In CroALa inventa

9. De materiarum consignatione et distributione.

1 Summe generalia totius administrationis capita ad politicum , oeconomicum , militare , et iudiciale referuntur. 2 Singulum hoc genus diversas negotiorum species complectitur quae iterum in complura individualia capita dividuntur.

3 Publico-Politica et coniungi et dividi possunt; nimirum si ad illa referantur ea, quae totum in concreto statum publicum, ad hoc, quae singulares politicae administrationis partes concernunt.

4 Sub classem politicorum etiam ecclesiastica religionaria et litteraria veniunt quamquam vulgari acceptione distinctum genus constituere existimentur.

5 Oeconomica negotia tres maxime generales species complectuntur: oeconomiam publicam , commercialia , et politiam .

6 Sub nomine militarium in administratione politica tantum commissariatica et exactoralia venire possunt. 7 Hoc solutionem, illud vero officium provisionem militiae curat.

8 Iuridica extra sphaeram quidem Consilii constituuntur. 9 Cum tamen de eo providere, ne alicui iustitiae administratio denegetur et ut eadem praescripta legibus forma administretur, ad politicam pertineat manipulationem, virtute benignae Consilio elargitae instructionis duo haec puncta deberent quidem per illud manipulari, usus tamen invaluit ut Consilium in eiusmodi obiecta, nisi per positivum benignum Mandatum huc invientur, se non imittat.

10 Proinde si res in abstracto assumatur, distributio materiarum iuxta expositas 12 negotiorum generales species videtur quidem ordinatissime fieri posse; quia tamen usus rerum plerumque methodicas eiusmodi partitiones excludit, habita ad praxim reflexione omnia negotia in ecclesiastica , commissariatica , politica , et oeconomica dividenda videntur. [ERROR: no reftable :]

9,10 in ecclesiastica… videntur] manu altera adscriptum | ecclesiastica] eccleastica

11 Prima negotiorum classis universim in ecclesiastica et 2480 religionaria dividenda videtur. 12 Negotia dispensationum in matrimoniis , et a votis sollemnibus , abusus item, qui in re indulgentiarum , piarum peregrinationum , et confraternitatum irrepserunt, ad religionaria potius, quam ecclesiastica pertinere videbantur. 13 Ecclestiastica omnia ad sex capita revocanda existimantur:

1mo ad negotia cum Sede Apostolica vertentia,

2do ad disciplinam ecclesiasticam in genere spectantia ,

3tio Ad negotia episcopos et eorum diaeceses ,

4to parochias ,

5to religiosos ordines ,

6to Ad fundorum piorum administrationem concernentia.

14 Singula haec rubrica quae in individuo negotio involat consignatio sub A. [ERROR: no reftable :]

9,14 post involat deletum eadem | sub A.] addidit manus altera

remonstrat. 15 Negotium tamen asyli inde exmissum est quod determinatis iam suprema potestate asyli casibus magis ad politica spectare videatur. 16 Ecclesiastica Graeci non uniti ritus negotia ad concernentes rubricas sua serie illata sunt quoniam natura sua re ipsa huc referuntur. 17 Rubricam sextam in administrationem et inspectionem iterum dividere oportuit, quoniam natura piarum fundationum, quarum administratio immediata aliis incumbit, id exigebat. 18 Cum respectivas, quae certe numerosae sunt, rationes ipsi huic departamento curare incumbat, rationistas et consultores iisdem vel ex eo adiciendos [ERROR: no reftable :]

9,18 rationistas] addidit manus altera | adiciendos] addiciendos

existimarem, quod si haec quoque ratiocinatio exactoratui Consilii deferantur, alioquin a proportione subiecta ibidem deberent multiplicari.

19 Commissariatus provincialis circa provisionem militiae , exactoratus circa conservandum eius fundum, seu contributionem, versatur, et ideo proximam habent connexionem. 20 Provisio militiae in amictu , annona , habitatione seu dislocatione, et promotione seu transennis, ad commissariatum provincialem, quoad fundum eiusdem solutionis ad exactoratum refertur. 21 Huius iterum agenda ad tria summa capita referuntur, nimirum ad aequam repartitionem , promptam incassationem, et frugalem dispensationem contributionis. 22 Habet tamen singulum hoc departamentum particularia quaedam obiecta quae propter connexionem materiae eo referuntur, et quae consignatio sub B. individualiter exhibet.

2482

23 Publico-politica in publica , politica et litteraria dividi possunt. 24 Ad publica generatim ea, quae ad nexum cum Augusta Aula vel [ERROR: no reftable :]

9,24 Augusta… vel] in margine manu altera | quae ad] ad addidi

exteris provinciis pertinent , politica et sanitatis referuntur. 25 Politica potissimum regulandam comitatuum et civitatum administrationem , et promptam iustitiae, praesertim vindicativae, administrationem comprehendunt. 26 Litteraria ad universitatem , scholas Latinas et nationales referuntur. 27 Singulum iterum hoc obiectum in politica, oeconomica et litteraria dividitur. 28 Habet tamen singula haec classis particularia quaedam obiecta, quae consignatio sub C. individualiter exhibet.

29 Producta et artefacta domestica augere et perficere ad oeconomiam publicam , horum distractionem promovere ad obiectum commercii pertinet. 30 Politia et ad politicam et ad oeconomicam rubricam referri potest. 31 Cum tamen illa potissimum ad civitates referatur, hae vero de systemate Hungariae intimum cum Camerali nexum habeant, tam haec quam stricte civitatensia ad classem oeconomicorum relata sunt. 32 Individualia rubricae huius consignatio sub C. exhibebit.[ERROR: no reftable :]

9,32 Individualia… exhibebit] addidit manus altera

I. Classis religionario-ecclesiasticorum.

I.1 Religionaria.

(4tae) 1-o De novatoribus in rebus fidei coercendis.

(4tae) 2-o De procuranda festorum et ieiuniorum observatione.

(4tae) 3-o De apostatis et catholicorum seductoribus.

(3tiae) [ERROR: no reftable :]

A.I.1,4 (3tiae)] ex 4tae correxit manus altera

4-o De exercitio religionis publico vel privato acatholicis aut non unitis concendendae.

(3tiae) 5-o De erectione aut reparatione oratoriorum, ecclesiarum, turrium, usu campanae acatholicis aut non unitis concedendo.

(4tae) 6-o De controversis inter catholicos, acatholicos, aut non unitos caemeteriis.

(4tae) 7-o De sepulturae modo non unitorum.

(4tae) 8-o De prolium Iudaicarum violenta abreptione.

2484

(4tae) 9-o De baptismo per obstetrices collato aut conferendo.

(4tae) 10-o De dispensatione in rebus matrimonialibus et a votis solennibus.

(4tae) 11-o De controversiis quoad spiritualem in personas militares iurisdictionem.

(4tae) 12-o Circa emeritos militares qualiter copulandos.

(4tae) 13-o De abusibus, qui in re indulgentiarum, piarum peregrinationum, confraternitatum, benedictionum, et concionum irrepserunt, corrigendis.

(1mae) 14-o Negotium revisoratus librorum.

I.2 Ecclesiastica, et in specie negotia cum Sede Apostolica vertentia, veluti

(2dae) 15-o Negotium reservationum aut aliarum ex concordatis deductarum praetensionum.

(4tae) 16-o Recursus pro benigne impertiendo placeto regio.

(4tae) 17-o De honoribus aut titulis per Sedem Romanam collatis, veluti Protonotarii Apostolici etc.

(4tae) 18-o De praeconisandis novis episcopatibus.

II. Negotia disciplinam ecclesiasticam in genere respicientia.

(4tae) 19-o De instituenda ordinata publicatione et procuranda exacta observatione benignarum resolutionum in rebus publico-ecclesiasticis.

(4tae) 20-o De determinando a proportione populi missarum numero.

(2dae) 21-o Causae irregularitatis et suspensionis a ministerio.

(4tae) 22-o De censuris ecclesiasticis et excommunicatione.

(2dae) 23-o Quaestiones circa testamentorum confectionem et subsistentia eatenus peculiaria pro clero normalia.

(2dae) 24-o Materia successionis clericorum et acquisitionum ecclesiasticorum.

(2dae) 25-o Revisio directoriorum.

(4tae) 26-o Negotia Congressus nationis Illyricae.

2486

III. Negotia episcopos aut capitula in particulari concernentia.

(2dae) 27-o Erectionis, divisionis, dotationis, aut e converso cum alio unionis archi- et episcopatum.

(2dae) 28-o Materiae exemptionis a potestate et iurisdictione ordinarii episcopi.

(2dae) 29-o Obiectum revindicationis parochiarum et districtuum exteris episcopis subiectarum.

(2dae) 30-o Negotium internae regulationis et in statu bono conservationis seminariorum iunioris cleri.

(2dae) 31-o De recursibus quoad abusus potestatis ecclesiae contra episcopos et consistoria formandis.

(2dae) 32-o Res diiudicationis statutorum cathedralium episcoporum.

(4tae) 33-o Obiecta beneficia simplicia tangentia.

(3tiae) 34-o De fundo instructo in beneficiis collationi regiae subiectis.

(4tae) 35-o De proventibus si quos extranei praelati e diaecesibus Hungariae perciperent.

(4tae) 36-o De visitationibus per episcopos non unitos faciendis.

(4tae) 37-o De horum proventibus, ac in specie dimnicza et konak dictis.

IV. Negotia Parochias Concernentia.

(2dae) 38-o Obiecta quaestionis iuris patronatus et dotationis ecclesiarum.

(1mae) 39-o Negotium novarum inducendarum, regulandarum, et dotandarum parochiarum.

(1mae) 40-o De regulatione stolarum.

(3tiae) 41-o Obiectum examinum religiosorum pro cura animarum applicandorum.

(3tiae) 42-o De faciendis e cassa parochum assignationibus.

(3tiae) 43-o De numero poparum fungentium et non fungentium observando.

(4tae) 44-o De diversis per parochos non unitos contra episcopos formatis querelis aut vicissim.

2488

V. Negotia Regulationem ordinum Religiosorum adtinentia.

(2dae) 45-o De sufferendis, quae publico minus necessaria videbuntur, monasteriis.

(1mae) 46-o De eorum, quae stabilientur, regulando activo et passivo statu.

(1mae) 47-o De sufferenda penitus aut adminus restringenda mendicatione.

(1mae) 48-o De regulanda eorum interna disciplina ad normam perfectae communitatis.

(3tiae) 49-o De defigendo personarum in claustris numero.

(2dae) 50-o De discutiendo religiosorum instituto et statutis provincialibus, exindeque formanda ipsarum provinciarum regulatione quoad limites, capitula, electionem superiorum etc.

(3tiae) 51-o De sufferendo provinciarum religiosarum cum exteris nexu et dependentia.

(4tae) 52-o Obiectum praescriptae ad depositionem professionis aetatis.

(4tae) 53-o Negotium carcerum claustralium.

(4tae) 54-o Particularium investigationum super emergentibus in claustris disordinibus.

(2dae) 55-o De tertiariis aut aliis eiusmodi confraternitatibus sufferendis et aliis nefors in hac parte subsistentibus abusibus corrigendis.

(4tae) 56-o Obiecta transpositionis pecuniarum Romam, aut ad extraneas religiosorum aedes.

VI. De piis fundis, et quidem: a) de iis qui administrationi commissionis subsunt.

(3tiae) 57-o De administratione cassae proprie dictae parochorum.

(1mae) 58-o De administratione bonorum aut capitalium abolitorum ordinum, uti et de pensionibus eorundem.

2490

b) De iis qui tantum inspectioni commissionis subiacent.

(3tiae) 59-o De quibusvis piis fundationibus ecclesias, seminaria, convictus, xenodochia, nosocomia, domos curatas, deficientum, confraternitates, [ERROR: no reftable :]

A.VI,59 quibusvis] -vis postea addidit manus altera | post confraternitates deletum correctorias

concernentibus.

(4tae) 60-o De harum, si in bonis subsistant, procuranda recta administratione; si vero capitalia sunt, citra scitum consilii non edictione, secura elocatione, et frugali dispositione.

(3tiae) 61-o De rationibus universas pias fundationes concernentibus in tempore exigendis, revidendis, et rectificandis.

(4tae) 62-o De infantibus ad xenodochium Szechenianum suscipiendis.

(3tiae) 63-o De subsidio ecclesiastico ad cassam parochorum et fortificatorium.

(4tae) 64-o De inalienabili fundo nationis Illyricae.

(4tae) 65-o De fundo scholarum unitarum.

Vade retro

Vade porro

Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1782]: Operum omnium tomus II, versio electronica, Verborum 46753, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus] [numerus verborum] [skrl-2.xml].