| Croatiae auctores Latini: inventa |
| domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
|
Kunic, Rajmund (1719-1794) [1794]: Epigrammata, versio electronica, 20870 versus, verborum 170058, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epigramma] [numerus verborum] [kunic-r-epigr.xml]. Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
VARIA
1. Villa Nigronia ad Pium VI. Pontificem Maximum.
Urbis deliciae quondam et jucunda voluptas Villa gemo ignotis vendita nunc dominis. Romulidum populo semper celebrata, patebo Ignotis tantum (proh, superi!) dominis? Pulchrior Alcinoi, Crassique et Coesaris hortis Squallebo ignotis squallidior dominis? Urbem qui decoras tot rebus, Sexte, Quirini Urbis me perdi tu patiere decus?
2. Ad Clementinam Rossiam.
Usque puer qui te, latuit dum conditus alvo, aerumna miseram perdidit assidua, Effudit celeri se partu, vixque dolorem Nitenti egrediens attulit exiguum; Omnibus et mire queis cara es Rossia, mira Complevit sospes pectora laetitia. Hoc fatum [ERROR: no reftable :]fatum] Krša : factum Radelja est homini: succedunt grata molestis; Quos pressit, facili sors levat aequa manu.
3. De legendis poetis.
Carmina sunt vitaeque salus, vitaeque venenum, Carminibus virtus traditur et vitium; Huic praebe, huic aurem Musae, puer, obstrue; non est Omnis Pierii casta puella chori. Pars castae addixit sese pudibunda Minervae, Effrons lascivam pars sequitur Venerem.
4. Catullum vel peccantem amat.
Quaeris, cur blandi culpetur Musa Catulli, Non me verum alios id, mea Lyda, roga. Nam me sic blandi coepit sibi Musa Catulli, Ut quae vel peccat cogor amare tamen.
5. De Thyrside, qui Tullam apellarat Juliam.
Invisens Tullam, "Salve", inquit, "Julia", Thyrsis; Nempe illi est quidvis Julia, Tulla nihil. Cui solus miserae contra est tamen omnia Thyrsis, Nusqam non Thyrsin quae videt ac loquitur; Saepe invita suos mihi quae testatur amores, Me Thyrsim falso cum vocat ore suum.
6. De Dorylae forma.
Polla vocat pulchrum Dorylam, foedum Acca; sub alto Versat corde faces huic amor, huic odium. Aequa animi rixamque audit, ridensque Lycoris; Non pulcher, foedus non, ait, est Dorylas.
7. Ex Graeco Anacreontis.
Atridas volui magnos et dicere Cadmum; Solus amor pulsa de cythara sonuit. Mutavi nervos Alciden ipse; sonabat Sponte sua puerum sed Veneris cythara. Ergo valete mihi heroes; mea cantat amores Mi solos etenim sponte sua cythara.
8. De Gellia et Aulo altera sapienter, altero stulte amante.
Parce amat ac timide quod Gellia, non placet Aulo, Quippe parum est uni commodus ille pudor. Verum aliis merito placet omnibus et memor esse Quum vel amat, sancti dicitur officii. Atque utinam nec amet posthac jam prorsus, amari Cui tantum parce non placet ac timide.
9. Ad Phyllin blandam de Gellia severa.
Phylli, tibi assidue culpatur, se quod amantum Nulli non praebet Gellia difficilem. In quoque culparis crebro illi, te quod amantum Nulli non praebes morigeram et facilem. Quae vestrum peccet, si jam roger, hoc sine fuco, Pace tua, liceat promere judicium: Illa quidem levis est, si qua est modo, culpa; pudendum Hoc, ni fas mutant saecula, flagitium.
10. Ad mystam. De tabula obscoena.
Haec tu oculis hauris spectacla obscoena pudicis? Nuda ornat mystae foemina picta domum? Tolle hinc, quae castos potis est corrumpere mores, Tolle hinc, quae famam laedit imago tuam. Qua visa, qui te non norunt, dicere possint: Quod videt iste oculis, id cupit iste animo.
11. De poesi extemporali.
Si temere fundi possunt bona carmina, vatem Esse bonum statuo laudis habere nihil. Sed temere fundi [ERROR: no reftable :]Sed temere fundi] Krša : Sed fundi Radelja nequeunt bona carmina, testor Vates, qui scribunt carmina cumque bona. Testor et hos, temere, vesano corde furentes, Carmina qui fundunt multa, sed usque mala.
12. Lusus.
Nos inter sedit Varius, mihi nempe molestus, Carior ast oculis, o Leonilla, tibi. Ipse meam doleo, quod te mihi sustulit audax Ille, tuam gaude tu tibi laeta vicem. Fors et ego incipiam paccata mente molestum Ferre, tuo tecum laetus et esse bono.
13. De Lacone dedititio.
Vendere captivum ne dic te, praeco, Laconem, Cum bello est captus desiit esse Lacon. Magnanimi pulchra jacuerunt morte Lacones, Colla nec hostiles supposuere jugo.
14. De Aulo, viro optimo, eodemque asperrimo.
Tetrior, absinthi succo est et amarior Aulus, Et rusco et duris sentibus asperior. Idem corde sapit multum, scit plurima, vitam Integer ante alios et colit innocuam. Distrahor ergo virum semper fugiensque, petensque, Nec prope sustineo, nec procul esse queo. Mellis ut ambrosio trahitur qui forte sapore Pastor, apum et pariter spicula saeva timet.
15. Ad Aulum, uxori non indecore servientem.
Uxorem dicis dominam; nil verius, Aule, est; Servitii valido te premit illa jugo. Quidquid agas, illi semper parere, necesse est, Et victum, quoquo duxerit illa, sequi. Servitii sed ne pudeat tamen, imperat illa Non vi, sed dulci scilicet illecebra. Invitum non te raptat: blanda efficit ut quod Vult fieri, fieri semper et ipse velis; Utque sapit mire, nil vult, nisi quod tibi prosit, Atque tuam in melius provehat usque domum. Aule, tua es felix domina. Sic sic precor usque Servitii valido te premat illa jugo.
16. Ad Postumum, sibi ob fortunae bona nimis placentem.
Tu quod habes, magnum te reris; me reor esse Magnum, ego quod sperno, Postume, quidquid habes, Atque ostro clarum, curru dum fulget in alto, Qui nihili est, nihili quod facio procerem.
17. Ad Aulum, cur ingeniosus parum proficiat.
Ingenio polles magno, nec proficis, Aule, Quod nusquam magno figeris ingenio. Acrem oculum sic qui re non defigit in ulla, Acri rem nullam pervidet ille oculo.
18. Ad Aulum pluribus intentum.
Candida quae vitrum lux transit, nil agit, Aule, Vastum ubi se fundit didita per spatium; Arctum ubi se in coni totam contraxit acumen Ignescit, flammas et ciet indomitas. Sic tua mens omnes late nunc fusa per artes Magnum et mirandum nil potis efficere est. Uni se totam si quando addixerit arti Unam urgens curis omnibus, efficiet.
19. [ = Sat. 150]
Ad Leonillam formosam et fatuam. Ut potis es (mihi crede) tace, Leonilla; tacentis Nemo non corpus suspicit egregium. Cum loqueris, nemo non voces odit ineptas Et miram egregio in corpore stultitiam. Da te oculis, quam vis; aures fuge: digna videri es, Audiri non es digna. Tace, ut potis es.
20. De Cinnamo, re, quam specie meliori.
Asper, difficilis, clamosus, res ubi poscit, Omnibus est omni Cinnamus auxilio: Dum mihi tam suaves liceat modo carpere fructus, Nil movet hirsuto cortice laesa manus.
21. Ad Ponticum dicacem.
Pontice, quam dictum, cur mavis perdere amicum? Parvo rem mutas eximiam pretio. Qui dicto iratus te fugit, praestat, acuti Gloriolae multum, vir bonus, ingenii.
22. De amore ac pudore.
Stultus amor cauto pugnat, Leonilla, pudori, Et stultus cautum vincere saepe solet. Non tamen absistit victus pudor et redit usque, Et repetit, pulsus cesserat unde, locum; Quem simul ac tenuit, decisis turpiter alis, Pellitur in praeceps non rediturus amor. Quare nil miror, fatue quem nuper amabas, Nunc odio est Varus, quod, Leonilla, tibi.
23. Ad Aulum, quali corpore vellet esse virum nobilitate generis praestantem.
Candidus et membris mollis languentibus, Aule, Id clari credis sanguinis esse notam? At non tale fuit, pernici corpus [ERROR: no reftable :]corpus] Krša : clarus Radelja Achilleo, Non magno Ajaci, non [ERROR: no reftable :]non] Krša : aut Radelja Amphytrioniadae, Ora sed ardebant multo suffusa colore, Frangebat nullus fortia membra dolor. His, volo, vir similis mihi sit, tibi foemina, solem Quae fugit, inque sua desidet usque domo. Mollities decet hanc, robur decet, Aule, parentum Clarus virtutem qui referat, juvenem.
24. Ad Quintum, de domus administratione uxori committenda.
Ipse tuam curare domum jam desine, Quinte, Quo magis, heu, curas, hoc magis illa perit. Uxori committe tuae rerum omnia, mente, Qua valet, ut sapiens, teque tuosque regat. Consilio nuptae praestat parere maritum, Omnia quam nullo perdere consilio. Vir caput uxori est, sed, multum cum sapit uxor, Virque nihil, par est, sit caput illa viro.
25. Ad Quintum, satis laudabilem ob dotes, quas habet.
Si, quod abest, laedat, nemo laudabitur unquam, In te, Quinte, boni laudo ego quidquid adest. Nec dives fertur si quis rerum omnia; rerum Sed si quis tantum plurima possideat.
26. Ad Quintum, meretricis amoribus implicatum.
Vidi ego te magni supremo in fine barathri Gaudentem Idalios ducere, Quinte, choros. Clamavi et serva, serva, ingens, Quinte, periclum est, Lubricus innumeros perdidit ille locus. Clamavi frustra, risisti vera monentem; Risus at, heu, seras desiit in lacrymas. Quod circum fatue ludebas namque, barathro (Nec spes ulla fugae) volveris in medio.
27. Inscriptum sub imagine Lucretiae.
Innocua haec Sexti violata est crimine. Cur se Heu, perimens proprio est crimine facta nocens?
28. Ad Quintum, de Batone summo pictore.
Dicere quae pinxit Raphael, scis omnia, Quinte; Nescit, quem spernis, maximus ille Bato. Quae pinxit Raphael potis es quam dicere sed tu, Tam potis efficere est maximus ille Bato.
29. Ad Lesbiam, de Gallo, ea praesente, verecundo.
Qui nequam est alibi, frugi fit, Lesbia, tecum Gallus et improbulum nil facit, aut loquitur. Nec tandem tamen ille sibi simulatur, opimam, Lesbia, sed laudem comparat usque tibi, Cui se nimirum desperat posse placere, Virtutis faciem ni gerat Improbitas.
30. Ad egregium publicae rei curatorem amore captum.
Aule, urbis nuper spes maxima, quid facis? Istos Cur te tam vecors induis in laqueos? Cur lentus tenerae mavis servire puellae, Quam coeptum eximiae carpere laudis iter? Ah furor est uni, quam cunctis, malle placere, Velle unam toto Phyllida prae populo. Non tibi fas curas alio traducere; curas Publica res omnes postulat una sibi: Illa vetat mentem placito submittere amori, Illa vetat dulci subdere colla jugo. Et clamat: Meus es, quo nunc te proripis? Et te Una sibi injecta vindicat, Aule, manu?
31. Ad Daphnin, Phyllidis laudatorem.
Sponte tumet Phyllis nullo laudante; quid utrem Inflas et tentum tendere pergis adhuc? Daphni, sapi, caramque tibi ne perde puellam; Crede mihi, perdis laudibus immodicis. Quam magis illa sibi per te laudata placebit, Tam fiet nobis digna placere minus.
32. De Cinna et Tulla, sene et adolescentula.
Cinnam Tulla senem juvenis colit, ille vicissim Tullam. Quid mirum sit magis, addubito. Effoetum hunc senio juvenari; vere juventae An magis in primo floridulam hanc sapere.
33. Ad Quintum, nihil in Varo non improbantem.
Quae dicit Varus, vel quae facit, omnia culpas, Nec tam, crede, illi, quam tibi, Quinte, noces. Lividulus nam qui nil laudat, nil probat unquam, Dictis ille fidem derogat ipse suis. Varo ergo ut noceas, prosis tibi; si pote, laudis Expressum invito e pectore dic aliquid.
34. Ad Tullam, de Frontone et Corvino, altero arrogante, altero modesto.
Tulla, cave, ne sis Frontoni blandior aequo; Unum offers, audax arripit ille decem. Blanda esto, quam vis, Corvino; mille modesto Si tribuas, unum vix tamen accipiat. Hic sibi enim, quod das, donari cogitat; ille, Quidquid id est, meritis arrogat omne suis.
35. Ad Ponticum, de suis monitis.
Pontice, quae peccas, moneo; nec turbidus insto Forte meis si non parueris monitis. Illas namque boni partes reor esse sodalis; Immitis partes hasce reor domini.
36. Ad Cinnam, amatorem senem.
Cinna senex, teneras jam visere parce puellas; Necdum etiam sentis, quam grave supplicium est, Quo te cumque feras, nusquam non perdite amare, Multas quas et amas, omnibus esse odio? Quippe habet hoc; odio tanto est mage digna senectus, Ipsa cupidineo quam magis igne calet.
37. Ad Cinnam senem, juvenum coetibus se immiscentem.
Cinna, seni hoc superest, ne sit gravis omnibus, unum, Se juvenum ut laetis coetibus abstineat; Ut potis est nulli qui fęda aetata placere, Id teneat saltem, ne male displiceat. Haec mihi ego soleo jamdudum; non minus haec te, Cinna, decet tibi jam, si sapis, occinere.
38. In illud vetus Amor docet musicam.
Primus amor carmen docuit: cum pectus amore Incaluit, dulces ore Nec sermone mero curas et gaudia profert Stratus humi sylva pastor in umbrifera, Sed blandas flectit voces, carumque puellae Nomen amat variis saepe iterare modis. Idalius cantum dictat puer ille, canoras Ut volucres, nostrum sic facit esse genus.
39. Ad Pollam, amatricem amatoris vilium puellarum.
Quem tu, Polla, colis, multas colit, est tibi turpe Queis male postponi, Polla, vel esse parem. Quae sis, nosce; tibi rivales sumere noli, Quos nolis famulas forsitan esse tuas.
40. De amore Thyrsidis.
Dicitur Euryllae Thyrsis correptus amore, Nec tamen id certis noscier indiciis. Non est Euryllae Thyrsis correptus amore; Verus amor certis noscitur indiciis.
41. De amore Aconis.
Ardet Acon meus, at flammam sub pectore celat. Res salva est; vere non meus ardet Acon.
42. [41b] Ad Phyllim, de Lycoride eius congressum vitante.
Phylli, fugit pulchram quod te non pulchra Lycoris, Haud miror; mirer, ni male te fugiat. Quae potis est aliquid, tibi non collata, videri, Incipiat, si se [ERROR: no reftable :]se] Krša : te Radelja conferat esse nihil. Crede, fugax cavet illa sibi; nec, candida Phylli, Te spernit, sperni sed magis illa timet.
43. [42.] Ad Ponticum, quae scribit nequaquam emendantem.
Scribis multa, linis nil, Pontice: foeda litura Partem operis pulchri sed facit haud minimam. Verte stilum, prosit mire, si verteris; alter, Non potuit primus quod labor, efficiet. Alter ni possit, res pol tibi non male cedet, Si possit tandem, Pontice, vel decimus.
44. [43.] Ad Aulum, tragoediarum scriptorem, frustra cum Victorio Alferio certantem.
Daedaleos nisus Victori vincere frustra, Aule, cupis molli praeditus ingenio. Artem adhibe quantam vis denique; non erit unquam, Ut terra attollas te tamen ex humili. Non erit, ut dici possis vel proximus illi, Non, si te studio ruperis immodico. Jam sibi, jam tragici primas tenet ille cothurni; Mirabor, decimas tu tibi si teneas.
45. [44.] Ad Nearcum, de Pallade picta eodem ore, quo Daphnem pinxerat.
Quo picta est Daphne, quod Pallas pingitur ore, Non est ingenii culpa, Nearce, tui. Qui tibi flammato pinxit sub corde Lycorin, Ni fallor, culpam sustinet unus amor. Hanc nisi delebis, quaevis, quam pinxeris, illi Forma uni formae semper erit similis; Quo Daphne ac Pallas, vultu pingetur eodem Fauna, Ceres, Juno, Vesta, Diana, Venus. Seu dea, seu mulier mortalis, nulla Lycorin Non referet; quidvis una Lycoris erit.
46. [45.] Ad Varum, de ejus carmine, lepido quidem, sed infrugifero.
Vare, tuum laudem ne carmen, res facit una, Una, mihi at multo maxima, fruge caret. Delectat, sed non et prodest; hoc ubi desit, Vati laudem adimo non ego dimidiam; Sed totam prorsum, nec vatis nomine dignor Nugarum, lepidus sic licet, artificem.
47. [46.] Ad Antigenem, scribentem pulchre magis quam apte.
Quae scribis, scribis pulchre omnia; pleraque scribis, At quae res prorsum respuit, Antigene. Delphinum sylvis appingis, fluctibus aprum, Terram astris, coelum conseris arboribus. Pulchra placent, pulchrum sed quivis desinit esse, Apta suis ni sint omnia pulchra locis.
48. [47.] Ad Aulum, prae philosophis poetas contemnentem.
Quos sapere haec aetas putat unos, Aule, putabit Nempe illos aetas postera desipere. Philosophi hoc fatum: primo scire omnia, dein mox Fertur post parvo tempore scire nihil. Nil firmum hic, subito vertuntur scita, ruuntque, Magno quae fuerunt scilicet in pretio. Fors melior vatum est, quos temnis: carmine clarus Qui semel est, clarus carmine semper erit. Sub pedibus protrita jacet, quae se extulit alte Illa Stagiraei gloria magna senis; At magis, atque magis semper florentis Homeri Fama recens coeli templa supervehitur.
49. [48.] Ad Quintum, de Tucca bono viro, sed malo poeta.
Esse malum dixi cum Tuccam, Quinte, poetam, Nil facere hunc dixi flagitii, aut sceleris. Ergo bonum tamen esse virum ne, Quinte, repone; Id nec opus quaeri est, primus ego et fateor. Atque bonus quod vir, gaudet malus esse poeta; Non morum culpam, sed reor ingenii.
50. [49.] Ad Quintum. De arte poetica.
Naturae fontes priscis patuere; patent nunc Et nobis: veterum scripta quid assidue Volvimus incassum, nec rerum exempla tuemur, Quae fidis passim subdita sunt oculis? Ex vero ductum carmen placet: una poetas Haec fecit veteres ars, facietque novos. Hanc tu, Quinte, artem penitus tibi disce, vel ipsum aequabis forsan carmine Moeonidem.
51. [50.] Ad Ponticum poetam, una grandiloquentia contentum.
Scripsti grandiloquum, sed non et amabile carmen, Carmen, quod mentes perculit attonitas, Non tamen et vario confudit pectora motu, Atque imos blanda miscuit arte sinus, Nec quiddam afflavit, penitus quo corda cientur, Et dulces oculis prosiliunt lacrymae. Hoc stabant veteres; quaere hoc tibi, Pontice, grandem Esse parum fuerit; sis, volo, flexanimus; Flexanimus fies, facies quemcumque loquentem, Sensa animi expromat si sua, nemo tua.
52. [51.] Ad Ponticum, poetam emmendatum, at mediocrem.
Nempe carent culpa tua, Pontice, nec tamen in se Eximiae quidquam carmina laudis habent. Quid loquor? Haud levis est culpa haec in carmine, si quod Eximia carmen, Pontice, laude caret.
53. [52.] Ad Hermogenem geometram. De eius carminibus.
Hermogene, tua saepe legis mihi carmina, dici Et tibi vis, de te quid rear ingenue. Ingenue dicam, docte o geometra, rogatu Dicere quod tandem cogor ab immodico. Quam malus es vates, si tam bonus es geometres, Newtono longe maior es, Hermogene.
54. [53.] Ad Hermogenem geometram, carmina scribentem.
Artem quisque suam tractet. Geometra poesi Abstineas (moneo) quam potes, Hermogene. Lineolas ducens, vir magnus, carmina scribens, Exiguus contra crederis esse puer. Metiri ut coelum possis dedit aequa; venustum Ut carmen pangas, non dedit Uranie.
55. [54.] Ad Janum, artem inscriptionum ingenti volumine complexum.
Inscribi deceat quo rerum singula pacto, Jane, doces artis conditor eximiae; Quam tamen Herculeus labor est perdiscere totam, Et tua tot memori condere scita animo! Aspice, num doceam brevius, num rectius ipse Complexus geminis omnia versiculis: "Missa arte ac phaleris, in saxo quidquid et aere Scribes, id paucis scribito simpliciter."
56. [55.]
[ERROR: no reftable :](v. epigr. sub n.o 76.)
Krša
Ad Aulum, cur, eo relicto, Quintum invisat.
Aule, mihi non est Quintus te carior; illi Quam tibi sed multo sum mage carus ego. Laetius excipior, dimittor lentius; ullum Non video, coram cui male posthabear. Haec propter viso Quintum te saepe relicto, Carus et ille minus, me trahit, Aule, magis.
57. [56.] Ad Galliam, de navi aeria.
[ERROR: no reftable :]De navi aeria I. Vide reliqua inter Encom. sub num.o 259. Radelja
Tanta mole globus tam parvam in nubila puppim Tollit! Vectores vix habet illa duos, Ingentem ut turbam sursum evehat et queat undis Versari quovis vectus in aeriis; Ut multo possit propelli remige; quanta est Mole opus immensum crescat ut iste globus! Id nisi fit, fieri quod res vetat, heu nihil actum, Magna tibi invento est, Gallia, Daedaleo.
58. [57.] Ad scholam rediens.
Romulei juvenes, mea quos praecepta sequentes Dulce mihi est rupes ducere in Aonias, Quam dolui vobis distractus! Quam modo laetor, Me cupidum ut cupidis fors bona restituit! Restituit cupidum cupidis: licet ardua rursum Nobis ire una per juga Pieridum. Crura dolent aegro, mens at viget, atque vigebit (Spero equidem) et vobis serviet usque tamen. Ite alacres, ite, o, mea post vestigia: laurum Carpemus pariter dux ego, vos comites. Ite alacres, celerate viam, cunctosque docete: Fortibus exiguam nil nocuisse moram.
59. [58.] Ad Aulum, optimum artificem a vulgo improbatum.
Insanum de te vulgus quid sentiat, Aule, Nil moror et sperno quamlibet innumeros. Nil moveor, quidquid stulte damnatve, probatve, Altum vociferans turba hominum, haud ratio. Una tibi ratio faveat modo; mente carenti Adversum ride judicium populi, Ceu vocem surdus damnet, caecusque colorem, Ignari quid vox, quid sit, amice, color.
60. [59.] Ad Gallam enixam filium matri similem, patri dissimilem.
Laetaris mater, dias in luminis oras Editus iste tibi quod puer est similis. Patri pol mallem similis foret; omnibus esset Maternae ut testis, Galla, pudicitiae. Esse tuum scimus nunc omnes; non tamen omnes Scimus, quod caput est, unde sit ille tuus.
61. [60.] De rate aeria.
[ERROR: no reftable :]De navi aeria ep. VI. Vide inter Encom. n.o 260. Radelja
Terra neci sat erat: terrae olim adiecimus undas, Undis nunc tractus addimus aërios. Quae genus humanum regno perdebat in uno, Ocyus ut perdat, mors tria regna tenet.
62. [61.] Ad Gelliam, oculos turgentes laudantem.
Gellia, cur laudas, quae turgent, lumina? Cur non Abdita quae frontem sub penitam fugiunt? Odi oculos, quicumque occursant longius aequo, Longius, odi, aequo se male qui retrahunt. Displicet extremum quodvis Lepor et Venus omnis In medio sedem gaudet habere loco.
63. [62.] Ad Alexin, antequam cubet omnia circa se loca scrutantem.
Furem permetuens nil non scrutaris, Alexi, Ante loces molli quam tua membra toro. Parce metu. Quid? Nulla animo est fiducia, quod se Vindicat aerata janua firma sera? Quid? Nihil est, intra vicina cubilia quod sunt Qui veniant, si vox increpet, auxilio? Esse loci haec inter furi quid possit? Inani Parce, ubi nulla vides esse pericla, metu. Vana loquor: Quid tu videas, cui terror inani, Nulla ubi sunt, pingit mille pericla metu?
64. [63.] Ad Tuccam, cur non eosdem, atque ille, miretur.
Qui tibi, Tucca, placet, recte facit omnia; recte Qui facit, is contra mi modo, Tucca, placet. Convenit hinc nobis raro: terram abiicit infra Alter, coeli alter quem super astra locat.
65. [64.] De Corvino. Cum specie indocilem, re docilem esse.
Corvinum moneo; suevit pugnare monenti; Nec monitus prava spernere mente meos. Agnoscit culpam tacitus, secumque, fateri, Quod non vult aliis, imputat ipse sibi. In speciem indocilis, docilis re, quidquid amice Monstravi, pugnat quamlibet usque, facit.
66. [65.] In simulacrum Herculis ab amore victi.
Foemineam induitur pallam, lanamque, columque Tractat bellipotens Amphytrioniades. Idalius clavamque puer, setasque leonis, Tinctaque Lernaeo spicula felle gerit. Gaude, Juno; tui quem non fregere labores, Victus ab enervi turpiter hoste jacet.
67. [66.] Aliud.
Quid tibi nunc magni prosunt, Alcida, labores, Illaque tot forti monstra subacta manu? Pensa trahis Lydae probrosa in veste puellae, Et tremis et saevae jussa times dominae. Ridet amor, clavamque et terga hirsuta leonis, Horrendas tractat nec timet exuvias?
68. [67.] In veterem inscriptionem
HERCULI INVICTO. Invictum scribis, foedo qui victus amore est, Et molli potuit vivere sub domina? Scribe, licet, nervis invictum et corpore; victum Sed, quae pars forti prima viro est, animo. Invictum plane cum scribis, clamat Iole Mendacem, Idalius clamat et ille puer.
69. [68.] Ad Gallam, sorori formosae similem, nec tamen formosam.
Galla, tibi similis soror est, formosaque, nec te Formosam quisquam dixerit esse tamen. Forma eadem ambabus, fateor, sed non lepor idem, Quo sine formosum dicitur esse nihil. Formae, Galla, tuae, quem non potes, adde leporem; Diceris, tua quod dicitur esse soror.
70. [69.] Ad solem exorientem.
O sol, jucundo lustras qui lumine terram, Atque redis campos vecte per aerios, Salve, operum hortator; salve, o; nox lurida longe Te fugit obscoenis cincta caput tenebris; Te veniente, procul somnusque et somnia cedunt, Omnis et ignavo a corpore languor abest. Pastor oves curat, ventis dat navita vela, Incipio laetum scribere carmen ego. Teque cano, te, Sol, primum, pictasque volucres, Et vatem ad cantus qui revocas hilarem, Nec pateris turpi mersum torpore veterno, Et vitam indecori perdere in otiolo.
71. [70.] De inani Vari amatoris querela.
Quae mala dissimilem tibi me fors junxit, ut esses, Tulla, mihi aeternus scilicet usque dolor? Perpetuas iterem nulla ut non luce querelas, Quod facto, aut dicto laeseris immeritum, Quod quaecumque tibi feci bene, vel bene dixi Ingrato spernens pectore despueris? Et potui tam saeva pati? Nec rumpere vincla Mens fuit ac tristi solvere colla jugo? At nunc est; jam, Tulla, meus jam denique fio; Haec lux infandi est ultima servitii. Sic Varus: vanos ridet secum [ERROR: no reftable :]ridet secum] secum Et durum exercet saevior imperium.
72. [71.] Ad Aulum. De mysta nimis, ut ajebat, severo.
Phyllida non odi formosam; Phyllidis, Aule, Adspectum, dicis, non equidem fugio. Dic: flagro incestis formosa in Phyllide flammis, Phyllidis adspectu, dic, miser immorior. Non erit, ut culpes, qui te jam posse piari, Ni caram vites Phyllida, mysta negat.
73. [72.] Ad frustratorem.
Dic: tentasse diu promissum scribere carmen; Dic: saepe expertum non potuisse tamen. Dic, quodcumque voles aliud: promissa fateri Immemori at pudeat vana abiisse animo; Quae meminit, justae metuit qui probra querelae, Quique cupit verbis pondus inesse suis. Haec satis oblito: monitus jam carmina scribe, Atque datam praesta, dulcis amice, fidem.
74. [73.] De se et Varo.
Dulcis amicitiae fungi omnia munia possum, Si, fungi contra qui velit, alter adest. Is quoties desit, vivo mihi scilicet uni, Me curo, mihi sum solus amicus ego. Haec modo jactabam: risit verba irrita Varus, Quem, quidquid faciat, cogor amare tamen.
75. [74.] Ad amicum, quo modo officio certare velit.
Officio certemus, ais: certamen, amice, Si rite hoc fiat, parte fit e gemina. It, redit officium citroque ultroque, remitti Unde prius venit, ceu pila missa, solet. Officio certare volo, non perdere, quod mi Aut raro, aut nunquam redditur, officium.
76. [75.] Ad Flaccum, simulatione utentem.
Mecum esto, moneo, quem te vis, Flacce, videri; Falli mendaci non soleo a specie. Hoc usus rerum, tulit hoc mihi longa senectus, Intus uti videam, sub cute quid lateat.
77. [76.] Ad Quintum, cur eo relicto Scaurum visat.
Interdum viso Scaurum te, Quinte, relicto, Illi quod video me minus esse gravem; Ille mihi arridet, tu vultu, Quinte, severo es, Ille mihi loquitur, tu mihi, Quinte, siles, Ille mihi carum sese vult esse, piget te Prae multis carum millibus esse mihi. Haec fieri tu scis; scis et mirare, relicto Te, interdum Scaurum visere quod soleo? Hoc mirum est tantum, interdum quod viso; sodalis, Te spreto, Scauri nec fio perpetuus.
78. [77.] [ = 352]
De salso, atque insulso. Insulsum quod sit, si nescis, Polla docebit, Nulli quae pulchro corpore Polla placet. Quid salsum contra, si nescis, Tulla docebit, Cuncti quae foedo corpore Tulla placet. Deme salem, vilis forma est quaecumque; probari Vis mire formam quamlibet? Adde salem: Quem sentire omnes quimus, quem dicere, quid sit, Incassum expertus plurima, nemo potest.
79. [78.] De Tulla, eiusque sodalibus.
Aulo Tulla uni dat sese: cum venit Aulus, Nemo non alga est vilior aequorea, Solum audit, soli secretam garrit in aurem, Surda aliis, muta est omnibus illa aliis. Ridet Amor, spretosque urit mulcetque sodales, Inque fugam vertit, nec sinit aufugere.
80. [79.] Ad Postumum, de suis cum eo litibus.
Lis mihi cum Varo nulla est; mihi, Postume, tecum, Quidquid agam, crebro lis tamen exoritur. Id fieri doleo qui fiat, dixerit ille, Iras igne suo qui ciet, acer amor.
81. [80.] Ad Tullum. De carmine oblato inique, atque acerbe.
Dulces Musarum foetus tam promis acerbo, Tulle, animo, tristi non sine maestitia? Odi ego, qui plorat, pretium cum solvit avarus, Et, quos dat, nummis ingemit aureolis. Da, quod das, laeto vultuque et corde: negare Praestat longe, isto quam dare, Tulle, modo.
82. [81.] Ad Tullam, de ejus querela, quod aequo tardior venerit.
Nec prope si fuerim, gaudes, nec, si procul, absim, Tulla, doles: multis id scio ab indiciis. Nec miror; mihi nec placeo sic ipse, cuiquam Ut quidquam credam posse placere meum. Ergo, quod dicor venisse huc tardior aequo, Verba puto, cassum prorsus et officium. At placet hoc ipsum, verbis, ceu gratus, amicis Quod tamen, ingratus forsitan, excipior.
83. [82.] Ad Gelliam. Querela.
A te displiceat fieri quid, Gellia, dixi Nunc hoc, nunc alio saepe modo ingenue. Frustra: nil audis, nulli prorsum tibi curae Est, mihi quid placeat, quid mihi displiceat. Hoc miror: mihi dum quod displicet, id facis usque, Qui mihi nondum etiam, Gellia, displiceas.
84. [83.] Ad Gelliam. Querela.
A te, qua laedar, monui te, Gellia, saepe, Non minus interea laedor at usque tamen; Quin laedor magis atque magis, ne scilicet ullum Forte rear verbis pondus inesse meis. Perge, dolet mi nunc; extincto at prorsus amore, Ne doleat posthac, forsitan efficies.
85. [84.] Ad Lycorin, de illius ac de Phyllidis forma.
Quam ludit natura! Caput deforme, Lycori, Mire formoso in corpore Phyllis habet, At tu deformi formosum in corpore: vestrum Deterior quae sit, dicere difficile est. Utraque spectanti pol displicet; utraque monstrum est Conflatum forma turpiter e gemina.
86. [85.] Ad Postumum, aegre ferentem, quiddam verso nomine de illo scriptum.
Nescio quid de te, mutato nomine, scripsi; Id tibi cur lectum, Postume, displicuit? Cur tibi non placuit potius, te laedere, amice, Cum possem, noxa quod tamen abstinui? Quod telum in vacuas missum per inania nubes, Non te, non verum nomen et appetiit? Hoc ego, si nescis, dilectos more sodales, Quae peccant, nulli noxius, admoneo.
87. [86.] Ad Postumum, de ludo latrunculorum.
Quem ludis, belli pulchra est hic ludus imago: Vincit qui structas prospicit insidias, Qui dubiae nil et sorti permittit et alto Molitur solers omnia consilio. Qui contra sorti fidit male, nec catus acri Expendit rerum singula judicio, Qui, non facturus quae sit, sed quae facit hostis Sola videt, pugna vincitur indecori: Turpius ingenio quando est, quam robore vinci, Nec dici enervem, Postume, sed fatuum.
88. [87.] De honore puellae ab Arcadibus habito.
Aures, quae solita est cantu mulcere puella, Huic solvunt maestas Arcades inferias. Magne Metastasi, pudeat: vilescere caepit, Extincto nuper qui tibi venit, honos. Dat chorus huic suavi cantrici praemia voci, Divino vatis quae dedit ingenio.
89. [88.] De sua in re quaerenda negligentia.
Commoda divitiis, fateor, non parva parari, Res dura est sed enim quaerere divitias, Sacro praecipue vati, quem cantor Apollo Correptum in rupes abstrahit aërias, Musarumque choris miscet, rerumque mearum, Atque mei secum detinet immemorem. Haec inter partiri assem, subducere quid sit Expensum, fiat quidve domi reliquum; Herculeus certe labor est, quem sumere nolim, Lucrer, Crasse, tuas ut mihi divitias.
90. [89.] De Phyllide candida et Lycoride fusca sed oculis nitentioribus praedita.
Ex Italico Caietani Goltii. Candida moerebat Phyllis, quod fusca Lycoris Visa est fulgidulis pulchrior esse oculis. Cui puer Idalius: quid moeres? Lux caret alma, Nox una est claris praedita sideribus.
91.
Versi Italiani dell' Abate Gaetano Golt. Doleasi con Amor la bianca Flora. Che una brunetta avea luci più belle; Zitto, mia cara, egli rispose allora; Non vedi all' ombre appartener le stelle?
92. [90.] Ad Daphnim, pastorem somnolentum.
Fronde super molli dormis tu, Daphni; Melampus Ante pedes, somno stratus et ipse, jacet. Ilice sub viridi pastas grex ruminat herbas, Cui lupus adrepit raptor; io, vigila, Jam vigila, cape saxa manu, cape robora, Daphni, Ista tibi nimium ne sit amara quies.
93. [91.]
[ERROR: no reftable :]Vide Sepulcr. n.o 21.
Radelja
[ = Sep. et Lug. 21] De Priamo.
Hic versam Argolico Trojam quum cerneret igni, Collapsumque altos Ilion in cineres, Infelix Priamus (misero nec sacra penatum Umbra, nec Hercaei profuit ara Jovis) Juxta Hecubam, natas juxta, supraque Politen aeacidae telo concidit exanimis. Quaere nec, heu, tumulum: sine nomine corpus in ipso Praeda jacet diris littore Vulturiis.
94. [92.]
[ERROR: no reftable :]Vide Encom. 273. Radelja
[ = Enc. 275] De Aenea et Anchisa.
Aeneas, Troja extremo dum corruit igne, Impiger annosum sustulit ipse patrem. Mox ait, o genitor, te salvo ex ignibus uno, Alta ego vix Trojae moenia versa queror. Cui genitor: Gnate, incolumi te, moenia versa Numquam ego et Iliacas esse fatebor opes.
95. [93.] Dum cogitabat valedicere Musis, poeta ad sua carmina redit. (fragmentum)
Mens erat Ascraeo suspendere cymbala trunco, Et procul aemonio pandere vela jugo, Rura mihi, vallesque cavae, collesque supini, Culminaque et fontes, rustica vita, lares, Et quae pastores feliciter otia servant. Otia, sperabam, jam mihi grata forent. Somnia fingentem Aonius me risit Apollo, Risit Calliope, Pieridumque chorus. Hic iterum verto celeres ad carmina gressus Et solita versus personat arte lyra.
96. [94.] In Austrum.
[ERROR: no reftable :](ex Italico Zanotti) fragmentum Radelja
At non idcirco furvo pater Aeolus antro Eductum campos misit in aerios. Ut fratrem, qui te melior placidusque, bonusque est, Omnibus e terris exigeres Zephyrum, Ut verna horrificis contristes tempora nimbis, Chloris et amissum lugeat alma decus.
97. [95.] Ad Daphnym.
Daphny, lyram pulsa; dulces inflabit avenas Thyrsis; ego liquida carmina voce canam. Hic Jani colle in pulchro mulcebimus omni Concentu Nymphas, Panaque capripedem. Auditis plaudet Corydon et Mopsus et aegon: Uretur tacita Battulus invidia.
98. [96.] Ad hirundinem. (fragmentum)
Quid tu mane novo circum vacua atria lustras, Et summum penna praepete verris humum? Quid petis infelix? Placidae nunc solvere vitae Tempus et infestas quaeris, hirundo, manus? An non fila procul calamo pendentia cernis? Impediant cursum quotque pericla tuum? Cur non longinquas tendis modo visere terras? Quisque vetat tacitum pervolitare nemus? Deficeret tutum cui tu suspendere nidum Possis; at aerium certius esset iter?
99. [97.] Apis. (fragmentum)
Surge, apis; alma refert roseas Aurora quadrigas, Jam Phoebus primo lumine spargit humum. Eja quid ignavis torpes nunc Attica cellis? Nil pudet aetaeis nunc recubare favis? Jam modo tempus adest riguos volitare per agros, Et verno gratos carpere rure thymos. Nonne rosas, casiamque vides, floresque madentes, Rore et sparsa suas cana ligustra comas? Ni venis, aestivo solis fervente calore Ignivomus gelidas Phoebus aduret aquas.
100. [98.] In captatorem.
Et suus est vultus, sua cuique et gratia flori, Quisque tuas ornat, candida Flora, comas. Sic vatum variant vultus, variantque colores, Nec tamen hic multa laude, vel ille canit.
101. [99.] Ad Petrum. Praesentia domini sit agrorum cultura melior.
[ERROR: no reftable :]Domini praesentiae agro colendo necessariam esse.
Krša
Multi multa docent, ruri quae cura colendo, Quidnam amplis laetos fructibus auctet agros, Petre, sed haec praecepta unum longe omnia vincit, Saepe agrum dominus visat ut ipse suum. Negligit absentem, credo, neglecta vicissim; Praesenti omnigenas terra ministrat opes.
102. [100.] Aliud.
Non amplae desunt segetes, vinetaque fundo, Petre, tuo et curvis foetus in arboribus, Non hortus rigui et fontes, rerumque bonarum Omnis quae pingues copia ditat agros. Crede tamen, deerunt simul omnia, si modo fundi Inspector desit, Petre, oculus domini.
103. [101.] De rei rusticae administratione.
Nil jactum semen tellus alat ubere gleba, Tellurem fortis ni juvet agricola, Agricolam et dominus cogat sua munia fungi, Atque rei praesens consulat ipse suae; Haec ni cuncta adsint, pleno tibi, Postume, cornu Agrestes nunquam Copia fundet opes. Parce uni stultus telluri fidere: fructus Dant una tellus, agricola et dominus.
104. [102.] Ad Daphnym, ut redeat.
Daphny, redi; vacuis tu cessas lentus in agris, Te procul hinc Pholoen pulcher amat Lycidas. Illa novos flavi juvenis nec spernit amores, Cara tibi est Pholoe si tua, Daphny, redi.
105. [103.] Se moestum non posse laeta loqui.
Laeta jubes narrem tibi, Postume; laeta loquentem Hostis meme etiam quilibet audierit. Pars animae ille meae dulcis patiatur amicus Sollicitum moesto pectore moesta loqui.
106. [104.] Ad Tullam nemini placentem.
Pol sapis, adsciscensque novos, mutansque sodales, Tantum nota parum, Tulla, placere potes.
107. [105.] Ad Aulum, virum bonum, at malum oratorem.
Cede foro tandem: laedis, perdisque clientes, Vir bonus, orator sed malus, Aule, tuos. Velle nihil prodest, quod non potes, irrita cura est Omnis, ubi curam deserit ingenium. Id verum expertus toties, jam desine, dici. Ne mihi, ut orator, vir malus incipias.
108. [105b] Ad Ponticum, morbos suos continuo narrantem.
Usque tuos narras moestos mihi, Pontice, morbos, Ut verear, ne me forte putes medicum. Non sum equidem; si sim, primum praescribere vellem Hoc, tacitus morbos ut patiare tuos; Nec tristi senio tot foeda, ingrataque narrans Incassum assidue teque tuosque neces.
109. [106.] In idem argumentum.
In vita nunquam dixit se, Cinna, valere; Nunc dicit; miror, Gellia, prodigium. Atque oro, valeat semper, nostraeque valere Aures post longum tempus ut incipiant, Quas nunquam insulsa cessat vexare querela, Dum narrat morbos, somnia vana, suos.
110. [107.] Ad Postumum. Phyllidi melius esse soli, quam cum illo.
Vidisti solam si quando Phyllida, tute Id miserans, illi, Postume, das comitem: Atqui te comitem quoties habet, esse videtur, Credo equidem, illa sibi, Postume, sola magis.
111. [108.] De Aegle, se magni faciente.
Dotibus eximiis quae fulget, spernitur Aegle, Nec sperni passim desinet illa, reor. Dotibus hanc aliis addat ni scilicet unam, Queis fulget, dotes norit ut ipsa minus.
112. [109.] Cur Aulum nemo non vitet.
Quaeris, tam multi cur te vitare laborent, Nec domus adventu gaudeat ulla tuo? Ex facili cuivis laedi ceu vitreus, Aule, Ex facili quemvis laedere et Aule soles. Utraque res longe fugat omnes, utraque cogit, Qui sapiunt omnes consuluisse sibi. Quippe grave est laedi, gravius prope laedere: utrumvis Nec potis est, qui te non fugit, effugere.
113. [110.]
[ERROR: no reftable :]vide Satyric. n.o 582.
Radelja
[ = Sat. 583] De Glaucone et Nigello.
Tu parva, Glaucon, ingenti voce Nigellus In coetu loquitur: mi male utrumque dolet. Aurea tu sapiens obscuras dicta: molesta Ille aures pergit laedere stultitia. Di faciant, versa tandem vice, vox tua grandis Illius exiguo prodeat usque sono!
114. [111.] Ad Cinnamum, contemnentem dignate principes viros.
Purpureos quot sunt contemnis, Cinname, patres, Omnes et nullo dicis habere loco. Dicis, quem populo res venditat una, quod esse Purpurei fratrem contigit esse patris.
115. [112.] De Ciceronis praestantia inter alios scriptores aetatis suae.
Tullium ut exaequet bello tibi, restat, opinor, Caesar, qui te illi comparat eloquio. Aequaevis tanto praestat scriptoribus ille, Quanto ingens parvis amnibus Oceanus.
116. [113.] Ad Daphnyda gregis obliviscentem in amando Aegle.
Aeglem, Daphni, canis tu sola in rupe, vagantur Incustoditae per nemus at pecudes, Queis lupus adrepit raptor, cape robora, Daphni, Saxa cape ac miserum, Daphni, tuere gregem. Surge, age, Daphni, gradum celera: ferus ingruit ille, Ille tibi niveam jam rapit acer ovem. Quid loquor? Heu vacuas frustra dilapsa per auras In ventum ac nubes, irrita verba volant. Nil audit; sola mentem defixus in Aegle, Nec memor est pecoris, nec memor ipse sui.
117. [114.] In Postumum. De continuis ejus querelis.
Nusquam non tristes dicis resonare querelas. Credo equidem; nusquam, Postume, non quereris. Sic quocumque malo consedit culmine bubo, Culmen ferali carmine quodque sonat.
118. [115.] In idem argumentum.
"Quo me cumque feram, resonant", ais, "omnia questu". Adde: "meo"; verum id, Postume, nemo neget.
119. [116.] In Quintum, non tantum ingenio, sed communi sensu carentem.
Non caret ingenio, doctrina et Quintus abundat; Communi sensu quod caret, id doleo; Communi sensu, quo dempto scilicet uno, Nil doctrina illum, nil juvat ingenium. Quippe etenim docte quae scribit, scribit acute, Cuncta solet fatua perdere stultitia.
120. [117.] In quemdam de foeno semper loquentem.
Foenum, iteras, defit; nec pausa est ulla, querelae Nec modus est ullus, nec modus ullus erit. In cornu [ERROR: no reftable :]"Foenum habet in cornu": Proverb. apud Horat. lib. satyr. 4. V. 34. de iis, qui ad ulciscendum paratissimi sunt, vel minime laedantur; tractum a bobus cornupetis, quorum in cornu bubulci manipulum foeneum alligare solent, ut obvii ad cavendum admoneantur. Forcellini. Radelja cui sit, magis hercle occurrere tauro, Quam tibi, cui foenum est semper in ore, velim.
121. [118.] In idem argumentum.
Postumus ecce venit: qui primus; quinam erit illi Extremus sermo (credite) vaticinor. A foeno incipiens, in foenum desinet; ac pars Primae, atque extremae conveniet mediae.
122. [119.]
[ERROR: no reftable :]Vide satyr. n.o 627.
Radelja
[ = Sat. 628] In Corvinum, omnia secreto narrantem.
Omnia secretam Corvinus dicit in aurem, Vel toti dicat nota licet populo. Nempe sapit: mavult unum, quam laedere multos, Dum tricas narrat frigidus, atque apinas.
123. [120.] De domino aegroto et servis valentibus.
Aegrotant domini, valido sunt corpore servi. Otia lenta ferunt, non labor, exitium.
124. [121.] Ad pedagogos et ludi magistros.
Vidi ego, qui molli docilis parebat habenae, Nusquam et non flecti rite solebat equus, Sessor ubi dorsum pressit ferus, arctaque duxit Froena et ferrato calce latus petiit, Indomitum caeco ferri per devia cursu, Et ruere in ripas, saxaque praecipitem. Heus, juvenem quicumque regis, da mollia jura, Pugnabit saevis efferus imperiis.
125. [122.] Non se vera solet ratio clamore tueri.
Voci parce. Placet verum defendere foede, Falsum defendi quo mage more decet? Clamores falsis propugnant: voce tueri Sedata sese vera solet ratio.
126. [123.] De se et Gellia.
Idem semper ego quod sum, me, Gellia, spernis, Laudo ego te, morem, Gellia, quod varias. Idem semper ego nec sim, si, Gellia, saeva es Ut crebro, semper sic mihi saeva fores.
127. [124.] Ad Gelliam, ab antiqua morum disciplina desciscentem.
Qualem perspexi te, Gellia, sanus amavi; Quid nunc, facta tibi es cum male dissimilis? Quid dicam? Qualem perspexi, rursus amare Optabo, ut liceat tempus in omne mihi.
128. [125.] Fronti nulla fides.
Cinna tibi placidus, mitisque videtur. Ovilla Veste tegi sed scis, Orphyte, saepe lupum. Fronti nulla fides, ni dictaque, factaque constent, Mansueta sanus nil moveor facie.
129. [126.] Non legem violat, qui se vinclo eximit.
Non legem violat, qui se vinclo eximit, at lex Quae vetat id, verae legis honore caret: Quam tibi tu serva, si res feret; haud erit ullum Ut tibi tam sapiens invenias comitem. Nemo erit incerta deceptus lege, subire Insanus certum qui velit exitium.
130. [127.] Se nunquam posse frui congressu amici, quem absentem optaverit.
Tota ego te in somnis quaesivi, Postume, nocte, Quaesitum potui nec reperire tamen. Dein vigil [ERROR: no reftable :]subintel: "clamavi" Radelja : in somnis hoc mi fit scilicet, omni In vita fieri quod misere doleo; Cui fatum est optare absentem semper amicum Praesenti nullo tempore posse frui.
131. [128.] Ignaros rerum species exterret inanis.
Flagrantem subito pueri videre caminum, Ad caelum et nubem surgere fumiferam, Clamaruntque: Igni periit domus, ocyus ardor At casso innocuus vanuit ille metu. Ignaros rerum species exterret inanis, Multaque non ullo digna pavore pavent.
132. [129.] Seni quoque esse ab amore cavendum.
Postume, frigidulae nimium ne fide senectae, Praestans et canos urere forma solet, Nec solum indomito Pariden succendit amore, aevo etiam fessum Tyndaris at Priamum, Atque seni potuit flammato digna videri, Quam propter se se perderet ac patriam.
133. [130.] Cui judicium desit, nil prodesse ingenium.
Ingenio praestas acri; praestare velim te Acri etiam ad vitam, Cinname, judicio, Naturam et rerum penitus dum perspicis, omnes Scrutari et veri tam catus es latebras; Cernere quid deceat, quid non, quae res tibi prosit, Quae noceat, damnumve, aut ferat invidiam. Haec si quis nescit sapiens, multum hercule frustra Dum sapit ille aliis, nil sapit ipse sibi.
134. [131.] Non miser est, qui non miserum se cogitat esse.
In vita quodcumque mali est si, Quinte, dolebis, Est tua perpetuus vita futura dolor. Fortunam emmendet sapientia; mens bona saevum Angorem et curas, qua potis, arte levet. Sicque, boni quod erit, sese hoc defigat in uno, Ut memor ingrati non queat esse mali. Tot casus inter, tot rerum tristia, solum Non est, qui non se cogitat esse, miser.
135. [132.] Cur non omnes de omnibus aeque judicent.
Foeda tibi, contra mihi pulchra Camilla videtur, Nostrum uter aut oculis, aut mage mente caret? Ambos quam vereor, ne devius auferat error! Te ne odium, ne me, Postume, fallat amor. Quippe etenim cui mens aequato examine recta est, Nec foedam, pulchram nec putat esse, Lycus.
136. [133.] De effigie Amoris, altera manu vittam, altera vellus gerentis.
Utile nil videt infelix, nil audit amator, Hinc vittam et vellus fert puer hinc Veneris: Hac oculos claudit, ne quid sibi cernere possit, Hoc, monitus ne quos audiat, auriculas.
137. [134.] Forma eadem non et color omnes detinet idem.
Pulchrum est, quod menti visum placet et placet omne Unde boni praestans objicitur species. Hinc non forma omnes eadem, non detinet idem Nos color: hinc pulchri judicium variat. Quippe bonum, quod res visa indicat, haud videt alter Alter solerti perspicit ingenio. Sic tabulam interdum doctus miratur Apelles, Quam rudis inspectam despuit agricola.
138. [135.] In Lucretiam Romanam.
[ERROR: no reftable :]Colatini Radelja
Plus timuit credi, fieri quam moecha Lucreti Filia, Romanae fama pudicitiae; Ni foret id, Sexti ferro intemerata perire Pol mallet, propria quam temerata manu.
139. [136.] Qualem amicum sibi velit.
Sit mihi, perspectum longo jam tempore qui me Observet, qui me diligat, Aule, comes, Consilio possit qui me juvisse fideli, Aurem qui monitis praebeat ipse meis. Hunc mi ego: tu contra quemvis pol delige, mentem Assiduis hilaret qui tibi scurra jocis.
140. [137.] Semper amat similis similes.
Foemina quos habeat mores, qui scire laborat, Quaerat, quo coetu gaudeat illa coli. Semper amat similis similes; nec casta protervos, Castos nec comites ferre proterva potest. Flamma prius glaciem, glacies petat incita flammam Illa sibi coetum quam petat absimilem.
141. [138.] Ad Aulum, Phyllidis amore captum.
Frustra urbem linquis, frustra secedis in agros Et saevae aspectum Phyllidis, Aule, fugis. Haerebit Phyllis tamen imis fixa medullis, Occurret menti Phyllis et usque tamen Floriferis illam in pratis, rivoque, lacuque, In duris illam rupibus adspicies.
142. [139.] Ad Flaccum, cur illi Varium recentem amicum veteri anteferat.
Vinum, Flacce, vetus, vetus et laudatur amicus, Sed veteri vappae musta, puto, anteferas. Sic tibi ego, quamquam es longo mihi cognitus usu, Cognovi nuper quem, Varium antetuli. In te istaec servata diu nam languet et illo Nata modo at mire fervet amicitia.
143. [140.] Ad Thyrsim, uxorem ducere volentem.
Thyrsi, cave; tibi qui felicis gaudia vitae, Caram si ducas Phyllida, spondet amor; Multa solet spondere, fidem sed fallit, inani Et sua dat mendax verba ferenda Noto. Thyrsi cave: nihil ast audis. Picer improbus aures Usque tuas fidis obstruit, heu, monitis. Perge, domum caram duc Phyllida. Nec [ERROR: no reftable :]nec] Krša : non Radelja tibi primo Pollicitus risum, struxit amor lacrymas.
144. [141.] In idem argumentum.
Spondet amor praesens tibi commoda multa. Quid? Idem Si longe penna, Thyrsi, levi fugiat? Omnia vanescent tibi commoda: pauper, inopsque Flebis conjugii turpia vincla tui. Thyrsi, levi puero non tutum est fidere: jurat Mansurum, nullo sed manet ille loco.
145. [142.] Moerenti Postumo opem, si quam potest, pollicetur.
Heu, tacitum dirus lacerat dolor, altaque cura Saevit et immani pondere corda premit Non me deiecti vultus, defixaque fallunt Lumina, nec verso nullus in ore color. Quidquid id est, cela ne, Postume. Ferre juvabit Vel tibi opem, misero vel miserum adgemere.
146. [143.] Ad Quintum, arbitrio uxoris omnia gerentem.
Uxor Parca tibi est: quae fatur cumque, necesse est Quinte, velis, nolis, omnia confieri. Quidquid agas, animo quae destinat illa, geruntur; Verba tibi incassum, votaque, spesque cadunt.
147. [144.] De uxore virum ad arbitrium agente.
Nil non moliris frustra; tamen omnia fient Serius, aut citius, quae volet Herophile. Froena viro iniecit conjux, ducitque volentem Usque suo, invitum vel trahit, arbitrio.
148. [145.] Minerva vicisset, si non Paris, verum Hector judicasset.
Parva Venus magnae forma est praelata Minervae; Judicium fecit mollis at ille Paris. Magnanimus quod si judex foret Hector, haberet, Credo equidem, primum magna Minerva decus.
149. [146.] Qua ratione malis placere Varus possit.
Quaeris, Vare, malis qua possis arte placere; Si tibi sis ipsi quam pote dissimilis. Sed nihil est tanti, natura, moribus atque Tam bonus, esse velis ut tibi dissimilis.
150. [147.] Graeculorum invidorum censuram contemnit.
Nil moveor sannis paucorum. Quae mea pauci Lividuli carpunt carmina, Roma probat.
151. [148.] Castigat Aviti tarditatem in mandatis obeundis.
Cur tibi quae mando, lente moliris, Avite? Quae mihi tu mandas, cur citus expedio? Anne quod officium tete urget triste; ciet me Ille volans penna praepete laetus amor?
152. [149.] Ad Balthassarem Odescalchium virum clarissimum.
Ingens Romuleae, Balthassar, gloria gentis, Magnam istis orna divitiis patriam, Et spolia externis ferto huc a gentibus, auro Cara magis, Pario cara magis lapide. Lucis non oculi specie lactantur inani, Nostrum at fruge bona pascitur ingenium.
153. [150.] De Gellia immerito irrisa.
Ridetur, subito capitis perculsa periclo Gellia clamorem quod tremefacta dedit. Quidquid agat, quidquid dicat, ridetur: inepti Quamvis nil faciat, fertur inepta tamen. Infelix! Toties miserae cui non sua culpa, Sed livor, mendax et nocet invidia.
154. [151.] [ = 292]
Ars, atque ingenium ad doctrinam necessaria. Qualem se, pennis hinc atque hinc nixa, volucris Sublimem nubes tollit in aerias; Talis doctrinae se mens in templa serena Atque arte, atque acri promovet ingenio. His freta est alis; harum si forte soluta Alterutra est, casu corruit Icario.
155. [152.] De artis, atque ingenii ad doctrinam necessitate.
Proficit ingenio non multum, qui caret arte Qui caret ingenio, proficit arte nihil.
156. [153.] De Cajo Mario eruditionis experte.
Dure Mari, spreto velis quem turba Metello Afrorum turmas misit in armigeras, Artibus o utinam Grajis, Musisque litasses, aetas primum olim cum tua ver ageret! Cultus enim melius, melius patriaeque saluti Et famae poteras consuluisse tuae.
157. [154.] In Aeneum alati juvenis simulacrum.
Aliger hic juvenis spiranti ut vivit in aere! Ut viget, ut summum vix pede tangit humum. Ut fugit! Aërias ut se prope tollit in auras, Atque leves pernix antevolas Zephyros! Ille quidem pandit pennas: per inane videtur Posse vel, ut pennas dempseris, ire tamen.
158. [155.] Qualem sibi cupiat amicum.
Odi, percussus plagam qui celat amicus, Et coecum in tacito pectore vulnus alit; Quem laesum nescis, cum laeseris; esse videtur Qui laetus, moesta cum tibi mente tumet. Hic mihi contingat, quo possim scire tacente, Esse nihil factum possit ut ille queri.
159. [156.] [ = Sat. 1110]
Quaenam pulchra sint. Quae sint pulchra, rogas? Quae, quamquam, Tulle, videnti Cur placeant, nequeas dicere, visa placent.
160. [157.] Ad Balthassarem Odescalchium rusticantem.
Hinc procul in virides ibis tu, Balthasar, agros; Hic maneo assiduus cultor at urbis ego. Nec tamen hic desit ruris mihi multa voluptas, Rura ego si celeri visere mente velim, Et rupes spectare altas et lustra ferarum Horrida, sed quamvis horrida, pulchra tamen, Prata, lacus liquidos, labentia flumina, fontes Ingenuos, laetum per juga celsa pecus. Et varios volucrum lusus et quidquid amoeni est, Quodque animos pulchra visum hilaret specie. Haec mihi ubi mentem pascent spectacla, videnti Non erit haec eadem tristis ut invideam. Verum animi laetus dicam: tu quaerito rura Quae tibi vis; in me sunt mea rura mihi.
161. [158.] De gaudio Phyllidis ob adventum Daphnidis.
Phylli, tuus venit Daphnis tibi. Gaudia frustra Magna cupis tacito clausa tenere sinu. Laetum oculi micuere, viget frons laeta, sereno Laetitiae subitus visit in ore lepor. Haec frustra tacitam produnt. Vultum occule. Vultus, Phylli, tibi, tacitum quod cupis, eloquitur.
162. [159.] De Phyllide fastidiente Thyrsida.
Thyrsis adest: frustra invisum conaris amico, Phylli, tamen vultu comiter excipere. Ore, oculis, moesta produnt se taedia fronte, Atque ipsa fictus voce negatur amor. Nam quoties flammas mentita est; ipsa refutat. Sese languidulo frigida lingua sono.
163. [160.] Ad Avienum cultorem falsae amicitiae.
Esse mihi infensum, qui te mihi dicit amicum Nescire haud possum, possum, Aviene, pati. Qui nescire queam, verbis contraria quod res, Discendi haud cupidum, me tamen usque docet? Nam facile infensum patior, quem denique sprevi Cultorem falsae laesus amicitiae.
164. [161.] Ad Balthassarem Odescalchium, delicias urbis rus adducentem.
Rura petis magna comitum stipante caterva Tecum et laetificum ducis, amice, chorum. Nempe urbi adsuetus (liceat quod dicere) vita Nescis quas habeat rustica delicias. Mane novo aerios quam dulce invisere saltus, Umbrosum densis et nemus ilicibus, Riparumque toros atque antra virentia musco, Nympharum dulces Naïadum latebras. Tum lepori pedicas, tum retia ponere damis, Tum misso incautam figere avem calamo. Dein garrire aliquid quod reddere gaudeat Echo, Aut tacitum adspectu pascere dulci oculos. Hinc errant niveique greges, armentaque laeta, Agricola hinc duram vomere findit humum. Hinc laetas mittit voces frondator ad auras, Hinc pastor grato carmine mulcet oves. Hinc… Quid plura sequar frustra? Me ruris amoeni Scilicet haec capiunt, Balthasar, illecebrae. Vita tibi sordet male rustica; rus tibi et ipsum Displicet, urbana si careat specie.
165. [162.] Levat animi aegritudinem ruris solitudine.
Intonsi montes et densae in montibus umbrae, Horrendum hirsutis et nemus ilicibus, Accipite hunc, hominum vitans consortia fertur Qui nulla humano qua via trita pede, Atque suis quaerit lacrimis longoque dolori, Si quam nancisci forte queat, latebram. Est aliquid moesto solum tabescere fletu, Ima ubi jam saevus venit in ossa dolor, Moeror et immanis nulla est potis arte levari, Oblatamque animus respuit aeger opem. Me miserum! Hoc tantum fertis mihi, rura beata? Rura meis quondam cognita deliciis!
166. [163.] De Tulla nimium Varroni obsequente.
Nil Tulla est melius, nil comius, ulla placere Nec magis est cultis foemina digna viris, Cum procul est Varro: sed Varro ut venit, acerba Omnibus est aliis et rudis, asperior Et rusco. Omnimodis solum colit atque veretur, Nec renuit soli, quo vocat, ire comes, Jure alii quamvis doleant se nempe relinqui Urbani spretis legibus officii. Varroni similis fit scilicet ipsa, suosque Deserit et mores migrat in alterius.
167. [164.] Questibus indulget.
Hic nemus et liquidi fontes et mollia prata, Et levis arboreas ventilat aura comas. Hic paullum cessare juvat, sternique sub umbra, Et querulas inter dicere carmen aves, Quod procul excipiatque cavis e rupibus Echo, Nec renuat moestos moesta referre sonos, Et spretos olim infelix quae flevit amores, Questubus et lacrymis adgemat aequa meis.
168. [165.] In Aulum interpellatorem.
Si pars ulla vacat mihi temporis, hanc tibi poscis, Aule, mihi ne pars temporis ulla vacet. Ut mihi, perpetui post toedia longa laboris, Si qua datur, pereat, te rapiente quies, Qua sine vitalem possim qui dicere vitam, Nec liber vili cedere mancipio?
169. [166.] Cur hoc saeclo vario colore fucentur vestes.
Cur vario vestem fucant haec saecla colore, Priscis quae fuerat candida temporibus? Illis quod placuit prorsum omni sorde carere: Nobis quod sordes nunc placet occulere.
170. [167.] In Aulum novos mores consectantem.
More novo fieri quidquid videt, id probat Aulus. Tamne, etiam ut morem legibus anteferat? Tamne, ut more novo toties jam perditus, ultro More novo perdi se tamen usque velit? Ut nolit, liceat cum salvo vivere, multos Quod videat passim se dare praecipites?
171. [168.] De Varo et Beroë.
Diva tibi visa est Beroë, Beroenque potitus Sperabas vitam ducere coelicolum. At nunc, Vare, jugo postquam illi es nexus eodem, Nec divam credis, vitaque coelicolum Illa ubi sit, quaeris; felicem et conjuge si quis Te vocat, imo altum corde trahis gemitum.
172. [169.] De mutuo Alconis et Pholoes amore per conjugium mutato.
Nuper vesano Pholoës ardebat amore Optans toto Alcon pectore conjugium. Conjugio tandem, sperata et sorte potitus, Mutatus sociam vix patitur Pholoen, Quaerit et eximias dotes quas captus amabat, Spesque fuisse suas somnia vana dolet.
173. [170.] Ad Leuconem pictorem egregium discedentem.
Nunquam utinam nossem te, Leucon! Haud ego certe Flerem digressu moestus, amice, tuo, Nec desiderio frustra tabescere inani Cogerer, atque istas saepe dolere vias. I tamen, i laetis avibus, laudemque referto, Et cape virtutis praemia digna tuae, Et quascumque coles terras, qui cogitat usque, Usque tuus tete qui Perelaus amat; Fac saepe occurrat memori tibi, fac tibi saltem Oblito prorsus ne fluat ex animo.
174. [171.] De Janetta catella.
O longe ante alias omnes formosa catella, Dulce o formosae delicium dominae, Quae mihi, cum venio, tam laeta occurrere semper, Moestaque, cum cedo, pone venire soles, Blandiri assidue, circum gannire, meamque Lambere velle manum, velle cubare sinu, Fida, vigil, mitis, nulli non cara catella, Quam colis et servas digna catella domo, Non ego te ignotam saeclis, Janetta, futuris, Inque meis nullam versibus esse feram. Sed scribam de te, tibi quod passerque Catulli, Teii et invideat pulchra columba senis.
175. [172.] Ad malum quemdam poetarum ducem.
Quem legere ducem sibi vates, munere fungi Qualis cumque tuo vis tamen egregie? Esse jube veterum similes ubi carmina condent, Atque tui contra, quam pote, dissimiles.
176. [173.] In Quintum contemnentem carmina, si minime nova sint.
Ni nova sint, spernis qui carmina, Quinte, puellae Quin spernis pulchram, ni nova sit, faciem? Quin aurum spernis? Gemmas quin spernis, ocellis Quod gratus fulgor nil habet ille novi? Quinte, novum satis est, quod pulchrum, quodque decorum est, Hoc ut inest, insunt omnia carminibus.
177. [174.] In amici discedentis digressu.
I felix, tibi nec, flentem quem linquis, amicus Oblito prorsus defluat ex animo. Ipse meum quoties cor nam alloquar (id pote amoris Vi fieri) tecum, dulcis amice, loquar.
178. [175.] De carminibus Jungi tristitiam cientibus.
Ante diem anxifera si quis tabescere cura, Perdi et amat miseris sollicitudinibus, Junge, tuum carmen, noctes et verset amaras Rupe sub horrenti conditus aut nemore. Me teneant Graji vates, vatesque Latini, Quosque Arni ad ripas educat Italia. Horum laetifico tristis me carmine moeror In nubem, aërios et fugit in Zephyros; Spes redeunt, dulci trepidant praecordia motu, Totaque mens pulchris ridet imaginibus.
179. [176.] De foemina senes aversante.
Odit Polla senem, fuge, Postume. Spes tibi nulla Jam superest: fies nam magis usque senex.
180. [177.] De Lagoide Lucam petente.
Magna urbes inter Roma est, at Luca pusilla, Multum habet at Lucae Roma quod invideat. Nam Tiberim linquit nulli non cara Lagois, aesaris et ripas udaque rura petit. Nec placeas tibi, Luca, tamen mox illa recurret, Non erit invideat cur tibi Roma diu.
181. [178.] Ad Tullum, quam probetur nondum sentientem.
In te displiceat num quid mihi, Tulle, rogasti. Dicam equidem vero candidus ex animo. Displicet hoc unum tua dictaque factaque cuncta, Quod nondum sentis, quam mihi perplaceant.
182. [179.] Spernit hominem sibi in amore non respondentem.
Ipse ut amem, redames nec tu, mi Postume, longum Vix potui, possum ferre nec ulterius. Tu tibi quaere alium, qui sit mage dignus amari, Qui me amet ipse alium forsitan inveniam. Certe non curas consumem semper inanes In trunco demens et gelido in lapide.
183. [180.] Testatur posteris, quantum Quinto debeat.
Quinte, tibi obstrictus quam sim, nec tu tibi dici Vis, ego et invito dicere jam metuo. Attamen (extincto sic me, mea carmina vivant) Dixi venturis omnia temporibus. Omnia jam servat, cunctis late omnia quondam, Dicere quae metuo, charta loquetur anus.
184. [181.] Contra furiosum Pontici amorem.
Quo te flexit amor, non is; ruis. Haud ego amare Te veto more hominum, Pontice, sed pecudum. Infroenet mentem ratio, ne coeca furore Proterat insano jusque piumque pede. Haec iterum atque iterum clamavi. Quo malus urget Impetus in praeceps non minus ille ruit.
185. [182.] De Carthagine eversa.
Strata solo jacuit Carthago. Romula pubes, Plora. Virtuti cos erat illa tuae.
186. [183.] In Garrulum. Ad Gelliam.
Ille loquax, picas ante omnes garrulus ille, Uni jam garrit, Gellia pulchra, tibi. Jamque sibi totam victor te vindicat. Omnes, Quot sumus hic, soli, Gellia, deserimur. Unum audis, uni respondes. Cetera turba Expers esse tui cogimur alloquii. Non placet hac mercede aures requiescere nostras, Quidquid vult, nobis garriat ille iterum.
187. [184.] Ad Gallum, veterum sepulcrorum epigraphas nimium admirantem.
Laudas mi priscos lapides, miraris et altis Inscriptum si quid prodiit e tenebris. Carminibus nihil est salsum magis atque venustum, Quae fossor nigris eruit a tumulis. Lecta mihi quae, Galle, placent hoc scilicet uno, Carmina quod faciunt mi mea uti placeant. Antiquis et me toties postponere suetus, Interdum antiquis ut tamen anteferam.
188. [185.] Ad Glauciam, ob genus, divitiasque superbientem.
Esse putas nihili, cui nec genus aequa, nec amplas, Ut tibi, fors tribuit, Glaucia, divitias. Crede mihi, nihili est, hominum quo res manet omnis Publica vel vivo vel pereunte eadem. Haec multos procerum, multos haec formula regum, Haec te comprendit formula praecipue.
189. [186.] Ad Quintum, quaerentem, quid prosit Lydae, tam multa legisse.
Quinte, rogas, Lydae quid prosint plurima lecta? Plurima, quae nescis vir, sciat ut mulier, Oraclis nec, vana soles quae fundere, credat, Marte suo verum sed tibi dispiciat. Haec tam magna legens cepit, quae, commoda, quid ni Plurima, quae legit, legerit utiliter?
190. [187.] Ad Quintum, nullam puellam esse magis aptam suo ingenio quam Tullam.
Nulla est pulchra magis, magis omni plena lepore, Dotibus et raris digna puella coli: Hoc tu de Tulla, de Galla hoc dicit Alexis, De Polla hoc dicit, jurat et Antigenes. Quinte, cupis verum si dicere, dicito: nulla Ingenio magis est apta puella meo.
191. [188.] Scriptores aevum decorant.
Quod tuus Augusto scripsit sub principe Celsus, Hoc, Leucon, pluris non erit ille mihi. Scriptores aevum decorant: qui scriptor ab aevum Laudatur, pretium non habet ipse suum.
192. [189.] De hospitis et civis officio.
Et patriam lauda, lauda et, quas incolis, urbes; Sic hospes poteris, civis et esse bonus.
193. [190.] Patris desiderium pueri cuiusdam nomine.
Nam quid abes, genitor, tam longo tempore? Quid me Sic desiderio conficis usque tuo? Ah miserum, ah flentem frustra, frustraque timentem Triste aliquid, semper numina magna deum Pro dulci orantem reditu? Jam desine gnato Esse dolor, qui te diligit, atque oculis Ambobus praefert: tandemque aut ipse redito, Aut istuc ego jam, te mora si qua tenet, Dic, veniam. Tecum vel nigros ire per Afros Possim, atque algentes visere Hyperboreos: Te sine, dulce caput, si fas est dicere, sed fas, Barbaries Roma est et patria exilium.
194. [191.] [ = Enc. 408]
Ad Gerardum. De fabula scenis commissa. Gerarde, Actaeo tua fabula plena lepore Quod cecidit, fatuo nec placuit populo, Non tibi tu doleas, populus sibi sed magis ipse, Stultitiae testis quod fuit ipse suae: Cujus ego sensu pulchrique bonique carentis Laudibus et plausu sibila praetulerim.
195. [192.]
[ERROR: no reftable :]Ad Caelium, qui e paupere dives factus, Musis valedixerat.
Krša
Calliope quondam et flavus dictabat Apollo, Nunc algens dictat carmina pauperies. Testis erit, coeli, cuius Musa ista diserta, Factus ut es dives, turpiter obticuit. Di male divitias perdant, quando illa voluptas Nobis, illa tibi gloria deperiit Divitias propter. Redeat, precor et tibi dictet Auro cara magis carmina pauperies.
196. [193.] Cassandrae vaticinium.
Victor ovans curru bijugo raptabat Achilles Extinctum foedo in pulvere Priamidem, Cui procul Iliaca dirum canit omen ab arce Troica discissos Moenas aperta sinus: Saevis in exanimem? Saevi; licet: Hectoris umbram Nempe trahis; contra quem furis, Hector abest. Perge, ferox: non ista meum facta impia fratrem Dedecorant sed te, saeve, tuamque domum. Perge: Deus sceleri veniet tamen ultor, ab arcu Jam fugit, atque auras certa sagitta secat; Illa tuos tandem sistet, malesane, furores, Illa mihi et Priamo gaudia laeta feret.
197. [194.] De Romae judicio in musicis.
Queis plaudit, cantus si Roma explodet, amice, Si, quos explosit, plausibus excipiet, Quam nunc immerito laudem sibi poscit, ut acri Dicatur sensu praedita, jure feret. Haec tibi dicta uni serva, vulgaque, docebit Ipsa ubi, jam nimium vera fuisse, dies.
198. [195.] [ Lud. 79]
Ad Lycotam clamosum in disputando. Quae statuis, vasta propugnas voce, Lycota, Sic, nihil ut contra dicere mi liceat. Hiscere nam quidquid coepi, miser opprimor ista Clamoris subito vi prope Stentorii, Qui simul ac demum sicca cum fauce residet, Quae mihi opus, dicam leniter ac leviter. Fors erit haud paullo qui me potiora loquentem Audiat arrectis auribus, atque probet.
199. [196.]
[ERROR: no reftable :]In Aulum, qui poëtam dixerat indocilem.
Krša
Indocilem dicis, sana quod mente recuso, Aule, tuae meme credere stultitiae; Coeco sese aliquis ceu si permittat agendum, Ipse suis uti quum potis est oculis. Vera doce quaecumque jubes: parere jubenti Si renuam, dic me quam libet indocilem.
200. [197.]
[ERROR: no reftable :]De Maximi pertinacia. Krša
Quod placuit, seditque animo, non, si ruat orbis, Mutatus flectas, Maxime, judicium; Id pulcrum ducis. Non est, mihi crede, superbum, Sed magis et stultum quamlibet ac fatuum. Flectere iter ceu si nolit, malitque viator In rupem praeceps vel ruere in fluvium.
201. [198.]
[ERROR: no reftable :]
Amatoris querela ad Aeglen. Krša Aegle, jamdudum video quam negliger a te, aeque conor ego te quoque negligere, Nec possum, longo mentem devinctus amore, Sed, possim ut tandem, qualibet efficiam. Vanescet, mentem qui nunc circumvolat, error, Et sibi se victrix restituet ratio. Nulla mihi incipies fieri tunc ipsa vicissim, Ut tibi sum longo a tempore nullus ego.
202. [199.] Aeneas loquitur. Litora tum patriae lacrymans, portusque reliqui. Aeneas in Virgilio.
Dardaniae sedes, bello et subversa bilustri Moenia, nostrorum regna vetusta patrum, Nunc moesti cineres tantum, convulsaque saxis Saxa et Troiano sanguine pinguis humus, Fluminaque et pulchri colles et dulcia rura, Et lustrata meo littora cara pede, Littora cara, valete: vocant quo fata deorum En parido celeri vela ferenda Noto, Digredior quocumque feret ventusque, deusque Et vehor hinc alias forsitan ad lacrymas, Bellorum ad casus alios quoscumque dabit fors, At quocumque ferar, quae loca cumque colam, Quidquid ero, natale solum, sedesque paterna, Nunquam erit, ut memori defluat ex animo.
203. [200.] Poeta rusticaturus Romae valedicit.
Roma, vale, juvat hinc vacuos decedere in agros, Qua trita humano sit via nulla pede. Illic sollicitas animi deponere curas, Atque meo tandem vivere more lubet. Non dulces aberunt Musae, non Phoebus Apollo, Illaque Apollinei scripta venusta chori, Quae mihi si liceat gelida sub rupe jacenti Lectare ad murmur lene sonantis aquae, Felix sorte mea populosque, urbisque tumultus, Auratas procerum despiciamque domos.
204. [201.]
[ERROR: no reftable :]Vide n.m 207.
Radelja
In scriptorum nostri aevi contemptorem. Qui priscos tantum laudatque legitque poetas, Despuit et quidquid tempora nostra ferunt, Nuper et est si quid scriptum, fastidit et odit, Doctumque et cultum sit licet et lepidum, Non aequus veterum virtutem sentit, amatque, Lividus at nostris invidet ingeniis, Hoc et agit, non ipse suo dicatur, at aevi Ut vitio insulsus scriptor et illepidus.
205. [202.]
[ERROR: no reftable :]De Gellia, cuius amatorem poëta inducit.
Krša
Blanda olim ut captum sensit me Gellia, rusco Facta est, atque hirtis sentibus asperior; Sic mihi libertas rediit, sic Gellia ab arctis Emissum vinclis me mihi restituit. Quid, semel emissum repetat si rursus et illas Expromat, queis nil non pote, blanditias? Me miserum! Ut rursum spernar, rursumque fatiger, Sponte dabo famulas in sua vincla manus.
206. [203.]
[ERROR: no reftable :]Ad Quintum qui poetam amicitiae oblitum dixerat.
Krša
Desine jam tristi me, Quinte, urgere querela, Oblitum et veteris dicere amicitiae. Nil ego te laesi (Phoebum et communia nobis Testor sanctarum numina Castalidum); Nec mihi contendat quisquam, quem coepit amare, Maiori ut possit semper amare fide. Sed tua, crede mihi, vigilem te somnia ludunt, Nec rem, verum umbras, vanaque visa doles, Quae tibi discutiat si quis deus, ista sodalem, Nosces, quam laedat falsa querela tuum.
207. [204.]
[ERROR: no reftable :]De navi aëria. Krša
Aëriae attollant nisi pondera vasta carinae, Nil aget inventis Gallia docta suis, Attolli aëriis at pondera vasta carinis Posse, tenet cupidos irrita spes animos. Id fieri donec rerum natura negabit, Aërium fuerit nil, nisi lusus, iter [ERROR: no reftable :]iter] Krša : erit: Radelja .
208. [205.] Ad Balthassarem Odescalchium feliciter variolarum morbo functum.
[ERROR: no reftable :]Ad Balthassarem Odescalchium feliciter e variolarum morbo
valentem. Krša
Romae invisa diu ratio fuit ista medelae, Pustula qua validis artubus inseritur, Insita sed postquam tibi pustula tam bene cessit, Et morbo functus pulcher, ut ante, nites, O juvenum flos et Romanae pubis ocelle, Balthasar et Phoebi delicium et Sophiae, Invisae dudum ratio tota ista medelae Ad coelum fertur laudibus eximiis. Et merito; nam quis possit non tollere ad astra Rem, quae tam caro consuluit capiti? Quam propter, quum dira lues rursum ingruet urbi, Complebitque atris omnia funeribus, Et male turpabit cives, hunc auribus, illum Erosis linquens naribus, aut oculis, Oraque sulcatum foede, nil triste supersit Tam caro quidquam quod timeat capiti.
209. [206.] Auriga Olympiacus in antiquo marmore.
Lora juvat misso tractare undantia curru, Alipedum et volucri vincere flabra fuga, Et juvat Eleo certantem pulvere spargi, Dum rota se metam fervida circumagit, Atque omnis fremituque virum, plausuque faventum Lucus et Alphei flumina pulsa sonant. Quod mihi speratae veniant si proemia palmae, Quid ni vel superis me rear esse parem?
210. [207.]
[ERROR: no reftable :]Poeta de se suoque erga antiquos amore. Krša
Irrides, vatum quod laudo scripta priorum, Et verso assidua nocte dieque manu, Nostra nec aut Grajis aequari, aut digna Latinis Saecla reor cultu, laude vel ingenii. Irrides: sed quod priscis opponere possis, Ecquid habes, aetas nostra quod extulerit? Haec, quam miramur, quam coelo attollimus, aetas Parne illis quidquam protulit aut simile? Moeonidae confer quos laudas cumque, Maroni Vel magno, nugas dixeris esse meras.
211. [208.] Ad Balthassarem Odescalchium, ne, dum ipse rusticatur, vatem sui oblitum
credat.
Quamvis rura colas ipsa vicina sub urbe, Nec longa et facili quo licet ire via, Attamen, id cupiens, potui te visere nunquam, Adspectuque tuo colloquioque frui. Quippe iter ingressum Boreae vel flabra furentis, Vel gravis effusa terruit Auster aqua. Ergo tui oblitum ne credas, scribere raptim Haec placuit celeri qualiacumque manu, Atque meam pro me, quam nec mala frigora, tristes Nec pluviae laedunt, mittere Calliopen. Hanc, precor, excipias quo vultu epigrammata Grajum Quum tulit, aut magni carmina Moeonidae.
212. [209.]
[ERROR: no reftable :]De Acis Minervae ope ab Amore tuto. Krša
Acin Amor telo petiit stridente; Minerva Adfuit, opposuitque aegida: dissiluit Futilis ut glacies telum; frustratus et expes Irato digitum dente momordit Amor.
213. [210.]
[ERROR: no reftable :]Mediocri fortuna contentum se beatum esse.
Krša
Mene jubes dubio vitam committere ponto, Et dare non sanis vela ferenda Notis? Non mihi non auri si quis fulgentis acervos Non mihi si vestem spondeat Attalicam, Non si gemmarum quidquid fert India, quidquid Dives Erythraei parturit unda maris. Foecundi colles, pinguesque ad flumina campi, Quos Bacchus, mire quos amat alma Ceres, Hic ego sim vester messorque ac vinitor; ullis Otia non muto dulcia divitiis.
214. [211.]
[ERROR: no reftable :]De Minerva Amorem docente. Krša
Magna docere instat dum parvum Pallas Amorem, Magnam parvus Amor Pallada dedocuit. Nec Puer est sapiens factus; sed Diva, propinqua Incaluit Pueri quod face, desipuit.
215. [212.] In Boream.
Quid, Borea malesane, furis nunc vere sub ipso, Nec pateris molles ludere jam Zephyros? Laeta nec omnigenis pingis jam floribus arva, Atque tegi viridi jam nemus omne coma? Te Pomona, Ceres te flava et mitis Jacchus, Saeve, timent; moestus te pavet agricola, Spesque suas metuit subito, longosque labores Ne perimant tristi frigora dura gelu. Parce, precor, flecti, si qua potes: hei mihi, flecti Sed potes haud ulla, trux, malesane, prece.
216. [213.]
[ERROR: no reftable :]In Flaccum sodalem veterem male negligentem.
Krša
Amplecti ante alios quem sueras, Flacce, sodales, Atque animae partem dicere dimidiam; Seria cui soli, soli cui credere nugas, Quicum velle simul vivere, velle mori; Nunc male neglectum spernis, nunc, perfide, eumdem Immemor heu longae laedis amicitiae. Dextrae ubi sunt, fractum et foedus, promissaque vana, Spesque meae ac rapidis tot data vota Notis?
217. [214.] Achemenides in Cyclopum insula relictus.
Me miserum! Solus deserta hic linquor in acta; Classis abit, tendunt carbasa passa Noti. Saeve mane, proram flecte huc ad littus, Ulysse, Destituor vestrae pars ego militiae. Saeve mane, socium scelus est, ah, saeve, cruentam Immani monstro linquere velle dapem, Verte ratem, servaque tuum; cui Troja pepercit, Ne ducis haec pereat crimine vita sui. Talibus orabat: regi timor obstruit aures, Nec profecturas diripit aura preces.
218. [215.]
[ERROR: no reftable :]De se et Phyllide. Krša
Quod tibi displiceam senior jam vertice cano, Pol doleo, sed non, Phylli venusta, queror. Hoc doleo, hoc tacitus non possum ferre, quod omni In re mi ostendis, quam tibi displiceam.
219. [216.]
[ERROR: no reftable :]Impressum in Antologicis Radelja; (pon. inter
votiva); Alcon arcum et pharetram suspendens Krša
Ut pater ingentem spiris ingentibus anguem Vidit gnati Alcon artubus implicitum, Nulla mora, intenditque arcum, telumque volucre Ora manu certa fixit in ipsa ferae. Non puerum ferro laesit, lethalis arundo Nec strinxit summam stringere visa cutem. Nunc arcum et pharetram suspendit ab illice, ut artis, Fortunaeque eadem sint monimenta suae.
220. [217.] In Ocnum discendi toediosum.
Oblitus tecti solus venator in agris Durat et hiberno sub Jove laetus agit, Nec glaciem, tristesque horret calcare pruinas, Nec juga Riphaea semper operta nive, Seu cervam longe catuli videre fideles, Linea seu Marsus retia rupit aper. Te sophiae addictum placidae piget, Ocne, palestrae, Discendique vigil toedia ferre negas?
221. [218.]
[ERROR: no reftable :]Pastor invitat pastorem ad canendum.
Krša
Hic nemus, hic liquidi fontes, hic roscida, Thyrsi, Floribus et laeto gramine ridet humus, Hic variae ludunt per frondea tecta volucres, Hic levis aestivum temperat aura canem. Huc niveum compelle gregem, cantabimus una Quod Lycus et Dorylas, Daphnis et invideat.
222. [219.] In hominem claudum et foedum.
[ERROR: no reftable :]In hominem claudum et foedum pulchram mulierem ducentem.
Krša
Vulcanus Venerem ducis, pulchro ore puellam Foedus: nec Martem, Cinna, tibi metuis?
223. [220.] Amicus amice de defectu moneatur.
[ERROR: no reftable :]Amici officium esse amicum, si quid peccet, monere.
Krša
Ne vivam, si te quidquam mihi carius uno est, Atque ego ni cupio carus et esse tibi. Non tamen irasci numquam, possemve probare Quidquid vel dicas, Postume, vel facias. Istaec derisor possit: me dicere amica Mente juvat: "Placet hoc, hac male displicuit".
224. [221.] Foeminea forma cito perit.
[ERROR: no reftable :]Foemineam formam cito perire Krša
Effoeta pulchram vidi cum matre puellam, (Visa est aeternas vincere nata deas; Matri vix inerant priscae vestigia formae) Atque tuens ambas talia verba dedi: Foemineus, docet haec, qui sit decor; haec docet, eheu, Quam citus in ventos avolet ille decor.
225. [222.] Consilio interdum fortunam praevalere.
Cui bene res cessit, sapientem; cui male, stultum Dicere cum vulgo, Pontice, stultitia est. Consilio interdum fors praevalet, et, bene struxit Quae ratio, ad terram diva superba ruit.
226. [223.] Nulla fides pelago est.
Quo, miser, insano lucri correptus amore, Daphni, ruis vasti per vada salsa maris? Quas tibi divitias fingis? Quae gaudia vitae Plurima et haud casso parta labore bona? Terra fidem servat, credit quae semina, reddit Agricolae multo foenore cultus ager. Nulla fides pelago est: placidi pellacia ponti Humanum lusit, ludet et usque genus. Obrutus hic fluctu manes descendit ad imos, Hic redit ad patriam nudus inopsque domum. Quinte, mane; cari monitus ne sperne sodalis, Quaeque tibi metuit, ne patiare, cave.
227. [224.] Pellatur a coetu sodalium, qui palam facit infidus ab ipsis audita.
[ERROR: no reftable :]Pelli debere ab omni coetu qui sibi credita vulgare solet.
Krša
Infidus qui dicta foras eliminat, absit Hic coetu longe pulsus ab ingenuo; Huic patulas nemo quidquam committat in aures, Nec dignum affatu, nec putet esse aditu. Per quem libertas omnis perit et perit omne Eversum sanctae foedus amicitiae.
228. [225.] Ne fortem stolidis misce.
Ne fortem stolidis misce: imperterritus ille Et videt et certa mente pericla subit; Hos praeceps coecos rapit impetus. Urget honesta Hunc ratio, hos turpis, quo decet, error agit. Hic se homines supra extollit, similisque deorum est; Infra hominem hi reptant assimiles pecudum.
229. [226.]
[ERROR: no reftable :](pon. inter votiva); Aeneas Marti arma Mezentii
Krša
Thoracem hunc telis perfossum, scuta, rubenti Insignem crista cassida, fatiferae Immane hoc hastae fragmen, multaque madentem, Hospes, quem cernis caede virum gladium, Mezenti exuvias, quercu suspendit ab alta Aeneas, Marti munera, Dardanides; Quae moneant omnes olim conspecta tyrannos, Sontibus ultorem post caput esse deum.
230. [227.] Amor quem fecit virtus, semper manet.
[ERROR: no reftable :]Amorem quem fecit virtus, semper manere
Krša
Turpis Amor celeres quatit alas et levis Euro Ocyor in nubes avolat aerias; Aut illum ratio veniens fugat, aut fugat aetas, Aut vitio omnivolus vertitur ipse suo, At virtus quem fecit, Amor, manet usque, nec ullas Vel patitur sibi vel conciet ipse vices.
231. [228.]
[ERROR: no reftable :]Monet Laevinum, ut Circen fugiat. Krša
Remigio velisque fugam, Laevine; capesse, Istam aliqua Circen si potes effugere, Quae patrias tibi sorbet opes, famamque, decusque, Ipsum quae tibi te fraude mala eripiet, Mutatum et foede foedam concludet in haram, Coget et in turpi volvier usque luto, Usque. Semel versum nunquam formae illa [ERROR: no reftable :]nunquam formae illa] Krša : nunquam illa Radelja priori, Solis ut illa vetus filia, restituet.
232. [229.]
[ERROR: no reftable :]Ad Acin ab Amore irretitum. Krša
Frustra eris: in vanos recident molimina ventos; Spicula nil, istae nil et agent faculae. Me sibi sacrarunt Musae, me casta Minerva; In me nil poteris, foede puer Veneris! Talia jactabas, Aci, olim. Nunc miser, eheu, Nescio quid taciti vulneris intus habes. Ah miser! Illa tibi quonam sapientia fugit? Quo tibi tam subito tam bona mens abiit?
233. [230.] Nosce te ipsum.
Dic medico, quae vis, fac, venam exploret in horas, Numquam te noscet, notus ut ipse tibi es. Disce tibi expertus, quid sit rerum utile, quid non, Ipsum ridebis doctior Hippocratem.
234. [231.] [ = Mor. 125]
Ad Phyllin, cujusmodi foeminam esse oporteat. Blanda nimis fieri metuis, fisque aspera, Phylli, Et rusco et duris sentibus horridior. Hirta nimis fieri metuis, fis mollior aequo, Nec servas morem, quam decet, ingenuum. Est quiddam medium, Phylli, est; laudatur utrumque Navis devitat callida quae scopulum. Hirta odio est, blanda est contemptu, carior auro est, Quae quorsum vergat, dicere non valeas. [ERROR: no reftable :]vel: Foemina quam, quae sit, dicere non valeas. Radelja
235. [232.] Docet non esse aggrediendum quod fieri nequeat.
[ERROR: no reftable :]Docet non esse tentandum quod fieri nequeat.
Krša
Irrita me tota luserunt somnia nocte, Dum conor, possum coepta nec efficere: Quoque magis conor speratum attingere finem, Tam magis atque magis me video esse procul. Et vigilem huic similis ne me labor urgeat usque, Optatis pono jura modumque meis.
236. [233.] Parvus ne magna cupiat.
Parvus magna cupis: hinc est tibi curta supellex Fortunae haud impar scilicet, ast animo: Quem nisi compescat ratio, quamcumque ferat sors, Explebit diram copia nulla sitim. Tantalus infelix nullo et [ERROR: no reftable :]et] Krša : et Radelja satiatus ab haustu. 5 Optabis medio in flumine semper aquas.
237. [234.] In Ponticum urbanas delicias in rustica praedia transferentem.
Rure urbem mutas, nec mutas, Pontice, transfers At magis urbanos in tua rura lares. Cuncta nitent, turba fervet domus, advenit hospes Multus: lux crebris perditur officiis. Nusquam tuta quies, nusquam otia lenta, nec usquam Exlex libertas, priscaque simplicitas, Quae nisi contingant visenti rura, quid, oro, Est aliud, quod tam visere rura velis?
238. [235.] Esse quiddam in rebus medium.
Ludicro solidum decies expendis in uno, Dum metuis dici sordidus, Antigene. Sed scopulum haud vitas diversa in parte latentem, Diceris et stulte prodigus, Antigene. Est quiddam in rebus medium. Laudetur, utramque In partem qui nil fecerit immodicum.
239. [236.] Res movet una senem, juvenem spes.
Musta ego nec veteri Baccho, Levine, parandam Nec partae antefero stultus amicitiae. Nota placent, ignota piget tentare: movebat Spes juvenem, res me nunc movet una senem.
240. [237.] Non omnibus omnia conveniunt.
[ERROR: no reftable :]Non omnibus omnia convenire. Krša
Blanda canis dominum redeuntem in tecta solebat Queis propere occurrens excipere illecebris, Has olim expertus frustra narratur asellus, Verbera et officio multa tulisse suo. Omnia non rerum sunt omnibus apta: placere Pars opera, cassis pars pote blanditiis.
241. [238.] Monendum esse amicum ne peccet, si melior fieri potest.
Quod peccat caro, dic primum, Quinte, sodali, Id modo si peccat, quod pote corrigere. Ni potis id facere est, quidquam ne dicito: rectum Non etenim, tantum sed facies miserum.
242. [239.] De asino alienis honoribus superbiente.
Forte deûm matris simulacra ferebat asellus, Quae flexo excepit plurima turba genu. At ferus intumuit fastu, dum scilicet illo Se, veluti numen, credit honore coli. Cui baculum impegit ridens et dixit agaso: ''Non tuus est, quo tu, stulte, superbis, honos." Immeritus regni quicumque insignia gestas, Haec tibi, dum coleris, dicta putare potes.
243. [240.]
[ERROR: no reftable :]Vitam hominum et parvis et magnis rebus constare.
Krša
Vita hominum magnis stat rebus; stat quoque parvis: Magna vir utiliter parva gerit mulier.
244. [241.] Ea forma pulcherrima, quae omnibus formis apta magis est cuique.
[ERROR: no reftable :]Eam formam pulcherrimam esse, quae unicuique formae magis
apta sit. Krša
Quae sit forma, rogas, pulcherrima. Nempe cuique Una est quae formis omnibus apta magis. Foeda Aegle, pulcher Thyrsis, quos mater eodem Effudit partu mirifice similes. Forma viri ambobus; Thyrsin decet, haud decet Aeglen, "Aeglum" quam, verso nomine, turba vocat.
245. [242.] De effigie Octaviae Odescalchiae D. Zagaroli.
Quae matronalis decus est ac forma pudoris Cur prope nudatis pingitur inguinibus? Frange istam, similis quae vultu, Octavia, imago Est tibi, sed mores arguit absimiles. Frange: olim saeclis ne fors videare futuris Pulchra quidem, verum casta fuisse parum.
246. [243.] Cuique forma praestantior, quę magis apta est ingenio suo.
[ERROR: no reftable :]Illa praecipue placere, quae uniuscuiusque ingenio magis
apta sint. Krša
Si Paris Idaeo quum sedit vertice et Hector Sedisset judex et Priamus pariter, Juno foret Priamo, Pallas foret Hectore, credo, Quoque fuit solum judice pulchra Venus. Cuique solet multas inter praestantior esse Forma etenim, ingenio quae magis apta suo est.
247. [244.]
[ERROR: no reftable :]Docet pictorem quo modo sibi velit pingi Amorem.
Krša
Docte, mihi aligerum, pictor sic pingito Amorem: Hac vittam, gerat hac vellera densa manu. Vitta virum ambobus noctem ut praetendat ocellis, Occludant ambas vellera ut auriculas. Utilium quidquam rerum ne cernere possit, Neve audire, malus quem premit ille puer.
248. [245.]
[ERROR: no reftable :]Nec sperni, nec pluris, quam docet, aestimari debere genus
foemineum. Krša
Nolo foemineum sperni genus, alta locari Astra super nolo: nil placet immodicum. Flammatos inter juvenes, glacieque rigentes Multa, Flacce, senes est aliquid medium, Atque hinc, atque illinc utroque a fine reductum, Consistat verum pulchre ubi judicium.
249. [246.] Nacta viam es, qua te crucies, Nisa.
Quae nunquam fient, metuis tamen usque futura Anxia et assiduo, Nisa, pavore tremis. Nacta viam es, qua te crucies; rebusque secundis Adversae sortis tristia damna feras.
250. [247.] A parvo ad magnum ne transi, clamo, sodalem.
In mediis mulus vitam degebat asellis, Florebatque omnes nobilis ante alios, Egregius forma prae cunctis et celer idem, Et, quot sunt, raris dotibus eximius. Auritos tandem sprevit fugitque sodales, Et se se in medios intulit altus equos. Continuo doluit verti simul omnia, nulli Non longe toto de grege posthabitus, Nec jam formosus, nec jam celer, omnibus expers, Et, quotquot fuerant, dotibus eximiis. Tum secum haec: ''Inter quanto praestabat asellos Laudari, sperni quam merito inter equos!'' Haec te compellat mea fabula, qui male cautus A parvis magnos transilis ad socios.
251. [248.] Dic hosti sibi aliquid fuisse boni;
Dic amico id quod est et erit boni. [ERROR: no reftable :]Quidquid cuique est boni cum amico communicandum esse. Krša Quinte, boni si quid fuit, hosti dicito; amico Id quod erit, quod et est, dicere ne dubita. Alter ne possit quidquam tibi demere; partem Alter ut accipiat, si velit, inde suam.
252. [249.] ''Junge seni juvenem, si stat tibi profore, utrique".
Aetas prima levis, nimium gravis ultima, utrique Ut prosis, comitem junge seni juvenem.
253. [250.] Aliud.
Laetitiam jungit moerori et miscet utrumque Qui sapit et vitam temperat arte suam. Hoc juvenem, atque senem jungi volo, laetior aequo Ne juvenis, ne sit moestior, Aule, senex.
254. [251.] Aliud.
Multa ubi concelebrat coetu, Corvine, juventa, Dementi fervent omnia laetitia. Multa ubi turba senum coetu consedit in uno, Morosa frigent omnia moestitia. Qui sapiet genus hoc una miscebit utrumque, Vina ut frigidulis fervida miscet aquis.
255. [252.]
[ERROR: no reftable :]Amico precatur, ut nec pauper, nec dives sit.
Krša
Quam do, nec vacuam, nec plenam, Quinte, crumenam Hanc tibi dii faciant. Nil placet haud modicum.
256. [253.] Ne dicas amicos, quos, ut jungit, potest disiungere utilitas.
[ERROR: no reftable :]Nequaquam dici debere amicos, qui utilitatis causa jungantur
et possint disiungi. Krša
Utilitas jungit quos mutua, solvere junctos, Si variet, rursum possit et utilitas, Nomine dic quovis alio, sed dicere amicos Parce tamen; fiet vilis amicitia; Si pecudum ritu quaeret sua commoda quisque, Dumque juvat socium, consulet ipse sibi.
257. [254.] De vera amicitia.
Commoda vult aliis, sua commoda negligit, Aule, Quae non mentitur nomen, amicitia, Quam nunquam praeit utilitas, at saepe secuta est, Spreta nec aversam desinet usque sequi. Haec tibi, ne vitium te nomine fallat honesto, Edita Phoebeo dicta puta e tripode.
258. [255.] De iis, qui falso dicuntur amici.
Rebus in adversis mutati, dicis, amici Me celeri subito deseruere fuga. Mentiti faciem, dic, multi, Postume, amici Res ante adversas imposuere mihi.
259. [256.] Praesens, Quinte, malum satis est, ne adjunge futurum.
Praesens, Quinte, malum satis est, ne adiunge futurum; Quae nunquam fient, nulla futura putes. Cur dolor antevenit casus? Incerta laborum Cur tibi jam certas, Quinte, ferunt lacrymas?
260. [257.] Aliud.
Ah satis est, quod vita feret, tolerare malorum, Nec sibi tot tristes fingere velle metus. Cur properas? Quod abest, metuens cur praecipis? Ultro Adveniet, si quid fors inimica parat. Adveniet, figetque, suo sed tempore, vulnus; Cur nondum facto vulnere, amice, doles?
261. [258.] Aliud.
Quae fiunt, doleo; quae fient, Aule, dolebo; Cum fient, sint par ut dolor, atque malum.
262. [259.] Non amat, a caro qui fert linqui aequus amico.
Non amat, a dulci quisquis neglectus amico Non saevo fixus corda dolore gemit. Quidque feret, solum non hoc feret aequus, amore Fraudari alterno, Postume, quisquis amat.
263. [260.] Quis furor est dubiis angi et tabescere curis?
Corda metu assiduo quateris, morbosque, famemque, Nullaque non trepida tristia mente paves. Quis furor est dubiis angi et tabescere curis? Praecipue et si quid fors inimica parat? Crede mihi, in vita curae ac maeroris abunde est, Ut nisi praesenti non cruciere malo.
264. [261.] Vera profundo condita sunt puteo.
Huc, illuc volitat, nec re consistit in ulla; Hoc celer ingenio dicitur esse Lycus. At levis est potius, nec firmus, possit ut acrem Obtutum primam figere sub faciem, Scrutari et penitus res, ut sunt. "Vera profundo", Democritus clamat, "condita sunt puteo". Lentus adi, contende aciem, longumque morare Vix aliquid longus protrahet inde labor.
265. [262.]
[ERROR: no reftable :]Nil esse in Alexi, quo quisquam offendi possit.
Krša
Nil habet, offendi quo quisquam possit, Alexis. Hanc si quis laudem non putat eximiam, Ignorat, quisquam ne offendi possit, habere Quot sit virtutes in se opus eximias.
266. [263.] De senectute.
Qui senuit, gestitque aevum producere vivax, Ipse sibi, atque aliis nempe amat esse gravis, Nec vitae (nulla est post actam vita juventam) Mortis at infelix tempora longa cupit. Haec mihi ego, haec senior tu met tibi dicito, quamvis Auri grata parum, Postume, vera tamen. Est aliquid fatuum, liceat si, ponere votum, Deque malis senii demere stultitiam.
267. [264.] Tempore luctus et irae ne cape consilium.
[ERROR: no reftable :]Qui aliquid consilii capere velit, ab ira et angore vacuum
esse debere. Krša
Turbidus et luctu, saeva externatus et ira, Quaeris, quod tibi dem, Pontice, consilium? Consilii nihil est, hoc praeter scilicet unum: Tali ne capias tempore consilium.
268. [265.] Ad Glauciam imperantem et Iolam servientem.
Imperium exerces tu, Glaucia, servit Iolas: Res hominum coecae sic placet ire deae. Alter at alterius partes, mihi crede, capessat, Partes cuique suas si tribuat ratio.
269. [266.] Ad Rullum, qui dulci carmine spretum amorem solatur
[ERROR: no reftable :]Ad Rullum, qui carmine spretum amorem solatur
Carmine qui dulci spretum solatur amorem, Credo equidem, nullo Rullus amore calet. Spretus amor furiis agitur, frendetque, fremitque, Nec cantu indulget, sed gemitu et lacrymis, Nec vatum in medio narrat sua vulnera coetu, Sed procul in solis rupibus exululat.
270. [267.] De Scurrae fabula.
[ERROR: no reftable :]De Scurra regia insignia gerente. Krša
Spectavi Scurram sceptrum regale gerentem, Abnormem, stolidum, non hominem, at pecudem; Et mecum tacitus: Mendax haec fabula veram In vita, heu, quoties transit in historiam.
271. [268.] Ad Quintum inertem.
Quid? Tu sponte tua te, Quinte, fateris inertem, Dicis et in longa vivere desidia? Nimirum hoc dicis malesanus: non ego amicis Vivo, non patriae, non bonus ipse mihi?
272. [269.] Grave damnum amittere amicum.
[ERROR: no reftable :]Grave esse damnum amittere amicum. Krša
Qui facile amissi damnum reparabile amici Credit [ERROR: no reftable :]Credit] Krša : Perdit Radelja , vim verae nescit amicitiae, Quid sit nancisci, prae se quem diligat ipso, aeque cui carus gaudeat esse, virum. Thesauri genus hoc vita pars maxima in omni Numquam, vix aliquis vel semel inveniat. Hoc ubi perdideris, spes fracta est omnis; inanes Nil praeter gemitus et lacrymas superest.
273. [270.] Dorylas pauper, at liber ad Cinnam divitem et superbum.
Quaere alium, qui te miretur: spernere magnum Parvus ego soleo, Cinna, supercilium, Nec moveor fulgore auri, gemmaque nitenti, In re praeclara sordet ubi dominus. Haec censu tenuis Dorylas, at liber, ab altis Et se se iratus proripuit foribus.
274. [271.] Ad emeritum Eunum omni officio et munere fungi cessantem.
[ERROR: no reftable :]De Euno, homine frugi, qui omni officio et munere fungi
desierat. Krša
Emeritus fungi jam munere desiit omni, Fungi omni et pariter desiit officio, Nec sibi jam vivit, patriae nec jam utilis Eunus. Proh, superi! Haec virtus praemia digna capit?
275. [272.] Libentius poeta moratur Romae, quam Neapoli.
[ERROR: no reftable :]Quare melius Romae vivatur, quam Neapoli.
Krša
Mire Parthenopem laudas, Fernande, frequenti Areta fremunt semper compita quod populo: Isti me fremitus laedunt. Placet alta Quirini Urbs, vulgo colitur maxima quae modico. In turba heic nusquam luctari cogor; amicus In media et Musis multa via meditor. Plerumque et rediens mecum sub tecta reporto Quae mihi dictavit carmina Calliope. Haec longe, credo, praestat, quam jurgia, lites, Clamores, rixas, probra referre domum.
276. [273.] Non fugio populum, sed clamores et rixas.
[ERROR: no reftable :]Se non fugere populum, sed clamores et rixas.
Krša
Jam ne, inquis, fugitas populum ferus? Orphyte, verum Si quaeris, fugio turbam ego, non populum. Non laedit numerus; laedunt convicia, rixae, Clamores, exlex, vanaque laetitia, Quidquid et insanit vulgus: fac, talia desint, Me nunquam in solis videris esse locis.
277. [274.]
[ERROR: no reftable :]Veram fidem ignorare qui putet eius cultores et hostes niti
judicio aeque firmo. Krša
Qui verae fidei cultores et putat hostes [ERROR: no reftable :]nempe fidei Radelja Niti aeque firmo, Pontice, judicio Sic, nihil ut cogat, suspensa mente vereri, Error ne caecos [ERROR: no reftable :]fidei obtrectatores Radelja devius abripiat, Ille fidem ignorat veram, nec scit, Deus auctor Quam claro nobis lumine se se aperit: Quam contra nihil est illis, cur credere possit Quisque, sui auctorem dogmatis esse Deum. Haec ego clamabam: non intellecta volabant. Necquicquam campos dicta per aërios; Nec potui rixae studio revocare calentem, Post rixam rediit quo, puto, sponte sua.
278. [275.] Effusissimi imbris terror quid doceat vatem.
Effusum late coelo vidi agmen aquarum, Mersum late orbem fluctibus immodicis, Horrendam et speciem morientum gurgite in alto; Vidi equidem ac totis artubus intremui, Averti et vultum spectaclo exterritus, illud Triste meo et metuens exitium capiti, Mire, Opifex, taceant de te praeconia famae: Quantus sis, terror me docet ipse meus.
279. [276.] Ad proceres: quid deceat fieri tempore siccitatis.
Aret ager quando, nec foeni copia tanta est Quanta opus, expediam quid deceat fieri. Neve indefesso desint, curemus, asello, Neve bovi desint pabula ruricolae: Pabula sint et equo ductanti plaustra, curulis Jejuna esuriens ilia ducat equus. Turpe sit, o proceres, vobis, si commoda quisquam Publica dicatur posthabuisse suis.
280. [277.] Exitio quam quis prohibet, rem, Postume, servat.
Exitio quam quis prohibet, rem, Postume, servat. Hoc tu non nescis [ERROR: no reftable :]nescis] noscis Radelja ; dicere at es veritus. Praestitit et verum prudenti prodere, claro Quam proceri vera voce placere minus.
281. [278.]
[ERROR: no reftable :]Cum Postumo libenter, cum aliis aegre se vivere.
Krša
Quam solus, malo, mi Postume, vivere tecum; Quam cum aliis, malo vivere solus ego.
282. [279.] Ad Quintum, cur eum fugiat.
Quinte, rogas, cur te fugiam tuus ille sodalis. Dicam equidem, ut soleo, quod fuit, ingenue. Tempore tentavi longo, num denique jungi Nos inter verax posset amicitia. Hunc mihi ubi frustra vidi sumpsisse laborem, Spesque abiit nubes cassa per aërias, Frustratus voto abscessi, nec stultus inanem Tecum operam et tempus perdere sustinui. Nec jam erit, expertus tanto molimine quem sum, Ignotum veluti rursus ut experiar.
283. [280.] ''Me, queror, indicta quod damnas, Pontice, causa."
[ERROR: no reftable :]"Me, doleo, indicta quod damnas, Pontice, causa".
Krša
Non, quod me damnas (judex non displicet aequus, A culpa nec me semper abesse reor), Sed quod me damnas indicta, Pontice, causa, Id doleo, id de te, Pontice, saepe queror. Cur delatori das ambas, cur mihi neutram Servas, dum crimen diluero, auriculam? Vix audita una dumtaxat parte, peractum Quis ferat incerto crimine judicium?
284. [281.] Ad Quintum, dolentem, non fieri ea quae vult.
Ne tibi, Quinte, voles quae fient, saepe dolebis: Nam raro fient quae tibi, Quinte, voles.
285. [282.] Ad Lycorim in patria omnibus, Romae nemini pulcram.
Dum fuit in patria, nulli non pulchra Lycoris Visa est, at flavum venit ubi ad Tiberim, Tot raras inter formas nec pulchra videtur Ulli, nec pulchram se, reor, ipsa putat.
286. [283.] Hostem lauda, ni vis, laudem tibi ipsi detrahere.
[ERROR: no reftable :]"Turpe quidem est vinci, melior ni vicerit".
Krša
Hostem non laudans, laudem tibi detrahis, Aule, Te pugna victum dicis et indecori; Turpe etenim est vinci, melior ni vicerit, olim Priamidem ut fortem fortior aeacides.
287. [284.] Ne laudes hostem, ni vis tibi ipsi laudem detrahere.
[ERROR: no reftable :]In idem argumentum. Krša
Hostem ni laudes, laudem tibi detrahis ipse, Te victum vitio dicis et esse tuo. Quod genus invidiae? Victor ne forte putetur Esse aliquid, tu te sponte ais esse nihil.
288. [285.] In Varum sibi morbos imaginantem.
Aegrotat Varus: quaeris, quo, Pontice, morbo? Quem fingit validus scilicet ipse sibi: Ullo quaesitum nemo deprendere pacto Quem vir Poeonia doctus in arte queat. Ni vacuum ingressus parvi penetrale cerebri Intus forte aliquid somnioli inveniat: Quo fit, uti vigilans de se, si credimus ipsi, Quod rerum est, nusquam sentiat et videat.
289. [286.] Increpat Guidum, qui dereliquerat domum, quam ipsa virtus sibi
delegisset.
[ERROR: no reftable :]Ad Guidum, qui dereliquerat domum, quam ipsa virtus sibi
delegisset. Krša
Istam, Guide, domum linquis? Non poenitet ipsam Sponte tua egressum deseruisse domum? Quam mihi si facilis pandat Deus, esse beatus Mi videar, toto laeter et ex animo. Quae mihi tu narras ultro citroque meantum Murmura? Quos somnum rumpere ais strepitus? Juxta equidem incudes Cyclopum audire sonantes Malim, quam talem linquere, amice, domum; Ipsa sibi, credo, quam virtus deligat unam, Romulea sibi si quaerat in urbe locum.
290. [287.] In Decianum.
Felicem ingenii, nullum non posse molestum Quantumvis, dicis, te, Deciane, pati. Miror id, at multo mirer magis hercle, molestum Quisquam si possit te, Deciane, pati. Felici nempe ingenio tibi commodus uni Quam coetu degis, solus ut, in medio, Quum longe a nobis, aversa mente, loquentem Non audis quemquam, non tacitum alloqueris. Haec certe quicumque facit, nil posse molesti Ipsa re, clamat; se, Deciane, pati.
291. [288.] Monet, ne aulaea tegant parvi templi parietes.
Parietibus dispansa istaec aulaea tegendis, Quamvis pulchra, tamen demite, si sapitis. Tam parvum est templum, quantumvis tenuia, templi Aulaea ut partem dimidiam abstulerint.
292. [289.] [ = 154] Menti doctrina nil proficit, ni freta ingenio et arte.
[ERROR: no reftable :]Mentem erudiri non posse, nisi freta sit ingenio et arte.
Krša
Qualem se pennis hinc atque hinc nixa volucris Sublimem nubes tollit in aërias: Talis doctrinae se mens in templa serena Atque arte, atque acri promovet ingenio. His freta est alis; harum si forte soluta Alterutra est, casu corruit Icario.
293. [290.] Ad Benedictum Stayum, qui volebat, tribui dona magnis tantum poetis.
Qui, magnis tantum tribui, vis, dona poetis, Nemo ut sit magnus, Stayada, efficies. Quas optat fieri magnas, affundat, oportet Humorem parvis rusticus arboribus.
294. [291.] Ad Benedictum Stayum, laudantem Bembum, qui scripserat, naturam timuisse
mori morte cuiusdam eximii pictoris.
[ERROR: no reftable :]Ad Benedictum Stayum, laudantem Bembum, qui scripserat,
naturam timuisse mori mortuo Raphaele Urbinate. Krša
Morte mori timuit pictoris maxima rerum Illa parens! Id tu scribere, Bembe, potes? Id scriptum laudare potes tu, candide Stay? Quod scripsisse, scio, non tamen ipse velis, Cuius in aureolis sapiens veraxque libellis Haud usquam verum Musa supergreditur, Cui nihil it fines ultra. Nec maximus orbis Jactura unius corruit in capitis.
295. [292.] De Arcadia. Magna sonant nostri vates, at pinguia.
Magna sonant nostri vates, at pinguia: ruris (Pace tua dicam) plena meri, Arcadia, es. Plena et eris semper; ni quae Romae intulit olim, Romae iterum referat Graecia munditias.
296. [293.] In idem argumentum.
Grajorum tenui ducit quae carmina filo Si recitet pingui Gallus in Arcadia, Quid fiet? Fieri vidi quod saepe, placere, Digna magis quae sunt, haec minus ut placeant, Callimachi et spernant vestigia pressa legentem, Solo qui norunt nomine Callimachum.
297. [294.] ''Discimus a foeda carmina barbarie."
Proh, superi! Longis mutantur ut omnia saeclis! Discimus a foeda carmina barbarie. Nec vatum dux est quisquam Grajusve, Latinusve, At Gallus, Cimber, Svevus et Angligena. Jamque aliquis forsan, stulta quem mente sequamur, Scriptor ab extrema prodit Iaponia.
298. [295.] Inter nostros et veteres poetas diversitas.
[ERROR: no reftable :]Quid inter nostros et veteres poetas intersit.
Krša
Postume, quid nostros inter veteresque poetas Praecipuum intersit, si roger, hoc referam. Quae nostri dicunt, mihi dici cuncta videntur, Quae dicunt veteres, cuncta geri ante oculos.
299. [296.] De poesi extemporali.
Parva queunt subito, non unquam dicere magna, Quorum improviso carmine vena fluit. Contingat lento mihi scribere grandia: pondus, Haud numerum in sacris quaero ego carminibus.
300. [297.] De veteri, recentique illustrium virorum aetate.
[ERROR: no reftable :]De veterum recentiorumque artibus et inventis.
Krša
Admiror veteres, nec sperno, Quinte, recentes: aetas est meritis utraque nixa suis. Quam tamen anteferam, quaeris. Praeponere nostram Haud dubitem, inventis paucula dum veterum Addit, ni [ERROR: no reftable :]Nisi haec nostra aetas neglexisset veterum inventa. Krša veterum paullatim segnis, inersque 5 Inventa oblito defluere ex animo, Lethaeoque sinat sub gurgite mersa latere, Inventa ut nullo tempore si fuerint.
301. [298.] Non bona, sed nova vulgus amat.
Cur vocum flexus alios, aliosque theatra Poscunt? Cur sordent, qui placuere, modi? Cur, quos mirifice phonascos Roma probavit, Explosos eadem cogit abire procul? Naturam, atque artem vicit ventosa libido. Nec bona jam stolidum, sed nova vulgus amat.
302. [299] Exigua exigue, dic magne magna.
Nolo ego mi parva e magnis, nec magna, Menisce, Ex parvis facias callidus eloquii, Nec vestis non apta placet, nec verba probarim Si fuerint rebus non satis apta suis. Exigua exigue, dic magne magna. Decere Omnimodis artis nam reor esse caput.
303. [300.] De Fortibus et quommodo nomen magnum acquiere possunt.
[ERROR: no reftable :]De Fortibus, sive de academia literraria vulgo dicta
"Fortium". Krša
Ipsos qui dicunt se Fortes et sibi magna Adsciscunt prisca nomina ab historia, Re ut vera, moneo, sint Fortes, magnaque sani Optent prae magnis carmina nominibus.
304. [301.] In Quintum, innumeras condendo leges, cives suos vexantem.
Innumeras condis leges, fingisque, refingisque Omnia; res longa nec manet ulla die. Parce, precor, miseros cives vexare; beatam Parce urbem inventis reddere velle tuis. Crede mihi, sperni mavult, neglectaque linqui, Isto quam fieri, Quinte, beata modo.
305. [302.] Modus sciendi aliquid.
[ERROR: no reftable :]Nil posse discere qui omnia discere velit.
Krša
Quinam scire aliquid possis, Levine, rogasti. Respondi: Si non omnia scire velis. Hoc perdit miserum: perdiscere nil potes unquam, Omnia dum cupida discere mente furis.
306. [303.] Cur vates fugiat mulieris Teuthonicae occursum.
[ERROR: no reftable :]Cur poeta fugiat mulieris Teuthonicae occursum.
Krša
Teuthonidi occurri torvae, fugique: virili Quippe oculos laedit mi mulier facie. Aere caput cingat, clypeo laevam inserat, arma Tractantis, credo, forma placere potest. Sic truculenta olim, saeva et metuenda securi aemonio placuit, Penthesilea duci [ERROR: no reftable :]duci] Krša :deo Radelja; Achilli Krša .
307. [304.]
[ERROR: no reftable :]Se sibi invisum esse ex quo amico displicuerit.
Krša
Certe displicui tibi, Postume, nec scio quare. Hoc scio, me certe displicuisse tibi, Ex quo et displicui tibi tempore, dulcis amice, Ipsi non unquam me [ERROR: no reftable :]me] Krša : nec Radelja placuisse mihi.
308. [305.]
[ERROR: no reftable :]De Varo nullam sui fiduciam habente.
Krša
Nulla sui est Varo fiducia; nil putat esse Gratum ulli rerum, quas facit, aut loquitur. Infelix! Quamvis mire placet omnibus hercle; Id fieri ignarus displicet ipse sibi.
309. [306.]
[ERROR: no reftable :]Quare poeta fleverit, dum fratrem sororemque inter se
flentes videret. Krša
Dum fratrique [ERROR: no reftable :]Credo, heic indicari Petrum Pizzellium et Violantam, quum haec moreretur. Krša soror lacrymas, fraterque sororis Perstabant udis fundere luminibus, Digressu extremo flentes, quid, Pontice, mirum est Mi pariter moestae quod maduere genae? Nempe animum strinxit mirae pietatis imago, Illa mihi penitos molluit una sinus; Una; malus nam, quem culpas, puer ille tulisse Nec mihi jam risum, nec potis est lacrymas.
310. [307.] Mulier nil te laedet, ni sponte sequare.
[ERROR: no reftable :]"Nil te nil mulier laedet, ni sponte sequare."
Krša
Visa trahit mulier pulchro te, Pontice, vultu. Id nihil est: tractus tu modo ne sequere. Illa quidem nil te laedet, ni sponte sequare, Vinclaque des faciles captus in arcta manus. Si piget obniti contra, non foemina, sed tu Ipsum te culpa laedis, amice, tua.
311. [308.]
[ERROR: no reftable :]De aedibus Romae, in quibus Aegiptiae papyri servantur.
Krša
Niliacas vidi servantia tecta papyros, Tam pulchrum eximiae scilicet artis opus; Ipsas oblito, perculsa mente, papyros Tecta modo ut fuerit cura videre mihi.
312. [309.] Foemineum consilium res plena pericli.
[ERROR: no reftable :]Fidere mulieris consilio periculosum esse.
Krša
Extimui taurum spatio conclusus in arcto; Inveni at celeri mi pede profugium. Tutus eram; laesit miserum sed foemina, monstrans, Quo possem longe tutior esse loco. Huius ego nimium docilis praecepta secutus Distraxi nisu crus lacerum a subito, Atque malo doctus didici, quam plena pericli Sit res foemineo fidere consilio.
313. [310.] Anchises Aeneam alloquitur.
Cur vitam misero profers, heu, gnate, parenti? Vita mihi est quaevis tristior ista nece; Quae nec dulce ferat quidquam, longoque labore Invalidum et curis atterat usque senem. Talem serva hosti vitam, finemque datura Exitii, sinito, facta subire patrem.
314. [311.] De Iphigenia.
[ERROR: no reftable :]De Iphigenia ad Agamemnonem. Krša
Proh scelus! Ut repetat, quos liquit sponte, Penates Tyndaris obscoeno trans mare vecta duci, Quae te prima patrem dixit miseranda puella Innocuos sparget coesa cruore focos? Id superis gratum est! Tam foedo crimine se se Placari Danais laesa Diana cupit! Aeolus hac ventos mittet mercede ferentes? Haec probat ille deûm sacra nefanda pater? Solve bene haerentes, licet, ad pia saxa carinas; Pande, licet, celeri vela cruenta Noto: Tristia virgineae quid possint omina coedis; Sentiet Euboico Graecia mersa Mari.
315. [312.]
[ERROR: no reftable :]"Nec nulli purgo, nec me omnibus". Krša
Nec nulli purgo, nec me omnibus: est furor omnes, Nullum ut censorem spernere stultitia est.
316. [313.]
[ERROR: no reftable :]Nec risui nec fletui indulgendum esse.
Krša
Qualiscumque venit, seu clara luce serena, Seu tristis nigro turbine, carpe diem. Nec risu indulge, nec fletu: quae fugit, hora Quodque boni est aufert concita, quodque mali.
317. [314.] Ad Spem.
Candida Spes, miserum [ERROR: no reftable :]Ovid. De Arte.: Comibus est oculis alliciendus Amor. Radelja comi quae cernis ocello, Verbaque das dulci dulcia melle magis, Laudo, quod blanda es, nequeo laudare sed, usque Spondens ingratas quod trahis usque moras, Et quae facturam cras dixti, crastina venit Quum lux, facturam cras ais esse iterum.
318. [315.] Ad Coecilianum donantem potius, quam credentem nummos amico.
Quod, sibi quos credi nummos poscebat amicus, Donasti potius, Coeciliane, sapis. Ut nunc sunt mores, nummos qui credit amico Ipsam cum nummis perdit amicitiam.
319. [316.] Ad Postumum. Quis verus dives.
[ERROR: no reftable :]Ad Postumum. Qui vere dives sit, docet.
Krša
Multa tibi desunt, deest nil mihi, Postume, quamvis Nil ego, tu rerum plurima possideas. Ergo divitias inter tu pauper, in arcta Pauperie, verso nomine, dives ego.
320. [317.]
[ERROR: no reftable :](pon. inter votiva) Krša
Daphnidis pomaria.
[ERROR: no reftable :]Daphnis pomaria post se venturis Krša
Haec posuit senior Daphnis pomaria; foetus Posset ut hinc dulces carpere posteritas, Quam monet, ipsa suos ne contra oblita nepotes Hoc tantum carpat dulcia poma loco; Sed magis, atque magis, queis postera gaudeat aetas, Usque locum hunc aliis conserat arboribus.
321. [318.] Ad poetas, ut res, cuiusmodi sunt, ita versibus exprimant.
Naturam rerum, non somnia vestra, poetae, Pingite; nam vanis ludere imaginibus Illi etiam possint, si quos dementia versat. Qui sapit, alte ipsam rem videt, inde aliis Monstrat nativo cultam, comptamque lepore. Jungit equis gryphos cui furor est sapere.
322. [319.] Poetam decere esse philosophum.
Ut lymphas Baccho, sophiam sic jungere Musis, Exitio ne sint, Antemidore, decet.
323. [320.] Cur amico nolis dicere, quid sibi mali acciderit.
Parce rogare, animum quaenam vexent mihi curae, Qua re angar, misero triste quid inciderit. Quae doleam, celo, doleas ne tute, dolorem Atque meum cumulet ne dolor, Aule, tuus.
324. [321.] Ad amicum dubiae spei.
Odisti me? Odium ne cela: diligis? Istud, Fac, possim certis noscere ut indiciis. Cur miserum torques nunc mitis, nunc ferus idem? Cur mi animum partes distrahis in geminas? Dic, fidusne mihi sis, Aule, sodalis, an acer Te falsa obvolvens hostis amicitia? Quid loquor? Heu, novi, qui sis; post tempore longo Cujus adhuc nutans fluctuat, Aule, fides.
325. [322.] De sene et juvene.
Qui canis albent, solet his prudentia inesse: Albent qui cyprio pulvere, stultitia.
326. [323.] De malis vitae.
O natum in curas hominum genus, atra malorum Cui seges assiduam praebet amaritiem! Quae postquam venere, angit praecordia moeror; Ne veniant, gelido mens tremit usque metu. Sic, quae sunt et erunt, miseri mala jungimus, acri Nostros ut morsu discrucient animos.
327. [324.] Panemum ad rusticandum invitat.
Heic umbrae nemorum, culta heic vineta, Paneme, Pomaque curvatis pendula in arboribus; Heic pulchri colles, heic collibus undique clausa Subter in Albano quae nitet unda lacu; Heic citharae, heic laeti sero sub vespere cantus, Nec sine jucundo sobria mensa joco. Huc ades; hoc inter tot gaudia displicet unum, Quod non haec mecum rura, Paneme, colis. Huc ades: October jam praeterit, otia ruris Jam tristi rumpent aera timenda sono. Huc ades: esse queam nisi tecum heic longius una, Tecum una ut saltem laetius hinc abeam.
328. [325.] Forti animo ferenda esse vitae incommoda.
Aspera tot rerum tam lento pectore possim Qui ferre, admirans, Postume, saepe rogas. Dicam equidem ingenue, res est quod vera, gravabor Intima nec mentis pandere sensa meae. Aspera ego nec digna metu, nec digna dolore Esse reor; nam cur aut metuam, aut doleam, Instare, aut fieri, quo dempto, vix licet hercle Forti, quo nil est pulchrius, esse viro.
329. [326.] De Minerva in distribuendis officiis.
Bina viris duplex ponit certamina Pallas: Nam quos ingenio viderit esse bono, Voce jubet pulchre, aut calamo certare loquaci, At quos ingenio viderit esse malo, Bella jubet ferro, ut validis tractare lacertis, Immanes tractant qualia bella ferae.
330. [327.] Qualem decet esse justitiam.
[ERROR: no reftable :]Qualem deceat esse justitiam. Krša
Quae geminam abjecit lancem Themis et gerit ensem, Credite, non Themis est, sed mala Thisiphone. Quae geminam gestat lancem Themis et caret ense, Quid monstri est? Certe desinit esse dea, Et gentes perdit miseras, urbesque, domosque, Non secus ac fieret si mala Tisiphone.
331. [328.] Cur nequeat Quintum dolore affectum juvare.
Moerentem cupio solari ac dicere quidvis, Qualemcumque modum quod statuat lacrymis, Et conor, sed frustra; ipse etenim te, Quinte, doloris Quum video tanta mole premi, stupeo: Mens torpet, subeunt cupido nec verba, tuisque Infelix tantum fletibus addo meos. Sic Amor officium, quod suadet, praepedit idem, Et luctum, dum vult demere, congeminat.
332. [329.] Ad Coranum, ne immeritos donis afficiat.
Perdere te dicis quae donas cunque, Corane, Et perdis, donas nam stolide immeritis. Fac dones meritis; serventur et omnia fructus Aucta ferant longo foenore multiplices; Qui si forte tamen desint, non fructibus hoc par Omnibus est, frugi demeruisse virum?
333. [330.] Est ludus vitae requies.
Est ludus vitae requies et pausa laborum: Hoc ni sit, venia ludus, amice, caret. Fac aliquid subeat post otia lenta negoti, Fac repetas munus fortior inde tuum. Sic patitur sapiens tonsum cessare novale, Largius at fruges ut ferat, agricola.
334. [331.] De amicitia.
Verbis nulla fides: mihi te quum dicis amicum, Nil moveor dictis, Pontice, blandiloquis. Est aliud quiddam, soleo cui fidere et in quo Veras nosse animi perque – videre notas. Quod nisi cum verbis constet, verba irrita semper Fundes lascivis ludibrium Zephyris.
335. [332.] Ad Quintum amicum suum.
An mihi jucundus venias, ne, Quinte, require; Hoc satis est, gratus si mihi, Quinte, venis. Vertuntur varie sensus, eadem manet usque, Atque tuis ratio tangitur officiis.
336. [333.] De se Bacchanalibus diebus.
Insanit vulgus vario per compita lusu, Orgya laetanti pectore dum celebrat. Ipse quid, a strepitu longe, turbaque remoto Cui moeror curis anxia corda premit? Vulgus laeta agitat, tristis me insania, ludit Par ambos error forsan et absimilis.
337. [334.] Est modus in rebus.
Propter amicitiam si quando negligis aequum, Ista opus est, Varro, nil tibi amicitia. Propter amicitiam sed nemo transilit aequum, Quemquam nec virtus illicit in vitium.
338. [335.] In idem argumentum.
Propter amicitiam fers te jus laedere: nunquam, Crede mihi, virtus lena fuit vitii.
339. [336.] Quid sibi velit ab amico.
Es mihi jucundos inter qui primus amicos, Esse tibi cupio, Postume, vel decimus. Id mihi quum posco, nimium si poscere credor, Esse tibi cupio, Postume, saltem aliquis: Esse, inquam, dici nam tantum nil moror hercle, Nec verbis soleo credere, at officiis.
340. [337.] Est pulchrum quodcumque suis est usibus aptum.
Si pulchrum est quodcumque suis est usibus aptum, Cur rosa sit rusco pulchrior horridulo? Regales curnam foedis praesepibus aedes, Curnam Italus nigro pulchrior aethiope? Cur formosa tibi, mihi quae formosa videtur Lydia, sylvestri pulchra magis Pholoe?
341. [338.] Ne quid nimis.
Usque suos aliis, Varro, praeferre superbum est; Usque suis alios, turpe, nec ingenuum. Non Gallum laudo, patriam quum tollit ad astra, Non Italum, patriam quum premit usque suam. Ille placet, medium si quis tenet ac probat aeque Nunc mage nata domi, nunc mage nata foris.
342. [339.] Poeta de se.
Qua possum, re quemque juvo, facioque benigne Queis licet, ut vultu, sic animo hercle hilari. Quod meruere, illis, quod non meruere, libenter Naturae id tribuo, moribus atque meis.
343. [340.] De iis, qui parvo contenti sunt.
[ERROR: no reftable :]Vid. T. Lucr. Car. De rerum natura Lib. V. Vers. 1117, ubi
haec habet: "Divitiae grandes homini sunt vivere parvo / Aequo animo; neque enim est
unquam penuria parvi" Radelja
Divitiae grandes animo aequo vivere parce. Has homini quisnam demere divitias Possit? Ni reprimat manantes rupibus undas, Et nata in solis gramina verticibus?
344. [341.] In idem argumentum.
Cui panis, puraeque adsunt e fontibus undae, Et duram contra crassa lacerna hyemem, Et domus et requies curarum, dulcis amicus, Omnia, quae vitae postulat usus, habet.
345. [342.] De poetis.
Delos, in undoso quae nunc immota profundo, Spernit vesani tristia flabra Noti, Dicitur aegeas olim fluitasse per undas Nunc his, nunc illis proxima littoribus. Muneris hoc Phoebo debet. Deus ipse revinxit, Errantem in medio continuitque mari; O utinam, patriae unus quod contulit, idem Ille vago id vatum conferat ingenio: Nec sinat, huc illuc ferri certa sine lege Instabiles animos, quo levis cura tulit!
346. [343.] Gratius est quidquid tribuas cito.
Gratius est quidquid tribuas cito: saepe negasse Praestat, post longas quam tribuisse moras.
347. [344.] In idem argumentum.
Fac cito des, quaecumque dabis; nam deperit omnis Longum dilati gratia promeriti.
348. [345.] Ad Gelliam.
Me quando in numero vis dici ac esse tuorum, Atque tua dignum dicis amicitia, aequum hoc, ni fallor, posco mihi, Gellia, primo Tu mihi ut es, medio sim tibi ut ipse loco. Istam ferre queat quis legem, ut, Gellia, nullum Ipse tibi anteferam, tu mihi posthabeas?
349. [346.] Ad Postumum de Rullo poeta maledico.
Famoso quem vult describit carmine, Rullus, Veris nec parcit, Postume, nominibus. Rides. Quid? Populum saxis petat improbus, aut si Arrepto in turbam prosiliat gladio? Id ne etiam dignum videri, Postume, credas? Id ne etiam plausu laetifico excipias? An capiti et scapulis metuis modo; quamlibet omnis Jacturam famae reris et esse nihil?
350. [347.] Ad amicos inter coenandum.
Haec licet effuso nigrescens horreat imbre, Squalleat et densis nubibus atra dies, Pulchra tamen, niveo signari et digna lapillo est, Eximio et semper laudis honore coli, Qua datur et moestas animo secludere curas, O socii et multo corda levare joco, Atque epulas et vina inter satiare lepore Mentem omni plausu non sine laetifico, Et risu et crebris salsa inter dicta cachinnis Haec gaudere mihi gaudia dum liceat, Quam vult immanis circum fremat Auster et udus Quantos vult nimbos concitet Hydrochous [ERROR: no reftable :]Orion Radelja .
351. [348.] Ad Gelliam.
In me displicuit tibi quiddam, Gellia (sensi, Sensi equidem). Id quid sit, me licet excutiam, Exquiram et penitus, quae factaque dictaque mi sunt, Omnia, ne vivam, si queo dispicere. Tu dic, cuncta placent in qua mihi, Gellia; cogar Unum hoc e cunctis ne tamen excipere, Quod me sic miserum torques, renuisque docere, Quidquid id est, in me quod tibi displicuit.
352. [349.] [ = 78] De Polla. et Tulla.
Insulsum quid sit, si nescis, Polla docebit, Nulli quae pulchro corpore Polla placet. Quid salsum contra si nescis, Tulla docebit, Cuncti quae foedo corpore Tulla placet. Deme salem, vilis forma est quaecumque. Probari Vis mire formam quamlibet? Adde salem. Quem sentire omnes quimus, quem dicere, quid sit, Incassum expertus plurima, nemo potest.
353. [350.] Ad Aulum, ut parce laudet.
Praemia virtutis, laudem qui prodigit, Aule, Calcar virtutis demere stultus amat. Nam cur se intendat? Vires cur exerat omnes, Gloria ubi parvo magna labore venit? Lauda igitur, sed enim parce; prudensque caveto, Virtutem merces ne sua diminuat.
354. [351.] Ad Phyllim, ne Roma abeat.
Parce viae; patriam propera nec visere, Phylli, Et Tiberim et colles linquere Romuleos. Multa illic vexant cupidi te lite propinqui, Et tibi curarum millia multa ferunt. Heic veluti summo delapsam ex aethere divam Nemo non te unus diligit, atque colit. Contigerit felix cuivis ubi vita, jubebo, Hic patriam sapiens credat ut esse suam.
355. [352.] Aliud.
Phylli, mane: vita est ubi laeta et clara, jubebo, Hic sapiens patriam credat ut esse suam.
356. [353.] Cur Postumum raro visat poeta.
Raro te inviso, quamquam te invisere saepe (Di mihi sunt testes), Postume, discupio. Quid causae est, inquis? Vito fastidia, quae non Exit, qui tali est multas in officio. Quidquid id est, timido potes ignovisse clienti, Qui te saepe caret, ne tibi displiceat.
357. [354.] De Aulo et Tulla.
Aulo Tulla placet, Tullae Aulus displicet; at si Veni aliquid possit cernere caecus Amor, Aulo displiceat jam Tulla, Aulusque placere Jam Tullae, versis partibus, incipiat.
358. [355.] Pompa sacra.
Tendite purpureas Latia per compita vestes, Et celebres multo spargite flore vias. Pompa venit: praeeunt sacri longo ordine mystae: Pone subit niveo frugis in orbe Deus. [ERROR: no reftable :]Desunt reliqua. Radelja
359. [356.] Ad Gallum, priscos lapides scrutantem et mirantem.
Scrutaris priscos lapides, miraris et, altis Inscriptum si quid prodiit e tenebris. Carminibus nihil est salsum magis, atque venustum, Quae fossor coecis repperit in tumulis: Lecta mihi quae, Galle, placent hoc scilicet uno, Carmina quod faciunt, mi meas uti placeant, Antiquis toties et me postponere suetus Interdum antiquis me tamen anteferam.
360. [357.] Manet sub Jove frigido venator.
Surge, domum et charos invise, o Daphni, Penates, Segnis et in molli corpora sterne toro. Nigra, viden', totis late nox ingruit agris, Ortaque jam coelo sydera clara micant? Me juvat heic longam sub dio ducere noctem, Fessaque gramineo ponere membra solo. Nec saevus terret Boreas, gelidusque pruinis; Iniecta spargi nec piget usque nive. [ERROR: no reftable :]Desunt nonnulla. Radelja
361. [358.] Ad Italos de Gallis.
Dira fremens celsas jam Gallus transilit Alpes, Et pulchrae cladem comparat Italiae. Este viri et fortes venienti occurrite: quas et Jactat, constanti spernite mente minas. [ERROR: no reftable :]Desunt reliqua. Radelja
362. [359.] Monet Virbium, ut amorem fugiat.
Virbi, tendis amor circum tibi retia. Sentis Nondum etiam structos tu, male caute, dolos? Heu fuge. Quid? Cessas? Monitusque irascere? Virbi, Haesisti in mediis jam, male caute, dolis. | |||
| Vade retro
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.