CroALa & LatTy: nodus

Nodus 77169 in documento leucht-j-epithalamium.xml

VIVA – VIVA EPITHALAMIVM HEROICVM IN NVPTIAS SERENISSIMI PRINCIPIS AC DOMINI DNI FERDINANDI ARCHIDVCIS AVSTRIAE, DVcis Burgundiae, etc: Comitis Tyrolis, etc: ducentis in uxorem foelicibus admodum Dei Opt: Max: superumque auspiciis, Serenissimam Dnam D. Annam Catharinam Mantuae et Montisferrati etc: Principem, Sponsam uirtute, indole, ac pietate eximiam, ornatissimamque uirginem: Ominis faustissimi, ingenuae debitaeque obseruantiae, summi honoris, syncerae fidelitatis, Christianique amoris ergo, in perpetuam memoriam: Musis bene fauentibus conscriptum: A M. IOANNE LEVCHT MVNderkingensi: Pastore Delmissingensi apud Ehingam Catholico Siccine Pierides, conanti pangere Carmen, dissiluit mea culta Chelys: nec Carmina promit? Siccine deliciae pereunt: nec laeta supersunt Gaudia? sed quam uena meis affectibus impar? Siccine Parnasi (miserum) sint limina clausa? Nec pateant fontes, quos circum Heliconia ludit, Tota cohors Citharis, Cithara cum Carmina miscent? Anne dolo fontes iam nos truculenta subegit Fortuna? ut Castris Phebi secludar amaenis? Ferte rogo, rogo ferte unum super omnia dona, Leniat ut saltem nostrum dulcißima uestra Numina, si potis est, hoc Carmen flectere quicquam: Aspicite antiquum miseris in rebus alumnum; Quis diues: Phoebi quem deseruere Sorores. Aspicite exangui faciem pallere colore, Quis roseus? uestris quem Sors amplexibus arcet. Aspicite alternosque pedes in Carmine labi. Quis numeris potis est, aptos contexere uersus? Ne placidae semper faueant Heliconis alumnae. Ergo fauete precor, si debita flagito uotis, Nec uestram insidians dextram fortuna retardet, sed quo (si candentia brachia tenditis ad me) Illa magis saeuit, magis oppugnate Sorores. Haec ubi supplicibus uix fudi carmina votis, Tum s ubito ante oculos micat ignipotens lux, Haud secus ac rutilus, cum Sol splendescit Eoo: Iam ( mirum) undique diuini spirantur odores; F lora uelut redolens Troiano spargit in agro; Dem oror; admiror lucem, demiror odorem; Atque l oco quamuis tacita formidine preßus Atta men adgredior propius, quae res noua, lustro: O]buius ecce uenit mitra redimitus Apollo Quem] longo matres rosea ceruice sequuntur, Ordi]ne fulgentes; magno comitante paratu Florib]us incedunt diuersicoloribus omnes Crine]s ornatae, nitidis comptaeque capillis: Vtque] comae florent sertis et iaspide serta Sic ia]m splendet iter gemmis, sic omnia rident: Dumq]ue propinquabant propius, lux ignea, acutis Ince]ndit radijs oculos, uisumque retorsit; Vndiq]ue tum primum me horror circumstetit; horror Mem]bra quatit gelidus; recto non ordine crines Confu]si uolitant humeris; praecordia terrent; Atque] timore coit cruor; et uox faucibus haeret; Iam su]m iamque cadens; aderat mox Diuus Apollo Meque ]manu prendens, circum caput omne micantes Dep]onit radios; uisum largitur ocellis: It pa]uor, itque timor; membris horrore caducis En] robur; capiti ceu pexi pectine crines Luc]ent; laetitia exiliunt praecordia quassa; Mo]xque patent fauces, sequitur fausto omine sermo. Cunct]a, etsi subito aspectu miranda uidentur Atta]men obtutu Diuuas defixus in omnes Sto, et blandis uerbis Diuum, Diuuasque saluto; Dum loquor, extemplo capiunt mea pectora flammas Quoque mage intueor (mirum) magis ardeo uultu: Iam tacuere omnes, alacris sic uocibus ultro: Dicite Sicelides, obtestor, dicite Musae, Cur tot ab aetherio, coelo venistis ad unum? Non equidem tali, o Divae, sum dignus honore. Curque Deum forma, terram accessistis opacam? Non hanc ferre potest, hominum natura caduca. Cur et Olympiacis, auro gemmisque micantes? Non tanti (nostis) radios splendoris ocelli Mortales tolerant, sed prae splendore liquescunt. Haec uix fatus eram, propius me carminis Auctor Cum Cithara, fidibusque accedere iußit Apollo, Surgit et e solio nitidis lucente smaragdis, Atque dat amplexus, mox oscula mollia figit; Amplexuque dato, uerbis sic fatur amicis: Pectore pone metus, multum Venerande Sacerdos Nos nec adire time, Aonij cupidißime fontis, Fontis aquam referunt comites Tripodumque ministri; Ecce tibi tua perfundent sitibunda labella AEthereo rore, et diuuino nectaris imbre, Vt scateant uersus, et sit tibi copia fandi. His dictis, mox ora premit; mihi copia fandi Conceßa, atque suis, hos uersus insero dictis: Agnosco certe factum, Pater optime phoebe, Factum quod precibus, factum quod mente petiui: Hinc mihi docta tulistis opem, o Latonia uestro Turba Sacerdoti; grates quas soluere poßum: Hinc mihi Parnasi frondosi et Delphica montis Limina grata patent; hinc stillant murmure riui, E quibus eloquij scatet haec modo Vena beata. Insuper ast memorate mihi, memorate Sorores, Cur nunc plus solitis, rutilus micat ignibus AEther? Cur quoque flamma nitore suo plus albicat auram? Cur aura ambrosium plus uertice spargit odorem? Cur cunctae gemmisque, auroque, ostroque nitentes Vestibus intratis? nova res mortalibus haec est: Cur crines sertis, cur iaspide serta coruscant? Cur montes, altas ubi Rhetia porrigit alpes AEre, quasi arboribus fuluum dependeat aurum, Splendidius fulgent? res est mirabilis Hercle: Vndique cur cantus animi foelicia laeti Argumenta sonant? et cur sic omnia rident? Pandite, quo mihi vobiscum sint gaudia tanta. Finieram monitus, nec longa silentia feci; Ecce sua Cithara ante alias pulcherrima Nymphas Nympha Thalia choro surgit; sic uocibus infit: Siste, tibi referam, celebri, dilecte Sacerdos, Carmine, cum Citharis (adsit clementia phoebi.) Quur regale decus, nostra et munumenta superba Visantur terris semper caligine nigris Et cursu insolito faveat quoque Firmamentum; Tu modo quaeso meis dictis attende benignus: EN iacet Austriacis, ubi pontem sustinet Oenus Regibus; Oenicolis quae nomine dicta Tyrolis Oenipontum: Vrbs est, syluosis undique septa Alpibus, eliciunt quae pondera magna metalli: Bello asper locus est, uallatis maenibus alta. Hac multum Archiducis venerabilis aula superbit; Aula est nobilium semper faecunda virorum; Diuitijsque potens, et Ciuibus aucta superbis: Et quod prae reliquis super omnia sydera tollo, Mansit adhuc stabili sub Relligione Parentum, Intemerata fides, tot iam celebrata per annos. Incolit hic nitidis ornata Palatia gemmis, FERNANDVS Princeps quem olim Regina creatum Edidit Vngariae generoso stemmate Regem Rexit Romanam, dum CAESAR laude Monarcham: Nomine quo fit, cum claro sit Sanguine cretus, Austriacam pietate Domum, cum laude gubernat: Nam uultu gravitas animi, et prudentia magna, Donaque candoris, magno hoc Duce digna, relucent: Virtutum primis fuit hic studiosus ab annis, Sectator veri, et rectae pietatis amator: Principe sub tanto felix Respublica dici, Rege sub hocque potest felix res Ciuica dici, Imperio cuius consurgunt prospera cuncta: Namque Fides illi, quam saecula prisca tenebant, Cordi est: Catholicam defendit Relligionem Et sequitur chari Regalia facta Parentis, Pacis cum seruet sanctißima foedera mitis. Summa Ducis quoque dexteritas, clementia summa est. Hinc quum Recta Fides, veterum et munumenta parentum Olli sint curae, populum feliciter auctum Ducit; et antiqua sub Relligione tuetur, In summa pace infractum stabilemque beatumque: Ergo quum Dux sit tantis virtutibus auctus Conseruetque suos tranquilla ut pace subactos Vnicus incumbit transcendere culmina Celsa Montisferrati Ducis atque Palatia clarae Vrbis Tiresiae, quam Mantua nomine dicunt, Immensa Ocnaeos ubi circuit unda nepotes. Regia progenies generoso hac Stemmate Virgo Gemmis nobilibus fulgens pulchrisque smaragdis Incolit excelsam Thebani Principis arcem; Nomine de cuius, clarißima Stemmata iactat: Est generosa sibi Mater, quae CESARIS olim Sancti FERNANDI Austriaca de gente creata, Perpetuo quorum Stirps laus et gloria fulget. Omnia possedit uirtutum insignia Virgo, Nam reliquas inter Regumque Ducumque puellas Stella uelut rutilans Virgo stirpe emicat una: Vtque homo corporea de forma quisque superbit Solum de specie externa quasi gloria crescat: Formae sic huius virtus cum foenore iuncta est: Ingenua haec probitate uiget pietate coruscat; Talis pura columba uelut quoque mitia gestat Corda, pudicitiae; uitae est exemplar honestae, Altus Candor inest, mens casta in virgine casta: Totam commendant facies, moresque benigni: Hinc illa Ausoniae merito est non infima gentis; Antiquum cum Dogma DEI ritusque parentum Rettineat veterum syncero mentis amore. Idcirco quum sit tantis quoque Regia virgo Natura ipsa, quam claro de Sanguine sumpsit Augustis modo dotibus et uirtutibus aucta Archiducum FERNANDVS, honos et gloria Princeps, Nexibus aeternis Socialis Foedera lecti, Nata hac Thebani cum Regis Virgine iungit, ANNAM dicunt hoc cognomine quam CATHARINAM Ac sic Dux foelix hodie fit Virgine Sponsus, Cum Sponso felix hodie fit Principe Sponsa; Sic summus uoluit coeli terraeque Monarcha Princeps, ut summusque hodie cum Virgine summi Ordinis, acciperet Sponsalia Sacramenta, Numen divinum quod rite ab origine mundi Sanxit; coniugibus primis dum talia mandat: Alma propago hominum patulum iam cresce per orbem, Sint ut, qui pietate colant, coelique potentem Et terrae, terram replete propagine semper: Restat dehinc socialis amor, qui pignora gignit, Et sic illius est finis, multas producere proles, Ne quoque deficiat sobole alma Ecclesia Sacra, Ardorem talem ingenuit sanctißimus idem Diuuorum Pater aethereus Dominaeque Ducique Vt generent claro generosos Stemmate Gnatos Cretos, omnia qui Patria pietate gubernent, Inuicto Austriaco, quae sunt iam subdita Regno. Sic sua gens mundo, crescunt sua pignora coelo. Hinc tibi causa patere potest, Venerande Sacerdos, Quur nunc plus solitis flammis micet igneus AEther: AEthere nam DEVS ad terras descendit ab alto Pulcher hymen Thalamosque aeterno foedere iunxit. Hinc tibi caußa patet, cum quaeris chare Sacerdos, Quur quoque flamma comis albis plus uerberet auram: Taedifer ille DEVS namque albicomantibus ornat, Taedis ac facibus, Thalamos, foedusque iugale. Hinc iterum tibi causa patet, cum quaeris Alumne, Quur aër liquidum, plus uertice spiret odorem: Vinctus Hymen sertis, nam sanctas floribus aras Aspersit templum, cum festa Hymenaea peregit. Hinc tibi cuncta patent quaerenti denique Vates Quur gemmis omnes, cur auro ostroque micantes, Egreßae coelo simus nos ordine Nymphae; Quurque comae sertis, et iaspide serta nitescant, Vndique cur resonent Cithare, cantusque, lyraeque: Connubialis Hymen, nam cum redimiret olentes Myrtho, quas veniens cum Sponsa Sponsus, ad aras; Baccis incinxit nos scintillantibus omnes; Et strinxit refugos sertis a fronte capillos; Iaspide quae florent; florent quae floribus illis; Quos neque deformat fluctu nymbosus Orion: Igniuomus terret nec saeuo Syrius aestu; Sed quos fons Aganippaea Permeßius vnda Irrigat atque perenni servat honore uirentes: Hinc sertis cinctae, ac auro radiante Coronis Venimus hunc ornare thorum foedusque sacratum. Hinc, Oeni iaciunt Alpes quae flumina circum Fulgidius splendent: Nam Diui en Candida Sponsa Fortunata opibus, auro, gemmisque coruscans, Ausonia aduexa est; Pontum, quem sustinet Oenus, Regali pompa, procerum comitante caterva: Vndique fulgentes clypeis armisque potentes. Ac ibi laetantes celebrant Sponsalia Festa. Hinc chordae cantusque placent, Cithareque, Lyraeque Iam quibus ad dulces Thalamos Hymenaea canentes Carmina, certatim iuuenes, mistaeque puellae Solenni pompa ducunt ad plectra choreas. Ergo tibi, quia cuncta patent, charißime Vates Hunc pietate Ducem ac una cum Virgine Sponsa Suscipe Carminibus (nam tanto dignus honore est) Atque suis Thalamis solennia dicito uerba. Interea Astrigerum cunctae ascendemus Olympum. Iam nunc ergo manum Vates mihi porrige dextram, Atque uale multum; tu Carmina pange sonora: Pangendo breuis, et laetus sis, incipe Carmen. SALVE diuino titulo dignißime Princeps SALVETO Pater, o Patriae Illustrissime Princeps SALVE flosque Ducum, splendor Sacra gloria salue SALVE Mecaenas, fautor, Dux alme Clientum. En tibi (sic me Musa docet) quod Filia Magni Ducitur in thalamos Ducis Illustrißima coniunx; Gratulor ex animo tibi, quodque Thalia precatur Pectore id ipse precor toto, tua caepta secundet Ille DEVS Pater et Rex omnipotentis Olympi. Hanc tu (nam sic fata uolunt) FERNANDE benigne Vlmus opaca uelut complexu Vimina Vitis Sic quoque dilectam studio complectere Sponsam: Namque DEO primus qui sancti est foederis Auctor, Pergrata est pietas, et fert relevamina vitae, Dum Sponsus Sponsam flagranti curet amore. Sic sic, o Princeps poteris traducere uitam Felicem, placidam, atque potenti Principe dignam. Sic sic o Princeps poteris de Stemmate Gnatos Gignere praeclaros belli, togaeque peritos. Sic Princepsque fouere potes moderamine Regnum Felici Austriacum, populosque Fidemque vetustam. O, nimium felix tantum sortita Regentem Es patria: hoc etenim uenient tibi saecula fausta. Gentibus ergo simul tanto de Principe grator Quos Regno acceptos Patria pietate gubernat. Iam nunc sponsa uenusta, ueni CATHARINA uirago Ecce tibi (sic Musa iubet, quae carmina prompsit Et genus et stirpem, dotes, cum laude canora) Gratulor ex toto, quo fundo pectore, Carmen Quod tibi Sponsi tanti, hodie lux candida fulsit: Quod et origo thori Diuum pater et hominum Rex Promißamque fidem sancte, foedusque iugale Sanxerit aeterno, Sanctus pietatis amore. Ergo iam CATHARINA Ducem tu faemina Princeps Dilige corde tuum, ceu CHRISTI dogma requirit: Dilige ceu castum, coluit Susanna maritum: Dilige ceu Rebecca pium dilexit Isaacum: Obsequij exemplum Saraeque imitare fidelis. Namque DEO tanti qui sacri est foederis Auctor Pergrata est pietas, et fert solatia vitae Dum Sponsum Sponsa ardenti ueneratur amore. Ergo sis facilis, pia, clemens, dulcis Alumna, Vt te larga parens rerum natura creauit. Sic etenim poteris moesto deponere curas Principis e corde, ac animum exhilarare disertis Verbis, dulciloquo semper quae fondis ab ore: Interea fac, dante DEO pia pignora gignas Pignora, quae sint moribus informata benignis; Vt sapiant teneantque fidem, et munumenta Parentum. Iam FERNANDE simul clara cum Principe, Princeps, Ambo ad me placidum vultum, faciemque benignam Vertite; et extrema haec, rogo, pectore condite dicta: Vos nunc Austriaci Illustrißima lumina Regni Iungite felices sub sancto foedere dextras; Vt DEVS hanc legem, sancte quam condidit ipse, Confirmet; nemo et dirimat, quam Conditor ipse, Numine sub cuius uiuunt modo cuncta creata. Perpetuos igitur sociali foedere iuncti Viuite concordes. felices uiuite in annos: Archiducale decus uestrum quo crescat in orbe Vestraque stelligero, succrescat praemia coelo. Iam non plura canam: nam quae tua gloria Princeps Coniugis atque tue spacioso fulget in Orbe, Vincit Musarum plectrum; mea Carmina vincit. Attamen haud spernes, quod mente exoptat alumnus, Cum tua vota meis, mea sint quoque consona vota: Haec ergo placido accipias mea munera uultu, Nec mihi, nec Fratri clementem subtrahe dextram; Quod tu si facies, facies Auctore monente PAVLO ZENTNERO qui clarus uiuit in Aula Oenipontana; et tractat cum laude Secreta. Interea felix Dux Illustrißime uiue Atque thorum vestrum regat est qui Trinus et Vnus. Laus DEO Virginique Matri pijßimae, et Coelicolis omnibus.