Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
4.1 Successit ergo Ferdinando 1‑o Iohannes Nothus, qui fuit filius naturalis
Petri Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando
gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi nomine filiae suae Beatricis et Iohannis mariti
eius; interim domi Portugalli protestati sunt contra tractatum defuncti Ferdinandi; maxime se
opposuit Iohannes princeps, naturalis Petri Crudelis, qui et dignitate sua conspicuus erat (fuit
enim magnus magister, ordinis equestris Anisensis) et populo ob virtutes carissimus; hinc
unanimi consilio electus est moderator rerum agendarum et domi et contra Castilianos; feliciter
ergo gestis rebus profligarunt Castilianos ex tota Portugallia, et sic Iohannes hic Nothus totam
Portugalliam sibi purgavit; felicissimam victoriam ad Alinbaratam anno 1385. retulerunt
Portugalli de hostibus suis. 2 Et sic in regem electus est jure haereditario a
Portugallis in signum gratitudinis ob servatum regnum a jugo Castilianorum; bellum tamen cum
Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum
est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et
Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
!; 1415. occupata fuit in Africa Septa (Ceuta); '419. detexerunt insulas
Canarias Portugalli, in specie Maderam et insulam Porto Santo, tardius insulas Asores; bellum
Africanum continuatum est; in urbe Coimbria residebant ad haec tempora reges Portugalliae,
Iohannes tamen hic Ullissiponam (Lisabon) transtulit, ubi et hodie est sedes regum; in hac ergo
urbe contraxit morbum pestilentiae, qui tunc grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc
exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem;
successit ipsi Eduardus coronae princeps; memorari1-114 meretur etiam Iohannes, et
Henricus Navigator, filius Iohannis Nothi; ille navigationem promovit et ipse navigationem
ingressus est; fuit dux Deviseo et magnus magister ordinis Christi; naturalis filius eius, nempe
Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit
ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum
Portugalliae obtinuerunt. 3 Nothus Iohannes sub suo regimine codicem juris
Romani, in linguam regni sui traductum, induxit in Portugallia. 4 Eduardus
successit patri suo, bellum Africanum fouit, sed non tam bene ei successit ut patri; urbem
Tingim anno '437. obsidione cinxit, sed Marocani eos ante urbem ad cladem provocarunt, et ipsos
ad internecionem vicerunt; et sic frater eius Ferdinandus Castus obses datus est Marocanis, ubi
peste correptus decessit; ipse Eduardus domum revertens hoc morbo corruptus mortuus est; filius
Eduardi fuit Alfonsus, qui 6 annorum fuit in morte patris; successit ergo anno 1438. patri
nomine Alfonsi 5‑ti; data est ergo ipsi Eleonora mater, Ferdinandi regis Arragoniae filia, in
tutorem et gubernatricem regni; egressa minorennitate in Africam expeditionem suscepit ulturus
cladem patris, recuperavit omnia prius possessa, et novas occupationes fecit anno '458, et hinc
Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus. 5 In incrementum navigationis multum impendit, optimo
cum successu; Capitis Viridis insulae in Africa anno '444. detectae sunt; provincia Ginea
(Guinea) etiam his temporibus detecta est in Africa, quae propter fodinas auri percelebris est;
tardius etiam Angli eo devenerunt, et ab hac provincia nomen habet moneta Anglica Guinee qui est
duplicatus aureus; etiam provinciam Congo detexerunt. 6 Romani ergo pontifices,
ut eos magis animarent, dominium harum provinciarum Portugallis concesserunt et ipsis ultro jus
detegendi et occupandi terras infidelium contulerunt, et quidem cum jure exclusionis omnium
aularum; hoc fecit Nicolaus V, Calixtus Tertius, Sixtus IV etc.
7 Alfonsus eo
etiam curas suas direxit ut regnum Castiliae conjungeret cum Portugallia, uti in Hispaniae
historia vidimus; quod tamen ipsi non successit per matrimonia, uti voluisset; bello dein victus
renunciare debuit praetensionibus per uxorem, Henrici regis Castiliae filiam, ei enatis.
1-116
Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
|