, Cinna, nocentes,
Tutando et nimium, fis puto et ipse nocens!
Nec multum refert, alienas an tibi vere
Publica res noxus imputet anne tuas.
738. [735.] De Cinnamo mutuum dare recusante
Mutua Corvinus sextertia pauca rogavit.
Tu tibi ais quod des, Cinname, at esse nihil.
Dii faciant quod nunc foede mentiris, id olim
Incipias vere dicere et ex animo.
739. [736.] De Phyllide amatores nullos respuente.
Ut laeva est, nullum non spernit Phyllis amantem.
Dignus et est sperni Phyllida quisquis amat.
740. [737.]In scriptorum Graecorum ac Latinorum contemptorem.
Qui Grajos spernis scriptores atque Latinos,
Quid rerum scribas quaerere, Cinna, piget.
Scire sat est, quaequae scribas gravitate Latina
Scilicet ac Grajo cuncta carere sale.
741. [738.] Ad Gellium in amicitia solum vinci gaudentem.
Sese ut amat, nulla vinci vult Gellius in re;
In sola vinci gaudet amicitia.
742. [739.] [  85]
In malum scriptorem, qui mirabatur a poeta decies Flaccum lectum fuisse.
Miraris decies Flacci quod scripta relegi?
Miror ego legi quod tua scripta semel.
743. [740.] De Pontici carminibus immerito laudatis.
Qui tua laudarint, mihi narras, carmina, magnis,
Credo, ut percellar, Pontice, nominibus.
Verum ego, sponte sua placeant ni cognita, spernam
Una cum magnis carmina nominibus.
744. [741.] Cononem merum Cecropidem contemnit.
Sperno clarum ab avis, atavisque Conona, merumque
Cecropidem; sed enim nil nisi Cecropidem.
745. [742.] In jactatorem.
Multus saepe suos Varro mihi narrat honores,
Et regum claras jactat amicitias.
Omnia nec forsan mentitur; verum ego de se
Narrantum ampullis credere nil soleo.
746. [743.] In praedicantem omnia se mire facturum, si velit.
Nil se non mire facturum jactitat Aulus,
Si faceret: verum nil facit interea.
Quid possit, nescit; credit posse omnia, quorum,
Expertus, credo, crederet ille nihil.
747. [744.] In stultum Phyllidis amatorem.
Ne quem Phyllis amet, stulte facis omnia: te te
Ipsum ut amet, num quid, vir male sane, facis?
748. [745.] Ad Lesbiam amoris causa perperam de Varo judicante.
Peccat ubi Varus, nil cernis, Lesbia; recte
Si quid agit, veris, Lesbia, plura vides.
Deceptam assidue ludit, nimiumque videntem,
Et nimium caecam, Lesbia, ridet Amor.
749. [746.] In idem argumentum.
In flavo nullas non dotes cernis Amyntha:
Sed quae sunt nusquam, Lesbia, cernit Amor.
750. [747.] In laudatorem amicitiae primam amicitiae legem non servantem.
Laudat amicitiam, primam sed dicere legem
Horret amicitiae Glaucia: πάντα φίλων.
751. [748.] In importunum petitorem.
Non semel, at decies quae dixti, Pamphile, per te
Ipse mihi, dici cur mihi vis eadem,
Meque alia atque alia nequidquam voce moneri,
Quae memini, quae sum jam tibi pollicitus?
Non satis est miserum quod vexas tute? Gravis quo
Sis magis, adsciscis nempe tibi socios,
Ipsam et mi Lydam, quamvis ex omnibus una
Mi gravis esse nequit, vis tamen esse gravem!
752. [749.] Malis carminibus ulcisci malum poetam vult.
Nescio quid fatui scripsi modo carminis, Aule,
Nec volui flammis tradere, uti soleo,
Intactum at potius servo tibi, plena veneni
Ut mihi cum misero tu tua scripta leges.
Sit quo te ulcisci possim, contraque referre
Supplicio ingenti non leve supplicium.
753. [750.] In Glauciam opinionis suae in omnibus tenacissimum.
Propugnas nugis, quidquam concedere cuique
Dicenti verum, Glaucia, turpe putas.
Turpe est, crede, magis, nunquam non vincere, nunquam
Non primum quavis velle tenere locum,
De lana et stulte rixari saepe caprina,
Atque brevem in gerris quaerere laureolam.
754. [751.] De Quinti stultitia in amanda Tulla.
Tullam Quintus amat: sese quo sentit amari
Illa magis, Quintum spernit acerba magis.
Dignus et est sperni, vel quod fert, stultus acerbum
Vel nondum Tullae quod videt ingenium.
755. [752.] De carminibus mali poetae concinne descriptis.
Regali descripta manu, miroque lepore
Ducta videns pulchris carmina literulis,
Dixi, utinam possint sic menti lecta placere,
Conspecta illectis ut placuere oculis!
At menti placuere minus; parvamque poetae,
Scriptori laudem largior eximiam.
756. [753.] De Lesbia non virtutibus, sed ornatibus clara.
Flaminiam aurato curru terit, aurea tota,
Tota nitens gemmis Lesbia fulgidulis.
Laudatur currus, vestis, carique lapilli;
Ipsa nihil propriae Lesbia laudis habet.
757. [754.] De Leonilla rubescente.
Multa timet, quae nil, credo, Leonilla, timeret,
Ni se formosam crederet esse nimis.
Quo juvenes inter toties pudibunda rubescit,
Virgineus fastu non caret ille pudor.
758. [755.] Ad poetam versibus foeda tractantem.
Dulcis amice, istaec odi tua carmina, foedam
Queis tractas ventris proluviem et crepitus.
Non pudet in turpi mentem versare latrina?
In merdis famam quaerere et ingenii?
Crede mihi, tandem scurrari desine, tandem
Quae deceant vatem verbaque, resque vide.
Ne tantum vili placeant tua scripta popello,
Coetibus ingenuis at male displiceant.
759. [756.] In Aulum atheum.
Nullum nosse deum dixit te Cinnamus, Aule;
Id nigram dictum dicis ob invidiam.
Dicis, sed cuivis possit quis fidere dicto
Illius, haud ullum qui putet esse deum?
Vita face id clamet simul omnis, detque videndam
Quidquid ages vulgo se tua relligio.
760. [757.]
Abs te nescio quid nuper mihi, Marce, poposci,
Nec magnum ut rebar, nec tibi difficile.
Id mihi tam laeve tribuisti, Marce, negatum
Ut posset credo displicuisse minus.
761. [758.] In Nearchum beneficia sua commemorantem.
Cum tua tot memoras toties benefacta, referri
Nec tibi pro meritis aequa, Nearche, doles;
Crede mihi, perdis quidquid benefeceris et jam
Debetur meritis gratia nulla tuis.
762. [759.] Cur Orphitus, qui Tullae placet, sibi displiceat.
Qui tibi mirifice placet Orphitus, o mea Tulla,
Quaeris, mirifice cur mihi displiceat?
Ille solet mecum nil unquam fingere, tecum
Usque tuum sese fingit ad ingenium.
763. [760.] In Postumum officiosum, non autem amicum.
Officii plenum video te, Postume, inanem
Sed verae novi prorsus amicitiae.
Multa facis possis ne me sprevisse videri,
Nil facis at carus noscar ut esse tibi.
764. [761.] Cujusmodi carmine delectetur.
Dulce mihi carmen contingat, Vare, leporis
Et plenum et multo lumine fulgidulum,
Nec careat nervis, mentem at percellat et imos
Lectori sensus incitet attonito,
Et rerum omnigenas varia sub imagine formas
Ipsis admoveat subjiciatque oculis.
Hoc ego mi carmen cupio: nova carmina condat
Mirator Musae Glaucia barbaricae,
Et maestas jungi tacita sub nocte querelas
Divinae anteferat, si volet, Iliadi.
765. [762.] Ad Albium immerito ab Aegle laudatum.
Unum te in cunctis mire tua quod probat Aegle,
Gaude, Albi, quidquam si probat illa boni.
Sin contra nil non pravi, tete ipse probandum
Hoc minus esse puta, quo magis illa [ERROR: no reftable :]illa] corr. ex ille probat.
766. [763.] Ad Ursum foeda versibus canentem.
Grandia qui magni vates cecinere, solemus
Nimirum vates dicere grandiloquos.
Dulcia qui modici vates cecinere, solemus
Nimirum vates dicere dulciloquos.
Quid si quis merdas humilis canit, ut facis, Urse?
Nonne decet vatem dicere merdiloquum?
767. [764.] Ad Varronem, cuncta in auriculas secreto insusurrantem.
Cuncta mihi, Varro, secretam dicis in aurem:
Hora quota est? Quinam nubila ventus agit?
Et genus hoc nugas, quae malim arcana recondas.
Et serves tacito in pectore cuncta tibi,
Atque meas posthac nolis deponere quidquid
Occurrit menti futile in auriculas.
768. [765.] In hominem immerito ceteris honore praelatum.
Quod se praelatum longe videt omnibus Aulus,
Praeferri dignum scilicet esse putat,
Nec meminit, quo sit praelatus judice, vincat
Omnes quam sola Glaucia stultitia.
769. [766.] In Avitum Ciceronis scripta minime admirantem.
Magnum te credis, quod non miraris, Avite,
Romani scripsit quae pater eloquii.
Ast ego te, contra perparvum, perque pusillum
Vel solum (mitto caetera) ob hoc habeo:
Vecordi, sensu casso quod nil sapit illud,
Nulli non mirum, qui sapit, ingenium.
770. [767.] De Tullae simulantis natura.
Qui Tullam alloquitur nemo non credit amari;
Tam blanda est verbis dulcibus, ore, oculo.
Verum usu Tullam si quis perspexit, amoris
Signa illaec prorsus vana fuisse dolet,
Cogitur erroris discussa et nocte fateri
Quantum res prima discrepet a facie.
771. [768.] De incertis Gelliae blanditiis.
Eximie carum ante alios te Gellia dicit,
Dignum et prae cunctis quem colat eximie.
Dicit: verum istud tam blande quod tibi dicit,
Multis saepe aliis, Postume, dicit idem.
772. [769.] De Phyllide cum juvenibus comsuescente.
Aevo maturos odit, juvenumque catervam
Se circa semper, Postume, Phyllis habet.
Si quaerit moechos, video; sin quaerit amicos,
Cur matura aetas sordeat, haud video.
773. [770.] In Postumum futilia sua iterum atque iterum auribus inculcantem.
Sperno dicta semel, quae dicis, Postume; nulla est
Queis venus, ingenui mica nec ulla salis.
Quid cum eadem toties memoras, lassisque molestus
Auribus inculcas atque iterum atque iterum;
Dein iterum atque iterum rursus: nec pausa, nec ullus
Est finis dictis re sine futilibus.
O, Lydam cerebri felicem, quae tamen usque
Istam fert tantam tam bona stultitiam!
774. [771.]  1151. In Eunum ingratum.
Jam bene promeritum de se fugit Eunus, ob ipsum
Id, credo, quod sum tam bene promeritus.
Nempe pudet, cunctos gestit qui vincere, tantis
Se toties victum quod videt officiis.
Atqui, turpe putat si vinci, turpe minorem
Esse, vir, eximiis conspicuus titulis,
Vincere victorem cur non studet ac facit unde
Major ego incipiam scilicet esse minor.
775. [772.] De Varo et Gellia aeque fatuis.
Mire cum Varo tibi, Gellia, convenit: aeque
Ambo estis bardi scilicet ac fatui,
Atque ambo sueti multas garrire per horas,
Dicere nec quidquam pol melius nihilo,
aeque ambo risu solvi, salsumque putare
Illepidum quidvis, nulla ubi mica salis.
Felices! Longum consuescite: tam bene junctam,
Tamque parem nemo solvat amicitiam.
776. [773.] [  1150] Ad Postumum de Gellia eum vitante.
Quod sapis, hac una, si nescis, Postume, causa
Gellia te vitat, nec sibi vult comitem.
Nempe amat hos, quos ipsa queat male spernere: contra
Odit, queis sperni se male posse videt.
Quid tu? Credo illa mavis, quam mente, carere.
Nil tanti est, cupias ut fieri fatuus.
777. [774.] De Antigene nihil agente.
Quidnam agit Antigenes rerum? Nihil. Aut nihil, ipso
Aut aliquid certe non melius nihilo.
Sic alius ac deinde alius frustra effluit annus,
Sic omnis misero vita pudenda perit.
Vita? Quid? An vitam fas dicere, nil ubi inerti
Quod leto possis praeposuisse vides?
778. [775.] [  Lyd. 409] In Turpilium foedum poetam.
Odi Castalidas, Phoebum odi, odique poetas
Lassatus fatui carmine Turpilii.
Quo lecto, mihi mens, hausto ceu plena veneno,
Torpet, Pierios nec meminit numeros,
Nec tibi, quod solita est, persolvere, Lyda, diurnum
Qualiscumque potest carminis officium.
779. [775.] [  1152] Ad Postumum promissis non stantem.
Quae dixi cuicumque semel, stant firma; labascit
Nec mihi captum unquam, Postume, consilium.
Te quoque firmum animi constanti mente putabam
Propositum atque datam posse tenere fidem.
Non potes, ut video, dicta et promissa retractas,
Heu, stipula, heu, siccis mobilior foliis!
I, quemvis alium posthac tibi quaere sodalem:
Odi ego, qui probrum non putat esse levem.
780. [776.] Ad puellam in coetu virorum nimis loquacem.
O virgo in coetu nimium verbosa virorum,
Verborum parcus quo pudor ille abiit?
Ille, verecundis qui praepedit ora puellis?
Ille, probat se se quo bona virgo, pudor?
Crede mihi, hunc colito, foede sine garriat illa,
Si qua tibi est, Aegle, moribus absimilis.
781. [777.] Animi dotes, sed tantummodo juvenum, Phyllis amat.
Doctrinam, ingenium, cultumque ac verba diserta,
Atque bonos mores denique Phyllis amat.
Hoc mihi sed dici cupio tamen: Omnia Phyllis
Haec tantum pulchro cur amat in juvene?
782. [778.] In Glauciam minime aptum omnia sibi munera deposcentem.
Nulli aptus nullum non poscis, Glaucia, munus,
Non rem, non vires consulis ipse tuas,
Succedisque oneri laetus, quod te gravet hercle,
Cogat et inflexo succubuisse genu.
Parvum parva decent. Probrum sibi comparat ipse,
Qui magnum exiguis viribus audet opus.
783. [779.] Postumi senis amores irridet.
Phyllis anus vetulo tibi, Postume, coepit ineptas
Blanda nec invito, dicere delicias.
Risit parvus Amor, gaudens canasque pruinas
Atque sua glaciem posse calere face.
784. [780.] De Ovidii Nasonis versibus judicium.
Ingenium admiror; sed enim, si dicere fas est,
Naso, tuo interdum laedor ab ingenio,
Nec video arguto in versu priscum esse leporem,
Nec, sine quo virtus displicet ipsa, modum.
785. [781.] Ad virgunculam minus pudibundam.
Ingenium placet hercle tuum, virguncula; mores
Ut placeant etiam fac pudibunda tui.
Virgineus quidnam poscat pudor, ista docere
Muta viros inter te Violanta potest.
Ingenio esse parem tibi quam cogere fateri,
Foemineo in coetu cum volet illa loqui. [ERROR: no reftable :]In lode di Violanta. Radelja
786. [782.] Ad Postumum de mulierum mutabilitate.
Postume, quae toties te vultu excepit amico,
Affata et blando est comiter alloquio,
In te mutatum, quaeris, quid viderit Aegle,
Quae te nunc tristi dura supercilio,
Vix una interdum venientem voce salutat.
In te mutatum vidit, amice, nihil,
Sponte sed ipsa sua mulier mutatur in horas,
Alternatque omnes fluxa levisque vices.
Fluxa hercle atque levis; folio plumaque volante,
Et nebula et vernis mobilior Zephyris.
787. [783.] Vesanus Alconis amor.
Asper et hirsutus cultuque et moribus Alcon
Idalia fixus cuspide corda gemit,
Incertusque animi pendet, nec pandere vulnus
Insuetum potis est, nec potis occulere,
Ipse suum et primus damnatque oditque furorem,
Indomitus gliscit sed magis usque furor.
788. [784.] Ad Varum recitare in coetu carmina cupientem.
Nescio quid magnum premit alto in pectore Varus;
Quod ni jam coetu proferat in socio.
Disrumpi metuit. Profer jam denique, Vare,
Quidquid id est, misere te miser haud crucia.
Naturae frustra pugnas. Da protinus istud,
Garrule, postremo quod tamen evoluas.
789. [785.] Ad Cinnamum sibi soli servire praedicantem.
Officio dicis nunquam te, Cinname, duci;
Id sectari uni quod libitum est animo,
Non aliis, tibi sed soli servire, parantem
Assidue vitae commoda grata tuae.
Haec facere, haec audes tam prava et foeda fateri?
Ipse ultro haec de te dicere non dubitas?
Digne, o nullum hominum quod curas, quem procul omnes
Ab sese aspellant qui sapiunt homines.
790. [786.] De Gellia male ignoscente pulchris flagitiosa patrantibus.
Ignoscit pulchris: miratur Gellia foedi
Si quid forte viri flagitii faciunt.
Humanum patitur. Quis non minus improbet illud,
Esse videt multo quod sibi commodius?
791. [787.] In Pippum pluries victum victori cedere nolentem.
Prostratus decies, repetis certamina, Pippe,
Rursus et imprudens in tua probra ruis.
Nec sentis? Necdum sentis, quam viribus impar
Tristia non aequo praelia Marte geras?
Stultum est jam toties victori cedere nolle,
Jam toties victas nec dare velle manus.
792. [788.] In Ponticum futilis judicii censorem.
Sperne, licet, quam vis me, Pontice. Non minor esse
Mi videor, quod tu non mea scripta probas.
Nec, quod tu judex damnaris, futile carmen,
Esse tuum at credo futile judicium.
Laetor et interdum, quod, magno ut priscus Homero,
Sic mihi nempe recens Zoilus obtigeris.
793. [789.] Ad Postumum nimis loquacem, ut taceat.
Et voce et verbis nimius jam desine tandem,
Desine jam nostri, Postume, si miseret.
Pulsatae cunctis mentesque, auresque fatiscunt:
Desine, si potis est, Postume, desipere.
Haec iterum atque iterum clamavi: dum tonat altis
Multiloquus verbis audiit ille nihil.
794. [790.] [  1163] In Varum lasciva loquentem.
Unde istaec promis tam foeda et turpia, mire
Doctus, Vare, omnem Cypridis historiam?
Grata scit et loquitur, quisque ultro: praelia miles,
aequoreos cursus navita, pastor oves.
795. [791.] [  473] Ad quintum male celantem animi sensus.
Qui celare animi sensus nequit, abdita rerum
Et prodens, aliis et sibi saepe nocet,
Non simplex, qualem te dicis, Postume, verum
Est imposve animi scilicet, aut fatuus.
Ut qui vel rerum nescit discrimina, nullis
Praecipitem aut fraenis mentem inhibire potest.
796. [791.] Ad Quintum se eloquio ostentantem.
Eloquium ostentas et perdis, Quinte, disertus
Nec jam (crede mihi) diceris, at tumidus.
Laudis amor minuit laudem tibi. Non bene dicit
Curat qui nimium dicere, Quinte, bene.
797. [792.] Cur facilis in Flaccum, difficilis in Rullum sit.
Cur Flacco quaecumque rogat do, nil tibi, Rulle?
Dicam pol, mos est ut meus, ingenue.
Ille mihi acceptum fert quod do; tu magis ipsi
Acceptum vereor ne tibi, Rulle, feras:
Ille sibi quoniam nil prorsus, tu tibi contra
Et generi credis debita cuncta tuo.
798. [793.] Ad Gelliam nimium viris blandientem.
Blanda viris nimium crebro es. Dic, Gellia, fingis;
Anne facis vero, quae facis, ex animo?
Pol medium haec inter nihil est. Dic, qualis haberi,
Gellia, vis? Mendax, anne pudica parum?
799. [794.] Ad poetam inopem, mira a se inventa ob divitias parandas narrantem.
Nescio quae jactas memoranda inventa, juvari
Unde queant reges, unde queant populi,
Divitias spondes, aliquo si forte lucello
Pauperiem valeas, Batte, levare tuam.
Sed quis posse putat montes largirier aureos,
Qui nec pauca queas aera parare tibi?
800. [795.] De Phyllidis probitate ad Gelliam.
Non ductare choros Phyllis, non psallere, dulci
Non cantu attonitis corda subire viris,
Non coetu in juvenum vafro sermone jocari,
Blanda nec Idalio spargere dicta sale.
Gellia, nil horum, quae scis tu, scit mea Phyllis,
Sed, quod tu nescis, scit tamen esse proba.
801. [796.] In censorem indoctum.
Carpe (impune licet) quae scribo, Cinname. Scripti
Nil est, quod possim carpere et ipse, tui.
802. [797.] Vir sapiens placere nequit foeminae insipienti.
Optavit sapiens Varro tibi, Tulla, placere,
Et quod erat sapiens, hoc tibi displicuit.
Usque amat ille tamen. Quid ni jam, Tulla, placere
Possit, quem videas tam male desipere?
803. [798.] Ad Gelliam immodice a poetis laudatam.
Te vates decorant certatim: laudibus impar
Tantis tu vates, Gellia, dedecoras.
Parva etenim de re scribunt quod magna, vocari
Jam derisores turpiter incipiunt.
804. [799.] [  165] Ad Gelliam. De homine pulchro et insulso.
Quam placeat mihi Cinna rogas me, Gellia. Dicam:
Multum oculis, auri nil placet ille meae.
805. [799.] Consuetudines jungendas esse cum aequalibus.
Polla senes, juvenes Pollam sprevere. Quid ergo?
In vacua moeret sola relicta domo,
Nec se disparibus sperat jam posse placere,
Optat frustra ipsos et revocare pares.
806. [800.] In Lycum patriam divitiis corrumpentem.
Hoc tibi divitiae praestant, Lyce; perdere luxu
Non modo te ut possis, verum etiam patriam,
Impensis quae saepe tuis grata orgia ducit,
Dementi fervens ebria laetitia.
Scilicet ut, moris si pars super ulla severi est,
Pessum pulsa novis moribus omnis eat.
Hic tibi opum quando est usus, quid comprecer, istas
Ni tibi ut in cinerem fors mala vertat opes?
807. [801.] Pauca loqui in juvene non parva laus.
Pauca loqui praestat: non omnes, Marce, doceto,
Interdumque aliquid discere ama juvenis.
Ut nihil addiscas, merces non parva tacendi
Is tibi erit, qui nunc fertur abesse, pudor.
808. [802.] In Postumum suas laudes recitantem.
Ipse tuas recitas laudes: possentque probari,
(Credo equidem) ipse illas, Postume, ni recites.
Praeco istaec perdis praeconia. Deperit omne
Laudis, ubi proprio prodit ab ore, decus.
Nequam est ac turpis, de se praeclara sonantem
Ingenuus quem non praepedit ille pudor.
809. [803.] De Cinna sapienti inter puellas desipiente.
Cinna viros inter sapiens, cuicumque puellae
Assedit, subito fit sibi dissimilis;
Et fatuos promit lusus et quidquid inepti est
Haud dubitat primus dicere, vel facere.
Quem malus abrumpat ni ludum, fallor? An ipsos
Inter jam sapiens desinet esse viros?
810. [804.] Desidiam Quinti in opibus carpit.
Quid tua magna domus tibi magnum, quid tibi pulchrum
Quinte, affert? Nempe hoc denique, nil ut agas,
Ut ludo noctem, lucem ut consumere somno,
Teque velis omni perdere desidia.
Isto at si proavis placuisset vivere pacto,
Quae magna est, esset quam tua parva domus!
811. [805.] Carmina Pontici grata auditu, ingrata lectu.
Quae recitas, audita placent. Si lecta placerent,
Esses pol vates, Pontice, mirificus.
Verum aures vincunt oculi. Tibi credere nec vult
Lector, sed credit callidus ipse sibi.
812. [806.] Ad Quintum vitia sua minime videntem.
Qui sic est nequam, nequam ut sese putet ipse,
Non longo is nequam tempore, Quinte, manet.
Nequitiam qui nec sentit, quis tempore in ullo
Nequitiae hunc credat ponere posse modum?
Quare non vitio tam laedor, Quinte, tuo, quam
Expers quod vitii, Quinte, videre tibi.
813. [807.] In adolescentem aptum philosophiae, minus aptum poesi.
Aptum te sophiae fecit natura, negavit
Ipsa tibi carmen condere suavidicum.
Tu tamen, a studiis procul et clamore Lycaei,
Assidue Pindo vivis in aërio;
Et nec philosophus vis, nec potes esse poeta.
Ingenium hoc, illud tu tibi, stulte, negas.
814. [808.] In idem argumentum.
Ingenium huc, illuc tua fert te, Crasse, voluntas;
Nec quam vis, nec quam rem potes, assequeris.
815. [809.] In Aulum mendacem.
Dicta indicta tibi sunt, Aule, indictaque dicta,
Quae lubet ut tecum nil sine teste loqui,
Vel sit opus quaecumque loquor mandare tabellis.
Primum ergo hoc, dictum ne tibi forte neges,
En scribo "Fallax et mendax diceris, Aule,
Dicta quod, ut libitum est, dicta fuisse negas".
816. [810.] In malum oratorem.
Miratur populus te fantem, Graccule; miror
Ipse etiam non te, sed populum attonitus,
Constringi dignum, vesana et mente furentem,
Qui sapere et rerum dicere mira putat.
817. [811.] In hominem foedum.
Vis pingi, sculpi vis, Glaucia, non satis uni
Est saeclo faciem displicuisse tuam;
aevum eadem ni jam longe transmissa per omnem
Displiceat saeclis innumerabilibus.
818. [812.] In ineptum suorum carminum contemptorem.
Pro re quae subito fundo, mea carmina spernis.
Nec, sperni quum sint, Postume, digna, vides.
Dii faciant, nemo ut videat, nec scriptor ab ullo
Esse malus, tantum sed citus esse ferar!
819. [813.] [  380] Ad Postumum de Venere infracta conquerentem.
Marmoream infregit Venerem quod castus Amyntas,
Culpatur, vestris questubus aura sonat.
Nec laudo factum; tot questus, Postume, nolo
Effundi at parva re super atque levi.
Questu parce omni, quum millia multa virorum,
Thure dato, vivas tot colitis Veneres.
820. [814.] In Ponticum hominem odiosissimum.
A te digressus multa jam nocte, per urbem
Erravi coecis abditus in tenebris.
Horrebat nimbis coelum, supra caput imbri.
Effuso assidue multa cadebat aqua,
Nec poteram, nota egressus regione viarum,
Ipse meae inventum limen adire domus.
Aerumna in tanta misero fortasse requiris,
Inque malis tantis quid mihi mentis erat?
Dicam equidem ingenue: verbis lassatus ineptis,
Queis me, nugator garrule, perdideras,
Ista lassatus, frustra discedere quaerens
Quam tuleram longo tempore, stultitia,
Est male, dicebam, mihi, Pontice; sed tamen hercle
Multo est nunc melius, quam fuit ante mihi.
821. [815.] In latronem tristi morbo servatum.
Ereptus tristi laetatur bestia morbo,
Seque putat carum vivere coelitibus;
Verum irata malum latronem numina servant,
Quo meruit, vitam finiat ut laqueo.
822. [816.] Multa loquenti nullum responsum. [ERROR: no reftable :]De se, qui multa loquenti, nullum responsum dederat. Krša
Nil mihi respondes, inquis, tam multa loquenti?
Nil, Quinte, ut pigeat, si pote, multa loqui.
823. [817.] In idem argumentum.
Nil te, Quinte, rogo; paucis nam, Quinte, rogatus
Multa refers, miserum quae misere excruciant.
Quare ut crabrones caveo ne forte lacessam,
Sic tua verba meis nunquam equidem elicio.
824. [818.] [ERROR: no reftable :]De se et Galba. Krša
In te quod paucos dixi quiddam inter amicos,
Idcirco iratum te mihi, Galba, ferunt.
Cur non me laudas potius, tua quod malefacta
Maluerim paucis dicere, quam populo?
825. [819.] [ERROR: no reftable :]In Eunum sibi uni servientem. Krša
Non quod publica res agitur nunc, Eune, laboras,
Verum res agitur quod simul, Eune, tua,
Nec patriae servis, tibi sed male commodus uni,
Usque memor lucri, non memor officii.
Quippe suos cives isto patriamque juvare
Haud renuat, credo, vel Catilina modo.
826. [820.] [ERROR: no reftable :]Esse sapientis posse videre id quid pulcri in foedo lateat. Krša
In pulcro foedi si quid se se obtulit, ipsum
Id lippis vulgus perspicit omne oculis.
In foedo pulchri si quid latet, id mihi cernas,
Aule, volo, dici si mihi vis sapiens.
Zoilus in magno sic nevos vidit Homero,
Sic gemmas Enni in stercore Virgilius.
827. [821.] [ERROR: no reftable :]In Fabianum de fama, non de re sollicitum. Krša
Multa doles, quod te culpant, Fabiane, Quirites,
Quod vere culpant, nil, Fabiane, doles.
Fama movet, non res, scelerate, pudetque videri,
Atque pudet dici, non pudet esse malum.
828. [822.] [ERROR: no reftable :](pon. inter ludicra) Ad Fernandum de crumena sibi empta. Krša
Aureolo emisti nummo, Fernande, crumenam,
In qua quod condas jam, puto, nil superest.
829. [823.] [ERROR: no reftable :](ut supra) Krša Aliud.
Pulchra tibi, at nummis vacua est, Fernande, crumena;
Ut caput est pulchrum, sed vacuum cerebro.
830. [824.] [ERROR: no reftable :]In Marcum sua in ludo praestantia superbientem Krša
Eximie in cunctis quod ludis, Marce, videris
Hoc tibi prae cunctis esse vir eximius.
Crede mihi, nugis qui praestat inanibus, haud vir,
Sed mage nugator dicitur eximius.
831. [825.] [ERROR: no reftable :]Monet Cinnam, ne amicum se mole habentem invisat. Krša
Aegrotum visis miserans tu, Cinna, levare
Et cupiens dulci commodus alloquio,
Sed perdis miserum potius male salsus, ineptus,
Dicens multa, aegro quae male displiceant?
Quare alii, sinito, visant; tu visere parce,
Si miseret, si quid commodus esse cupis.
832. [826.] [ERROR: no reftable :]De cantoribus et poetis. Krša
Cantibus eximiam tribuunt haec tempora laudem,
At contra vatum carmina spreta jacent.
Nec miror: bardi vocum dulcedine possunt,
Non possunt acri tangier ingenio.
833. [827.] [ERROR: no reftable :]In Glauciam familiarissime poetam compellantem. Krša
Usque tuum dicis me, Glaucia, nec tibi longo
Usu, nec magnis qui teneor meritis,
Et miserum misere vexas, mandasque, jubesque
Plurima, nec placidos mi sinis ire dies.
Desine jam, quaeso, noscas ne, Glaucia, qui sim,
Quamque ferus, fieri quum meus incipio.
834. [828.] [ERROR: no reftable :]In malum poetam, eumdemque arrogantem. Krša
Voce tua pugnae finem statuisse cruentae,
Servasse et geminum diceris, Eune, caput.
Miror ego, quemquam servatum voce poetae,
Qui nos saepe sua perdere voce solet.
835. [829.] [ERROR: no reftable :]In invidum. Krša
Invidet Alfanus niger omnibus omnia; formam
Uxori, natis invidet ingenium.
836. [830.] [ERROR: no reftable :]In Rullum lucri avidum, ideoqua divitum amicitias unice curantem. Krša
Nulla sequi jactat se se compendia Rullus,
Quidquid agat, lucri nil sibi velle crepat.
Haec jactatque, crepatque: inopes at spernit amicos,
Et solas ditum quaerit amicitias.
837. [831.] [ERROR: no reftable :]Ad Gallum de Corano ejus consiliis utente. Krša
Nil sine consilio fert se gessisse Coranus;
Ad te cuncta etenim, Galle, referre solet.
Sed tu consilii quidnam des, quem video ipsum
Usque adeo expertem vivere consilii?
838. [832.] [ERROR: no reftable :]In Rufillum. Krša
Consilio, Rufille, tuo te vivere dicis.
Dic potius nullo vivere consilio.
839. [833.] [ERROR: no reftable :]Quare Galbam raro invisat. Krša
Cur raro invisam quaeris te, Galba; sodalem
In te quod quaerens, invenio dominum.
840. [834.] [ERROR: no reftable :]In senem ineptissimum. Krša
Jam sexagenum Varro qui venit ad annum,
Progressusque ultra est, se negat esse senem.
Et merito; nam quae loquitur, quae scribit ineptus
Omnia quinquennem vix deceant puerum.
841. [835.] [ERROR: no reftable :]Quare Aristogenes velit, ut Gellia sibi nubat. Krša
Nunc demum ut crebra vexari Gellia tussi
Coepit, eam poscit pauper Aristogenes.
Si sapitis, doti, doti superimpendentem,
Cognati, longe pellite vulturium.
842. [836.] [ERROR: no reftable :]In molestum rerum suarum narratorem. Krša
Cinna ubinam fueris, quicum sis quidve locutus,
Quae tibi amicitiae, quaeve inimicitiae,
Quid speres, metuas, doleas, laetere, secundis
Quid tibi et adversis quid tibi contigerit,
Narras, obtundisque aures mihi semper inepte,
Istarum re ulla qui nihil afficior,
Quem mea sollicitant, tua nil qui scire laboro,
Qui nescire ipsum te quoque discupiam.
843. [837.] [ERROR: no reftable :]Quare Licinius poetas odio habeat. Krša
Despuis, irrides, damnas mendacia vatum,
Mentiri quod tu nil potis es, Licini,
Illa nec in Pindo tibi somnia fingere, fingit
Quae nemo pingui frigidus ingenio.
Hoc dolet, hinc vatum sordent mendacia; veri
Hinc ortum est istud triste patrocinium.
844. [838.] [ERROR: no reftable :]Non esse secreta Glauciae comumunicanda. Krša
Crede aurum, gemmas, si quid pretiosius usquam est,
Servabit mira Glaucia cuncta fide.
Crede aliquid contra verborum, protinus idem
Festinat cuivis prodere depositum.
Arcani, moneo, quidquam ne credite: clausam
Nempe arcam, patulas ille habet auriculas.
845. [839.] [ERROR: no reftable :]De Aegle compta et incompta. Krša
Compta, Venus visa est; incomptam videris Aeglen,
Horrendam possis dicere Tisiphonen.
846. [840.] [ERROR: no reftable :]De naufragio Corani, improbissimi hominis. Krša
Non miror, tua quod ratis est confracta, Corane,
Per facinus partas illa vehebat opes.
Nec miror, tumidi quod te maris exspuit unda,
Condere tam dirum noluit illa caput.
Hoc miror, littus monstrum quod tale recepit,
Nec foedi a tactu corporis abstinuit.
847. [841.] [ERROR: no reftable :]De Varo et Aulo. Krša [  467]
Nec tibi, nec Varo quisquam invidet, Aule: facis te
Hoc magni, Varo dicis et [ERROR: no reftable :]et] corr. ex est esse parem.
Falleris: invidiam supra volat ille, tuo tu
In coeno infra omnem volveris invidiam.
848. [842.] [ERROR: no reftable :](pon. inter ludicra) De Albino se officii erga Aeglen colere dicente. Krša
Non amat Albinus, mittit cui saepe salutem,
Quam toties Aeglen visit et alloquitur?
Id vocat officium. Toties ut nominet Aeglen,
Dicite, quo tandem cogitur officio?
849. [843.] [ERROR: no reftable :](vid. epigr. sub n.o 852) In Verum inepte Lycoridis laudes canentem. Krša
Quam tu, Vare, canis, cantari est digna Lycoris:
A te cantari non tamen illa velit.
Deteris ingenii culpa, quibus inclyta fulget,
Tot laudes animi et corporis eximias;
Affundis luci tenebras: fit turpis, inepte
Dum canitur, cunctis digna puella cani.
850. [844.] [ERROR: no reftable :]De Lidia, mortuo ejus viro. Krša
Odisti vivum, nunc rapto conjuge ploras,
Lidia; habent lacrymas gaudia nonne suas?
851. [845.] [ERROR: no reftable :]Cur nemo sine dote uxorem velit ducere. Krša
Uxorem ducit nemo sine dote. Requiris
Caussam? Quod gratis vult sibi nemo malum.
852. [846.] [ERROR: no reftable :]Ad Gelliam de Varo. Krša
Hoc agis, immodice laudas cum, Gellia, Varum,
Damnari possit ne tuus iste furor;
Nequitia ne victa tua, sed dotibus esse
Dicare ut juvenis scilicet eximii,
Quem putat eximium nemo unus, te modo dempta,
Quam furor iste tuus decipit eximie.
853. [847.] [ERROR: no reftable :]De jactatore nihil amicis largiente. Krša
Saepe suas ostentat opes mihi Marcus et amplos,
Queis pollet, census turgidus enumerat.
Hoc, puto, vult sciri, nil quod largitur amicis,
Fortunae haudquaquam, sed vitium esse suum.
854. [848.] [ERROR: no reftable :]Cavet amico, ne perpetuo poscens carmina in funere Sacchini fiat molestus et esse odio incipiat. Krša
Sacchinum laudare tuum dum pergis, amice,
Carmina et invitis poscere ab Arcadibus,
Nec modus est ullus poscendi, nec pudor; et tu,
Tecum et Sacchinus jam, puto, displicuit.
Sacro parce, precor, cineri; ne tam bonus ille
Esse odio per te mortuus incipiat.
855. [849.] [ERROR: no reftable :](pon. hoc epigr. sub n.o 857.) De Polemonis instabili ingenio. Krša
Ut vultum Proteus, Polemo, sic vertere mentem
Usque soles omni mobilior Zephyro.
Nec possum quidquam de te promittere, ni te
Non fore mox, nuper qui fueras, Polemo.
856. [850.] [ERROR: no reftable :]Ad Quintum de ejus carminibus. Krša
Pura fluunt leni lapsu tua carmina, nil non
Excultum, nil non est nitidum eximie;
Ergo placent, inquis; quin mire ingrata legenti
Aut somnum, aut iram, Quinte, ciere solent.
Qui fieri id possit, quaeris. Dic: fercula qui fit,
Ut, sale ni spargas, omnia displiceant?
857. [851.] [ERROR: no reftable :]De Polla nil nisi proceres amante. Krša
Polla meros loquitur proceres, gaudetque frequenti
In coetu, sedit proxima quum proceri.
Huic blanda est uni, facta hujus, dictaque laudat,
Hunc omni arreptum detinet illecebra.
Ferrem, aliquem dignum pretio si deligat et qui
Praestet laude aliqua corporis, aut animi.
Irascor, foedum ac fatuum quae deligit, in quo
Nil praeter cassum nomen amat proceris;
Irascor, cupioque, habeat sibi semper amantes,
Quos nihil esse queat dicere ni proceres.
858. [852.] [ERROR: no reftable :](pon. post epigr. 843) Krša
Pulchra tuas renuit laudes, spernitque Lycoris,
Carminibus nec vult nobilis esse tuis:
Moribus illa suis claret, formaeque lepore,
Romulea et magnum nomen in urbe sonat.
Quod sibi jam debet, non vult debere poetae
Ingenio et cassis, Postume, versiculis.
Parce queri, Musamque alio converte: puella
Hanc sibi quod non vult, pol sapit eximie.
859. [853.] [ERROR: no reftable :]In hominem effoeminatum, muliebriter corpus curantem. Krša
Cerussaque genas linit Orphytus et bene comptam
Spargit odorato pulvere caesariem.
Interea enervisque audit mollisque: movetur
Ille nihil fama, dum niteat facie;
Pone licet pueri clament "Salve, Orphyta", probrum
Tale nihil curat dum niteat facie.
860. [854.] [ERROR: no reftable :]In nobilem avarum. Krša
Rem facis, argento postponens omnia, Servi,
Teque, tuosque simul dedecorans proavos,
Risus et es vili tuque et tua facta popello,
Queis isto indignum nil magis est genere.
Nil magis indignum, quas incolis, aedibus, ista
Dignum et, qua sordes luridus, endromide.
861. [855.] [ERROR: no reftable :]In avarum. Krša
Tam bene nummatus dicis te semper egere:
Credo, semper eget qui sibi multa cupit.
Vis fieri dives? Non res augenda, cupido
Istaec semper hians sed minuenda tibi est.
862. [856.] [ERROR: no reftable :]In Varronem. Krša
Omnia deposcit Varro sibi munia. Quid tum?
Non magnus labor est omnia negligere.
863. [857.] [ERROR: no reftable :](vid. epigr. sub n.o 849) Krša
Nunc me Cinna petit, fugiet mox, dein petet idem:
Tam levis alterna fluctuat usque vice.
Qualis erat, talem nunquam lux altera vidit,
Quin videt hora eadem saepe alium atque alium;
De quo nil certi possis praedicere praeter
Hoc unum: quod vult, nolle cito incipiet.
864. [858.] [ERROR: no reftable :]Cinnam non alio modo posse placere, nisi tacendo. Krša
Orator malus, indocto, doctoque placere,
Cinna, rogas, possis qua ratione? Tace.
865. [859.] [ERROR: no reftable :]Quid sibi placuerit in scriptis Corvini. Krša
O mera barbaries, mera nox, Corvine, probarim
Quam tua dicentis verbaque, resque, rogas.
Rem vidi nullam; verbis ex omnibus illud
Postremum "Dixi" mirifice placuit.
866. [860.] [ERROR: no reftable :]In Varum Latinae linguae expertem et imperitum. Krša
Obscurum dicit me Varus, Tuscula rura
Dicturus, dixi quod "Juga Telegoni",
Dicturus Tibur, "Catilli moenia" dixi;
Obscurum at pueri, turba pusilla, negant,
Atque docent, Flacci recitato carmine, quae sint
Moenia Catilli, quae juga Telegoni.
867. [861.] [ERROR: no reftable :]De Mancia foris ebrio, domi sobrio. Krša
Vinosusque idem et praeparcus Mancia gaudet
Ebrius esse foris, sobrius esse domi.
868. [862.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) De Gellia. Krša [  1375]
Docta placet nimium sibi Gellia, digna placere
Omnibus, ipsa sibi ni placeat nimium.
869. [863.] [ERROR: no reftable :]In ineptum poetam in Arcadia carmen recitantem. Krša
In patria, cujus non audes dicere nomen
(Tam parva est, nulli et cognita Romulidum),
Qui fueras magnus vates, Rufine, pusillus
Romana es vates factus in Arcadia;
Nam tibi Romani tam praestant arte poetae,
Quam praestat patriae maxima Roma tuae.
870. [864.] [ERROR: no reftable :]De carminibus Ventidii. Krša
Ingenium torpet, subeunt nec verba Latina,
Nec mihi legitimos versus habet numeros.
Unde malum, stupor hic? Diro num plena veneno,
Quod fatui legi carmina Ventidii?
871. [865.] [ERROR: no reftable :]De libro insulsi scriptoris. Krša
Iste oculos pulchre mulcet liber; omnia belle
Pinguntur variis, aspice, imaginibus.
Iste aures pulchre mulcet liber; omnia belle,
Audi, jucundo verba cadunt sonitu.
Sed qui oculos, aures qui mulcet, nil tamen in se,
Quod mulcere queat corda legentis, habet.
872. [866.] [ERROR: no reftable :]In idem argumentum. Krša
Ingenio praestat cum primis, non caret arte,
Non oleo parcit Postumus atque operae.
Ergo quae scribit, sperat pulchra omnia: sed, ni
Omnia me fallunt, fallitur egregie;
Nam plena ingenii, plena artis, plena laboris,
Atque sale atque omni scripta carent venere.
873. [867.] [ERROR: no reftable :]In senem omnia rerum versa in praedicantem. Krša
Omnia versa putas rerum: non frigora brumae
Non ver, non messes legibus ire suis,
Non animos, quales fuerant, non corpora ut olim
Firma hominum, nil non deterius fieri,
Inque dies labi ad casum, certamque ruinam,
Esse nec a tristi jam procul exitio.
Haec sentis? Necdum sentis, non caetera rerum,
Sed te mutatum te esse gravi a senio?
Nec tam, quae ploras, collapsa et perdita, quam te
Jam ruere enervi et corpore et ingenio.
874. [868.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Quid sit iis faciendum qui nesciant loqui et tacere quod res et usus postulet. Krša
Posse loqui prima est, quod res, quod postulat usus,
Quod mentes hominum, quod juvet auriculas.
Proxima laus huic [ERROR: no reftable :]huic] Krša : hic Radelja est id saltem posse tacere,
Quod mentes hominum laedat et auriculas.
Qui neutrum praestare potest, secedat ab omni,
Expelli coetu ni cupit ingenuo.
875. [869.] [ERROR: no reftable :]In Quintum se gratum esse omnibus causidentem. Krša
Mira sui est Quinto fiducia. Nil putat esse
Non gratum rerum, quas facit, aut loquitur.
Felix! Ingratus vivat licet omnibus, hercle
Id nescit, vivit gratus et ipse sibi.
876. [870.] [ERROR: no reftable :]De Pyrrha et Lyco. Krša
Pyrrha Lyco est uni pulcherrima. Caetera pulchram
Turba negat. Lycus an lumina solus habet?
Luminibus caret an solus, nec vera, sed ipse,
Quae sibi mente solet fingere, falsa videt?
877. [871.] [ERROR: no reftable :]De Varrone et ejus carminibus. Krša
Magnum scribit epos Varro, quum scribere parvos
Vult elegos; tanto verba ruunt fremitu:
Idem epos incipiet si magnum scribere, parvos
Tum demum scribet, Postume, credo, elegos.
878. [872.] [ERROR: no reftable :]In Galliam. Krša
Quae libertatem nulli non, Gallia, spondes,
Nil praestas cuiquam ni grave servitium.
Quin tua, quae ostentas aliis, tibi dona reservas,
Stultitiae exemplum sola futura tuae?
Haec Romae insonuit Capitoli e vertice, late
Haec vox in terris omnibus una sonet.
879. [873.] [ERROR: no reftable :]De Euphronis ingenio. Krša
Tam blanda est Euphro, ut possit Charis ipsa videri,
Vel si quid miti mitius est Charite.
Hanc laudem affectat, nec quidquam laetior audit,
Quam si quis mitem dixerit et placidam;
Sed mitem hanc verbo si quisquam laeserit uno
Illa Charis subito fit mala Tisiphone,
Et rabie furit immani saeva, effera, blandi
Nec vultus, mitis nec memor ingenii.
Nempe levis vultum paullisper fingit, at acre
Naturae virus non domat ambitio.
880. [874.] [ERROR: no reftable :]Cur Rufillus officiosus sit. Krša
Omnes impertit multo Rufillus honore,
Idcirco et comis dicitur et facilis.
Nil minus est. Alios nam multo impertit honore,
Ipse coli multo se quod honore cupit.
881. [875.] [ERROR: no reftable :]In foeminae deformis imaginem. Krša
Nulli non oculos, Aegle, tua laedit imago,
Non quia dissimilis, sed quia persimilis.
882. [876.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Flaccum altius, Tuccam submissius loqui jubet. Krša
Flacce, verecundus nimium ne deprime vocem,
Dicis enim audiri digna vel a populo.
Tucca procax, vocem, quaeso, submitte: propinquo
Dicis enim audiri digna nec a socio.
883. [877.] [ERROR: no reftable :]In Rullum. Krša
Aspicias Rullum, magnum quiddam esse putaris,
Audieris fantem, noveris esse nihil;
Quod si forte legas etiam quae scribit ineptus,
Dices quiddam ipso deterius nihilo.
884. [878.] [ERROR: no reftable :]In Sabidium. Krša
Fortunam accusas tu, quod te liquerit istic;
Omnes, quod te istuc extulerit, Sabidi.
885. [879.] [ERROR: no reftable :]De Philo ejusque effigie. Krša
Cerne Phili effigiem: sic recto est corpore; torva
Sic facie, sic est acribus ille oculis,
Volvere sic magnum quiddam sub corde videtur,
Corde tamen penitus, bruta ut imago, caret.
886. [880.] [ERROR: no reftable :](pon. inter Encomiastica ad Ignat. Veninum) Ad Ignatium Veninum praeclare de matrimonio disserentem. Krša
Connubii leges Veninum et jura docentem
Miransque, horrescensque, attonito et similis
Audivi et mecum: Salve, o, salve, unice, dixi,
Orator, cui vel Tullius invideat.
887. [881.] [ERROR: no reftable :](pon. inter ludicra) De Nearcho sibi junctas sanguine dicente tantum pulcras puellas. Krša
Foemineo e coetu visis quamcumque, Nearche,
Dicis "Cognato sanguine juncta mihi est".
Credo quidem; id miror solum, has tibi sanguine junctas
Esse, quibus forma contigit esse bona.
888. [882.] [ERROR: no reftable :]Tuccam satyra scripta sibi soli nocuisse. Krša
Et satyram scripsit, voluitque nocere, nec ulli
Omnia conatus Tucca tamen nocuit;
Nulli, se praeter solum, qui scriptor ineptus,
Tam male quam scripsit dicitur ob satyram.
889. [883.] [ERROR: no reftable :]In Curtillum. Krša
Curtillus scit pauca, loqui vult plurima; eo fit,
Quae decies dixit, dicat ut undecimo.
890. [884.] [ERROR: no reftable :]Se Auli de suis carminibus judicium aspernari. Krša
Carmina saepe soles mea spernere; saepius, Aule,
At soleo ipse tuum spernere judicium,
Atque probare magis quae-scripsi-cumque, probari
Quum video illorum non potuisse tibi.
891. [885.] [ERROR: no reftable :](pon. inter ludicra) De Aulo nuptias meditante. Krša
Uxorem poscis grandi cum dote, domoque
Clara et praestanti corpore conspicuam,
Doctam etiam, ut perhibent, qui norunt: rem teneo, Aule,
Non vis uxorem ducere, sed dominam.
892. [886.] [ERROR: no reftable :]De Serrani erga amicos avaritia. Krša
Cur mi durus opem nullam, Serrane, tulisti
Oblitus dulcis nomen amicitiae,
Illaque tot misero quondam promissa, protervi
Per mare Carpathium quae tulerunt Zephyri?
Dicebas toties, memini, praesto esse futurum,
Quandocumque tua mi foret usus ope.
Usus erat, nec mi praesto, Serrane, fuisti,
Quid tum si tacui, poscere opem et puduit?
Ipse quidem tacui; verum res te ipsa vocabat,
Stentoreis clamans vocibus, auxilio.
893. [887.] [ERROR: no reftable :]Neminem Varo placere posse. Krša
Nemo potest Varo, qualis sit cumque, placere:
Despicit ille malos, invidet ille bonis.
894. [888.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) De Varrone et Moevio. Krša
Cur se non laudat Varro? Sibi scilicet esse
Quod laudatorum millia multa videt.
Cur laudat contra large se Moevius? Unum
Quod laudatorem se videt esse sibi.
895. [889.] [ERROR: no reftable :]De Tucca libros coemente. Krša [  462]
Emit librorum tria millia Tucca. Rogas, quid
Legerit inde? Omnes, quotquot erant, titulos.
Hoc tantum e libris discit sibi: caetera discet,
Si quis erit limo de meliore, nepos.
896. [890.] [ERROR: no reftable :]In malum poetam. Krša [  12]
Quae primum in buccam veniunt, canis, Attale, raptim,
Inde tumes, vates mirus et esse putas.
Falleris: id nomen potis est vix ille mereri,
Acri qui expendit singula judicio;
Quem limae exercet durus labor, usque retractat
Carmina qui cura pervigil assidua.
Sic pauci: temere quo tu canis, Attale, pacto,
Nemo fuit lauro dignus Apollinea.
897. [891.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Qua via eundum sit ad Musas. Krša
Carpe viam ad Musas, qua semita trita priorum est.
Desipit, Aule, novum qui sibi quaerit iter.
898. [892.] [ERROR: no reftable :]In Antigenem minime reprehendi patientem. Krša
Qui te non culpet, nemo est; qui dicere coram
Audent id, frustra quaeritur, Antigene.
Hoc tibi ego munus nullo non carius auro;
Nullis non gemmis, carius en tribuo.
Primus et ingenue, fuco procul ablegato,
Dicam quid pecces, quam male displiceas.
Quid? Vultum vertis, palles, torvumque tueris?
Parce irae: taceo, promere quae volui.
De te quod dici non vis tibi, dicere in omni
Unus multorum pergam equidem populo.
899. [893.] [ERROR: no reftable :]In malum tragoediae scriptorem. Krša
Quem veterum e scriptis totum corrasit Ulyssem,
Jurabat nuper Quintius esse suum.
Commissum at scenae, densa inter sibila postquam
Explodi vidit, jam negat esse suum.
900. [894.] [ERROR: no reftable :]In ingratum. Krša
Quid mea me benefacta juvant? Quid plurima, Thyrsi,
Quae tibi nequidquam dona tuli atque fero?
Irritus in ventos sudor fugit atque labores
Aura meos nubes spargit in aerias:
Non secus ac sterili, mandat qui semina terrae,
Nec profecturis littera bobus arat.
Ergo vale: tibi quaere alium, quem fallere possis,
Nullam et pro meritis, Thyrsi, referre vicem.
901. [895.] [ERROR: no reftable :]In insulsum praestantissimae puellae cultorem. Krša
Quam colis assidue, non est tibi nota, Lycoris:
Nescis, quam celeri polleat ingenio,
Imos quam cernat sensus et quidquid inepte
Aut facis, aut dicis, callida pervideat.
Si scires, nolles, credo, tam futilis esse,
Atque jocos toties promere frigidulos;
Nolles, dum properas salsus, lepidusque videri,
Insulsus nosci, Postume, et illepidus.
Crede mihi, sapit haec nimium tibi. Quaere puellam,
Stultitiae tibi sit quae magis apta tuae.
902. [896.] [ERROR: no reftable :]In hominem nequam, eundemque bonum poetam. Krša
Turpe tibi, tua quod laudantur carmina, non tu;
Virque malus, vates diceris esse bonus.
903. [897.] [ERROR: no reftable :]Cur Lycoris Galbam digressum ploret. Krša
Digressum longe Galbam flet soeva Lycoris;
Tamne, inquis, Galbam soeva Lycoris amat?
Nullum amat; at, veluti Circe olim, carcere in arcto
Inclusos tantum gaudet habere viros;
Unde sibi, credo, subito nil tale verenti
Elapsum moeret nobile mancipium.
904. [898.] [ERROR: no reftable :]In senem libidinosum. Krša
Nec juvenem posset quae ferre obscaena loquentem
Lesbia, te ne ferat turpia verba loqui?
Rugosa et facie, tam cano et vertice foedum
Delicias cuiquam dicere, vel facere?
Nec sentis spernique tuos jam, Cinname, amores,
aetatem et nulli posse placere tuam,
Praesertim senio et rugis quum tristibus addit
Istam, qua sordes, improbe, nequitiam?
905. [899.] [ERROR: no reftable :]Se carmen obscurum spernere. Krša
Obscurum sperno carmen, nec lentus, amice,
Scrutor, sed lectum vix semel abjicio.
Hoc tibi tolle memor dictum, multusque rogare
Parce, tuis quidnam versibus acciderit.
906. [900.] [ERROR: no reftable :]In Postumum equorum suorum morbos narrantem. Krša
Quod tibi equos macies absumit lurida, questus
Jam decies tandem, Postume, parce queri.
Nos quoque jam macies absumet, Postume, ni jam
Istaec tandem habeat stulta querela modum.
907. [901.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia, nisi malis inter Encomiastica ad Minzonum) De Minzono ejusque obtrectatoribus. Krša
Lividuli carpunt Minzonum, quod nihil illo
Romulidum toti carius est populo.
Lividulos spernit Minzonus, quod nihil illi
Romulidum toti vilius est populo.
908. [902.] [ERROR: no reftable :]In heluonem. Krša
Si quid habes melius, quod possis dicere, Quinte,
Dic; facili mutus, quod juvet, aure bibam.
Ista piget toties audire ac discere, multam
Pastus ubi expleris largiter ingluviem.
Parce, oro; fuit esca tuo quae grata palato,
Auri eadem toties ne sit amara meae.
909. [903.] [ERROR: no reftable :]Qua re Varro in orandis causis minime placeat. Krša
Pulcher homo est Varro, magnus, vocalior ipso
Stentore, praeque acri praeditus ingenio,
Doctrinaque omni: cur non est optimus ergo
Orator? Fantem cur populus fugitat?
Quod pulcher, magnus, vocalis et ingeniosus,
Et doctus, nihil, heu, sic agit, ut deceat.
910. [904.] [ERROR: no reftable :]In Puccinum Canovae detrahentem. Krša
Canovam, Puccine, doces, quid peccet in arte;
Quid sit opus, miro praecipis artifici!
Nec metuis, ne jure tibi quis dicat in aurem:
Sus artes doctam Pallada Palladias!
911. [905.] [ERROR: no reftable :]In poetam non apta rebus, quas tractaret, scribentem. Krša
Nil unquam eximia dignum facis, Orphyte, laude,
Quod pleno possit vatibus ore cani,
Parvus es in magnis, in magnis parvus es idem,
Vel geris exigue, vel geris exigua.
912. [906.] [ERROR: no reftable :]In Antigenem turpia quaeque nominibus propriis dicentem. Krša
Nomine quidque suo dicit, nec turpia pulchris
Obvolvens verbis contegit Antigenes.
Id putat ingenuum. Ingenuum sed nil reor esse,
Unde pudor foede laeditur ingenuus.
913. [907.] [ERROR: no reftable :]Quare Lycoris Postumo blanda sit. Krša
Quas tibi delicias dicit formosa Lycoris,
Nempe tuae debes, Postume, stultitiae.
Et puero interdum, teneris quem gestat in ulnis,
Illa solet pariles dicere delicias,
Et stultum sapiens dictis permulcet, inepte
Ne perdat fletu lumina, stultidicis.
914. [908.] [ERROR: no reftable :]Esse in cultu quiddam medium, quod placet. Krša
Nec sordes laudo, nec multum in veste nitorem;
Est quiddam medium, quod placet, Aule, mihi.
Optimus est, oculos qui fallit, cultus, utramvis
In partem et quidquam non habet eximium.
Haec tu dicta tibi memori si mente tenebis,
Materies crebri, non eris, Aule, joci.
915. [909.] [ERROR: no reftable :]In quemdam, qui in scena filiam lenae partes agere patiebatur. Krša
Moribus innocuam pateris, malecaute, puellam
In scena lenae fungier officiis,
Et dominae fatuos ductare ac ludere amantes,
Arte sua vafrae ferre et opem dominae?
Nec metuis, ne quid discat, quod possit obesse
Insonti, mores perdere et innocuos?
Jamque aliquid credo didicit, non visa placeret
Usque adeo, partes ni sciat ipsa suas.
916. [910.] [ERROR: no reftable :]Cur Galla doleat, quod sibi vir zelotypus contigerit. Krša
Gallae zelotypus vir contigit. Hoc dolet illa,
Quod minus est pronum fallere zelotypum.
917. [911.] [ERROR: no reftable :]De effigie Rufi rhetoris. Krša
Rhetoris haec Rufi statua est; par scilicet illi,
Ut facie atque habitu, sic etiam eloquio.
918. [912.] Aliud.
Rhetoris haec Rufi statua est. Infantior illa
Forsitan est Rufus; caetera conveniunt.
919. [913.] [ERROR: no reftable :]Quibus faveat, quosve laudet Lesbia. Krša
Nil dicit contra quam sentit Lesbia, sentit
Sed falsum indomitis icta cupidinibus.
Nil unquam simulat, sed quae sibi fingit amorem
Ob nimium, tantum non bene dissimulat.
Cujus ab ingenuo formae est correpta lepore,
Huic prorsum quidvis credit inesse boni;
Hinc Thyrsin, Lycidam, flavum miratur Alexin,
Et coelo attollit laudibus immodicis.
Audit adulatrix. Non est. Dicatur amatrix;
Quo digna est, nomen dicere si libeat.
920. [914.] [ERROR: no reftable :]Nil esse in carminibus Quinti, quod prosit. Krša
Quinte, tuum carmen ni laudem, res facit una,
Una, mihi at longe maxima: fruge caret.
Delectat, sed non et prodest; hoc ubi desit,
Vati laudem adimam non ego dimidiam,
Totam, sed totam prorsus, vatis nec nomine dignum,
Nugarum lepidum, sed reor artificem.
921. [915.] [ERROR: no reftable :]In Aulum, qui, lege metri neglecta, elegiam scripserat informem. Krša
Clauda est alterno quaevis elegeïa gressu,
Ista sed incertis legibus, Aule, meat.
Nec pede inaequali de more incedit, abundat
Saepe sed, (heu monstrum!) saepe caret pedibus,
Cui quicumque Arcas plausum dedit, aut caret aure,
Aut longa Arcadicum praeminet aure pecus.
922. [916.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Monet Aulum, quid sentire debeat de Quinto cito carmina scribente. Krša
Nempe citus nimium sua scribere carmina Quintus
Fertur et idcirco spernitur, Aule, tibi.
Non est, Aule, citus nimium, labor attulit ingens
Cui, citus ut tardis cultior esse queat.
923. [917.] [ERROR: no reftable :]In Bolanum hominem iracundum. Krša
Nemo, ais, haud aliquid peccat, Bolane; fatemur
Id verum, at peccant qui modice, his aliquid
Hocce tuum quadrat. Te nil juvat hercle, decorum
Qui contra peccas usque adeo immodice;
Quum laesus nulli, te fers truculentus, amici
Affari ut pronum ad jurgia permetuant.
924. [918.] [ERROR: no reftable :]In Virronem omnibus infensum eundemque invisum. Krša
Tam magno in populo nulla est vel foemina, vel vir,
Qui tibi, mi Virro, non male displiceat.
Tam magno in populo nulla est vel foemina, vel vir,
Cui tu, mi Virro, non male displiceas.
Haec fieri video; nec possum dicere, tu ne
Par populo referas, anne tibi populus.
925. [919.] [ERROR: no reftable :]In Aulum qui poetam intempestive ad se venisse dixerat. Krša
Intempestivus venio tibi saepe; nec aequa
Mente (quod e vultu proditur) excipior.
Me captare horas, venari et commoda fandi
Tempora, displiceam quo minus, Aule, piget;
Omnes praecipue quum non mihi desit in horas,
Cui tempestivus scilicet adveniam.
926. [920.] [ERROR: no reftable :]De Laelio ejusque laudatoribus. Krša
Orator clamat bene Laelius et bene cantat,
Sed male pol dicit. Quid populus? Pecudes
Ut brutae, mentem sonitu perculsus inani,
Et blanda vocis captus ab illecebra;
Miratur, stupet attonitus, nec plaudere cessat,
Plaudere, pol, nugis, stultitiaeque merae.
927. [921.] [ERROR: no reftable :]Quantumvis pulcra, contemni Romae rerum omnia quae non miserit Gallia aut Anglia. Krša
Hoc natum ad Tiberim est, contemnitur. At nihil unquam
Pulchrius huc misit Sequana, vel Tamesis.
Quid tum? Quantumvis pulchrum, contemnitur, illud
Quod non huc misit Sequana, vel Tamesis.
O patriae obliti! Digni trans et mare et Alpes
A Tiberi pelli ad Sequanam et ad Tamesim.
928. [922.] [ERROR: no reftable :]Non sentire Aufidium, se indignum esse fungi munere praetoris sibi dato. Krša
Indignis, fremit Aufidius, quod dantur honores.
Num sibi praeturam vult adimi Aufidius?
929. [923.] [ERROR: no reftable :]In quemdam poetae amicitia abutentem. Krša
Qui tam multa mihi toties mandasque, jubesque,
Dictum hoc veraci pectore tolle memor:
Sponte mea soleo multis me addicere amicis,
Addici nulli me patior domino.
930. [924.] [ERROR: no reftable :]In jactatorem eumdemque avarum. Krša
Usque mihi longo nimium sermone molestus
Pergis, Vare, tuas dicere divitias,
Quos habeas grandi positos in foenore nummos
Consitus egregie quid tibi reddat ager,
Scripserit haeredem quis te, quisve auxerit amplo
Munere, quid pernox alea profuerit.
Haec me saepe doces, simul at res me docet ipsa,
Te tibi cuncta, aliis prorsus habere nihil.
931. [925.] In Balbinum spurcidicum.
Quam colimus, quae digna coli, Balbine, puella est,
Dedecoras dictis cur male spurcidicis?
Cur toties monitus pergis tamen usque protervus
Obscoeno risum quaerere velle joco?
Nec dubitas castos intra jactare penates
Turpia quae foedo in fornice verba sonant?
Scilicet expectas, justo ut flammata furore
Illa sua jubeat te procul ire domo?
Crede mihi, faciet; tibi non pacata pudorem,
Et famam stulte prodiget usque suam.
932. [926.] [ERROR: no reftable :]vide aliud sub num.o 455. Radelja Ad Postumum, profitentem, se de rebus, non de verbis sollicitum esse.
De re sollicitum, dicis te spernere verba,
Postume, verba equidem spernere te video.
De re sollicitus quinam tamen avius erres
Extra rem semper, Postume, non video,
Miror et omnigenas dum pergis dicere tot res,
Ad rem quod faciat, dicere posse nihil.
933. [927.] In Quintum libidinem suam minime celantem
Quod te, Quinte, urit vesanum foeda libido
Naturae id possim fors tribuisse tuae;
Sed quod non celas, quae te urat foeda libido,
Haud possum vitio non tribuisse tuo.
934. [928.] In Galliae regicidium.
Impia mactato laetaris, Gallia, rege,
Nec piget horrendi nec pudet, heu, sceleris?
Ast erit, ut pigeat jam jam, pudeatque, cruoris
Innocui pendes dura ubi supplicia,
Pergat ubi humani generis contundere pestem
Humanum, late quam patet, omne genus.
Haec tibi vaticinor: magnum simul intonat omen
Summo, quem vides, ultor ab axe Deus.
935. [929.] Lucilla negligens materfamilias.
Vel comit se se ad speculum Lucilla, frequentes
Metitur curru vel bene compta vias.
Hoc studet, hoc agit assidue, natosque, domumque,
Negligit. Indignum, Juppiter, heu, facinus!
Indignum, at nostris haud rarum in matribus, ex quo
Externis vivit moribus Italia.
936. [930.] [ERROR: no reftable :]In hominem voluptatibus perpetuo studentem. Krša
Insomnem ludo, quam longa est, ducere noctem,
Ad lucem foede stertere dein mediam,
Inde dapes celebrare, domo dein sole cadente
Evectum Portam visere Flaminiam;
Inde iterum totam garrire ac ludere noctem:
Hoc est in vita, Postume, nil agere,
Nec prodesse hominum generi, multoque minoris
Vel fabro apud sanos esse, vel agricola.
937. [931.] In puerum omnia discentem.
Iste tuus nil non discens puer, omnia nescit:
Nil capit ut, geminos qui sequitur lepores,
Nil videt ut, partem qui lumina versat in omnem,
Nil agit, ut, mixtim plurima quisquis agit.
938. [932.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) De effigie Diogenis. Krša Huc ego magnificis migravi ex aedibus atque
Laetus ago gelido sub Jove Diogenes.
Divitias odi stultas; pluviasque, geluque
Malo, quam ditum ferre supercilium.
939. [933.] De Varrone procerum amicitiis superbiente.
Purpureos Varro pauper crepat usque dynastas,
Et magnas parvus jactat amicitias.
Nec miserum misere se falli sentit, amicos
Qui credat sibi quos imposuit dominos.
940. [934.] Imparis conjugii finis infelix. [ERROR: no reftable :]Imparis conjugii finem infelicem esse. Krša
Quo, Phylli, heu recidit spes ingens illa? Petitam
Tot votis, nunc te respuit Antigenes;
Testantem et divos frustra, frustraque furentem
Toti destituit ludibrium populo.
Istum habeat coepti finem, quaecumque puella
Audet stulte impar quaerere conjugium.
941. [935.] [ERROR: no reftable :]In foeminam iracundam ideoque omnibus invisam. Krša
Clara genus, dives censum, formamque venusta,
Tarda nec ingenio, parca nec eloquio,
Sola domo in vacua moeres; te visere nemo
Gaudet, nemo tuam curat amicitiam.
Id curnam fiat, taceo: pacata monenti
Aurem si posses nam dare, non fieret.
942. [936.] Insanus amore somnia sibi condit. [ERROR: no reftable :]Amorem somnia sibi condire. Krša
In Gallae facie quid vidit Postumus? Unde
Captus inexpleto flagrat amore sinum?
Quod nusquam est, pulchri quiddam vidisse putavit,
Quamque animo finxit stultus amat faciem.
Nempe insanus amor condit sibi somnia: nec rem
Deceptus veram, sed sua visa cupit.
943. [937.] [  Mor. 9] In Varum risorem.
Vare, levis dicti levis est et gloria; risu
Ullus non minor est fructus et ingenii.
Futile fit quidquid ridetur? Fit (mihi crede)
Qui risum captat futilis ipse magis.
Audit scurra etenim, vitae non ille severae
Utilis, in solo mirus et ille joco.
944. [938.] Ad Cinnam senem puellas sectantem.
Annosus teneras sectaris, Cinna, puellas;
Quaeris nimirum queis male displiceas.
Quaeris quas inter sedens risusque jocusque,
Quaeris quae faciant te sibi ludibrium.
Hoc juvat! Hac mercede placet pulchrosque tueri
Vultus et fatuas dicere delicias!
945. [939.] [  Lud. 53] Ad Flaccum. De Aulo Phyllidem invisente.
Sola domi ne sit Phyllis, huc ventitat Aulus,
Auli si dicto credere, Flacce, juvat.
Sin mage rem veram, quam dictum quaeris inane,
Huc, ne sit solus, ventitat assidue.
Illi nam procul est cum Phyllis pulchra, videtur
Esse sibi solus millibus in mediis.
946. [940.] [ERROR: no reftable :]Cur Philippus laudet Puccinum. Krša
Puccinum laudat, laudetur ut ipse, Philippus:
Laudes non donat, foenerat ille suas.
947. [941.] Aliud.
Laudasti dignum; laudari possis ut ipse.
Quid, si te indignum laudibus ille putet?
Vis pro carminibus regerat tibi carmina? Vis te
Quantum ornet, tantum detrahat ipse sibi?
Vis, dum tu verax nulli non diceris, ille
Nulli non mendax dicier incipiat?
948. [942.] [ERROR: no reftable :](pon. inter moralia) Krša Odit tam molles, quam duros magistros viae, quae ducit ad coelum. [ERROR: no reftable :]Ad morum magistros. Ne quid nimis. Krša
Arcta via est, coeli superas quae ducit ad arces,
Arctam, nolo, arctes tu magis atque magis,
Usque adeo angustus fiet nam denique Callis,
Ut jam nemo illo, Quinte, meare queat.
Odi aeque molles morum, durosque magistros,
In vita quidquam non placet immodicum.
949. [943.] [  Mor. 234] In Varronem, bona fortunae summa bona esse praedicantem.
Quae tu summa vocas, Varro, bona, nec bona dico,
Sed leve fortunae ludibrium instabilis.
Nil census et opes, nil tecta ingentia miror,
Quaero aliquid, fiat quo melior dominus;
Quaero aliquid, possim quo viso dicere tandem:
Hoc Varro haud alii debet, at ipse sibi.
950. [944.] In quemdam male de rebus judicantem.
Quo magis humano virtus in pectore crevit,
Hoc virtutis opus pol magis est facile.
Tu quid ais? Semper sibi praemia plura mereri,
Cui, quod agit recti, sit mage difficile.
Nimirum hoc dicis, tam praemia crescere semper
Virtutis, virtus quam fuat ipsa minor.
951. [945.] Ad Gelliam, non esse Accam, qualem illa putet.
Fabula, quae toties totam fuit Acca per urbem,
Judice te, nullum, Gellia, crimen habet.
Ipsa nihil peccat, peccat lasciva juventus,
Illam quae sequitur, nec sinit esse probam.
Crede mihi, solas sequitur lasciva juventus,
Posse sua tandem quas putat arte capi:
Quasvis posse capi nec sperat, sed modo quas jam
Haudquaquam vere senserit esse probas.
952. [946.] Ne quid nimis.
Ingentes narras sumptus; mira omnia, nil non
Eximium. Id fateor, nec tamen, Aule, probo.
Adde: "nihil nimium", quod ni potes addere, quem tu
Dicis magnificum, dico ego monstrificum.
953. [947.] De Tulla, quae, pulso conjuge, peregre iverat.
Tulla jugum fregit, depulso et conjuge, solam
Se tulit externos libera per populos:
Pulchra genas, nullas mulier non culta per artes,
Mente sagax, multis praedita literulis.
Haec [ERROR: no reftable :]Haec] Krša; Hic Radelja ego sic patior laudari cuncta, Lycori, 5
Tot laudes inter dum tamen excipias,
Quod fregitque jugum, depulso et conjuge solam
Se tulit externos libera per populos.
954. [948.] In Gelliam nec pulchram, nec lepidam.
Audis illecebras, audis quum, Gellia, flammas,
Quas ciet humano in pectore saevus Amor,
Corda et fixa virum jaculanti – spicula – ocello,
Et quidquid pulchris dicitur et lepidis,
Horum nil dici tibi tu, scribive putato,
Cui nihil est pulchri, cui nihil est lepidi:
Omnes quae potis es conspecta extinguere flammas:
Indis quae miram pectoribus glaciem;
Nulla foret cui non similis nunc si, hercule! Phaedra,
Nemo virum similis non foret Hippolyto.
955. [949.] De invido.
Usque meis quod Tucca bonis tabescit, acerbas
Dat poenas, sibi nam duplicat ipse malum.
Infelix, adversa illi quod fata, reor, sunt,
Infelix, quod sunt fata secunda mihi.
956. [950.] In ineptos recentioris moris laudatores.
Pellit odor nares, aurem sonus. Ut sonus aurem
Aptus, cur nares non juvet aptus odor?
Quae ratio est, bene quidquid olet, ceu triste venenum,
Vitae ceu pertem tabificam fugere?
Nulla quidem ratio est: naturam invertimus ipsam
Sed laevi, dum mos regnat ubique novus.
Jam, reor et gratae voces, gratique colores
Auribus atque oculis more novo officient.
957. [951.] Cur Cervius ineptiat.
Cur amat, Aule, rogas, nec pulchram [ERROR: no reftable :]pulchram] corr. ex pluchram Cervius Aeglam,
Nec lepidam? Pulchram quod putat ac lepidam.
Et cur falsa putat? Scit perditus ille cupido,
Qui vanis mentes ludit imaginibus;
Sic et agit, quo vult, versatque urgetque, petant ut
Digna fugi ut stulte, digne peti ut fugiant.
958. [952.] In Lupum majora viribus suis molientem.
Exiguae vires, ingens tibi spiritus; aut plus
Posse, opus est, opus est aut, Lupe, velle minus.
959. [953.] In Maximum male opinionis suae tenacem.
Cum vulgo pugnas, id pulchrum est, si modo tecum
Illa hostis vulgi, Maxime, stat ratio.
Hoc dolet, hoc foedum est, mutatis partibus, in te
Facta comes vulgi stat simul et ratio,
Quae tibi vesanos contundet saeve furores,
Quae subdet magnum turpiter exiguis.
960. [954.] Olim sapiens, modo, Cinname, ineptis.
Nempe levem dicis me, Cinname, quod tibi amicus
Esse, ut eram, verso pectore desierim.
Id fateor, verti si me ventosus et idem
Nunc odio es, nuper qui mihi carus eras.
Sin male vertisti tu te, nec jam tibi quidquam
Illius, placuit qui mihi, moris inest,
Ipse levem dic te, quod tam mutatus ab illo es,
Quem memini et nusquam, proh dolor, invenio;
Quem mihi si reddes, aeque sic rursus amabo:
Dicar ut eximia solus amare fide.
961. [955.] Seni omnia frigent. [ERROR: no reftable :]Seni omnia frigere. Krša
Quinte, ais, in laeto nil non frigere theatro.
Credo equidem; frigent omnia, Quinte, seni.
Nec vitium est rerum, sed mentis, languida quae jam
Incassum blandis pellitur illecebris.
Sic mutam chordis citharam si forte remissis
Pulset, quantavis nil agat arte manus.
962. [956.] Quod nihili es, non tu naturae, sed tibi debes.
Ingenio praestas; nempe hoc es nequior, usu
Cui nullo est, praestans quamlibet, ingenium.
Naturae, mallem, deberes, Cinna, sed heu, heu,
Quod nihili es, debes moribus omne tuis.
963. [957.] In idem argumentum.
Ingenium culpas; culpa te, Quinte, pusillo
Nullum adhibes cultum quod piger ingenio.
Parvus ager fructus interdum reddit opimos,
Multa quem solers rusticus arte colit.
964. [958.] In Cinnam, laetos ire dies amatoribus jactitantem.
Ebria vesano cui mens fervescit amore,
Huic dicis laetos currere, Cinna, dies.
Usque utinam dicas, nec possis noscere, quid sit
Discerpi assiduis corda cupidinibus,
Quid miserum indomitis angi ac tabescere curis,
Quid nec ferre jugum posse, nec excutere.
965. [959.] Futilia esse amatorum judicia.
Nulli non dicis Tullam praestare puellae;
Id vero dici pol reor ex animo,
Nec tamen et vere dici reor, Eucrite, amantum
Scis etenim, quam sit futile judicium.
Scis aliis, nescis uni tibi: cuncta, putato
Sed, tu aliis quae scis, haec tibi scire alios.
966. [960.] [ERROR: no reftable :](pon. inter moralia) Krša "Nil nisi vulgus erit, qui vulgi oracula curat."
Carpe viam, virtus quo te rapit ardua: sperne
Quidquid vulgus iners garrit et obloquitur.
Qui stulte curat fatui dicta omnia vulgi,
Ipse etiam semper nil nisi vulgus erit.
967. [961.] "Quem bene non noris, tibi ne dicatur amicus."
Quinte, citus nimium tuus est amor. Ocyus, ut quem
Vidisti, fratris dicitur esse loco.
Atque manu arripitur, longo ceu cognitus usu,
Jampridem et multa junctus amicitia.
Id scitum ac lepidum reris. Non est, mihi crede,
Sed magis inscitum, sed magis illepidum.
Ante opus est nosci, fieri dein, Quinte, sodalem:
Luxurians foetu praecoce sordet Amor.
968. [962.] Aliud.
Congressu in primo nullum non Quintus amice
Excipit atque sibi carum ait eximie.
Quid tum? Quae totam se primo effudit in ortu,
Confestim languens marcet amicitia.
969. [963.] In Varum multiloquum.
Ut verum ostendas, brevis est via, rectaque, Vare.
Est, non est, totam rem tibi conficiet.
Ut falsum obtrudas, flexu est opus, omnia multo
Verborum et longo dicere circuitu.
Hic tibi, quod doleo, placuit mos, Vare, juvat me,
Atque erit, ut semper vox juvet illa brevis.
970. [964.] [ERROR: no reftable :](pon. inter moralia) Krša In ultores.
Haud magnum ulcisci, magnum est ignoscere. Qua vis
Urget, prona via est; ardua, qua ratio.
971. [965.] [ERROR: no reftable :]In homines recentiores veterum disciplinas negligentes. Krša Scit non nota atavis, nescit sed nota minorum
aetas, nec didicit plura, puto, ast alia.
972. [966.] Ad Tullam cum divite quodam amicitiam exercentem.
Ductandam diti quae te das pauper amico,
Tulla, reor, sancti foedera conjugii,
Ingenuum et servas constanti mente pudorem,
Sed famam certe negligis ipsa tuam.
Quippe etenim pauper, quam dives ductat amicus,
Haud credi, vulgo judice, casta solet.
973. [967.] In idem argumentum.
Quae famam haud curat mulier, vel fervet amore,
Vel foeda in praeceps fertur avaritia.
Quam Varus ductat, quo vult, dic, pulchra Lycori,
Utram ob rem famam prodigis ipsa tuam?
Non sic de nihilo praebes risumque, jocumque,
Nec gratis omni fabula fis populo.
974. [968.] [ERROR: no reftable :](vide n. 970) Krša Ad Postumum de mutabili ejus ingenio. [ERROR: no reftable :]Ad Postumum de mutabili ejus ingenio et iracundia. Krša
Quod semel abruptum furiis agitatus iniquis
Liquisti fugiens, Postume, conjugium,
Rursus adis. Cessit saevus furor et tibi nupta,
Quae male displicuit, rursus, ut ante, placet.
Heu miseram! Rursus quae flebit nempe relicta,
Ibit et in patriam spreta puella domum.
Non es, qui possis longo illam tempore ferre,
Ipsum qui nec te, Postume, ferre potes.
975. [969.] In Quintum hominem maledicum.
Dic quae vis, modo vera tamen. Ne dicere veri
Quidquam in me possis, Quinte, cavere licet.
Ne, tibi quae fingis, dicas, ne somnia narres,
Quidquid agam, misero non licet effugere.
Hoc tamen est unum, quod laetor, somnia narras
Dum tua, dum fingis quae tibi collibuit;
Si quid peccaro, narranti jam tibi tandem,
Vera licet narres, non erit ulla fides.
976. [970.] Monet Postumum, ne uxorem ducat.
Saevus et indomitus, rapidoque ardentior igne,
Parce, precor, miti, Postume, conjugio.
Stulte, jugo tauri supponis colla furentis,
Continuo abruptum quod ferus excutiat;
Mugitu horrendo et fugiens per confraga se se
In nemus et montes abdat in aerios.
977. [971.] Ad Gelliam. De Gargilio.
Dives Gargilius, sibi quam delegit, amicam
Addici penitus sub sua jura petit.
Quamque vocat dominam, sibi vult servire timentem
Uni, multo emptum munere mancipium.
Talem docta potes tu, Gellia, ferre, patique?
Libertas auro est nec tibi cara magis?
978. [972.] In rigidum, morosumque officiorum exactorem.
Expendis nimia mea factaque, dictaque cura,
Morosusque omnes exigis ad numeros.
Et carum culpas irata mente sodalem,
Tantillum si quid negligit officii.
"Hoc male", ais, "factum"; "non belle hoc"; "non decet hoc te";
"Hoc potuit melius confieri", "hoc citius".
Heu! Quis culpari toties, totiesque doceri
Tam lento patiens jam ferat ingenio?
Sed ferat ut quivis; me pol gravat ac necat istud
Suavis amicitiae triste magisterium.
979. [973.] In Albinum libidinosum fratremque fratricidam. [ERROR: no reftable :]De fratricida. Krša
Quam ruat horrendum furiis agitata libido,
Albine infelix, morte tua didici;
Quem, flamma gliscente, ausum te opponere, frater
Fraternum et nomen (proh scelus!) et patrios
Oblitus manes, maternam et barbarus umbram,
Confoditque, manu dissecuitque sua.
Triste leo, tygrisque, ursusque, at tristius, egit
Quum coecum in rabiem saevus amor, juvenis.
980. [974.] Senex, puerilia loquens puer est. [ERROR: no reftable :]Senem puerilia loquentem puerum jure vocari. Krša
Quod dixi puerum, miraris, Lyda, senectae
Maturus finem qui prope contigerit.
Non oculis, auri credo: puerilia fantem,
Quamvis rugosa fronte, voco puerum.
981. [975.] Pauperi fortunam vendenti responsum.
Vendere fortunam se se clamabat Agyrtes,
Vendebat sortes dum fatuas populo.
Cui puer e trivio: fortunam, dixit, inepte,
Audes tam lacero vendere palliolo?
982. [976.] De Quinto anum colente.
Quinte, colis vetulam; non miror, quin prope laudo:
Ut sit anus, Phyllis nam, quod ametur, habet.
Omnia si desint, forma fugiente, recessit,
Inflabat pulchram qui prius, ille tumor.
Commodus et si quid facias, dicasve benigne.
Id tibi, non meritis imputat omne suis.
983. [977.]
Foemineum spernuntque genus, spretumque sequuntur
(Spernunt mendaci nam tenus ore) viri.
984. [978.] "Non illam, culpet sed se, quem foemina perdit".
Et bonus est cuivis, uti bene si sciat, ignis,
Et malus est, uti ni sciat ipse bene.
Sic mulier magnoque eadem sapientibus usu,
Esse gravi fatuis et solet exitio.
Foemina culpetur frustra: quem foemina perdit,
Stultitiae id vecors imputet ipse suae.
985. [979.] In idem argumentum.
Si nihili est mulier, qui se vir subjicit illi
Sponte sua, quinam est? Nonne magis nihili?
986. [980.] "Uxorem immodicus ne serva, ne mala fiat".
Uxorem immodica serva ne, Postume, cura,
Iratam perdat ne tua cura tibi.
Crede, virum fallet, praecludi sentiat omnem
Quae sibi, qua possit fallere vafra, viam.
987. [981.] In idem argumentum.
Uxorem immodicus ne serva, ne mala fiat
Quae bona; ne fiat, quae mala, deterior.
Laesa dolet; laudique putat, sese usque tuentem
Centum oculis Argum fallere si qua potest.
988. [982.] "Meroen non immerito a viro suo servari".
Servari Meroe magis est pol digna marito,
Servari sese quo dolet illa magis.
Teste pudicitia gaudet quaecumque pudica est,
Et servata suum servat et ipsa virum...
989. [983.] De Lyco zelotypo, ideoque misero.
Zelotypus nimio miserum se perdit amore;
Nullus et est, solus quod studet esse, Lycus.
990. [984.] In Ponticum amicitias utilitate metientem.
Quo tibi quisque usu sit, quaeris, Pontice; amicum
Atque vocas, quisquis commoda multa tulit.
Sic et equum dices, qui te bene portat, amicum,
Et validum, vertit qui tibi rura, bovem.
Servitio nil et vili distabit honestum.
(Proh, divi!) sanctae foedus amicitiae.
991. [985.] In remedia medicinae et medicos.
Nil non expertus remedi languescis, amice,
Totque inter medicos scilicet aeger agis.
Crede mihi, hoc solum superest; contemne quod usquam
Est remedi atque omnes pelle procul medicos.
Vis nulla est morbi, medicis tot, totque medelis,
Quae neglecta homini plus nocuisse queat.
992. [986.] In idem argumentum.
Ignotus medicis novi me, Pontice; saepe
Hoc mihi ego medeor, quod nequeant medici.
Id male si cedet, tulero mihi scilicet ipse,
Innumeri innumeris quod tulerunt medici.
993. [987.] Si fucum arceas, saepe servi dominis suis meliores. [ERROR: no reftable :]Servos quandoque esse dominis meliores. Krša
Fucum arce ac phaleras circum omnes detrahe: multos
Saepe suis servos anteferes dominis.
994. [988.] In fortunam.
Tu mollis rebus laetare, o Phylli, secundis;
Adversis aegro pectore versa geme.
Durus perpetuum vitae servare tenorem
Fortunae medio in turbine cogor ego.
Instabili servire Deae pudet hercle, pigetque:
Foemina [ERROR: no reftable :]Foemina pro foeminea. "Inter quos Danai foemina turba senis." Propert. Radelja turba illi serviat, illa viris.
995. [989.] In medicum sine fine consultis Aulum vexantem.
Huic calor, huic nimium frigus nocet, Aule. Requiris
Et tibi quid nimium, judice me, noceat?
Dicam equidem. Iste tuus, qui te sine fine modoque
Consultis vexat perpetuis, medicus;
Quo nolo prorsus careas (vis parva veneni
Haud nocet); utaris, nolo sed, immodice.
996. [990.] [  43] In molestum elinguem.
Fis mecum elinguis; nec miror, Quinte. Molesto
Si quando assedi, mi quoque lingua perit.
997. [991.] In Ponticum immani corde cognatos suos spernentem.
Quae te istaec vecors duxit sapientia, fratres
Et docet immani spernere corde tuos?
Nempe Deo ut totum se det, quicumque propinquos
Deserit, admiror, Pontice, magnanimum.
At quicumque uni servit sibi, qui sua tantum,
Cognatos temnens, commoda persequitur,
Odi ac detestor saevum, dignumque, relictis
Inter solivagas urbibus ire feras.
998. [992.] Equus in dominum suum.
Fortis equus jaceo viridi sub cespite, dives
Cujus in interitu multa gemit [ERROR: no reftable :]gemit] Krša : gemens Radelja dominus.
Ille meas sed enim ob dotes haud plorat, at unum,
Quo mihi successor quaeritur, ob pretium.
Quod ne iterum perdat, metuat ni opprobria famae,
Currum execratus jam velit ire pedes.
999. [993.] Qui picem tractat, manus inquinat. [ERROR: no reftable :]Qui picem tractat, manus inquinare debere. Krša
Semper habet multos circum se Gellia moechos,
Cuilibet et credi posse pudica putat?
Usque picem si quis tractat (verbum est vetus), illi
Pix tandem puras inquinat atra manus.
1000. [994.] In Galliam. Populus lege solutus belluae [ERROR: no reftable :]Populum lege solutum belluae similem esse. Krša
Philosophi regnant, nec fis, o Gallia, felix,
Regnant nam solo nomine philosophi,
Quos fugit expertes veri omnis, lege solutus
Quam mala, quamque nocens bellua sit populus!
1001 [995.] In ingratum.
Quod mihi pro meritis nil reddis, Quinte, molestum est,
Sed mage quod nec scis, quae bene promerui.
Ingrato fecisse piget, quae plurima feci,
Non homini, ast orbo sensibus, heu, lapidi.
1002. [996.] In quemdam Romam spernentem.
Lustratam spernis Romam. Nil miror, at opto,
Dii tibi judicium, Dii tibi dent oculos.
1003. [997.] In Phyllidem, quae nil prior eloquitur et omnia respondet.
Nil prior eloqueris, respondes omnia, Phylli.
Nil opus est aliud. Phylli, tacere jubes.
1004. [998.] In Aulum genas minio pingentem.
Virne genas minio pingis, fucatus et ore
Purpureo in sacris cerneris, Aule, choris?
Nec te rideri sentis? Nec multa, popellus,
Audis, quae denso murmure dicta jacit?
Crede, oculos nimium laedis, mentesque tuentum,
Crede, levis merito diceris et fatuus.
Crede, nigra inficias tibi si fuligine vultum,
Omnibus haud possis displicuisse magis.
1005. [999.] In Lycorim ornatibus immodicis se deturpantem.
Ornatusque tuos laudo, comptusque, Lycori,
Ista, quibus minui forma leposque solet.
Has inter phaleras uris minus hercule, quam si
Nativam objicias luminibus faciem.
Perge agedum: fors efficies cura atque labore,
Jam pulchra ut facies denique displiceat.
1006. [1000.] In idem argumentum.
Pulchrior ante alias omnes vult esse Lycoris.
Hoc aliis, hoc fit se quoque pulchra minus.
Cultibus et modicis olim formosa, videtur
Jam prope deformis cultibus immodicis.
1007. [1001.] In ingratum.
Cur tibi displiceam, quaesivi, Cinna; repertum
Hoc tandem est, nimium quod bene promerui.
1008. [1002.] Aliud.
Tentavi saepe huc veniens tibi, Cinna, placere,
Si possem, placui nec tibi, Cinna, tamen.
Restat, ut hinc abiens placeam. Mihi culte labore
Nequidquam longo, Cinna superbe, vale.
1009. [1003.] In Gelliam comitum turba stipatam.
Seminecem, tabo enectam, non corpore pulchro,
Non raris animi dotibus eximiam
Turba frequens comitum te stipat, Gellia, servit
Nec tamen illa tibi, sed magis ipsa sibi.
Deme, abs te sperant quae commoda quisque, relictae,
Mirabor, de tot si comes unus erit.
1010. [1004.] In Galliam.
Gallia, dic, quae mens tam coeca ac devia pessum
Dat miseram, omni omnem perdit et exitio?
Templa jacent, versae leges, moresque soluti,
Libertas nomen, res grave servitium:
Nusquam rex, uno multi pro rege tyranni,
Quorum certa infert jam tibi fata furor.
Tu plaudis tamen ipsa tibi et confossa cruentum
Lethali pectus vulnere vulnus amas.
1011. [1005.] Aliud.
Gallia, quis miseram nunc te regit? Effera turba,
Ipsa suo arcessit quae capiti exitium,
Quae furiis incensa ruit, seque ipsa barathrum
Demens atque ignes injicit in medios,
Caedibus et caedes addit, gaudetque cruento,
Versa omni foede lege, latrocinio.
Non satius regesque pati, regumque ministros,
Arbitrio quam sic velle perire suo?
1012. [1006.] Aliud.
Infelix quo mersa malo es nunc Gallia! Servit
Rex tuus et servit pars populi melior,
Vulgus ovat, saevitque animis atque omnia miscet
Nactum vesanos ad scelus omne duces.
Cuncta jacent late ingenti prostrata ruina,
Ullus nec finis, nec modus exitio est.
Haec sperata olim libertas? Haeccine pejor
Omni, o libertas pessima, servitio?
1013. [1007.] Aliud.
Quid lapsi faciant mores, quid froena recusans
Coelestis sophiae libera mens hominum,
Triste tua exemplum praebes, o Gallia, clade,
Dira furens saevis saevior Odrysiis.
Necdum etiam sentis, heu, necdum sentis, origo,
Unde tui exorsum coeperit exitii?
Sancta Dei lex una potis, potis una mederi est
Sancta tuae cladi, Gallia, relligio.
1014. [1008.] In Antigenem dementi amore Gallam prosequentem.
Quod Gallam colis et multa virtute puellam
Captus amas, mirum nil facis, Antigene.
Hoc mirum est, veniaque caret, quod totus in una
Galla nec nostri nec memor ipse tui es.
Negligis officium, nec vitae munia obire
Sueta potes, demens et sine more furis.
Crede mihi, tanti non ulla est foemina, sanae
Jactura mentis quae bene possit emi.
1015. [1009.] In Lucillam se monstruose exornantem.
Sic te more novo exornas, Lucilla, placebas
Quae prius, ut nulli jam placeas hominum.
Ante Venus visa es, nunc torva videre Megaera,
Cui caput est densis anguibus implicitum.
Structa ingens faciem turris coma surgit in altae,
Et pluma et velo multiplici obtegitur.
Mole sub ingenti est perparvum os perque pusillum,
Idque suo jam non dixeris esse loco,
Quippe etenim in medio est ac tantum a vertice summo,
Quantum imis distat monstrifice a pedibus.
1016. [1010.] In Quintum dicentem: nil moveri dictis popelli, dum ipse sibi placeat.
Nil moveor, dicis, mea facta aut dicta popellus
Carpit ubi, soli dum placeam ipse mihi [ERROR: no reftable :]mihi] Krša : sibi Radelja .
Quid? qui te carpit, quem dicis, Quinte, popellum,
Nescis, esse omnem Romulidum populum?
Millia multa cata praestantum mente virorum,
Suetaque res acri expendere judicio?
Huic qui displiceas populo tam sordidus, ipsi,
Non prorsum insanis, quum tibi, Quinte, places?
1017. [1011.] Nobilitas sine cultu ingenuo nomen inane. [ERROR: no reftable :]Nobilitatem sine cultu ingenuo nomen inane esse. Krša
Servilem in morem nil non facit Eucritus, orta
Heroum claro a sanguine progenies,
Et docet, ingenuo sine cultu quam sit inanis,
Quam solum nomen re sine nobilitas.
1018. [1012.] In idem argumentum.
Nil habet ingenuum, nil non servile, superba
Priscorum soboles, Glaucia, Romulidum,
Tanto deterior, culpam quod sustinet omnem
Ipse, suis mire degener a proavis.
1019. [1013.] In Lycorim vetulam literulas discentem.
Coepit ubi sperni provecta aetate Lycoris,
Aggressa est varias discere literulas.
Nec quidquam didicit, senio ni urgente, puellas
Necquicquam senii quaerere praesidia.
1020. [1014.] In Gelliam nimis foedam.
Te quoties vidi, videor mihi cernere cultu
Silenum toties, Gellia, foemineo.
Audivi quoties, Polyphenum audire sub aethna
Mi videor bombos edere terrificos.
Vis et adhuc cerni? Audiri vis, Gellia? Nec te
Auribus hinc nostris subtrahis atque oculis?
1021. [1015.] Hermogenem. [ERROR: no reftable :]Ad Tullam de Hermogene. Krša
Quanti ego te faciam, quam te delecter, ab uno
(Mitto alia) hoc certe noscere, Tulla, potes.
Ante alios omnes, quotquot Sol vidit, ineptum,
A te ne abscedam, Tulla, fero, Hermogenem.
1022. [1016.] In importunum quemdam, qui in via se vati vult addi comitem. [ERROR: no reftable :]In importunum quemdam
Quanam iter? Occurrens rogitas me, Glaucia, semper.
Quavis, te pigeat qua simul ire, via.
1023. [1017.] Aliud.
Quonam iter est, rogitas. Mecum, dic, ipse venire
Quo non vis; illuc est iter, Antigene.
1024. [1018.] In Aulum, qui nullo labore vellet habere divitias, quas parvo sibi congerit. [ERROR: no reftable :]In Aulum, querentem, quod sibi sine labore non obveniant divitiae. Krša
Fungitur exiguum munus, parvoque labore
Felix non parvas congerit Aulus opes.
Attamen et parvus laedit labor et sibi nullo
Stultus opes tantas stare velit pretio.
Ergo perpetuas iterat sine fine querelas,
Atque dolet vitae tristia fata suae.
Non secus ac doleat si rusticus hoc, sibi fructus
Quod ferat eximios non, nisi cultus ager,
Et fatuo revocet questu saecla aurea, foetus
Sponte sua tellus quum dabat omnigenos.
1025. [1019.] "Nil tibi metuis? Multa tibi metuo."
Postume, nil metuis: metuo tibi multa vel ipsum
Hoc propter, tibi quod, Postume, nil metuis.
1026. [1020.] In Cinnam, ob res pusillas a Romanis plausum quaerentem.
Foedas magnanimi sordes odere Quirites;
Parvaque res urbem nulla juvat dominam:
Quare dum plausum rebus tibi, Cinna, pusillis
Quaeris, pro plausu sibila multa feres;
Sibila, mutari nullo quae non velit auro
Quidquam Romani quisquis habet decoris,
Nec veterum tantum seriem percenset avorum,
Sed veteres animo reddere curat avos.
1027. [1021.] In malum patrocinatorem.
Purgasti nuper quemdam, Fabiane: nocentem
Rebar, te audito, nunc reor esse magis.
Credideram venia dignum, nunc, si modo vera
Narras, nec veniae jam video esse locum.
Crede mihi, posthac ne quem defende; reserva
Hostibus aut solis tale patrocinium.
1028. [1022.] In Cinnamum, nil vulgi sibila curare dicentem.
Sibila nil vulgi curo, inquis; dic mage vere,
Romulei curo sibila nil populi;
Namque tuas sordes qui non exsibilet, omni,
Si nescis, nemo est, Romuleo in populo.
Quem si quis populum contemnit, non ego fastum
Miror, sed fatuam, Cinname, stultitiam.
1029. [1023.] In Quintum, nimium stulte sibi ipsi placentem.
Visere quod vetulam juvenis, foedamque venustus
Gaudes, Quinte, equidem cur id agas video.
Nempe times, melior si qua est, tibi scilicet illa
Multo, quam tu illi, ne sit amabilior.
Mirari nec enim vis quemquam, mirus at ipse
Esse aliis. Tuus hoc fonte amor exoritur.
Nec placet ista tibi, quam juras hercle placere,
Sed stulte nimium tu tibi, Quinte, places.
1030. [1024.] In Glauciam sibi omnia deberi credentem.
Nil non deberi credit sibi Glaucia; quidquid
Et bene fit, meritis arrogat omne suis.
Ergo illi stultus faciat bene, qui bene facta
In ventum et rapidam spargere gaudet aquam.
Quaero alium ipse mihi, qui, si quid largiar, ultro,
Partem aliquam meritis imputet inde meis.
1031. [1025.] Cur Gellia superba potius, quam simplex sit. [ERROR: no reftable :]Cur Gellia superba potius, quam simplex dici debeat. Krša
Quo cultu, quo vult comptu fert Gellia se se,
Quaeque domi, plateis haec facit in mediis.
Ergo audit simplex: malim dixisse superbam,
Quae se urbis civem non putet, at dominam.
1032. [1026.] In idem argumentum.
It quo vult medias incompta illota per urbes,
Ancillam cultu qui deceat, Beroe.
Foemina nec dubitat princeps intrare popinas,
Et solet in celebri mejere saepe via.
Simpliciter vivit, dicis; dic verius, Aule:
Nullum non spernit simpliciter Beroe.
1033. [1027.] Ad Gelliam. "Artes dum versas, detegis ipsa tuas".
Fallere vis, quemquam nec fallis, Gellia et artes
Dum versas mire, detegis ipsa tuas.
Hinc odio simul et contemptu es; prava voluntas
Cui praesto est, solers defit at ingenium.
1034. [1028.] Aliud.
Contemptu atque odio digna est, quod nectere fraudes
Nec potis est Phyllis, nectit et usque tamen.
1035. [1029.] "Non dicam ingenue quod tibi displiceat".
Dic, ais, ingenue quae pecco: dicere possum,
Quando, Cinna, rogas, id tibi ego ingenue.
Sed ferus atque irae impatiens et laudis amator
Tu me audire, scio, non potes ingenue.
1036. [1030.] In idem argumentum.
Ingenue de me quod sentis, dic, ais, Aule;
Aule, ego non dicam, quod tibi displiceat.
Fallor, an hoc ipsum, videor quod dicere probri
Posse aliquid, mire jam tibi displicuit?
Jam rudis ac saevus videor tibi; laedere amicum
Jam credor dicto non satis ingenuo.
Ingenue quid si promam sensa intima? Rerum
Quid si, quae peccas, plurima protulero?
1037. [1031.] In Gelliam fatuam et loquacem.
Obriguit cervix: mallem tibi lingua rigeret,
Guttur et ingratae, Gellia, vocis iter.
Hanc certe partem plecti decet, hanc gravis Eurus,
Hanc saevus pessum si dederit Boreas,
Vix erit, ut prorsus corrupta et perdita, dignum
Persolvat nostris supplicium auriculis.
1038. [1032.] In Cinnam hominem malum.
Canitiem nigro mutavit Cinna capillo,
Nempe foret vitae ne coma dissimilis.
1039. [1033.] Cur Varus, etsi merito magni non habeat. [ERROR: no reftable :]Cur Varus magni non habeatur.
Jure suo possit permagni Varus haberi;
Ipse suum ni jus exigat immodice.
1040. [1034.] In Albinum plurima extra rem scribentem.
De Calvo in titulo scripturum, Albine, professus,
Plurima cur de te garrulus eloqueris?
Curnam alios addis tam multos? Parvula, quaeso,
Res agitur tanto cur tibi circuitu?
De re quod proteras pagellam implere pusillam
Extra rem librum quod potes efficere.
1041. [1035.] De Deliae et Gelliae frustra [ERROR: no reftable :]De Deliae et Gelliae frustraneo comptu. Krša
Usque comunt sese: fit nullo at Delia cultu
Pulchra magis, nullo Gellia foeda minus.
Nec pote nativam nempe illa intendere lucem,
Nec pote nativas disjicere haec tenebras.
Frustra sunt ambae: studet altera, quod jam habet ultro,
Altera quod nec habet, quod nec habere potest.
1042. [1036.] In jactantem magnorum amicitias.
Jactat amicitias magnorum Cinna; pusillus
Nec sentit, quam sit laudis et ipse suae
Indigus, involvens alieno lumine sese,
Magnorum quisquis jactat amicitias.
1043. [1037.] In jactantem suos amores.
Iste, tibi miros narrat qui semper amores,
Se se unum, non te, Gellia, semper amat.
Te, quod ait, virtute tua si captus amaret,
Non sibi morigeram vellet, at esse probam:
Nec demi cuperet, quo dempto, jure vel illi
Incipias ipsi vilior esse, decus.
1044. [1038.] Cur aelia frustra comet et se et filiam.
Nec te, nec gnatam comi est opus, aelia; comptu
Nil quod eget juvenis, nilque juvatur anus.
1045. [1039.] In Postumum inepta narrantem.
Perdit equos macies tibi. Postume, nos quoque perdet,
Istam dum narras jam decies maciem.
1046. [1040.] In Thyrsidem domum suam nuptam ducentem.
Thyrsis "Quam cupii, sum Phyllida", clamat, "adeptus,
Illa meam venit jam mihi nupta domum".
Torvum subridet Nemesis, dea saeva; refuto
Has et ait, seris laetitias lacrymis.
1047. [1041.] In Quintum continuo inepta dicentem.
Toedet equis audire tuis an pabula desint,
An superent. Dic jam, Quinte, aliquid melius.
Dic aliquid, pasci quo mens queat... Occinit, eheu,
Defessis rursus pabula, rursus equos.
1048. [1042.] De Cinna, multa de se lepide narrante.
A te quid factum quid dictum, Cinna, lepore
Quippe soles narrans dicere mirifico,
Nil narrare alios de se vel paucula, de te
Nil ego te contra, Cinna, tacere velim.
1049. [1043.] Cur Lycidas placet omnibus. [ERROR: no reftable :]Cur Lycidas placeat omnibus. Krša
Aeque cur Lycidas placet omnibus? Hanc reor unam
Ob rem, quod dignum nil habet invidia.
1050. [1044.] Ad Gelliam, "Compta nimis damno vult tamen illa suo". [ERROR: no reftable :]In Gelliam, "Compta nimis damno quod velit esse suo". Krša
Compta parum foeda est, nulli sed foeda videtur,
Gellia, multarum quod latet in numero.
Coepit ubi comptus nimios, tum visa tuentes
Omni percellit foedior e numero.
Compta parum tamen illa sibi male displicet; esse
Compta nimis damno vult tamen illa suo.
1051. [1045.] In Quintillam numquam ridentem.
Nil ridet Quintilla. Aliquod si corde sub alto
Vulnus habet, doleo, moesta quod est nimium:
Sin cura intactum pectus gerit et tamen usquam
Haud ridet, doleo, stulta quod est nimium.
1052. [1046.] Ad Quintum vati maledicentem.
Te mihi seape, ajunt, maledicere. Parce, vereri,
Laesus ego referam ne tibi, Quinte, vicem.
Nil opus ulcisci, quod nil nocet, at mihi laudem,
Ni mea me fallunt somnia, ferre solet;
Cui pulchrum placuisse bonis, pulchrumque putatur,
Quos odi et fugio, displicuisse malis.
1053. [1047.] Ad quemdam servantem Pholoen immeritam.
Immeritam pergis Pholoen servare. Caveto,
Servari se se ne velit ex merito.
1054. [1048.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša In Gelliam. Non defit tempus, sed amor, visendi causa Quintum aegrotum. [ERROR: no reftable :]Quare Gellia Quintum aegrotum minus invisat. Krša
Aegrotat Quintus: defit tibi, Gellia, tempus,
Visum ut eas; rerum plurima praepediunt.
Crede mihi, potius qui nil non expedit et quem
Deficiunt nunquam tempora, defit amor.
1055. [1049.] Unum senectutis bonum, inter alia, est vati noscere Gallam. [ERROR: no reftable :]In Gallam. Krša
Objice mi longam, quantumvis, Galla, senectam.
Hoc mihi fert certe longa senecta boni,
Quod nequeunt juvenes, videam ut, formosaque, flore et
In primo vernans, quam fatua et nihili es.
1056. [1050.] In Gelliam, credentem sibi laudi esse solam. [ERROR: no reftable :]In Gelliam, credentem sibi laudi esse quod sola sit. Krša
Quod sola es, laudi credis tibi. Nempe severos
Ob mores linqui, Gellia, sola putas.
Quid qui te laesi fugitant, cautique, lacessis
Queis male nil meritos, aspera dicta timent?
Hi quoque num, quaeso, mores odere severos?
Hos quod longe abigis, quid, rogo, laudis habet?
1057. [1051.] In Glauciam, dicentem, de more saeculi mulieris manum deosculari. [ERROR: no reftable :]In Glauciam, dicentem, se more saeculi mulierum manum deosculari. Krša
Oscula quod figis muliebri plurima dextrae,
Scilicet id saecli, Glaucia, more facis.
Oscula qui sequitur, quum faedo insanis amore,
Idne etiam saecli, Glaucia, more facis?
1058. [1052.] Ad Leonillam. Cela amorem, si potes et nunquam detecto irasceris. [ERROR: no reftable :]Ad Leonillam nequaquam amores suos celare scientem. Krša
Fronte, oculis, vultu, Leonilla, fateris amorem;
Et tua, "Amas", tibi quod dicimus, ira furit?
Vis alios, urat quae te mala flamma, tacere?
Si potis es, moneo, tu prior ipsa tace.
1059. [1053.] In Ponticum in vitae ratione omnibus aliis dissimilem.
Indueris duplici qui nunc panno, quum furit aestas,
Quid facies mediis, Pontice, frigoribus?
Per glaciem, credo et rigidas, vesane, pruinas
Ibis carbasea frigidus in tunica.
Hoc volupe est, quando vita hoc laetaris in omni
Omnibus esse aliis, quam pote, dissimilis.
1060. [1054.] Ad Postumum, semper magis magisque inepta dicentem.
Multa Lupus dicit, multa et tu dicis inepte,
Postume, tu gravis es mi tamen, ille levis:
Spes etenim est, doctus post res ut dicat ineptas
Ille aliquid, nosci quod queat utiliter.
A te quod sperem, nihil est; effatus inepta,
Expecto, dicas semper inepta magis.
Disce aliquid, facies spem tu quoque, te quoque fantem
Qualiacumque aequis auribus excipiam.
1061. [1055.] De Aegle, frustra eodem cultu, quo Phyllis, se ornante.
Ornatu frustra incedis, quo Phyllis, eodem,
Non potis es cultu stulta, placere pari.
Illam cuncta decent; nil te non dedecet, Aegle,
Illa addit vesti, detrahis ipsa decus.
Suppara mutantur, vittae, redimicula, mitrae,
Aegle tu semper, Phyllis at illa manet.
1062. [1056.] Ad Petrum, petentem, ut Arcadia fleat phonascum mortuum. In phonascos. [ERROR: no reftable :]Ad Petrum, carmina ab Arcadia poscentem in funere phonasci. Krša
Extincto fletus fundi vis, Petre, phonasco,
Et luctum tota gliscere in Arcadia.
Tu tibi fle solus: certatim flebimus omnes,
Arcadiae quando triste quid acciderit,
Cui satis est, valeant si vates: ire phonascos
Pessum omnes placido pectore perpetitur.
Pieriis adsueta modis nam despicit istos
Parva alios faciunt qui sibi ab arte modos.
1063. [1057.] In Marcum, quem monet ut timeat, ne ille Leonillae potius quam ei Leonilla propior displiceat. [ERROR: no reftable :]Marcum monet, ut caveat, ne Leonillae propior displiceat. Krša
Ne tibi displiceat propior Leonilla, vereris.
Id quoque, ut es laevus, Marce, potest fieri.
Sed certe fiet, quod tu nil, Marce, vereris,
Illi displiceas ut male tu propior.
1064. [1058.] In machinam volantem, ejusque opificem.
Fumea quod cassa nubes inclusa papyro
It campos alte missa per aerios,
Attonita id spectant stupefacti mente Quirites,
Magnum et se credunt cernere prodigium.
Quid mirum est, fumus tenues quod surgit in auras?
Quid mirum est, secum quod leve portat onus?
O fumoque opifex levior, cassaque papyro,
Hinc speras aliquam si tibi gloriolam!
1065. [1059.] In navem aeriam.
Dii bene quod, ponti quae tranant caerula, puppes
Non nisi vesanus ducit in alta labor.
Ni foret id, miseram quae nunc male terret, in ipsum
Ausoniae pestis glisceret acta sinum.
Quam nunc vix sistit, possit quae sistere cura,
Aera si ansu praepete transiliat?
1066. [1060.] Fabiano, longo tempore frustra culto, valedicit. [ERROR: no reftable :]Fabiano, diu sibi culto, valedicit. Krša
Non ego me primum volui, non esse secundum:
Esse aliquem volui me, Fabiane, tibi.
Id quando haud licuit, mihi longum culte, valeto:
Spe ludi falsa tempus in omne piget,
Conari et frustra, nec posse placere, superbus
Cui Labeo, fatuus cui [ERROR: no reftable :]cui] Krša : mi Radelja placet Hermogenes.
1067. [1061.] In Cinnam. Poeta vult ab eo amari, non tantum ferri. [ERROR: no reftable :]In Cinnam.Se velle ab eo amari, non tantum tolerari. Krša
Cinna diu me fers: ferri mihi, Cinna, molestum est,
Suntque graves, video me quibus esse gravem.
Jam vel ama, vel ferre itidem si pergis, abibo,
Talem et te posthac non ego, Cinna, feram.
1068. [1062.] Aliud.
Senti equidem: tu me fers tantum, Cinna; valeto.
Me ferri tantum non ego, Cinna, fero.
1069. [1063.] In Gallam, credentem, eo quod a marito non servata, se magnam sibi fidem habere. [ERROR: no reftable :]Ad Gallam, cur vir ejus eam minime servet. Krša
Quod te, quidquid agas, conjux non servat, haberi
Hoc magnam credis tu tibi, Galla, fidem.
Quid si non servet, servari haud digna videtur
Quod, quam non ullam sensit habere fidem?
1070. [1064.] [ERROR: no reftable :](Versus leonini) Radelja Ad Pium Sextum. Romae querimonia in sodales Quirinales. [ERROR: no reftable :]Ad Pium Sextum. Romae querela. Krša
Sexte, Quirinales queritur tua Roma sodales,
Non jam Romulidas esse, sed Italidas,
Linguam et divini patriam sprevisse Quirini,
Dignos pol ratio quos fuget e Latio.
1071. [1065.] In Postumum Accam laudantem, ut ab ea laudetur.
Laudes saepe tuas dicit tibi Postumus, Acca,
Dicere quod laudes te cupit, Acca, suas.
Hoc te praesentem laudat male garrulus; abstas
Ut paullum, tacitus fit subito Harpocrates.
1072. [1066.] In Aulum continuo computantem inutiliter.
Noctes atque dies longis rationibus Aulus
Et sumptum et census computat assidue.
Nil sumptu interea demit, nil censibus addit,
Remque suam perdit prodigus assidue.
Ergo nil longis rationibus expedit unquam,
Ni [ERROR: no reftable :]Ni] Krša : Nil Radelja sua uti possit damna videre magis.
1073. [1067.] In Ornitum semivirum.
Permagno liquidam pretio vocem, Ornite, vendis,
Majori at pretio vox tamen empta tibi est.
Semivir argenti vel montes congere: pensas
Jacturam nullis, Ornite, divitiis.
1074. [1068.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Ad Gelliam, quae primum viso Lyco, dixit "Mi Lyce". [ERROR: no reftable :]De Gellia Lycum salutante. Krša
"Mi Lyce", ait primum mi viso Gellia. Miror
Ingenium, quod me perspicit esse suum.
Fallor, an eximiae tanta est fiducia formae,
Ut quemcumque velit noverit esse suum?
1075. [1069.] In malum Torquati Tassi interpretem.
Carmina Torquati non vertis, sed male perdis,
Aurum ut si plumbo verteris, aut chalybe.
Torquati nervis quid factum? Dicimus. Illo
Quid factum, attoniti dicimus, ingenio?
1076. [1070.] In Aulum malum poetam.
Laudari a populo tua carmina gratulor, Aule,
Sed mihi judicium dissidet a populo:
Sicque malos soleo vates damnare, probantem
Ut damnem pariter non minus et populum.
1077. [1071.] In idem argumentum.
Laudibus attolli dicis tua carmina coelo;
Credo equidem, id fieri sed reor immerito.
Et soleo non te solum persaepe, sed una
Et laudatores temnere, Quinte, tuos.
1078. [1072.] In Lupum, se ob pauca et fatua carmina vatem credentem.
Carmina quod scripsit nec multa et stulta, videtur
Esse sibi vatum jam Lupus in numero.
Est certe in numero, numerus modo, nomen inane,
Forma levis, volitans et sine re species,
Tam verus vates, quam, pingui corpore dempto,
Quae cassa est, veram dicimus esse nucem.
1079. [1073.] In Levinum, arte carentem et artificum historiam narrantem.
Artificum, Levine, tenes et nomina et aevum,
Atque omnem narras garrulus historiam.
Arte cares; nosti, quanti quis polleat arte,
Norit ut omnigenas si quis egenus opes,
Et regum cultus, laeta et convivia narret
Et lacer et longa perditus ipse fame.
1080. [1074.] In quemdam, de eximiis Theonis scriptis insulse judicantem.
Eximii, quae tu dixisti insulsa, Theonis
Scripta lego atque mihi mirifice sapiunt.
Et mire insulso te te reor esse palato,
Cui sale tam multo sparsa nihil sapiunt.
Mi risum haec moveant: risu tibi scurra, popellum
Qui tenet in triviis, ilia concutiat.
1081. [1075.] In quamdam, quae publico theatro cantavit. [ERROR: no reftable :]In quamdam, quae publico in theatro cantaverat. Krša
Istam laudato, quantum vis, Cinna, theatro
Quae quondam vocem vendidit in medio.
Simplex, salsa, proba est, quantum vis, Cinna; theatro
Sed vocem quondam vendidit in medio.
1082. [1076.] In malum poetam.
Difficiles optas numeros, ultroque molestas
Ipsum te vates induis in pedicas.
Id magnum reris. Fatear, vestigia ferres
Libera, si duris implicitus pedicis.
Nunc video crebro lapsantem ac tarda meantem
Sic ire, ut quivis sentiat implicitum,
Rideat et frustra caussantem, quas tibi nunquam
Sumpsisses ultro, si saperes, pedicas.
1083. [1077.] In Tullum parvi poetas, magni pictores facientem.
Pictores magni pendis, parvique poetas,
Acer, Tulle, oculis, coecus at ingenio.
1084. [1078.] In Philippum, ridentem phrasim Latinam, tamquam non perfecte Latinam.
"Gliscere" quod "plausus" dixi, ridere, Philippe,
Incipis: O, risu digna, Philippe, tuo!
Pol si ridebis, quae nescis omnia, nusquam
Non risus fatuo gliscet in ore tibi. [ERROR: no reftable :]Pacuv. apud Nonium "Horrescit et gliscit gaudium". Virgil. Lib ... "Gliscit violentia Turno". Tacitus passim: Gliscit certamen, periculum, adulatio Radelja
1085. [1079.] In Aulum, dicentem, poetam invidere ejus versibus.
Invidere tuis me dicis versibus, Aule,
Dic potius, versus nolle videre tuos;
Quod spes nulla mihi est, scruter licet omnia, quidquam
Nancisci, dignum quod rear invidia.
1086. [1080.] In Aulum dicentem, poetam scribere "communia".
Quae scribo dicis communia; forsitan et sunt;
Communis, credo, quod mihi sensus inest.
Tu, quem communi sensu ajunt, Aule, carere,
Scribe; id erit, quidquid scripseris, omne, tuum.
1087. [1081.] Ad virum, cum quo continuas uxor rixas habebat. [ERROR: no reftable :]Ad quemdam, cum quo continuas uxor rixas habebat. Krša
Hectoris haud vere quo dicta est nomine conjux,
Digna tua est dici verius Andromache.
Illa nil fieri possit pugnacius, illa
Assidue tecum praelia saeva gerit.
Quae tu cumque probas, cuncta improbat: ipse videri
Si tibi quid verum dixeris, illa negat.
Nec cessat clamor, convicia, rixa, querelae,
Dum trahat addictum sub sua jura virum.
Heu bellum miseris deplorandum lamentis,
Durius, heu, bello et longius Iliaco!
1088. [1082.] In quemdam, Bembum et Casam parvos fuisse vates, dicentem.
Qui "parvos" dicis "vates" Bembumque, Casamque,
Te dici "nullum", Cinname, posse puta.
Nam procul a "parvo" tam "nullus" distat, opinor,
Distas a Bembo quam procul atque Casa.
1089. [1083.] In Varum grandiloquos vates laudantem.
"Grandiloquos" laudas vates: ego (condere verbum
Hoc mihi, Vare, novum si licet) "aptiloquos".
1090. [1084.] In idem argumentum.
Scribis magna: velim, scribas magis apta. Pusillum
Ingens subvertit calceus, Aule, pedem.
1091. [1085.] In dominum, multos libros habentem et nunquam eos legentem. [ERROR: no reftable :]In quemdam, multos libros habentem et nunquam eos legentem. Krša
Hospes, librorum miraris tanta supellex
Tam neglecta suo quod jaceat domino.
Extra qua niteat, rem curat; stulta juvari
Queis intra possint pectora, spernit opes.
1092. [1086.] In idem argumentum.
Tot tam pulchra tuis congesta volumina, Tulle,
Omnia cur multo in pulvere spreta jacent?
Hospes an ut proavos laudet, spernatque nepotem
Indoctum doctis degenerem a proavis?
1093. [1087.] In Orcam nil pulchri a quoquam scribi putantem.
Nil pulchri a quoquam scribi putat Orca, putabit
Et semper, donec scripserit ipse aliquid.
Expertus discet, quam sit contemnere pronum
Quidvis, quidquam apte at scribere, difficile,
Et collata suis censebit pulchra, videntur
Quae fatuo pulchri prorsus habere nihil.
1094. [1088.] In Ponticum, magnum, sed non amabile carmen facientem.
Nempe facis magnum, sed non et amabile carmen,
Quod blande captas mulceat auriculas,
Quod subeat pectus, circum et praecordia ludat,
Seque imis alte sensibus insinuet.
Hinc doleo interdum, nec miror, Pontice, multi
Quod laudant, pauci sed tua scripta legunt.
1095. [1089.] In Cinnam epigrammata scribentem.
Tempora ne deses perdas, epigrammata scribis.
Nempe alio perdis tempora, Cinna, modo.
1096. [1090.] In Quintum, vera omnia scribere dicentem.
Quae scribit, Quintus dicit, vera omnia; verum
Nec metuit, falsi ne simulet species.
Ignosco juveni. Quae nunc scit, pleraque, spero,
Maturo tandem nesciet ingenio.
1097. [1091.] In carmina fugientem.
Carminibus blandis quercus et saxa trahuntur:
Carmina te solum, Cinname, blanda fugant.
I procul, i, vitaque hominum consortia, duris
Quercubus et duro marmore dure magis.
1098. [1092.] In Ponticum, fatuum scriptorem laudantem.
Quod tribuis fatuo scriptori, Pontice, laudem,
Nec sentis? Laudem detrahis ipse tibi.
Nec mihi fit major, tibi qui placet ille, sed hercle
Tu mihi fis, mire cui placet ille, minor.
1099. [1093.] In advenam, suum de vatibus Ausoniis judicium dantem.
Ausoniae pulchras qui nuper venit ad oras
Hospes longinquo vectus ab Oceano,
Nec sibi adhuc fecit Thuscae commercia linguae,
Nec Thuscas certe sentit adhuc Veneres,
Pensitat Ausonios non aequo examine vates,
Nec dubitat pretium ponere cuique suum.
Quidnam Itali? Rident ignarum ignota loquentem,
Jure suo et spernunt futile judicium.
1100. [1094.] In Ponticum, gelidum carmen recitantem.
Audivi gelidum recitas dum, Pontice, carmen,
Totus et injecta ceu glacie obrigui,
Nec mihi jam numeri fervent, nec verba; resedit
Musaeus, mentem qui ciet, ille calor.
Haec semel auditus. Nocuisti: pangere versus
Dediscam, haud renuo, si te iterum audiero.
1101. [1095.] In Furium, dicentem se aeternum carmen scribere.
Furius aeternum dicit se scribere carmen,
Et scribit. Vatum carmina quis veterum,
Queis ornat se se, ut falsis cornicula pennis,
Credat, longa unquam posse perire die?
1102. [1096.] "Pangis magniloquum, sed non et amabile carmen".
Pangis grandiloquum, sed non et amabile carmen,
Quod mantem aggestis pulsat imaginibus,
Percellitque aures ingenti, Cinna, fragore,
Non quod sese imis sensibus insinuet,
Infusumque alte perfundat corda lepore,
Atque suis animum vindicet illecebris.
Hinc audita ferunt vanos tua carmina plausus;
Lecta dein foedo in pulvere spreta jacent.
1103. [1097.] Cur carmen, quamvis dulce, non placeat.
Dulce tuum est carmen, sed, quamvis dulce, placere
Cui nam posse putes, ni fuerit modicum?
Ambrosiam apponas saturo si fine sine ullo,
Ipsam pertaesus respuet ambrosiam.
1104. [1098.] In ineptum cantorem.
Quinte, meros cantas numeros, non verba. Facesse
Hinc procul in solum, cantor inepte, nemus.
I; fatuas illic voces, sensuque carentes
Saepe itera brutas, ut lubet, inter oves,
Queis aures dedit, at mentem natura negavit:
His placeant dulces, at sine mente, soni.
Mi cantu placeat concors sententia; me, rem
Qui deceant, soli detineant numeri.
Sed deceant, an non, qui possim noscere, Quinte,
Si non rem, solos audiero at numeros?
1105. [1099.] In advenam poesim Thuscam spernentem.
Hospes, disce prius Thuscam, dein sperne, poesim.
Crede sed, haud spernes, discere ut incipies.
1106. [1100.] In quemdam, Ludovicum Ariostum spernentem.
Divinum, quo se jactat Ferraria, vatem
Spernere tu tanto nempe supercilio?
Illi quod placuit, pravum tu dicere quidquam,
Carpere tu quidquam, quod probat ille, potes?
Nec metuis, male caute, virum quae suspicit, omni
Magnus ne fias risus in Ausonia?
1107. [1101.] "Ipsum pone opus in trutina".
Nec cito, nec lente, quae scribo, scripta putato.
Id nihil est. Ipsum pone opus in trutina.
Hoc, si pondus habet, vel tu me dicito lentum,
Vel celerem, pretii defluet inde nihil.
1108. [1102.] In Quintum, ob reprehensionem carminis peccantis furore agitatum. [ERROR: no reftable :]In Quintum, eo quod in ejus carmine aliquid reprehensum fuerit, ira aestuantem. Krša
Quinte, tuo quiddam est reprensum in carmine: ineptum
Censorem, dicis, mentis habere nihil.
Scintillae absistunt oculis, frons ignea flagrat,
Membra tremunt, vocis praepedit ira viam.
Jam tua, non quaero, quid peccent carmina: peccat
Vita tibi, fatuus quem furor exagitat.
1109. [1103.] Esset bonus poeta Cinna, ni crederet se esse talem. [ERROR: no reftable :]Fore bonum poetam Cinnam ni crederet se esse talem. Krša
Cinna bonus fieri posset fortasse, poetam
Ni se jam factum crederet esse bonum.
Hoc perdit miserum, dum summo in fine putat se,
Quod piger in media desidet usque via.
1110. [1104.] [  Var. 159] Quid pulchrum? [ERROR: no reftable :](ponendum inter varia) Radelja
Quae sint pulchra, rogas? Quae, quamquam, Tulle, videnti,
Cur placeant, nequeas dicere, visa placent.
1111. [1105.] In Gallos. Ad Glyconem narrantem, Gallis non placuisse carmina, quae Grajis placuerent.
Quae Grajis placuere, Glycon, insulsa putari
Gallorum narras carmina per populos.
Id fateor; remque hanc, si desint omnia, ob unam
Gallorum insulsos esse reor populos.
1112. [1106.] In ineptum de Ulysse scribentem.
Tot vada qui ponti felix evasit Ulysses,
Nunc miser in libro mergitur ille tuo.
1113. [1107.] Aliud.
Erravit ponto, terraque erravit Ulysses:
In scriptis errat nunc magis ille tuis.
1114. [1108.] "In Varum, quod nil scripserit ille suum".
Nulla est in scriptis Vari sententia, quam si
Carpas, scriptorem non vocet auxilio
Ille aliquem prima de classe. Hoc dicere magnum
Virgilium, hoc magnum dicere Moeoniden;
Haec Tulli doceat, divini haec dicta Platonis
Esse eadem iisdem perlita luminibus.
Vari ergo in scriptis nil carpam scilicet, unum
Hoc praeter, quod nil scripserit ille suum.
1115. [1109.] In fatuum Petrarchae carminum contemptorem.
Petrarcham torpere gelu; te ardere, Lycota,
Quo Phoebus vates concitat, igne putas?
Cujus ego soleo fatuos ridere furores,
Verborum et vanam spernere luxuriem,
Quem, mage quo passim succendere cuncta putas tu,
Hoc mage consuevi dicere frigudulum,
Et pictae similem flammae, quae gliscere visa
Nec quemquam incendit, nec calet ipsa tamen.
Talis Petrarcham spernas? Cui dulce canenti
Assurgunt Pindi e vertice Castalides,
Ardua quem celeri superantem nubila penna
Ipso stratus humi vix tu oculo sequeris.
1116. [1110.] [  1474] In Tuccam, factum criticum, quando non potuit esse poeta. [ERROR: no reftable :]In Tuccam, factum criticum, postquam non potuerit esse poeta. Krša
Tu tibi, ais, sperni Musas majora sequenti;
Spretum ego te Musis, Tucca, minora sequi.
Factus enim es criticus tandem postquam esse poetae
Conanti languens obstitit ingenium.
Nam quis Aristarcho mavult, modo sanus, Homero
Quam fieri, utrumvis si licet, assimilis?
1117. [1111.] In vates Arcadiae.
Vatum quisque furit vesano concitus oestro,
Mira videt totam quisque per Arcadiam,
Et fugit in nubes longe per inania, lapsu
Ad terram et praeceps decidit Icario.
Mens bona, si qua dea es, tantos compesce tumultus,
Fac, regat hos coetus non furor, at ratio,
Fac, pastor se se pastorem sentiat esse,
Carmen lanigeras et canat inter oves,
Dulce sonans tenui deductum carmen avena,
Vicino plaudat cui Dryas e nemore.
1118. [1112.] In Arcadum plausus.
Carminibus plausere tuis, Quinte, Arcades: ipsis,
Quinte, sed haud multum plauditur Arcadibus.
1119. [1113.] In theatrorum cantores. [ERROR: no reftable :]In scenicos cantores. Krša
Insulsi nil me cantus juvere, theatro
Longum desedi moestus et in medio.
Dictum aliquod sapiens optabam; verba poetae
Venabar patulis omnia et auriculis,
Ullum nec potui (cantores dii male perdant)
Nequidquam intentus perpetuo excipere,
Humanasque inter voces nil denique dignum
Audivi humano quod foret ingenio.
1120. [1114.] In idem argumentum.
Obscurant merito cantores verba poetae,
Ne pateat, quam res discrepet atque modi,
Quam sapiens dictum numeros condemnet ineptos,
Quam, quod amat sensus, respuat ingenium.
1121. [1115.] In Levinum veteres tantum commendantem.
Scriptores laudas priscos, Levine: recentum
Ne laudes quemquam, praepedit invidia.
Quod vivis tribuis, demptum tibi rere: sepultis,
Laude tua incolumi, plauditur ingeniis.
1122. [1116.] In sacrum oratorem, non apte declamantem. [ERROR: no reftable :]In sacrum oratorem, auditoribus suis neglectis, contra absentes declamantem. Krša
Absentes contra declamas; negligis, Aule,
Oranti praesens qui tibi adest, populum.
Longe hinc sunt, fidei oppugnant qui dogmata; vita
Quos cernis, fidei dogmata dedecorant.
Nil opus est, illos adigas ut vera fateri;
Hoc opus est, adigas, si pote, vera sequi.
1123. [1117.] In futiles nostrae aetatis sophos.
Ridemus veteres; miramur nostraque, nosque,
Ipsum jam culmen venimus ad sophiae;
Clamamus: jam vera patent, fulgentque, libellis
Dum fatuis aetas futilis obruimur.
1124. [1118.] In ineptum carminum contemptorem.
Non unquam laudas bona carmina, Quinte; videre
Quod, credo, numnam sint bona, Quinte, nequis.
1125. [1119.] In idem argumentum.
Pol malus es vates. Qui norim id, Cinname, quaeris?
Hoc uno: versus despuis usque bonos.
Scire piget, quidnam scribas. Quod scribis, opinor,
Est his, quae toties despuis, absimile.
1126. [1120.] In malum poetam.
Tu tua contemni miraris carmina; contra
Id te mirari, Glaucia, miror ego.
Tam mala sunt etenim, magnum rear ut prope monstrum,
Illa vel authori posse placere suo.
1127. [1121.] In idem argumentum.
Conatus toties tam longis, Glaucia, curis
Nil non insulsum scripsit et illepidum.
Conari tamen invita juvat usque Minerva,
Invitis carmen scribere Pierisin.
Stultum ajunt qui bis, qualem hunc par dici, ad eumdem
Offendit stulte qui toties lapidem?
Carmine qui scripto toties derisus inepto
Rursus ridendum scribere carmen amat!
1128. [1122.] In Postumum, qui indoctus doctum carpit.
Qui discum nunquam vidisti, Postume, disco
Ludentem, dicis, quae deceat facies,
Artificem et Grajum culpas, quod scilicet illum
Sic sculpsit, facies non satis ut deceat.
Nec sentis, doctum indoctus quod carpere pergis,
Id te quam certo, Postume, dedeceat.
1129. [1123.] Cur vati displiceant carmina Antigenis.
Antigene, quiddam fecisti carminis, idque
Dixi ego simpliciter displicuisse mihi.
Tu nullum, clamas, verbum non esse Latinum,
Nullum legitimos non cadere ad numeros.
Ne clama; id fateor, sed carmen displicet istud,
Communi sensu quod caret, Antigene.
1130. [1124.] In Phidippum divitem superbum, ingeniique pauperem. [ERROR: no reftable :]divitem superbum, ingeniique pauperem] expunctum
Mendicare tuam decuit ne, Phidippe, Camoenam?
Quo tibi divitiae? Quo tibi nobilitas?
Incessusque audax et sesquipedalia verba?
Et magnum celsa fronte supercilium?
Tu vatum e trivio similis (proh dedecus ingens!)
Porrecta, clamas, da, pater, aera, manu?
Det quidquid poscis, nunquam: dederit tibi tantum,
Quantum poscendo detrahis ipse tibi.
1131. [1125.] Lycotae de suis carminibus judicium spernit.
Tu laudave meum carmen, vel sperne, Lycota,
(Pace tua hoc liceat dicere) nil moveor.
Quidquid enim dicas de carmine, mi vetus, "ultra
Ne crepidam sutor", dictum animo [ERROR: no reftable :]dictum animo] Krša :vetus Radelja objicitur.
1132. [1126.] In ineptum carminum suorum censorem.
Dormito interdum, fateor, ceu magnus Homerus,
Sed vel dormitans te meliora cano;
Nec mea, sint quamvis incondita, somnia sanus
Mutarim curis, censor inepte, tuis,
aeternoque velim potius decumbere somno,
Quam quo me velles, pervigilare modo,
Et furere insanos lymphata mente furores,
Pulmonem et nugis rumpere grandiloquis.
1133. [1127.] Quis dormitans, quis vigilans inter Musas. [ERROR: no reftable :]In idem argumentum. Krša
Non ego dormitans de te, pater optime, scripsi,
Nec somno est quidquam, cura ubi multa, loci:
Dormitans audire solet sed carmina qui me
Arguit ac stertit, suave ubi quid canitur,
Et dulcisve Albi, vel blandi more Catulli
Carmen sedatis lene fluit numeris.
Tum solum evigilat, nubes quum turgida pulsat,
Et furit et fatuos Musa ciet strepitus.
1134. [1128.] In carmina Bavii nive frigidiora. [ERROR: no reftable :]In carmina Bavii
Quis novus obrepsit mihi torpor? Cur mea Musa
Languet iners, dulces nec meminit numeros?
Quis terrae affigit mentem stupor? Heu, tua legi
Scripta, Bavi, Alpina frigidiora nive.
Hinc mihi ceu diro vinctum cor nempe veneno est,
Hinc algu hoc subito perditus obrigui.
1135. [1129.] In judicium Auli probantis carmina. [ERROR: no reftable :]probantis carmina] carminibus probandis Radelja; De Aulo ejusque judicio in Krša
Magni Aulo fieri dicis tua carmina. Credo:
Magni Aulum nulli sed fieri video.
1136. [1130.] In carmina Quinti parum Romae placentia.
Dicis ob invidiam sperni tua carmina Romae;
Ignoro idne malam fiat ob invidiam.
Hoc unum didici pol te ipso teste, placere,
Quae scribis, Romae carmina, Quinte, parum.
1137. [1131.] In poetas verborum tumidos et cassos rerum.
Vos pulsate auras et nubila vana poetae,
aetas haec effert quos veterum haud similes,
Verborum tumidos, cassos rerum, enthea miris
Pascentes fatue pectora imaginibus.
Ite, licet, falsis longe per inania pennis,
Ite, malus quo vos abripit iste furor.
Tutus ego terra ex humili spectoque volantes,
Quoque ferant nisus Icarii video.
1138. [1132.] Stultorum satis esse.
Parce istis, demunt communem quae tibi sensum,
Parce istis, moneo, Cinname, literulis;
Istaec vel tibi habe mysteria, provenit unde
Falsi perpetuis auctibus ampla seges.
Stultorum satis est. Si quis non desipit, illum
Stultitia noli perdere, stulte, tua.
1139. [1133.] In Lycidam instante senecta floridulum carmen scribentem.
Coeperat exacto malus florere Novembri,
Sperabat foetus et sibi mirificos,
Irrita sed primo spes frigore concidit omnis;
Strata omnis florum pompa jacebat humi.
Haec sibi scripta putet Lycidas, instante senecta
Caepit qui carmen scribere floridulum.
1140. [1134.] In nostrum aevum. [ERROR: no reftable :]In sua tempora parum Musis accomodata. Krša
Quis leget hoc nostri quodcumque est carminis aevo,
Quo bona tot veterum carmina spreta jacent?
Quo, Maro si redeat, redeat si magnus Homerus,
Cassa dabunt rapidis verba ferenda Notis.
Quippe ubi doctae aures desunt, quid docta facit vox,
Quid faciunt Musae, quid faciunt Charites?
1141. [1135.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Aulus vates eximius, quia credit nihil eximii se habere. [ERROR: no reftable :]Laudat Aulum eo quod nihil eximii se habere credat. Krša
Hoc habet eximium cunctis in vatibus Aulus,
Eximium quod se credit habere nihil,
Non, ut vulgo omnes, Musis et Apolline fervet,
Semper vesanus nec furit, at loquitur.
1142. [1136.] [ERROR: no reftable :](ponendum inter Epigr. ad domum Pizzelliam) Krša [  Lyd. 631] In choragum populum nihili facientem. [ERROR: no reftable :]Ad Petrum Pizzellium. De chorago minime Romae accepto. Krša
Displicuit populo, placuit tibi, Petre, choragus,
Atque aliis, veros qui didicere modos.
Ergo facit nihili populum, nec sibila curat,
Et celsum explosus tollit ad astra caput.
Laudo equidem; tantum nec praestans ille choragus,
aeque sed praestans est mihi philosophus.
1143. [1137.] In idem argumentum.
Displicuit populo; mirus tamen esse choragus
Dicitur et veros Cinna tenere modos.
Dicatur: veros, populo at qui vendit opellam
Non tenet ille modos, ni placeat populo.
1144. [1138.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša In frigidum Sophoclis interpretem. [ERROR: no reftable :]Ad Lambertum Sophoclis interpretem. Krša
Interpres Sophoclis, posce hoc, Lamberte, Camoenas,
Ut tibi Pierio ferveat igne sinus.
Ni caleas, tragicum ni spires, plena leporum
Carmina et omnis erit cultus, amice, nihil.
1145. [1139.] In Varronem [ERROR: no reftable :]Varronem] corr. ex Varrum , sua carmina spernentem.
Si mala sunt, scribo indoctus quae carmina, sperni
Illa tibi, Varro, digna ego confiteor,
Aut aliis potius (nam tu qui spernere possis
Jure mala, haud possis vel mala qui facere?)
Sin bona sunt, Varro, pecudem brutam reor esse,
Audet qui diae spernere mentis opus.
1146. [1140.] In procerem ob dona fortunae vanum et superbum.
Te domus alta, nitens ostroque auroque, paratu
Regifico et structis mensa gravis dapibus,
Aurati et currus, famulantum et turba; superbum
Me facit hoc, istic quod nihil afficior.
Vanaque tot propter fortunae munera vano
Turgentem fastu despicio procerem.
1147. [1141.] In Aulum foemineas manus deosculantem.
Foemineas petis, Aule, manus: incesta libido
Si jubet, esse vides id, puto, flagitium.
Sin amor innocuus, fatuum puto, quisquis amorem
Testari solis scit fatue manibus;
Bruta velut puerorum aetas, cui [ERROR: no reftable :]cui] Krša : mi Radelja , promere sensa 5
Ut possit, nondum suppetit eloquium.
1148. [1142.] In idem argumentum.
Foemineas petis usque manus; tua membra juventa
Si fervent, foedum, Quinte, facis facinus.
Sin frigent senio, quae tam vesana puella est,
Se tangi ut dextra jam moriente ferat?
1149. [1143.] "Tangere enim ac tangi gaudet vitiosa libido". [ERROR: no reftable :]Ad Postumum dextram Pollae dextrae perpetuo jungentem. Krša
Foedus amicitiae simul ictum est, Postume, Pollam
Teque inter, dextrae dextraque juncta fuit.
Nil opus est istud nulla non luce novari,
Et vestras cupide jungier usque manus.
Quod semel est factum non turpiter, hoc, mihi crede,
Ambo jam facitis turpiter assidue.
Tangere enim ac tangi gaudet vitiosa libido:
Purus amor dulci pascitur alloquio.
1150. [1144.] [  776] Ad Postumum, cur Gellia eum vitat.
Quod sapis, hac una, si nescis, Postume, causa
Gellia te vitat, nec sibi vult comitem.
Nempe amat hos, quos ipsa queat male spernere; contra
Odit queis sperni se male posse videt.
Quid tu? Credo, illa mavis, quam mente, carere.
Nil tanti est, cupias ut fieri fatuus.
1151. [1145.]  774. In Eunum, de se bene promeritum fugientem. [ERROR: no reftable :]In Eunum poetam, de se bene promeritum fugientem. Krša
Tam bene promeritum de se fugit Eunus, ob ipsum
Id, credo, quod sum tam bene promeritus.
Nempe pudet, cunctos gestit qui vincere, tantis
Se toties victum, quod videt officiis.
Atqui turpe putat si vinci, turpe minorem
Esse, vir eximiis conspicuus titulis
Vincere victorem cur non studet ac facit, unde
Major ego incipiam scilicet esse minor?
1152. [1146.] [  779] In Postumum datam fidem non tenentem.
Quae dixi cuicumque semel, stant firma, labascit
Nec mihi coeptum unquam, Postume, consilium.
Te quoque firmum animi constanti mente putabam
Propositum atque datam posse tenere fidem.
Non potes, ut video: dicta et promissa retractas.
Heu stipula, heu siccis mobilior foliis!
I, quemvis alium posthac tibi quaere sodalem;
Odi ego, qui probrum non putat esse levem.
1153. [1147.] Vita ducta in rupibus et antris praestat servitio muliebri. [ERROR: no reftable :]Praestare solam desertis in locis vitam agere quam mulieri servire. Krša
Heic gelidae rupes, heic saxa horrenda, Lycori,
Antraque montanis vix adeunda feris.
Heic quid agam, quaeris? Mecum tua facta recorder,
Et fastus, misero qui doluere mihi,
Et dico: Infelix haec praestat vita, Lycoris
Duro quo prestit me mea, servitio.
1154. [1148.] In Italiam, toties referentem machinam volantem, aliena inventam. [ERROR: no reftable :]In Italiam, perpetuo crepantem machinam volantem, ab aliis inventam. Krša
Quod coelum incluso follis petit actus ab igne,
Inventum jactat Gallia docta suum.
Quidquid id est laudis, totum sibi vindicat illa;
Vidit, inexpertum primaque fecit opus.
Nil tibi jam superest. Aliena inventa referre,
Ut magnum, toties non pudet, Ausonia?
1155. [1149.] In quamdam, senem stulta loqui ferentem.
Istum, Phylli, senem toties tam stulta loquentem
Tam patiens placido pectore ferre potes?
Phylli, potes nugas et inania dicta probare?
Phylli, potes tantae plaudere stultitiae?
Tam ne placet pulcher violae color et placet ille
Currus, Flaminiam, quo terit, aureolus?
1156. [1150.] Quo Phillis se magis ad speculum fingit, eo minus pulchra. [ERROR: no reftable :]Quo se magis ad speculum fingit, eo minus pulchram esse Phyllidem. Krša
Pulchra foret Phyllis, vellet ni pulchra videri,
Ni faciem ad speculum fingeret usque suum,
Ni male nativos corrumperet arte lepores
Ipsa sibi, versis vultibus, absimilis.
Nunc pulchram haud possum vere illam dicere; possum
Pulchrarum tantum dicere simiolum.
1157. [1151.] Ad Lesbiam potius pronam in illecebras. [ERROR: no reftable :]Ad Lesbiam pronam in illecebras
Multis tentari dicis te, Lesbia; quid ni
Tentetur multis quam capere est facile?
Mirer, si multis tentetur Delia, clamat
Vita omnis captu quam fore difficilem.
1158. [1152.] In divitem avarum.
In partes centum vilem qui disecat assem,
Et lucro et damno est multus in exiguo,
Attentum dicis servanda scilicet in re,
Ullis ridendum sordibus esse negas.
Quid? Sordis ne parum est, quod re tam dives in ampla
Et lucro et damno est multus in exiguo?
1159. [1153.] De senis et vetulae conjugio.
Cinna senex, vetula et Pholoe junguntur: uterque
Conjugio peccat, plectitur atque suo.
1160. [1154.] "Cui nocet id soli, sola videre nequis". [ERROR: no reftable :]In Gelliam seni blandientem. Krša
Isti quam vetulo blandiris, Gellia, inepte,
Si videas, fias jam, puto, blanda minus.
Quorum nil refert, sed enim quod cernimus omnes,
Cui nocet id soli, sola videre nequis.
1161. [1155.] In praeceptorem potius ineptum. [ERROR: no reftable :]In praeceptorem potius ineptum
Forsan vera doces, possim quae audita probare,
Ni non vera modo, ast certa etiam, Aule, voces.
Plurima communi sensu contraria saepe
Certa fuisse uni nam tibi commemini.
1162. [1156.] In nil scribentem et suo judicio se omnibus scriptoribus praeferentem.
Cunctis judicio tu praefers, Cinna, tuo te;
Nec miror, qui nil scribere, Cinna soles,
Quae scripsere alii sed tantum spernere, multo
Et risu et sannis omnibus excipere,
Scribe aliquid: disces, pronum ridere, sed hercle
Nil risu dignum scribere difficile.
1163. [1157.] [  794] In Varum foeda loquentem.
Unde istaec promis tam foeda et turpia mire
Doctus, Vare, omnem Cypridis historiam?
Grata scit et loquitur quisque ultro proelia miles,
aequoreos cursus navita, pastor oves.
1164. [1158.] In Varum, Lycorim aliis non pulchram, sibi pulchram credentem [ERROR: no reftable :]In Varum, Lycorim pulchram credentem
Vare, tibi pulchra est, aliis non pulchra Lycoris.
Solus habes oculos? Anne cares oculis?
1165. [1159.] In quemdam affirmantem "Foeminam cuilibet viro gratam esse".
Juppiter egregium doctorem, arcana latentis
Omnia naturae qui penitus reserat
In lucem expromens ignota atque abdita rerum
Quas miro primus viderit ingenio!
Nuper ut oraclum ceu fundens pectore ab alto,
"Nulli non", inquit, "foemina grata viro est".
Obstupui occulti nil non cernentis acumen,
Cui Plato, cui magnus cedat Aristoteles.
1166. [1160.] In Orphytum, qui nihil veniae cuiquam largit. [ERROR: no reftable :]In Orphytum, nihil veniae cuiquam largientem. Krša
Tune gravis censor, subtilem expendere summi
Adsuetus juris quidlibet ad trutinam,
Tu castigator juvenum visisque theatrum,
Et vocum blandis duceris illecebris?
Saltantum et pubem potis et laudare jocosam,
Dum laetos molli ducit ab arte choros?
Ignoscam id: veniae sed qui nihil, Orphyte, cuiquam
Largiris, veniam praestruis ipse tibi.
1167. [1161.] "Quod mihi non tribuo, tribuam tibi?"
Scripti ubi quid, sperno, abjectum; nec reddere suevi
Incudi quod non est bene compositum.
Tu quae scripsisti, vis lecta ut saepe refingam,
Elimem exactos lentus et ad numeros.
Quod mihi non tribuo, tribuam tibi? Non satis est, si,
Quo mea sunt, fuerint mi tua scripta loco.
1168. [1162.] In Quinti scripta prorsus improbanda.
Quidquid mendosum est deme inquis [ERROR: no reftable :]est deme inquis] Krša : est inquis Radelja , quum tua, Quinte,
Mittis judicio scripta probanda meo;
Demam equidem, vereor sed, demptis omnibus, hercle
Ne scripti redeat nil tibi, Quinte, domum.
1169. [1163.] In spretum Lycidam, unam omnibus Gelliam praeferentem. [ERROR: no reftable :]In Lycidam, puellis omnibus Gelliam praeferentem. Krša
Nulli non praefert Lycidas te, Gellia; nullum
Contra non praefers, Gellia, tu Lycidae.
Quis peccat magis, incertum. Te, Gellia, saevum
Nil magis est, stultum nil magis est Lycida.
1170. [1164.] Aliud.
Magni te, Lycidas facit unam, Gellia; jure
Tam stultum spernis, Gellia, tu Lycidam.
1171. [1165.] In Aulum, insulsa et auribus atque animo ingrata loquentem.
Aure mea si te posses audire loquentem,
Eune, semel, nolles jam, reor, Eune, loqui.
Nil magis insulsum est, vacuum nil est magis omni
Fruge bona, ingratumque auribus atque animo,
Nec remedi quidquam est, ni prorsus parcere verbis:
Hoc uno potis es consuluisse tibi.
1172. [1166.] Munus aptum Pholoe [ERROR: no reftable :]Pholoe] vetulae Radelja nuptae. [ERROR: no reftable :]De anu nubente. Krša
Nubit anus Pholoe. Quid nuptae muneris aptum
Esse reor? Nihil est aptius helleboro,
Ni vincit male commotae vesania mentis
Hellebori tota est quidquid in Antycira.
1173. [1167.] De Cinna Gelliae ingrato. [ERROR: no reftable :]De Cinna Gelliae viso. Krša
Cinna, fugam subito, Gallo veniente, capessis,
Gaudet discessu Gellia pulchra tuo,
Gallum et amat, vel quod gratus venit ipse; fugare
Ingratum vel te quod solet adveniens.
1174. [1168.] In horribilem sonitum vocis Auli.
Dicturo adstiteram, sed verbo exterritus, Aule,
Quod primum sonitu prodiit horribili,
Fugi equidem diro perculsus corda pavore
Discissis metuens auribus et cerebro,
Quae mihi adhuc misero penitus tinnire videntur,
Pulsari et vocis verbere Stentoreae.
1175. [1169.] Ad Postumum nimis insulse sua gesta narrantem.
Usque adeo insulse narras tua, Postume, gesta,
Vel matri ut possis displicuisse tuae.
Quid nobis, quorum nemo est, qui scire laboret,
Quid tibi vel laetum, triste vel acciderit?
Dic, oro, melius, dic et meliora; silere
Nam praestat, neutrum si potes efficere.
1176. [1170.] [  33] In Sylvanum informem Phyllidis amorem sperantem. [ERROR: no reftable :]In Sylvanum se Phyllidi placere posse sperantem. Krša
Non miror, quod amas Phyllin, Sylvane; venusta est
Illa quidem et lepido non rudis ingenio.
Hoc miror, fieri quod credis posse, rudem te,
Informem, illepidum Phyllis uti redamet.
1177. [1171.] In Aulum, proavos suos saepe memorantem.
Qui proavos memoras nobis tam saepe; nepotes
Te ne, erit, ut memorent, Aule, tui proavum?
1178. [1172.] In Eunum Lycorim petentem [ERROR: no reftable :]petentem] senem Radelja .
Et tussi et senio fractam potis, Eune, Lycorim.
Cur? Ipsam ob tussim, credo equidem et senium.
1179. [1173.] In Sabellium. [ERROR: no reftable :]In Sabelli imaginem. Krša
Haec ut imago, caput sic, unde est ducta, Sabelli;
Non caput est, quiddam sed capiti assimile.
1180. [1174.] In Cinnam senem connubium celebrantem.
Connubium celebras tam canus, Cinna; puella
Fiat ut infelix uxor, an ut vidua?
1181. [1175.] In idem argumentum.
Noluit uxorem juvenis; nunc ducere gestit
Cinna senex. Sapiens, heu, male desipuit.
1182. [1176.] In senem ducentem anum.
Ducis anum vetulus: non vitae (restat utrique
Pars brevis) at sociam mortis habere cupis.
1183. [1177.] In idem argumentum.
Haec anus, ille senex celebrat connubia. Laudo:
Poenam stultitiae pendet uterque suae.
1184. [1178.] Aliud in idem argumentum. [ERROR: no reftable :]In impar conjugium In impar conjugium.
Impar conjugium qui jungit, comprecer illi
Quae mala? Fert impar quae mala conjugium.
1185. [1179.] In Tullam ob Vari amorem superbientem.
Quod te Varus amat, nimium ne, Tulla, superbi;
Ardebat stulta non minus in Pholoe;
Continuo longi finem dein fecit amoris,
Stultitiae finem fecit ut illa suae.
1186. [1180.] In Gallam ob oscula a Varo accepta superbientem.
Oscula quod Varus dederit tibi, Galla, superbis?
Nempe dedit, metuit quod nihil inde sibi.
Crede, tuis fidens rugis, canaeque senectae
Te colit isto, aviam quo puer, officio.
1187. [1181.] In Quintum. Quare Leonilla secum nimis officiosa. [ERROR: no reftable :]In Quintum. Quare Leonilla secum officiosa sit. Krša
Quod coetu in magno venienti occurrit amice,
Quod solita est omnes dicere delicias,
Quod dextram dextrae jungit, quod blanda tuetur,
Quod prope complexu te, Leonilla, fovet;
Haec debes foedae, si nescis, Quinte, senectae.
Non faceret juveni quae facit illa seni.
1188. [1182.] Cur Quintus amat Gelliam vetulam. [ERROR: no reftable :]Cur Quintus colit Gelliam vetulam. Krša
Non quod amat, sed quod devitat Quintus amores,
Te senio enectam, Gellia foeda, colit.
Nec vetulam pulchris te praefert ille puellis,
Quotquot sunt, foedis posthabet at vetulis.
1189. [1183.] In Phyllidem prodigam suarum dotum. [ERROR: no reftable :]In Phyllidem nimis blandam. Krša
Dotibus eximiis Phyllis praestare putatur,
Et praestat (nempe id, Postume, confiteor).
Sed juvenes non tot se circa Phyllis haberet,
Donaret dotes ni facile eximias.
Largus opum colitur vulgo; raroque petuntur:
Qui servant clausas, Postume, divitias.
1190. [1184.] In Lycorin nimis rigidam senibus.
Quidquid agas, dicasve senex, Corvine, Lycorin,
Haud potis es flavam conciliare tibi.
Illa solet facilis cuivis ignoscere culpae,
Uni ullam nunquam dat veniam senio.
1191. [1185.] In Phyllidem, quo magis occultat senium, eo magis patet. [ERROR: no reftable :]In Phyllidem, turpior est aevo quae male pugnat, anno. Krša
Annorum celas nequidquam, Phylli, ruinas;
Deficiunt artes, deficiuntque doli.
Aetas longa urget miseram, seniumque patescit
Hoc magis atque magis, quo magis occulitur.
Da jam victa manus; quaeque es, tandem esse fatere.
Turpior est, aevo quae male pugnat, anus.
1192. [1186.] In Tuccam veniam poscentem, eo quod Aeglen ducat.
Non laudem, insano veniam sed poscit amori,
Aeglen quod properat ducere Tucca domum.
Do veniam; et miror, tanto correptus amore
Quod poscit solam Tucca sibi veniam.
1193. [1187.] In Ponticum nimis pugnantem Cinnae conjugio. [ERROR: no reftable :]Sed potius titulus "Charitas Pelosa" Radelja : In Ponticum de Cinnae conjugio. Krša
Clarus non claram sibi ne duxisse puellam
Cinna velit, pugnas, Pontice, multimodis,
Tamque adeo pugnas, omni et ratione laboras,
Solam ut posse istuc mirer amicitiam.
Et prope jam credam, quod passim dicere vulgus
Coepit, quiddam istis fervere zelotypi,
Nec te angi, sibi quod caram vult ille puellam,
Sed tibi quod caram, Pontice, praeripuit.
1194. [1188.] In Leonillam propriae laudis causa nimis blandam, etiam senibus. [ERROR: no reftable :]Quare Leonilla etiam senibus blandiatur. Krša
Blanda nimis Leonilla seni est: fuge, Postume; laudem,
Si nescis, de se quaeritat illa sibi.
Non sat habet, juvenes, quod pronum est, urere posse;
Vult dici annosos urere posse senes.
1195. [1189.] In Tullam foedam, se pulchram sibi credentem.
Foeda rogas, pulchras inter, me, Tulla, puellas,
Quaenam aliis oculo sit mage pulchra meo,
Nec metuis, dicam instanti ne denique: pulchra est
Quaeque magis, magis est quo tibi dissimilis.
1196. [1190.] "Pulchra decet longe quaeri". [ERROR: no reftable :]In Cinnamum de ejus conjugio. Krša
Tam foedam ut posses nancisci, Cinname, sponsam,
Quidnam opus externos currere per populos?
Nulla erat ad Tiberim, quae turpi corpore posset,
Foeda aliis, uni visa placere tibi?
Pulchra decet longe quaeri; deformia nusquam.
Non passim innumero proveniunt numero.
1197. [1191.]Lusus. In Cinnam senem et frigidum. [ERROR: no reftable :]Lusus. In Cinnam senem, amore captum. Krša
Ne mirare, fugit quod te istaec, Cinna, puella:
Illa timet, pulchro quas jacis ore, faces,
Atque tuos metuit, fulgentia sydera, ocellos,
Unde sua intorquet spicula saevus amor,
"Haec Cinnae Flaccus derisor". Vera putavit,
Et laeto excepit pectore dicta senex.
1198. [1192.]"Et par redde pari: questus non erit ullus". [ERROR: no reftable :]In Cinnam stulte Aeglen amantem. Krša
Non toties fugeret, toties ni, Cinna, sequare
Aeglen. Despectus tu quoque despicito.
Et par redde pari: questus jam non erit ullus;
Sera quies nostris venerit auriculis,
Queis iterum atque iterum narras tua fata, nec unquam
Perdere nos fatua desinis historia.
1199. [1193.] "Cur Aulum fugiat formosa puella".
Cur te conspectum fugiat formosa puella,
Aule, rogas. Speculum, si sapis, Aule, roga.
1200. [1194.] [  1462] Cur Cinnae seni quaerenti filiam, occurrat mater.
Quod tibi floridulam quaerenti, Cinna, puellam
Mater, quam nolles, obvia prodit anus,
Hoc tacite dicit: Vetulo tibi non mea nata,
Verum ego, jam senio perdita convenio.
1201. [1195.] Ne quid nimis.
Esse bonus cantor potis est Lycus; optimus esse
At nimium quod vult, desinit esse bonus.
1202. [1196.] Cur Tulla non fatua spernet amores Postumi potius fatui [ERROR: no reftable :]Cur Tulla spernet amores Postumi
Tulla tuos fugiens quod, Postume, spernit amores
Cur tibi tam cupido displiceat, video,
Sed Tullam idcirco fatuam stultamque vocare
Quod pergis (fateor), Postume, non video:
Interdum et vereor, ne sit sapientia, quam tu
Desinis haud unquam dicere stultitiam.
Id quoque tu possis, mi Postume, crede vereri,
Te vetulum si jam videris in speculo.
1203. [1197.] Ad Aulum. Tullae non vox, sed Lycidam placet. [ERROR: no reftable :]Ad Aulum. Tullae non Lycidae vocem, sed Lycidam placere. Krša
Tulla tibi in vita jurat nihil esse relictum,
Quod placeat, vocem ni liquidam Lycidae.
Tamne placet, dicis, Lycidae vox? Dic magis, Aule,
Tullae formosus tamne placet Lycidas?
1204. [1198.] Ad Quintum. Ignem ne tangas, Quinte.
Tange ignem: visum nimio plus, Quinte, calesces,
Ibit et in penitos flamma recepta sinus.
Ibit? Iit, credo potius: nec tangere Pollam
Velles, quae blandis, quum lubet, illecebris
Te miserum quam vult incendit, ni tibi rursum
Illa tuo jam nunc torreat igne jecur.
1205. [1199.] Ad Varronem. Cinnamus in te plena veneno scribens nocuit sibi uni. [ERROR: no reftable :]Ad Varronem, de ejus critico Krša
In te congessit nigro quod plena veneno,
Cassa sed ingenuo turpia dicta sale,
Varro, parce queri: nocuit sibi Cinnamus uni,
Et niger et passim dicitur illepidus.
Tu cave, scribenti ne quidquam forte reponas,
Neve modum studeas ponere stultitiae.
Poena sit haec illi: non quemquam obsistere, se se
Scriptis ipse suis ne male dedecoret.
1206. [1200.] In Glauciam, illepida sua carmina mirantem. [ERROR: no reftable :]In Glauciam, sua carmina mirantem
Miraris, quae tu scripsisti, carmina, scribi
Nec melius quidquam, Glaucia, posse putas,
Non, Maro si redeat, non, si divinus Homerus,
Magnum iterum ad pugnam suscitet aeaciden.
Miror ego, scin' quid? Solum hoc, tam cassa lepore
Esse vel auctori carmina mira suo.
1207. [1201.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Culpam citus elue. [ERROR: no reftable :]Amicum invitat ad carmen scribendum. Krša
Res tibi displicuit potius, quam carmen, amice,
Objeci lentam quod tibi desidiam,
Atque tuam dixi foede cessare Camoenam,
Nolle pio et fungi, quo decet, officio.
Scribe: potes, culpam citus elue, protinus auri
Incipiet carmen dulce sonare meum.
1208. [1202.] [ERROR: no reftable :]"Sumite materiem vestris, qui scribitis, aequam viribus", Hor. Krša
Cinname, scripsisti magno non magna labore:
Sumpta opera est ingens; parvum operae est pretium.
Anne haud apta tuis quod moribus omnia scribis,
Naturam et raptus, Cinname, non se queris?
1209. [1203.] In vatum nugas ineptas.
Usque adeo vatum nugis offendor ineptis
Malim ut, quam vates, dicier agricola.
Non artis pudet hercle meae, sed moribus artem
Qui turpant laevis, dispudet artificum.
1210. [1204.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša In Aeglem nimis feram.
Ne spernere, Aegle, nullum non spernis amantem:
Mavis, quam vilis, scilicet esse fera.
Consilium laudo: multorum audire querelas
Fac magis usque velis, quam semel ipsa queri.
1211. [1205.] In foemineam vafrae [ERROR: no reftable :]In foemineam Aeglae artem Aeglae artem.
Ut teneat miseros Aegle male torquet amantes
(Foemineae id credit scilicet artis opus)
Nec tenet, abscedunt multi; saevumque superbae
Irati fugiunt servitium dominae.
Ire modo quo res coepit si pergat, ineptam
Artem in quo promat, jam puto, nullus erit.
1212. [1206.] [ERROR: no reftable :]In fatuum Aegles amatorem. Krša
Miraris, quod te non praefert omnibus Aegle.
Non omnes praefert quod tibi, miror ego.
1213. [1207.] [ERROR: no reftable :]In Phyllidem coli volentem. Krša
Ut te, Phylli, colam, spretum me, Phylli, superbo
Ut gravis excipias usque supercilio,
Ut verbosa aliis, mecum vix ipsa loquare,
Blanda aliis, uni vis modo saeva mihi,
Nemo ut tam foedus, tam vecors, tam sit ineptus,
Quem mihi non multis partibus anteferas:
Haec si ferre queam, pol dignum ferre putabo,
Quodque tuli, dignum ferre fuisse puto.
1214. [1208.] In cantore non ratio, sed judicat auris. [ERROR: no reftable :]In fatuum cujusdam cantoris laudatorem. Krša
Cantori plaudis; nec scis, quae verba loquatur,
Sensa suis substent an satis apta modis.
Quid si discordet cantu sententia? Quid si
Res dura et molles dissideant numeri?
Scilicet id nihil est: captus dulcedine vocis
Non quaeris, quidnam vox sibi, Quinte, velit.
Nec ratio quidquam, verum omnia judicat auris,
Cassus mente omni cui placet ille sonus.
Sic brutas olim pecudes Rhodopeïus Orpheus
Non intellecto carmine detinuit.
1215. [1209.] In Battum, summum picturae culmen se attingere credentem. [ERROR: no reftable :]In Battum, summum picturae culmen se attigisse credentem. Krša
Credis picturae summum te attingere culmen,
Summum quod culmen, Batte, videre nequis,
Scire nec, immani tractu disjunctus ab illo,
Artis adhuc medio curris ut in spatio,
Nec tanto prior es nostri pictoribus aevi,
Quanto es tot priscis, hercule, posterior.
1216. [1210.] [ERROR: no reftable :](vide n.o 1260) Krša In columnam inflexibilem.
Frangi, ais, at flecti non unquam posse columnam;
Haud miror, duro constat enim lapide.
Miror at, humano constas qui corde, columna,
Nulla si flecti, ceu lapis, arte queas.
1217. [1211.] In Postumum machinae volantis spectacula sermone nimis longo narrantem.
Saepe ego jactati fugi spectacula follis,
Longa nimis quod sunt, Postume, visa mihi.
Longior at multo sermo est tuus iste, modumque
Spectacli et leges dum varias numeras.
Quare nil mirum est, nondum sermone peracto,
Lassatus procul hinc, Postume, si fugio.
1218. [1212.] In Irin varios colores mutantem. [ERROR: no reftable :]De Iride varios colores mutante. Krša
Irin quod varios dicis mutare colores,
Moribus et dignum nomen habere suis,
Falleris: illa eadem est semper, tibi gaudet inanem
Sed rerum faciem pingere stultus Amor.
Ille tibi flammas ostendit in Iride, canam
Ille tibi ostendit dein glaciem atque nivem.
De te Iris nullas mutavit, Postume, curas,
Cui nunquam de te, Postume, cura fuit.
1219. [1213.] In Cinnam Gallae iratum, nullisque precibus placabilem.
Quae te Scylla ferax genuit, quae saeva Charybdis,
Quae te flammivomis exspuit aetna, jugis?
Quem Gallae iratum (nec tantos causa furores
Quae digna excierit, dicere, Cinna, potes).
Iratum Gallae frustra placare laborat,
Effundit cassas et mea Lyda preces,
Armenias, credo, queis posset flectere tygres,
Et saxa et duri frangere vim chalybis.
I, Siculos inter Cyclopas vivere digne,
Trux, ferus, immani praeditus ingenio.
I procul hinc: nimium Romanam dedecet urbem
Isthaec, heu, flecti nescia barbaries.
1220. [1214.] [ERROR: no reftable :](pon. inter ludicra) Krša In Pollam, quod toties visit Thyrsin.
Polla, tuum toties visis quod sedula Thyrsin,
Credo equidem, justo fungeris officio,
Sed, ni me vultus, ni me signa omnia fallunt,
Justo laeta nimis fungeris officio.
1221. [1215.] In Gelliam; facile amatorem, difficile amicum quaerentem. [ERROR: no reftable :]In Gelliam; amatorem, non amicum quaerentem. Krša
Quaerere amatorem pronum est tibi; quaerere amicum,
Si bene te novi, Gellia, difficile.
Tu nec enim quemquam potis es sapienter amare,
Te nec amare ullus, qui sapienter amet.
1222. [1216.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Lycoris pulchra, sed languida et frigida. [ERROR: no reftable :]Lycorim pulchram, sed languidam et frigidam esse. Krša
Pulchra genas, oculo torpet languente Lycoris,
Atque solet quiddam cernere frigidulum.
Ergo placet multis, nullum at succendit amore
Assimilis pulchrae, quae caret igne, faci.
1223. [1217.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša In quemdam, amorem suum inter rupes et nemora celantem. [ERROR: no reftable :]De quodam propter amorem in agris vitam agente. Krša
Moestus, cura imum cor saucius, avius erras,
Quae trita humano est semita nulla pede,
Nempe istum celent ut rupes et nemora alta,
Qui tibi flammato in pectore sedit Amor,
Et signis verso haud dubiis apparet in ore,
Et longum invito saepe ciet gemitum.
Celari sed quid prodest? Loca sola colenti
Parcius an saevas urget in ossa faces?
1224. [1218.] "Amor pulcherrima fingit".
Pulchra parum vesanus amor pulcherrima fingit,
Hinc tu te pulchram, Gellia foeda, putas.
Qualis es, in speculo cernes te denique; amare
Incipies quum te, Gellia foeda, minus.
1225. [1219.] Amor ludit amantes et mutat res, ut vult. [ERROR: no reftable :]Amorem ludere amantes et res ad suum arbitrium mutare. Krša
Phyllida, quam miro Lycidas flammatus amore
Formosae laudans praetulerat Veneri,
Ut flammae posuere, tuens clamavit, inanes
Quonam illa in ventos tam bona forma abiit?
Haec ne alia est, alius coepi an magis esse repente
Versus ego? Hisce oculis visa mihi haec facies?
Certe eadem est iisdem: fuit at modo plena leporum,
Nunc omni prorsus foeda lepore caret.
Scilicet, haec faciens praestigia, ludit amantes,
Resque, ut vult, verso lumine, mutat amor.
1226. [1220.] Ad Tullam, petentem a Iola, ut ipse illi pingat suam effigiem.
Ipse suam pingat formam tibi, poscis, Iolas;
Nil opus est: pictum in pectore, Tulla, geris.
Pinxit amor; mentique objectat nocte dieque,
Cogit et, ut nolis, perpetuo adspicere.
Posce tamen: ventosus amor quam pingit, imago
Nam cita foemineo diffugit ex animo.
Id tibi quum fiet, saltem spectabis Iolam
Neglecta interdum forsitan in tabula.
1227. [1221.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Innoxia Leonilla sua forma innumeris nocet. [ERROR: no reftable :]Leonillam sua forma innumeris nocere. Krša
Quam nec pulchra Venus formoso vicerit ore,
Formosam nescit se Leonilla tamen,
Et passim blandis juvenes accendit ocellis,
Atque ima ignotas condit in ossa faces.
Sic nocet innumeris innoxia: dicite forma
Ignarae forma dicite quam valeat.
Queis miseri nullo possunt obsistere pacto,
Fors erit, ut vires temperet illa suas.
1228. [1222.] In Meroen foedam, juvenumque insidias semper metuentem.
Usque peti, Meroe, tibi nempe videris, amantum
Semper et insidias permetuis juvenum;
Quidquid et officium est, manifestum credis amorem,
Admotaque rubes, ceu prope rapta, manu.
Quid? Meroe, in speculo nunquam te te inspicis ipsa?
Omnes non facies discutit ista metus?
1229. [1223.] In Gelliam dicentem, multos efflictim amare. [ERROR: no reftable :]In Gelliam dicentem, se multos efflictim amari. Krša
Multos efflictim tibi, Gellia, dicis, amari;
Dicis, at id fieri vera negat ratio.
Nam quae amat efflictim, curas consumit in uno
Omnes; nil, aliis quod tribuit, superest.
Quare, ni dici vis mendax, dicito amare
Unum aliquem efflictim, vix bene velle aliis.
Id tibi ego credam: fortasse negabit, amari
Te te unam efflictim qui tibi Tucca putat.
1230. [1224.] In Flaccum vitio vitium vincentem.
Flaccus foemineum vitat genus omne; crumenae
Quod metuit, non quod moribus ille suis.
Multa viro molli fervet sub corde libido,
Multa magis contra fervet avaritia.
Sic vitium vincit vitio, fraenumque furori
Est alius, miserum qui premit usque, furor.
1231. [1225.] In Quintum foemineo generi male dicentem.
Foemineo generi Quintus male dicere suevit,
Foemineum interea deperit ille genus.
Qui norim, quaeris? Quod queis male dicere suevit,
Harum se nunquam segregat a latere.
1232. [1226.] Cur Hermogenes omnes amicitias negligit. [ERROR: no reftable :]Cur Hermogenes omnes amicitias negligat. Krša
Mirus amicitiae cultor quos ante fovebat,
Cur omnes aeque negligit Hermogenes?
Tullam, Quinte, roga. Totum sibi vindicat illa,
Pars, aliis possit quam dare, nulla super.
1233. [1227.] In Quintum, amorem suum ante ipsam conjugem non dissimulantem. [ERROR: no reftable :]In Quintum, amorem suum coram uxore ipsa non dissimulantem. Krša
Quinte, quod incautum te coepit blanda Lycoris,
Ignosco: illa omnes nempe habet illecebras.
Quod non dissimulas te captum, conjugis ante
Ora tuae, nimium quod tuus ardet amor,
Illi etiam ignoscam, si moesto pallida vultu
Incipiat largas fundere lacrymulas,
Et, quos jamdudum premit anxia corde sub alto,
Victa animi ex imo pectore det gemitus.
1234. [1228.] In Aulum. "Haudquaquam sperneris immerito". [ERROR: no reftable :]In Aulum a Phyllide spretum non immerito. Krša
Quod tua te Phyllis spernitque et negligit, Aule,
Parce queri; haudquaquam sperneris immerito;
Qui spretus, male qui neglectus scilicet usque
Tam vecors Phyllin tu tamen usque foves.
1235. [1229.] Forma vincit eloquium. [ERROR: no reftable :]Formam in Phyllide eloquio praestare. Krša
Pulchra sibi eloquio Phyllis praestare videtur,
Quod mentes flectit, quo lubet, unde lubet.
Eloquio prorsum caret omni, at forma, nitentes
Atque oculi vincunt quod libet eloquium.
1236. [1230.] Cur Lycoris dicat rudem Eunum. [ERROR: no reftable :]In Eunum. Krša
Esse rudem dicis, te quod fugit, Eune, Lycorin;
Id pol ni faciat, tunc reor esse rudem.
1237. [1231.] In Glauciam senem blandiloquum [ERROR: no reftable :]senem blandiloquum] blandiloquum2 senem1 .
Ohe, parce jocis levibus, jam desine; quisnam
Possit blandiloquum, Glaucia, ferre senem,
Dum tremula fatuos lingua meditatur amores,
Atque suae dicit delicias Veneri?
Auribus o utinam possis audire, meis te
O utinam possis, foede, videre oculis!
Quam tibi displiceas! Quam damnes quidquid inepte
Dicis et incano quidquid agis capite!
1238. [1232.] In Acim vile Nisae mancipium gementem. [ERROR: no reftable :]In Acim Nisae servientem. Krša
Nisae servit Acis, saevaeque in jure puellae
Vile gemit longo tempore mancipium.
Vincula quae teneant constrictum, saepe rogavi:
Nil mihi respondit, moestus at ingemuit.
1239. [1233.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša In Orphytum dicentem, nullam spem esse sibi misero. [ERROR: no reftable :]In Orphytum ingratam puellam amantem. Krša
Nulla, ut ais, misero est spes, Orphyte, jam super ut te
Incipiat tandem Phyllis amare magis.
Quid? Superest an nulla etiam spes sanior, ut tu
Incipias tandem Phyllin amare minus?
1240. [1234.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Thyrsis Gallam nimis duram crepat. [ERROR: no reftable :]Ad Gallam de Thyrside. Krša
Thyrsis, Galla, tuus secretis degit in agris,
Et prae te sylvas cernere solus amat,
Dumque videt rigidas quercus, montanaque saxa,
Interdum exclamat: durior illa fuit.
1241. [1235.] In Cinnami querelas, quod suo amori sapiens Phyllis non respondet. [ERROR: no reftable :]Ad Cinnamum de Phyllide. Krša
Pulchra tuo Phyllis quod non respondet amori,
Parce queri: sapiens consulit illa tibi.
Quippe tuos aleret pariter si coeca furores
Fabula jam tota, Cinname, in urbe fores.
1242. [1236.] Ad Varum in amore miseratione dignum. [ERROR: no reftable :]Ad Varum de Gellia. Krša
Vare, tuum nondum si Gellia sensit amorem,
Illa nil unquam stultius esse reor.
Sin contra sensit, tam fidum et spernit amorem.
Illa nil usquam durius esse reor.
Vare, tui certe miseret, seu stulta puella,
Dura tibi misero seu mage contigerit.
1243. [1237.] Quo magis Gellia cara, eo magis amator vilis. [ERROR: no reftable :]In Gelliam amanti iniquam. Krša
Ante alios tibi sum cur, Gellia, vilis? An omnes
Ante alios quod tu, Gellia, cara mihi es?
Hoc male si miserum perdit, jam moribus istis
Efficies, possim vilis ut esse minus.
1244. [1238.] Nulli ignotum scit sola Gellia. [ERROR: no reftable :]In idem argumentum. Krša
Soli quam peream dixi tibi, Gellia: nulli
Ignotum id nescis, Gellia, sola tamen.
1245. [1239.] In Gelliam facilem et difficilem. [ERROR: no reftable :]In Gelliam facilem, eamdemque difficilem. Krša
Qualis visa mihi sit Gellia, quaeris, amice,
Visa eadem est facilis, difficilisque mihi.
Thyrsin ut loquitur, facilis; secedere paullum
Cogitur a caro ut Thyrside, difficilis.
Ergo malam ambobus cur non vitamus uterque,
Et sinimus, soli est cui [ERROR: no reftable :]cui] Krša : ceu Radelja bona, Thyrsis amet?
1246. [1240.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Lesbia muta, absente Quinto, eo praesente facunda. [ERROR: no reftable :]Lesbiam mutam, absente Quinto, eo praesente facundam esse. Krša
Mercurium eloquii vates dixere parentem,
Pinniger eloquium sed, puto, gignit Amor.
Id tua, Quinte, docet me Lesbia, te sine torpet
Cui semper multo frigida lingua gelu;
Dein tibi ut assedit, facundo e pectore verbis
Volvit Nestoreis verba diserta magis.
1247. [1241.] In Tullam vafram.
Solum saepe negas tibi Cinnam, Tulla, placere,
Solus; credo equidem, quod tibi Cinna placet.
Vafra tegi quod vis, prodis male garrula. Cinnam
Quum toties loqueris, "Cinnam ego", dicis, "amo".
1248. [1242.] In Lycorim vafram.
Officio fucatur amor, fucatur amore
Officium, at certas servat utrumque notas.
Has mihi ego tacitus novi et praestigia multo
Cum risu specto, vafra Lycori, tua.
1249. [1243.] In Postumum, qui solus dicebat, Phyllin esse rudem.
Esse rudem solus dicis tu, Postume, Phyllin,
Qua perhibent alii, cultius esse nihil.
An rudis est uni tibi, Postume? Scilicet esse
Id reor; id circo nec reor esse rudem.
1250. [1244.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Querimonia in Tullam.
Cur tam blanda aliis, uni mihi, Tulla, severa es?
Cur moestam solus cernere cogor ego?
Cur miserum toties angis; dubiumque relinquis
An tibi jam toto pectore deciderim?
Prome odium, si quod celas: fac denique aperte
Norim, quo tandem sim tibi, Tulla, loco.
Malim hercle (id certis liceat mihi noscere signis)
Ferre odium, assidue quam timuisse, tuum.
1251. [1245.] In Lesbiam amantem formam Flacci. [ERROR: no reftable :]De Lesbia Flaccum propter ejus pulcritudinem amante. Krša
Ingenium et mores Flacci dicebat amare
Lesbia, sed morbo facta ubi deterior
Forma viro est, jam nec mores, nec Lesbia, amabat
Quod mire quondam, nunc amat ingenium.
Fac reparet formae rursus dispendia, amabit
Et mores rursus Lesbia et ingenium.
1252. [1246.] In Lycorim, ob mores Cinnae ignotos ab eodem laudatam. [ERROR: no reftable :]De Cinna et Lycoride. Krša
Conspectam casu miratus Cinna Lycorin,
Confertim penitus arsit amore sinus,
Nec solum laudat faciem, cultumque puellae,
Sed mores etiam suspicit aureolos:
Aureolos mores, quos nullo scilicet usu
Novit adhuc, pulchra vidit at in facie,
Ignotos aliis certe, queis Baccha videtur,
In patria quoties perfurit illa domo.
1253. [1247.] In Pollam amantium proelia narrantem.
Narras, Polla, gerunt quae de te proelia amantes,
Ut pugnent primum quisque tenere locum,
Ut sibi te rapiant rixantum more luporum
Icti vesanis corda cupidinibus.
Gaude, cui mentes juvenum furiare decora
Et facie, vafro et contigit ingenio;
Gaude: Romulea talis fortasse ferere
Actaea Phryne qualis in historia.
1254. [1248.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša Cur minus Tulla placet. [ERROR: no reftable :]Cur minus Tulla placeat. Krša
Quae visa est multo formae mihi plena lepore,
Cur minus atque minus jam mihi Tulla placet?
Vertor ego sensim? Sensim an mage vertitur illa?
An se se nostrum vertit uterque simul?
Hoc reor: usque illi decedit forma; relictum
Si quid et est formae me movet usque minus.
1255. [1249.] [ERROR: no reftable :]Ob Vari amicitiam neminem posse clarere. Krša
Clarus amicitiis multorum es, Vare; tua sed
Multorum nemo est clarus amicitia.
1256. [1250.] De tabula Raphaelis Sanctii, regiam familiam desidia torpentem exhibente.
Vir, conjux, nati, domus omnis regia cessant,
Regale in pulchra nil et agunt tabula.
Quales sunt, illos, non quales convenit esse,
Pinxit Apellea Sanctius ille manu.
1257. [1251.] In Leonillam propter nobilitatem generis laudatam.
Praestans ingenio fertur Leonilla; venusta
Una omnes eadem dicitur ante alias.
Quas fortuna domus laudes creat, has Leonillae
Detrahe; multarum protinus una fuat.
1258. [1252.] [ERROR: no reftable :]In Tullam non amantem sed amare simulantem. Krša
Esse tibi nunquam correptum pectus amore
Dicis et id laudi tu tibi, Tulla, putas?
Quid? Tibi quum simulas correptum pectus amore,
Id quoque num laudi tu tibi, Tulla, putas?
1259. [1253.] "Quae jactas, nescis, Gellia, quid sit amor". [ERROR: no reftable :]Ad Gelliam profitentem se nunquam amasse. Krša
Esse tibi nunquam succensum pectus amore,
Quae jactas, nescis, Gellia, quid sit amor.
Est bonus et malus est pro reque, locoque; probari est
Dignus non qui nil, sed bene si quis amat.
1260. [1254.] In Quintum, qui iterum fit amator formosae puellae. [ERROR: no reftable :]In Quintum, iterum formosae puellae amore captum. Krša
Quinte, venis iterum formosae in jura puellae;
Tam cito libertas viluit illa tibi?
Tam cito, quos passus, fugerunt mente labores,
Et dolor et lacrymis omnia plena tuis?
Do veniam, blandi si quem pellacia ponti
Ducit inexperto pandere vela mari,
Illi sed veniam quis det, qui naufragus audet
Rursus vesano credere se pelago?
1261. [1255.] [ERROR: no reftable :](pon. inter varia) Krša "Pulchrum est indecori solvere colla jugo".
Nempe doles, Phyllis quod te tua deserit, Aule,
Atque suo pulsum limine abesse jubet.
Crede mihi, vanam sapiens compesce querelam:
Pulchrum est indecori solvere colla jugo,
Nec miser est, arcere sibi quod noluit ipse,
Qui procul invitus cogitur esse malo.
1262. [1256.] Nil mirum peccare, sed inter innumeros peccare, mirum. [ERROR: no reftable :]In Lycidam praecipue foeminarum amore insanientem. Krša
Foemineo, ut perhibent, Lycidas insanit amore.
Factum uni haud miror, quod fit idem innumeris,
Miror at innumeros eadem quum insania veret,
Insanire unum quod perhibent Lycidam.
1263. [1257.] In foede fortem ob foedam invidiam. [ERROR: no reftable :]In Appium fortem factum propter invidiam. Krša
Pugnas, collegam ne quis tibi praeferat, Appi;
Nec victor patriae vincis, at ipse tibi:
Nuper iners animi, imbellis, timidusque pericli,
Nunc foedam foede fortis ob invidiam. [ERROR: no reftable :]Vide Livium Lib.ro 10.mo Cap.e 12.mo Radelja
1264. [1258.] [ERROR: no reftable :]In Cinnamum mulierem quem contemptu dignam dixerat, sequentem. Krša
Contemni mulier si digna est, Cinname, quid tu,
Contemni dignam qui cupide sequeris?
Illam qui carpis, non tu te carpis? In illam,
Non, quaecumque jacis, te male dicta petunt?
Probra inhibe, mihi crede et parce utcumque merenti.
Illi si non vis parcere, parce tibi.
1265. [1259.] [ERROR: no reftable :]In Marcum tristia tantum sibi referentem. Krša
Usque meam tristes curas deponis in aurem,
Meque angi assiduo, Marce, dolore jubes?
Hoc uno eximium socio testaris amorem.
O, sanctae horrendem pignus amicitiae!
1266. [1260.] [ERROR: no reftable :](sub 1210) Krša; & 1261. & 1262. Radelja;In idem argumentum. Krša
Saxea diffringi, fulvo conflata metallo
Inflecti potius, Quinte, columna solet.
Huic te (clara domus te quando insignia tangunt)
Assimilem, haud illi, moribus esse velim.
1267. [1261.] In idem argumentum.
Quintum jam toties ne perge ambine precando:
Pone modum precibus, pone modum lacrymis.
Flectere marmoream frustra vis, Aule, columnam,
Irritus in ventos et labor omnis abit.
Cornua flectuntur, flectuntur ferrea quaevis;
Haud ulla durus flectitur arte lapis.
1268. [1262.] In idem argumentum.
Scilicet egregie constans tibi, Quinte, videris,
Nulla quod flecti saxeus arte potes,
Et quodcumque semel dixti, vel si ruat orbis,
Coelum et se terris misceat, usque tenes,
Nec locus est blandis precibus, justaeve querelae:
Indomitus nunquam vincitur iste rigor.
Atqui sancta etiam scis divum numina flecti,
Quotquot coelestes incoluere domos;
Unum exorari nunquam atrox, triste, severum
Numen, qui Stygiis praesidet Orcus aquis.
1269. [1263.] Ad Quintum, judicantem, non esse foeminam in Occultorum Accademiam cooptandam.
"Occultos" inter censeri, Quinte, sodales
Judicio digna est foemina nulla tuo.
Et merito; namque hos celebret si foemina coetus,
Heic, reor, occulti jam queat esse nihil. [ERROR: no reftable :]Ponendum et hoc et hoc aliud epigr. inter Ludicra. Radelja
1270. [1264.] Ad Aulum. In idem argumentum.
Foemina cur coetu secluditur, Aule, virorum,
Ingenio quae par noscitur esse viris?
Virtutem, quod inest formoso in corpore, quanta est
(Pace tua dicam) spernere barbaries!
"Occultos" tanto dignos, o, crimine se se
Prorsum Cimmerias occulere in tenebras!
1271. [1265.] In Corvinum mores spectaculis corrumpentem.
Gaudia vana paras populo, Corvine; venena,
Grata parans, praebes at nocitura tamen.
Non moeror tantum nimio risuque jocoque,
Omne sed et vitae solvitur officium.
1272. [1266.] Ad Leonillam, se anum dicentem, ut impune possit confiteri, se juvenem pudicum amare.
Ultro dixit anum se se Leonilla, pudico
Impune ut juveni dicere posset: "Amo".
Et pol amat, cui sic blanditur, pectore ut aequo
Se, quod dictum horret foemina, dicat anum.
1273. [1267.] I. In Gallam. De ejus comae fictore.
Candidus ornator comit te, candida Galla.
An tantum comat, quaerere vulgus amat.
Quaero ego nil: miror cultum tanti esse capillum,
Ut nolis famae parcere, Galla, tuae.
1274. [1268.] II.
Pulchra virum manibus comi vult Galla capillo
Et famam et mores posthabet illa suo.
1275. [1269.] III.
Galla caput nolles juveni committere, major
Esset, quam famae, ni tibi cura comae.
1276. [1270.] IV.
Formoso a puero comi vult Galla. Venusta,
Incertum, an docta gaudeat illa manu.
1277. [1271.] "Coecus Amor fingit sibi somnia vana".
Publi, parce istam toties laudare puellam,
Quas et habet dotes dicere mirificas.
Irrita das vento necquicquam verba ferenti,
Nil soleo tali fidere judicio.
Coecus Amor fingit sibi somnia vana, nec usquam est,
Quod prorsum certo certius ille videt.
1278. [1272.] In Cinnam male spernentem quemvis censorem.
Spernit censorem quemvis, male Cinna. Quid ergo
Fit? Scribens mendis pol scatet innumeris;
Quantum et censorem quemvis fatuus male spernit,
Tantum lectori spernitur ille suo.
1279. [1273.] De Galla Varum laudante.
Galla, tuum nuper coelo dum scilicet aequas
Eximiis Varum laudibus, ingemui,
Invidique illi, non quod est, esse videtur
Sed quod prae magno magnus amore tibi.
1280. [1274.] De Orpheo et Lyco.
Trax ubi pulsabat citharam, sylvasque virentes
Convenisse illuc, saxaque dura ferunt.
Contra pulsat ubi citharam Lycus, ocyus illinc
Sylvae etiam, credo, saxaque diffugiunt.
1281. [1275.] De conjugio male auspicato.
Quam dixti nuper divam, nunc dicis Erynnim,
Postume, ubi conjux Gellia facta tua est.
Quae lepidas inter visa est lepidissima formas,
Jam nihil, heu, formae, nilque leporis habet.
Qua nisi cum socia te vivere posse negabas,
Hac jam cum socia vivere posse negas.
Sic pereunt, quos non ratio, sed captus utroque
Ille oculo ad thalami foedera duxit amor.
1282. [1276.] In quemdam, qui Cynthiam pravi ingenii laudabat. [ERROR: no reftable :]In quemdam, qui Cynthiam pravi ingenii foeminam laudabat. Krša
Quae tibi ob aureolos laudatur Cynthia mores,
Hanc soror, hanc dulcis non probat ipsa parens,
Oderunt fratres, odit pater ipse, domusque
Tota, gravem cunctis, difficilem, indocilem.
Nec sentis, necdum sentis tua somnia et umbram
Esse meram mores, queis peris, aureolos?
1283. [1277.] De Aegle foeda.
Conspectam longe Flaccus male deperit Aeglen.
Qui pote sanari? Si prope conspiciat.
1284. [1278.] In Gallam fastu tumidam.
Fastu, Galla, tumes; flatus jam comprimet istos
Adveniens tremulo curva senecta pede;
Quae bona (vae miserae!) tibi detrahet omnia, quando
Praeter formosam nil boni habes faciem.
1285. [1279.] De Galla pulchra, ejusque sorore docta.
Pulchra olim doctam spernebat Galla sororem
Illius irridens carmen et ingenium.
Nunc ambae senuere. Soror viget; illa venusta
Illa prior forma Galla flet in tenebris.
1286. [1280.] In Gallam nimis corpus, minime mores curantem.
Galla, peregrinas pergis conquirere vestes,
Et minio exsangues pingis inepta genas.
Haec facis, ut placeas cultuque et corpore: tandem
Fac aliquid, sanctis moribus ut placeas.
1287. [1281.] In Battum Lydae arridentem.
Arrides Lydae, vafrum nec sentis amorem,
Qui tibi nescio quas instruit insidias?
Arrides; necdum vidisti retia, nec quos
Paullatim incautus duceris in laqueos?
Batte, cave, brevis iste tuus nam denique risus,
Ut video, longas desinet in lacrymas.
1288. [1282.] [ERROR: no reftable :](pon. inter moralia) Krša In Cupidinem.
Quod puer est, blandum quod ridet, Batte, Cupido,
Ne credas: puer est blandus, at arma gerit,
Contenditque arcus et spargit tela cruentus,
Et fert saepe viris vulnera, saepe necem.
Dulcia sic haustu primo sunt tetra venena,
Sic primo adspectu flamma timenda placet.
1289. [1283.] [ERROR: no reftable :](ut supra) Krša De imagine Amoris.
Hic quod ridet Amor, vafro ne credite; multos
Extremum risu duxit in exitium.
1290. [1284.] [ERROR: no reftable :](ut supra) Krša In idem argumentum.
Quis Puer hic pennatus? Amor. Quid fundit ab urna?
Quas ciet humanis ex oculis lacrymas.
1291. [1285.] [ERROR: no reftable :](ut supra) Krša De duobus Amoribus, altero ex ebore, altero ex ebeno.
Cur tam dissimiles conjunxit sculptor Amores,
Hunc ebore, hunc nigro scilicet ex ebeno?
An quod Amor primo solet ortu candidus esse,
Dein verso fieri saepe colore niger?
1292. [1286.] [ERROR: no reftable :](inter moralia) Krša Ad Battum, ne fidat Amori.
Qui blandum risit veniens, nunc efferus in te,
Batte, venenata cuspide saevit Amor.
Tu placare paras puerum. Fuge, Batte, dolosum.
Ah, satis est, laesam vel semel esse fidem.
1293. [1287.] In senem male sibi cohaerentem.
Sextus amat gelida fessus fractusque senecta,
Et facit incano delicias capite.
Interea censor, castigatorque minorum
Foeda haec insectans tempora laudat avos.
Quis non mirari, quis possit ferre, patique,
Idem ut homo faciat se Paridem et Priamum?
1294. [1288.] In Aulum non mentem, sed corpus curantem.
Qui faciem curas, mentem sed negligis, Aule,
Ancillae multum, nil tribuis dominae.
1295. [1289.] Ad Levinum. In idem argumentum.
Disce aliquid, Levine: animum cole, tempore parvo,
Cui fidis, formae flos tuus iste perit.
1296. [1290.] In idem argumentum.
Mentem, Quinte, orna; mores compone, tuosque
Cives usque omni junge tibi officio,
Esse aliquid si vis: pulchrae nitor iste juventae
In ventos, moneo, non rediturus, abit.
1297. [1291.] In Antigenem non satis a flagitiis caventem.
Nil timet Antigenes, vitae commissa prioris
Eluit ut paucis plurima lacrymulis.
Antigeni sed qui cupio, commissa prioris
Ne vitae instauret omnia, permetuo.
Permetuo hanc ipsam nempe ob rem, perditus olim
Qui fuerit, sibi quod nil timet Antigenes.
1298. [1292.] In Levinum malis moribus, frustra bonis magistris traditum.
Levinum vigiles pergunt servare magistri.
Quid tum? Servatus non minus ille perit.
Quippe malos arcet rectorum cura sodales,
Cura malos mores nulla inhibere potest,
Quos ni sponte abigat, solus sibi scilicet ipse
Nil non flagitii suaserit ac sceleris.
1299. [1293.] In patrem, magistrorum disciplinam erga filium malis exemplis corrumpentem.
Traditus egregiis morum tuus iste magistris
Officium foede negligit omne puer.
Miraris? Quaecumque boni docuere magistri
Quum pater exemplis omnia dedoceas?
1300. [1294.] In idem argumentum.
Miraris, qui non melior sit Cinna, magistri
Dum praecepta audit tam bona quotidie?
Miror ego, qui non sit pejor, facta parentis
Dum videt infelix tam mala quotidie.
Sic puer est: auri diffidit, credit ocellis;
Quidquid et audierit, quae videt, illa facit.
1301. [1295.] In Aulum, bonos sodales fastidientem.
Incipis, Aule, bonos jam fastidire sodales,
Restat, ut incipias, Aule, probare malos.
Factus ad exitium gradus est jam primus; opinor,
Fiet continuo, qui superest, alius.
1302. [1296.] In Artemidorum pulchra facie, eumdemque malis moribus.
Quod te conspectum primo deceptus amavi,
Id fronti debes, Artemidore, tuae.
Quod bene prospectum fugio cane pejus et angue,
Moribus id debes, Artemidore, tuis.
1303. [1297.] Lusus.
Qui canis albent, solet his prudentia inesse;
Albent qui Cyprio pulvere, stultitia.
1304. [1298.] In impium. [ERROR: no reftable :]In hominem perditissimis moribus. Krša
Non pudet insano ferri per compita cursu,
Et dare nequitiae turpia signa tuae?
Non pudet obscoeni jactantem jurgia scurrae
Improba per medias verba crepare vias?
Ore miser ficto nimium ne crede: popellum
Ut fallis, divos fallere posse putas,
Atque Themin, stricto cujus jam fulgurat ense
Atque tuum forsan destinat ira caput?
1305. [1299.] [  Lud. 19] In Rullum. De ejus jejunio.
Rullus conquirit peregrinos undique pisces,
Et quaecumque mari [ERROR: no reftable :]mari] corr. ex maris squallida concha latet,
Et sibi boletos, sibi vult fragrantia poni
Advecta externis tubera littoribus.
Vina dein poscit Mareotica, Chia, Falerna,
Atque alia atque alia de meliore nota.
Ebrius atque satur laudat jejunia, seque
Jactat, quod vetitis abstinet altilibus.
1306. [1300.] De Quintilla juvenes inter ludente.
Cur juvenes inter ludit Quintilla? Reponis:
"Dote carens quaerit blanda puella virum."
Stulte pater, metuo, sibi ne, dum quaeritat unum,
Inveniat plures blanda puella viros.
1307. [1301.] De Tullae judicio in Varo probando.
Quidquid agat Varus, mire facit omnia, Tulla
Judice. Nil rerum nescit et antevolat
Ingenio cunctos, cunctos sermone diserto:
Nullum habet aequalem, nullum et habet similem.
Judice sed Tulla est levius nihil, abstulit omnem,
Si qua fuit, mentem cui male sanus amor,
Quam si forte olim reddat, prior omnibus ipsa
Judicium dicet somnia vana suum.
1308. [1302.] De Gallae querelis.
Zelotypum, queritur, quod nacta est Galla maritum,
Quem scit zelotypum non satis esse tamen.
1309. [1303.] De Phyllidis amoribus.
Phyllis amatores quaerit, non quaerit amicos.
Cara cupit dici, carum habet ipsa nihil.
1310. [1304.] De Gallae ingenio.
Quae sit Galla, rogas? Nulli non apta sodali,
Sive bonis, sive est moribus ille malis.
Hic labor, hoc studium est, cuicumque assederit, usque
Ut faciat se se, quam pote, persimilem,
Nec factis unquam, nec dictis discrepet hilum,
Cuncta eadem at semper, quae probat ille, probat.
Huic vitium, huic virtus nihil est, nisi nomen inane:
Non, quae sit, curat, sed modo quam placeat.
1311. [1305.] De malo poeta sibi indulgente.
Quae scribit Rullus miratur, laudat, amatque.
Felix! Rivalem, nunquam erit, ut metuat.
1312. [1306.] [ERROR: no reftable :]In pauperem se divitem videri cupientem. Krša
Iro pauperior, dives vult Cinna videri.
An ope uti careat? Quin mage ne careat?
1313. [1307.] [ERROR: no reftable :](pon. inter Moralia) Non perire virtutem, sed qui velit eam pessumdare. Krša
Attulit exitium cui virtus, non perit, Eune:
Ille perit, talem qui dedit exitio.
1314. [1308.] In Nearcum ingratum.
Corrigere ad frugem volui te saepe, Nearce;
Verum opera in ventos, ut video, omnis abit:
Nec quidquam assiduus monitor fecisse potis sum,
Ni male me ut vites, oderis et fugias.
Mercedem hanc reddis curae, longique laboris;
Hostis habes, quem par patris habere loco est.
1315. [1309.] In Glauciam, de quo multi mala dicebant. [ERROR: no reftable :]In Glauciam, malae famae hominem. Krša
Glaucia, scis, de te multos mala dicere. Multa
Quid tum, ais, ora hominum an mi licet obstruere?
Non licet id, verum licet hercule, quae mala dicunt,
Omnia ne dicant ex merito, efficere.
1316. [1310.] In Licinium, nescientem parta tueri.
Lucra facis, Licini, frustra; consistere nam res
Haud potis est, lucrum sumptus ubi exsuperat.
Quaerere qui didicit, sed nescit parta tueri,
Fracta perituris dolia complet aquis.
1317. [1311.] [ERROR: no reftable :]In Paullum corporis labes, non animi curantem. Krša
Ostendis medicis vitiant quae vulnera corpus;
Quae vitiant animum vulnera, Paulle, tegis,
Vel fatuo tantum retegis malesanus amico,
Qui, ferro atque igni quae perimenda, fovet,
Permulcetque manu blanda, carumque sodalem,
Dummodo ne offendat, perdere non dubitat.
1318. [1311b.] In mulierem male moratam et bene cultam.
Veste bene ornaris, male moribus. Aufer, inepta,
Cultum, vel cultu sis mage digna tuo.
1319. [1312.] In invidum.
Invidere meae, fama est, te, Pontice, Musae.
Dii faciant, Musae nemo tuae invideat!
1320. [1313.] In Quintum prava consuetudine, aleaque se perdentem.
Quinte, fidemque tuam, remque et te perdere totum
Festinas: multos perdidit ista domus,
Fervet ubi tota multiplex alea nocte,
Alea, quae soli lucra ferat dominae.
Nam si quid perdit, solvendi tempus in annum
Differt, nec quidquam, ni dare verba solet.
At si quem victrix pervertit, protinus omnes
Nil parens victo detrahit exuvias.
Has posuit leges, vultu confisa venusto,
Haec miseros cogit non patienda pati.
1321. [1314.] Ad Aulum. In ejus servum. [ERROR: no reftable :]Ad Aulum de ejus servo. Krša
Cui nimium indulges, te servus decipit, Aule,
Atque suis quo vult ductitat usque dolis.
Ille audit domini dominus, tu fabula vulgo es,
Mancipiumque tui dicere mancipii.
1322. [1315.] In Cinnam, ob amorem valde mutatum ab illo, qui fuerat.
Ex quo captus amas, proh quam mutatus ab illo,
Qui fueras, Cinna, es! Te puerum, memini,
Mirarique viri passim et laudare solebant;
Ecce virum nunc te despiciunt pueri,
Irridentque levem, fatuum, fatuasque loquentem
Nugas, oblitis artibus ingenuis.
Sic homines, animal sanctum illud mente vigenti,
Improbus in brutas vertit Amor pecudes.
1323. [1316.] De viro insipiente.
Fles, te desertum quod dicis ab omnibus esse;
Ast ego, tu quod te deseris, Eune, fleo.
1324. [1317.] In Glauciam dicentem, auctorem esse sibi addictum.
Atque Deo possum quidvis parere jubenti,
Atque homini, quem mi praeficit ipse Deus.
His possum, ast aliis nequeo servire, sed audax
Pugno, gravi avertens libera colla jugo.
Hoc notum volui tibi, putide Glaucia, qui me
Addictum nuper dixeris esse tibi,
Atque tuo generi fidens opibusque, rogari
Quae timide ac modice me decet, imperitas.
1325. [1318.] In spernentem suos monitus.
Sperne meos monitus: quod peccas expetet in te,
Damna ferent paucas mi tua lacrymulas,
Quas dextra tergens dicam: sibi quae tulit ipse,
Me spreto, se se dum regit, ipse ferat.
1326. [1319.] In ineptum scriptorem.
Nil legis, aut audis; scribis modo, verbaque fundis
Multa hercle ingenti, Postume, cum sonitu,
In multis at nulla subest sententia verbis,
A trimo afferri quae nequeat puero.
Nec miror: cassa quid scribas mente? Necesse est,
Nil ubi condideris, prodeat inde nihil.
1327. [1320.] [ERROR: no reftable :]In proceres inopum preces spernentes Krša
Non bene pauperiem jungis, Rufine, pudori,
Qui misero vocem comprimit usque tibi,
Nec sinit, auxilium inclames. Procul ergo molestum
Abs te abige et claros, dic, eat ad proceres,
Clamantum si forte inopum, auxiliumque rogantum
Dicant assiduas erubuisse preces.
1328. [1321.] In Stilponum ineptum poeseos magistrum.
Castaliae sacrum laticem si quaeritis undae,
Stilponi, moneo, credite ne pueri.
Nescit iter: spondere aliis quas pergit ineptus,
Nunquam Castalio in vertice vidit aquas,
Et sua quaesitis pro fontibus Hippocrenes
Errans Letheo proluit ora lacu.
1329. [1322.] Valedicit sodali Cinnamo, sibi soli amico. [ERROR: no reftable :]Valedicit sodali Cinnamo, sibi tantummodo consulenti. Krša
Esse decet fido nil non commune sodali,
Quodque boni acciderit, Cinname, quodque mali.
Tu mala mi large impertis, sed quae bona cunque
Sunt tibi, me spreto, Cinname, solus habes.
Ergo vale: damni, curae, moeroris abunde,
Ut nihil ipse addas, mi reor esse domi.
1330. [1323.] Cui carmina foeda, huic et vita impudica. [ERROR: no reftable :]Lasciva carmina indicere, poetae vitam esse impudicam. Krša
"Musa", inquis, "male foeda mea est, sed vita pudica":
Id tibi si credam, Postume, desipiam;
Fumus ut ex igni, sic foedo carmine gaudens
Musa etenim e foedis moribus exoritur.
1331. [1324.] Se ipsum regat, qui alios vult regere. [ERROR: no reftable :]Non esse aptum aliis regendis, qui se ipsum regere nesciat. Krša
Te ne parem quisquam bello pacique regendae,
Infelix, qui te non regis ipse, putet?
1332. [1325.] Qualis sua elegia, qualia Volusii disticha. [ERROR: no reftable :]De sua elegia et Volusii epigrammate. Krša
Non mea centeno constans elegeia versu
Longa est, ut questus nuper es, o Volusi.
Omnia nam scripsi, multo expendique labore,
Ut nil non gratum mentibus accideret,
Nil non blande aures mulceret. Longa fuerunt
Quae duo scripsisti disticha tu, Volusi,
Nil ubi non fatuum, nil non stridore molestum,
Et mentem et miseras verberat auriculas.
1333. [1326.] In ineptos vates, a Cinna laudatos.
Vestros, Cinna, effers nequidquam ad sydera vates,
Atque facis Flacco, Virgilioque pares.
Vestri etenim se se mergunt sub Tartara vates,
Et te, quae dicis, dicere vera negant.
Hercle negant; quaeris, quo pacto denique? Ineptis,
Quae prostant luci jam data, carminibus.
1334. [1327.] In Grajos. De Hectore mortuo.
Laeditis Hectoreum corpus, non Hectora, Graji:
Hoc torpet, frigetque, Hector at indomitis
Castrorum vallos manibus portasque refregit,
Atque ussit vestras fervidus igne rates.
1335. [1328.] In Rufum ob levissimam causam flentem.
Cur fles? Cur tantus ploras, ceu parva puella,
Quae se se matris rejicit in gremium
Singultans? Dic, Rufe. Taces, nam causa dolendi
Tam gravis est, quam qua parva puella dolet.
1336. [1329.] In Varronem taciturnum.
Usque tacet Varro: sapiens hinc dicitur esse.
Et, reor, est, celat quod bene stultitiam.
1337. [1330.] In Quintum, auctoris carmina carpentem.
Quinte, impune licet nostras tibi carpere Musas.
Musa, ego quam possim carpere, nulla tua est.
1338. [1331.] In Gaurum se patria sua jactantem.
Saepe tua jactas patria te, Gaure, sed eheu
Jactabit nunquam se tua te patria.
1339. [1331.*] Aliter.
Saepe tua jactas patria te, Gaure, sed unquam
Non erit, ut jactet se tua te patria.
1340. [1332.] In poetam ineptum sibi iratum, eo quod illum ineptum auctor dixerit.
Quod dixi nugas tua carmina, cur furis, Eune?
Non tua tu nugas carmina saepe vocas?
Cur mihi non liceat de te tibi credere? Cur id,
Quod credo, tecum dicere non liceat?
Sed quoniam haud pateris, restat, tua carmina nugas
Tu sine me dicas, te sine at ipse putem.
1341. [1333.] In ingratum et crudelem.
Stat fugere hinc, stat lustra hirtis horrentia dumi
Quaerere, me rupes abdere et in medias.
Certe illic odiis nemo benefacta rependet,
Durus et in nostrum saeviet usque caput;
Officiis et victa meis mansuescere si qua
Bellua mutato coeperit ingenio,
Non erit, ut fallatque fidem, notumque repente
Linquat, vel saevo dente cruenta petat
Tam facile, quam me liquisti, perfide Cinna,
Et laceras laesa saevus amicitia.
1342. [1334.] In haec nostra tempora, quibus et primi vates mediocres sunt et parvi.
Credo equidem et fateor, mediocribus esse poetis
Augusto quondam principe non licuit;
Esse loci quid enim potuisset talibus inter
Illa tot Aonii lumina prima chori,
Virgilios, Flaccos, teque Albi, teque Properti?
Verum hodie res ut perdita Apollinea est,
Et primi vatum sunt tam parvi atque pusilli,
Quod tum non licuit, jam reor, esse licet.
1343. [1335.] In Cinnam nimiam dotem petentem.
Cur nimiam poscis dotem tibi, Cinna? Tuae vis
Stultus an uxoris mancipium fieri?
Quae dotem mulier nimiam tulit, haud putat ipsa
Duci, verum emptum ducere jure virum.
1344. [1336.] In Cinnam, solam mathesin et mathematicos laudantem.
Solam miratur, solam crepat usque mathesin,
Et solos laudat Cinna mathematicos.
Nil miror: solam cognovit Cinna mathesin,
Vivit cum solis Cinna mathematicis.
1345. [1337.] In Cinnam, artem tantum suam laudantem.
Artem Cinna suam tantum probat, Orphyte, quod scit
Tantum artem, ignorans caetera, Cinna suam.
1346. [1338.] In Gaurum Romam contemnentem.
Contemnis Romam. Magni hoc tibi, Gaure, videtur
Esse animi; verum falleris egregie.
Non magni est animi, rerum pulcherrima dum se
Ostendunt, pulchri, Gaure, videre nihil;
Nocturnae assimilem volucri, quae lumina Solis
Non fert atque die nil videt in media?
1347. [1339.] In idem argumentum.
Nil te Romulea mirari dicis in urbe,
Et mire, ut perhibent, hoc tibi, Gaure, places.
Magni namque putas animi comtemnere, quae nos
Perculsi attonito lumine suspicimus.
Nec sentis, tam mira videns qui praeterit, esse
Non multum huic animi, sed nihil ingenii.
1348. [1340.] In Quintum omnibus maledicum, seque laedi vehementer impatientem.
Quintus amat cuivis passim maledicere, at illi
Si male quisquam unquam dixerit, horribiles
Impatiens laedi, subito exardescit in iras,
Et furit et legum postulat auxilium.
Sed fatuos nemo non ridet jure furores,
Quasque solet, leges, laedere quotidie,
Iratae auxiliumque negant, ultroque minantur,
Ipse prior meruit quod dare, supplicium.
1349. [1341.] In Ventidium annosa senectute carmina scribere incipientem. [ERROR: no reftable :]In Ventidium extrema aetate carmina scribere incipientem. Krša
Languidus annosa mentemque et verba senecta
Carminibus coepit ludere Ventidius;
Ludere, nil quoniam scribit grave, sed mera verba,
Et nugas, fatuos et sine mente jocos.
Cunctaque ne quaeras, nulla est sententia, quae non
Imberbi expromi quiverit a puero;
Quin levior multo, multoque insulsior et quae
Clamet saepe, senes bis pueros fieri.
1350. [1342.] In Cinnam, fortunas augentem, filiumque unigenam negligentem.
Rem facis, assiduo et procuras, Cinna, labore,
At Gnatum, cui res quaeritur, unigenam
Negligis ac miserum perdi sinis ac dare in omne
Se se praecipitem, flagitium ac facinus.
Perge. Malo rem quaere bonam: se nunc malus ille
Perdit, rem perdet post tua fata tuam.
1351. [1343.] In jactatorem.
Laudabat nuper se se; res quod male cessit,
Nunc ultro ipse sibi detrahit Aufidius.
Jactator modo qui dictus, sic forte modestus
Incipiet stulto dicier a populo;
Stulto, namque sapit cui cor, non hercle modestum,
Jactatorem alio dicet at esse modo.
1352. [1344.] In Glauciam. De falsa amicitia.
Sors adversa nocetque, sua et fert commoda, quorum est
Hoc primum, sanctae nomen amicitiae
Mentitos longe quod submovet, ignis ab auro
Ceu difflat, si quid vilius indiderat
Fraude mala conflans faber improbus, ut male cautos
Falso et fulgore et pondere deciperet.
Tolle memor dictum hoc tibi, Glaucia, quem mihi amicum
Adversi casus tam subito abstulerunt.
1353. [1345.] In Laurentem beneficiorum prorsus immemorem, sed valde memorem, si sui ille bene fecerit. [ERROR: no reftable :]In Laurentem beneficiorum acceptorum immemorem, eumdemque memorem, datorum. Krša
Nil meminit Laurens auditaque lectaque et illi
Si bene quid facias, id quoque nil meminit.
At bene si quidquam contra tibi fecerit ille,
Id nunquam oblito defluit ex animo;
Sed meminit, memoratque, iterumque iterumque molestus,
Et monitum assidue te meminisse jubet.
1354. [1346.] [  460] In Glauciam, prorsus immeritum laudis, quam quaerit. [ERROR: no reftable :]In Glauciam, nihil propriae laudis habentem. Krša
Vis te laudari. Quid laudem, Glaucia? Mores?
Ingenium? Formam? Vae misero, proprium
Nil est; namque genus, quod jactas, non tua laus est,
Sed veterum, a queis tu degeneras proavum.
1355. [1347.] In Lelium idem argumentum. [ERROR: no reftable :]In idem argumentum
Nil valet ingenio, nil scit, nil Lelius unquam
Fecit, vel dixit, quod memorare queas,
Nil, quod non merito spernas, tamen usque suorum
(Ride, o sanorum est quidquid ubique hominum;
Res digna est certe risu), tamen usque suorum
Se proavum truncis jactat imaginibus.
1356. [1348.] De Gallo et Mancia.
Non tulit a populo, petiit quem Gallus, honorem,
At qui non petiit, Mancia nempe tulit.
O factum prave ac stulte! Sibi debita Gallus
Nam petiit: contra Mancia pertimuit,
Ne, sibi quae norat non debita, forte petisset,
Fabulaque in tota risus et urbe foret.
Nec sensit, tali in populo se vivere, spretae
Foeda ubi virtuti praevalet improbitas.
1357. [1349.] Ad Lucium patrocinatorem, mirantem, cur rari clientes ad se veniant. [ERROR: no reftable :]Ad Lucium patrocinatorem, mirantem, raros clientes ad se venire. Krša
Quod te mirari perhibent, Luci optime, dicam,
Ad tua cur rarus tecta cliens veniat.
Promittis parce ac gelide; persolvere nunquam
Promissum, decies ni moneare, soles.
Herculeus labor est cunctantem adducere, dicas
Ut, "Faciam", herculeo major, uti facias.
1358. [1350.] In quemdam avarum.
Num quid, Cinna, velim mitti mihi muneris a te,
Saepe rogas. Mitti nil volo; quandoquidem.
Munera me non tam delectant ista, pudore
Quam grave deposito est dicere: mitte aliquid.
Sed dicam tandem, quo dicto, Cinna, rogare,
Num tua dona velim, nunquam iterum incipies.
1359. [1351.] In Rufillum, qui obscurus, omnibusque ignotus peregrinabatur.
Quid didicit lustrans orbem Rufillus? Opinor
Hoc unum: se se, solis utramque domum
Quum clara late fama complesse putabat,
Obscurum, ignotumque omnibus esse locis.
1360. [1352.] Lusus quidam est damni communis et Cinnae et auctori. [ERROR: no reftable :]Damnum esse commune et sibi et Cinnae, quodve irriserit. Krša
Quod me sic ludis, damnum est commune: perire
Spemque mihi video, Cinna, fidemque tibi.
1361. [1353.] Ad Battum. De nimia sui ipsius jactantia et magnificentia. [ERROR: no reftable :]Ad Battum. De inepta ejus jactantia. Krša
Posse tuis te, Batte, putas obducere nubem
Sordibus et coeno, quo pater et genitrix,
Et patrii turpant te foeda mapalia ruris,
Serica quod vestis, quod tibi culta coma est,
Quod veheris curru, quod magno non sine fastu
Tetrarcas, reges, omnia magna crepas.
Fallit te ratio, fallit, mi Batte. Latentis
Nemo genus vellet quaerere vel patriam:
Ex quo te jactas, magnosque imitaris, ad unum,
Quaesivere omnes; quis genus, unde domo?
1362. [1354.] In Postumum stultum et tumidum.
Postume, dic, oro: cur mi pedes omnia praestas,
Quae caris cives civibus, officia?
Consistisque, caputque aperis, dextramque prehendis
Dextra et compellas comiter, at bijugo
Idem quum veheris curru, proh Juppiter! Ut me
Ignoras! Ut me despicis! Hoc sapiens
Scilicet ac stultus distant: sapientibus idem,
Externae varient res licet, est animus,
Externae stultos mutant res, quale caballus
Cum tumet auratis arduus in phaleris.
1363. [1355.] Cur auctor cum Glaucia elinguis. [ERROR: no reftable :]Cur auctor cum Glaucia elinguis sit. Krša
Quaeris, cur nec inops verborum, Glaucia, tecum
Versor ubi, elinguem me facio Harpocratem?
Dicere quod nolo quae vis, dicere nolo
Quae non vis, tibi ne, ne mihi displiceam.
1364. [1356.] In Battum insipientem, cupidumque melioris sortis.
Num tibi sit levior posthac fortuna futura,
An gravior, vates dicere fors aliquis,
Batte, queat; si quis venturae nuncia sortis
Fatidicus dio in lumine signa videt.
Hoc tibi non vates possum praedicere, Batte;
Quidquid erit, quo res cumque, cadet, miserum
Te fore, ni sapere incipias et inania vota,
Spesque, metusque, istam et ponere stultitiam.
1365. [1357.] In Ponticum, in rebus nimium festinum. [ERROR: no reftable :]In Ponticum, in rebus agendis inconsultum. Krša
Pontice, quidquid agis, festinas, nec tamen unquam
Non sero peragis, Pontice, quidquid agis.
Nec miror; quid enim expedias, verso ordine rerum,
Cum pes atque manus consilium antevolat?
1366. [1358.] In Glyconem, se suaque laudantem, aliosque carpentem.
Saepe, Glycon, laudas teque et tua, sed tua teque
Laudanti nemo credere vult hominum.
Carpis saepe alios obliquo dente, sed illos
Carpenti nemo credere vult hominum.
Desine jam: voces in ventum fundit inanes
Frustra, cui nemo credere vult hominum.
1367. [1359.] In Ponticum, quadragesimae tempore nunquam verbum Domini audientem.
Pontice, dic, oro, dum totam rite per urbem
Rostra sacris passim vocibus alta sonant,
Auditumque omnis certatim confluit aetas,
Atque pio gaudens pascitur eloquio,
Ipse operum vacuus, nec re districtus ab ulla
Cur nusquam in denso conspiceris populo?
Nemo oratorum placet, inquis. Pontice, credo,
Nam solet in mores dicere quisque tuos.
1368. [1360.] Ad Antimachum minimarum injuriarum ultorem.
Odisti et premis et stricto vis perdere ferro,
Tantillum qui te laeserit, Antimache,
Nec sentis, nec dum sentis, male sane, ruinam
Ipse tuo temere quam struis, heu, capiti!
Qualis enim fueris vivus, quem fingis, in hostem,
Tale tibi tua post funera numen erit.
1369. [1361.] In Quintum, cur auctor illi irascatur.
Irasci facilem dicis me, Quinte, nec ipse
Diffiteor, nostrum saepe calere jecur.
Sed qui, ubi te video, poscit quum seria tempus,
Nil praeter nugas velle agitare leves,
Garrituque ullum longo non ponere finem,
Sed mihi, sed sociis obstrepere usque tuis,
Si possem nihil irasci, dic: mitis, an expers
Sensu omni atque merus dicerer esse stupor?
1370. [1362.] In Gallum munerantem ut multo magis remuneretur. [ERROR: no reftable :]In Gallum nil sine malitia aliis dantem. Krša
Accipere Aufidius renuit tua munera, Galle.
Cur? Hamum, credo, vidit et extimuit.
1371. [1363.] In Aulum invidum.
Alfenus cunctis placet: uni non placet Aulo.
An peccata unus quod videt Aulus, ais?
Immo virtutes quod non videt unus et acrem
Caligat misere lippus ob invidiam.
1372. [1364.] In Postumum omnium contemptorem.
Te tumidum esse, ajunt, vulgo et contemnere cunctos,
Atque hominum prae te despuere omne genus.
Hoc passim dicit quisquis te, Postume, novit,
Sed vere id dici ne rear id, faciunt
Multa quidem, in primis illud, quod nempe, tumere
Unde queas, in te, Postume, nil video.
1373. [1365.] In Flacci inertiam.
Quaecumque eveniunt, Flaccus fert omnia, quidquam
Nec facit; an sit iners, an patiens, dubito.
1374. [1366.] In Quintum officiorum immeritum.
Cur tibi, quae Cinnae tribuo, tribuisse recusem,
Cur te non isdem prosequar officiis,
Quinte, rogas. Dicam, prius hoc sed dicito: cur tu,
Quam mihi Cinna placet, tam mihi displiceas?
1375. [1367.] [  868] In Gelliam, sibi ob doctrinam nimis placentem.
Docta placet nimium sibi Gellia, digna placere
Omnibus, ipsa sibi ni placeat nimium.
1376. [1368.] Non canities, sed sapientia facit Nestora. [ERROR: no reftable :]Non canitiem, sed sapientiam facere Nestorem. Krša
Canitiem propter vis, Cinname, Nestor haberi.
Cinname, sola facit Nestora canities?
1377. [1369.] In idem argumentum.
Cinname, canitie fretus te Nestora dicis.
Non coma, stulte, facit Nestora, sed sapiens
Consilium, rerumque usus, tum lingua diserta,
Tum mores istis moribus assimiles.
His quicumque caret, cycno si pulchrius ipso
Caneat, haud fuerit Nestor, at Archemorus.
1378. [1370.] In Nevium nulli culpae veniam dantem.
Nulli vult culpae concedi Nevius et me
Culpat, quod veniam perfacilis tribuo.
Tamne ipsum sese ignorat? Quo nullus opinor
Est hominum, venia qui magis indigeat.
1379. [1371.] In Cinnam luxuriosum et prodigum.
Post mediam accepsti lucem tria millia nummum;
Horum acta nondum luce, nihil reliquum est,
Cinna, tibi. O gurges! O nullo praedita fundo,
Cuncta vorans rapido vortice luxuries!
1380. [1372.] In Orphytum Mamurrae maledicentiam narrantem.
Quid Mamurra tibi male dixerit, Orphyte, narras,
Quid tu Mamurram laeseris ante, taces.
Id postquam audiero, dicam, mordaxque, feroxque,
An contra justo mitior ille fuit.
Quis magnam possit messem, vel dicere parvam,
Ni, quid sit jactum seminis ante, sciat?
1381. [1373.] In linguam.
O lingua! O quantas fers clades, lingua! Loquentem
Heu timeo, tacitam non minus heu timeo.
1382. [1374.] In quemdam, tempus otiose consumentem. [ERROR: no reftable :]In quemdam, tempus male consumentem. Krša
Quod te cumque rogem, deest, inquis, tempus. Opinor,
Hoc fit, ut haud raro prodigus indigeat.
1383. [1375.] In quemdam, tempus in nugis prodigentem.
In nugis tempus dum prodigis omne, Fabulle,
Volvitur et tacitis lapsibus annus abit.
Sic alius dein atque alius tibi transiet annus,
Sic omnis quanta est, irrita vita fluet.
Irrita? Quin turpis, quin foeda atque improba. Magnum est
Nam vitam in nugis perdere flagitium.
1384. [1376.] In divitias.
Jam satis est, quod habes: noli tibi quaerere, Calve,
Divitias, pestem, perniciemque animi,
Queis comes it luxus, epulaeque et foeda voluptas,
Vanaque cum turpi gaudia desidia,
Fastusque et celsa tumefacta superbia fronte,
Coecaque vesano pectore stultitia.
Haec si quis dives vitarit, possit in igne
Algere, in media, Calve, calere nive.
1385. [1377.] In Quintum, justitiae divinae rigorem caveat. [ERROR: no reftable :]In Quintum, ut sibi a divina justitia caveat. Krša
Quae bene quis fecit, memini; male facta per auras
Omnia do rapidis, Quinte, ferenda Notis.
Est tamen, est oblita memor quae crimina servat,
Et nihil humanum negligit aequa Themis.
De me securus, ne quid succenseat illa;
Ne tibi pro merito saeviat illa, cave.
1386. [1378.] In Aufidium honoribus elatum, vatis immemorem.
Ille meus quondam fidus comes, auctus honore,
Me, velut ignotum, praeterit Aufidius.
Proh, superi! Ut nimium crescens, eductaque in altum
Obstruxit mentis gloria luminibus.
1387. [1379.] In Virronem ambitiosum et ineptum.
Cuncta sibi Virro deposcit munia. Fungi
Qui potis est, inquis? Sic, nihil ut faciat. [ERROR: no reftable :]Vid. epigr., quod incipit "Omnia deposcit Virro". Radelja
1388. [1380.] In Virronem arrogantem et ineptum.
Omnia scit Virro; docet omnes omnia; nil est,
De quo non passim disserat egregie.
Fallimur: est quiddam, quod nescit. Nescit ineptus
Quos deceat quae scit, quove docere loco.
1389. [1381.] In Tullum, nimis laudantem suum magistrum [ERROR: no reftable :]In Tullum, nimis laudantem magistrum
Usque tuum quod tam dilaudas, Tulle, magistrum,
Id ne agis, ut vulgus te putet esse aliquid?
An magis, ut noscant omnes, nihil esse, magister
Omnem in quo mirus perdidit ipse operam?
1390. [1382.] In Cinnamum immodicum lusorem.
Mirum te perhibent lusorem, Cinname. Quid tu?
Gaudes, idque tuis laudibus adnumeras.
Atqui, si nescis, probrum est; nam ludere mire
Nemo queat, qui non luserit immodice.
1391. [1383.] In Fabullum in tabula depictum, pulchrum, sed stolidum et elinguem. [ERROR: no reftable :]In Fabullum in tabula depictum, pulchrum quidem sed stolidum et elinguem. Krša
Quem cernis pictum in tabula, Graecine, Fabullum,
Nil causae est, ipsum cernere quod cupias.
Sic stupet, attonitoque haeret suspensus ocello,
Nec sentit quidquam, nec loquitur stolidus,
Excors, elinquis. Formam si dempseris unam,
(Pulchrior in tabula est) caetera conveniunt.
1392. [1384.] In Rulli effigiem foede depictam. [ERROR: no reftable :]In foedi hominis effigiem. Krša
Quis pinxit Rullum? "Frater". Fraterne? Putavi
Hostem, foeda foret notior ut facies.
1393. [1385.] In Cinnam, regem se domi jactitantem.
Regem Cinna domi se jactitat esse: fatemur,
Regnum etiam immundo in stercore Gallus habet.
1394. [1386.] Uti res, sic desiderium sit et eris dives. [ERROR: no reftable :]Quo modo pauper possit dives esse. Krša
Si res parva tibi est, fac sit minor, Aule, cupido.
Sic, censu quamvis paupere, dives eris.
1395. [1387.] In quosdam ineptos poetas, scribentes de recuperata valetudine Clementis XIII.
Ohe, jam satis est, ohe, vexare, poetae,
Clementem vestris parcite carminibus,
Parcite jam: nuper cui tristem evadere morbum
Contigit, huic metuo, carmina vestra iterum
Ne frigusque ferant, languoremque, ut quibus esse
Nil pote frigidius, nil pote languidius.
1396. [1388.] Multa et magna loqui non es bene dicere. [ERROR: no reftable :]Multa et magna loqui non esse bene dicere. Krša
Multa loqui non est bene dicere: multa loquentem,
Est nemo, qui te, Cinname, non fugiat.
Magna loqui non est bene dicere: magna loquentem,
Est nemo, qui te, Cinname, non fugiat.
Quidnam ergo est, inquis, bene dicere? Cinname, dicam,
Si potero. Est quiddam, quod placet auriculis,
Quod subit et vario miscet praecordia motu,
Est quiddam, paucis quod licet efficere,
Est quiddam, quod tu mente ista, corpore et isto,
Omnia si facias, non tamen efficies.
1397. [1389.] In malum oratorem.
Orator malus obtundis me saepe rogando,
Qua multum cunctis arte placere queas.
Id facile ac pronum est: multum, Corvine, placebis,
Paucula si dicas, plus quoque, si taceas.
1398. [1390.] In Rullum cuidam oratori infensum.
Qui placet orator cunctis, cur displicet uni,
Rulle, tibi? Solus quod sapis in populo?
An magis, est medium quando nihil, an magis, omni
Quod solus mire desipis in populo?
Lippus ut est oculis ambobus, quin prope coecus,
Qui, quae sunt aliis candida, nigra videt.
1399. [1391.] Haud vina ingenium queunt ciere. [ERROR: no reftable :]Vina ingenium non posse ciere. Krša
Carmina scripturus Virro bibit: arte cieri
Hac putat ad carmen credulus ingenium.
Quid tum? Crura caputque cientur; nulla ciere
Vina queunt prorsus, quo caret, ingenium.
1400. [1392.] In malum scriptorem.
Scripta Bavi doctus nemo probat unus; id ergo
Ulturus doctos despuit ille viros,
Et quidquid scriptum est cuivis, quamvis bene, pulchre,
Suaviter, argute, nil tamen ille probat.
1401. [1393.] In Lycum se invidiam spernere dicentem.
Sperni a te invidiam dicis, Lyce; dico ego contra
Te potius sperni tantulum ab invidia.
1402. [1394.] De Tucca et Afro.
Laesus ab invidia nunquam est nec Tucca, nec Afer.
Namque est invidia major hic, ille minor.
1403. [1395.] In malum Homeri interpretem.
Hoc amat, hoc laudat, sese hoc amplectitur uno
Quintus "Grandiloquum verto ego Moeonidem".
Vertit: at est nemo, Quinti qui agnoscere possit
Grandiloquum in tenui carmine Moeonidem.
1404. [1396.] In ineptum carminum judicem.
Posse capi negat illecebra se carminis Aulus.
Quid mirum? Haud sentit carminis illecebram.
1405. [1397.] In idem argumentum.
Optima damnavit modo carmina, pessima coelo
Extulit immodicis laudibus Orbilius.
Idem saepe meri gustans genus omne Lyaei,
Quodnam aliis praestet, judicat egregie.
Nempe viro, ut video, res ut docet ipsa, palatus
Ceu brutae pecudi plus sapit ingenio.
1406. [1398.] In idem argumentum.
Nunc mihi, Cinna, placent demum tua carmina. Scin? Cur?
Illa quod audivi non placuisse tibi.
1407. [1399.] De malo oratore, eodemque malo poeta.
Cuncta scit iste, Bavi, rhetor tuus atque poeta
Exceptis modo, quae sunt rhetoris atque poetae.
1408. [1400.] In criticum imperitum.
Glaucia, qui damnat mea carmina, dicere causam
Nec potis est ullam, cur male displiceant,
Hoc mihi concedet, credo, mea carmina ut ipse
Laudem, nec cogar dicere, cur placeant.
1409. [1401.] In malum poetam.
Consenuit Musas inter Curtillus et esse
Vult aliquo vatum qualibet in numero,
Sed data post Musis, miser, omnia tempora, vatum
E numero ipse suis versibus ejicitur,
Quos quiscumque leget, scriptorem scilicet esse,
Quam vatem, citius dixerit astrologum.
1410. [1402.] In idem argumentum.
Odit Pieridas Rullus male. Num quod amantem
Spreverunt longo tempore Pierides,
Et quoties Pindum est ausus tentare, fugarunt
Sacro furcillis praecipitem e nemore?
1411. [1403.] In idem argumentum.
Rullus grammaticos damnat. Quid ni? Omnia Rulli
Omnes quum damnent carmina grammatici.
1412. [1405.] In idem argumentum.
Grammaticos odit Rullus, mala carmina Rulli
Quod solos nequeunt fallere grammaticos.
1413. [1406.] In molestum interpellatorem.
Quaeris, num valeam? Si quid me scribere, versus
Aut audire tuos est opus, heu, graviter
aegroto et mortis versor prope limine in ipso,
Si neutrum est horum, Postume, jam valeo.
1414. [1407.] Quid sibi praecipue in carmine displiceat.
Odi ego delicias verborum, cassaque rebus
Carmina, tetram odi, Pontice, barbariem
Turpantem foedis rerum pulcherrima verbis.
Horum sed quaeris quid mage displiceat?
Primum, primum illud mage displicet, esse quod hercle
Elinguis potius, quam sine mente, velim.
1415. [1408.] In Volumnium et Glauciam.
Carmina cur scribis nulli placitura, Volumni?
Namque, probat qui te, Glaucia nullus homo est.
Quamquam opibus pollet, quamquam nummatus abunde est
Clarus et antiquo sanguine, nullus homo est.
1416. [1409.] Cur Tuccae carmen suum nequaquam crediderit.
Quod tibi, Tucca, meum haud volui committere carmen,
Judicium, credis, me timuisse tuum.
Non ego judicium timui, sed furta; legenti
Quod placuit, recitas, Tucca, tuumque vocas.
1417. [1410.] De libro mali poetae.
Quem nosti, librum legi, Publi optime, dignum
Et reor aut flammis scilicet, aut tenebris;
Ingenuos non quod possit corrumpere mores,
Aut verae norma discrepet a fidei,
Sed quod nugarum plenus, vacuusque leporis,
Nec prodesse aliis quit, dabit et miserum
Scriptorem vulgo ridendum carmine inepto.
Quare, sanari si potis est, homini
Deme istum errorem; dic, Phoebo indigna marito
Det Veneris; scripti, dic, quod habet Tiberim
Ipse manu in rapidum, foedam jaciatve cloacam;
Dic, chartas posthac ne miseras misere
Vexet; dic, rastrum fossor durumque ligonem
Verset, vel faciat quidlibet, at calamum,
Ah, calamum infelix ne tangat, gignere nugas
Natum et scriptoris prodere stultitiam.
1418. [1411.] In hominem sedulo occultantem ea, quae scriberet.
Quis furor est dulces chartis committere foetus
Ingenii, caecis abdere dein tenebris
Servantem caute? Coecis cur digna tenebris
Servas? Servari digna, legi a populo
Cur non vis? Abdis quod nosti digna latere
Scilicet, a servas, quod tua stultus amas?
1419. [1412.] [ERROR: no reftable :]In hominem ineptum aliena carmina tantummodo repetentem. Krša
Nil prior ipse canis, respondes omnia; rupes
Adversae missos ut referunt sonitus.
Me contraque loqui fatuam pueriliter Echo,
Audire et toties verba iterata piget.
1420. [1413.] Quo pacto Gellia placere possit.
Gellia, saepe rogas, qua possis cuique placere.
Si tibi sis prorsus, Gellia, dissimilis.
1421. [1414.] In Varronem, amicorum commodo negligentem.
Jungit amicitias Varro, securus, amicum
Queis sibi, ne abscedat, vinciat officiis.
Ergo novas tantum potis est numerare, vetustas,
Quas numeret, frustra quaerit amicitias.
1422. [1415.] In Orphytum.
Intentas mortem, vel dedecus, Orphyte: mortem
Non timeo, invitum nil, scio, dedecorat.
1423. [1416.] In simulatorem et dissimulatorem. [ERROR: no reftable :]Se aeque odisse simulatorem et nihil dissimulare scientem. Krša
Odi, qui simulat rerum quidquam improbus, odi,
Qui rerum haud quidquam, Pontice, dissimulat.
Hic verum tectus corrumpit: prodit apertus,
Celari quum res postulat, ille nimis.
1424. [1417.] Cur Marco, si quid secreti est, credere nolit.
Nil tibi ego renuam secreti credere, sed, quae
Credo, tu credis, Marce, alii atque alii.
Hos mihi ego metuo: tibi quae committere vellem,
His ne committam scilicet, abstineo.
1425. [1418.] In idem argumentum.
Quod te scire unum volui, tecum domus omnis
Scit tua, scire domus proxima et incipiet,
Et populus jam jamque omnis sciet. Hos fuit, unum
Scire? Datam servas sic mihi, amice, fidem?
Nempe hos fert fructus, qua te praecellere gaudes,
Istaec nil celans, Postume, simplicitas.
1426. [1419.] [ERROR: no reftable :]ponendum inter Varia. Radelja Ad Varum, ne celet, si quid mali acciderit.
Si gravius quid forte tibi, Vare, incidit, omne
Id mihi ego notum scilicet esse volo.
Nil opus est angique meis te luctibus, inquis,
Atque meis frustra fletibus adgemere.
Porro opus est: mihi cum dulci communia amico
Cuncta volo, spem, rem, gaudia, moestitiam.
1427. [1420.] In viatorem. Senis cujusdam simulacrum.
Siste gradum, fractumque annis, lacerumque, viator
Aspice me, rarae suspice et artis opus.
Nondum etiam id sentis? I porro: sensi ego, sensi,
Te prorsum in Grajis artibus arte rudem.
1428. [1421.] In Varronem pluries eadem dicentem.
Tulla levis quam sit, non possum dicere; possum
Hoc, Varro: Tullam dum toties iteras,
Esse levem, jam te non Tullae scilicet uni,
Quot sumus, at nobis omnibus esse gravem.
1429. [1422.] Uxorem ducturus quid velit Fabullus.
Uxorem quaerit grandi cum dote Fabullus;
Id satis: haud illum caetera sollicitant,
Quali sit forma, queisnam sit moribus, ipsam
Dos modo sit, possit ducere Tisiphonem.
Et ducet, credo, tandem, quae laeva, superba,
Foeda viri cupidam plectat avaritiam.
1430. [1423.] In Aulum poetis infensum.
Contemnis vates; juris, legumque peritos
Ad coelum tollis laudibus immodicis,
Quod versus, credo, nullum, quod plurima contra
Lucra ferunt rauci jurgia saeva fori.
Verum artes lucro si pendimus, Aule, sophorum
Cui non se dives praeferat agricola?
1431. [1424.] In Lycotam procerum amicitiis intumescentem.
Matronas crepat usque meus procerosque Lycotas,
Atque tumet magnis laetus amicitiis.
Jamque, cliens quorum meruit vix esse, sodalem
His factum se se scilicet esse putat.
Jam, fratres veluti, nullo compellat honore
Esse sibi merito quos cuperet dominos.
Cui, vellem, haec demi possit vesania: verum
Non opus est verbis, ast opus helleboro.
1432. [1425.] In Quintum, ingenium negligentem.
Arma dedit sua cuique Deus: leporem pede jussit,
Dente lupum, taurum cornibus eximie,
Unguibus et rictu fulvum praestare leonem,
Acri hominem nil ut non queat ingenio.
Hoc dum, Quinte, sinis neglectum hebescere, stultus
Praesidium, heu, vitae projicis omne tuae.
1433. [1426.] In improbum honorum petitorem.
Attolli ad magnos se postulat Aulus honores,
Credo, ut, quae coecis abdita erat tenebris.
Incipiat claro manifesta in lumine cerni,
Omnibus et vulgo nota sit improbitas.
1434. [1427.] De Phyllide anu.
Se pulchram Phyllis credit, plenamque leporum,
Florentemque genas, fulgidulamque oculos,
Et quaecumque illi multus laudabat amator,
Quum patriam coleret rara puella domum
In se quae, fateor, laudari audivit; at olim
Audivit nostris, credo equidem, a proavis.
1435. [1428.] In improbum jactatorem.
Galle, tumes proavum narrans decora ampla tuorum,
Et magnae memorans tot monumenta domus,
Scilicet ut patrum tam clara in luce videndam
Se tua det nobis foedior improbitas.
1436. [1429.] In hominem ineptum.
Multa Cleon dicit; sed si, quae digna taceri
Sunt, taceat, credo, diceret ille nihil.
1437. [1430.] In Glauciam ineptum et obscurum narratorem.
Haud novi, fateor, quae dicis, Glaucia, verum
Nec te, quae dicis, Glaucia, nosse puto.
Nota tibi, facito, sit res, quamcumque loquere.
Spes erit, ut pariter nota sit illa mihi.
1438. [1431.] In eumdem malum scriptorem.
Qui fit, uti norim quae scribit Tullius; horum
Possim, quae scribis, Glaucia, nosse nihil?
An sua, quod fulgent manifesto in lumine sensa?
An tua, quod coeca condita nocte latent?
1439. [1432.] In hominem inertem.
Nil te posse, inquis: ego te nil, Quinte, decori
Velle puto, molli pectore languidulum,
Insuetum validos animi contendere nervos,
Atque gravi oblati ferre laboris onus.
Surge age, tolle moras, vires exprome: volenti
Et praeit et praesens promovet orsa Deus.
1440. [1433.] In senem apprime garrulum.
Lenta senex magno evolvis qui verba labore,
Ultro te miror, Glaucia, multa loqui,
Auribus et quando nostris, heu, parcere non vis,
Ipsi non saltem parcere velle tibi.
1441. [1434.] In superbum jactatorem.
Majorem quanto jactas te, Glaucia, tanto
Es minor atque omni sperneris a populo.
Vis magnus tandem fieri, magnusque videri?
Si potis es, parvum te, facito, esse putes.
Sed miser haud potis es, mentem cui fastus ademit,
Et veros rerum surripuit modulos.
1442. [1435.] In Postumum, de injuriis sibi illatis quaerentem.
Te laedi a multis contra fas, Postume, narras,
Multos saepe tuis auctibus officere.
Crede mihi, laedis multo te valdius ipse,
Auctibus et demens officis ipse tuis;
Nam, te quantumvis premat invida turba, sinistri
Pol gravius mores et tua vita premit.
1443. [1436.] In Tullum, se omnibus praeponentem.
Vincere vis omnes, nusquam non primus haberi,
Doctior esse aliis, pulchrior esse aliis,
Esse aliis quavis multo laudatior in re.
Verum ut contingant caetera, Tulle, tibi,
Hoc non continget certe, dum vincere, primus
Dum vis esse, ullo sis ut amabilior.
1444. [1437.] In improbum de malevolentia querentem.
Usque odia incurrens multorum tristia, fato
Id quodam fieri dicere, Cinna, soles.
Quidni etiam fato dicas patrata, mereris,
Improbe, queis odium, tot mala flagitia.
1445. [1438.] In Quintum rerum omnia contemnentem.
Quod tibi nil usquam rerum placet, esse videris
Hoc tibi, Quinte, acri, praeditus ingenio,
Intima quo penitus scrutari et noscere possis,
Perque videre intus quidquid inest vitii.
Erras, Quinte, tamen: tardi est, bardique videre
Prava modo, recti cernere posse nihil.
1446. [1439.] In Glauciam, de Flacci mutabilitate querentem.
Quod coluit mire te longo tempore Flaccus,
Dein subito spretum, Glaucia, deseruit,
Infidumque, levemque vocas, at falleris: ille,
Ut nemo, stabili est suetus amare fide,
Cuncta sed expertus, sibi quem desperat amicum,
Posse capi nullis et videt officiis,
Non frustra sequitur voto male sanus, inani,
Sed toto sapiens expuit ex animo.
Ipse nec infidus peccat, sed ferre sodalem,
Quem sibi non fidum comperit esse, negat.
1447. [1440.] De ludo latrunculorum, caeterisque similibus.
Quem fors coeca regit, ludum spernoque, putoque
Victori laudis, Cinname, ferre nihil.
Sed quis ne fatuus ludum contemnat acuto
Vincit ubi multum qui videt ingenio?
1448. [1441.] In idem argumentum.
Ludum hunc sperne. Potes num, Cinname, spernere acutum,
Hic bene quo ludus luditur, ingenium?
1449. [1442.] De iis, qui lucri causa aliis bene faciunt.
Mercari officium turpe est. Fecisse benigne
Sic juvat, ut facti proemia nulla sequar.
Qui, merces veluti, mutat bene facta, videri
Vult servire alii, servit at ipse sibi.
1450. [1443.] In Postumum, suam, non paternam rem curantem.
Negligis, heu, patriam tibi, Postume, commodus uni,
Sed rem cum patria negligis hercle tuam.
Non secus ac stulte corpus qui negligit omne,
Ille manus etiam negligit atque pedes.
1451. [1444.] In Quintum hominum congressus vitantem.
Solus agis, vitans hominum vestigia, ne quis
Occurrat moesto qui male displiceat.
Ipsum at, Quinte, potes, venias quocumque locorum,
Te fugere, ipse tibi ne male displiceas?
1452. [1445.] De Flacco, Tullae amore insaniente.
Flaccus remque suam, dum Tullae insanit amore,
Atque ipsum infelix se dedit exitio.
Tulla quid? Indoluit? Pol non mage, Tyndaris olim
Quam, Troja extremos dum ruit in cineres,
Haec, inconsultus pulchro quod credidit ori,
Stultitiae retulit proemia justa suae.
1453. [1446.] In Aulum populi judicia contemnentem.
Qui placuit populo, Burro, qui non placet Aulo,
Vis, illum hic tollat laudibus astra super?
Fac (uni at tanti non est laudarier Aulo)
Mutato explosus displiceat populo.
1454. [1447.] [  697] In Avitum.
Et faciem et vocem, mores et foedus, Avite,
Idem aures, oculos atque animos crucias.
Nec te aliquo in tenebras condis, mala pestis et urbes
Incolis? Et coetus non fugis ingenuos?
1455. [1448.] In Dutenum plus aequo veteres admirantem.
Laudo equidem, Dutene, recens quod displicet aetas,
Cuncta sibi tribuens quae tumet immodice.
Omnia sed priscis quod das inventa recentum,
Pol nequeo, ut cupiam, tollere laude pari.
Inventum nec enim dico, in caligine caeca
Si quid vix tenui prodiit indicio,
Sed, licuit pulsis quod pura in luce tenebris
Perque videre oculis atque tenere manu.
Quid? Modo pressa ferae si quis vestigia vidit
Venator, primae praemia laudis habet?
1456. [1449.] "Aude aliquid, dignum quod sit laudarier, aude".
Jam satis indecori latuisti mollis in umbra,
Fama nec ingenio, nec tibi parta manu est?
Non pecudum ritu ventri servire; libido,
Non, quo degenerem compulit, ire piget?
Non terram spectare pudet, nec figere velle
Coelo et cognatis lumina syderibus?
Surge agedum, molire aliquid jam laudis; origo
Unde tibi est, magnos perge reffere deos.
Ille deos, Levine, refert, qui negligit umbras [ERROR: no reftable :]umbras] corpus Radelja
Mente viget, soli nec sibi vivit iners,
Sed benefacta viros late diffundit in omnes,
Humanumque juvat, qua potis, arte genus.
1457. [1450.] Ad Battum. De Amore.
Batte, vafer fraudis quiddam parat ecce Cupido:
Batte, fuge instructis cautus ab insidiis.
Ah fuge praecipiti procul hinc pernicius Euro,
Cujus hinc rapidi fulminis igne fuge.
Sic monui lentum frustra, voluique monere
Rursus, at in mediis haeserat ille dolis.
1458. [1451.] Quid sibi velit a Postumo.
Quaeris, quid sit opus mihi, Postume? Scilicet unum
Hoc opus est; quod scis esse opus, ut facias.
1459. [1452.] In hominem inertem libros coementem.
Nam quo librorum tibi copia quaeritur, una
Cui nondum est annis pagina lecta tribus?
Nempe placet libri frons aurea, quidquid at intus
Condit, emis, credo, non tibi, sed tineis.
1460. [1453.] In ineptum Pholoes amatorem.
Odisti Pholoen, quod te fastidit, amari
Digna sed idcirco est forsitan illa magis;
Nam formae ac raris, queis pollet, dotibus addit
Acre etiam, ut video, callida judicium.
1461. [1454.] In senem formosae puellae amatorem.
Stulta fugit; stulte fugientem, Cinna, puellam
Quid sequeris? Spretus tu male sperne malam.
Illam ni potis es, tu te ipsum sperne. Dolebis,
Cinna, minus, spretum noris ubi ex merito,
Nil et erit mirum, quod primo in flore juventae
Horret amatorem pulchra puella senem.
1462. [1455.] [  1200] Aliud.
Quod tibi floridulam quaerenti, Cinna, puellam
Mater, quam nolles, obvia prodit anus,
Hoc tacite dicit: Vetulo tibi non mea gnata,
Verum ego jam senio perdita convenio.
1463. [1456.] Aliud.
Quam stulte, dicis, conspectum me fugit Aegles?
Istud quam stulte dicere non dubitas,
Ipse tuam et, multo melius quae, Cinna, lateret
Sponte tuam passim prodere stultitiam.
1464. [1457.] Monet Quintum, ut animum curet.
Non magnos opta census tibi, Quinte, minorem
Exiguo in censu parcus at opta animum.
Qui dum tantus erit, quantus nunc dicitur esse,
Ut fueris Creso ditior, Irus eris.
1465. [1458.] Seu
Non magnos opta census tibi, Quinte. Minores
Opta animos censu at sanus in exiguo.
1466. [1459.] De Cinnae amicis.
Magnos Cinna fovet proceres: se Cinna beatum
Ob magnas procerum credit amicitias.
Infelix! aequa potis est qui vivere lege,
Mavult injusto subdere colla jugo.
1467. [1460.] In juvenem otiose agentem.
Membra tibi solido stant robore; mens vigil intus.
Cur mollem durus terret, amice, labor?
Haec iterum atque iterum monui, rursusque monebo:
In ventum at frustra dicta monentis eunt.
Otia sola juvant segnem, juvat usque jocari,
Res praeter ludum non placet ulla tibi.
Sic mea jam multi spreverunt dicta; miselli
Nunc referunt multo dicta dolore mea,
Pauperies quod saeva premit, quos ......
........................................................
His, cave, ne similis ..............................
.......................................................... [ERROR: no reftable :]Sic autographum, quod extat, MMSS. Radelja
1468. [1461.] In quemdam stultum, Romanis infensum.
Romae quondam hospes Romani nominis hostis
Factus es. In Roma quid male displicuit?
Scilicet hoc, quod te vesana mente furentem.
Horruit illa suo blanda fovere sinu,
Nec passa est regnum, sanctosque invadere leges,
Laxa dare et vulgi froena cupidinibus,
Molirique ignes, furialem et spargere flammam,
Quae multis, ipsi quae tibi fata ferat.
Stulte, sapi, nec erit jam, cur tu tam male Romae,
Nec cur Roma tibi tam male displiceat.
1469. [1462.] Ad Phyllin de ejus monitis.
Noli blanda istum quae peccat, Phylli, monere,
Si cordi est, culpam norit ut ille suam.
Non se reprendi, laudari sed putat, istaec
Fundis ubi ambrosia dulcia verba magis.
Phylli, noces, misero dum vis prodesse: lepore
Illi grata nimis fit medicina tuo,
Forsque iterat culpas, te blande audire monentem,
Isto et reprendi possit ut usque modo.
1470. [1463.] In insulsum Francisci Mariae Zanotti obtrectatorem.
Quem cuncti laudant, spernis, carpisque Zanottum
Non tu illi, at famae noxius ipse tuae.
Quidquid enim effutis (crede hoc mihi) tu nihil illi
Detrahis, at multum detrahis ipse tibi.
1471. [1464.] In Levinum.
Multa doces: unum fer te hoc, Levine, doceri.
Odi ego, qui, nullo, multa, rogante, docet.
1472. [1465.] [  709] In hominem nequam.
Nobilis haud usquam notescis, Glaucia; condit
Obscurum multo in lumine clara domus.
Quam nihil es proavum similis! Quos fama peremptos
Laudat adhuc passim; te silet incolumem.
Et precor, ut sileat, tua factaque dictaque narrans
Ne male dedecoret teque tuumque genus.
1473. [1466.] In anum libidinosam.
Quid juveni faceres, vetulo quae, Phyllis, amari
Gaudes? Inque vicem dicere delicias
Atque audire leves et dextrae jungere dextram,
Figere et adversis lumina luminibus?
Quam te ille in medio succenderet igne juventae,
Ipsa qui senii calfacit in glacie!
Quod mirans fieri, vereor, ne jam ista libido
In truncos etiam proruat ac lapides. [ERROR: no reftable :]proruat ac lapides] seu ut alibi: flagret et in lapides Radelja
1474. [1467.] [  1116] In Quintum, qui se poesi infensum dixerat.
Spernere te dicis Musam majora sequentem;
Spretum ego te Musis, Quinte, minora sequi.
Factus enim es criticus tandem postquam esse poetae
Conanti languens obfuit ingenium.
Nam quis Aristarcho malit (modo sanus) Homero
Quam fieri, utrumvis quum licet, assimilis?
1475. [1468.] In Fortunam.
Fortunam incusas, quod nil non turbida miscet,
Ac vitam arbitrio torquet agitque suo.
Falleris: illa etenim nihil est, nisi nomen inane,
Quam falso vulgus credidit esse deam.
1476. [1469.] Cur nequeat laudare Varronem.
Nulli ego sum vates obnoxius. Ipse placere
Mi studeo, si quem carmine concelebro.
Blandior haud ulli, quod multo insignis honore est,
Aut proavum priscis clarus imaginibus.
Sponte mea, Varro, laudo quos miror, amoque;
Cur te non laudem (parce rogare) vides.
1477. [1470.] In hominem ineptum se magni facientem.
Nullum hominum nuper laudabat Flaccus, haberi
Quod solus vellet mirus et eximius.
Id postquam vidit male cedere spretus, inepte
Nullum non cumulat laudibus omnigenis.
Nil tamen assequitur laudis, nec solus habetur
Quod, nec cum multis, mirus et eximius.
1478. [1471.] In desidem.
Quas mihi tu nugas, quae vana crepundia, Publi,
Sectaris, parvus ceu sine mente puer?
Nil agis in vita deses, male garrulus, omni
Nube ac ventorum flamine mobilior.
Quos, vesane, paras tibi stulta mente dolores,
Ostendet ratio quum tibi, qui fueris.
Tunc frustra revocans vita male perdita inerti
Tempora, cum gemitu talia dicta dabis:
Me miserum! ..............................................
.........................................................
Haec flebis; nullo sed enim revocabile fletu,
Quod fugit cursu praepete, tempus erit. [ERROR: no reftable :]Sic in autographo MMSS. Radelja
1479. [1472.] In eumdem.
Irascor, longo quod perdis tempora somno,
Irascor, ludus quod tibi, Quinte, placet.
Vita fugit; vitae multo pars optima sensim
Sic misero nunquam non reditura perit.
Hoc tibi me jussit Phoebus, Quinte, hoc tibi jussit
Dicere ab Aonio Calliopea jugo.
Tu tamen haud cessas longo torpere veterno
Atque dies multa perdere desidia? &
Vade retro

Vade porro


Kunic, Rajmund (1719-1794) [1794]: Epigrammata, versio electronica, 20870 versus, verborum 170058, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epigramma] [numerus verborum] [kunic-r-epigr.xml].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.