| Croatiae auctores Latini: inventa |
| domum | quaere alia! | qui sumus? | index auctorum | schola et auxilia | scribe nobis, si corrigenda inveneris! |
|
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509]: Solimaidos libri III, versio electronica, 1154 versus, verborum 9287, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [numerus verborum] [severitan-ip-solimaidos.xml]. Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme. Narrantur primo pulchre primordia mundi Vnde sibi caelum hausit homo mentemque recepit [ERROR: no reftable :]Proponit Magnus ab aeterno Coeli, Terraeque Creator Cuncta movens, solus nullo violabilis aevo, Ecce canendus adest, ut tanto condita Proles Humani Generis, nullo depressa labore Vixerit, exhaustis scelerato pauper et hoste 5 Viribus heu cecidit, divini muneris auceps Sidera celsa petit tandem, quo candida virtus Ingenii celebrare potest, hoc carmine pando. [ERROR: no reftable :]Invocat Terrarum, Coelique sator, qui cuncta gubernas, Magnum opus aggredior; faveas mihi: Musa, decus Vatum, liceat mihi Ex Helicone sacrum, et si post sitientia labra Inspiceres, puros perfundas Virgo liquores. Hoc pede non ludam Trojam, olim namque ruentem Crimine Tyndaridis, vel Thebas; ossibus haud hic 15 Implebo Aemathiam Romanis; fonte superbo Sed madidus referam quae sanctum sidus adorant. aiii-v Quare praebebis nostras quod mulceat aures. [ERROR: no reftable :]Narrat Conditor immensus postquam firmaverat Orbem Sidereum, finxit naturae nobilis omnes 20 [ERROR: no reftable :]Angelorum creatio. Luciferi casus Aligeros, quorum primus fuit ille superbus Lucifer, ex nihilo dependens ordine pulchro; Mox tamen at cecidit Coelorum cardine ab alto Ambitione ferus, qua nullus sidera cernit Tartareis detenta jugis; tegit alta cacumen 25 Virtutis durum; Stygias hac namque Paludes Effera mens Hominum facile descendit ad imas, Hic ubi lintre Charon rimosa canus, et algens Trajicit externas animas ad littus opacum. [ERROR: no reftable :]Decor Aethereo, complevit latum piscibus aequor, Telluris faciem diverso gramine cingens, Addidit et gravibus tandem genus omne Ferarum Per proprias species distinctum: conditor ingens Quae Vidisset, nunquam peregrinis notus in oris, Omnia quo constant mirantia cuncta creantem Numina prima Deum, firmatum et sidere Coelum, Quod velox lustris omni sine labe peractis [ERROR: no reftable :]Caelorum virtus Omnia convolvit, quae fixo vana sub axe 40 Maturat, cui cessabit post fama laborum Esse tamen pendens hujus, sed saecula noscet: [ERROR: no reftable :]Quid est dei filius Hoc fertur dixisse sato, qui summa voluptas Est proprii cordis verbum, sine fine triumphans Mentibus ignotus miseris, nova gloria Mundi, 45 aiiii-r Perpetuo Coelum, Terras, qui sidera torquet Ordine cuncta movens aeterno, immobilis extat [ERROR: no reftable :]Solus deus est eternus. Solus, et hic seros semper mansurus in annos, Qui nunquam potuit peregrinis sternier astris; Atque illi, quo ambo exardescunt unica virtus 50 [ERROR: no reftable :]Spiritus sanctus. Spiritui Sacro; quos omnes nulla senilis Canities, vel ruga premit, qui fortia vincunt Saecula; nec miror, sunt soli cuncta regentes, Quos stupet, et flexis genibus Gens omnis adorat. Nate, meae vires, dulcis solatia vitae 55 Spiritus, aeterno nunquam spoliande furore, Quo nullum exilium longinquas traxit ad oras Sedibus aethereis nos; nunc mea verba reconde Pectore, Nate, tuo; nostrae praecordia vitae Accipite, o Mundi spes, puri lumina Coeli: 60 Quam varias rerum vires pulchro ordine servant, Nunc nunc nos meminisse juvet, quibus ille superbus Lucifer intumuit, tetrum demersus in antrum: [ERROR: no reftable :]Ordo elementorum Aëra nunc posui sub magno cardine clari Aetheris, exitium nullius numinis ira 65 Cui datur; en nitidus croceo splendore coruscat, Et Terras Neptunus aquis Saturnia proles Obruit; at majus refero memoranda per aevum; [ERROR: no reftable :]Motus solis et lune. Phoebus quove suos quoties perficere cursus, Atque Diana soror nullo concussa labore 70 Inspicitur, quos aetas non superaverit ulla, [ERROR: no reftable :]Hominis dignitas. Cuncta mihi parent, nihilo qui cuncta creavi. Solus imago Dei vitae coelestis origo aiiii-v Conditus a Nobis, vellem constaret in Orbe Purus Homo, tenerum quem nulla injuria Coeli 75 Infestet, nec saevis morbis pestifer annus Terreat, hunc cupio; tandem sit formula nostrum, Et Deitatis honos: perpulchris grandia verbis Exponat secreta Poli, triplicemque sub una Majestate Deum veneretur, nostra superstes 80 [ERROR: no reftable :]Trinitas Christiana et unitas Clara propago Sit sibi Conjugii, quo sedes impleat illas Prole sua, felix superi de culmine Mundi, O miserum! quas perdidit imperiosa voluptas, Tartarei Plutonis onus, temeraria virtus 85 Innumeris comitata rogis per saecla cremandi Perpetuo sine fine virens constructor Olympi. Talia sic fatus; stat mox sententia dictis: [ERROR: no reftable :]Hominis creatio Tollit humo Juvenem nitido splendore coruscum, Cujus pulchra vigor subito per membra volutans 90 Aestuat, et venis divinus sanguis inundat Victuri cineres genitoris mole moveri Incipiunt, stupidi mirantes tecta Tonantis. Fervet odore Dei flavis e crinibus omnis Jam species, virtute sua, per saecla secunda; 95 [ERROR: no reftable :]Hominis pulchritudo Splendida praefulget facies, oculusque Smaragdo Vel similis fulgore ferit vulgata per Orbem Aethera, post nitido solvi redolentia verba Vertice, spectabat laetus Jovis ore sereno Hunc pedibus properare sacris, circumtonat Orbis 100 Gaudens, excelsi cupiat quod jussa Tonantis av-r Unicus in terris Fenix implere relictus [ERROR: no reftable :]Hominis sensus Spiritus aethereus, placidis notissima volvit Sensibus externis jam semina tradita Mundo; Constant ingenii vigor, et munuscula vitae 105 Interni sensus; comitatur gratia linguae Perpetuam mentem depressam tempore nullo. Principe pulchra Deo, quamvis producta sub axe Coelorum vigeat fixo, convexa meatu Temporis inspiciens, in tempore forma creata, 110 Nec tamen hoc lumen decrescit, lassa vetustas Corporis at rapiet tandem peritura ruinam Condita cuncta Virum mirantur, ab ordine pulchro [ERROR: no reftable :]Hominis praestantia Adventasse suum Dominum gaudere coacta, Rectoremque Orbis nitidi stupefacta secundum 115 Undique sic laeti blando sermone salutant. Primus ait Phoebus nondum defessa labore [ERROR: no reftable :]Gaudent omnia creatione hominis Membra premens generosus equis penetrantia murmur Aequoreum, cujus merguntur et obruta Ponto Ubera in Hesperio quum pellit montibus umbras. 120 Ore oraturus proprio sub nomine Gentis, Quarum pars tenet aevi nomen, tempore pars et Perditur, atque patrem verbis affatur amicis. [ERROR: no reftable :]Phebi oratio Salve, chare Deo, domitor mi, celsa Tonantis Viscera, pulchre Parens, Terrarum gloria salve: 125 Ad Te nunc venio Titan, qui tempora novi [ERROR: no reftable :]Solis motus Qui status est Coelo, qua sidera lege moventur Ipse ego namque Deo duce Parcis stamina furtim Accipio, latos agilis sublatus ad axes av-v Juppiter omnipotens me jussit sidera septem 130 Ferre retro aeternos Coeli frenantia cursus, Et Mundi Secreta noto, Centrumque, Polosque Hic metior, Pater, ut radiis latissima regna [ERROR: no reftable :]Phebi potestas Orbis temperet hoc propriis mea numine virtus. Principe mira Deo magno loquor; haec mihi nunc est 135 Vis etiam, semper possim defessus ab ullo Motu quotidie conduci Phoebus anhelis Sollicitatus equis; fuscos visurus Hiberos Pallidus Oceani, quo frigida possidet umbras Tellus; Phoebe Soror mea, quam contemperat ore 140 Vicino Terris, animis aeterna superbis: Atque Orientis iter repeto, compulsus habenis Velocis currus: reor admiraberis actus Ipse meos; tenebras luci, lucemque tenebris Inspicies tribui; quare tibi talia dico, 145 Alme Pater, decus aethereum, stirps certa Tonantis Te propter Deus hic statuit Nos; praecipe nostris Numinibus: loquor haec nunc fulgidus ore benigno Cunctorum ex voto, quae rerum Conditor ingens Fecerit ex nihilo, omnia tandem dives habeto. 150 [ERROR: no reftable :]Oratio Iovis Conticuit dictis, grates persolvit et ille Omnibus. At Rector Superum, Telluris, et Alti Talia dicta movet: Nostrum generosa propago, Sit tibi nomen Adam; felicis tempora vitae Invenies semper, me dum mea fata volutant, 155 Si tamen, ut nosces, nostra haec moderabere jussa Ecce vides, quod te tam pulchrum nostra reliquit avi-r Majestas Terris, cui Coelum, et sidera parent, Totus et hic Orbis: me solum vertice recto Aethera suspiciens; naturae conscius omnis 160 Laudibus excelsis tollas; per saecula felix Ibis, quo te mittam nunc, nova gloria Gentis Venturae, juvenis tali rarissimus aevo, Altus et ingenio, facundo splendidus ore; Nec tua sors est, hoc nostrum moderamen habeto. 165 [ERROR: no reftable :] Trans Indos, ubi Phoebus fulgens primus anhelis Sollicitatur equis, pulsurus sidera opaca Nocte peregrino fulgentia lumine, dicto et, Unde rubet ventura dies, placidissimus undis; 170 Deliciae Mundi, sunt et consortia, Divum Elysii, Coelique Domus, felicibus oris Casibus adversis vacuus; rutilantia flammis Aurorae croceis sibi sunt sine fine benignis Ora locis, solusque plaga defensus iniqua, 175 Possidet intactas aegris animalibus oras. Non dolor, aut gemitus, vel mens incerta futuri Advenire tibi poterunt, vel mortis imago. Illic pura dies, illic Omnia te cingent quae lux aeterna serenat. 180 Postremo paucis perstringam plurima verbis Perge, celer juvenis, visurus talia regna; Illic egregios animos manet ultima sedes Perpetuae vitae; Deus hanc, Naturaque finxit Te melior, voluit qua Te regione manere 185 avii-r Legibus aeternis; sed serva jussa, fidemque Sancta Dei, si vis, ne tantum lumine torvo Inspiciat Juvenem, vel pulchris eximat oris; Et dum membra vigent, victura aut saecula cernent, Hoc volo servari: brevibus nunc suscipe nostri 190 Consilii quid summa velit, cui credita semper Concupio vivat nullum peritura per aevum. Hoc tibi, Adam, cunctisque Bonis servandus in ista est Carne animus: medio loculo in regione serena [ERROR: no reftable :]Vetatur Adamo lignum vitae Sed datur una arbos mihi dulcia mala relinquens, 195 Extulit hanc Natura Deo molimine magno Mors, et vita manent te; quare vive secundus, Ne violata manus tua tangat in arbore fatum, Coelica quo possunt Nobis Cuncta tuo arbitrio poteris praenoscere tandem 200 Solus: in hoc vetito nolo sit cura salutis Ulla tibi. His dictis jussit, placidissimus heros Pergeret, optatas visurus lumine sedes Perpetuo, nunquam prius illis notus in oris. Quo audito, Vir dixit: Divum aeterna potestas, 205 [ERROR: no reftable :]Adami creatio Omnipotens Genitor, nitidum quem Mundus adorat, Quamvis non sim dignus dici talis imago. Qualem me inspicio; tamen, o Deus, omnibus ipse Viribus efficiam, totum quod corde sereno Ipse sciam placuisse Tibi; et, si Juppiter alme, 210 Videris externo voto turgescere pectus Nostrum, vel miserum transverso calle furentem Nosces, hoc nostrae naturae vita requiret, avii-v Non nostri vis cordis; nam sum jussa paratus Perficere, o lumen, cui clarum fulget Olympo, 215 Qui solus lumen, qui virtus cuncta reservans Diceris, aeterno victurus Conditor Orbe, Me tibi commendo, mea nunc tibi fata relinquo His dictis, vultumque Dei veneratus herilem Mox tulit ante pedem juvenis generosus avitis. 220 Porta patens Regni nitido splendebat eburno Dextra viro tenero, qua sic festinus adibat [ERROR: no reftable :]Tempe paradisi Perpetuam Sedem, similem sibi, conscius aevi Venturi, claraeque parans exordia formae Ingreditur tandem, et Pario de marmore templum 225 Erectum cernens, aurato vertice post hoc Aedem miratur, stellantia lumina solem Topaticis fultum, laetus quo Numen adorat, Omnibus occurrit, quibus atria sacra coluntur, 230 Postremo spirant altaria thure Sabaeo. Sic vitam degens clara statione superbit. Pulcher ut auratis oculis solet ire per arva [ERROR: no reftable :] Sidera; et inspectis pedibus gemit esse sub orbe 235 Caelorum vivus: timeo tibi gloria gentis Ne eveniat nostrae juvenis sic candida proles Sedibus a Superum sit gloria summa Tonanti Omnibus in rebus, quas lata potentia Mundi Exequitur, quae scit, quid prodest, aut nocet Orbi. 240 Esse vagum Juvenem circum radiantibus astris aviii-r Infra sidereum tectum contingere lucem [ERROR: no reftable :]Mulieris creatio Dixit: Virgo, volo, discriminis, atque pudoris 245 Expers, connubio sancto, quo sancta voluptas Sit tibi, quaeque suis sic viscera moribus ornet. Hi duo sic placeant oculis per saecula nostris, Subdita sitque Viro mulier virtutis amore Ut decet egregios, quos nectare dulcior aura Expectare viros fertur, quo saecula teste Conjugii tanti cognoscent magna vigorem. His dictis subito jacuit sub mole soporis Tunc genitor, cujus superum successibus altis 255 Fit Mulier gelida de costa evulsa latenter Eva Parens: in qua mox observatur imago [ERROR: no reftable :]Vxoris conditio et viri Illius nostro exemplum memorabile Mundo, Pignus amicitiae sanctum, foedusque laborum Ambos alma fides nulla caligine tinctos 260 Occupat, et divinus amor, tranquillaque Terris Pax viget, ac liquido cedunt contagia Mundo; [ERROR: no reftable :]Aurea Nulla datur tremulo Neptuno nautica Pinus; Tellus cuncta tulit, sunt aurea saecula, nulli 265 Murmur erat vulgo; sed sic plebs illa fidelis Spectabat Superos tali statione reposta. Felix illa quies, felicia tempora, quorum Lucida perpetuo splendebat lumine virtus. aix-r Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509]: Solimaidos libri III, versio electronica, 1154 versus, verborum 9287, ed. Irena Braticevic [genus: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [numerus verborum] [severitan-ip-solimaidos.xml]. |
|||||
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.