Rozanovic, Antun (1524-1594?) [1571]: Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica, 15122 verborum, 255 versus, ed. Nives Pantar [genus: prosa oratio - historia; poesis - ode] [numerus verborum] [rozan-a-vauz.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.
A recentioribus D
A recentioribus Curzulae
nomen recepit, tam urbs,quam insula, et rationem hujus nominis non potui hucusque
indagare, nisi quod
[ERROR: no reftable :]quod Z: quia
D
octogesimo a Reate stadio euntibus via Salaria
[ERROR: no reftable :]via Salaria Z: via Iuria D
praeter
[ERROR: no reftable :]praeter Z: iuxta D
montem Coritum
[ERROR: no reftable :]Coritum Z: Coretum D
fuit quaedam
Civitas diruta Curzula ut scribit Dionisius Alicarnaseus
[ERROR: no reftable :]Alicarnaseus Z: Halicarnasseus D
lib. 1. pag.9.
et fortasse haec ab illa denominationem suscepit. Longitudo eius
[ERROR: no reftable :]eius Z: insulae D
ab oriente in occidentem est
circiter stadiorum trecentorum latitudo non est ubique aequalis, ubi tamen major non
superat nonaginta stadia, ubi minor quadraginta ambitus septingenta. Tota montosa est
sterilis, et arida, vitibus apta, et pascuis non inutilis et lignandi comoditate
praecipua. In medio altiores sunt montes, et quasi dorsum totius insulae, medietas
excrescit extremitates hinc, et inde subsidunt, litora tortuosa multas valles,
malefidasque stationes, et portus, et tutos, et magnos intus, et exterius efficiunt.
Caput eius ad Eurum Veru dicitur, quoniam protenditur acutum spatio ulteriori per
mille passuum, postea dilatatur. Sed ad Zephirum est bifidum, et vallem maximam Sancti
Joannis de Gradina quinquaginta stadiorum complectitur. Aquarum dulcium inopiam
pluvialibus solatur; fons tamen procul ab eadem valle maxima distat triginta stadiis
in campo magno pagi Blattae, qui multoties tantis scaturire solet aquis, ut stagnum ex
campo fiat, quod et pago nomen indidit. Blatto enim
[ERROR: no reftable :]Blatto enim aquae Z: Blatto enim Iliirica lingua=Stagnum significat; et
multoties bicennio, et triennio immo et septennio solent illae aquae D
aquae non decrescere
[ERROR: no reftable :]prepravljeno iz
descrescere
. Cum autem exsiccatae sunt, planities mille et quingentos
passus longa, et sex stadia lata remanet 22huberima
[ERROR: no reftable :]huberima Z: uberrima D
, ut pote cujus labra
proscissa, et seminata, dum aqua decrescit
[ERROR: no reftable :]prepravljeno iz descrescit
centesimum reddidere fructum.
[ERROR: no reftable :]fructus. Nascitur Z: fructus. Campus in Iure
est certi numeri Familiarum, et quolibet Septennio dividitur, more Hungarico, in
capita Familiarum; Feminae etiam si maneant innuptae, suam habent portionem. Si
tamen nubant, et transeant in familias, quae in agro non habent, ipsae quoque Ius
amittunt; tale Ius, nec ratione dotis, nec haereditatis, nec ulla alia via aquiri,
vel alienari potest, sed semper manet in eisdem familiis. Duae sunt in singula
capita portiones, quas Illirica lingua = Stupi uoccant, una in parte pinguiori,
altera in steriliori. Omnes portiones sunt aequales, praeter illas, quae
divisoribus assignantur, quae maiores sunt. Divisores autem sunt sex; tres urbani,
et tres rurales; et hoc pariter Ius divisorum in certis familiis fixum manet, nec
ad alios transit. Portiones, modo majores, modo minores, pro numero capitum, sunt.
Nascitur D
Nascitur eo in campo uliginosa herba, qua si nimium
vescantur armenta adeo pinguescunt, ut morbo correpta crepent, neque carnes, neque
pelles ullo sint
[ERROR: no reftable :]sint D: sunt
Z
usui propter morbi contagionem
[ERROR: no reftable :]contagionem D: stagionem Z
non admodum ab
epidemiae peste dissimilem. Si universus
[ERROR: no reftable :]universus Z: totus D
ille ager coleretur est opinio, quod procul
dubio aleret nedum colonos, et incolas sed etiam vicinos. Veruntamen periti
profundiorem eum superficie maris testantur, nec posse aquam per canalia in mare
deduci perfractis quoque montibus interpositis astruunt. Incolarum vero ignavia nullo
pacto excusari potest, quamvis enim raro ager ille inundet, nunquam tamen aratur vel
colitur praeterquam pars minima ab orientali latere, ex qua maximos proventus
colligere solent. Insula ferax vini thedae, et picis
[ERROR: no reftable :]picis duas Z: piscis, sicut, et mare, insula abluens piscium. Duas
D
duas artes potissimum exercet scilicet carpentariorum ad fabricandas
naves, et latomorum. Sita est in Illyrico e regione Gargani lato centum millibus
passuum interjacente pelago, in quo a noto Melita ab austro Augusta cum aliquibus
scopulis per stadia circiter sexaginta ab Occidente Equinoctiali Issa aestivali vero
Pharus per triginta millia passuum procul ab ejus litore proximos excipiunt fluctus. A
septentrione autem esset tractus Narentanus, sed interjacet Promontorium Sabioncelli
nomine Oeni
[ERROR: no reftable :]Oeni Z: Onaei D
apud
Ptholomaeum notatum, quod continenti juxta Narentani fluminis hostia junctum, et
aliquantum ad Epidaurinas insulas in dexteram porrectum mox in sinistram Pharum versus
longe ampliori spatio deflectens efficit Isthmum quatuor stadiorum, in quo est civitas
Stagni inter duo maria, quorum orientale prospicit Ragusium occidentale vergit in
Pharum, et Brachiam. Duo quoque exteriora canalia constituit primum ab oriente cum
Melita
[ERROR: no reftable :]cum Melita per Z: cum Melita et
Augusta, per D
per totam
[ERROR: no reftable :]totam insulae Z: totam fere insulae D
Insulae extensionem porrectum
[ERROR: no reftable :]porrectum sexaginta Z: porrectum, centum
sexaginta D
sexaginta stadiis latum, alterum
[ERROR: no reftable :]alterum parte Z: alterum cum parte D
parte
Melenae
[ERROR: no reftable :]Melenae Z: Onaei D
23
latitudinis sexdecim stadiorum, quorum
[ERROR: no reftable :]quorum
etiam dispar Z: quorum canalium dispar D
etiam dispar est longitudo.
Illud enim duodeviginti milia passuum non
[ERROR: no reftable :]non prilično nečitko
excedit, hoc duodecim superat, quoniam
Corcyra cum per id spatium excurrerit postea deflectit in pelagus tota reliqua sui
longitudine, et relinquit Oeni
[ERROR: no reftable :]Oeni
bracchium Z: Onaei promontorii bracchium
brachium super Pharum se
extendentem humili planitie, et Melitense
[ERROR: no reftable :]Melitense (sc.canale) sine scopulis est Z: Canale a Melita sine scopulis est
D
sine scopulis est Cursulense autem tam in introitu, quam in exitu
scopulis, et saxis abundat, et propterea periculosum est imperitis praesertim
intrantibus. Urbs ab utrisque faucibus circiter quinquaginta stadiis distans, et
maximam sumitatem Oeni seu Sabioncelli in septentrione
[ERROR: no reftable :]in septentrione Z: in septentrionem D
prospiciens
in excurrenti
[ERROR: no reftable :]excurrenti D: excumenti
Z
colle quam maenibus
[ERROR: no reftable :]quam
maenibus Z: quem maeniorum D
, ambitu ovalis formae complectitur
situata pene tota mari circumdatur,nisi quod ab austro cum reliqua Insula ponte, et
fossa, ac navali conjungitur. Aedificia urbana ex vivo saxo albo ibidem exciso structa
cum templo, et turri campanaria in umbilico caeteris superiori
[ERROR: no reftable :]superiori Z: sublimiori D
propter soli
inaequalitatem.
[ERROR: no reftable :]inaequalitatem. In medio Z:
inaequalitatem, qua interiora, eo sunt altiora culminibus aedificia, pulcherrimam
visu speciem procul intrantibus praebent. In medio D
In medio oppidi
platea ex polito saxo ante templum, et campanariam turrim strata omnes totius urbis
vias aequali spatio dimensas ad se ducit, unde disticon hoc ei optime convenit:
[ERROR: no reftable :]convenit: Z: convenit, cui alia duo carmina a
benevolo Poeta addita fuerunt. D
Rozanovic, Antun (1524-1594?) [1571]: Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica, 15122 verborum, 255 versus, ed. Nives Pantar [genus: prosa oratio - historia; poesis - ode] [numerus verborum] [rozan-a-vauz.xml].
|
