CroALa, 2024-04-29+02:00. Nodus 324370 in collectione croala.
Functio nominatur: /node/croala/324370.
§ 2 De incolis.
1.1 Hispania Europea prius populosissima fuit, hodie tamen totus numerus populi ad 7 500 000 hominum aestimatur; anno '757. repertus fuit numerus 10 000 000 hominum.2 Causa exiguae impopulationis plerumque in bellis copiosis, emigrationibus in America, relegatio Judaeorum, Maurorum, inquisitio sacra; huc pertinet monachorum utriusque sexus ingens copia, onerum publicorum gravitas, nativa feminarum sterilitas; 30 enim anno aetatis jam steriles fiunt feminae; concubinatus et coelibatus etiam plurimum faciunt.3 Hispani statura corporis sunt mediocres, staturae bonae, color corporis fuscus, ex ore fatentur plerumque; indoles animis diversa est pro diversitate nationum ex quibus descendunt, temperamentum colerico-melancolicum; hinc solitarii sunt, taciturnique diffidentesque inter se sunt ob vigilantiam sacrae inquisitionis.4 Nulla ergo obtinet socialitas apud hanc gentem, hinc animi anxietas, delirium, hinc nullibi tot stultorum ergastula habentur, quam in Hispania.5 Virtutes eorum sunt: fortitudo et constantia, fidelitas, magnanimitas, temperantia, in promissis explendis promptitudo.6 Victus Hispanorum generatim tenuis est, consistit in lacte ovili, lactuca, caepis et pomis diversis, et ex hoc etiam milites eorum laudantur, cum inediam perferre valeant; temperantia in potu est generalis in Hispania, adeo ut is, qui potus deprehensus est, numquam ad officia publica applicetur; vituperatur in ipsis ambitio, superbiaintollerabilis, pugiones constanter deferunt, etiam vilissimi eorum, ex hoc fastu abominantur viliora opificia; vilissimus sibi appropriat titulum Don; tenaces sunt vestium, morum et consuetudinum, omnes se ad normam regis vestiunt; pileus decussatus, pallium, pugio in latere, sica et oculare in sacco quivis Hispanus habet ! .7 Iactantia et ostentatio magna est Hispanorum, mutationem faciunt in nominibus baptismalibus si ipsis non placeat antiquum, titulos vastissimos habent prouti rex ipsorum; avaritia et iracundia vituperatur non inmerito in Hispanis, nec non crudelitas et simulatio; exteros contemnunt ob rationalismum, Gallos minime ferunt, utut regem Gallum habeant, ob disparitatem morum et graves afflictiones, quas a Gallis perferebant.8 Notatur etiam intemperantia in passionibus, praecipue in amore; selotipia summa est Hispanorum; feminarum sors non est optima, custodiuntur arctissime per viros suos.
2.1 Lingua Hispanica ex variis coorta est linguis, ex Latina, Germana et Celtica, pro parte etiam ex Arabica; lingua haec bene exculta est jam ab aliquot saeculis; gravis est lingua et energica; purissima viget in Castilia; linguam suam optimam et antiquissimam reputant Hispani, in non nullis tamen partibus inamoena dialectus viget, prout in Piscaja Quibbusgoa; monticolae tamen Piscajae diversam habent linguam, quae antiqua Celtica reputatur esse.
3.1 Inter diversos status et classes civium nulla proportio habetur in Hispania; plurimi enim ibi monachi, multi nobiles, pauci agricolae, paucissimi opifices reperiuntur.2 Factiones politicae nullae sunt in Hispania, subjectio enim est summa, monarchia illimitata.