Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Pir, Didak (1517 – 1599) [1596]: Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica, versus 5366, verborum 40443, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [numerus verborum] [didacus-p-cato.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Vade retro

Vade porro

FLAVII IACOBI EBORENSIS HENDECASYLLABI.
Ad Antonium Riccobonnum virum undecunque doctissimum
Amabo bone Riccobonne limam
Qua tuum solitus polire carmen
Aequas vel numeros Catullianos,
Huic meo quoque commoda libello.
Nam lucem dabis, alterumque scaelum.
Quod si rancidulum putas, et infra
Laudem, quam bonus appetit poeta,
Ne sit opprobrio seni parenti,
Infaelix labor, ut renatus Aiax
In tuam, volo spongiam recumbat.
Ad Marinum Claudium.
Nolis exiguum, et madens Lyaeo
Irridere meum Marine carmen.
Nam quodcunque venit sub ora vulgi,
Si meus probet Aurius sodalis.
Attico fragrat, inquies, olivo.
Scripsit hendecasyllabis Latinis
Quidam Marcus epistolas trecentas,
Aut plures (puto) docte, et expedite,
Et plenas salis, et leporis omnes.
At duas mihi perbreves volenti

-- 176 --


Scribere (ut soleo) meis amicis
Desunt non modo splendida, et diserta
Sed vulgaria verba. Abite Musae,
Quo dignae, male natae, et invenustae.
Et tu Phoebe vale, tuasque laurus,
Et tuas tibi virgines habeto.
Nam cur thura feram, aut novis Kalendis
Laeta fronde tuum tegam sacellum.
Iam non gratus, ut antea sacerdos?
At vos Flaminii venite manes,
Adeste o placidi, senique Pyrrho
Iocundum date, candidumque carmen.
Quod sic invidiae superstes, et quod
Non sine invidia legant minores.

In Gallum poetam maledicum.
Heus tu Galle salax, et impudice
Istas, quae bene mane, vesperique
Ad fontem veniunt aquam petitum
Nudo pectore, lubricis ocellis
Et nodant in teretem comam revinctam,
Istas tu numeris licentiosis
Huc illuc agita, ut feret libido,
Nam tentigine pruriunt puellae,
Atque ut sunt pathicae, volunt videri.
Verum nec Venetos patres, nec arma,
Nec tentes volo Martium Leonem.
Trux est bellua, unguibus minatur.
Discerpet (mihi crede) si lacesses,
Te cum versiculis tuis poeta.

-- 177 --

Camini dedicatio.
Cultor exigui laris Philippus
Sed Phoebi tamen innocens sacerdos
Hunc Vulcane tibi dicat caminum
Nodo sastrue roboris nitentem.
At tu incendia saeva, tu molestum
Sis memor pater amore fumum,
Sic oblita graves viri catenas
Mutua Venus ardeat favilla.
Sic, quae pocula nectaris ministrat,
In patrem veniat cubilis Hebe.
De Lyco.
Dum trita Lycus horret in lacena,
Et minor pede calceus patentes
Permittit digitos videre lucem.
Totus mel merum, et Atticos lepores
Spirabat male calceatus ille.
At postquam horribili, gravique cura
Pannosi patris ambulat togatus
Tollit cornua, et hinc, et inde diro
Torvus lumine neminem salutat,
Praeter nescio quem male auspicatum,
Et notum in triviis homuncionem.
Dii boni bonus ut perit sodalis.
Ni tritis iterum horret in lacernis.
In Iudaeum decoctorem.
Ut omnes tibi Di, deaeque damnum
Haud vulgare duint cinaede verpe
Verpe heluo qui senis poetae
Aeris millia quinque devorasti

-- 178 --


Vix totis (puto) quindecim diebus.
En quae nam Libyae perusta monstrum
Hoc nobis dedit? heus sceleste verpe
Parcum et fruge bona virum putavit
Harpya invenio rapaciorem.

De Macrino poeta calvo.
Hic Macrinius, hic poeta calvus,
Hic nostrae vetus inquilinus urbis,
Heu miser furit ut malum furorem.
Nam comam modo demptilem paravit
Totis quattuor aureis Philippis.
Nec domi reliquus minutus assis
Ut restim queat implicare collo,
Si quid praeterea cadat sinistre.
Heu factum male. pro miser Macrini
Nativus tibi decidit capillus
Et stabit capiti redemptus auro?
Ad Nicandrum.
Nicander potes hoc videre? in auro
Sylvius bibit, et recumbit ostro.
Ille Sylvius ille diffatutus,
Et turpissimus omnium cinaedus.
At senex Linus, innocensque Dardus,
Et cum Flaminio sophista Landus.
Augusti mediis rigent Kalendis
Exclamare libet. Sed heus sileto
Sic sunt tempora, perditique mores.
Ad Thomam.
Qui primordia divitis Rhacusae,
Et patrum genus explicat libellus,

-- 179 --


Hunc tuus tibi Sarmatas in urbes,
Mittit munere Didacus poeta.
At tu candide Thoma, si sodalis
Misertum senis, et nivim timentis.
Mitte laevia Zibellinna, mitte
Molles pelliculas cuniculorum.

Ad Marinum.
Septennem puerum, mane, mane immo
Matris delicium, et meros amores
Commendo tibi compater Marine,
Et tanquam patris in sinu repono.
Tu fac moribus instruas honestis
Aetatem teneram, manuque ducas.
Dum stat in bivio, gradumque nescit
Qua ferat novus Hercules Prodici.
De Portico Rhacusano episcopo.
Ecquae porticus ista, quae columnis
Centum nititur, et coruscat auro,
Propter moenia nobilis Rhacusae?
Ecquae turba virum frequens sub umbra
Illius placidam regis iuventam?
Nec castae sinit insidere menti
Si qua opprobria coelitum ministris,
Pro scelus, vafer ingerit Lutherus.
Talis turba virum fuisse, talis
Fertur porticus Atticis Athenis.
Cum nondum populo furente sontem
Insons ebiberet reus cicutam.

-- 180 --

Ad Baptistam medicum, repetit Aeginetam Galeni simiam.
Interpres bone candidi Galeni
Si lusit, satis, et satis momordit
Quam tu in deliciis habes catellam,
Tandem simiolam domum remitte,
Nam quendam volo languide valentem
Efferre ante diem meis amicis,
Ut solent medici peritiores.
Ad Lippum Florentium.
Quos Victorius edidit libellos,
Et civis tuus et magister, oro,
Hos paucas mihi comodes in horas.
Agnosces hominem fide vetusta
Et magnas quoque gratias habebo.
Vinosi Hendecasyllabi ad Mattheum Benessam V. C.
Vinosi Hendecasyllabi salutem
Multam dicite sobrio Benessae.
Si quaeret, quid agam? Ut solet, referte
Id vos, potat aquam senex poeta,
Atque his solstitii riget diebus.
Si vinum dabit, aridamque sylvam,
Gratias agite, et domum redite.
Sin minus, sitiet bibax Homerus.
Nec canet tepidum focum Tibullus.
Ad Linum.
Potorum Line Beta, nam Sabinus
Iampridem sibi vendicavit Alpha.
Si vis, ut tibi debeam, quod aura
Vitali fruar, et poeta dicar,

-- 181 --


Mitte seriolam Trebenniani,
Quod pressit pede vinitor Phaliscus.
O Divum liquor ut tuos subinde
Dum sicco calyces minutiores,
Totum me fieri velim palatum.

Ad Battidurum.
Battidure tuum senem poetam
Curasti probe, et oppido benigne.
Dum cum versiculis brevem lagenam
Cretensis mihi passuli dedisti.
Nam pol versiculis inest venustas,
Et multum salis, et leporis aeque,
Et linguae mera puritas Latinae.
At qualis liquor ille? quem bibenti
Nec Iovi Phrygius puer ministrat.
Ad Camillum.
Oro, si vacat a tuis libellis,
Ad coenam venias Camille rectam,
Quam Pyrrhus parat omnibus poetis,
E pane autopyro, et recente vappa,
Et porro, et sale, et intybis amaris,
Et sardis tribus, et duobus ovis.
O dulces epulae, et dapes Deorum.
Ecquis accubitum beatiorem,
Quis convivia lautiora vidit?
Ad Sagrium.
Sagri tu memor es senis poetae,
Qui te plus oculis amat, tuaeque
Prae desiderio macet lagenae,
Quam primum propera redire in urbem.

-- 182 --


Sic gratus venias, venire ut arvis
Africae solet hymber aestuosae.

Ad Antonium Medum.
Antoni ille tuus poeta Pyrrhus,
Iamdumdum cubat aeger, et salutis
Incertus, calet omnibus medullis,
At tu incendia, saeva, tu calores
Intensos cohibe pater vel uno
Cretici cyatho meracioris.
Ad Musonium.
Rector Gymnasii Rhacusiensis
Nam sancte reges, et pie, et pudice.
Creditam tibi nobilem iuventam.
Vides, ut grave Sirius vaporat,
Et cessas phialam senis Falerni
Dono mittere Didaco poetae?
Non tu Lazarus ille qui petenti
Infundi sibi guttulam liquoris,
Excusat chaos, et malas tenebras.
Ad Matthaeum Benessam.
Disertissime civium Benesse
Quot sunt quotquot habet parens Rhacusa,
Gratias tibi Didacus poeta
Maximas agit, et cupit referre.
Nam pol languidulos refecit artus
Illa potio nectaris rubelli,
Quam tu, ne misere siti periret,
Misti continuo seni sodali.
O quem bisgenitum canit vetustas
Matricida puer, relinque Naxi

-- 183 --


Altricis iuga, fertilesque colles.
Hic te florida Tauris, hic Lopudo
Plenior gravidis manet racemis.

Tauris sive Zuppania, et Lopude duae vitiferae insulae mari Illyrico ditionis Rhacusanae.

Ad eundem.
Non ebur, neque purpuram nec aurum,
Nec Baccam maris Indici, quid ergo
Summo mane Deos rogat poeta?
Cachinnabere, ut audies, Benesse.
Temeti veteris brevem lagenam.
Ad Faletum.
Hos tres urceolos Pisaurienses
Argilla e tenui, lutoque rubro
Quos plenos veteris damus Falerni,
Si tanti facies Falete, quantum
Musas Phoebus amat tuas, abunde
Relatam mihi gratiam putabo.
Ad Eluyrium.
Sileni comes Eluyri per ansas
Attriti peto canthari, per illas
Pendentes capiti senis corollas.
Ut nuper tibi creditam lagenam
Tandem restituas meae Sybillae.
Fallor. nam minor est duobus annis.
Et sex manibus, et diebus octo.
Atque horis tribus, et novem minutis.

-- 184 --


Sic Alonsides indicant tabellae.
Atque epehemerides Zacathianae.

De libello.
Quod brevis liber hic subinde vina,
Et subinde sonet novas lagenas,
Excusare iubent bibax Homerus,
Et bibacior Ennius poeta.
Ad Antonium qui Neapolitanum vinum (Lachrymam vocant) acescens miserat.
Antonine decus novem sororum
Vellem, quam mihi carmen expolitum,
Tam meram quoque lachrymam dedisses.
At nunc tu bonus ambulas poeta.
Infaelix ego potor aestuantis
Ventris torminibus premor. nec ulla
Apparet requies mei laboris.
O natam iratis Diis lagenam,
Quae tot Colchica pertulit venena,
Quot nec illa malis legebat agris,
Quae necem socero nurus parabat.
Hic Nessi cruor ille, qui per omnes
Ambulat mihi letifer medullas.
Sic uror novus Hercules in Oeta.
Tu salsissime me poeta rides.
Rides hendecasyllabos inermes.
At mane mane, et ocyus videbis,
Quid nostri valeant truces Iambi.
Ad Vesallium.
Vesalli tibi gratulor, quod urbem

-- 185 --


Salvus Rhagusiam, et tuos revisis,
At quod utriculum, et duas lagenas.
Plenas attuleris Trebenniani,
Id vere mihi gaudeo, nec ipse
Amico veteri, et seni poetae
Ut puto, cyathum brevem negabo.

Ad Aelium.
Aeli per cineres peto novercae,
Quae septem prius extulit maritos,
Ut tuum quoque tolleret parentem.
Quamprimum mihi commoda lagenam.
Quantum, quae pote, maxime capacem.
Nam cuppam modo Blasius relevit,
Centum quae capit amphoras Falerni.
Et si vis bibere, inquit, id memento
Ut plenam puer adferat crumenam.
Sin minus. pete nobilis poeta
Permessi vada, limpidumque fontem.
O civem egregium, atque liberalem.
Ad Sabinum poetam Iambographum, et temulentum.
Oro, atque obsecro te pater Sabine
Per Musas, per Apollinem, per istas,
Quae digne tibi vinciunt capillos,
Laura e virgine textiles corollas.
Ignoscas timidae meae pullae.
Nec vibres subito truces Iambos.
Si quid forte licentius loquuta est.
Utque est ingenio proterviore,
Te senem male sobrium vocavit.

-- 186 --


Verum Hercle arbitror aestimanda nobis
Aetatis vitia, et ferenda porro.
Nil festivius improba puella.
Sed nec laude caret bibax senecta.

Ad Simonem Benessum vindemiantem.
Si vindemia suppetit Benesse,
Ut vis, et volumus, bene est, et omnes
Gratantur tibi candidi sodales.
At dum fervet opus, domusque tota
Fescennina canit, leges poema
Inter vina mihi, iocosque natum.
Rides forsitan, et subinde laxum
In sinum expuis. o severe censor,
Aut versus facit, aut bibit poeta.

-- 187 --

AD ALDUM MANNUCCIUM Tuscarum rerum Scriptorem.
Cui dono teneram meam puellam
Abductam medo de sinu parentis
Mannuccii? tibi. Namque tu pudice
Colis Mnemosynes novem puellas.
Iam tum, cum Medicum peracta bella,
Et paces Italis reponis actis,
Di magni ingenio ut pari, fideque.
Quare dum trepidat modesta virgo,
Et vulgi timet ora, ne pudori
Desis ingenuo patrone magne.

-- 188 --

Vade retro

Vade porro


Pir, Didak (1517 – 1599) [1596]: Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica, versus 5366, verborum 40443, ed. Neven Jovanovic [genus: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [numerus verborum] [didacus-p-cato.xml].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.