Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml]. Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
ยง. 21 Eiusdem Relatio ad Portum Tergestinum
Augustus Carolus 6us ut haereditarios suos Status cum Neapolitano quod tum adhuc possidebat Regno nectat, una vero toti suae Monarchiae Commercium maritimum procuret, Tergestum in Germanico et Portum Regium in Croatico littore situm ea intentione excolendum suscepit, ut per illud Germanicis, per hunc autem Hungaricis et Croaticis mercibus exitum ad exteras Regiones procuret. Ut primum Scopum attingat sumptuosam per inhospites Styriae et Carnioliae montes viam a suo nomine Carolinam Germanicam dictam, e centro Monarchiae id est Vienna usque Tergestum instauravit, hic portum construere coepit locumque quanquam exilis adhuc Oppidi formam eotum praeseferret, pro Portu Libero declaravit. Ut Croaticis Hungaricisque pariter mercibus exitum aperiat, aliam per Alpes Croatiae viam Carolinam Croaticam dictam, instauravit; formatum iam a Natura Portum Regium artis insuper subsidio ad omnigenam securitatem et commoditatem perduxit; eundemque sensim impopulandum sibi proposuit, verum gloriosos hos conatus subsecutum, quo Possessione Regni Neapolitani decidit Bellum, intercepit. Augusta Maria Theresia vix Confecto Successionali Bello Paterna Consilia
reassumpsit. Ut Germanico Commercio prospiciat, Privilegium Liberi Portus
pro Tergesto renovavit, coeptamque a Patre suo unam Portus Alam perfecit. Ut
Hungarico etiam Commercio subveniat, cum Portus Regius necdum impopulatus
foret, Flumen quod a Croatico Limite nonnisi exiguo rivo
intercipitur, et a Portu Regio vix horae intervallo distat, pari Liberi
Portus Privilegio donavit. Verum nullae adhuc eotum per Croatiam usque
Carolinam viae instauratae; necdum Savus et Colapis, quibus adversis usque
dissitum duabus tantum a Carolina Postis Carlostadium perveniri
potest, repurgati fuerunt. Itaque ipsum etiam Commercium Hungaricum per
Pettovium Tergestum inclinare coepit. Circumstantia hac
adeo naviter
2. noviter MS
Verum vix repurgato Savo et Colapi fluvialis Navigatio aperta: viaeque Varasdino usque Carolinam sollide instauratae, sicque cum hac coniunctae fuerunt, cum iam eadem Augusta, ut Commercium Hungaricum ad naturalem suum Cursum reponat, ipsam Urbem Fluminensem Hungariae adiecit: in hac sedem Gubernii collocavit, sublataque quae antea Rem Commercialem communiter procurabat Intendenza Tergestina Directionem Commercii Hungarici huic concredidit. Augustus Iosephus II ut mercibus Hungaricis et Croatici faciliorem adhuc exitum procuret, novam a nomine suo Iosephinam dictam viam Carlostadio usque Segniam perduxit, sublatoque Portorii inter tres has vias discrimine, Carlostadium perinde atque Pettovium pro Commerciali ingressus statione declaravit. Itaque perinde iam est Hungaro Mercatori: an suas versus Segniam, Flumen, vel Tergestum merces educat, eademque via exteras etiam recipiat, imo Canisa per Carlostadium Flumen quidem quatuor, Segniam vero quinque Postis breviorem viam habet, quam per Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non tantum Inductionis, sed etiam evectionis Hungaricae cursus per Tergestum, urbsque haec eam semper relate ad Flumen Littoraleque Hungaricum habebit Politico-Commercialem relationem, quam duo vicina et Aemula Emporia de Natura sua habere consveverunt.
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.