(23) Ex hoc inscriptionum selectu manifestum utique fit, si non omnia, saltem pleraque haec loca, quae in lapidibus sub rei publicae nomine occurrunt, nobiliora oppida, municipia et colonias fuisse, adeo quidem, ut marmorum interpretes in explicanda hac voce haudquaquam, ut alias solent, laborent, inter quos Reinesius copiosus alias et felix lapidum hariolator nec verbulum quidem fecit.

(24) Fabrettus vero in rem nostram diserte edisserat „Favent 70 et amplius inscriptiones in Grutero, quae in oppidulo quoque rem publicam agnoscunt, et nos in Labicana et in Oricula diximus“ videturque idem esse, quod in medii aevi urbium sigillis audit commune civium aut communitas.

(25) Si vero adhuc scrupulus cuidam haereat, ille Sextum Pompeium Festum audiat ita in hanc rem ad hoc verbum disserentem: „Eae nationes“ inquit „cum aliis rebus per avaritiam atque stultitiam res publicas suas amiserunt.“

(26) Quem textum viri docti de iuribus civitatum intelligunt, imo explicatius adhuc de his Cicero disserit, dum ita pronuntiat: „Utinam isto animo atque virtute in summa re publica nobiscum versari, quam in municipali maluisses.“