§ 5 Externae securitatis remedia
1.1 Exercitus Belgicus opera Mauritii eiusque successorum in vicariatu
celebritate nominis mirum quantum crevit in Europa, ita ut scola artis bellicae fere toti
Europae esset; mutatis tamen circumstantiis, adepta libertate sua cum se totos commercio
darent, fervor militaris eorum languescere coepit in tantum ut coacti fuerint tardius
peregrinam militiam suscipere. 2 Singulae tamen provinciae statarium militem
intertenere debent etiam pacis tempore; exercitus tamen belli tempore communiter 100 000 est,
pacis tempore a 30 000 usque 40 000; anno '770. militiae equestris unum escadron, militiae
praetorianae vicari a 174 hominibus; 2 centurias turmae Hollandicae ad 258 capita, 6 legiones
equestris militiae, singula legio a 336 capitibus, proin 2016; 3--a regimina dragonera 1008,
tota ergo ad 3456 capita; militiae pedestris una legio cum 14 centuriis turmae Hollandicae ad
1600 capita; una legio Helvetarum a 1120 capitibus; 29 legiones partim nationales, partim
Germanicae militiae, singula legio a 720 capitibus consequenter 20 880; una legio Vallorum ad
1080 capita; 3 legiones Scotorum ad 2160; 5 legiones Helvetarum ad 3600; una legio militiae
marinae ad 720; 1 legio tormentariorum 1800 capita; 4 companiae cunicularii (Minörs) ad 208;
ingeneurs ad 97; tota militia ergo 32 825 capita. 3 Praeter hanc militiam in
Hollandia sola 10 000 provincialis militia anno '760. inducta est. 4 Tempore
belli a Germanicis principibus erga annua subsidia conducunt sibi exercitum.
2.1 Respublica Belgica copiosis praesidiis munita est; in Geldria est
Neomagum, Arenacum et Zutfania. In Transisalana Daventria et Zvolla. In Trencia est Trencia,
Conardia. In Groninga ipsa urbs Groninga. Provinciae Generalitatis plenae sunt munimentis; in
Flandria est Zlusa et ager Gandanensis; Breda, Bergobzoom et Liloea in Brabantia. In Geldria
Genloa et Stephan-verda; haec munimenta sibi stipulati sunt Belgae a Hispanis, et alte Barrier
dicebantur; tardius vero in provinciis Austriacis sibi sunt stipulati sunt praesidia, quae
neue Barrier dicuntur; sunt autem sequentes: Namurium, Tornacum, Meunena, Furnae, Varnetonium,
Ipra et fortalitium Gnochianum. 2 Ad haec ergo Austriaca fortalitia ex
conventione Caroli 6. miles Belgicus illocatus fuit, et imperator militiam alere debuit; bello
2-160
Austrico-successionis desolatae sunt hae provinciae a Gallis; Iosephus 2. anno 83--o via
facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis.
3.1 Belgae in 3 classes dividunt munimenta sua; in prima sunt maxima
munimenta, quae Guvernemente apellant et sunt 14; in 2--a sunt 30, quae Commendantenplätzen
dicunt; in 3a sunt 16 Majorsplätze dicta; proin universim 60 munimenta.
4.1 Quod classem adtinet, etiam haec in longe inferiori deprehenditur statu
quam olim; potentissima enim fuit classis eorum tempore belli Hispanici et Gallici; bello
postremo vix 4--am partem habuerunt antiquae classis; modo ultra 30 naves vix numerat classis
eorum, partim quia tuti sunt et in statu foederis vivunt cum Anglis, partim quia deficit
commercium Belgicum, partim quia ipsae provinciae inter se de exercitu non conveniunt, et quia
se in aliena negotia immiscere nolunt amplius.
5.1 Quod subsidia belli et classis intertenendae adtinet, haec potissimum ex
telonialibus perceptis habebantur. 2 Florente commercio proventus teloniales
ad 5 milliones florenorum aestimabantur, modo vix ad 2 milliones amplius; praeter haec
singulae provinciae ratas suas subsidiales conferre debent; urgente vero necessitate camera
admiralitatis etiam mutuam contrahere potest. 3 Tota classis Belgica in 5
cameras admiralitatis divisa est; sunt autem hae camerae collegia virorum quibus cura classis
commissa est; sunt autem hae: camera ad Mosam, seu Roterodamensis; 2--a Amsterodamensis; 3.
camera Zeelandiae seu Midelburgensis; 4. Frisiae occidentalis, quae 3 mensis Hornae et 3
Encusii considet; 5. est camera Harlingensis. 4 In his cameris praesidium
tenet vicarius per substitutum suum; inter has ergo cameras distribuitur restauratio classis;
Amsterodamensis 1/3--am partem navium restaurat, ceterae 1/6--am. 5
Quotiescumque 25 vel supra adhuc naves adornari debeant, omnes camerae consentire debent; si
vero pauciores, sufficit consensus plurium. 6 Societas mercatoria communiter
ipsa 10 naves adornat, sed etiam 20 adornarunt jam in necessitate. 7 Tota
classis Belgica in 3 partes dividitur, subinde etiam in 5; singulis partibus praeficiuntur
commendatores, qui Flagge officiers dicuntur; generalis admiralis unionis totius est summus
architallassus. 8 Post ipsum est Generalis admiralis locumtenens, si
2-162
vicarius domi maneat; post hunc est Admiralis locumtenens. 9 Post hunc
Viceadmiralis; tandem Schud bin Acht. 10 Singulae naves per navium capitaneos
reguntur. 11 Generalem admiralem locumtenentem status generales nominant,
ceteros officiales nominant provinciae camerarum admiralitatis ex 2 candidatis per vicarium et
consilium bellicum propositis. 12 Capitaneos vero vicarius creat ex candidatis
camerarum; inferiores officiales pluralitate votorum in cameris creantur. 13
Belgae gratissimi sunt erga belliduces suos; sic Trompio, Obdam ? et Ruiter
monumenta nobilissima erexerunt. 14 Omnes conspicua subsidia habent tam
officiales, quam gregarii; invalidis aut pensiones, aut conspicuam summam ad semel offerunt.
6.1 Provisa est provincia necessariis portubus pro classe, maximus est
Amsterodamensis, qui munitissimus est; habentur adhuc praeterea 4 ubi camerae admiralitatis
habentur.