CroALa & LatTy: nodus

Nodus 695933 in documento marul-mar-carmina.xml

PRIGODNI I POLITIČKI EPIGRAMI

De uirtute animique pręstantia Dominici Manlipetri, Venetę classis pręfecti, cum Pisas obsedione liberauit iuuitque frumento Pisa, Fluentinę quę multo tempore genti Seruisti indignum ferre coacta iugum, Gaude! Nam Venetum tibi parta potentibus armis Libertas ueteri sorte rediit melior, Libertas auro, gemmis quoque charior Indis Et uitę cunctis anteferenda bonis. Hanc tibi dum rursum conatur ut auferat hostis, Obsedit portus undique classe tuos. Introclusa maris fuerat uia; coeperat ęgra Heu miseros ciues solicitare fames. At Manlipetri bello ducis inclyta uirtus Affuit et tantos iussit abire metus. Irrumpens celsas humili myoparone puppes Dispulit — o, magno dignus Achille uigor! — Atque hinc ingentem frugum uim contulit urbi — 15 O, pietas nullo non recolenda die! Huic geminum debes (nec fallor), Pisa, triumphum: Hostem a te pariter qui fugat atque famem!

Autor et Cęsar Autor: Quo, Cęsar Germane, ruis? Cęsar: Peto regna Latina. Autor: Vade, sed in Venetos arma mouere caue. Cęsar: Cur mi hoc suades? Autor: Toracis tegmen Hiberi Et Galli cristas pignus amoris habent. Cęsar: Ast mecum est pręsul Tiberinę Iulius urbis. Autor: Huic fidis, Venetis qui dedit ipse togam? Cęsar: Cui ergo fidam? Autor: Illis. Cęsar: Dic quo. Autor: Munera pacis Da; uitas nisi des, oppida, crede, dabis.

De Leone X. Pontifice Maximo Florentino de Medicum familia Ipse Deus Medicem clarum pietate fideque Ecclesię iussit totius esse caput Atque uolens illi dare congrua nomina dixit: »Tu decimus posthac, tu Leo dictus eris! Iste etenim numerus numero est perfectior omni 5 Nobiliorque feris omnibus ista fera.« Gaude igitur, Medices, tibi conuenit ampla potestas: Conuenit et meritis nomen utrumque tuis.

In Medicem Leonem X. Pontificem Maximum Ducere securas ad pascua lęta capellas Pastoris cura est officiumque pii; Desertoris opes pecudes et ouilia tota Tradere raptori dilanianda lupo. Tale nefas Latiis admisit Iulius oris Dissidio perdens oppida, cęde ciues. Successit Medicę Leo proles inclyta gentis Dum petitur tantis apta medela malis. Conueniunt placidi stirpis cum nomine mores Et mens non belli, sed studiosa togę. Ergo Italo Mauors quę uulnera contulit orbi Sanabit Medici cura benigna patris.

Pro sanctissimo patre Leone X. Pontifice Maximo oratio Pontifici da, Christe, tuo quę posco Leoni: Apta illi et populis commoda posco tuis. Ecclesiam regat ille tuam moderamine tanto »Non possum melius« dicat ut ipsa »regi«; Commissisque sibi gregibus sic pręsit, hiantes 5 Vt procul a caulis cogat abesse lupos. Illo autore feri tollantur pręlia Martis Et iam pacis amor pectora fida liget. Illius auspiciis uicti domitique prophani Sub leges nostrę religionis eant. Illo iter in cęlum post hęc monstrante fideles Dimissis terris regna beata petant. Talia si dederis, non soli, Christe, Leoni, Sed cunctis sequimur qui tua signa dabis. Est commune bonum quicquid conceditur uni: 15 Omnes membra sumus, omnibus ille caput.

Pro Adriano VI. Pontifice Maximo ad Christum oratio Pontifici da, Christe, tuo quę posco Adriano: Apta illi et populis commoda posco tuis. Ecclesiam regat ille tuam moderamine tanto »Non possum melius« dicat ut ipsa »regi«; Commissisque sibi gregibus sic pręsit, hiantes 5 Vt procul a caulis cogat abesse lupos. Illo autore feri tollantur pręlia Martis Et iam pacis amor pectora fida liget. Illius auspiciis uicti domitique prophani Sub leges nostrę religionis eant. Illo iter in cęlum post hęc monstrante fideles Dimissis terris regna beata petant. Talia si dederis, non soli, Christe, Adriano, Sed cunctis sequimur qui tua signa dabis. Est commune bonum quicquid concesseris uni: 15 Omnes membra sumus, omnibus ille caput.

De Gallis et Hispanis inter se bellantibus Inter sese odiis nimio furore calentes Gallus et Hispanus bella cruenta gerunt. Infensus genti Maumetes Christicolarum Nititur imperio subdere cuncta suo. Hi cum se multis consument cędibus, ille — Ille sui uoti quid nisi compos erit? Si tam grande nefas cupiunt uitare, necesse est Placatis animis foedera pacis ament, Viribus et iunctis communi protinus hosti Occurrant: nullam res petit ista moram. Ille etenim reliquas properat disperdere gentes, Vnus qui mundi plurima regna tenet.

In discordiam principum Christianorum Mus et rana lacu medio dum pręlia miscent, Alter in alterius damna suprema furens, Prędę auidus miluus luctantes cernit ab alto: Deuolat et rostro pręndit utrumque suo. Talia fata manent nostros (mihi credite) reges Inter se Martis dum fera bella cient. Exausti alternis fuerint cum cędibus omnes, Irruet in uacuam barbarus hostis humum. O utinam falsus uates sim uerbaque uentus Nostra ferens auras dissipet in tenues! Sed nisi discordes iungat commune periclum, Phoebea fient uera magis tripode!

Domino Ioanni Baptistę de Molino Spalati prętori bene merito Qui Christum profudit aqua Baptista uocatur Atque eadem noster nomina prętor habet. Alter sanctus erat, iustus nunc dicitur alter: Ergo ut nominibus, sunt ita laude pares. Illius est merces cęlum; speramus et istum Consortem cęli participemque fore. Tale bonum capiet, cum terram liquerit olim, Sed iuuat et terras ut colat ipse diu.

Ad inclytum uirum Andream Grittum Venetorum principem bene meritum nuperrime creatum Placatis animis et uerso numina fato Subsidium nobis auxiliumque ferunt. Nanque deum nutu lectus mihi, Gritte, uideris, Vt pręsis Venetę prospiciasque rei. Quis te nobilior? Quis te formosior uno? Quis quoque te notus Marte togaque magis? Certas cum magno fama uirtutis Achille, Cęsar es officiis Attiliusque fide. Iam sperare licet, quod non sperauimus ante, Principe sub tali prospera cuncta fore.

In laudem eiusdem Si qua fides uatum, formosus Parthenopeius, Prouidus ingenio dux Itacensis erat. Inuicta uirtute ferox memoratur Achilles, Hannibal armorum pręditus arte fuit. Munificus Cęsar, Cicero sermone disertus, Felici Croesus sorte beatus erat. Tempora temporibus ne cędant nostra uetustis, Vnus, quę multis sunt data, Grittus habet: Formosus, prudens, animosus, Marte probatus, Largus opum, dulci nobilis eloquio. In dubiis usus fortunę munere rebus Totque bonis fultus culmen honoris adit. Nam Veneti imperii summa est in sede locatus Cunctorum uotis consilioque patrum. Quis non iam tandem speret sub principe tali Stamine Parcarum prosperiore frui?

Quod omnia prospera sperare liceat Andrea Gritto Venetorum principe Spirabit faciles Venetis pater Eolus auras Neptunusque fauens ęquora tuta dabit; Flaua Ceres fruges et dulces Bromius uuas Incipient larga suppeditare manu; Ditabit merces quęstu Mercurius amplo: Hic etenim lucris fertur adesse deus; Pręstabit claros uicto Mars hoste triumphos Et Venetum domitus uiribus orbis erit. Annuet his magni magnus regnator Olympi Et rata, quę fieri uiderit, esse uolet. Nil non sperandum est Andrea principe Gritto, Omnes quem pariter diique hominesque colunt.

Ad Clementem VII. Pontificem Maximum Pontifices magnos modico discrimine binos Ex una excitos uidimus esse domo. Vna domus Medicum tanto lętatur honore Prima Fluentinos inter habenda uiros. Est et in hoc Medicum nobis uenerabile nomen 5 Quod bello oppressis omina lęta dedit, Scilicet ut Medices pręstet medicamina plagis Quas infert nobis perfida barbaries. At nisi succurrat regum uis tota piorum Nequaquam Medicum gens erit una satis. 10 Hac ratione tamen nobis potes ipse mederi Et tanto, o Medices, obuius ire malo, Christicolam populum si cogas foedus in unum Turcarum ut ualidas frangere possit opes. Hi sunt qui cupiunt cunctos delere fideles Et uiolare tuo templa dicata Deo. Hi tibi commisso generi fera bella mouentes Desistunt nullo carpere nostra die. Hi pecus atque homines prędantur, cędibus instant Vdaque de nostro tela cruore gerunt. Pignora ab amplexu miserorum rapta parentum Suscipere erroris dogmata plena iubent. Christo igitur geniti Maumetica sacra sequuntur Et qui saluari debuerant pereunt. Quid fiet reliquis, quando pars maxima nostrum 25 Vrgetur tantis opprimiturque malis? Efficere ergo tuum est, cum sis caput omnibus unum, Omnes ut pariter foedera pacis ament, Vnanimesque ferum properent mordere tyrannum Qui sibi nunc uni subdere cuncta parat. Vnanimes Deus ipse iuuat, discordibus obstat, Nec nisi pacatis prosperitate fauet.