Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
8.1 Sub hoc Rege Christophorus Columbus detexit novem orbis partem, nempe
Americam, sumptibus Ferdinandi; Portugalli enim jam prius ausi oceanum ingredi varias
detectiones fecerunt. 2 Columbus hic erat origine Genuensis ex pago Coboreto,
excoluit se in arte nautica et omnia nota maria peragravit; animatus exemplo Portugallorum,
coepit suspicari in hac enormi aquarum congerie debere adhuc magnam partem terrarum existere;
protulit rem primum Genuensibus eosque animavit ut ei committant aliquot naves ad exquirendas
terras novas; sed non auditus ad Anglos, inde ad Portugallos venit; sed neutiquam auditus tandem
ad Hispaniam venit, ubi etiam multis annis pulsavit donec persuaso confessario reginae Iohanne
Peretz Franciscano reginam quoque permovisset, ut 17,000 aureorum resolveret pro hac
expeditione, instructis ergo omnibus necessariis tribus navibus iis occidentem versus coepit
suos inquisitiones, ubi jam insulae Azores detectae erant. 3 Excessit 3‑a Aug.
anno 1492. post 70 dierum iter; jam repperit insulam Antillam, quam Szant Salvador denominavit,
anno sequenti redivit domum, ubi admiralis (seu archicallasi) Indiarum titulo honoratus est.
4 Sequenti anno rursus excedens in 4‑a peregrinatione detectis multis aliis
insulis littora Americae detexit; redux furente contra eum invidia gloriae suspectus aulae
effectus, et in carceres retrusus est, misere etiam perivit; tandem Americus Vesputius Americam
primus ingressus est, et occupationes pro Hispania fecit, et hinc ab eo quoque nomen habet
America; ingens vis auri, argenti, gemmarumque ex America elata et integra regna occupata
tardius per Carolum regem Hispaniae, ubi praetextu religionis propagandae multa centena millia
hominum trucidata fuerint; ipsi pontifices per bullas suas fecerunt potestatem regibus terras
illas detectas occupandi, sibique servandi, sub onere propagandae religionis; sic Portugalli
Brasiliam, Hispani Peruviam et alia regna occuparunt; idem Angli et Belgae fecerunt.
5 Enormem ergo mutationem in systemate Europae fecit haec detectio Americae;
praecipue vero status Hispaniae mirum in modum mutatus et fortificatus est.
Baric, Adam Adalbert (1742-1813) [1792]: Statistica Europae, versio electronica, Verborum 91598, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [baric-a-stat.xml].
|