CroALa & LatTy: nodus

Nodus 325205 in documento baric-a-stat.xml

§ 13 De ratione status

1.1 In Hispaniae regiminis forma certe ratio status poscit, ut evitentur multa hactenus observata; pauca enim sunt quae bona esse deprehendi potuissent, proin quae retineri deberent; regiminis naevi corrigantur, in re rustica, fabricis et manufacturis mutatio fiat, haec perficiatur, impopulatio procuretur; fastus civium exstinguetur, otium fugere doceantur; obices removeantur, qui commercio domestico obsunt; commercium Americanum ad meliora principia reducatur; res finantiae etiam ad meliorem ordinem essent redigendae; in materia religionis infinitae reformationes faciendae, Tribunal sacrae inquisitionis sufferendum, prudens tollerantia invehenda, monachorum numerus restringendus, sacerdotalis enim status excessive exauctus est.

2.1 Ratio status externa poscit ut Hispania amicitiam colat cum Gallis, qui ipsis contermini sunt, et plurimum prod- et obesse possunt; olim ratio status poscebat ut Romani pontifices colantur, hi enim prius plurimum prodesse et nocere poterant; hodie tamen relate ad aulam Romanam mutata est vehementer ratio status omnium provinciarum, Hispani tamen maxime adhuc aulam Romanam colere debent. 2 Cum Italia quoque maxima mutatio facta est, Hispania enim nihil amplius possidet in Italia; cum tamen principes agnati in Italia possideant, opus est curam Italiae habere, et foedus colere maxime cum Sardinia. 3 Cum Romano Imperio Germanico hodie non est tantus nexus Hispaniae, quam fuit olim, hodie ergo utcumque indifferentes sunt; cum Dania, Svecia, Russia utut hae gentes per distantiam tantum obesse non possint, tamen in foedere haec regna multum obesse possent. 4 Cum Porta Ottomanica olim in statu perpetui belli erant Hispani, hodie tamen ob commercium tractatus et foedera servanda sunt, idem cum Tunetanis et Algiris faciendum erit ob commercii securitatem.