CroALa & LatTy: nodus

Nodus 659627 in documento rastic-dz-c.xml

SATYRA IX. BACCHANALIA Jam longae incipiunt tamdem decedere noctes; Brumaque diffugiet cito: jam redit ebria Bacchi Turba, redit senior pando Silenus asello, Ille scypho illecebras alacer praevertere pleno. Pone patres titubant: titubat plebs pone sequendo Cetera. Jam parvos omnis matercula natos Imposita mittit larva invisisse propinquos, Non minus illa aliis fore, quam sibi, credula pulcros. Quin etiam octavo experrectus denique lustro Cereus Endymion processit, seque procellis Inseruit temere, non canos vertice crines, Neve reformidans humeri curvamina lati. Maecenas, ego quid faciam? juvat ire, togaque Protinus horrificos mutata sumere vultus, Annuaque immixtum turbae explorare Quiritum Gaudia, spectatoris more modoque, latenter Qui irrepsit. Quidquid videam dicemus aperte. Obduxit vultum, et dempsit persona pudorem. Ancillae e scripto recitant mala carmina, quae illis Externus scripsit nostro sermone poeta, Nec numeris sibi, nec recto constantia sensu. Jam video totam prima sub nocte Suburram Huc illuc Circo, atque via discurrere sacra, Quo matrona omnis spectatum, omnisque senator Convenit pariter. Spectacula magna! Cicerri Filia nam scurrae vestes induta viriles Ostendit, stola per lucem quod longa tegebat. Est operae pretium, propter quod frigora noctis Uda feras. Caveas humeris, capitique: ferentes Occurrunt geruli lances, crystallina, scamna, Candelabra, toros: apud Icilium choreae cras. Instrumentum ergo a vicinis omne, ab amicis Colligit, et transfert: petit a Virrone matellas. Scilicet ut sexagenaria saltet Iole Auroram exspectans, ereptum et quaerat amantem Mixta anus ordinibus saltatricum, magis illa Tempestiva rogo, aversa et face dignior uri, Quam Veneris tractare faces, natique sagittas Pallore, et rugis, et anhela mittere tussi. Si sapitis, vetulae, Venerem mutate Lyaeo, Neu cineri extincto stomachum addite. Nulla colorem Expulerit cerussa croci, cutis arida nullo Mollescet fuco, nulla rugae arte linentur, Condiat Aegyptus vestrum si tota cadaver. Volvitur ille alia quis parte virum globus, et qui Tollit se fremitus? Matrona, ancilla, manus quo Servorum properat? Quo lecticarius, atque Navita, et admixtus Salio propola senator? Stridere autumno vesparum examina dicas. Sentio: aperta vocat nostros jam scena Quirites. Scena hominum porro est nostrorum insania princeps. Patricias contra ut Coa pellucida palla Sessum eat in cuneos ex lege, et spectet Orestae Nata coqui, vespillonis vel filia Sulli, Vir quadringentos coram praetore professus, Ementitur, et in tabulas descriptus equestres Pallet ad Oceani, et pallet censoris ad umbram. Votorum haec summa est Romae: haec via, qua itur ad astra. In locuplete domo primum servire: merere Aera aliena in navi haud longum. Splendidiorem Lucullo aedificare domum: cuneisque locare Uxorem. Cunei populo sunt unica nostro Nobilitas. Cuneis tonsori et pharmacopolae Lenones, servi distabunt, et meretrices. Auro venit honos: aurum per crimina venit. Exulat a cuneis ideo plebs prisca Quirini, Lenonumque novos corrupit natio mores. Ignoscas tamen. Est aliquid sese inter amicas Vicinasque inter media jactare Suburra, Et visam hesternae historiam describere scenae. Invidiamque sui socrui, aut movisse sorori, Atque obstetrices inter, pannosque lavantes Extemplo fieri praeclarum ac nobile nomen. Haec utcumque feras tunicatae gaudia plebis, Sed teneas risum, aut parcas fortasse cachinnis, Consulem et emptorem fricti ciceris videas cum Gaudium idem gaudere, eadem mirarier, atque Velle eadem ac nolle? Ergo adeo te purpura rubro Murice decepit, nequeas ut noscere sanus Sutorem dare verba tibi in trabea, atque curuli In sella, quoties crepidis aequalia sentit Ad latum clavum consul, sellamque curulem Damnatus? Non veste homini differt homo, verum Ingenio plus, quam gregibus bos distat equorum. Ingredior. Cuneis dispostas ordine matres Romanasque nurus video: volitare cinaedos Per vacuum in medio: extemplo instauratur ocellis Et pilleo, atque flabello mutuus, et pede sermo. Panditur hoc animus sermone: hoc hora notatur, Et locus: hoc rident rivales: hoc odii, irae, Bellique, et veniae, et pacis momenta ministrant. Quicumque haec paulo attente spectaverit, ille Plenius, ac melius, quam si ipsa Fabulla doceret, Discat, quo Romana loco sit res. Sapienter Commoda recluso fovet haec mea Roma theatro! Triste supercilium, atque severo digna Catone Quid sibi vult sententia, censor inepte, maligna Qui male perstringis Satyra scenam, atque theatra? Urbanaeque voluptatis purissima tollis Gaudia, barbariemque meram, immundumque reducis In vitam rus. Esto: peccarint duo, vel tres. Sed tu ad communem respexeris aequius usum, Vita memor Sophocli quid debeat atque Menandro. Quid magis urbanum, quid scena est cultius? Unde Purior hauriri et nullo emta pudore voluptas Possit? quid mores emendet rectius? Anne Cultior ulla datur socco illecebra, atque cothurno Urbanis oculis, urbana et dignior aure? Quandoquidem urbano tantum tibi scena lepore, Deliciisque voluptatis placet illius, ad quam Socratici tendunt, Sophocles quam detque Menander, Delicias has ipsas paucis, Atticum et hoc mel, Quod tibi jam tantum placuit, scenaeque leporem Romanae, et Charites, et Socrate gaudia digna, Expendamus, age, haud censoris more severi. Sed tamen ut liceat scribenti dicere verum, Quodque neget nemo. Hoc primum, tenebris loca squalent Immundoque situ: nares teterrimus afflat Et Styge dignus odor. Nunc his, o Attice, belle Difflue deliciis. Si quis tibi rusticus hospes Uncto pavonem apponat, rhombumve catino, Suaves res certe, fugias, vescique recuses. Cum toleras haec, vix olidis quae scorta popinis Ferre velint, dicas urbane te recreari? Nimirum redoles ventre urbem, at mente merum rus. Auriculas sed enim exercet tibi musica doctas. Musica, si quidquam, risu dignissima Romae Explodi res est. Manca est orchestra, chorusque Dimidia plus parte sui. Tum semisopitus Somno, atque absurdus chordis citharoedus oberrat, Stridulaque exoritur quaedam et symphonia discors, Quale dedere melos lima cum pondera ferri Attrivere fabri. Hic summam dat tibia vocem, Hic citharae resonant imam. Omnibus hoc placet, omnes Plaudunt; suavidicoque sonorum abreptus amore Quo fidicen reddit magis illaetabile murmur, Quoque indoctius erravit, tanto acrius Io, Atque Evoe plenis inclamat Corbulo buccis, Et cupidus repeti plusquam vice postulat una. Ergo habet auriculas, quas rex Mida, doctus in arte Corbulo, et est vere, quod dicitur, ad Lyram Asellus. Hoc vocat urbane recreari Corbulo tecum. Versilis ornatu laudas quod scena superbo Discedit, capiuntque novas proscenia formas, Nunc mare, nunc urbem, aut viridem simulantia sylvam Illusae quo aures oculorum errore juventur, Singula uti poscunt proprie: propiusque poetae Ad verum accedant, quas fingit fabula, partes! Ista peregrinis narrentur tutius, atque Esse aliquid poterint inter mendacia Cottae. Sed mihi cum narras, qui vidi, et qui modo specto, Insanis. Desunt vestris haec omnia scenis. Quae Circum, atque forum contentae ostendere solum Et conclave, agitur res si qua domestica forte, Pictoris Rutubae scelus omnia, rusticitate Sordibus atque situ merito ridentur, et id sunt, Quod rerum prima fuerant ab origine, quando Prima ferunt plaustris vexisse poemata Thespin. Urbanae nimium hae sunt res, homini et mediocri Ut sum ego, vix aptae. Sapit hic Capitolia squalor! Prodiit in scenam tamdem histrio. Roscius alter, Aut Aesopus: mira homini vox, actio mira est. Plaudite: at in scena recitat dum pulcra Cytheris, O qui spectatis, vocemque animumque tenete. Esto, ut vis. Sed cur dignus dum agit actor Athenis, Servorum interea clamoribus, atque popelli Rumpuntur strepitu subsellia? Cur prohibere Non audet praetor, pacemque reducere lictor Quam dat cauponis? Quorsum mihi Roscius ille, Mixta senatori si nutrix assidet ulnis Infantem gremioque gerens (ridete legentes) Qui mammam poscit jussus lallare? velis, vel Non, longo hic oritur puerilis naenia fletu. Altior at puero sexenni est sermo, magister Quem instituit, cui fabellam explicat ordine totam. Hic ille est Davus, qui argento emungere multo Certat herum, juveni lenonem ut possit ephebo Conciliare: haec Nice est fallere docta parentes: Pamphilus hic, spirat qui veste unguenta comisque: Tu quoque sic facies fies ubi grandior aevo. Obtundor misere. At cunei graviora minantur. Nescio qui me ros rigat inde, peritque lacerna, Et toga. Quam spurcus distillat desuper imber! Quod si forte in Aristarchum quem, aut Quintilianum Incidi, ab antiquis sumens qui exordia Grajis Expendit Davi dicteria quaelibet, atque, Quidquid ait scurra, in trutina suspendit Homeri Judicia exercens judex acerrima Talpa; Tunc alia exoritur puerili naenia major, Nutrice intolerabilior, ludique magistro, Unde mihi optatam dederit fuga sola salutem. Heu fuge! et aerumnae caput eripe Grammaticorum! Fabula, vel minus tamen haec incommoda penset, Dum teneat dulci te captum errore voluptas. Putida nescio cui conscripta est fabula scurrae De trivio, angustis quem dura in rebus egestas Impulit, ut tunicas piperi, scombrisque pararet. Cui Charites, et sal, ipsaeque videntur Athenae Quidquid ab illoto obscenum forte excidit ore. Haec dos ingenii est, promitque hac arte lepores. Sed puta Aristophanem, aut Plautum scripsisse. Quid inde Actio Pantolabo qualis, qualisque Neaerae? Si tragice insanit, minus est furiosus Orestes. Comica si tractat, tam socci est hospes in arte, Quam lanius, ferro si militis accingatur, Desipit in jure aut praetor cum judicat Aulus. Qui modo in immundae latuit squalore popinae, Farsit ubi lardo tuceta salarius uncto, Prodiit in scenam, atque repente est histrio factus, Audax Romano plausus meruisse theatro, Quatuor in Circo vix dignus jungere tigna, Fabellas narrare, aut Codro evellere dentes. Unde, Neaera, venis? flavam unde Cytherida habemus? Unde incompositos das motus, et pede tardo Pulpita saltatrix pulsas Arbuscula? Nempe Luxuria atque fame abvsumtae maleolentibus ad nos Sordibus egrediuntur, agresti et rusticitate Obsita corda tenent. Gemini mirantur Atridae, Nestor amat, plauditque Ajax, defendit Ulysses. Quid censes faciat pars cetera faecis Achaeae? Haec ego cum videam, pravum ridebo profecto Judicium, atque bonis male sensibus artibus aptos. Non minus ac si forte aliquis pro acipensere, sive Apponat pro mulo viles helluo scombros, Seque putet laute tamen et coenare beate, Hunc merito insanum, aut morbo fecisse palati Jacturam dicas. Contra si coenet Acaetes Sardus pro Sardis, sapere atque valere fatebor. Non ego judicium vestrum ridebo, Quirites, In Circo quoties ursum, aut saltare catellam, Vel joculos turpis spectetis cercopitheci. Sed quando haec bella et contenditis esse faceta, Praebuit illotis manibus quae gaudia scurra, et Quando homo simiolus vobis, non bestia foeda est, Tunc Satyras acuam, Momi tunc scrinia pandam, Tunc sal expediam, latices atque acris aceti Diffundam, mediumque ostendam erroribus unguem.