IGNATIO BONCOMPAGNIO LUDOVISIO EX PRINCIPIBUS PLUMBINI etc. RAYMUNDUS CUNICHIUS S. J.
O FLOS Romuleae, decusque pubis
IGNATI optime; si mei sodalis
Hunc, meumque tibi dicem libellum,
Sic, ut esse vides, brevem ac pusillum;
Cultorne officii bonus videbor,
An contra male nescius quid istaec
Postulet tua dignitas, tuaeque
Fortunae ac generis tui amplitudo?
Hic me, cum volui levem hanc opellam
Dedicare tibi, metus retentat,
Angitque, ac dubium labare cogit,
Jam gravis nimium, atque permolestus.
Quem si tu mihi detrahis timorem,
Nec re tam tenui coli gravaris;
Nil sit, quin lepidi mei sodalis
Hunc, meumque tibi dicem libellum,
Sic, ut esse vides, brevem ac pusillum.
Nam claro in juvenum choro potentum
Nemo est cui melius, libentiusque
Hercle, quam tibi dedicare possim.
Qui (mitto proavos, avos, parentes,
Virtutem, ingenium, eruditionem,
Istam nempe gravem, reconditamque,
Pergis quam tibi comparare, pulchro
Instans noctem operi diemque totum)
Id, quod non minimi puto aestimandum,
Et quo nunc opus est mihi vel uno,
Scis Graece optime et optime Latine:
Umbra ut non modo nominis libellum
Ingenti exiguum probe tueri,
Verum et perlegere et sagaci ocello
Boni si quid inest, videre possis.
Boni: nam, quod inest mali, videro.
Credo, non sinet ista singularis,
Nobis qua cupide faves, voluntas.
Quare, si mihi detrahis timorem,
Nec re tam tenui coli gravaris;
En tibi ex animo dico libellum
Hunc, meumque simul mei et sodalis,
Sic, ut esse vides, brevem ac pusillum.

IDEM AD LECTOREM.

EDO in lucem, tibique, amice Lector, in manus trado, Echo Bernardi Zamagnae, poëma cum grave ac severum, tum etiam elegans ac venustum; quo ille, Marcum Zamagnam amplissimum virum fratrem suum alloquens, eam philosophiae partem, quae ad vocem reflexam pertinet, illustravit versibus ornatissimis atque optimis. Hujus ego editionis curandae negotium, quoniam auctor esse Romae, suamque rem praesens curare non posset, suscepi sane perquam libenter. magnam etiam profiteor esse me homini gratiam habiturum, si ad hujusmodi res mea opera, cuicuimodi est, quam saepissime uti volet; atque ex iis, quae habet in manibus, pene jam confecta et perpolita, identidem submittet aliquid, quo ego aeque possim et lecto affici voluptate, tamquam bonus agricola arboris, quam ipse irrigarit, fructibus perceptis; et vero etiam prolato in lucem, de his quas amo coloque litterulis aeque bene mereri. Habes de sodali meo, meaeque olim disciplinae alumno quid sentiam. Addam pauca de me ipso, deque iis carminibus, quae, conversa de Graecis, illius rogatu in alteram hujus libelli partem conjeci. Erat fortasse rectius, cautius quidem certe, quae ego, ingenii exercendi, stylique acuendi causa, mihi uni meo arbitratu scripsissem, domi esse, atque, ut adhuc fecerant, in occulto se continere: nec experiri suo periculo quam difficile sit multis placere in tanta opinionum de optimo interpretandi genere varietate ac discrepantia. sed tamen quoniam ea decrevi proferre in apertum; ne videlicet optimo juveni meique studiosissimo id optanti, ac flagitanti, nimis illiberaliter adversarer; sic habeto, amice Lector, tua mihi vehementer opus esse prudentia, et aequitate. Quae si aberunt, periculum erit, ne aut ignores quid rei sit boni interpretis, bonique poëtae, addo etiam boni viri, de medio removentis ac sedulo occultantis, quae putet sine flagitio verti, ac sine periculo legi non posse, tres personas eodem tempore sustinere; aut, id cum probe scias, tamen, quod iniquissimum esset, in opere omnium difficillimo nihil remittendum de censoria severitate, nusquam connivendum, nulli errato veniam dandam esse arbitrere. Equidem non diffiteor summam in interprete fidem, summam in poëta venustatem inesse oportere: verum haec duo inter se pugnant saepenumero tam vehementer, ut et fidei venustatis, et venustati fidei causa sit aliquid necessario detrahendum, ac tenenda utraque in re mediocritas quaedam digna, ut mihi videtur, laude non mediocri. Quam mediocritatem qui aspernantur hoc in genere, ac summa illa requirunt, atque omni ex parte perfecta, videant ne id postulent quod omnino fieri non possit; idemque faciant ac si quis eum cursorem, quem jusserit et festinare ad metam et nusquam tamen nisi in alienis vestigiis pedem ponere, queratur, aut, dum festinat, aberrare interdum ab iis vestigiis, aut, illa dum studiose persequitur, minus aliquantulo festinare.

INNOCENTIUS GENTILI
SOCIETATIS JESU
In Provincia Romana Praepositus Provincialis.

Cum librum cui titulus: Echo libri duo: a Bernardo Zamagna Societatis Jesu Scholastico conscriptum: et Selecta Graecorum carmina versa Latine a Raymundo Cunich ejusdem Societatis Sacerdote; aliquot ex Nostris Theologi recognoverint, et in lucem edi posse probaverint; potestate Nobis a R. P. Laurentio Ricci Praeposito Generali ad id tradita, facultatem concedimus, ut typis mandetur, si ita iis, ad quos pertinet, videbitur.

In quorum fidem has litteras manu Nostra subscriptas, et Sigillo nostro munitas dedimus Romae die XVII. Februarii anni Millesimi Septingentesimi Sexagesimi quarti. Innocentius Gentili.

IMPRIMATUR

Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sacri Palatii Apostolici
Dom. Jord. Archiepisc. Nicomed.
Vicegerens.

APPROBATIO.

EX eo, quod obsecuturus Reverendissimo Patri Sacri Palatii Apostolici Magistro diligentissime perlegi, carminum volumine plurimam jucunditatem cepi, cum homines et communis patriae vinculo et multa consuetudine mihi conjunctissimos elegantissima sui ingenii proferre monumenta cognoscerem. Quae ex Graeco Latina fecit Raimundus Cunichius, ea quidem tanquam in antiquo, illo Latio nata non inserta fidem abunde faciunt, quibus ipse praecipue ex fontibus ubertatem in scribendo judiciique severitatem hauserit; cujusmodi laudem in depromptis e sua penu carminibus cum multa sermonis castitate conjunctam saepe admirati sumus; quae quidem ut quamprimum etiam in publicam lucem edi velit, ab ipso vehementer flagitamus, ne et sui nominis splendori, et reipublicae litterariae utilitati desit. Etsi porro Bernardum Zamagnam antea maxime dilexerim ob plurimam ejusdem morum studiorumque commendationem, tamen, cum haec ipsa perlegerem multa philosophiae luce referta carmina, mirum quidem est, quantum in ejus amorem existimationemque exarserim. Quorum igitur lectione captus ipse sum, ea publici juris fieri posse censeo; ad quod quidem nullum esse a religione bonisque moribus impedimentum potest.

Dat. Romae VIII. Kal. Martias MDCCLXIV. Benedictus Stay SS. D. N. ab intimo Cubiculo, et ab Epistolis Latinis.

APPROBATIO

Volumen cui titulus: Echo libri II. a Patre Bernardo Zamagna Soc. Jesu, inter Arcadas Triphilo Cephiside, carminibus docte ac pereleganter conscriptum, una cum Selectis Graecorum carminibus a Raymundo Cunichio ex eadem Societate, inter Arcadas Perelao Megaride, non modo apte ac Latine, sed valde etiam feliciter ac vere poëtice redditis, jussu Reverendissimi Patris Sacri Palatii Apostolici Magistri attente legi, atque utriusque Scriptoris, praeclaram facultatem summamque in re perdifficili solertiam admiratus, illorum lucubrationes tamquam egregium Latine scribendi ac vertendi specimen typis vulgandas censeo. Romae Kal. Martiis A. MDCCLXIV.

Michael Angelus Morei Arcadiae Custos Generalis.

IMPRIMATUR.

Fr. Thom. August. Ricchinius Sacri Palatii Apostolici Magist. Ord. Praed.

AD RAYMUNDUM CUNICHIUM Suum olim Magistrum
BERNARDUS ZAMAGNA. ELEGIA.
Qui cuncta ingenio Naturae arcana sagaci
Scrutari, et doctis prodere carminibus
Primores egit vatum, praestantia coetus
Palladii et coetus lumina Apollinei;
Idem, quando imos summis adjungere gaudet,
Urereque admotis cuncta solet foculis,
Idem laudis amor meme, Raymunde, coëgit,
Errantem in Pindi vertice laurigero,
Venari, captamque istuc tibi mittere nostram,
Quamquam erat agrestis, quamquam erat horridula,
Nescio quam solis latitantem in rupibus Echo.
Quamquam erat: haud etenim jam reor horridulam,
Esse nec agrestem nimium. quippe ipse lepore
Quo potui, quem mi Phoebus habere dedit,
Omni illam cultu ornavi: ceu sedula mater,
Cui matura viro jam sedet unigena
Nata domi, quacumque potest juvat arte, venusta
Ut magis et cupidis grata sit illa procis:
Jamque hoc jamque illo contextam flore corollam
Ipsa suo secum multa movens animo
Crinibus aureolis nunc addit, nunc, eadem se
Culpat, et in propria dote nitere sinit.
Huic nihil, aut paullum cessit mea cura; peperci
Ulli nec studio, quo magis atque magis
Per te illa in lucem prodire venustula quiret,
Et procul Eoos et petere Hesperios,
Saevaque mordacis convicia spernere vulgi
Felix, judicio satque probata tuo;
Auspice quo nostrae primum crevere Camoenae,
Ac sibi fors aliquod promeruere decus.
Nam neque me laurus, nec Pieria Hippocrene,
Non Musae, ac soboles Gorgonos ales equus
Aut quidquam juvere, juvare aut denique possent,
Ni mihi tute fores duxque comesque viae
Aonas in montes. tua per vestigia durum
Conabar tremulis vincere iter pedibus
Paullatim adrepens ad Hyanteum Parnassum,
Antraque Nympharum garrula carminibus.
О antra! о Helicon! o flumina sancta! quis inter
Musarum sistat me cupidum thyasos?
Lauro quis frontem cingat Parnasside? vos о
Hunc per ego, Musae, deprecor, hunc comitem,
Qui lateri adsistitit, quo non mihi carior alter,
Quo nusquam vobis alter amabilior,
Accipite ingressum me vestrae in limina sedis,
Et mihi Castalia cingite fronde comas.
Nec tamen ipse ausim deposcere praemia, quae jam
Iris, et algentis visa sub axe poli
Vati Aurora suo[ERROR: no reftable :] Carolus Nocetius S. J. vulgavit duo preclara poëmata alterum de Iride , alterum de Aurora Boreali, retulit; vel qui dabit illi[ERROR: no reftable :] Antonius Ambrosius S. J. habet in manibus poëma perquam elegans de cultu citrorum.
Calliope, Hesperidum qui nemora et syluas
Felices citro sylvas nemora aurea cantat
Arni dilectus Najasin ac Tiberis:[ERROR: no reftable :] Josephus Mazzolarius S. J. propediem editurus est in lucem poëma sane luculentum de vi electrica.
Non itidem quae digna manent te dona, Lucreti
Cui furor, et dulces Virgilii veneres,
Et bona, quae magnis dat sparsim rara poëtis
Phoebus, cuncta uni sunt data; uti doceas
Fulguraque excitosque ignes strepitumque ictusque.
Et si quae prodit mira alia atque alia
Nomen ab electro clarum quae machina duxit.
Te septemgemino vertice Roma probat,
Ac veterem eloquii sibi fors promittit honorem.
Qualem olim Augusto sceptra tenente habuit.
Salvete o vates vatum decus! о mihi mollem
Reddite vos Phoebum, vos facite Aonides
Me quoque respiciant vestigia nota sequentem
Illius, qui meme institit in nemora
Ducere florentis Pindi. atqui fausta dedere
Signa deae: primus jam labor haud cecidit
Irritus. en nostris plaudit conatibus Echo
Educta e latebris lumen in Aonium.
Ah quid agis? plausus non hic mihi debitus; ista
Non mihi, verum illi laus tribuenda viro,
Cujus ego auspiciis quidquid nunc carmine possum,
Vel potui, posthac vel potero, tribuam.
Omnia enim, Raymunde, tua; a te cuncta profecta,
Ad te unum pariter cuncta opus ut redeant.
Si qua mihi hinc veniet, non est mea; gloria tota
Illa tua est, illam si veniet referam.
Qualis qui rarae per curva foramina terrae
Perque sinus caecos humor ab Oceano
Insinuat sese, paullatim et factus aquae fons
Muscoso rupis prosilit e silice,
Atque aliis per iter lymphis augetur, et amnis
Magnus alie magno flumine Naïadas;
Multas ille licet per gentes, multa per arva
Actus multiplici errore viae properet;
Rursus ad Oceanum declivi gurgite fertur
Et magno acceptas foenore reddit aquas.
Tu modo ne spernas. utinam natura dedisset
Mi vires; tardus non ego te sequerer
Avia lustrantem Pindi juga; nec tibi certe
Dedecori haec umquam nostra Thalia foret:
Parva sed ingenti patris se conderet umbra;
Parva sub ingenti, non tamen illa minus
Et culta et florens; quamvis tu carmina condis,
Concita queis iterum saxa coire queant
Thebarum in muros, stupefactaque flumina cursum
Sistere, et auritis frondibus annuere
Per Rhodopen sylvae reptantes, per gelidum Hemum,
Leniri ac virides Eumenidum colubrae.
Testes Parrhasiae nutantes vertice lauri.
Dum Latia cantas Arcas in Arcadia.
Cur tamen (heu raptum Musis decus!) haec premis atra
Sic male nocte? nigris cur regis in latebris
Abdita, nec luci donas? sperabat Homerus,
Dum comes it magno Virgilio Elysias
Per valles, Latia per te procedere palla
Junctum Anchisiadi Dardanio Aeacidem
Visurum, et Laërtiaden. tibi serta parabant
Pulchraque Briseis, fidaque Penelope;
Spectabatque alto gaudens te Pallas Olympo,
Ac Thetis in flavum Tibrin agebat equos:
At nunc moerentesque dolent, frustrataque per te
Vota timent, Latiumque utraque diva fugit.
Dii meliora! abiit nondum spes; quin mage crescit.
En exoratus jam mihi Pegasidum
Munera, jam Charitum spondes, queis tuta sit Echo,
Vivere et innumeras possit Olympiadas.
Gaude Echo, o Siculi lusus gaudete роëtae,
Palladia et Graji carmina Battiadae:
Ingens partus honor vobis, multa addita formae
Gratia; jam nusquam est, si quod erat, vitium.
Gaudia cur differs, pater optime? prodeat Echo;
Prodeat at Musis facto beata tuis.