31.
Immodica imperii censusque immensa cupido
Gradivi laudem postquam sic fata fuisset,
Ambitio malesana istam sic voce secuta est:
“Fata instant, pereo tristis, nisi grandior ornet
Me cumulus titulorum; quae me prisca vocari
Gloria nominibus multis facit, alget inanis
Vox, nisi quaesitae maiora vocabula famae
Accedant. Resides animos ferrique paventes
Spernit honor dextras, plorans neque pectoris imas
Dissimulat pupilla faces, non caeca superbas
Regnorum quas orbis habet spectare secures
Roboris ignaras nostri, quae nomina mille,
Mille meis possent titulos praebere triumphis.
Me, Macedo, tua fama trahit, tua gloria, Caesar,
Et tua, Pompei; mentem tua, Scipio, laurus
In sublime rapit: vobis dedit Africa nomen,
Armenia, Assyriae, Pontus, prostrata Saguntus,
Atque Numantini cineres sparsere serenos
Nominis aeterni radios, laudumque perennes
Inscripsere notas, victuri praemia Martis.
Par laudis famaeque mihi praecordia calcar
Affectumque fodit; summae petit ardua famae
Non socors animus: vilis stupidusque probatur
Qui sanguis pulchri flammis non bullit honoris.
Marte uti me fata volunt, quo numine solo
In decus et nomen claris ascenditur ausis.
Quae modo pax mundi est, blandiri mollibus aptam
Esse satis notum est animis, sed fortibus hostem.
Pro titulis famaque nihil studiosa valensque
Moliri soboles, fatis praesentibus ortam
Desidiem putet esse deam, quae ignava Gradivum
Expulit atque alio proscriptum detinet orbe.
Ingenii agrestis dea servilisque propago!
Hanc ipsam extorrem faciam! Petere ardua montis
Caucasei cogam! Reduci concedat apertos
Mavorti campos, urbes et rura, serendis
Pro laudum titulis et honorum messe iubebo!”
Haec tulit insana Ambitio; plausere loquenti
Ira et Avarities iunctisque in mutua dextris
Foedera, captivum statuunt exolvere Martem.
Quod pepigere nefas, modico post tempore factum est.