CroALa & LatTy: nodus

Nodus 384060 in documento brodaric-s-mohach.xml

AD LECTOREM PRAEFATIO

Operae pretium fore putavi, si bellum, quod divus Ludovicus Hungariae et Bohemiae rex, unicum hoc seculo nostro verae probitatis exemplum, cum Solymano potentissimo Turcarum imperatore maiore animo ac necessitate quam vel viribus vel eventu proxime gessit, et in quo interiit, breviter describerem eo etiam consilio, quod video esse nonnullos, partim qui haec aliter, quam acta sunt, narrent, partim qui nostros alius aliam ob causam criminari non cessent atque hunc infelicem pugnae eventum non solitis rerum humanarum casibus sed nostrorum culpae falso adscribere nitantur. Miseram humanae calamitatis sortem, utpote quae non solum ipsa per se sit satis gravis et erumnosa, sed etiam quod omnia, quae vel fieri vel vitari potuisse videantur, soleant calamitatem passis imputari idque quandoque per ludibrium! Nos quoque, ut video, et rex noster inclitus, qui caput suum non dubitavit pro Christi religione et pro aliis Christianis ponere, de hoc tam bono et sancto opere non solum non laudamur sed etiam lapidamur, et non saltem misericordiam aliquam tantae nostrae miseriae ab iis, pro quibus haec passi sumus, meremur, quibus, haud scio an aliud iure imputari possit nisi quod ab eo tempore, quo Christi dei optimi maximi ductu ex Scythia venimus et fidem Christi professi sumus, fuimus semper scutum et clipeus omnium aliorum Christianorum, et quod in hoc praeclaro nostra sententia Christianitatis obsequio duos iam reges, ambos eadem Iagellonia stirpe prognatos, tot praeterea utriusque ordinis principes viros, tantum nobilitatis et militiae, tantam et tam innumerabilem populi multitudinem amisimus ipsis interim, si deo placet, bella plus quam civilia ac plus quam fraterna inter se gerentibus et uno in alium culpam huiusmodi bellorum referente. Potuissent, dicet aliquis, multa in hoc bello melius provideri; nos autem dicimus nullum adhuc fuisse neque ita potentem neque tanta felicitate praeditum vel regem vel populum, qui non adversam etiam aliquando fortunam sit expertus. Nos posthac etiam praeclare actum iri cum Christiana re publica putabimus, si reperiet nationem aliquam, quae eam per quingentos amplius annos suo sanguine et suo privato sumptu ab externis hostibus tueatur. Sed ut omissis his, licet iustissimis, querelis ad rem nostram redeamus, descripsimus haec re vera ita, ut ea agi vidimus. Si stilus videbitur, sicuti est, incomptior, scimus non deesse plures et in Hungaria et in Polonia natos, qui potuerunt haec, si voluerint, exornare, quod si faciant, tantum abest, ut molesto id animo simus laturi, ut eos ad id vehementer etiam hortemur et gratias eis simus hoc nomine acturi, dummodo non recedant ab hac rei gestae veritate; nobis satis fuerit illis materiam tantum dedisse rudem illorum dolabris et asciis levigandam et expoliendam.

Apposuimus hic statim a principio nomina eorum, qui tunc maiores magistratus erant, quod per hos magna ex parte acta sunt omnia.

Bene vale, lector optime, et boni omnia consule!