CroALa & LatTy: nodus

Nodus 683093 in documento skerle-n-status.xml

§. 11. Legislatio praesentis saeculi quid praestiterit in commercii incrementum.

Cessantibus tandem cum initio praesentis saeculi et Turcarum incursionibus et internis motibus ipsa iam etiam Legislatio excitando Commercio magis incubuit. Ut exhausta prioribus Bellis Populatio celerriora capiat Incrementa, decernebatur Praediorum impopulatio 1723. Art. 18. et ut id effici possit, immigraturis in Regnum exteris sex Annorum ab Oneribus Publicis Immunitas concedebatur Art. 103. Ut necessarii Opifices et Mechanici alliciantur, horum immunitas ad 15 plane annos extensa fuit 1723. Art. 117. Et ne hi per rurales curas in exercitio artis suae distrahantur, Possessorium Oeconomicorum fundorum iis vetabatur 1723. Art. 117. Ut autem tanto faciliorem habeant promeritam laboris sui mercedem, ab iis, qui hanc morabantur, extorquendi rationem Institutum Processus Auszugalis stabiliebatur 1723. Art. 53. E converso ne Opifices favore Caehalis instituti pretia artefactorum suorum ex condicto plus nimio elevare, aut alios etiam excessus patrare possint, Caehas id est Contubernia opificum etiam sufferri posse declaratum fuit 1715. Art. 79. et 1723. Art. 74.

Ne illimitatum ius praeemptionis dominorum Terrestrium Commercium moretur, illud ad propriam tantum necessitatem restringebatur, 1723. Art. 75; ne navigatio, praecipuum Commercii Vehiculum, impedita sit, omnes huic noxiae molae sufferendae decernebantur 1751. Art. 14. Fluvialia Telonia nullo alioquin titulo nixa sufferebantur 1751. Art. 17. Tellonia vero Continentis, quae seu titulo seu merito carebant, abrogabantur, reliquorum Tariffas ad iustos limites reducendas esse decernebatur 1723. art. 15. Deffigebantur etiam stationes Tricesimales: mediteraneae vero, qua parte commercium gravabant, sufferebantur 1715. art. 91.

Cum Hungaria ex ipsa physici sui situs ratione praecipuam aut in aut per Germanicas Provincias haereditarias Commercii viam habeat, de hoc reserando, deque admittenda Vini, Frumenti, Boum Hungaricorum partim in has invectione, partim per eas eductione, omnium ferme Comitiorum Legislatio se occupavit. Et cum id impositiones, quibus status harum Provinciarum Producta Hungarica condam gravaverant, potissimum morarentur, de harum sublatione identidem actum fuit 1723. art. 119. 1741. art. 27.

Sub idem tempus Legislatio Hungarica emendationem etiam Vectigalis Tricesimalis agitabat. Sed de hoc suo Loco ex Instituto agetur.

Fundi Publici, sine quo sumptuosa Commercialia Instituta suscipi non possunt, conflandi cura Legislationem iam 1681. art. 13. tenuit. Cum Lex haec effectui mancipata non fuisset, defferebatur Consilio Locumtenentiali 1723. Articulis 115. 116 et 122. ut non tantum Oeconomiae et Fundi Publici, sed et ducendorum Canalium, generaleque stabiliendi Commercii Proiectum elaboret, et in proximis Comitiis referat.

Et hucusque processit Hungarica in Linea Commerciali Legislatio. Haec est politica Regni relate ad Commercium Situatio. Interea ipsa Deputationi huic delata Provincia satis ostendit complura ex iis, quas Leges iam hactenus disposuerant necdum effectuato, alia non eo, quo Lex ordinaverat, modo in effectum perducta fuisse. Patet etiam Legislationem necdum omnia Commercii Impedimenta removisse. Verum antequam ea, quae adhuc desiderantur, proponantur, iuvat Politico-Commercialem Regni ad reliquas tum viciniores, quam et remotiores Provincias et Regna relationem paucis exhibere.