XV. IN EOS, QUI PEREGRINAS MERCES AFFERUNT GULAE IRRITANDAE. ANNO 1700 ODE
Languidum nota modo lance stertit
Otium ventris veteresque mensas
Respuit toto dominata pandens
Brachia mundo.
Iam gulae nostrum sapiunt pericla,
Atque sudoris calidi vaporat
Fumidam nubem veniens paropsis
Littore ab Indo.
Anne gaudetis Saliare coena,
Quam peregrina struitis sub umbra,
Et fere mortem miseram petita
Lance pacisci?
Haec maris victi domitique merces
Navitae? O quisquis fuit ille vasto
Debitus ponto viridesque dignus
Pascere phocas,
Qui senescentem reparasse primus
Mercibus vectis aliunde luxum
Ausus et parcum dape barbara la-
cessere dentem,
Unde desuetam pharetram et recoxit
Sordidas ales Paphius sagittas,
Et tumor foedus posuit superbae
Cornua fronti.
Utque in Osseis epulis bimember
Dicitur quondam Pholus interisse,
Sic fides et pax perit et soluto
Gratia nexu.
Has premunt torva feritate nunquam
Vota fumosi capitis modesta, 105
Has doli et vultu referente flammam
Ambitus ardens.
Damna sint merces sceleris, nec ille,
Qui prior longa trabe pressit aequor,
Doridos frustra thalamos pudicae
Viderit audax.
Fertur ex imo pelagi recessu
Impotens irae fremuisse Nereus,
Dum reluctantes subigi videret
Aere procellas.
Inde, qua caecis Lypares ab antris
Desidem novit Boream ciere
Voce sive udo nimium furentem
Pellere regno,
»Quis furor?« dixit, »quis in arma nostram
Concutit pacem subigitque fluctus
Et mare invitum iubet arrogantem
Lambere puppim?
Sed quid? An cessem paitiarque inultos
Conqueri tonsa quatiente fluctus,
Ne freto possint vacuo innocentes
Fervere Cauri?
Anne inoffenso pede ducta culpa
Retro felices revocabit ausus?
Ducet exemplum, pelagoque miti
Mille sequentur
Praeviam prorae. Quid enim timebit,
Quem nec ingenti sonitu repressit
Vasta Simplegas neque mugientis
Sibilus Austri?
Proh! iugum nobis levis alnus addet
Marmore oppresso referetque turpis
De triunphato potiora Nereo
Praemia luxus,
Luxus et mentis temere solutae
Ambitus? Magnae Stygis o fides! quae
Tam novum, faxo, nova poena crimen
Iure sequatur!
Poena sed foedae foret una menti
Maxima, haud ullam subiisse poenam. 106
Crescat ut sensim vetitis nec ullo
Obiice frangat
Impetum, donec vitiis scatentem,
Noverint omnes miseramque dicant,
Nec sibi infelix videatur uni
Criminis auctor.
Nauta, quid cessas? Age utrumque iunge
Invicem parva rate victor axem,
Transfer et merces geminoque tutus
Castore regna,
Mercibus iunges vitia advenaque
Cereum pectus vitio notabis,
Damna cum puppi revehes in ipso
Naufraga portu.
Cerno, quot grandes cumulant carinas
Monstra! Proh quantum Stygis est in illis!
Maxima est inter reliquas profani
Gloria ventris,
Caeteras pestes super alta totum
Despicit Ditem rabidumque anhelat
Blanda praedulci trepidum veneno
Vertere mundum.
Pinguium gurges patrimoniorum
Illa nec dira melior Charibdi
Saeculi mores nitidosque sumptus
Hauriet una.
Eia age, o nostro satis apta voto,
Apta miscendis populis satelles,
Iam luant gentes duce te subacti
Crimina ponti.
In peregrinis medicata fucis
Sordida attactu, furialis ore
Martia ingesto populi veterno
Pectora solve.
Hinc minae, et pingues quatiens chelidros
Inter ardentes patinas Enyo
Saepe libabit prior aestuanti
Pocula labro.
Troia, Neptuni labor et superba
Mille turritas retudisse puppes, 107
Ferculis somnoque gravem ruinam
Fataque debes.
Heu quis infractam solido aere frontem
Porrigens miscet pateras cruore!
Tune sub mensas cadis, o Scamandri
Victor Atrida!
Gentium nares feriere Achei
Evaporantes olidum camini,
Graecia ardebit quibus et ruendo
Quanta ruisset,
Proferet late resides iisdem
Ignibus miscens moritura terras,
Nec minus Romam periment avitae
Omina Troiae.
Gemmifer Ganges et odorus Indus
Et coronatus iaculis Hydaspes
Vincla pensabunt dominamque misso
Perdere luxu
Gestient tandem, Tiberisque suget
Marcidum plenis ciathis Orontem
Atque dediscet metuenda nigris
Iura Britannis
Dicere. Hinc seros fluet in nepotes
Sordidum exemplum Syriaeque mensae
Turpiter frangent Latium pudenda
Merce tribunal.
Tunc nepos priscae monumenta famae
Aerea in curvos recoquet lebetes
Et focis subdet nitidas avito
Sanguine lauros.
Illicet magnis furiata pubes
Ebibent longum pateris furorem,
Quisque dum sese madidum calenti
Mactat Iaccho.
Hoc citae mentes subitum calore
Infremant bellum, fera bella sanguis
Altior spiret: tumeant furentum
Iurgia fratrum.
Certet alternis iugulis profanus
Civium Mavors et amica passim 108
Oppida evellat tumulandus altae
Cladis acervo.
Ecce flagrantem rotat ecce pinum
Eumenis tristi veniens ab Hemo
Et nova sacros violare gestit
Clade Philippos.
Quisquis a longis dapibus refractam
Indolem et census minuit paternos
Quemque fregerunt violata in altas
Pocula noctes,
Emicat sumpta truculentus hasta
Iure calcato patriaque miles
Saevus agnata nece decolores
Tingere campos.
Quin et infaustis avibus triunvir
Leucada horrendam petit, ante pugnam
Victus ardenti Mareotico pro-
cumbit in arma.
Sic eat fatum, tamen ille sorte
Maior humana propiorque cerni
Nubibus Phoebique thoro verendum
Ponere corpus,
Quisquis insani furias palati
Luserit parce, modicaque mensa
Integer dignos numero Deorum
Duxerit annos.
Hinc luem foedam quoties repressit,
Ite, Tritones rapidi, suaque
Laude centenas animate conchas
Non sine plausu
Littoris, quin et modulentur undae
Consonae vestro fremitum canori,
Rideat mestae placidus Palaemon
Matris in ulnis.
Tunc maris Divae, mea turba, festo
Circino ardentes obeant choraeas,
Eurus et tanto stupeat tumultu
Territus Auster.« 109