33.
Mos erat antiquo in Latio populisque probatus
Albanis ritus sibi postea maxima sacrum
Quem Roma asseruit, clausas servare verenda
Religione fores, Martis dum libera ferro
Urbs erat et mitis tranquilla per oppida miles,
Tradita bisgemino quarum custodia Iano.
Has centum aerati vectes centenaque ferri
Robora centenoque chalybs munimine clausit.
Ast ubi seu Dacis Numidisque inferre volebant
Martem, aut Hircanos, nigros vel tendere ad Indos
Auroramque sequi Parthosque reposcere signa,
Tunc Capitolina trabea cinctuque Gabino
Insignis, pleno patrum praesente senatu,
Clausa patere dabat stridentia limina consul.
Iste prior pugnas, post ipsa probare solebat
Belli audax pubes: certumque volentia Martem
Aera sonora palam votum populare rogabant.
Longo autem belli postquam lassata furore,
Sed victrix palmisque ducum praelustris, easdem
Roma iterum clausura fores, regnantis ubique
Dat pacis signum: victrici tempora lauro
Praecincti caput, haec iucundi templa petebant
Romulidae lituumque hilari clangore togatus
Aptabat consul ferrata repagula saevis
Postibus et portam trudens aptabat utramque
Tunc certare omnes duros superaddere vectes.
Et centum aeratis limen munire catenis.
Tunc factus populi plausus totamque per urbem
Foeda relegato clamata opprobria Marti.
Bifrontis Iani postremo claudere portas
Contigit Augusto; pacis quo vindice postes
Terrigenis laxare suos dum praebarat aether
Ausonius[ERROR: no reftable :]910: Ausonius : Autonius vidit claudi sua limina Bifrons.
Atiadae praesenti aderat tunc ipsa paternum
Pax hilaris stipare latus: prior ille patentes
Concussit valvas iunctimque haerere coactis
Belli ferratis centum dat vincula portis.