Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1790]: Discursus in secundum membrum propositionum regiarum seu opinio de insurectione in Regno Hungariae, versio electronica, Verborum 10693, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-disc.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
Cuius exemplo permoti in casu ingruentis hostilis impetus unus articulus 5.
1662. specifice aliquid eatenus exprimit, dum ait, Belli duntaxat
aperti tempore in casu extremae hostilitatis et necessitatis, ubi
videlicet principale aliquod praesidium per hostes obsideri et oppugnari
contingeret vel vero hostis cum maioribus copiis iusti exercitus specie
Regnum invaderet, sive sua Maiestas ad recuperandum principale aliquod
fortalicium per Turcas occupatum cum exercitu procederet. Verum
nunc, quemadmodum ubi parte ex una in casu ordinario Regnicolas
praeter personalem insurrectionem ad amplius nihil obligari contendimus, ita
parte ex altera in casu extra ordinario, seu extremi periculi,
quo cessante ordinaria legum provisione ipso naturae instinctu ad nos quaqua
ratione defendendis obligari certum est: nunc, inquam, hos duos casus
publica lege distingui e re regnicolarum videtur; itaque pro ordinario
periculo quodvis bellum quod cum tali hoste geritur, qui finibus Regni adiacet, intelligi non posse, cum citatarum legum
sensus, tum constans antiquorum temporum experientia, tum denique allatum
1736. exemplum satis remonstrant; e converso id etiam legum nostrarum sensu
non videtur posse sustineri, quod tunc sit solum ordinarium periculum;
quando enim annorum 2[ERROR: no reftable :]sic ar. 7. qui dicit
nobiles si Rex extra regnum exercitum ducere voluerit, cum eodem ire non
obligari, non hunc sensum faciat, quasi insurectionalis miles ad
arcendum, ne hostis fines regni prior invadat, limites regni transgredi
non teneatur, verum Quod insurectionalis militia ad
longinqua bella, quae ad statum Hungariae nihil adtinet, progredi non
teneantur vero similius videtur. Quis ergo ordinarii
illius periculi casus statui potest? Mihi [ERROR: no reftable :]Izbrisana riječ --- greška u rukopisu. duo
illius ordinarii periculi casus statui posse videntur. Primus si hostis
Regnum effective invadat, sed manu aliqua leviori et quae facile repelli
possit, v.g. si Turca aliquam terram manum immitat, id enim omnium retro
monumentorum fide constat, ut primum hostis regnum vel levi aliqua manu
invasit, illico decretam fuisse insurrectionem; quae tamen exacto hoste
rebusque eo loco collocatis ut nova insurectio non facile metui potuerit
[non] cessavit; alter ordinarii periculi casus ille videtur, quando hostis,
licet Regni fines necdum invaserit, exercitum tamen educit [ideo]
adeo copiosum ut regium nostrum, qui ei opponitur, exercitum
multis numeris antecellat, v.g. si Turca et Borussus eodem tempore bellum
inferant, adeoque distractis viribus nostris Princeps noster Turcae non
plures, quam sexaginta mille opponere possit, is vero immineat cum ducentis
millibus; eotum certe, etsi fines Regni non attigerit, negari tamen nequit
quin casus ordinarii periculi existat, quando hunc ipsum casum
articulus 2dus Sigismundi decreti 5. clare tangere videtur, dum ait Si
autem tanta potentia inimicorum irrepserit, quod maior foras viribus
gentium nostrarum, nec ab invasione finium Regni arcere eos posse per
easdem gentes vero nostras similiter praevideretur, ex tunc praelati cum
banderiis nec non comites comitatuum cum baronibus proceribus, et
nobilibus succurrere debebunt. Dicit si hostis ab invadendis
finibus per regias gentes arceri non posse, vero similiter videretur tunc
insurectioni locum esse, adeoque non supponit tantum casum quando iam reipsa
Regnum invasisset, itaque distinctum a priori ordinarii periculi casum [ERROR: no reftable :]Prekriženo supponit.
statuit.
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1790]: Discursus in secundum membrum propositionum regiarum seu opinio de insurectione in Regno Hungariae, versio electronica, Verborum 10693, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skerle-n-disc.xml].
|