CroALa & LatTy: nodus

Nodus 669676 in documento rastic-dz-c.xml

SATYRA XXIV. CACODAEMON, ET ARTES AB EO INVENTAE Egressus Stygio Cacodaemon fertur ab antro Nescio cui Monacho occurrisse, ministerioque Hujus, et artifici usus confecisse labore Exitiale novi quoddam genus instrumenti Horrendum, indignum! quo ferrea fistula nitro, et Sulphuris accensi, et carbonis pulvere mixto Fulmineo missam jaculatur turbine glandem. It volucris glans, et tenues dum trajicit auras Sternit quodcumque objectum est, hominesque, ferasque, Roboream quercum, ipso et propugnacula saxo. Protinus e castris miser est ejectus Achilles, Virtutisque locum Thersites occupat heres. Quare dimidia coeptorum parte potitus, Quantum corporibus perdendis nempe sat esset, Non requievit adhuc, donec pars altera regno Incolumis staret, mores qua perdere detur, Et vitiis hominum foede corrumpere vitam. Ergo hominem invadit Germanum, infusus et olli Ingenii specie, et subtilis imagine mentis Fatalis dat posse modis componere miris Machinae opus novum, inauditum, tot nobile ad usus. Exsculptas chalybis lamnarum in mole minuta Litterulas cavat introrsum, et verso ordine (postquam Non bene prima rudi cessere pericula ligno) Componit, delecta queant ut reddere verba. Mox nigrum atramenti illevit sepia rorem: Verbaque fida refert prelis inscripta papyris Formarum interpres speculo constantior omni Atque adeo doctrinarum primi, atque leporum Delecti auctores, proceres Graji, atque Latini Vulgantur prelis. Quis non exordia laudet? Scilicet his vitam, aeternaeque haec praemia famae Maeonidae ac Tullî victrix facundia debet, Servataeque tot heroum illustres animae, tu Imprimis periture Maro, et periture Lucretî, Barbara opem nisi summo in tempore dextra tulisset! Mirantur docti grande, indoctique repertum: Conquirunt omnes, imitantur; totaque fervet, Et tamdem tot victa typis Europa fatiscit. Prodit et Aldorum, et Gryphiorum natio quaedam, Praesertim Batavûm, meliori cudere forma Litterulas certans, et doctae commoda frugis Transmutare sagax, cupidum et diferre per orbem. Germanus laetari, et se mirarier ipsum Ante omnes, artesque suas: ridere malignus Ille opifex Cacodaemon, dum sua praemia quorsum Evadant, agitat secum, tacitusque revolvit. Continuo immensum in numerum exemplaria passim Excrevere: libri crescunt, crescuntque lepores, Ut fungi ad pluviam: tolerat bene copia sumptum. Mox ubi philosophi asse, obolo venire poetae Incipiunt, data Suffenis audacia, e torti Annales Volusi sunt. Quis, nisi prela fuissent, Exscripsisse tuos mallet, Philodeme, tragoedos, Quam mulgere caprum, aut Ulubris conducere fumum? Posset ephemeridum quis inepto pascere foeno Stultorum primores? Verbo exercitum et uno Ad nutum aeria eduxisse via? mare totum Classibus adversis opplere, et tristia ubique Praelia quotidie miscere triente redempta? Quodque magis lepidum est, indorum, Arabumque tetrarchas Proferre in medium, penitusque latentia Serum Rimari, vulgique efferre arcana per aures. Quid ni! vix uno haec constat sapientia nummo! Doctrinarum apices etiam, mersasque profunde Rerum notitias abstrusarum, atque latentum, Forte leves, si vis, sed certe difficiles, quas Propter philosophi certant adeo, et tot iere In sectas nulli ut liceat componere litem, Humanasque artes, confusaque sacra profanis, Detrudunt in ephemeridas. Male sana movebat Scribendi ambitio, at cacoethes mira legendi Tonsorum invadit collegia, pharmacopolas, Mendicos, scurras. Meretrix placuisse legendo Discit, et affectat juvenis peccare legendo. Quaque magis quisquam est rudis, atque indoctus in arte Majore arbitrii de illa ardet amore ferendi: Sic coiere novi illa incommoda pessima saecli Lexica, doctrinaeque omnes per Lexica , tamquam In digitis ratio est digesta. Recede, magister: Jam triduo sapiens fiet, doctore libello, Cotta cinaedorum flos, et meretricula Phyllis. Sic etiam absurdo Milesia fabula amore Languorem nervis, capiti dare idonea somnum, In magnam excrevit molem. Sed maxime amica Prela vetant peregrinantes mori. Ahenea signa Non adeo stabunt, quam horum mendacia vivent. Quas illi historias, quae monstra, animantia, facta Ignotos per montes, per maria invia vecti Narrant, et scribunt! It felix naenia, vulgi Occupat auriculas: coemunt venalia monstra Creduli, et acclines falsis aeque, ac bibulas cum Narranti nato praebet Pomponius aures. Fescennina per hunc invecta licentia morem, Donec ad imberbes facile pervenit ephebos, Nota nec innuptis etiam, neque parcere nuptis. Fescennina rudes frugis melioris, et artis Afficiunt. Fescenninis, mihi crede, pusillum Ingenium lector misere, obvolvitque poeta: Longe aliud sectaturus, si posset, uterque. Tu quoque nequitia, Voltairi, hac scandere caelum Affectas, pennisque bono, doctoque negatis Praetervectus Parnassum, et felicia Tempe, Ut passer, matrisque columbulus ut Cythereae Urbanum omne petis, circumvolitasque cubile, Publicus ut placeas intonsis scurra cinaedis. Infelix studium! veluti magnum qui epos orsus, Non numeris facere id, verum sermone pedestri, Atque oratoris conetur more, styloque (Sit licet ille ipsius Telemachi aureus auctor) Se versus faciendi artem nescire fatetur. Hoc rerum motu paulatim, et grandibus orsis Defluxere ad inane typi: ceu cum pareret mons, Magna olim in terris erat exspectatio, at ecce Ille parit murem. Primum praeclara minati Invexere typi mediocria, inepta, pusilla, Exitiosa, agrestia: quae constant quia parvo, Invenere viam facile mala commoda ad illos, Quos sane indociles, ignorantesque leporum Seposuit magno in vulgo natura, deditque Servitio vitam, duroque juvare labore: Unde bonus miles, bonus et fit navita, arator, Fullo, mercator: sociae qui publica vitae Commoda fabriles meriti excoluere per artes. Primi hominum caelo nullum posuere Platonem, Nulla Maeonidem, sed te, o Vulcane faber, teque, Alma Ceres potius, lanaeque, oleaeque Minerva Inventrix, teque auctor vini, et potor Iacche. Contra postgeniti diversa exempla sequuti; Queis pulcrum fuit a media revocare taberna Sutorem, et fabros librum adjecisse dolabrae. Pastores adeo, et duros miserata colonos Luce nova invisit docti sapientia preli, Ingentesque urbes emensa perambulat agros, Montanasque vetat Nymphas nescire per hortos. Anne putas homines medio in novitatis amore Forte Stagiritae, aut praecepta optasse Platonis Virtutis vere cupidos, puroque bibisse Fonte voluptatem Graeci de […]mite rivi Unice Athenarum studiosos? Noni ta pol! non, Sed pertaesa statim pars maxima quaerere vera, Quorum est ad vulgi mer[…] exiguissima captum, Otia dum certant, longumque levare laborem, Heu! propere digressi ad ludicra, inepta librorum Mirati, pretium vanis populare dederunt. Erroris lapsi mox flebiliore tenebra Extremae in pejora gradum struxere ruinae: Prava secundavit funestum lectio virus, Et tamdem ars facta est ridendo perdere mores. Sic quidquid vulgo pueri aut didicere puellae Aut pravum est, aut falsum et stultum: totaque doctis, Credite debetur, quaecumque ea gratia, prelis. Quorum ope decessit chartis pretium, exiguoque De prelo librum pauperrimus aere ferebat, Sollicitatque typos parvo pauperrimus auctor. Sic ad inaccessos fontes, atque abdita sacra Indignis patuere fores, quas prima vetustas Sumptu, et scribendi servaverat usque labore, Ingenii ut fretus vena vix unus, et alter Prodire indociles vellet mediocrium ad aures, Praeterea auditor rarus. Discrimina prelis Haec sunt fortunae sublata, aequataque priscae. Sic nova frigidulo infelix te insania morbo Correptam algenti male, Julia, torquet amore, Praecipitemque in prela vocat. Farrago libelli Stoica epistoliorum ad moechum mittitur, et fit Juliola. Heu! vulnus belle morientis Elisae. Plumbeus heu! gladius, verbosae et lenta puellae Garrulitas, castaeque pu[…(di)]caque licentia culpae. Sume stylum: ardentes i p[…]ne, Cupido, sagittas, Extinctasque faces hominis […]m merge lemani Dictatis, et quantus es obriguisse memento, Si vis esse aliquis. Turba o fi[…] […]ulnea vatum, Qui Venerem glacie colitis, procul, o procul ite, Turpiculis obolo sellis cessura supellex! Per vos heu! purae vestis detracta Minervae est, Et Charisin Charites ereptae, sanus et ille, Quo nituere prius, color. Horrida turba procaci Barbarie, coenoque, meris et sordibus, atque Immunda illuvie invadit Permessia templa, Musaeos flores, lectum et sibi visa leporem Ferre manu, infelici impressas aere papyros Congerit urbanos imitari insana lepores, Illa nihil sani potis, et nihil assequi honesti. Aonio summi, miserae vix vertice clivi Stipatae objiciunt extremo in tempore pectus, Ut periturae, acri et contendunt Marte Camenae Scandentes furcillis dejecisse poetas. Sic nostro in populo, et forte in majore videtis Accitus quoties medio quis rure, repente, Invento velut argento ditescit, et auro, Urbanorum hominum mores, captatque lepores, Diffluere et luxu certat, sumptuque perire, Dum cultos non parce imitatur. Rustica luxus Sed facies, pinguis sed multa opulentia sorde est, Sed laevum urbani fastidivere leporem, Ejectumque suis hominem risere palaestris. Heu! quantum est prisci fortuna beatior aevi! Cum neque tot ranae, nec turba canora cicadae Rumpebant somnos meliorum, cum sine prelis Corda quiescebant curarum expertia, vates! Quanti nunc culices, et quantus nunc strepit anser! Nunc velut effusos primo in certamine currus Aurigae egissent, scriptores atque poetae Certatim properant rauco clamore, ruuntque Felices tetigisse typos, felicia prela Rore beare suo, si nomen mittere grande Trans Arabas detur, trans ultima littora Thules, Et prima nitidi proscriptam fronte libelli Effigiem ad seros transmittere posse nepotes, Cum plectro, et fidibus, laurique virentis honore. Tempora quis retro me nunc deducat ad illa, aut Quis Deus in placidis me collibus Exquilini Nunc sistat, queis Flaccus, Virgiliusque poetae Carmina scribebant, Maecenas scripta legebat, Tota quiescebant magnae at pecuaria Romae Arte Palatinus quae nulla excepit Apollo! Evenient. Olim magnus cum iterabitur orbis, Omnibus atque iterum in se cum redeuntibus annis Exactis magnus procedet mensibus annus, Sideraque, et rapidi species haec aurea caeli, Quem primo coepere locum nascentia in ortu Conversis illum spatiis volventur in orbem. Ascensus rota, descensusque ita semper eosdem Integrat, et pariles agitat versatilis orbes.