CroALa & LatTy: nodus

Nodus 782346 in documento djurdjev-i-margarita.xml

Qua Deus humani cordis venetur amores, Et curis homines ab inanibus avocet arte, Et quibus errantes vitiorum in tramite curvo Ad rectum virtutis iter, moresque pudicos Gaudeat inventis trahere, ac sibi jungere mentes 5 Margaris Ethruscae docuit non ultima gentis Gloria, Cortonaeque decus. Nam turpibus olim Cypridis illaqueata dolis, ac perdita luxu, Lethiferoque diu scelerum sopita veneno Per cladem infausti male quem dilexit Ephebi, 10 Perque ministerium catuli (mirabile dictu) Admotam sibi sensit opem miserantis Olympi. Scilicet extincto meliorem e corpore vitam, Purgatumque jubar Libitinae traxit ab umbris, Et grave Taenarii renovata repente Tyranni 15 Excussit cervice jugum, fletusque salubris Abluit informes maculas felicibus undis. Numinis illa quidem, vitaeque oblita perennis Pronaque in exitium laxaverat ante nefandis Fraena cupidinibus, paphioque imbuta veneno 20 Pestiferam blandis efflare leporibus auram Molliaque Idaliis juvenum subvertere corda Artibus, et captare animos gaudebat inertes Illecebris vocum, et pellacis lumine frontis Inter mille Procos: unum tamen illa tenaci 25 Turpis amicitiae sibi nexu obstrinxit amantem. Huic male conceptos devovit pectoris ignes, Arbitriumque tori, et cordis permisit habenas, Ast alios fictis fallebat subdola Circe Verborum officiis, et spe lactabat inani. 30 Hinc dolor impatiens Rivalibus invida strinxit Pectora, nec saevus potuit lentescere livor, Donec ad insidias conversus, et horrida caedis Consilia, aggressusque nefas hostilibus armis Invisam caput exitio demersit acerbo. 35 Interea miseri, quem caeco ardebat amore, Margaris ignorans juvenis lacrymabile fatum Hunc de more domi sub opaca tempora noctis Expectabat iners, jamque irrequieta morantis Damnabat seros reditus; cum forte reclusi 40 Liminis irrumpente aditu in penetralia tecti Vidit amatoris catulum, cui saepe benigno Colla fovere sinu, et manibus mulcere solebat; Hunc, velut adventus verax intraret herilis Nuncius, excipiens hilari male credita vultu 45 Foemina, porrectis refugum prensare lacertis Nititur, et blandae compellans murmure vocis Urget ad oblatam digitis crepitantibus escam. Bellua sed nullis, quamvis mansueta, movetur Blanditiis, oditque dapes, atque omina laeva 50 Portendens querulis implet latratibus auras. Certaque ubi insoliti dedit argumenta doloris Dentibus apprehendit summae per cycladis oram Margarida, et lento trahit extra limina gressu. Illa sibi ingratos primum divellere morsus 55 Contendit, sonituque canem terrere minaci, Rictibus at limbum nequit extorquere ferinis, Aut ullo, quamvis luctata, refigere nisu Arrepta semel infixos in veste molares. Ergo vel instinctu Superum, vel noscere sortem 60 Infausti cupiens quod mens ignara timebat Ominis, indulget catulo, sequiturque trahentem. Tunc fera vestibulo, foribusque evadit apertis Atque per obliquum sensim vestigia callem Promovet, et secum gradientem, ac veste retentam 65 Mordicus, ancipitemque rei novitate Puellam Ducit ad informem clivum, quem plurima circum Semita, multiplici anfractu fallentibus aptum Fecerat insidiis; illuc nam caeca viarum Evolvunt se per varios divortia flexus. 70 Hic velut ambiguo subsistens bellua gressu Incipit insanum rauco renovare dolorem Latratu, capitisque locum spectantis in unum Triste aliquid tentat ferali ostendere nutu. Margaris indicio canis excita protinus illuc 75 Lumina convertit, cum sparsam caede recenti Cernit humum, tepidoque madentia saxa cruore. Non procul inde hominis per vulnera dira perempti Comperit aggesto revolutum in stramine corpus. Nox erat, et puris per Caelum cornibus ibat, 80 Horroremque suis tenebrosum argentea Phoebe Lenibat radiis; tunc obruta tabe fluenti Sanguineisque notis confusa cadaveris ora Observans mulier sublustri noctis in umbra Discernit, quamvis lacerae discrimina formae 85 Et sibi dilectos extincto in corpore vultus Deprehendit juvenis, quem deperit. Ilicet omnis Fugit ab ore color, riguitque in pectore sanguis, Et subitus dolor attonitam stupefecit amantem. Horret in obtutu defixa jacentis, et aegram 90 Atrocis lethi genus, excidiique cruenti Improvisa oculis mentem percellit imago: Nam videt immani perfossum vulnere pectus Et laceros ictu numerosae cuspidis artus, Squallentesque genas, demersaque lumina tabo, 95 Et fixum caput, et foedatos sanguine crines. Tum vero interius radiis afflata superni Luminis expendit fluxae male fida juventae Gaudia, fortunaeque vices, aevique fugacis Praecipitem cursum, mortisque adamantina jura, 100 Et male consumpti numquam reparabile damnum Temporis, ac turpi contracta piacula luxu. Insuper obscaenae reputat mala germina labis, Quotque repentinas ferat execranda voluptas Mentibus incautis clades, quam tristis amator 105 Excipiat blandos sceleratae Amathuntidos aestus, Ut gravis a tergo vindicta nocentibus instet, Utque sub obscuro non exorabilis Orci Carcere mortiferum scelus intempesta premat nox, Sulphureusque rogus flammarum gurgite nigro 110 Torqueat. Haec secum tacito dum corde revolvit, Aeternaeque trahit documenta salubria vitae Corpore ab exanimi placide illabentis amicas Numinis ad voces, et vivida lucis obortae Fulgura, lethaeo velut experrecta sopore 115 Se sibi restituit, mixtumque pudore dolorem Concipiens et servitium indignata nefandum Matris Acidaliae, scelerumque tenacia vincla, Dat gemitum ingentem, rupitque has pectore voces: "Huccine sollicitae recidere Cupidinis artes? 120 Huc vigil evasit nostri solertia luxus? Exitus hic tandem fuit infelicis amoris? O quam dira meis Echate spectacula pandit Luminibus! Quis tam subitae necis extitit auctor? Quaeve procella furens hanc per tot vulnera caedem 125 Explicuit? Num per latebrosa silentia noctis Praedatorum atrox manus intercepit inerme Corpus, et effuso quaesivit sanguine lucrum? An gravis, insanoque repente coorta tumultu Rixa minus validum stravit certamine pectus? 130 Sed quid ego, veluti nihil huic obnoxia culpae Lugubris excidii causam, artificemque requiro? Ni mea mens refugit veri deprehendere lucem, Me penes inveniam truculentae semina cladis. Heu te noster amor, juvenis miserande, peremit, 135 Suffecitque tuis Rivalibus ipse malignam Invidiae segetem, quae tandem fellis acerbi In tua vipereum convertit funera virus. Tu modo vulneribus concisus, et horridus atra Sanguinis infecti sanie, et caligine mortis 140 Hic nuda Jove sub gelido procumbis arena Infidae monumentum ingens et fabula sortis! Ast ego pestiferis corrumpere flatibus auras Pergo nocens, vitamque traho sine vindice poena, Mancipium Veneris, scelerumque immane barathrum, 145 Dedecus Ethruriae, et juvenum crudelis Erynnis? Nec laesi toties furor aetheris igne trisulco Me petit, at vasto tellus absorbet hiatu? Ecquis erit scelerum, et probrosae terminus artis? Luxuriaeque modus? Mea quando lacessere Caelum 150 Desinet improbitas? Satis heu petulantibus ausis Jura pudicitiae laceravimus; et sub Averni Legibus ignavos vitae traduximus annos. Sat lustris, Hereboque datum; jam turpia mentis Vincula, et indecores Erycinae abrumpere nexus 155 Tempus adest, animique graves abstergere noxas. Sed quae tot sordes lutulentas flumina possunt Abluere? Aut quae lethiferis panacea medelam Afferet ulceribus? Prece qua flectemus Olympum? Et quibus ultricem votis placabimus iram 160 Numinis infensi? Vereor, ne victa protervis Sit jam criminibus Superi patientia Regis, Neu gerat ille meis obstructas vocibus aures. Fac tamen his veniam velit indulgere precanti: Num poterit veteres cultus abolere pudendis 165 Foeta libidinibus meretrix, et marcida luxu? Difficile est rectam curvis inducere formam Moribus, et mollis diuturna relinquere vitae Gaudia: Sero potest animus dediscere longo Tempore quae didicit; me nexibus urget ahenis, 170 Obstrictamque sibi tenet imperiosa voluptas, Et mea non patitur vitiorum emergere turpi Colla volutabro. Sequar ergo nocentibus amens Perdere blanditiis homines, contemnere Divos, Crimina criminibus cumulare, in Tartara prono 175 Praecipitare gradu, corpusque, animumque nefandis Commaculare notis, miserosque involvere tristi Clade Procos? Nec me patefacti limina Ditis, Strictaque Divinae terrebunt fulmina dextrae? Nullus in effronti gignet pudor ore ruborem, 180 Obscaenaeque sitis numquam satiabitur ardor? Infelix Cypriae malesano e pectore pestis Extirpare fibras cupio, et convertere gressus Quo vocat arcanum speciosi lumen honesti, Virtutisque decor; sed me consueta retardant 185 Flagitia, et pravus mentem sibi mancipat usus. O utinam numquam vitalia munera lucis Hausissem, vel me Genitricis ab ubere raptam Oppressisset atrox manibus Libitina cruentis, Aut ad inane chaos penitus resoluta reverti 190 Huc possem, fuit unde mihi genitalis Origo! Ah pereat funesta dies, qua forma virilis Lubrica foemineis oculis mea lumina traxit!" Vocibus his tacitas noctis dum verberat umbras Margaris, et variis curarum fluctuat undis, 195 Ecce repente novae jubar increbescere lucis, Atque per aerios tractus in nube corusca Nympharum superis delapsum sedibus agmen Conspicit; his candens humeros circumdat amictus, Flavaque sidereis decorantur tempora sertis. 200 Dux praeit, et pulchro unanimes regit ordine nymphas Leniter austero spectabilis ore virago Quae lacrymis gracilem vultum suffusa decoris Intima jucundo testatur gaudia fletu. Hujus adoratum felicis dextera signum 205 Fert Ligni, quo parta salus mortalibus aegris, Pulsaque ramosae fuerant contagia labis; Laeva salutiferi gerit instrumenta doloris, Multiplici adstrictum nodo, fidibusque retortis Conflatum, et multo profusum sanguine flagrum, 210 Cingulaque ex chalibis contexta rigentibus hamis, Quae superi effinxit labor ingeniosus amoris. Haec ubi formosae moderatrix Diva catervae Margaridos stetit ante oculos, coetusque nitentis Explicuit pompam, dictis ita fatur amicis: 215 "O quae divinae libare crepuscula lucis Incipis, et foedos e corde cupidinis aestus Excutere, ac flammis uri melioribus optas, Margaris, Astrorum, summique haud parva Parentis Cura, quidem Paphii vinclis indigna Tyranni, 220 Quis modo te vanis rerum timor anxius umbris Terret, et ancipitem cogit diffidere Caelo? Numquam perpetuae spes intercisa salutis Est homini, quodcumque nefas admiserit. Omnes Vincit inoccidui noxas clementia Regis. 225 Nonne vides, quibus ille tuum vestiget amorem Artibus? Ecce feram veluti capturus agrestem Venatoris obit munus, catulumque sagacem Impulit, ut traheret luctantem in retia praedam. Me quoque ab aethereis demisit providus oris, 230 Ut pretiosa tuis praebens opobalsama vitae Vulneribus, medicamque manum, te faucibus Orci Eximerem, facilemque aditum superare juberem Ad veniam cunctis defleta labe patentem. Illa ego, quae scelerum nocuos exscindere sentes, 235 Amissumque animis primae integritatis honorem Reddere, et obstructos Caeli recludere postes, Atque suis dextram soleo viduare Tonantis Fulminibus, Metanoea vocor: Nam turpiter actae Mortales doceo commissa retexere vitae: 240 At post naufragium per amari gurgitis undas Nantibus, ac dulcem ripae quaerentibus oram Altera sum tabula, optatum contingere pacis Littus, et insanis vitiorum enare procellis, Auspice me, facilis labor; eventuque secundo 245 Multi illum juvenes, multae subiere puellae. Aspice quae nostrum tangat latus agmine denso Nympharum numerosa cohors. His mollibus olim Mens adjecta Procis fuit, et lasciva juventus: Ut tamen aeterni spirantem Flaminis auram, 250 Intimaque arcanae senserunt murmura vocis, Protinus incestos generosis ignibus ignes Mutavere, pio redimentes crimina fletu, Conversoque gradu virtutis calle reducto Ad Caelum tenuere viam, mea signa secutae. 255 Illa, vides, et quae procero supereminet omnes Corpore, et antiquae pretiosa piacula labis Gestat odoratos alabastro in divite succos, Magdalis est, nostras inter celeberrima Nymphas, Magdalis arguto quondam insidiosa lepore 260 Cordibus Isacidum Siren, phalerataque pestis Gentis Idumeae, et sancti fax blanda Sionis. Haec tamen humana postquam sub fronte latentem Divertisse Deum Solimaei ad tecta Dynastae Novit, et instructae convivam accumbere mensae, 265 Ilicet effuso currens per compita gressu Hospite ab aeterno cultas penetravit in aedes, Divinisque obversa tenens vestigia plantis Has liquida ex oculis profusae aspergine lymphae Abluit, extergens crinali verticis auro, 270 Insuper Assyrium sacris effudit amomum, Osculaque impressit pedibus, voluitque nocentis Luxuriae fomenta pio servire dolori. Nec prius egregiis, quae pectoris ardor obibat, Destitit officiis, quam servatoris amici 275 Veridico veniam, pacemque reservet ab ore. Quae sequitur fusco mulier speciosa colore (Infuscavit enim labor hanc, annosaque virtus Sole sub ardenti) Maria est Aegyptia proles. Natalemque sibi monstrat cognomine Terram. 280 Haec infame prius vixit Memphitidos orae Dedecus, et Pharii scortum vulgare Canopi, Seque Palaestinam tendentibus aequore Nautis Addidit oblato persolvens corpore naulum. At postquam Solimae sacram pervenit ad Urbem 285 Excita prodigiis, subitoque exterrita casu Traxit ab attonitae mentis terrore salutem. Nam qua Caesareo Crux exaltata triumpho Luce colebatur, se Numinis aede repulsam Impete ab occulto sensit, vetitamque verendi 290 Gressibus impuris temerare sacraria Templi; Tunc se telluris velut execrabile monstrum Detestata, gravi simul icta dolore, minacem Vindicis ut Caeli plorando averteret iram, Ex oculis lacrymarum imbrem profudit amarum. 295 Supplicibus tandem votis, gemituque diserto Implorans Divae Genitricis amabile Numen Obtinuit proclivem aditum ad delubra Tonantis: Acres inde suo repetens de corpore poenas Invia Jordanis deserta petivit, et antris 300 Abdita sylvarum, Caeloque objecta rigenti Ac rabidum Canis aestivi perferre laborem Sueta quaterdenos exegit fletibus annos. Aspice et alterius Mariae submissa decenter Lumina, et eximio vultus candore micantes. 305 Hanc Patruus falsae seductam fraude Monastae Artibus insuetis (nam quas non invenit artes Ingeniosa piae solertia mentis?) honestos Impiger ad cultus ex pristina septa reduxit. Scilicet ut raptam sibi vulturis ungue columbam 310 Deseruisse sacri cognovit claustra recessus, Continuo setosum humeris rejecit amictum, Splendentique rudem mutavit veste lacernam, Et flavos capitis crines, rutilumque galerum Imposuit, membrisque novos aptavit honores, 315 Ac se cultorem veterem squallentis Heremi Occultans, lascivum habitu simulavit Amantem. Mox iter ingressus vicos lustravit, et Urbes Degenerem longa quaerens ambage Puellam, Nec requiem membris dedit ille, modumque labori 320 Donec in hospitio reperit cauponis avari Foedum exercentem venali corpore quaestum. Olli tunc Patrui sub nomine viscera Patris Exhibuit, tenerumque senex patefecit amorem; Ac tandem victam precibus, lacrymisque relictae 325 Impulit, ut secum remearet in abdita rupis. Te quoque delusae mentis malus abstulit error, Aspersitque tuo labem, Theodora, pudori. Tu tamen, ut semel admisso pro crimine poenas Pendere liberius posses, taciturna petisti 330 Tecta Monastarum, fragilem sub veste virili, Et ficto celans Theodori nomine sexum. Sed te frontis honos, et forma decora patentem Insidiis fecit muliebribus: Ore procaci Foemina, quam simulata viri decepit imago, 335 Cum tua nequidquam tentasset corda, repulsae Impatiens crimen convertit, teque suorum Dedecorum artificem finxit, prolisque Parentem, Quam per flagitium Cyprio tulit improba furto. Ergo piis expulsa Penatibus, et sub aperto 340 Aethere sylvarum latebris, ac rupibus exul, Evulsis inopem quaerens radicibus escam, Suppositumque fovens infantem lacte ferino, Flevisti veterem culpam, verumque piavit Criminis haec falsi diuturna infamia crimen. 345 Hic et Pelagiae rutilantia conspicis ora, Quae scelerum pelagus, probrumque Orientis, et ingens Incautae laqueus fuit, exitiumque juventae; Divini tamen eloquio Praeconis, et ictu Fulmineae vocis perculsa salubriter omnem 350 Protinus abjecit luxum, sacrataque gressu Numinis in Caelum reducis, viridantis Olivae Ad juga perrexit, rigidique ibi clausa sub alvo Pumicis in sua membra truces exercuit iras. Thaida quin etiam cernis, cui turpia vitae 355 Crimina deflenti modici sub carcere tecti Insignem super astra torum, et pretiosa parari Stragula sylvicolae Antoni cognovit Alumnus; Cumque manere suum tam splendida dona magistrum, Atque viri meritis ingentibus aequa putaret; 360 Non illi, magnis quamvis virtutibus aucto, Thaidos , at lacrymis haec invidiosa referri Praemia, et hos tribui meretrici audivit honores. Quid reliquas memorem, mea quae vexilla sequuntur, Quasque dolor vindex evexit ad aethera Nymphas? 365 Harum ut tu vitae insanos imitata prioris Hactenus es risus, nunc sanum imitare dolorem, Et scelerum ultrices poenas. Dolor intima cordis Occupet, et calidum distillent lumina rorem. Non etiam gemmis Caelum est venale, nec auro, 370 At lacrymis, gemituque pio, purgantibus undis, Quas ab inexhaustae bonitatis amore profectus Eliciat maeror: Deus est justissima merces; Una emitur lacryma, qui crimine perditur uno. Adde, quod est ingens culpam lugere voluptas, 375 Veraque lustralem comitantur gaudia fletum; Nempe salutaris liquor hic dum proluit ora Largus corda novae dulcedinis irrigat imber. Et dubitamus adhuc grato indulgere dolori, Aut timor est pretiosam oculis effundere lympham?" 380 Haec effata flagrum, et sacri gestamina ligni, Balteaque exertis mucronibus aspera tradit Margaridi, munitque inopem caelestibus armis. Utque novae nutantem animum firmavit Alumnae, Subtraxit vultus, tenuesque recessit in auras, 385 Formosaeque simul se subtraxere sodales. Margaris eloquio Divae recreata vigorem Concipit insuetum, et, nigrae caliginis umbras, Nubilaque ambiguae sentit vanescere mentis. Protinus est animo castis ardente favillis 390 Ejurata lues, excussaque pectore Cypris. Arrident oculis poenae instrumenta salubris, Aethere quae summo delapsa reliquit Amazon. Ergo avidis Mulier jam non Cythereia labris Oscula dat flagro, rigidaeque dat oscula zonae, 395 Et Crucis augustae simulacrum amplexibus ambit. Gaudet, amat, sperat, dolet, indignatur, et inter Cordis anhelantis suspiria talia fatur: "O firmum nostrae columen, Metanoea, salutis Accipio tua dona libens; mecum illa manebunt, 400 Hic dum vitalis mihi suppetet halitus aurae; Tu, bona Diva, meos in Caelum dirige gressus, Perpetuos oculis lacrymarum suffice rivos, Fac resoluta fluant liquefacti viscera cordis Fontibus e geminis, semperque doloris acutos 405 Mens heu! tot scelerum sibi conscia sentiat ictus. Vos quoque, felices animae, quas nuper ab axe Detulit huc Pietas, errantem ducite recto Tramite, vos nostris castum inspirate medullis, Quo post purgatam labem exarsistis, amorem. 410 Tuque adeo, quae caeca meae vesania mentis Laedere sustinuit, Rex o pulcherrime Divum, Heu sero dilecte mihi, tu, parce, fatenti Crimina, et oranti veniam; Tibi namque vetustus Parcere supplicibus mos est, gemituque reorum 415 Flecteris, et nullum complexu excludis amico. Execror illecebras turpes, artemque nefandam, Devoveo Cypridem, detestor, et horreo quidquid Persuasit blandus furor, et malesana libido. Laesum, Dive, tuae stat majestatis honorem 420 Ulcisci, et meritas scelerum tibi solvere poenas, Stat nocuos torquere diu cruciatibus artus: Hostili mea probra odio, semperque recenti Persequar, et mecum ipsa geram implacabile bellum. Tu, sine quo nostri languescet pectoris ardor, 425 Et cadet exilis primo in certamine virtus, Adde animo vires, et fortibus annue coeptis. Numine fulta tuo, dextraque innixa potenti Margaris haud umquam succumbet fraudibus Orci, Degeneri nec mente tuos desciscet ad hostes, 430 Te stabili colet obsequio, et tibi serviet uni." Dixit, et immotum conversae ad sidera mentis Propositum tenuit, lacrymisque, et sanguine noxas Perstitit eluere, et mendacis gaudia vitae Flectere suppliciis, donec compage soluta 435 Corporis exultantem animum poscentibus astris Reddidit, et numerum Nymphis caelestibus auxit.