Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
Denique aequilibrium Circulantis praesertim intra Regna et
Provincias eiusdem Monarchiae, peccuniae non a Solo Commercii
Beneficio metiri oportet. Multae enim sunt aliae viae per quas saepe non
tantum Beneficium hoc absorbetur, sed maior etiam praeterea pecuniae vis
effertur: tales sunt respectu Hungariae 1o Omnes illae merces, veluti
vestes, Monilia, Clenodia et minoris molis sed magni pretii utensilia, quae
Hungari Viennae praesentes sibi procurant, et 30males Tabellas non
ingrediuntur. 2o Sumptus illi, quos Hungari dum aut Negotia sollicitant, aut
Officia vel Honores quaerunt, Viennae faciunt. 3o Taxae, quae pro
expeditionibus Negotiorum, Officiorum et Honorum persolvi debent. 4o
Habitatio Viennae ditissimorum Magnatum, qui omnes Bonorum suorum Proventus
ibidem consummunt. 5o Interusuria quae Hungari Debitores Viennensibus
Creditoribus quotannis persolvunt. 6o Lotteria Viennensis in quam notabiles
ex Hungaria peccuniae influunt. 7o Lucrum quod Banco Viennense a
Distractione Salis maritimi e Littorali Hungarico percipit. 8o Summae illae,
quae post defalcatas pro Cultura fodinarum necessarias expensas e re
montanistica quotannis Viennam deportantur. 9o Resultantes a necessariis in
Hungaria expensis Proventus Camerales, qui perinde ad Cassas Viennenses
deferuntur. Quantum hae Summae efficiant arithmetice definiri non potest,
quamcunque tamen moderato Politico Calculo assummantur, duos
certe illos et quod superat billancis Milliones facile absummunt. Et certe
si in Hungariam vel duo Milliones via Commercii e Germanicis Provinciis
effluerent, quin per alios iterum Canales in easdem refluant, intra 50 Annos
illa peccuniis reddundare, hae vix aliquid Aeris numerare
deberent. Nunc is est Naturalis peccuniae Circulantis Cursus, ut
massa quidem eius in aliqua Provincia pro aliquo tempore vel
augeri vel minui possit, ipse tamen affluxus et
refluxus certam semper teneat proportionem. Si in Hungariam
via Commercii minus Aeris influeret, minus etiam per eos,
quos supra memoravimus, Canales peccuniae e Regno educeretur,
sicut vicissim quo plus Aeris Commercium imposterum etiam Hungariae
infundet, eo etiam plus per easdem vias educetur.
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1791]: Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica, Verborum 39967, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-status.xml].
|