CroALa & LatTy: nodus

Nodus 290653 in documento crijev-i-carm-1678.xml

2. O qui Romuleis consortia iura tenetis Moenibus, augusto quorum sub cardine mundus Vertitur, o sacri uenerabilis ordo senatus, Delectus fati melioris, et Vrbis et orbis Optio, perpetuo quorum sub sospite regno Viuere Roma cupit, nec numina magna superbas Dedignata uices – nam caetera regna potestas Mortalis finit, uestrum communicat astris Imperium: neque enim terrestribus estis habenis Contenti, propius sed uestra potentia caelo Progreditur, Superis concordia frena tenentes Terrigenas geritis diuos, sua iura suumque Vobiscum imperium partiri numina gaudent! O caeli sanguis demissaque stemmate ab alto2,14 ab alto suprascriptum: summo Progenies! Neque enim sine mente ac numine diuum Vos terris regnare putem. Mortalia quis non Crediderit cognata deis? Quis segreget imis Summa, nec humanum genus immortalibus astris Comparet? Inspiciat uobis cum talia mitem Indulsisse Deum, quis non a culmine summo Delapsum terris toto influxisse Tonantem Numine crediderit? Superis non uilia tantum Membra sumus, nec nos penitus sublimibus astris Sordemus, mortale genus; non infima summis Degenerant, nostro committitur arduus aether Imperio summisque pares rectoribus imi Miscentur, socii conspirant terra polusque, Nec dedignari contagia nostra uidemus Caelicolas, patitur transferri a culmine summo Maiestas nostroque obnubi gaudet amictu. Inde requisiti terris, quos mille figuris Tot rerum monimenta notant, in pectore uestro Caelicolae delubra tenent regnantque latentes. Quid nisi nunc uicibus quorum ueneratur amatque Praesentes uos Roma deos uobisque propinquis Perfruimur, nostris sed uisibus aetheris alti Numen inaccessum est inconcessumque uideri. Hinc uos sidereo gestantes numina uultu Caelicolas ipsos immortalesque uerendo Ore referre deos maiestatemque Tonantis Aspicimus; neque enim uestro popularis in ore Spiritus aut uulgi facies, sed qualis inesse Caelitibus summo perhibetur ab aethere lapsis, Assimulant si quando homines terrasque reuisunt Et coram iustis mortalibus ora resoluunt.2,44-45 Assimulant ... resoluunt in margine: Humanas si quando dapes terrasque reuisunt / Aethiopum mediaque pares epulantur harena Quid mirum si uos ueneratur numinis instar Et tanto positos in culmine mundus adorat? Vos penes est aperire polum, uos limina caeli Pandere, uos homines astris caeloque locare Sub uestro aetherei uoluuntur cardine postes. Iure igitur tali sub relligione tot urbes, Tot populi, tot regna manent sedisque beatae Vos legere duces: uobis reserantibus orbi Lactea tota patet uenientesque accipit undas; Ad caelum haud aliis melius rectoribus itur! Nec tantum uestris ditionibus Itala iurant Regna, sed extrema quodcunque aspergitur unda Occeani, quicquid fesso Titane rubescit. Nec modo trans Alpes Pirenaeumque cucurrit, Sed longe Herculeas audet transcendere metas Vester honos, ultra Boreanque Arctonque rigentem Vestrum nomen iit caelique interiacet orbem. Hinc uos cana gelu uenerari gaudet Hiberne Pictonumque manus; hinc uestra edicta uerentur Orchades atque alio porrecta Britannia mundo Antiliaeque, fero genus intractabile ritu, Atque ignota prius Zephyri cunabula primi Mansuescunt posita uobis feritate nec Auster Addici refluis caelo detractat harenis. Quicquid et aestiuae dirimunt diuortia zonae Classis Hibera domat latisque Hispania terris, Et tot inhumano detergunt saecula uictu Vnanimi reges, debent quibus astra triumphos. Quorum alter mundi contagia bina relegat, Iudaeumque nefas Sarracenosque rebelles Labe profanari gemina non passus Hiberos, Alter in Occeanum Solisque cubilia regnat. Par fęlix regum, sese quorum hospite fluctu Astra lauant, fessi respirat et orbita Solis, Qui paribus studiis uno de sanguine surgunt In caelum reparantque Deo tot regna, tot orbes, Quos uobis seruire docent, quibus illa magistris Temperat horrendo cultu gens barbara, soli Iamque inhyat Christo et longum spem mittit in aeuum. Si longinqua igitur confoederat aemula uirtus Priscaque barbaries inculta et foeda politur, Ignotumque fuit quodcunque prioribus annis Christo integrescit ditionem et corpus in unum, Quo magis interior uobis uicinia paret Relligione pari et stabili per mutua nexu! Nec minus obsequium desiderat ulla potestas. Nam de tot populis, qua non ex urbe profecti Legati properant? Linguae generisque tumultus Liminibus pendent Latiis uestrisque moratur Dissona barbaries foribus; Mauortia poscunt Moenia pellitae gentes, quas Rhenus et Ister Et quas crinigeri miserunt undique Galli Bracchataeque manus; plaustris procul inde Polonus, Hinc mulis aduecta suis Hispania, uerbis Supplicibus responsa petunt regesque ducesque, Romulei poscunt oracula sancta senatus. Felices igitur fortunatosque Quirites, Qui tantos meruere duces. Nec bella Quirini Pacificum nec Roma Numam nec libera Bruti Saecula nec quicquam ueteris desideret aeui, Principe sub tali rerum dominoque senatu! Hinc Leo Christipotens rerum moderatur habenas,2,107-138 Hinc Leo Christipotens ... ouantior axis: vv. in margine additi Humanis nedum consensibus Vrbis et orbis, Verum hortante Deo fastigia summa capessit. Inde pharetratos Turcas ut fulminet, acres Componit Gallosque Caledoniosque Britannos, Germanosque ciet nec praemia fortibus Hunnis Denegat, Hispanumque mouet terraque marique Arctoasque manus, ripasque binominis Istri Munit ouans Italisque auertit ab arcibus hostem. Nec contentus eo est: Thracas miseratus Eoas It tersum maculas. Fęlix uictoria iuxta Victori et uictis: totus sacrabitur orbis, Ortus et occasus coalescet corpus in unum Principe sub Christo, cuius uice fungeris. Ergo Infidamque Pharum detestatamque Canopum Magmedisque feros cultus purgabimus et gens, Siqua fera est, nostris mansuescet moribus ultro. Tu modo tale decus poscentibus annue diuis Auspiciisque, Leo, melioribus arma retractes Indecoresque abrumpe moras: te sospite passim Prisca reuiuiscunt procerum consortia, reges Vnio, pax, amor et stabilis concordia nectat Vnanimes capitique errantia membra reponat; Te sine truncus iners et inutilis. Ocyus omnes Nec dedignentur socio tua classica coetu, Immo sequi Christum, pro quo dum bella parantur, Nemo Gothifredos desideret aut Boemundum Suspiret regem, Vrbanumque Piumque requirat. Consortes dabit ille pios rerumque saluti Consulet, ornabitque nouis ductoribus orbem, Vt caelo et terris uictoria tanta triumphet, Certatimque duplex exultet ouantior axis.