1.
At Virgo augusti servans penetralia tecti
Et viduas formare nurus tenerasque puellas
Exempli virtute potens, sese omnibus aequam
Errare indocilem morum praebebat amussim.

2.
Nacta Phanuelem patrem Solymeia supplex
Templa colebat anus, primum cui septima postquam
Connubium solvisset hiems, pertaesa secundi
Anna thori, thalamos nequicquam urgente iuventâ,
Forma, opibus frustra bigamos suadentibus ignes,
Assiduo sese divinae mancipat aedis
Obsequio, castis replens ea limina votis.
Haec erat Anna, suus cui sorte Asteris opima
Vir genitus quondam pro dote reliquerat amplum
Vectigal, pecorumque greges, et plurima fundi
Iugera, nec modici pondus legaverat auri.
Illa autem suprema viri post fata, fovendos
Coniugis extincti manes non lenta piorum
Suscipit officiis operum; gremioque receptam
Abrami mentem (probitas cui nota mariti
Hanc poterat fecisse fidem) decernit ad aras
Libatis dapibus, sacro templi igne piare.

3.
Postquam animus multis opibus, prout contigit Annae
Accedit virtutis amans, pia munera grandi
Pectore metitur: largis hinc illa litantes
Muneribus mystas, inopes stipe, sacra replebat
Atria mactandis templo legalè iuvencis.
Hac pietate viri tumulum donisque sepultos
Talibus ornabat cineres, pietasque pudicae
Ista dabat vivae fidei suffragia nuptae.
Credidit illa etenim carnis compage solutas
Aeternùm durare animas aequique subire
Numinis arbitrium iustaque in lance peractae
Librari meritum vitae, quod palma vel atrox
Excipiat Nemesis: pariterque haerere minores
Mentibus exclusis maculas, quas rite repensis
Vivorum auferri meritis votisque sciebat.
Et quamvis nitidas sacris lustralibus atrae
Servarent animas umbrae, nec aperta pateret
Tunc vetita Isacidum puris quoque mentibus aura,
Quod necdum aetherea venisset ab arce Redemptor
Terrigenûm, clausi felix reserator Olympi,
Cocyti domitor. Tamen haec prodesse beatis
Exulibus poterant vivorum vota, quod illas
Isacidae puri tolerarent mitius umbras,
Vel quod subsidium supremi Vindicis ista
Urgeret pietas, celerem quo tristius Orci
Hospitibus deferret opem caeloque locaret.
Aut etiam si quas flammis abolere pusillas
Pectore servatas labes opus esset, habebant
Inde pii flammae ad veniam suffragia manes.

4.
Talibus ut primum cessit perfuncta iugalis
Officiis virtus, thalamis optata secundis
Anna fuit, quae tergemini florente iuventa
Septenni censuque procos urebat amantes.
Ast illa: “Extinctas nuper mihi coniuge rapto,
Anne novus tentabit hymen accendere taedas?
Explevi thalamum primique puerpera lecti
Possedi germen: repuli legale marito
Coniugii fecunda probrum, signatque parentem
Parva nec absimilis soboles. Nec degener ultra
Nupta Cupidineos, aliis obnoxia flammis,
Ducar in amplexus: tutando primus honori
Conveniebat hymen; aliae quas tristis adurit
Flamma faces, nequeunt sanctum laudare pudorem.
Iam satis est, uteri casta quod laude, Tonanti
Non fuit ingratus sanguis meus: editus infans
Numinis ad cultum nostri laus seminis ampla est.”

5.
Non solum hoc quod dicit, agit; maiora pudicam
Commendant exempla Annam: proscribere molles
Alterius thalami nexus, casumque secundi
Declinare thori, sacra securius aede
Proposuit claudenda nurus: prius illa tenello
Concessis opibus nato, dulcemque paternae
Committens tribui prolem, per compita templi
Maesta thori rapto gemuit consorte columba.
Illa dies, noctesque piis expendere sollers
Obsequiis, ieiuna cibi, caelestibus aptam
Deliciis mentem, precibus lassata ferebat.
Assiduis pariter lacrymis spectata beatum
Suspirare diem, cuius promissa misellis
Prosperitas tot iam saeclorum vota ciebat.
Illa etiam Vatum libris edocta notabat,
Iam prope spectandam terris promittere pacem
Aethere fluxuros mellis lactisque canales.
Plenius id tacitis didicisse afflatibus Annam
Crediderim: populisque, Dei secreta docente,
Hac etiam sciri voluisse Prophetide Numen.
Hoc afflante eadem didicit, licet illa bis octo
Vixisset properata viri post funera lustris,
Postremi immunem fati fore, donec amato
Thariadae qui notus erat, de sede veniret
Empyrea Princeps; vinctum Israëla daturus
Multa repromissae post saecula libertati.
Hac spe nixa suos numerabat laetior annos
Religiosa nurus, numquam cessante piorum
Accessu studioque operum temploque fidelem
Reddere non deses cura crescente senectam.
Fana augusta colens bis septuagesima vidit
Solstitia; ingressam spectat cum templa puellam
Anna Ioachimi natam sobolemque parentis
Alterius, gavisa sibi est quam compare dici
Voce Annam. Aspexit tenerae dum Virginis ora
Effigiemque magis formae caelestis habentem
Quam speciem moriturae, agnoverat Anna susurro
Flaminis interni, caeli hanc suffragia Matrem
Poscere, felici cuius de sanguine Princeps
Prodeat Hebraeus, Diti quoque iura daturus.
“O bona sors, quam laeta venis!” ait Anna, silenti
Ore quidem; tamen expressit simulacra latentis
Laetitiae iucunda oris frontisque serenae
Maiestas: “Iam specto tuum, regina, decorem,
Iam Dominae cerno ora meae!”, vultuque trienni
Blanditur natae Mariaeque in imagine tota est.

6.
Anna super reliquas templi, virtutis et aequi
Canitie laudata nurus, abscondita sacris
Virginibus veterum reserare oracula Vatum,
Non impar nec deses anus, memorare vetustas
Crebra prophetarum Christi de matre figuras,
Arcanumque decus, cuius sub cortice vocum
Virgineus signata tulit praeconia venter.
Illa frequens altum et clare ventura sonantem
Legit Amosiden; Iesseaque viscera pandit
Et virgam et florem; sine semine concepturae
Virginis exponit signum; tum cuius ab aevo
Est iter aeterno, sobolis primordia ructat.
Virginis ut vidit templum accessisse paratos
Iudaeae pro rege sinus, clam cognita prudens
Subticet arcana et praesentem prodere vulgo
Non probat ignaro matrem, sed clausa sub imo
Pectore danda palam quondam mysteria celat.
Interea observat natam et caeleste pudoris
Custodit pignus teneraeque ultronea curam
Suscipit infantis, Dominam quam saepe salutat.
Par tamen officiis Virgo, resalutat eandem
Et Dominam et matrem cupiitque ancilla vocari,
Ingratosque sibi titulos condemnat heriles.

7.
Illa magisterio quamvis imbuta Tonantis,
Mystica sacrorum nosset praeconia vatum,
Doctrinam tamen ore premit supplexque doceri
Postulat, auditae patiens humilisque magistrae.
Illud Amosidis persaepe reponere docta
Effatum: “pariet Virgo”, sibi proprius ille
Gnara quod esset honor, numquam demissior ullum
Audivit Vatem: quo tunc comprenderat Anna
Indicio, sua iam praenoscere fata puellam.
Non aliter matura viri quam regia virgo
Caesareo iungenda thoro, cum publica tanti
Necdum fama volat thalami, sed pectore clausus
Stat sponsi securis amor, cum Caesaris audit
Forte Palatinas sociali murmure nymphas
Divinare faces, quamvis prudentius illa
Subticeat sponsi nomen, tamen illius ignes
Non nescire, silens oculos demissa fatetur.
Ergo quod arcano iam flaminis Anna sciebat
Afflatu, Mariam proprii quoque ventris honorem
Non dubitat didicisse prius, Dominamque negabat
Ignorare decens, famulae quae nota fuissent.
Hic simul obstupuit, qualis prudentia parvam
Ornaret Nympham, tacito quae pectore tantas
Asservabat opes: tantae cui copia lucis
Fluxit et aethereus Charitum quam reddidit imber
Prodigium et summae specimen mirabile dextrae;
Quam demissa suas premeret mens conscia dotes.
Sed quam venturi implevit lux praescia fati,
Lux eadem quoque nosse dedit, constanter ubique
Compositae servare decus moresque puellae.
Arcanique tenax Virgo caelestia numquam
Lumina secreto cordis prodire recessu
Passa, suos animi pressit prudenter amores.

8.
Mens proprium sciens puro demissa colore
Apparere nihil, fuerat fidissima tantae
Servatrix gazae: paris est nec luminis Argus,
Mens humilis quantum vigilat sibi. Vana latentes
Lux perdit dum prodit opes: caelestis avarum
Et timidum spoliari animum decet esse favoris.
Regia quod novit Virgo, quae mentis et ipsum
Naturam superans penetrabat acumine verum.
Maturante magis, sapiens aetate puellam
Mirabatur anus, quod nullus in actibus error,
Nulla animi levitas, puris nil labis inesset
Moribus, aeternum natura imitante nitorem.

9.
Quae vero vitae ratio Mariamque teneret
Quae pietas, quae religio, sacrique caloris
Arderet quo flamma gradu, si nescia tantae
Virtutis portenta loqui me deseret oris
Gratia, nil moror: audebo licet impare lingua
Prodere: plus esset vitii de Virgine tanta
Nolle loqui exiguum vatem quam nolle silere.

10.
Prima fuit, sed summa fuit qua Virgo calebat
Fax, in sidereas mentis pernicibus alis
Eniti sedes celsique in nube Tonantis
Vestigare iubar, non deficiente volatu
Mentibus aethereis misceri et vincere sacras
Aligerûm, quibus est prior excellentia, flammas.

11.
Dicite, caelestes animae, quas alta polorum
Evehit astrorum radiis animata curulis,
Forsitan Hebraeae vobis certare puellae
Est calor? En veluti teneris vibrat aurea fibris
Spicula, pectoribusque ignes flammasque coruscat,
Authorisque petit cor inaccessibile vestri!
Si ferit illa Deum victumque ardore Tonantem
Attrahit atque suos (quanti est hoc pondus amoris!)
Orbis communi pro pace paciscitur ignes:
Cui vestrûm, aligeri, tantae stat gloria flammae,
Quem vestrûm tantus stimulat calor? Ite, beatae,
Vel maiora animi ructate incendia, mentes,
Vel tenerae ardoris palmam concedite Natae.
Et dubitatis adhuc terrenaque membra morantur
Virgineis ignes vestros submittere votis?
Dicite, num potis est humanis artubus abdi
Tam[ERROR: no reftable :]211 Tam : Fam sublimem animam cui nil adversa resistat
Membrorum gravitas, carnis nil sarcina mentem
Ire vetet, comperta Dei propellat amati
Quo bonitas? Nihil hoc fieri quo posse negetis,
Audio! Vestrarum Charitum nec limite tantam
Circumscribi opus est animam, fulgere sed illa
Excessu maiore potest, quam summus Olympi
Aliger; et talis Maria est, cui pectora pleno,
Divinus Charitum complevit gurgite torrens.
Haec Verbi decreta parens; Verbi illius, inquam,
Quod vestra, Aligeri, lux est qua cuncta videtis:
Vosque etiam Verbo melius comprenditis isto,
Quam vos in vobis – quanto est spectare volenti
Clarior obscuro lux vespere matutina.
Deberi visa est tantae iam summa puellae,
Aethereâ maior vis pectoris: esset ineptum
Effari: Mariae superûm tribuisse beatas –
Materiam livoris – opes; Triadique propinquum
Nacta gradum Virgo, quod post sua terga relictas
Sensisset potiore Deo splendescere mentes.

12.
Crebrius an vester, somnoque immunis ab omni,
Aligeri, num fervet amor, Mariamque soporis
Desidie mentis fax interrupta resolvit?
Non ita caelestes, residis quëis libera somni
Est pietas, censete animae, nec regia Virgo,
Quando soporiferae concedit lumina nocti,
Mente cubat, cordisque suus non sustinet ardor
Otia, nocturnae vigilantior ore Dianae.
Invadit cum membra sopor, se limite claudit
Corporeo, vetitus proprios excedere fines,
Exemptumque animae timidus sopire vigorem.
Debuit hoc etiam Mariam secernere damno
Reginae supremus honor, ne segnior esset
Mentibus aethereis, quëis nullo tempore fervens
Vis animi sacri studium intermittit amoris.
Talis erat, sed maior erat, cui gratia maior,
Fax Mariae, quae tantae animae concessa sub ipso
Corporis accessu, merito quoque iure stupendos
Ipsis Caelitibus semper crescebat in aestus.
Reddidit hoc Virgo Delubrum augustius auro,
Quam classis quod Eoa tulit, populata superbas
Auri gemmarumque plagas: illustrius omni
Virgineis facibus Solyme resplenduit astro.

13.
Nec locus aut tempus sacris ardoribus aptum
Defuit: arcanae quantumvis conscia flammae
Aedes tota foret, solitò maioribus ignes
Sed quae Virgineos vidit fervescere votis,
Delubri pars una fuit, sacratius illud
Divinae penetrale Domus summaque verendum
Religione adytum, quo se tangentibus alis
Bisgeminos voluit mediam stipare Cherubos,
Templi author monitis doctus caelestibus Arcam.
Aequa Domus votis; sed qua ratione puellae
Fas erat augusti (quo bis totius in anni
Curriculo primae vetitum fuit ire tiarae)
Ingressum tentare loci? Qua lege potestas
Ulla, precatura tenera pro Virgine sacras
Reclusit valvas, quas ipsa Aronica tantum
Obiecto poterat velo spectare senectus?
Ista cui adversa licuit penetralia lege
Pandere et horroris plenos attingere postes?
Sed Dominum templi mater paritura Virago
Hoc vetito immunis, nullum violabat avitae
Praescriptum legis, tabulis legalibus impar
Adstringi, proprio nisi se demittere vellet
Libertas placito, parendique ardua virtus.
Haec etenim legum immunem sortita fuisset
Quantumvis regina gradum, tamen omnia patrum
Isacidum sancita probat, se subdere numquam
Deses, ut eximium tantae virtutis honorem
Explicet humanosque premat demissa rumores.
Hic etiam parere humilem, secreta petendi
Quantumvis adyta et vetitis succedere tectis
Nulla fatigaret mentis votique cupido.
Quin etiam demissa animi se crederet ista
Parte Domus ibidemque Arcae fulgore repostae
Longius arceri; tamen explorata iubentis
Numinis et semper Mariae observata voluntas,
Haec implenda suis statuit sacraria votis.
Hoc mandante Deo Virgo penetrale subibat
Aligero monstrante viam vetitasque sacrati
Recludente fores adyti; qui semper eodem,
Cum medium nox alta silet, perfunctus honoris
Officio, patefacta piae dabat atria Nymphae.
Si vati patuit, quoties opus esset, ad Arcam
Cornigero accessus, mediaque e sede, Cherubis
Quam formare fuit iunctis pro Numine pennis;
Audire aethereum dantem responsa Tonantem
Si meruit Moses, numquid Genetrice minister
Maior et augusto legatus dignior ostro?

14.
Iessaeae vero, postquam Solymaea beavit
Ingressu Delubra, fuit mos iste puellae
Continuus: modicum post pensa diurna soporem
Naturae intuitu teneros mittebat in artus.
Nec tamen (angelici terreno in corpore pollens
Libertate animi) somno detenta premebat
Internum lumen: nec erat par pectoris ille
Membrorumque sopor, flammis cui iugibus ardens
Nulla reposcebat somni intervalla voluntas.
At medio adversis cum sol radiaret Olympo
Antaecis paribusque umbris distantia summam
Formabant Solymae lucis confinia noctem,
Adveniens caelo iucundus adesse solebat
Aliger, ut Mariam suetis pro more praeiret
Obsequiis, subiturae imum penetrale puellae
Et comes et lumen; fortisque recludere sacras
Arcani valvas adyti, quas simplice primus
Cuiusvis anni introitu reserabat et idem
Tergemino egrediens firmaverat aere sacerdos.
Hae subito impulsu tacito patuere reclusae
Aligero veniente fores Mariamque Cherubi
Excepere hilares, quorum plaudentibus alis,
Admissa est proprio nova Numinis Arca sacello.
Illa velut summos cum Luna recolligit ignes,
Stellarum incedens vultu radiante per axem,
Extenuansque umbras, fratris quas proximus auxit
Occubitus, templi claro fulgore micantis
Intrat in auratos postes legisque repertas
Incipit illato Virgo splendore figuras
Perdere mansuroque umbras tenuare nitore.

15.
Inter adorati nocturna ea symbola fani
Praecipuum fuit Arca iubar, cui arida plantae
Materies induta aurum, rude cetera lignum;
Ex superinducto lucem lucrata metallo,
Latriam ex signo, vivam quo Numinis Arcam
Vaticinans cultum antiquis extorsit Apellis.
Hoc Mariam referebat opus molemque futurae
Virgineae lucis perpende, quod illius umbram
Augustum radiorum igni formaverit aurum.

16.
Arcae ingressa Domum Virgo oratura Tonantem
Invenit de nocte diem: qui lucis ab illo
Manabat simulacro imber fususque ministri
Aligeri fuit ore nitor, formabat adultum
Supremo Phoebi par stantis in aethere lumen.
Cernua adoravit venturi insignia fati:
Seque figurari rutilo nescire metallo
Non potuit, cultaeque umbrari aenigmate capsae.
Hac vero Phario servatus flumine Vates
Corniger inclusit, celso quae vertice Sinae
Descripsit duro legum compendia saxo
Non terrena manus. Qui per deserta profectos
Pavit Abramigenas, panem servavit ibidem:
Hic siccam Aronis dantem vernantia virgam
Lilia, venturos posuit signantia casus.
Noverat haec Virgo: tum singula mente revolvens,
“Messiae matrem haec,” inquit, “ventremque beatum
Arca refert”, propriae interpres non degener umbrae.
Signa futurum etiam penetrans umbrantia verum
Sic loquitur: “Nostra et patrum quid lege cavata
Saxa docent inclusa Arcae, nisi robore petrae
Messiam insignem, recti praecepta daturum,
Et legem quae saxa domet? Sine sede vaganti
Isacidae quae lapsus habet mysteria panis?
Nutritorem hominum signat, labefacta cibantem
Pectora Messiam. Quid flos de stipite sicco
Ascendens? Hic Virgineae praeconia matris,
Promissum populis non terrae ab origine germen
Parturientis habet, cui tota ex aethere proles.”

17.
Talia dicebat Virgo, cui divinorum
Conscia fatorum quamvis cortina pateret,
Seque etiam tantam caelestis diphtera matrem
Diceret, illa tamen posset si ancilla probari,
Grande sibi, licet inferior foret omnibus una,
Censuit esse decus. Crebroque in vota profuso
Pectore dicebat: “Quaecumque electa cupiti
Messiae Genetrix, Virgo fecunda veniret,
Certarem obsequiis cuperemque impendere totas
Ad Dominae matrisque huius compendia curas.”
Haec ita promebat, non quod divina tulisset
Ambiguâ decreta fide, quëis docta tenebat
Maternum secura decus, sed prodidit istis
Pectoris ardorem votis, animosa mereri
Servitiis, quamcumque daret fors ista parentem.

18.
Postea Virginei pondus caeleste pudoris
Messiam exoptat dicens: “Totius Adami
Servator sperate, veni! Tibi nostra calescunt
Pectora! Maternam cur non descendis in alvum
Progenies promissa Dei? Si lurida ferro
Colla Sioneis horrent captiva puellis;
Te durus veniente chalybs, te vindice frangi
Terrigenûm servile iugum Charitumque tuarum
Vincla soluturo putrescere poscit olivo.
Maesti Abramigenae, patrum sancta agmina, vultus
Expectant, venture, tuos, mitissime caeli
Splendor, ut adversos tandem tua ventilet hostes
Dextera, quem manibus torquentem cornua noster
Aspexit Vates. Propera, lux nostra, venique
Inclite Tartareo Dux certature tyranno.
Prodeat in campum et bello tota fulguret hasta,
Quâ saevum Phlegetonta premas trepidetque potestas
Ante tuos inimica pedes. Fortissime surge.
Bellator, femorique, Stygem qui terreat, ensem
Appende et virga, qua nulla est aequior, orbem
Iustitiae aeternâ propera componere famâ.
Terrigenûm caelique decor nostrique futurus
Adsis cordis amor, nostri pax pectoris, adsis!”
Pluraque dicebat, caelo quëis plura rogabat
Munera, possessas animi cumulantia flammas.

19.
Illa modo ingenitum votis sibi stringere Patrem
Ardet et aeternam Verbi modo hypostasin orat
Progeniemque Patris, de qua sensisse loquentem
Scivit Amosidem, praesenti voce futuri
Praesagum fati. “Nobis cum parvulus Infans
Natus, et ipse datus nobis est Filius” inquit.
Hic haerere magis Virgo prolisque beatae
In corpus venturae ingens expendere sollers
Prodigium: laetum, fortunatumque parentis
Extollit fetum, felicia viscera dicit,
Ex quibus haec veniet terras visura propago.
Inde Patris Sobolisque unum meditatur amorem,
Ex utroque Deum, amborum spirabile Numen.

20.
Codice fatidico quamvis obscura lateret
Et modicum apparens veteres vitaret Apellas
Lux admirandae Triadis, sub Numinis una
Maiestate triplex veluti persona perennet
Ignaros. Tamen illa Deum, mirabile! primo
Momento sortita oculis, quo segnior Annae
Intumuit venter, valuit cognoscere pulsis
Tergeminam aeterni splendoris hypostasin umbris.
Postea multiplices quos se Deus explicat extra
Ponderat effectus operum librataque rerum
Mira creatarum spectacula pectore perflant
Virgineo accensos meditari Numinis ignes.
Non aliter quam caelesti cum fulmine tactae
Silvestres fulsere trabes, si flantibus Euris
Mota tremat pinus, piceo de stipite maior
Flamma venit carpitque alias vis ignea plantas;
Tunc unus fit silva rogus, restinguere molles
Quem nequeant nimbi, vix si comitantibus Haedis,
Imbriferae pronis occurrant Pleiades urnis –
Talis Virgo sacro fibras accensa Tonantis
Lumine, divinorum operum consueta moveri
Flammarique magis forma, numero, ordine, mole,
Cuncta sui ceu flabra forent animata caloris,
Tota rogo similis, flammis caelestibus ardet.
Hanc crebri poenarum imbres multique laborum
Indomitam sensere amnes; nec plena dolorum
Flumina, nec rapidus torrens Crucis obruit alto
Virginei cordis divina incendia rivo.

21.
Huic licet aetherei vis tanta fuisset amoris,
Non tamen ista fuit sterilis fax: ultra calere
Sollicita optabat, semper crescentibus uri
Ignibus, extremos donec resolutus abiret
In cineres augeri impar, dare corpora leto
Non impar, uniri astris cupidissimus ardor.
Nec contenta suas vibrare in sidera Virgo
Sola faces, Italo similis flagrare Vesevo
Vicinos late campos et rura cremanti,
His hominum genus omne petit succumbere flammis.
Concipiebat enim – vasti quoque pectoris, annos
Non egressa rudes Virgo – quae copia summi,
Quae moles immensa boni, sine litore quantum
Nectaris aeterni pelagus socordia mentis
Expetat humanae labra, invitetque calentem
Terrigenûm replere gulam, quorum improba vexat
Ora sitis, putentis aquae devincta paludi.
Ac veluti qui solem audax Iovis armiger ales
Respicit, ardenti non claudens lumina Phoebo,
Immotâ tanti sidus spectare decoris
Laetatur pupillae acie, poscitque pusillas
Illi etiam volucres frontem committere lucis
Oceano, cupidus parvos sua gaudia fetus
Discere et immani vultus aptare sereno –
Talis divinae lucis perpendere molem
Terrigenas cupiit Virgo, bonitatis abysso
Aeternae immergi, quos ad purissima mentis
Gaudia divinum pectus pietasque vocabat.

22.
Votorum expleta serie quae regia Virgo
Nocte dabat, cum pennigero comitante ministro
Sacra adyta atque uni concessum limen adiret.
Nocturnae astrorum flammae, labentia caelo
Sidera festinare levi apparente rotarum
Lumine, purpureo pexam iam crine monebant
Auroram. Precibus posito tunc fine beatus
Aliger ardentem votis et Numinis igne
Ad solitum sexus Mariam conclave reducit.
Hic etiam internas ceu impos omittere mentis
Delicias pia vota novat noctisque diurno
Flammea connectit Virgo praecordia penso.
Lucifero surgente sacrum iucunda puellae
Cura Volumen erat signataque codice Vatum
Noscere compositâ divina oracula mente;
Inde suum puris manibus dare sueta laborem,
Aut telas pingebat acu tinctisque lebete
Sidonio aut niveis variabat stamina filis.
Germinaque et ficto surgentes cespite flores
Formabat, propriae exemplo fortasse parentis
Docta, vel alterius tunc erudientis Arachnae
Delubri nymphas, pingendi imbuta Minervâ.

23.
Ex reliquis tela una fuit, bis duplice circum
Margine, sed pariter longo, quam fine quaterno
Undique linea par Phrygiae distendit in usum
Artis. Erat pictus variis cum floribus hortus:
Hortus, Adame, tuam qui si nescisset orexim,
Staret adhuc et adhuc insontibus illa colonis
Gauderet tellus, vitali germine praestans,
Spinarum vepriumque expers, ignara sepulchri.
Coeperat hoc scitis linum variare figuris
Virgo; suus iam floris honor foliisque comisque
Frondibus arboribusque suus fuit impare filo
Distinctus color; in medio producta petebant
Fatalem cor telae habituram licia plantam.
Iamque fuit ramis distincta virentibus arbor
Et sua protensae poscebant germina frondes,
Quëis filo innexum iam Virgo paraverat aurum.
Fructibus illa aequum dum pollice circinat orbem
Et telam vestigat acu, cum pollice fixa
Coepit acus tremere et fatales ducere fructus,
Unde scelus morsque erupit, formidine pomi
Horret iners Virgo; et qualem reiecerat una
Ore animoque cibum, quamvis mendacia telae,
Inconstante timet producere toxica dextrâ.
Despexitque artem tristis secumque locuta
Sic fertur: “Vetita et primaevae conscia culpae
Germina damnatasque dapes componere filo
Aggrediar? Damnetur opus, tellure furentis
Initium sceleris: quid ego paro reddere vitam
Funeris authori, danti rea pabula, ramo?
Mens horret, nec dextra audet versare nocentis
Germinis effigiem: gaudet quo Tartara pomo,
Caligant oculi, languescit dextera, pectus
Ingeniumque labat, cervix onerosa fatiscit,
Stamen et ars titubat, digiti torpore stupescunt.
At scio quid faciam, quo nostrae hoc utile telae
Perficiatur opus: meliorem stipite fructum
Fatali appendam!” Dixit bene gnara futuri;
Germine funereo dextra trepidante repostam
Sumit acum pomique loco pendentis ab alto
Efformat vultum pueri, cui lactea frontis
Area, liliolis par candor, eburnea cervix,
Aurea caesaries, oculi pupilla, serenus
Stellarum fulgor, roseas imitantia malas
Labra color Tyrio qualis fervescit aheno
Tinxerat, ut veri speciem formaret Amoris.
Bracchia vicinis suspenderat utraque ramis
Mollibus affigens clavis plantasque manusque
Et tenui frontem niveam velamine texit.
Armaque suspendit de stipite, qualia ferre
Suevit Amor, tela et pharetram nervoque remissum
Pendentis pueri pedibus subiecerat arcum.
Novit enim quod caelestis sua tela, peritus
Corda ferire, vibret; veletque obscura Cupido
Lumina, ne sponsae naevos observet amantis.

24.
His ita compositis, venturi praescia fati
Virgo laboratae defigit imagine telae
Crebra pios vultus suspensique icone rapta
Infantis, sic plena animi dicebat: “Amoris
O mira effigies, qualem praedicere nostros
Observo vates! Uno pro germine, talis
Divinam excipies Nemesim, cum pondus acerbae
Arboris, ingratum furere in tua funera Iudam
Aspicies matrique tuae suprema doloris
Materies, vetiti solves mendacia pomi.”
Dixerat et pictae meditans emblemata telae
Corripitur maerore animi, turbataque vultu
“Me miseram! Quid feci?” inquit, “Prior ipsa nefandi
Ostendi seriem fati! Prior ipsa, latronum
Quod scelerata manus post est factura, peregi.
Supplicium tibi prima tuli; quem barbara cuspis
Conficiet, iam mollis acus confecit Amorem.
Id mea fecit acus, manus id mea, sumeret unde
Impia turba tui specimen, flos caelice, fati.
Quid faciam? Tristem confundam pollice telam
Hoc maestum ne duret opus? Turbabo nocenti
Stamen acu, ne forte petat moneatque cruentos
Isacidas, similis probrum componere scenae?
Sed volo vivat opus: mea te venerabitur isto
Stipite religio, mentis dum lumine nota
Iam properare trabis verae miracula cerno.
Haec quae tela manum tenuit, toto impete pectus
Corripit atque mei spolium sibi poscit amoris.
Nec tibi concedam, fias mea tela, cruenti
Funeris exemplum: quid stipite pensilis infans
Designet mihi, nemo sciet: mihi pendeat uni
Sufficit, ille meos cordis sciat unicus ignes.
Iam reliqua expediam funestis germina ramis.”
Moxque rapit chalybem Virgo, quo cetera fingat
Mala, nec antiquae terretur imagine culpae,
Dum prope securam cernit pendere salutem.

25.
Ut labor expletus telae, sacra aede morantes
Spectandam venere nurus: placet omnibus hortus,
Plantarum florumque placent divortia, pictae
Nec laus defuerat pecudi. Bis duplice scindi
Flumine surgentem media inter gramina fontem
Mirantur; praebensque viro rea pabula laudi
Est mulier prendensque epulum fatale maritus.
Pomiferis vero suspensus frondibus infans
Pendentes animi nymphas tenet: omnibus una
Vox tandem erupit, Mariam proferre reposcens
Ignotum cunctis appensi aenigma puelli.
Rettulit illa nihil prudensque referre vetabat
Religio, sed maesta et languida suspirabat.
Hic illius erat labor: horum regia Virgo
Ingeniosa operum, plures formabat in usum
Delubri et patrum telas frontisque tiaras.
Famaque filo aderat, siquidem, seu vellere puro
Serica misceret, seu lino immitteret aurum,
Materiam superabat acus digitusque puellae.
Propria Arachnaeos cum posceret hora labores,
Talis erat Mariae labor ac, aetate parata,
Arte laboratae superassent Pallada telae.

26.
Cena levis post fila vocat, sed coepta calenti
Et completa prece: aethereae de nube coquinae
Virgineae venere dapes, quas cura ministri
Aligeri, poscente hora, praeferre solebat.
An dubitare placet? Sed si mens haesitet anceps,
Sic flectam pendentem animum dubiumque docebo.
Aligeros vitalem homini dare promptior escam
Ardor habet, quam Thesbitis, famis impote rostro
Paulinusque corax caleat deferre paratam
Nescio ubi Cererem; primo deserta colenti
Niligenae tamen iste tulit Cerealia fidus
Fragmina, cura oris proprii quoque deside corvus,
Par Carmeleum simili dape pascere Vatem.
Si castigatum missam consumere caelo
Sanctorum annonam Phoebeius attulit ales,
Segnius aethereos rear id fecisse ministros,
Summa Dei praesto voluit quos esse potestas
Non solitis quëis digna nurus Solymeia curis?
Haud etenim Eliae Phariamve colentis eremum
Tantus erat patris, pectus qui accenderat, ardor
Numinis, ut Mariae sacras ructantia flammas
Aequaret corda, Aligerum transgressa calorem.
His igitur ne cura cibi potiore Tonantis
Abstraheret cultu, certa si prospicit aether
Annonâ; ratione venit maiore putandum,
Occupet astrorum ne se regina parandis
Virgo cibis purosque animis spirantibus ignes
Vilia terrestres pariant ne taedia mensae,
Aligeros tantae cenas aptasse puellae.
Non curata suis si prandia mittere vernis
Numen amat, curâ quanto est ea dignior istâ
Cui natura suos, proprios cui gratia fasces
Credit et ut solium regale Tonantis adorat.
Lustra fuere octo desertae habitator arenae
E caelo demissa manu quëis deside Iuda
Prandia collegit, ne deficiente periret
Annona populus, quorum haec ventura latebat
In lumbis Virgo. Fortasse negavit eidem
Caeli epulas Numen, tantae si Virginis aestu
Saepius ingratas pavit dape caelite turbas?
Sic duo lustra super, caelesti vivere digna
Virgo penu tetigit maturos nubilis annos.

27.
Iam quater et decies Phoebi quadriga calentem
Carcinon et toties flammis brumale remissis,
Frigoris immodicum, caudatum Pisce premebat
Aegoceron, roseos postquam Galilaeus in ortu
Aurorae istius radios aspexit horizon.
Illius assuetas nymphis Vestalibus aetas
Iam matura viro visa est deposcere taedas;
Docta sed interno veri monitore maritas
Proposuit vitare faces purumque soluti
Corporis obstrictae mansurum foedere mentis
Conservare decus. Tunc primum candida movit
Virgineus vexilla pudor: constantior inde,
Difficilem subiit voto praecinctus arenam.
Ivit in exemplum sua non uno agmine quondam
Signa secuturis Virgo coryphaea puellis,
Virginibus tutrix eadem materque futura
Quae fuit exemplum. Mariae suprema renidet
Laurea tot gemmis, quot habet sua vota secutas
Expertes thalami nymphas, quarum illa magistra,
Dux, speculum, vitae plusquam terrestris imago.

28.
Augusta siquidem templi dum sede moratur
Virgo piaeque animi numerant maiora caloris
Incrementa faces, mentem versare per omne
Suevit opus, durumque magis disquirere sollers
Obsequium quo Numen amet, quaecumque laborum
Ardua dilecti nutu subitura Tonantis.
“Ut quid ego his tectis”, animo sic saepe locuta,
“Numinis ad cultum positis ignava quiesco?
Ut quid ego has sedes, Solymae delubra potentis,
Desidiosa tero, si me neglecta paventem
Torquet religio? Me germen inutile templi
Quisque videt, dignumque oculis nihil una supremae
Maiestatis ago. Quando tot munera danti
Incipiam praebere Deo totumque dicare
Id modicum, quod sum? Si sum tamen unius umbra,
Vel potius sum caeca rei, vel quod minus umbra
Me nihil esse reor: quidquid sum, dicere fas est
Esse quid exiguum et punctum minus omnibus unum.
Et tamen hoc punctum, cinerem hunc praestantibus ornat
Muneribus Numen: quantum est quod deneget illa
Se mihi nesciri bonitas nostrisque vocatus
Pectoribus placatus adest, cui limite nullo
Stat pietas. Nullus recti, nullusque potentis
Terminus est dextrae, nullum sapientia finem,
Nullum vita timet, rerum est fontalis origo.
Quod sibi collibeat nostris immensa Tonantis
Maiestas votis, nostra quod laude serenos
Explicet obtutus, quae lux venit inde misellis
Mentibus, ut maestas tanta pietate repellat
Quae nimis officerent animis mortalibus umbras.
Quid faciam? Quid munifico pusilla rependam
Authori? Saevis equidem mihi membra cremari
Ignibus optarem, diris mihi viscera velli
Tormentis cuperem, proprio me sanguine sectis
Destitui venis fusoque incendia toto
Quo caleo, pariter vellem sopire cruore.
Accedat tantum qui Numinis igne tyrannus
Postulet orbari Mariam, qui Numinis hostem
Esse velit, cui sanctarum custodia legum
Sit gravis, Antiocho peior. Deus! O Deus, isto
Munere si dignam reddas, en corporis artus
Exiguos! neque enim fato meliore beari
Posse reor, quam flamma meo, vel dura tyranni
Me litet Authori cuspis collumque cruenti
Carnificis patriâ feriat pro lege securis.
O decus Isacidum fratres, Machabaea propago!
O asperse caput canis Eleazare, digno
Funere felices animae, quëis causa cadendi
Numen erat! Veniet tempus, cum castus amator
Sanguinis occisusque suis consortibus Agnus
Victrices referet tali pro sanguine palmas.”

29.
Talia dicenti, consuetus adesse, puellam
Aliger accessit. Sua grata fuisse Tonanti
Vota refert, cuius prohibet tamen aequa voluntas,
Ne ferro confecta cadat. Sic ille locutus:
“Grata fuit Patri aetherio tua pectore fixa
Virginitas; cuius meritum plus grande probari
Si cupias, placituro istum, thalami impote voto
Perpetuum servare prior promitte nitorem.
Ire per adversos casus saevasque dolorum
Quod voveas tolerare neces, non vana cupido est:
Poenarum immunem temet non esse futuram
Indubita sed morte procul. Te funeris expers
Poena manet, sine morte chalybs: quae verus amator
Numinis extremâ vitae discrimina luctâ
Sustinet, inferiora tuo dabit esse dolori
Disponit qui cuncta Deus: sine sanguine maior
Omnibus his veniet, sed non sine vulnere palma.”
His Virgo Aligeri monitis demissa reponit:
“En humilem ancillam! Quidquid divina voluntas
Immittet, non maesta feram: quin alme minister
Numinis hoc opto, veniat mihi durior ensis
Qui pectus, qui membra secet: passura sereno
Mille neces vultu, poenas mea gaudia dicam.
Laeta etiam stabili pro virginitate tuenda
Audivi placitura Deo me vota daturam.
Iam dudum mens fixa mihi est, ut tempore nullo
(Opprobrium quod nostra putat Iudaea) viriles
Ducar in amplexus, sanctorum exempla sequente
Proposito: sic Thesbites, quem flamma iugalis
Commendat neglecta thori similique praeivit
Virtute Helciades, quorum vestigia pressi.
Sed quod perpetuum voto firmare nitorem
Me doceas, ignota licet foret hactenus altae
Semita virtutis, mentem festina parabo.”
Nilque morata, statim genibus minor ardua dixit
Sic vota: “O cunctarum opifex fortissime rerum,
Summe Pater, cuius placitum non falsa meorum
Regula votorum est. Arsit concepta pudoris
Virginei si flamma mihi, variare sed illam
Libertas potuit; tua nunc arcana voluntas
Affulsit, quam tota sequor, tibi gratius esse
Virgineum pressâ quoque libertate nitorem,
Perpetuo, stabili et mansuro in funera voto
Si supplex ancilla feram. Nihil ecce moratur
Se meus offerri fixus constante deinceps
Arbitrio candor, quem nunc promitto, meique
Corporis aeternum niveum tibi spondeo florem.”

30.
Aliger hic Mariae praesens, caeleste serena
Iucundus facie, prolato ad sidera voto
Evolat atque hilaris iurati afferre pudoris
Primitias, summo coram Solymaea Tonante
Exponit vota, aethereas superantia mentes,
Quëis simplex natura pares non sustinet aestus.
Tunc sic orsus ait: “Rerum suprema potestas,
Astrorum, terraeque author, nova gaudia caelo
Terra parit, iuste Empyreus quibus invidet aether.
Fert animas tellus, quorum de pectore virtus
Exiliens in membra novis castigat habenis
Terrestres habitus corpusque indemne recenti
Prodigio, labi facilis, iurare voluntas
Incipit et nostro votis contendit Olympo.
Concessit nobis sensûs natura quod expers,
Nescia foedari, dote hac excessimus omnes
Terrigenas; Solymis hodie tamen aemula tanti
Muneris est Virgo. Qualis, proh, Virgo! Stupete,
Caelestes animae! Nostrûm non contigit ulli
Par virtutis apex, par nulli admensa favoris,
Qui vos, Caelicolae, solus facit esse beatos,
Divini ubertas, par nulli affluxit amoris
Aetherei torrens, quali Solymaea Virago
Aestuat, assiduis cumulans praecordia flammis.
Illa quidem carnis vestitam pondere mentem
Nacta, sed huic carni data tanta licentia, quantum
Virtuti servire potest. Cui integra desit
Si virtus et motus abest: ratione movetur
Non sensu, una rei cavit quae crimen Adami.
Purior est nobis: tanti tamen illa nitoris
Non contenta gradu, sua, caeli maxime rector,
Accessit voto thalamos fugitura iugales
Integritas. Alias ibit, scio, fusus in oras
Tantus in exemplum candor, caelestibus istâ
Spiritibus virtute animas faciente sorores.”

31.
Hic Numen contra solio sic infit ab alto:
“Gaudete, aethereae mentes, nunc illa resurgit
Luciferi vacuas sedes habitura propago:
Descendet mox axe puer quem saucia spectat,
Terrigenis factura parem, sumenda nocentis
Adami pellis. Thalamique hunc nescia mundo
Virginitas fecunda dabit, meaque edita terris
Viscera conclusam pandet mortalibus aethram.
Interea pro voto virginitatis habebit
Virgo aequum Solymaea decus statuamque trophaei,
Laude suo numquam carituro insignia facto.
Ardua tollatur, qua parte retorquet Eoos
Phoebus equos, saxi moles, sub lumine nostrae
Urbis in occiduis facibus non sole receptis
Occiduo, bisseno astrorum ardore refulgens,
Sessurae quondam caelo diadema puellae
Emineat; mundique iam Regina vocetur,
Virginitatis honor, decus et tutela pudoris.
Huic ego bis duplices ignotos hactenus addam
Assertos gazae, pro frontis honore pyropos;
Huic totidem radiis lucentibus esse smaragdos,
Sardoniches quatuor totidemque adamantia fronti
Lumina inesse volo. Non haec communia dextrae
Dona meae, sed quae aeternum latuere repostae,
Virginei coetus Maria pro Principe gemmae.”

32.
Exequitur mandata cohors festina piorum
Aligerûm, dum surgentem qua parte diurnam
Aethra rapit lucem, molem aptat, iaspide iustam
Componente basim. Stantis pretiosa columnae
Materies ignota mihi est: non illa Carysto,
Non excissa Paro fatalisque excedere cunctas
Quasve Tyrus niveas secat aut Sydonia rupes,
Idaeusque chalybs: hic dat ruitura trophaeis
Marmora. Quae caelo semper statura paratur,
Non fragilis laus est: quae aevo nequit esse superstes,
Vilescit superis ruituri gloria saxi.
Mole dein summa, sed mole venustius ipsa
Conspicuum diadema stetit bis nobile seno
Stellarum numero. Lumen quod habentibus ingens
Numinis e gaza sumptis fulgere lapillis,
Dotis inaequales longe stupuere Cherubi.
Tale fuit primum Mariae quod iussit honori
Stare Deus vota pro Virginitate trophaeum.

33.
Apta maritali thalamo iam venerat aetas
Tangebatque sacros Hymenaei cura ministros;
Connubioque parem patrum iam vota calebant
Quaesitura virum, et pavidi ne accederet impar
Augusti vultus tantique decoris amator,
Ingenio sollerte cavent. Studiumque decentis,
Explorata dabat probitas et gratia taedae
Regiaque ad dotis cumulum accessura propago.
Cumque nefas propria fuit olim stirpe diremptas
Connubiis miscere tribus Mariaeque tribulis
Progenies Iudae medio Davide fuisset,
Hinc erat augusto Iudae de sanguine natis
Virginei spes facta thori; nec segnibus iste
Sanguinis eiusdem caluit rivalibus Hymen.

34.
Ut vero thalami Mariam vox attigit, haesit
Anxia Virgo, suum constans servare pudorem
Et voti memor ingenti se pectore munit
Seque animo taedis obnixa iugalibus armat.
Sed quid agat mystisque thorum suadentibus illa
Quid referat, concepti anceps obstacula voti
Prodere? Suspensae menti dum affulgeat aequa
Responsi ratio, responsum examinat omne.
Illa sed afflatâ caelo data lumina mente
Excipiens, inter prospecta pericula Numen
Consultura sacro statuit depromere templo.
Ancipites animos voti monitura Tonantem
Aligeris aperit primum demissa ministris
Pectus et arcanum quali ratione, requirit,
Adversis thalamis possit contendere votum.
Aliger huic contra: “Nihil est quod corde vacilles
Grata Deo Virgo! Taedas votumque tuentem
Astra viam invenient: tu tantum supplice templum
Ore pete et sacra signante doceberis Arcâ
Quid facias.” Paret Virgo, stellataque caelo
Cum medium nox torquet iter, sacraria cunctis
Interdicta subit, solito caelestis ephebi
Obsequio, taedam manibus lucemque ferentis.

35.
Vultibus oppositis geminos tulit arca Cherubos
Custodes laterum, quorum fiebat ab alis
In medio nexis, augustae sedis imago
Aurea: pressa autem pedibus responsa daturi
Auxiliatoris summi fuit Arca scabellum.
Ista Throni facies, dubios consueverat unde
Eventus rerum consultum pandere Numen.
Hoc ingressa adytum Virgo cumulata ferebat
Vota Deo: tum divinum deposcere lumen
Orsa, maritales mystis urgentibus ignes,
Quid faceret: votumque tenax non prodere; quali
Polliciti constans premeret connubia curâ.
Unde ait: “O terrae et celsi moderator Olympi,
Te mea Virginitas voto statura benignum
Propitiumque vocat patrem; te authore profecta
Cui ego vota mei numquam ruitura pudoris,
Meque unà tibi, numquam aliis placitura dicavi,
Nunc mea si thalamis aetas matura, tuorum
Pontificum nutu veniat socianda iugali
Foedere, qua potero Virgo pupilla potentes
Imperii mystas voto inclinare pudori?
Damnabunt docti vota imbecillia patres,
Nec licuisse mihi quidquam decernere spreto
Praesidis ignari placito, dicentque puellam
Iudicio graviore senum monitoque parentum,
Non proprio debere regi, quibus omnia fas est
Quae calor ignarae statuit resecare iuventae.
Obicient legale probrum, quale innuba suffert
Virginitas, nec vota thori divortia sancti
Aequa fuisse, tibi quëis servitura Tonanti
Posteritas perit. Inque modum telluris avarae
Vivere me dicent, spicas et poma negantis.
Hic ego Virgineae tibi si fore grata reponam
Dona pudicitiae, doctis certare volentem
Patribus illudent: tum quae mihi pectora versat
Vana superstitio, quae non audita fatigat
Religio, mystaeque graves scribaeque requirent
Imbellemque sibi sexum contraire querentur.
Cogar et hinc sacro quod me pudor abripit aestu,
Non bene morigerae probrum tolerare puellae.
Te, cui cunctorum, o Numen, subiecta voluntas
Servit, egens animi supplex ancilla precatur:
Consilii me luce tui, pater optime, serva
Connubii expertem defendendoque pudori
Sacratas templi votis appone tiaras.”

36.
Dixerat haec, rutilaque involvi nube Cherubos,
Et medio densae condi caliginis Arcam
Spectat et ignitos fundentem oracula sedem
Eiectare globos, prae nubibus impote cerni
Auxiliatoris solio. Quo talia tectus
Dein responsa Deus, genius vel protulit ales:
“Hebraei generis Virgo, Davidica proles
Plena Deo, oratus moneo parere meorum
Pontificum iussis. Voto mea cura pudori
Invigilat; tibi si templi connubia praeses
Suaserit, Antistes quod velle videbitur, illud
Imperium caeleste puta. Sociabere sponso,
Cui tua Virginitas et nupti exempla pudoris
Custodita dabit: vir erit cum Virgine Virgo.”

37.
His simul auditis fertur rutilante locuta
Prona pavimento: “Rerum Pater optime, summas
Ima fero grates, oculis dignate pusillam
Delubri ancillam! Ignaram quod caelite verbo
Erudias, quo tuta loco vestigia figam,
Ostendasque simul flammae pro mole paternae
Quanta meus tibi cura pudor. Parebo, nec uno
Deprensi veri discedam a tramite puncto.
Connubium iubeant mystae; dabo prompta sacratis
Vocibus assensum, mansuro flore marita.”

38.
Interea templi proceres, quos Virginis acre
Urgebat probitas naturaeque addita virtus
Maior et aetherei vultus formaeque venustas,
Solliciti quid agant circa caeleste puellae
Depositum, quo grande loco statuatur adultae
Prodigium formae, multo sermone requirunt.
Mens eadem est cunctis: Numen si principe parvam
Nutrivit templo, eiusdem quaesita voluntas
Ostendet quo Virgo statu matura locetur.
Sic de pupilla sanxerunt Virgine mystae:
Namque Ioachimum, postquam is templi atria Natam
Intrantem vidit, lunaris imagine sphaerae
Vix quater expleta, fatum commune resolvit.
Orba viri mulier, gravis et castissima mater,
(Cui alios censere thoros placuisse iugales,
Arbitror esse nefas) reliquos transegerat annos
(Lustra fuere duo) Solymaeis innuba tectis.
Anna maritales inclusos urbe penates,
Et soboli et templo magis opportuna colebat.
Ante tamen natam completis fervidus annis
Quam caperet Hymen, etiam vis ultima matrem
Eripuit sobolisque suae tutela migravit
Ad templi mystas, quorum tunc plena potestas
Et dare connubiis leges, votumque solebat.

39.
Quëis autem viduis praecessit funera lustris
Anna quod aut pietas aut quod dictabat honoris
Divini studium, primis absolvere curis
Fervebat: multam votis producere noctem
Et precibus praeire diem, stipe pectus egenis
Pandere propitium manibusque afferre levamen.
Hic Annae labor, haec pietas: ieiunia castâ
Continuata Domo sanctaeque indemnia legis
Iussa. Probatarum[ERROR: no reftable :]988 probatarum : probatorum nuruum vestigia, qualis
Iudith, Achaemeniis qualis vel fascibus Esther,
Qualis fuit Sarai, totum fuit Anna; sed una
Et merito, atque uteri fructu prior omnibus Anna.

40.
Nec decor in vultu reliquis minor: ore triumphans
Pulchra Manasseis profugos dans civibus hostes
Cervicem dum fronte scidit; sed pulchrior Anna
Exemplar quae fronte tulit formamque puellae,
Qua Pluto cadit. Egregii fuit oris Edissa
Sceptra ducis curvare potens; sed fortius Anna
Ore sibi similis Natae curvavit Olympum.
Pulchra fuit Rachel, pro qua septennia sudans
Quinque laboravit sponsus; formosior illa,
Cuius ut effigiem genitam natura videret,
Tota laborabat motu totius Olympi,
Temporis immani spatio, tellure gemente.
Sed quid ego haec? Non est sanctorum gloria pulchrae
Frontis honos; animi species mentisque character
Divinus totum est, verum quod poscit honorem.
Laus tamen est Annae, quod nullam a corpore laudem,
Nullam a fronte tulit, quam non calcaret et omnes
Naturae premeret subiectas gratia dotes.

41.
Fata vocant Annam: foret his felicior Anna,
Horrida Divinus si iam solvisset Averni
Claustra Nepos: tunc festivo super astra volatu
Iret ovans caperetque ingens sua praemia virtus.
Sed veteri Adamo necdum spoliata columba
Debuit infernae damnum tolerare cavernae,
Quam complevit Adam. Septem post lustra secundus
Donec Adam celso vinctos inferret Olympo.

42.
Sed tibi sanctarum ter maxima Matronarum,
Si modo Pieria tumulum signare Camena
Est animus, modicae munus ne despice venae.
Hic iacet Anna, parem ventris cui germine matrem
Nulla tegit tellus: animo complexa quod omnes
Isaciae tenuere nurus fecundaque fructu,
Cui similem salvo solius pignore Natae,
Nullae aliae meruere nurus. Hac clauditur urna
Femineus cinis, in cinerem dare digna reversos
Quae fuit, invicti mole et virtute Nepotis,
Terrigenas claris caelo fulgere pyropis.
Seu fuit huic regum, aut Levitica stirpis origo,
Posteritas divina fuit. Cum coniuge vixit
Si sterilis donec proles excelsa veniret,
Hoc voluit natura pati: consultiùs unum
Admisit, sed sola dabat quam gratia partum.
Septenis[ERROR: no reftable :]1034 septenis : septennis post fata sinum felicis Abrami
Incoluit lustris: meruit festiva Nepotis
Ad superos post signa rapi caeloque beari
Mater prole minor. Scandit prior aethera mater
Caelum ascensurae prodiret ut obvia Natae,
Matrem ubi sublimem proles sublimior ornat.
Haec quicumque legis si vis tibi cernere Natam
Propitiam, Matrem supplex orator adora.