Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1749]: Operum omnium tomus I, versio electronica, Verborum 68552, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [skrl-1.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
Quod tabacam attinet: hujus cultura jam eo provecta est, ut ejus defectum
domestica consumtio nunquam sentire possit. Solo autem hoc titulo, ut eam
Abaldo Viennense leviori habere possit, evectionem prohibere justitia
admittere non videtur; non est enim productum primae necessitatis , adeoque
nullus titulus superest ejus evectionem prohibendi; alia est ratio frumenti;
hoc sicut justum est, ut dum imminens aut jam fervens bellum, vel gravis Germanicarum
Provinciarum inedia magnam vim frumenti requirit, eductio grani Hungarici prohibeatur: ita
aequitas non admittit, ut dum in una tantum aliave Germanica Provincia talis defectus
emergit, qui per moderatam pretii elevationem facile suppleri potest, statim evectio
frumenti per totam Hungariam prohibeatur; Hungaria, quae est Regnum
independens, non potest Germanicis Provinciis ita subordinari, ut si in his
pretium frumenti tantisper accrescat, evectio Hungarici statim prohiberi possit. Saepe
unius Germanicae Provinciae necessitatem tres quatuorve adjacentes comitatus, etiamsi
notabiliori tantisper pretio, explere possunt, si via politiae debitae dispositiones fiant,
quin propterea evectio per totam Hungariam debeat prohiberi. In tali enim casu remotiores
Regni partes absque ullo Germanicarum Provinciarum emolumento grave damnum patiuntur; id
autem bono totius in complexu sumtae Monarchiae adversatur; exempli causa, si in
Moravia vel Austria caristia vigeat, comitatus inferioris
Sclavoniae, aut qui Transilvaniae adjacent, suum frumentum eo nunquam deducent, quia sumtus
transportus sustinere non possunt: quare ergo ipsis prohiberi deberet, ne illud versus
Littorale educant, si hujus transportus sumtus possunt sustinere. Solet
quidem considerationi huic id obverti, quod hoc per progressivum promotionis frumenti
cursum (vulgo Nachschub) salvetur; verum Hungaria adeo fertilis, adeo vasta est, ut
progressivus hic motus nonnisi in casu gravissimae inediae usque ad fines Regni propagari
1204 possit. Plerumque motus hic jam in tertio quartove a provincia illa, quae
penuria laborat, comitatu desinit, et tunc remotiores comitatus jacturam, quam evectionis
prohibitio ipsis causavit, absque ullo Germanicarum Provinciarum emolumento sustinere
debent. Omnes hae circumstantiae non possunt notae esse Germanicis dicasteriis; horum
interest ut aucto tantisper in Germanicis Provinciis frumenti pretio prohibitionem evehendi
Hungarici frumenti sollicitent. Et ideo debet activisari Consilium Locumtenentiale, cui
circumstantiae ejusmodi constant, ut nocivas ejusmodi prohibitiones antevertere possit.
Skrlec Lomnicki, Nikola (1729-1799) [1749]: Operum omnium tomus I, versio electronica, Verborum 68552, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa oratio - dialogus] [numerus verborum] [skrl-1.xml].
|