Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  quaere alia! |  qui sumus? |  index auctorum |  schola et auxilia |  scribe nobis, si corrigenda inveneris!  
Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Si vis in lexico quaerere, verbum elige et clavem 'd' in claviatura preme.

Vade retro

Vade porro

-- 530 --

1035 mulieri libellus repudii, qui vocabatur ab Hebraeis Sepher Chrithuth, libellus excisionis aut succisionis: eo quod praescindebat vincula ac obligationes coniugii. Qualis ea forma fuerit apud Iudaeos, ignotum est. Monsterus de praesenti Iudaeorum repudio ita scribit: Porro גידוש proprie est repudium et eiectio mulieris: libellum vero repudii magistri Hebraeorum vocat גט , qui veluti testis est repudii, in quo maritus resignat omne ius quod habuit in uxorem. Utuntur autem Hebraei multis et variis ceremoniis, cum hunc parant libellum. Sed quoniam nihil in eis nisi meras superstitiones invenio, nolo hic lectoris animum illis gravare. Utuntur autem in libellis huiusmodi forma: In quarta Sabbathi, in vigesimo mensis Sivan, anno quinquies millesimo ducontesimo nonagesimo tertio a creatione mundi, hîc, et in hac civitate, Ego Iacob sic cognominatus, filius Rabbi Izhac, volui ex animo, atque citra ullam coactionem dimisi et eieci hanc, quae hactenus fuit uxor mea filia illius Rabbi: et concedo ei potestatem et licentiam, ut pro libitu suo vadat quod voluerit, ducique possit ab omni viro, nec eam quisquam prohibere praesumat. In cuius rei testimonium dedi ei librum repudii, et schedam dimissionis, atque signaculum divortii, iuxta constitutionem Moysi et Israel. Romanorum porro forma libelli repudii haec fuit: Res tuas curato, res tuas tibi habeto. Vide tractatum de Divortiis. Porro olim repudium tum gentilium, tum et Iudaeorum, fuit integra dissolutio, ut uterque esset liber, haberetque plenum ius contrahendi novum coniugium: quod et iam in nostris Ecclesiis in legitimo divortio in nocenti personae conceditur. Pontifex Romanus in suo regno habuit quoddam semidivortium, ut id Erasmus vocat, ita ut coniuges solummodo a societate mensae ac lecti separarentur, novi vero coniugii nec nocens nec innocens persona ius haberet. Contra quem abusum, aut potius noxium errorem, scripserunt non tantum nostri doctores, sed etiam Erasmus, Caietanus in suis Commentariis super Paulum: et denique Catharinus admodum prolixe, cuius liber est excusus Romae anno Domini 1552. Porro sicut coniunctio Ecclesiae cum Deo ac filio eius comparatur coniugio, tum in Veteri, tum et in Novo testamento: sic et separatio eorundem, repudio aut divortio. Transferuntur igitur per metaphoram ad utrumque coniugalia verba. Isa. 50 inquit Deus ad Iudaeos: Quis est iste libellus repudii, quem dedi matri vestrae, quod eam dimiserim? aut cui ex creditoribus meis vendidi vos? Ecce propter iniquitates vestras venditi estis, et propter scelera vestra abiecta est mater vestra. Quasi dicat: Non sponte dedi synagogae repudium, sed coactus eius peccatis. Idem, eisdemque locutionibus ac vocibus repudii metaphorice disseritur, de abiectione et revocatione Israelis.

REPUTARE verbum, perperam ponitur pro imputare, a Vulgata versione, Romanorum 2, 4. Numer. 18. Genesis decimoquinto. Deuteronom. 21. 23. 24. Psalmo 106. Isaiae 29. 32. 2. Corinthiorum 5. Galat. 3. Iacob 2. Reputare Latinis est, aliquam rem considerare, expendere, cogitare. At in Sacris literis aliquando accipitur pro magnifacere: quasi dicas, considerare cum admiratione. Psalmo 144. Quid est homo, aut filius hominis. quod reputas eum? id est, quod adeo es de eo sollicitus? Isaiae quinquagesimotertio: Non erat ei decor, quare nec reputavimus eum. Danielis undecimo, Deum patrum suorum non reputabit. Unde Italis reputatio alicuius, eius existimationem ac dignitatem denotat. Reputari aliquando ponitur pro censeri, haberi, aut videri. Proverbiorum decimoseptimo: Stultus si tacuerit, sapiens reputabitur. id est, a multis ignorantibus eum pro sapiente numerabitur, aut habebitur. Vide Imputo supra.

REQUIES, non raro idem valet quod pax, atque adeo tranquilla felicitas. Matthaei 11. Tollite iugum meum super vos, et discite a me quod mitis sim corde, et invenietis requiem animabus vestris. id est, [?: ver-- ] pacem ac felicitatem Psal. 95. Quibus iuravi in ira mea, quod non introibunt in requiem meam. id est, in eam requiem ac felicitatem, quam ego dabo meis. Psalmum 116, Revertere anima mea in requiem tuam. id est, in felicitatem ac tranquillitatem conscientiae: nempe ad Deum ipsum, ut ipsemet Psaltes sese explicat. Proverbiorum 1: Requies imperitorum interficiet eos, et felicitas statorum perdet eos id est, res secundae ac prosperae [?: ] exitio imperitis et stultis, etc. Vicina huic significata est, quod pro habitatione aut mansione ponitur. Unusquisque enim in sua domo requiem habere solet Psalmo 132, Surge Domine in requie tua. Et mox: Erigit Dominus Sion, expetivit ut esset habitaculum eius. Haec requies mea in seculum seculi, hic habitabo, quoniam concupivi eam. Sic de loco quietae ac sibi gratae mansionis accipere possis illud Christi, quod satan semel expulsus ex aliquo peccatore tanquam ex suo gratissimo domicilio, oberret, quaerens quietem: id est, [?: ] modam dulcemque sibi habitationem. quam cum reperire nequeat, revertatur in suum prius domicilium, relabente illo homine in sua pristina peccata. [?: ] opulentae. Isaiae 32, Habitabit populus meus in requietis opulentis. id est, habebit pacem ac divitias, seu [?: re-- ] necessariarum abundantiam. Requiem dare a labore. Isaiae 14 , Et erit in die illa, qua tibi Dominus requiem dederit a labore, aut dolore ac tremore tuo, et a servitudine dura, quam servivisti. Et sumes parabolam hanc, etc. Sic saepe in Veteri testamento accipitur haec vox de liberatione, et tranquilla felicitate. Requies mensae [?: ] recreatio illa quae contingit ex victu post diurnam [?: ] fatigationem. Iob 36, Requies mensae tuae plena erit pinguedine. id est, ut laute pascereris. Non habui requiem spiritui meo: 2. Corinth. 2. id est, non fui [?: ] tranquillo et quieto, quandoquidem non reperi Titum fratrem meum mihi gratissimum, et cum primis necessarium. Non habere requiem Apocalyp. 14, significat simpliciter non cessare aut desinere: non significat [?: ] felicitate. inquit enim: Quatuor illa animalia non habebant requiem die ac nocte, dicentia: Sanctus, Sancctus, Sanctus. Sed ibidem postea 14 capite, significat perpetuo torqueri. Requies significat etiam [?: coc- ] tionem familiae, aut rei familiaris: ut Ruth primo. [?: ] Iehova ut inveniaris requiem unaquaeque in domo [?: ] ri sui. id est: Dei Iehova, ut consequamini viros liberos et rem famil amplam. ac in ea tranquillam ac commodam vitam: nec semper ita viduae, orbae et pauperes oberretis, ut nunc. Aquae requietum, sunt aquae frigores, suoque frigore animalibus in aestate sitientibus, [?: -tibus ] et inflammatis, quietem parientes, easne recreates. Psalmo vigesimotertio: Ad aquas requietum conduxit me. Deus dicitur requievisse die septimo, Gen. secundo, et Exod. vigesimo: quod humano [?: quod- ] re dictum est. Significat autem, eum desiisse a fabricandis novis creaturis. alioqui in regendis, propagandis ac conservandis illis iam fabricatis, operatur usquae ordo: teste Christo, qui una cum eo operatur. [?: ] re in monte Domini, Psal. 15, est, vera quiete ac pace conscientiae, aliisque Dei bonis frui, hic in Ecclesia, de [?: ] in vita aeterna. Caro mea requiescet in spe: Psalmo decimosexto, et Actorum 2. id est, tranquilla erit in sepulchro, expectans mox sequuturam resurrectionem. Quievit Syria super Ephraim: Isaiae 7. id est, conspiravit ad eo quia socii et confoederati in se invicem acquiescit sperantes inde eximium auxilium ac commodum. Acquievit in fecibus. suis, Ier. 48. id est, perpetua in suis [?: ] bus et opibus tranquille egit. Requiescere [?: ] [?: ]

Vade retro

Vade porro


Vlacic Ilirik, Matija (1520-1575) [1581]: Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica, 600000 verborum, ed. Neven Jovanovic [genus: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [numerus verborum] [flacius-m-clavis-1.xml].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se voditelju projekta.