CroALa, 2024-04-29+02:00. Nodus 340317 in collectione croala.
Functio nominatur: /node/croala/340317.
Quintus locus a conditione humana III 6Quamobrem quinto loco exponere expedit naturam generis humani, cuius proprium est nasci, mori, languere, laborare, aliasque miserias pati. Quo loco Cicero ad consolandum Titium pulchre est usus cum inquit:
Est autem consolatio illa peruulgata quidem maxime, quam semper in ore atque in animo habere debemus, homines nos ut esse meminerimus ea lege natos ut omnibus telis fortunae proposita sit uita nostra, neque est recusandum quominus ea, qua nati sumus, conditione uiuamus.
Quam qui nosse cupit Apuleium audiat qui ait:
Homines esse ratione plaudentes, oratione pollentes, immortalibus animis, moribundis membris, leuibus et anxiis mentibus, brutis et obnoxiis corporibus, dissimilibus moribus, similibus erroribus, peruicaci audacia, pertinaci spe, casso labore, fortuna caduca. Sigillatim mortales cuncti, uniuersi genere perpetui, uicissim sufficienda prole mutabiles; uolucri tempore, tarda sapientia, cita morte, querula uita.
Et Seruius Sulpicius ad Ciceronem ipsum de morte filiae consolando ait:
si hoc tempore non diem suum obiisset, paucis tamen post annis ei moriendum fuisset, quoniam homo nata fuerat.
Et Menander Trophimum consolando: "Si enim", inquit, "te solum hac conditione ex omnibus hominibus, Trophime, genuisset mater tuo ut nutu omnia succederent idque quis deus promiserit tibi, merito id aegre feres, quin te deceptum sentires indignis modis; sed si, quibus legibus nos sumus, isdem (ut tragice loquar) communem traxisti aera, ferenda haec melius et putanda ratione sunt."
Tale quid et Euripides scribit:
Mortalis nemo est quem non attigit morbique
dolorque; multi humandi sunt liberi,
rursumque creandi. Mors est futura omnibus.
Quae generi humano angorem nequaquam afferre habetur
reddenda est terra terrae: tum uita omnibus
Hinc et ille cui dictum est: "Morieris", sapientissime respondit: "Hac conditione intraui ut exirem." et alia similia, quae superius adduximus, ex conditione humana sumpta.
Huc et illud spectat Hieronymi ad Heliodorum episcopum:
Xerxes ille rex potentissimus qui subuertit montes, maria constrauit, cum de sublimi loco infinitam hominum multitudinem et innumerabilem uidisset exercitum flesse dicitur quod post centum annos nullus eorum, quos tunc cernebat, superfuturus esset. O si possemus in talem ascendere speculam de qua uniuersam terram sub nostris pedibus cernemus, iam tibi ostenderem totius mundi ruinas, gentes a gentibus et regnis regna collisa, alios torquere, alios necari, alios absorbi fluctibus, alios ad seruitutem trahi, hic nuptias, ibi plantum, illos nasci, istos mori, alios affluere diuitiis, alios mendicari, et non Xerxis tantum exercitum, sed totius mundi homines, qui nunc uiuunt, in breui spatio defuncturos. Vincitur sermo rei magnitudine et minus est omne quod dicitur.
Haec uero cur ad tollendum maerorem ualeant? Inde quod superiori loco in causa est, id est inusitatum eis nouumque aut iniustum acciderit nihil, sed quae ipsa humanae naturae fert conditio.