1 A funesta Mohachii clade, quo tanquam ferali ictu afflicta concidit Ungaria, exigui illi, qui supererant, optimates, ut regno consulerent in campum Rákos pro more congregati, insignem bello meritis virum Ioannem Zapolium, prius Transylvaniae ducem, sibi in regem praefecere, quod vel ipsi devincti Austriacae domui authores infitiari non praesumunt. 2 Stephanus Bathorius, potens in vulgus vir, caecus rabie ob praelatum sibi Zapolium, ilico ad viduae reginae, quam Ferdinandi Primi imperatoris sororem occisus nuper ad Mohachium Ludovicus rex funesto Ungariae matrimonio sibi coniunxerat, partes transiit regnumque, cum pro se non potuisset, Ferdinando coepit procurare. 3 Nec defuit sibi Ferdinandus, etsi gravi in imperio bello implicitus, et qui ante Mohachianam cladem ob eius belli magnitudinem affini Ludovico opem ferre recusaverat, tunc regno a Turca misere iam alioquin dilacerato, ut suae ambitioni deserviret, eo non obstante bello novam belli facem misso valido in Ungariam exercitu inferre non dubitavit, cepitque ante omnia Posonium et indictis per reginam (quod monstrum!) comitiis regem se fecit proclamari. 4 Ita primum Ungarico solio domus Austriaca irrepsit, quo iure, quis non videt? 5 Frustra illa ad foedera nescio quae Mathiam inter et Uladislaum, ac Fridericum imperatorem inita recurrit quibus tributum sit illi, in casum quo ii sine liberis decesissent, ius in Ungariam, quasi vero Mathias aut quispiam alter mortalium de corona sine regno potuisset disponere, aut hereditarium iam tum fuisset Ungariae regnum.