471/472 relaxabantur, atque adeo etiam venditi agri, vineta, domus, aliaque stabilia, ad suos priores possessores redibant. Quod eo divina benignitas ac providentia ordinaverat, ne prorsus familiae Israeliticae interirent: praesertim autem, ut ea familia ac tribus consisteret, unde Meschias expectabatur: utque et aliae tribus ac familiae consistentes, illi collatione quandam quasi lucem afferrent, eaque inter caeteras emineret: et quo aliae illi quasi testimonium coram orbe terrarum praeberent, quod Deus pollicitus sit ex illa proprie Meschiam proditurum esse. Illa profecto ipsa tam vetusta notaque origo, propagatio et conservatio gentis, ac singularum eius partium aut membrorum, clarum et speciosum testimonium de origine Meschiae, deque eius totius religionis vetustate, coram toto mundo testificata est. Haec igitur causa fuit Deo primaria, instituti Iubilei anni. Quare nascente Meschia, evertitur politia et caeremoniarius cultus, totaque gens inde dissipatur, veluti inutilis quidam nidus, exclusis et avolantib. iam pullis. Quin et discrimina familiarum ac tribuum abolitis genealogiarum libris, conturbataque gente confunduntur ac obscurantur. Quo simul Deus ostendit, nullum amplius Meschiam, qui prophetiis conveniat, expectandum esse. Hodie sane si veniret aliquis sese pro Meschia venditans, non tantum aliis testimoniis careret: sed etiam non posset certo probare, se esse ex familia David, quae prorsus ignoratur.

IOSEPH, aliquando pro toto populo Dei ponitur, sive ob celebritatem ipsius patriarchae, sive ob amplitudinem duarum tribuum ex Iosepho venientium, nempe Ephraim et Manasse: praesertim autem Ephraim, cui Iacobus in adoptione prae Manasse seniore primogenituram largioremque benedictionem tradiderat. Amos 6. Sicut David putaverunt se habere instrumenta Musica, bibentes de phialis vinum, et optimo unguento delibuti nihil dolebant super contritionem Ioseph. pro, suis privatis commodis et voluptatibus vacabant, nihil prorsus curantes publica populi Dei damna et calamitates. Posset tamen aliquis dicere, ibi Ioseph significare fratrem, aut quemvis proximum: et esse quandam allusionem aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei. Matthaei 3, Amos 5, Ioseph videtur significare proprie decem tribus, aut regnum Israeliticum, cui concionatus est Amos.

IPSE, ponitur nonnunquam pro verbo EST: quia id verbum includitur in pronominibus, praesertim demonstrativis. Item in Adverbiis affirmativis et negativis. Genes. 40. Tres dies ipsi: scilicet, sunt. 1 Sam. 12. Et filii mei, ecce ego vobiscum: scilicet, sunt. Sic et in sequentibus exemplis tum verbum Est deest, tum etiam alioqui idiotismum quendam huius linguae sonat, ac explicatione quadam indiget, ut a quovis intelligi queat. Ipsa est Zoar: pro, quae postea dicta est Zoar, Genesis 14. Ipsa est vallis regis, Genes. 14. pro, quae postea dicta est vallis etc. Ipsa est Bethlehem, Genes. 48. pro, quae alio nomine dicitur Bethlehem. Ponitur ergo Ipse pronomen, pro, quae est. Generationes Esau, ipse est Edom: Gen. 36. pro, cognomento Edom, vel, qui alio nomine dicitur Edom. Non ipse: Ambulavit inquam Henoch cum Deo, et non ipse: Gen. 5. pro, non comparuit usquam amplius. Recte hic etiam fit mentio loci Gen. 3. ubi Deus pollicetur se humano generi largiturum semen, quod conterat caput serpentis, restituatque hominem in iustitiam et vitam. Nam Papistae in sua Vulgata editione legentes Ipsa, ad divam Virginem hanc victoriam, summa cum impietate, atque adeo idololatria rapiunt. Contra autem textus Hebraeus, Chaldaeus, Graecus, et Philo, de ipso semine haec dicta esse testantur. Fuerunt etiam in Ecclesia olim forte ante annos 460, receptissimae cantiones, quorum aliquae adhuc in Ecclesiasticis libris reperiuntur, quae hoc dictum de semine legerunt et cecinerunt. Verba unius inter alias haec sunt: Pangamus creatoris atque redemptoris gloriam: Qui bene creatos, sed seductos astutia callidi serpentis, sua refecit gratia: praedicens futurum ut germen sancta proferret femina: quod hostis antiqui nociva exuperaret capita, etc. Sed quid cito vetera scripta, cum haec ipsa cantio in modernis et impressis missalib. Saltzburgensibus, feria II Paschae exter? Idem omnes Prophetiae, et rei ipsius veritas evincit. Denique et Paulus Rom. 16 de filio Dei exponit dicens illum contriturum Satanam sub pedibus nostris. Sic et epist. Hebr. de Christo exponit inquiens: Ut per mortem aboleret eum qui mortis haberet imperium. item 1 Iohan. 3. Ad hoc apparuit filius Dei, ut dissoluat opera diaboli. Sic et Irenaeus libro 5, et Clemens in Paraenetico ad gentes legit. et Epiphanius contra Ophitas. Taceo illud, quod ipsemet Deus sequentibus promissionibus in Gen. idem confirmet, ac declaret de ipso semine benedicto, et non benedicturo, non de muliere.

IRA, varia habet significata in Sacris literis, quae percurram. Primum enim dicitur de humano affectu, quo cor inflammato a bile sanguine excitatur ad repellendum et vindicandum offendentem. Multa huius significationis exempla passim in Sacris literis reperiuntur. ut Prover. 15. Vir fatuus statim indicat iram suam: at qui dissimulat iniuriam, callidus est. et Prover. 19, Responsio mollis frangit iram. Accipiturautem rarius in bonam partem: quin etiam inter opera carnis Gal, 5 numeratur, quia et perturbat mentem, ut non valde respiciat in Deum, et plerunque modum ac regulam aequitatis transgreditur. Aliquando etiam poenam aut loesionem ex tali affectu progredientem significat. ut Rom. 13, Magistratus est vindex ad iram. i. poenam. Et, Obedite magistratui non tantum propter iram, sed et propter conscientiam. i. non tantum propter poenam a magistratu imminentem, sed et ppter mandatum Dei. Rom. 3, Num est iniustus Deus, qui inferat iram? i. poenam. Ira pro suo effectu ponitur. Crebro usurpatur in malam partem, de pravo ac temerario iracundiae contra proximum affectu. ut, Ira viri iustitiam Dei non operatur, Iacobi 1. i. irati faciunt facta Deo non placentia ac grata. Sol non occidat super iram vestram, Ephes 4 Et Psal. 4. Irascimini, nolite peccare. cum enim non sit possibile, ne homo prorsus ad iram commoveatur, iubet Deus pios tum cohibere iri suam, ne in caedem, vulnera, maledicta, aut alias laesiones erumpant: tum etiam non diu eam detinere, sed ante solis occasum ex et de corde suo delere, et cum proximo in gratiam redire. Nam indulgendo irae, datur locus diabolo, ut iratum magis ac magis inflammet contra proximum, precationem impediat, et tandem ad laesionem eius impellat: Ephes. 4. Quare et Christus cum Matth. 5 cum homicidio coniungit. Est tamen aliqua etiam iusta ac Deo probata ira, quae praesertim ex officio progreditur, ut cum parentes, praeceptores, aut gubernatores suis subditis propter peccata irascuntur sicut et Moyses Aaroni et populo Israelitico iratus fuit Exod. 33, adeo ut tabulas Decalogi frangeret. Quare non sine causa Christus pravam et damnatam iram a iusta distinguit, inquiens Matth. 5. Si quis irascitur fratri suo temere. Ab homine porro hoc nomen, sicut et aliorum affectuum, ad Deum per metaphoram aut anthropopathiam transfertur: et significat alias ipsam Dei iustitiam legalem, ut Rom. 9, Quid si Deus volens ostendere iram fui

Vade retro

Vade porro