Nunc disjecta jacet, quali studio atque labore
Pervigil incumbo Europae dignoscere fata.
Usque diurna ideo acta lego, collectaque servo,
Inque vicem compono, ut mox depromere possim.
Hae mihi sunt nocte atque die artes: saepe legentem
Deprendit me sol ad vivam mane lucernam.
His studiis aevi res gestas addo vetusti.
Optima fax rerum sunt facta antiqua novarum.
Nil ego crediderim fieri non posse: sed idem
Pleraque difficile fieri contendo. Quid ultra?
Frumento naves trajecit barbarus olim
Rex, et Byzanti cecidit fortuna: mari ipsi
Frena dedit Macedo, Tyriaque est urbe potitus.
Euphrate averso Babylon fit regia Cyri.
Contra, nequidquam superatas Annibal Alpes
Jactat, et infractos Cannarum clade Quirites.
Nil ultra potuit. Frustra certasse Philippum
Novimus Anglorum Hispanos immittere terris,
Ipsaque victorem fregit victoria Pyrrhum.
Sunt animi, et vires, et Mars est acer utrisque.
Alea proposita est: nil miror, quod cadat. Atqui
Vix dubitem fictis Gallum nos ludere larvis:
Nec tam difficiles aditus discrimine tanto
Quaerere remigio fretum, Oceanoque quieto.
Talibus exarsit dictis violentia praeceps
Mamurrae, rabidoque fremens sic intonat ore:
Et dubia, et dubiis odi praetexere causas
Priscorum a fatis longe, obscureque petitas,
Tamquam antiqua novis possint exempla referri,
Aut clypeo nunc sit, decertandumque sagittis.
An, puto, de ignotis res est? Nos clara putamus
Omnia, et in media jam luce locata diei.
Excutiet Monitor mire dubia omnia, quotquot
Congerat explosus Pyrrhon. Monitore magistro
Utere, nulla super caligo incerta futuri est.
Sic ait, et laenam ex humeris, quam forte gerebat,
Deripit, extenditque solo: tum: Haec Anglica sunto
Littora: Gallorum haec: medioque Britannica ponti
Interfusa, ait, adversas dirimant freta gentes.
Hoc Caletum: haec Caleto contraria Dubris.
Mox armariolis cyathos raptasque patellas
Disponit per laenam, et vasis oppidulorum
Nomina dat, fragilique notans loca limite signat,
Ostenditque rei tempusque modumque gerendae,
Castra locat, parat insidias, et praelia miscet:
Invadit, pugnat, vincitque et vincitur idem.
Exitus hic belli, rerum hic est ordo futurus.
Discite, Mamurram multo haec vidisse prius, quam
Quidquam evenit. Humo dein pergit tollere laenam,
Atque loco cyathos rursum posuisse priore.
Sed dum vociferatur, dum huic respondet et illi,
Franguntur cyathi lapsi: scatet uncta lacerna
Immundis maculis. Coetu ridetur ab omni
Mamurra. At pueri poscunt sestertia centum
Fractis pro cyathis. Negat acriter ille, fremitque,
Ast illi secum facientia jura minantur.
Ille, ut nil erat in loculis, fugit ocyor Euro
Ludibriis clarus ridentum, unctaque lacerna.

Vade retro

Vade porro