CroALa, 2024-04-29+02:00. Nodus 685059 in collectione croala.
Functio nominatur: /node/croala/685059.
§.49. Status Actualis Fabricarum metallisticarum.Metallisticae Fabricae ad
Ferreas Cupreas , et sic dictasNorimbergenses ferme revocantur. Fornacem ferri Liquatoriam unam tantum in Relationibus memorari plures tamen existere iam supra dictum est. Determinatum tamen earum Numerum tuto statuere non licet. Ferri-Cusorias Officinas id est malleaturas ferri, dictae relationes novem exprimunt, nimirum inAbarujvariensi Cassoviae et possessione Hamor. inGőmőriensi possessione Hetly, in Beregsiensi possessione Szelesto; Bihariensi possessione Vaskot;Veszpri miensi possessione Kislod et Igloviae tres. Qui malleatum iam ferrum in varias utensilium formas elaborat plures quidem sparsim per Regnum Opifices dari constat, formalis tamen ferreorum Instrumentorum Fabrica in Relationibus nulla memoratur. Quo fit, ut de ferreis fabricatis pro 27388 florenis quotannis inferatur. Sed quod mirum quando de ipso crudo ferro in Hungariaadeo parum producitur ut de hoc articulo pro 121.919 florenis quotannis invehatur.Formalis
Cupreorum Artefactorum Fabricantis Relationes de Anno 1788. unius tantumBudae meminere, qui variam Turcis familiarem Supellectilem conficiebat, et ideo officinam suam nomineOrientalis Fabricae insignavit. Verum unius tantum Magistri cum uno aliove Sodali Labor titulo Fabricae venire non potest. Imo an non exortum hoc Anno Turcicum Bellum huius etiam Fabricantis industriam interceperit? Ex actis elici non potest, constat tamen ex commercialibus Tabellis, quod iuxta ultimum Diametrum de cupreis artefactis quotannis 21232 florenis plus educatur, quam invehitur. Haec est itaque unica artefactorum Species, respectu cuius Hungaria inActivo versatur, et hoc emolumentum non Fabricae, sed copiosi Singulares fabricantes praestant; evidenti sane argumento, quod alia etiam artefacta florere possint sine Fabricis, modo copiosi singulares Fabricantes adsint.Norimbergenses sic dictae Fabricae cum variam minutiorem Supellectilem etiam e metallis elaborent; ad Cathegoriam hanc pariter referri posse videntur. Fabrica eiusmodi una in Comitatu Castriferreo, possessione
Lepesdorf , aliaPosonii memoratur, sed hae Regno adeo non sufficiunt, ut 1786. pro mercibus huius generis * * * floreni quotannis elati sint.