ยง 12 De diversis collegiis.
1.1 Summum collegium in Anglia est Consilium status vel Consilium intimum;
praeses huius collegii vocatur Lordpraesidente; praeter praesidem frequenter rex ipse adest,
qui tamen non dirigit collegium; habentur varii consiliarii status intimi, quorum aliqui sunt
nati, qui ex nativitate aut officio tales sunt, uti princeps Valliae aliique regum filii et
agnati, duo archiepiscopi, et archiofficiales, et orator Curiae inferioris; alii sunt creati,
qui per regem eliguntur pro lubitu, horum numerus non est definitus.
2.1 Secundum collegium est Secretariatus status, secretarii status sunt duo,
qui ambo sunt consiliarii intimi status; hi tractant, ut ministri, negotia amplissima et
maxima, et tam interna quam externa tractant; unus nempe provincias septemtrionales Europae
pertractat, alter meridionales; prius habet Belgium, Germaniam, Borussiam, Poloniam, Russiam,
Daniam et Sveciam; ad meridianam spectat Gallia, Hispania, Portugallia, Italia
et Helvetia, nec non Sabaudia. 2 Uterque habet suam cancellariam et
subalternos; archivum, sigillumque regni his commissum est; praeter hos a tempore unionis
habetur secretarius tertius ex parte Scotiae, qui etiam est consiliarius status; et ex parte
coloniarum Americarum habetur 4--tus, qui 2-124 tamen duo non habent eandem
activitatem cum prioribus; negotium tamen coloniale spectat ad Consilium commercialem.
3 Praeter hos ministros rex habet suum principalem ministrum, qualis est hodie
Eques Pitt (comitis Schatan junior filius), qui est regis procurator in Curia inferiori.
3.1 Tertium collegium est Cancellaria regia, haec influit in negotia
civilia, ecclesiastica; caput illius ipse rex.
4.1 Quarto est Camera regia, quae super proventibus publicis inspectionem
habet.
5.1 Quinto est Consilium commerciale, hoc negotia commercii pertractat.
6.1 Sexto: in provinciis habentur locumtenentes, qui integros comitatus
regunt et Lieutinent compellatur; rex confert has dignitates communiter proceribus; alii sunt
Cheriff, seu subalterni locumtenentis, qui mandata regia, sententiasque tribunalium executioni
dare debet, manipulat regios reditus. 2 Id ipsum in Scotia obtinet, ubi
antiquitus haec dignitas haereditaria fuit familiis privatis, modo rex confert pro suo
arbitrio, excontentatis familiis; etiam Consilium status cessavit in Scotia a tempore unionis.
3 In Hybernia eadem est regiminis ratio quae in Anglia; habet Hybernia
rectorem nomine regis, et etiam vice-rex apellatur, seu LordLieutinant.
7.1 Hybernia tamen ut provincia vi armorum subjecta satis coarctatur.
2 Reliquae provinciae subjectae Angliae reguntur ad normam Angliae per suos
gubernatores, excepto promontorio Gybraltar, quod Hispanico regitur modo, et excepta Granada,
in qua consuetudines et leges Gallicanae retentae sunt, a quibus occupata est.
3 Praeter haec omnia summum et eminentissimum collegium est Parlamentum, seu
status et ordines una cum rege.