CroALa & LatTy: nodus

CroALa, 2024-04-29+02:00. Nodus 41374 in collectione croala.

Functio nominatur: /node/croala/41374.

Nodus 41374 in documento vicic-k-thien.xml


THIENEIDOS LIBER SEXTUS. 1 Optatum Venetis invita remiserat oris, Exceptum quondam non molli ardore Thienem, Parthenope: sed perfuncti trieteride lapsa Officii, caetusque sui quem rexit, habenis Depositis liber; reducem se ostendit amicae Nereidi, Adriacis picea trabe creditus undis. Hic Caietanus dubii discrimine ponti Naufragus, Aeolios, tota indignante, furores, Dite tulit: Stygiis pelago submergere mentem Invisam Furiis, inito promisit adulter Neptunus pacto: nam cum rabiosa notaret Tysiphone, Venetam dubiis exponere navim Vela notis; viditque fretum sulcante Thienem Puppe vehi, et vitreis dudum felicia campis Innocuo spectat turgescere suppara vento; Contristata ferar nunc oppressura calores Caietane tuos, inquit: quam sola nequivi Vindictam illatis a te mihi reddere probris, Experiar, num facturo mea iussa marino Praeside, vindicibus sit vis felicior undis. 2 Nec mora, placato Neptunum accedit Erynnis Aequore; quem festa vectum per caerula pompa, Nereides, creberque cavo praeludere doctus Cornu, cingebat Triton: mirantur amaras Iratis prodentem oculis accedere curas Tysiphonem: et laetam tetrico suspendere vultu Turbam, indignatur pelagi rex: ipse loquentem Attamen ob fratris Stygii Plutonis honorem Audivit; quem sedato super aequore Erynnis Taliter affata est: falsi fortissime regni Arbiter, et liquidi princeps auguste profundi; Ne mirere tuis minus opportuna quod undis Tysiphone gradiar; festaeque occurrere pubi Non metuam turbata animo: meus aequora sulcat Hostis, et Adriacas transit felicibus auris Caietanus aquas: quem ne patiaris inulto Dite, tuam calcare Thetim; oratura furores Accessi Neptune tuos; fundo omne moveri Posco fretum: Caurosque voca, Boreamque ferocem, Atque procelloso maria implacata fragore, Flante Noto turbare iube: durisque carinam Hanc videam illisam scopulis, hostemque profundi Gurgitis occulta tumulari laeter arena. Saepius hanc meruit tumbam: mihi debita pridem Victima, victori libabitur hostia ponto. Si Neptune meis, sceptro percussa tridente, Aequora turbari votis mandaveris; unam Spondeo quae Elysiis ludit pulcherrima campis, Accepto gratam mittam pro munere Nympham. 3 Dixerat haec; subitoque ardens Neptunus iniquis Assensit votis: tempestatesque Notorum, Eurorumque simul diversa e parte furentum, Emisso Tritone vocat: cui buccina primum Cornea cum sonuit; iussa ad Neptunia promptum Admonet Hyppotadem rapidos emittere flatus. Mox illo duras ventis solvente catenas, Una Eurusque Notusque ruunt: obducitur aether Nubibus; ut Coeli terror spumantibus undis Permixtus, fati praesentis imagine primum Pallentem quateret; demumque sonora procellis Aequora, submersa sorberent puppe Thienem. 4 Ipse sed immites tolli cum cerneret undas, Et sibi, naufragii certa rate, summa parari Fata videt; tumidis commotum fluctibus aequor Hoc telo aggreditur: mitem sacratior Agnum Impressum quem cera gerit, spumantibus undis Iniicit: ut Ditis furias, tot clara triumphis Hostia Tartareis, signatae aenigmate cerae Comprimeret; rabidumque Agnus compesceret aequor Nec fortunato caruit generosa Thienis Successu pietas: segnes cecidere procellae; Excessit Boreas, venti fugere minaces; Immanis pelagi furor, et gravis ira quievit. Sedato tumidi fluctu maris; aethere Divus Acceptam testatus opem, caelestia laetis Semineces nautas tollentes munera palmis, Festivo docuit geminare celeusmate dignas Propitio grates Agno; qui nube serena Praeteritos pelagi potuit mutare furores. Succedunt mites aurae: at praegnantia postquam Lenius implerunt meliores carbasa venti, Littore securo navis peregrina Thienem Exposuit: quae post superata pericula, tutas Invenisse suis meritis testatur arenas. 5 Dura triumphati post victa incommoda ponti, Quam semel adiunxit nox adversaria palmam, Accipite: is fratrum distans Sebethide caetu Continuabat iter: veteres, ubi vesper amicam Tellurem nigris obducere caeperat umbris, Attigit Atellas: fulgebat proxima Christo Ascendente dies, sacra celebranda Camaena. Tantae lucis honor, festi illustrissima tanti Gloria; quando novi, cunctis mirantibus, Author Faederis illatus Coelo; stimulavit amantem Caietani animum, commune intrare sequenti Aurora Odeum; sociis ubi fratribus, ardens Isacio pectus ructaret carmine soli Coelipetae laudes, hebraei, Epinicia plectri. Non levis hanc, inquit, pudor est, concedere nocti Adversae palmam; modicis quae sistere pigrum Me potuit tenebris, tanti ut sublime triumphi Delicium, hoc laeta fratrum exultante Camaena, Negligerem; certa quam fert socordia noxa. Haec dicens hylaris properat, totoque Dianae, Inceptum mirantis iter, splendore volantem, Attonitae exhibuit festiva Aurora Thienem Parthenopi, cursuque dedit praevertere solem. Mox petit Odeum: et posito, quod lanea praebet Pennula praesidio; nil lassitudine longae Praepediente viae; divini laetus honoris Augmento, Matutinas psallentibus horas Promptus, et insomnis sociis se fratribus addit. 6 Nunc ite, et vestrae virtuti applaudite Coeli Insomnes stellae: quas non infestat avarus Morpheus, his facile est totum indulgere Tonantis Obsequio tempus; sed quos contraria carnis Nolentes quoque lucta premit, divina ferocem Naturam si flamma domat; praeconia tales Nobiliora decent: hominum vigilantia Coelos Vincit, et haec vigiles offuscat gloria stellas. Sublimi sint astra loco; sed pectoris ingens Celsa Thieneus superavit Sydera splendor. His facibus tumulum pulsat, fatoque propinquus Hac sibi praelucet flamma: secura sepulchrum Sic intrat virtus: non caecam offendit ad urnam Incautos hac luce pedes, non pondere praeceps Mortali ruit in tumulum: praetoria fati Calcat ovans: illum mens tuta timoris ab aestu Protegit, excelsaeque umbrant sua funera palmae. 7 Necdum fata canam: precor hoc concedite vestro Pierides vati, prius ut quam summa Thienis Deliquia exponam, extremis laudabile fatis Vicinum quod legit iter, solerte Camaena Discutiam. Sacros proceres quos murice vestit Sidonio Romanus honor; communibus, orbis Quamvis exornet, lacerat quoque purpura curis. Horum unus fuerat (quem ne mea forte Thalia Ignotum memoret; fuit is, quem postea quartum Roma habuit Paulum: sidei fervore priorum Pontificum zeloque potens: proprioque sequentes Exemplo instruxit, quo sit splendore Latina Conservanda fides) illi graviora supremus Cum Romae Princeps, rerum libranda referret Pondera; sic animum Latiae praegnantibus Aulae Oppressum tenuit curis; ut saepius illum Panis ab assiduo sacri libamine; rerum Arduitas, mentisque ingens abstraxerit ardor. Non illum hic pietas, nec sacri intensa reliquis Religio panis: sed quod reverentia Christo Debita, propositae curarum cedere moli Visa fuit; timuit cautus, nisi pectore prorsus A rebus vacuo, sacros attingere praesul Angelicae calices arae, puramque synaxim. 8 Distanti a Latio fuerat comperta Thieni Ut primum, quamvis forte inculpata Caraffae Religio; ingemuit sacrae mysteria mensae, Olim dilectum non continuare sodalem: Sat gnarus, qua luce frequens nos illius esus Irradiat panis, recte quod rebus agendis Affundit lumen, dubium quo robore firmat Pectus, et heroos animum propellit ad actus. Quapropter Latiam properat festinus in Urbem; Et longum permensus iter, dilecta Caraffae Ora subit: visumque procul spe Mysta Thienem Purpureus, credens sibi Coeli e sedibus unum Advenisse Seraph, dulci colla obvia stringit Amplexu: fueratque illi cum nota molestae Causa viae; advertit praesul quam iure putarit Caietanum, aliquem de festinantibus esse Aligeris, qui iussa Dei mandataque prompto Expediunt cursu, et tenues ceu sparsa per auras Fulgura discurrunt, cum mox redeuntia dicunt Adsumus, expectantque alios a Numine nutus. 9 Quo tamen, augusto Mystae fuit iste locutus Mortalis sermone Seraph, cum accendere charum Debuerat pectus, cunctos ut muniat esca Angelica soles, nullumque relinquat ab Axe Declinare diem, Christi non ante litato Corpore, describam; poterit si nostra fideli Musa Thieneos penetrare examine sensus: Sic igitur demissi oris, vultusque modesti Libertate gravis; miraberis inclyte praesul, Quid me Campanis, inquit, pellexerit oris Romuleos pulsare lares: me sola coegit Cura tui, suaves cellae damnare recessus, Et dominam invitis intrare sodalibus Urbem. 10 Me tua, quae nostris est inconsulta palaestris Pertraxit pietas: animae fraudare palatum Sanctum reris opus, sacri quam saepe fatigas Esurie panis? postquam te augusta sacravit Purpura, praetereunt multi, qui coelitis Agni Intermissa tibi dicunt altaria, soles: Nunquam vera mihi visa est, placuitque dolosa Haec pietas: et quem tanti reverentia panis Corripit accessum; color est, quem nostra procurat Desidies: quas adversus timor obiicit umbras, Sincerus contemnit amor; qui primus in ista Imperat, et reliquis legem dat motibus, esca. Adsit amor, satis est: soli haec debetur amori Hostia: quin etiam libato sufficit Agno, Hostia solus amor. ferves? accedere amantem. Quis prohibet? si non ferves, accede; calorem Iste auget, cumulatque cibus; nec tempore brumae, Cuiusquam labor est, grati qui suadeat ignis Accessum; cur tu gelidae par imbribus Ursae,¸ Divinae captare potens certissima flammae Praesidia, ingrato vinctas algore medullas Exanimas, lethoque animos disponis inertes? 11 Hunc inconsultum ratio excusare veternum, Quae poterit? rerum centena negotia totum Fors rapiunt pectus? quo se gravioribus angi Mens cernit curis, superae magis indiga mentis, Luminis aeterni non proluet arida rore Viscera? quo praeter Charites quas pendit amori Humano divinus amor; prudentia, lucis Copia, consilium, pleno se fonte propinat. Invitat Numen, suavem accedentibus offert Hospitibus mensam, blando dignatur amicos Vultu convivas; et tu excusare latentem Desidiem, curis animum scindentibus audes? Vidi olim quando tua Mundum heroica claustro Postposuit virtus; mitramque stupentibus aulae Romuleae mystis, nostrae communibus umbrae Mutasti votis; quanto fervore tremendam, Qua pietate, quibus lacrymis accesseris aram: Urgebatque novos hodie libata Synaxis Suspirare dies; divini panis orexis Tanta fuit, tanta interno dulcedo palato. Vis rear, externo Tyrii splendore laboris, Pectoris occultum passus languescere lumen, Quod Coeli ignitum Latio ostro extruseris aurum Quis modo te cogit veteres extinguere flammas Quin potius veteres augere potentius ignes, Te gradus iste tuus, Latii te commonet ostri Maiestas, Cleroque tuae fax debita vitae. 12 Cum sub claustralis modii cavitate lateres, Se tua congeniti potuit fulgore nitoris, Illustris cunctorum oculis committere virtus; Cum publica admisit toti Pharus obvia Romae Eximium lumen, lucere Quiritibus ardens Cessabit pectus? sic condemnabit inanis Religio, quae vera fides, hominumque probata Commendat pietas? mystas descendet in omnes Sic Vaticanis morum de fontibus, iste Ingratus Christo, medicae timor absonus arae? Esto, gravent nimio Latiae te pondere curae; Haec sit cura prior: reliquas haec una resolvet: Omni sole sacrae pectus componere mensae. Audiit haec praesul; sed cui pietatis ad ipsum, Primus erat mentis stimulus pertingere culmen; Hortantis monito cessit: statuitque Thienis Assidua fortem complere paropside suadam. Hac palma exultans, inconsultoque timore Edomito gaudens, domina festinus ab urbe Discedit Caietanus; prius Exquilinae Molis adorata, Petri cum limine, Nympha. 13 Nunc age, sublimes reduci dilecta triumphos Instrue Parthenope: fortis tua maenia victor Intrat, adorando pugnans pro pane strategus. Caietane tibi quem Vaticana laborem Purpura, quod Latii iactura notabilis ostri Suasit iter; publico iam thure Latina rependit Religio: meritisque tuis poscentibus, aequas E Vaticanae fidei Phaenice corollas, Augusti digno te illustravere Quirites Divorum titulo; dubiaque in luce morantem Nunc clarum Indigetem laeto Tybris extulit orbi. Caietane sacro quae nunc tibi manat ab Agno Gloria, cum nymphis iunctus caelestibus, illum Sectaris quocunque ierit? scio splendidus iste Aeternae Titan urbis, melioribus ornat Adstantem radiis: ductamque ad pinguia mentem Pascua, nectareis saturam de fontibus explet. Mortali quis adhuc vitae, immortalis ab isto Fluxit fonte sapor! divinum fervidus Agnum Mysta litaturus; totam huius nectare mentem Versabas; dulcem solitus compluribus horis Irritare famem: et plerumque triente diei, Delicias Coelo lapsae perpendere quadrae. Nec fieri poterat; quem tu constante probabas Exemplo, verboque cibum; suavissimus ori Quin fuerit; dederitque omnis compendia gustus Caietane tuae ignarae torpescere flammae. 14 Sed iam lassa meae finem indulgere Camaenae Plectra monent: dixi heroum quo robore pectus Muniit: exponam veluti postrema, Thienem Provectum tumulo visa est componere virtus. Scissa intestinis Syren Campana gemebat Dissidiis: populusque gravi violarat Iberam Seditione fidem: Maiestatisque supremae Impatiens, regale iugum quod amica faventer Fortuna imposuit; tumida a cervice revulsit. Hic Caietanus divinae protinus irae Advertens Nemesim; multa prece fervidus orat Numen propitium: et quo formidabile scissae Supplicium plebis, placato Authore piaret; Crebrius ipse suum, fuit observatis acerbis In corpus saevire flagris: quem iugibus udum A lacrymis, tristis semper Metanaea tenebat. Noverat ille etenim, quae sit sine lege furentis Impietas populi: libertatemque rebellem, Libertas sequitur culpae: nullusque tyrannus Indomitae plebis magis insanire furore Visus adhuc: effraenis enim quo pluribus haeret Saevities; maiore suas ausu explicat iras. Regibus id fraeno est, gnaris; plerumque tyrannos Quod certus sequitur laesis pro civibus ultor: Cum tamen a paena, quam tanta reposcit Erynnis; Eripit ingratos culpae concordia cives. Ius nullum hos, lex nulla ligat: quin perfida plaudit Improbitas, meliorque reos fortuna secundat: Laus quibus est audere magis, rabiemque tueri. Quod facias impune scelus, trahit ipsa superbi Dulcedo sceleris: quam nec tormenta, nec ignis Evellunt culpam; sublatis legibus auget Impia libertas: qua cernitur urbe sepultus Supplicii fraenare potens servilia terror Pectora; peccandi timor exportatur eodem Sarcophago, duplexque unam timor occupat urnam. 15 Suspexit maerens tunc Caietanus amicam Parthenopem Stygiis motam fervere procellis: Et publicum ultrices scelus irridere secures, Ingemuit, duxitque imo suspiria corde: Offendique ista, grandi maerore ferebat Libertate Deum, et publicae vestigia pacis Deleri assiduis, pronis in funera rixis. Tunc Patriae cessit pietas; cui Pluto cruentam Substituit, doctam populos turbare Megaeram: Absolvitque scelus sibi quod mandavit Averni Ordiri princeps, totam in crudelia plebem Dissidia impellens: pulchrum rationis ademit Humanae lumen; sceleri quo pronior omni Impietas, pulso posset grunnire rubore. Non aliter quam saeva tigris, quam forte prehensam Venantes Numidae ferrato carcere claudunt: Si pateant fractis inimica ergastula clathris, Exilit inde ferox; furit, haec, hominumque cruentas Exercet strages: quorum immansueta prioris Carceris impressum tollit laniena dolorem. Sic rationis inops ubi plebs adstringitur aequis Regnorum fraenis; sanis mitescere septi Legibus indociles, pro libertate soluti Fractis colla iugis; immani strage furentes Praeteritum cupiunt regum lenire timorem. 16 Sic Syren infida furis: iam libera nullae Colla premunt leges; tota crudelis abuti Libertate potes. Sed quid iurata Monarchae Hispano, post tot caecae deliria plebis, Parturiet calcata fides? est regia virtus Subiectos servare; sed est quoque regia virtus, Civibus armatam punire rebellibus urbem: Ut regi parere prius quae noluit; ensi Pareat, et legis plectat vindicta nocentes. Sed frustra est, insana furis: male provida spernis Regali servire iugo: mox perfida nosces, Qualiter illustris fractis equus errat habenis, Aut tigris lexata furit: sine vulnere nunquam Nec tigris antiquas, nec equus subit integer aedes. 17 Quos inter proceres, plebemque accenderat ignes Infraenis levitas; pyriae laxata procellae Tempestas docuit: duro violenta metallo Ferrea prosiliit grando; quae plebis acerbo, Sanguinis ingentes, fato, praeverterat imbres. Innocuos unaque reos promiscua cladis Obruit asperitas: iugulo, vitaque nocentum Insontumque simul, ferienti mucro litabat Regius Astreae; proprio si forte cruore Posset inhumanos populi sopire furores. Flevit, Avernali caput exarmante Medusa, Parthenope, Stygiis ictos saevire colubris Infidos cives: raptisque in funera pacti Deliciis thalami, plorans irrugiit Hymen. Ingemuit facilis natura, praeisse feroces In tumulum natos: maestique in sera parentes Funera servati; ultori data pignora ferro, Rapta sibi tardi plorant solatia fati. 18 Parthenope formosa tuos non extera cives Bella premunt; non lunifera tibi barbara classe Insultat feritas; non diras Thracius ensis Deproperat strages; tua te praecordia torquent, Te tuus exanimat sanguis, civisque flagellat; Propriaque immiti lacerant te viscera morsu. Cerne tuas plorare nurus et florida sancti Pignora portantes thalami: iam tendite paci Illas optate dextras, quas nexuit Hymen: Et publicam iunctis manibus iurate quietem, Queis individuos thalami iurastis amores. 19 Dum sic Nympha furit, charos post fusa Thiene Vota petit cives: rogat, obtestatur, amicas In nova concordes coniungere faedera dextras. Sed frustra herous, publica pro pace, Thienis Desudavit amor: populi mollire protervam Duritiem, sacrae nequiit facundia linguae. Seditio velut Hydra furit, cui gutture surgit Multiplici capitum numerus, qui faucibus anguem Lernaeum superat: septeno hic sibilat ore, Illi est anguineo quivis pro vertice civis. Demetat Alcides unum, petulantior alter Succedit, peiusque novo vomit ore venenum: Si face repressus Lernae subsistere serpens Non valuit; lingua modicus septemplice, vires Herculeas praesto sensit: quod perfida nostro Seditio, aetherea pugnanti in iurgia flamma, Restitit Alcidi; capitum qui prodiit ingens Causavit numerus, quae non nisi morte Thienis Extingui potuit: vix est mortalibus istam Concessum letho damnare Heroibus hydram. Qui tibi servavit tantam post funera palmam Caietane Deus; servatae protinus urbis, Dissidiis populi positis, dedit aethere laurum. 20 Sed prius infidae iuvat ipsa ab origine plebis Flagitium, motaeque urbis cognoscere causas. Impia tartareis emerserat haeresis umbris, Germanamque scidit deluso Aquilone nefandus Mysta fidem: sacrasque Petri, furiosus Averni, Sacrilego Claves pede conculcabat Alastor. Nec satis Arctoo tulit insanire superbus Erro solo; tetigit, nimium furere ausa remotas Hydra plagas, Stygiae rebiem proferre cathedrae Solicita. Ausonias iam dente momorderat urbes Vipereo, haereticus Diti quas adderet anguis. Iam fera Campanas labes afflaverat oras, Tyrrhenamque suo petiit Syrena veneno, Occhino spargente novae deliria sectae: Quae tamen occultas ubi luce patescere fraudes Romulea sensit; fideique in lance, relatas E cathedra technas librari novit, adulta In scelus Astreae paena; spectavit ovina Tunc primum sub pelle lupum, praecone laborans Haeretico Syren; hunc propudiosa recepit Postquam Allobrogicae profugum sentina Genevae. 21 Saepe illum publico facundum ambone loquentem Dissona Romanae fidei commenta, Thiene Excepit: pronasque timens quod venit ad aures, Nec penetret mentem virus, cogatque fidelem Italiam Arctois mersam insanire procellis; Et publico Stygiam sermone refellit Erynnim, Et Latios monuit Patres, ut protinus hydram, Infestum nec virtus adhuc toto ore vomentem, (Nam timidum initio scelus est) non deside Petri Maiestate premant: pravaeque phrenetica linguae Dogmata damnatus tenebris immurmuret author. Ut Vaticanam celerare tenebrio sensit Infaustus Nemesim; iustae subtraxit iniquum Vindictae caput ille quidem; sed sparsa per urbem Semina damnatae fidei, quos nescio putres Protulerant fructus, quales (ut opotuit) acris Visa est adverso pietas horrescere sensu. Tota impostoris maerens expalluit isto Parthenope delusa dolo: seroque periclum Advertens, Stygium miratur Alastora castam Tentare inventis potuisse infamibus urbem. Parthenope Campana suo Circaea ferarum Ingemuit spelaea sinu, spelaea Thieni Observata uni: cuius mens candida tetro Perculsa haereticae primum fuit ore cloacae: Quo Latiae fidei praeclaro vindice, turpis Castigata lues; pulsis praeconibus orci, Expertem Stygii castam dedit esse veneni Parthenopem, sibi flagitium nec tale timentem. 22 Effossis terrae, veluti cum martius ignis, Visceribus, pyria latet occultatus arena, Quo magis inclusam tellus tegit incuba flammam, Sopitosque intus neget apparere furores; Accensus pulvis maiori obstacula nisu Circumiecta rotat: saxisque volantibus urbes Exanimat, duroque procul replet aera nimbo. Congrua conceptam sed ubi spiracula flammam Excipiunt; certosque prius patefacta furores Non cohibet tellus, nec clausum protegit ignem; Fax inimica latens donata patentibus auris, Grandia non nocuo solvit discrimina fumo. Non aliter stygiae fraudes quibus omne sub umbris Est robur; nec se patulo committere Coelo Styx nisi lusa potest: quo se magis occulit, audet Et magis, et caecis magis inclarescit in antris. 23 Non ego lustra Phrygum, nec Gnostica crimina, noctis Praesidio promota loquor: quas turpis adibat, Extorris Latiis factus Fraterculus aris, Obscaenas taceo noctes; cum sole micantes, Formidare Crucis, poterant sacra impia palmas: Ante Crucem, aeternique iubar spectabile solis, Quando etiam quae Christi orti praecesserat ignes, Nox fuit ipsa dies; faedae Stygis orgia, noctem Affectasse scio; Bacchas, thyrsoque furentes Maenadas, inferni quondam rea nomina cultus, Si memini: obscuris quarum calor omnis ab antris. Nec mirum adversam lucem qua Gratia regnat, Styx quod laeva fugit; lucis, quam serus honestat Naturae splendor, Ditis cortina repellit. Horrida quis referet mediis celebrata tenebris Orgia, tartareis aptas congressibus umbras? Ore premo quales Romae Paculla sacerdos Instituit, lucique dedit Pecenia noctes, (a) Pierio vetitas calamo: quae Consulis ardor Postumii, pleno prius execrata senatu Sacra, Palatino volvit proscripta pudori. Solem larva fugit, ne dum speciosa putatur, Deposita pateat facies Stygis horrida larva. Hinc sua ne clarus retegat mendacia Phaebus Impia furtivis se protegit haeresis umbris: Quam publicae si quando iubent exponere luci Veripetae mentes; tenuis velut umbra, sereni Impatiens solis, tenebras appellat, aperto Condemnata die: tua sic Occhine remoto Parthenope potuit deludere crimina velo. Pura fides, nec amans tenebris inclusa teneri Veri progenies, quaequae irritata serenum Provocat ad solem, mendacis spicula linguae Fraudis in authorem veri splendore retorquet: Neve dolus superet propria se luce tuetur. Livius Histor. lib. I. Nec demum vigiles hoc in discrimine pressit Caietane tuas Syren innoxia curas: Propitiamque manum quam tu, promptique sodales Apposuere tui, truncandis ocyus hydrae Frontibus, aeterna memorat gratissima fama. 24 Ne tamen infestis, facilis plus illa pateret Orcicolis; proprii perterrita mole pericli Parthenope, statuit noscendis fraudibus aptos Haereticis proceres: quorum opportuna potestas, Vaniloquos, paenaeque metu, certaeque timore Vindictae, errones sanis arceret ab oris: Quod Quaesitorum fidei dixere tribunal. Ursit Iberus idem princeps, ratus ipse Tonanti Infidos, cives pariter fore regibus ipsis Infidos: quos suscepti iurata lavacri Culpat religio; facile accusabit Iberis Principibus promissa fides: qui fulmina Coeli, Et castigandis decreta immitia noxis Tartara vana putat; terreni principis iras Non minus eludet, credetque impune Monarcham Fallere, et ultrices tuto irridere secures. 25 Haeresis elatae mentis manifestior index Est, et paena simul: summis quoque regibus aegre Subiicitur: subigat praesens nisi perfida terror Pectora; deberi titulo sibi regia clamant Sceptra pari: regesque vocant quos rustica duro Naturae ruditas dedit insudare ligoni: Dicentes: fuso Christus nam sanguine cunctos Aequali redimens litro, velut esse sacratos Vult omnes mystas; dominos sic omnibus ille Esse dedit reges: libertatemque Redemptor Quam meruit cunctis, obsistere regibus olim Depositae fidei, quam vi non iure dedere. Verborum simili se maiestate tuetur Haeresis: his Christi maeritorum pessima ludit Fraudibus interpres: nulli est iniuria regi Nec pravo Romana fides: vis subdita saevos Sustinet, ulcisci indocilis sua damna, Nerones. Haereticis faveat tempus, factoque probabunt Ius esse in reges: verum est: calet omnibus una Vera fides, vel nulla fides: hinc discite reges, Quales expediat regnis adscribere cives. 26 Non ignota loquor: mihi tota Britannia testis: Gallica sacrilegas ostendunt lilia fraudes; Pannonici testis praesens est ira Gradivi: Testis adhuc propria fumans Germania clade; Et Morini testes, testis Mosa, Moldava testis, Exitio humani generis, quos haeresis omnes, In proprios docuit gladiis insurgere reges. Te primum solii nuper violata Britanni Profero religio: cuius condigna superbi Restat adhuc sceleris vindicta: hoc crimine necdum Coelica sudavit Nemesis: nisi forsitan aequa Ultio vesanam punit, (non lene flagellum!) Tam densa verae lucis caligine labem. Qua tulit hic celsos rabies sectaria reges, Reginasque fide! Nemesim non desinit aequam Scotus adhuc clamare cruor: nurus inclyta stirpis Liligerae, perversa tua Bolenia proles, Fraude perit; cuius nive candidiora Britannus Colla, rosae insontis fato demessuit ensis. Infandum facinus! sed quod docet impia sceptri Ambitio, haeretici sanie polluta veneni. 27 Quid dicam proprio infidos in principe cives Sacrilegas foedasse manus? tibi Carole sola Haeresis, indignum illa Maiestate tribunal Constituit: quo te regni diademate cinctum Dixit iniqua reum plebis sententia regem: Absolvitque scelus; publici cum luce theatri Regia subiecto cervix data victima ferro. Haec una haereticas placat satis hostia sectas. Iam tamen haec memorasse piget: nam quale Britanno Affulsit solio lumen! novus Anglica Princeps Sceptra tenet, veteres fidei qui luce ruinas Impleat, et Tamesi Tyberim Romamque requirat. Nunc Rex verus erit, regni Caput esse Britanni Nunc poterit, postquam posuit, Romamque remisit Spirituale caput. Quae diximus irrita venti Verba ferant; ardet caelestibus Anglia flammis, Et formidatas superavit gratia poenas. 28 Adversas abigat regum vigilantia sectas: Quaeque avido vestrum sistit haeresis ore cruorem Sentiat oppositas vires: ne credite genti Quae credit nihil: avertat vis regia Ditis Praecones, et vera fides Romana triumphet. Haeresis ardentes ad seditiosa Bohemos Consilia incendit, decrectatoque benigni Caesaris imperio, quod supposuere coronae Regali caput, Arctoae quam postea sensit Ter duplici lustro tellus Alemana, procellae Causa fuit, longum sectis pascentibus ignem. Liligeros fasces, validi diadema Sicambri Audaci quoties fertus violasse Gradivo Impia Calvini soboles? sed florida regni Sceptra inter, puros semper servantia ritus, Flos Evangelicus securo robore sectas Terruit oppositas, procerum quas plena favebat Lerna, coronatas audax hebetare secures. Romuleo Flos sole calens, plenum unde vigorem Candoremque trahit: Latiae quoque lacte papillae Perfusus, Coeli albentem servare pruinam Felix: et primum Romae lac Virginis ipse, Tartaream pressit stimulo candoris Erynnim: Haereticos fidei quantumvis luce Dynastas Subiicere exemplis fuerit regalibus impos. Hosce Palatinis si Nupta Valesia taedis Margaris accitos, connubia laeta cruore Haeretico signare tulit, (a) cum perdidit uno Hos populi vindicta die, tamen horrida nullo Pestis adhuc extincta die: bibit ipse rebellem Sanguinis infidi, pollutis Sequana ripis Illuviem, laetusque: isto squallore cucurrit: Nec tamen est exhausta lues. Rupella momordit Regia fraena quidem, iusti sed nescia fraeni Haeresis, indomitum pergit iactare furorem, Sacratumque uncti caput irritare Monarchae. Tot rerum post fata, novo fuit iste relictus Alcidi labor: invictis qui viribus Hydram Insequitur, iussisque procul regalibus arcet, Calvinumque premit: iuste accessisse videtur Debitus iste tuis splendor Ludovice triumphis. (b) Paulus Aemilius in Carolo. 9. Ad annum 1572. Ludovicus XIV. Galliae Rex. Sed non vanus adhuc maiora encomia vates Concipio: secura tuis cum Lilia regnis Iam vireant; pansis pelago quoque Gallica signis Lilia, palmifera Victor plantabis Idume. 29 Quis fuit, impavidus quando iuga regis Iberi Deposuit Flander, bellis immitibus author? Haeresis una fuit, qua protestante, tumentes Bellorum spumare fero Mavorte procellae, Horrendum caepere: ratum est: ubi laesa laborat Regnorum pupilla fides, ibi tota vacillat Imperii moles: fidei si sola movetur Anchora, communem quaevis rotat aura carinam. Hic sua condemnet quae falsa Politica dictat Dogmata, et Etruscae accuset mendacia pennae: Desperent Latia, scripsit, sua regna Monarchae Fortunare fide: (furor aut insania!) Thracum Credulitate magis servari sceptra: nefandum Aspidis Etruscae virus! (a) sic dicere possum. Furibus, et saevis hominum praedonibus, aequam Coelestem non esse fidem, Thracumque probari Harpiis sectam, quos nulla coerceat aequi Religio, carpatque vagas lex nulla rapinas. Qua ratione igitur, causa non impare fretos, Vestra reos mortis damnat sententia fures, Quae vos absolvit? non vos pessumdata salvat Iustitia; imperii, poenae, sed sola potestas Subtrahit, aeternae quos respicit ultio flammae. Nobilis ut proprios servet Republica ritus, Rerum etiam iactura gravis non impedit; at vos Nicolaus Machiavel: in suo Principe. Numinis o sanctae, cuiusvis languida lucri Umbra fugat leges: homini quasi maior inesset Vis animi qua sceptra regat, qua regna gubernet, Quam, procul est Coeli ut Rector divinus adaequet. En sapiens terrena animus quam turpiter errat! Cui stat sola status ratio, ratione laborat. 30 Non est regnorum augmentis adversa Quirinae Doctrinae probitas: pravis affectibus obstat Illa, nec humanas patitur brutescere mentes. At quoniam vehemens in tantum excrevit habendi Ardor, ut insanus nulla velit impetus iste Lege premi; cum Coelestis sibi regula verbi Obicitur, ratione reos quae corrigit aestus; Haec sua vel princeps, vel forte minister avarus Damna putans, clamat: populis non esse regendis Appositas Christi leges: vel sudet honori Ambitio, pravisque viis ascendere tentet; Vel nimia caecum si forte libidine pectus Aestuat; obscaeno cum vera resistat amori Religio, clamant: non has pro principe, morum Inscribi tabulas: sic cum brutalibus obstat Moribus; augmento regnorum obstare putatur Christi invicta fides, aeterni regula veri. Pellat avaritiam princeps, contentus honesto Igne, cupidineas solitas pervertere reges, Condemnet flammas; atras depellat honoris Ambiti nebulas; clara tunc mente decorem Laudabit Christi fidei, dicetque regendis Imperiis, Graium minus advertisse Solonem. Qui fidei est author, pariter definiit idem Et regna, et reges; quorum progressibus aptam Apposuit summa illius sapientia normam. Hoc Latia est pietas, sub qua, et pulcherrima regno; Et regi est secura quies: cui pacis amore Regia cum populo certet subscribere virtus. 31 Noverat hoc sceptri princeps augustus Iberi, Mutata qui regna fide, regesque moveri, Tristibus exemplis didicit: quo mobile pacem Servaret vulgus, regno solerter abegit, (Unde etiam in reliquos serpit contagio cives) Noxia pestiferas natas in iurgia sectas. Sic Deus, ipsa status ratio sic recta reposcit. Romana sic ille fide servare fidelem Parthenopem voluit: certum quo fine tribunal Figere decrevit, quo maturata Quirinae Plecteret haereticas fidei censura phreneses. Dignum opus, et dignas invicto Caesare curas, Civilis furor elusit: medicamque benigni Regis opem; speciosa putans aconita; feroci Seditione reum, trahit ad fatalia vulgus Dissidia, et sanis procerum conatibus obstat. 32 Quam sibi discordes animi peperere ruinam; Regia cum publicos tentat vindicta furores; Deplorat Caietanus: crebraque doloris Additione gemens; robur vitale fatigat. Tunc magis indoluit, scissam cum vidit in omne Concordare scelus, fractis rationis habenis, Parthenopem; peterentque pium communia Numen Flagitia: unde prius mortali principe laeso, Infinita simul furit irritata potestas. Intense doluit, pleno quia mentis amavit Conatu Numen: dilectio summa dolorem Aequalem generat: talis fuit iste Thienis Maeror, ob offensum scelerum gravitate Tonantem. Impiger est divinus amor: movet, incitat urit, Fortiter impellit; lethoque simillima sacrae Est virtus flammae: corpus premit, ipseque cedit Haec urgente, animae nexum qui protegit ignis. Caietane tui cum pectoris intima castus Depascit fervor; valido accedente doloris Supplicio, magis internos tibi promovet aestus Impia Parthenope, pravis quae civibus aequam Numinis accersit Nemesim: tantusque scelesta E populi flamma divini accrevit amoris Impetus; ut tenui tandem sub pectore claudi Difficilis, celeres mens libera sumeret alas, Syderaque indubio peteret suprema volatu. 33 Qui medius carnemque inter mentemque iugalis Exurgit nexus, mediis affectibus ista Unio subsistit: summum si sentit amoris Laetitiaeque gradum; vel mens demersa profundo Tristitiae languore gemat; mox unio sese, Officio quasi functa suo subducere tentat: Cuius ob excessum terreni agnata recedit Corporis, ingenito vitae mens libera nexu. Seu potius carnis tantus, mentisque iugatae Mutuus est ardor; moveatur ut altera motu Alterius: tristemque animum si sauciat acris Languor; adoptatos morbi vis transit in artus. Quod populare nefas animo maerere Thienem Fecerat; unitum cogit pervadere corpus, Tabe pari: caro lethali languebat eodem Atque animus morbo: proprii mens gnara doloris Ignarum fato corpus corrumpit herili. 34 Aegrotat Caietanus: languentia febris Membra petit: Seraphin! Superi! perpendite sacrae Prodigium flammae: forsan fumante supremi Numinis, in terras aliquis carbo excedit ara; Atque Thieneo susceptus pectore, totas Aethereo (quae sors!) succenderit igne medullas. Unius aut Seraphin, plena cum thuris acerra Immensum coleret Numen, studiosa Thieni Dextera delabi Coelo permiserit unam Accensi lacrymam thuris, quae corde receptos Virtutum Angelicis sociavit odoribus ignes. Haec Caietani febris est, quae lassa supremo Membra paroxismo, tremulo languore fatigat. Vos idem aethereae mentes, purissimus urit, Exercetque calor, quas indivisa trementes, Ardentesque adstare sibi Trias urget amoris Perpetui affluxu: qua si terrena gravaret Corporis improbitas, idem vos cogeret aestu Aegrotare pari cordis sanissimus ardor. 35 Taliter ardentem mox accessere Thienem Mortales medici, tactuque occulta procurant Noscere deliquia: externos tamen ista repellunt Ignitae mentis, fugiuntque incendia sensus, Hic virtus nulla desudat Iatrica palma. Fatorum proceres, sanandis strenua membris Pectora, non miror, si forte doloribus apta Herba Thieneis, lateat doctissima vestri Scita magisterii, valeat nec discere morbi Ipsius causam medicae labor ultimus artis; Humanos sensus, humanaque lumina vitat Qui superhumanus calor est: natura stupescit, Divina accendunt quam sola charismata flammam. Phaebea hic virtus, hic grande Machaonis haesit Parcarum imperium. Phaebi tamen ille minister, Cui decumbentis primo explorare Thienis Languorem licuit, visus nescire quod alter Doctior inspiceret, multorum examine, fato Quaerendam suadebat opem; iunctisque repertum Consiliis morbum, certa expugnare medela. 36 Caietanus ad haec promptus respondit eadem Qua decumbebat flamma: mea pluribus, inquit, Est medicis, quorum totus stet pectore Phaebus, Commendanda salus correxi ex selus? tantine est debita putri Esca solo? tantine cibus praebendus amicis Vermibus, ingratoque fluens faetore cadaver? Non patiar, gratos animo qui deside fructus Rugosa nec fronte fero, solertia vestri Muneris, aetati suffragatura procuret Fila meae: nimis est quod pondus inutile terrae Segniter expendi tot lustra recenseat aevi. Ut corpus valeat, plane est contraria votis Cura meis: nullus proprio mihi corpore maior Hostis: et aethereas frangens caro livida palmas Arcana Stygium superavit Alastora fraude. Vultis ut immitem foveam regalibus hostem Blanditiis? an non potius lethalia dirum Damna subire sinam fati mucrone latronem? Quae tamen offertis tenuis fomenta medelae Amplector, quibus impositum mihi Numine pondus Corporis adversi tolerem: compendia tritae Admitto curae, vestrae adiumenta recuso, Consilio studioque acri quaesita Minervae. 37 Hic mirati omnes proprium quo pectoris aestu Damnabat corpus, nimius licet urgeat omnes Carnis amor; cuius, gemmis, auroque salutem Praeferre, ingenitae non est rudis optio flammae. Uberiore tamen Coeli communia gustu Vota premens, odio fluxum cum carne ligamen Caietanus habet: geminis purissimus alis Librari suus optat amor, carnisque solutam Mole, Deo plenam superis adiungere mentem Non aliter, siccam quem rodens flamma cupressum Inequieta furit, donec virtute caloris Consumpta trabe, nativae ad fastigia Sphaerae Avolet, ingrato per vim comes addita ligno. Non lethi virus, non horrida Caietanus Mortis tela timet, gnarus sibi corpus iniquum Optato mucrone peti; certamque perempto Corpore promittat mortis victoria palmam. Ite rudes animae, superorum ignara bonorum Turba, theatrales mundi, cum sole ruentes Carpite delicias, longaeque cupidine vitae Flectite lanificas tardantes licia Divas: Non ego felices memoro quibus anxia multos Vota rogant soles; felix cui luce cadentis Contempta Phaebi, non intermissa diei Unius, aeterno flagrant suspiria sole. Hinc Caietano sola immutabilis aevi Fax inerat, seras carnis pertaesa catenas. 38 Solicitus tamen ursit adhuc Caponius (aegri Id medico nomen) febri ut lenimen adultae Sumeret, et fractos mulcaret mollior artus Culcitra, straminei spreta scabredine lecti. Caietanus ad haec: quantum vos vana salutis Torquet cura meae! periturae est noxius omnis Carnis amor: nunc nunc tumulo vicina premantur Membra, sepulchralem domitus ruat hostis in urnam. Assiduo gemitu caro si despecta queratur Id morbi lenimen erit: mea questibus istis Mens laeta exultat: placitis contraria vestris Vota gero, sed quae melior sit flamma, docebo: Vos favor impellit carnis, me pectoris urgent Illecebrae; nunc vestra peto suffragia: iustum Proxima decrevit cui Numinis hora tribunal, Spiritus extremae crucis immortale relinquet Praesidium, quo mox, carnis damnanda cibandis Vermibus, ignave sanies peritura quiescat? In cinere extinguar, Cilicique reperta colono Suavius extremo aptabunt me stragula fato. 39 Cur cinerem fugiam, pulvis mox ipse futurus Ingratusque cinis? solitum cur stramen ovino Vellere commutem, fati qui nocte propinqua Incipiam longum dura tellure soporem. Haec dederat venis iam frigescentibus, ingens Interior responsa calor, quibus ille suprema Despectum propriae carnis signabat arena. Caietane gravi fratrum maerore, quietis Aeternae raperis portu, quod ferrea tellus Sit vita non digna tua: te larga tuarum Virtutum merces Coelo collecta, beati Faenoris excessum; a longe, positura salutat; Invitatque veni, post tanta pericula, multo Igne laboratae decus accepture coronae. 40 Postremum tulerant iam fata immitia solem, Languentemque probant mortali angore Thienem: Ille tamen pulso gaudet moerore, cupitam Tot votis venisse diem, solvique beato Fine, triumphatae carnis consortia sperat. Caeperat extremo violenta gravare Thienem Assultu febris, quando praesentibus ille Suprema sociis fertur sic voce locutus. Primitiae dulces, nostri pars florida caetus, Caelestis soboles, chari mea palma sodales, Vivida divinam solum spirantia curam Pignora, constanti non admittentia flamma, Terrenos, veluti volucres, et lilia, census. Adiunxit divina mihi quos dextera, fratres Durate invicti; custoditoque fugacis Despectu mundi, superis aptate serenas Illecebris mentes: purum nulla angat honoris Ambitio pectus: Coelo sua vota dicatae Mentis lege premant, quae nec per inane vagantes Dissipat affectus, nec vilia quaerit amori Pabula; sed frontem quae lumine figit in uno, Immotis vacuas ridens aspectibus umbras. Inde venit fraternus amor: quos colligat idem Terminus, atque eadem nunquam divisa beatae Lucis meta rapit, scissas convivere mentes Non patitur: queis semper idem non sectile centrum Affectus et corda rapit; cum pectora flagrant Igne pari, stringunt similes quoque pectora flammae Unde peregrinas vario si fine moveri Acciderit mentes, dispar ea pectora finis Scindit, et adversas qualis distantia metas Dividit, adversas similis discordia mentes Turbat, et internam tentat proscribere pacem. Cunctorum sit meta Deus; mens omnibus una Tunc inerit, quas nec saevae discerpere Ditis Insidiae, poteritve ferus collidere livor. Illaesam nostrae gemmam servate palaestrae Pauperiem: feret indubios hac praeside census Coelo nixa fides; pro qua iam provida multis, Compertisque satis caverunt Sydera signis. 41 Hic Caietanum fari quoque plura volentem, Vox et lingua suo veluti sat munere functa Destituit: flentes socii sudore supremae Luctantem, fulsis precibus solantur arenae. Interea lassata suum cui lingua negabat Obsequium; pallensque oris dicenda vetavit Plura rigor; tamen internus tunc maxima sumens Incrementa calor, multo vehementior aestu Pervasit luctantem animam, sacroque petentem Igne mori: veluti Phaebeo a lumine lecta Annosa occumbit volucris Gangetica flamma. Sed prius edomitum lethi quam frigore corpus Deficeret; vitae quae danda in margine mandat Adiumenta fides, vitalis fercula panis Non segnis poscit: quod mox a fratribus aegro Delatum vitae sumit dum gutture pignus Triticeis velatum umbris, qualem hactenus Agnum Esuriit; proprii vultus candore videndum Appetit aeterna mentis dulcedine solem. Iamque ipsam queritur lentis incedere mortem Gressibus, optato pacis quae littore sistat, Divinae flagrantem animam dulcore papillae. His moriens plenam fati maerore piabat Deliciis mentem; cui inter vota beatae Lucis, agonalem solvit mors flammea luctam. 42 Occubuit Caietanus; celerique volatu Astra petit: vidit plusquam mortale beatam, Francisci e specula, lumen circumdare mentem, Hispani Petrus lux portentosa Pedrosi. Cernit hic ingenti perfusum luce Thienem Angelico cinctum obsequio super aethera ferri; Cognovitque virum, cum mox exclamat: abivit E terris hodie, quem res Romana, fidesque Vera, sibi grandem doleat cecidisse columnam. Occubuit Caietanus: fatalibus acta Dissidiis corr. ex dissidis Syren, vulgato accita Thienis Funere, communi fletu emollita cruentas Extinxit flammas: sacras spectare beatae Exuvias nequiit mentis, contrita rebelles Quin cito damnaret populi discordia rixas. Expositum populi lacrymis mortale Thienis Quod fuerat, civesque simul proceresque coegit Paulinas iterare aras; ubi pressa furoris Iurgia praeteriti, et veteres funebribus iras Appendere tholis; ut maesto in funere partam Aeterno legeret Syren anathemate pacem. 43 Parthenope pacem defuncto offerre Thieni Solicita, oblato devincis munere fidum Custodem patriae: fatalem talibus urnam Floribus ornasti, quales nec Hymettia libat, Aut Hyblaea favis infert turgentibus ales. Egregios pacis flores! quos aethere missos Syren nosse potes; superi sunt ista roseti Germina, quae Coelo admissum misisse Thienem Non dubita; quam mortalis facundia linguae Si rapere e Coelo nequiit, iam caelite potus Ambrosia, divo multo facundior ore Obtinuit, peperitque almam post fata quietem E Caietani feretro fragrabat amicae Pacis odor; cuius dum currit ad oscula creber Cum populo primorum aestus, spirante Thienis Coelestem virtute auram, furibunda vetusto Corda ligata gelu, Martis fregere rigorem. Hos etenim, memorata palam viventis imago Angelica, et fluxae lucis contemptus; in unam Coniunctos animam, dudum grassata coegit Iurgia communi spolium sacrare quieti. Hic proceres, civesque una, quos regia nuper Fleverat armatos ardere in mutua Syren Vulnera, coniuncti dextris nunc mutua libant Oscula, et antiquum mutant amplexibus aestrum. 44 Regia conversa tunc urbs sibi reddita scena, Fletibus humentes gaudens abstersit ocellos, Laetitiaeque novum lacrymas convertit in imbrem. Haec mirati omnes: et qualia sydera maestam Irradiare urbem tandem caepere sereno Aspectu, ingeminant: duplici num lumina grati Tyndaridae affulsere, atris cum fluctuat umbris Naufraga Parthenope? sed tempestatibus actum Quis non miretur subito mitescere pontum? Quis non exquirat causas, cur aequora saevo Quae fuerant commota Noto, mox lenibus undis Temperet aestivis veniens ex messibus aura? Quam negat ingeniis noster solertibus orbis, Axe peto causam: verum est: discendit ab astris Ista quies; grandique malo non impare flamma, Dira perire novum iussit discrimina sydus, Quod Coelo positum cuncti dixere Thienem. Et Syren tulit: aetherea, quod sede receptus, Praesentem pacis primo pro munere rorem, Ad sua non segni stillasset gaudia dextra. Tunc quoque Parthenope signum tibi grande futurae Prosperitatis erat; spolium mortale Thienis Antiqua Pauli dum condebatur in aede, Quam sibi sacratam sub credulitate vetusta Progenies Therapnaea tulit; quo regia Syren Omine cognoscis, quod tempestate sub omni, Attribuit Ledae geminis quod fabula natis, Caietanus erit verum pro Castore lumen. 45 Iam tumulum tetigi; mandat mihi Castalis istic Sistere Calliope: solum me vate supremum Annuit apposito signari carmine saxum. Siste Viator: habes, quod ab isto marmore corr. ex mormore discas; Hac Caietanus iacet admirabilis urna: Vicentina illum dedit urbs; Campana sepulchro Composuit Syren: hoc regia fraena momordit Civilis moriente furor: vivente recepit Hoc Authore vetus vitae nova lumina Clerus. Italiae Thracem monstrantem cornua Martem Avertit precibus: Venetae contagia pestis. Aegrorum obsequio pressit: vim perdidit illo Provisore fames: isto sectaria cessit Excubitore fides: puerum donante MARIA Suscepit manibus IESUM: coelestibus ardens Occubuit flammis: morbos, mare, vulnera strinxit Vivus adhuc; sed quae naturae impervia patrat Mortuus; ingentes complent miracula fastos. Perge Viator; et hanc spectasse attentius urnam Ne doleas: scis quale est mors, et vita Thienis Prodigium: cui te, vitae, certisque futuro Praesidio fatis, precibus committe clientem. Hoc mea, submissa carmen tibi Castalis offert Caietane lyra: non quod me vate putarim Posse satis digna promi tua gesta Camaena; Sed tibi quod nostrae, quamvis insuave Thaliae Obsequium servire sinis, gratamque benigno Pauperiem spectas vultu; tua Caietane Accipe devota sudata encomia penna.